PL242818B1 - Blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych. - Google Patents

Abstract

Blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych, zawierająca element blokujący charakteryzuje się tym, że posiada korpus (1) blokady połączony trwale z elementem blokującym, przy czym korpus (1) blokady posiada dwa wydłużone ramiona (3a, 3b) wyposażone w przelotowe wzdłużne otwory (4a, 4b) w których, osadzone są przesuwnie dwa dolne zaczepy (5a, 5b), zaś do górnej części korpusu (1) blokady przymocowane są trwale dwa górne zaczepy, przy czym dwa dolne zaczepy (5a, 5b) oraz dwa górne zaczepy są zakrzywione na swej długości obejmując ramię kierownicy, i przy czym dwa dolne zaczepy (5a, 5b), na swoich osadzonych we wzdłużnych otworach (4a, 4b) końcach, posiadają zęby (7a, 7b) z którymi zazębiają się dwa równolegle położone względem siebie trzpienie (9a, 9b), które osadzone w nieprzelotowych poprzecznych otworach (8a, 8b), przy czym trzpienie (9a, 9b) dosunięte są do zębów (7a, 7b) przez sprężyny (10a, 10b), oraz trzpienie (9a, 9b) połączone są ruchomo z krzyżakiem (11), który połączony jest z wkładką zamka blokady koła kierownicy, osadzoną w korpusie (1) blokady.

Description

Opis wynalazku

Wynalazek dotyczy przemysłu motoryzacyjnego, transportu oraz systemów bezpieczeństwa. Przedmiotem wynalazku jest blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych. Blokada ma za zadanie utrudnienia dostępu do funkcjonalności pojazdu wielośladowego związanej z możliwością uzyskania ruchu krzywoliniowego i sterowania pojazdem, a w ten sposób utrudnienie lub uniemożliwienie poruszania się pojazdem bez uszkodzenia jego elementów. Blokada według wynalazku, przeznaczona jest do pojazdów wyposażonych w klasyczne koło kierownicy w układzie z poprzeczką poziomą lub pionową umożliwiającą zainstalowanie blokady.

Obecnie w stanie techniki znanych jest szereg publikacji dotyczących systemów i urządzeń przeznaczonych do blokowania koła kierownicy, które uniemożliwiają i/lub utrudniają osobom nieuprawnionym korzystanie z pojazdu.

Z amerykańskiego opisu patentowego US 6.357.269 B1 znana jest blokada kierownicy w kształcie krzyża, która składa się z podstawy obejmującej element blokujący, korpus zamka oraz element zatrzaskowy, przy czym podstawa ma łukowate obejmy, wewnątrz których znajduje się wgłębienie w kształcie litery U zachodzące na koło kierownicy. Element zatrzaskowy rozciąga się poprzecznie nad wgłębieniem i obraca się wokół sworznia. Na cylindrycznej powierzchni elementu zatrzaskowego znajduje się otwór na klucz oraz zamek.

W zgłoszeniu patentowym US 5.092.146 A1 ujawnione jest rozwiązanie dotyczące zewnętrznej blokady koła kierownicy. W opisanym urządzeniu elementy mocowania ruchomych ramion blokady są oparte o wewnętrzną powierzchnię obręczy koła kierownicy. Po zamontowaniu następuje automatyczne zablokowanie mechanizmu zapadkowego, co skutkuje brakiem możliwości zmiany rozpiętości blokady celem jej demontażu. Długość jednego z ramion blokady jest znacznie większa i powoduje ograniczenie kąta obrotu koła kierownicy. Takie działanie znacznie zmniejsza możliwości manewrowe pojazdu, co skutkuje brakiem możliwości sterowania oraz użytkowania pojazdu. W celu zwolnienia (demontażu) blokady, należy zwolnić mechanizm sprężynowo-zapadkowy poprzez obrót bębna sterowanego głownią klucza.

Z amerykańskiego opisu patentowego US 7.546.752 B2 znana jest zewnętrzna blokada koła kierownicy. Ujawnione w tym dokumencie rozwiązanie dotyczy urządzenia montowanego na obręcz koła w miejscu jego połączenia z ramieniem, natomiast system blokujący oparty jest dźwigniowo-sprężynowym mechanizmie działającym blokująca na ruch obrotowy zawiasowo osadzonej dźwigni unieruchomionej w systemie montażowym w pozycji równoległej do osi obrotu koła kierownicy. W ten sposób znacznie zmniejszano możliwości zmiany nastaw mechanizmu zwrotniczego pojazdu, co skutecznie ogranicza, a nawet niweluje możliwość „normalnego” użytkowania samochodu. Zwolnienie blokady polegało na zadziałaniu mechanizmu bębenkowego zamka sterowanego głownią klucza na system zwalniający blokadę zawiasu dźwigni blokującej.

Obecnie można stwierdzić, iż na podstawie znanego stanu techniki, w tym między innymi na podstawie przedstawionych powyżej publikacji, brakuje rozwiązania które zapewniałoby wymaganą dla tego typu urządzeń uniwersalności, która zapewniała by montaż blokady na niemal każdym kole kierownicy. Ponadto brakuje rozwiązania, które zapewniałoby użytkowników wymaganą efektywność działania, eliminującą nieuprawione użytkowanie pojazdu w wyniku trwałego uszkodzenia elementów wyposażenia i/lub elementów sterowania pojazdem, a konkretnie poprzez zniszczenie przełącznika zespolonego kierownicy oraz uszkodzenie obudowy kolumny kierownicy wraz z uszkodzeniem tablicy rozdzielczej.

Istotę wynalazku stanowi zatem blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych, zawierająca element blokujący, która charakteryzuje się tym, że posiada korpus blokady połączony trwale z elementem blokującym i przy czym korpus blokady posiada dwa wydłużone ramiona wyposażone w przelotowe wzdłużne otwory. W przelotowych wzdłużnych otworach osadzone są przesuwnie dwa dolne zaczepy, zaś do górnej części korpusu blokady przymocowane są trwale dwa górne zaczepy. Dwa dolne zaczepy oraz dwa górne zaczepy są zakrzywione na swej długości obejmując ramię kierownicy, i dwa dolne zaczepy, na swoich osadzonych we wzdłużnych otworach końcach, posiadają zęby. Z zębami zazębiają się dwa równolegle położone względem siebie trzpienie, które osadzone są w nieprzelotowych poprzecznych otworach. Trzpienie dosunięte są do zębów przez sprężyny, i trzpienie połączone są ruchomo z krzyżakiem. Krzyżak połączony jest z wkładką zamka blokady koła kierownicy, która osadzona jest w korpusie blokady. Korzystnie jest, gdy zęby umieszczone są wyłącznie na fragmencie powierzchni dolnych zaczepów, od strony trzpieni. Korzystnie jest także, gdy krzyżak osadzony jest w gnieździe, które umieszczone jest w korpusie blokady. Dodatkowo krzyżak posiada pionowe elementy oraz poziome elementy. Korzystnie jest, gdy pionowe elementy krzyżaka osadzone są w wybraniach, umieszczonych odpowiednio na trzpieniach. Dodatkowo poziome elementy krzyżaka, tworzą połączenie ślizgowe w gnieździe. Korzystnie jest, gdy dolne zaczepy względem górnych zaczepów, przed zablokowaniem blokady, są rozsunięte poza wysokość ramion koła kierownicy. Korzystnie jest również, gdy dolne zaczepy względem górnych zaczepów, po zablokowaniu blokady, są dosunięte do ramion koła kierownicy. Opcjonalnie wkładka zamka blokady koła kierownicy zamocowana jest do korpusu blokady za pomocą wkrętów. Korzystnie jest gdy wkręty łączą wkładkę zamka z korpusem blokady od strony koła kierownicy. Dodatkowo oba dolne zaczepy posiadają wzdłużne wybrania w których poruszają się, osadzone na stałe w wydłużonych ramionach, prowadniki. Korzystnie jest gdy prowadniki usytuowane są od strony bliższej kołu kierownicy, i zabezpieczone są przed usunięciem za pomocą zaślepek stalowych. Korzystnie jest gdy trzpienie mają różną długość. Zwłaszcza korzystnie jest gdy dolne zaczepy oraz górne zaczepy mają końce, obejmujące ramiona kierownicy, o długości większej niż szerokość ramion koła kierownicy. Opcjonalnie element blokujący ma postać płyty.

Zasada zamocowania blokady na kole kierownicy polega na tym, że blokadę wsuwa się w górną przestrzeń koła kierownicy tak, aby element blokujący oparł się na centralnej części kierownicy oraz na maskownicy wału kierownicy i przełączników zespolonych, przy czym korpus blokady w tym położeniu przylega do centralnej części koła kierownicy. Na tym etapie montażu dwa górne zaczepy oraz dwa dolne zaczepy rozsunięte są względem siebie, a w przestrzeni pomiędzy nimi znajdują się ramiona kierownicy. Przesunięcie dwóch dolnych zaczepów, poruszających się w przelotowych wzdłużnych otworach umieszczonych w wydłużonych ramionach, w kierunku dwóch górnych zaczepów powoduje zamknięcie blokady, a dzięki temu, że dwa dolne zaczepy oraz dwa górne zaczepy są zakrzywione na swej długości obejmując ramię kierownicy niemożliwe jest zdjęcie blokady z koła kierownicy przez osoby do tego nieuprawnione. W trakcie dosuwania dwóch dolnych zaczepów ku dwóm górnym zaczepom, zęby umieszczone na końcach dwóch dolnych zaczepów zazębiają się z trzpieniami, osadzonymi w nieprzelotowych poprzecznych otworach, i dzięki temu niemożliwe jest samoczynne rozsunięcie się dolnych i górnych zaczepów. Dodatkowo, w celu uniemożliwienia samoczynnego wypadnięcia dolnych zaczepów, posiadają one wzdłużne wybrania w których poruszają się, osadzone na stałe we wydłużonych ramionach, prowadniki. Prowadniki usytuowane są od strony bliższej kołu kierownicy, i są one dodatkowo zabezpieczone przed wykręceniem za pomocą zaślepek stalowych. Mocowanie blokady według wynalazku na kole kierownicy nie wymaga żadnych dodatkowych narzędzi, gdyż następuje samoczynnie w trakcie przesuwania dolnych zaczepów.

Zdejmowanie blokady z koła kierownicy polega na tym, że poprzez obrót kluczyka, we wkładce zamka, w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wskazówek zegara, powoduje się obrót krzyżaka. Krzyżak posiada pionowe elementy oraz poziome elementy. Poziome elementy krzyżaka, tworzą połączenie ślizgowe w gnieździe co zapewnia prawidłowe poruszanie się krzyżaka. Pionowe elementy krzyżaka, które osadzone są w wybraniach, przy obrocie kluczyka we wkładce zamka, powodują przemieszczenie się trzpieni, a tym samym odblokowanie blokady. Istotne jest również, że wkładka zamka blokady koła kierownicy zamocowana jest do korpusu blokady za pomocą wkrętów, które łączą wkładkę zamka z korpusem blokady od strony koła kierownicy uniemożliwiając tym samym jej demontaż w stanie, w którym blokada jest umieszczona na kole kierownicy i jest zablokowana.

Zasada działania zabezpieczającego blokady według wynalazku opiera się na tym, że po założeniu blokady, obrót kołem kierownicy jest ograniczony poprzez elementy sterowania kierunkowskazami i wycieraczkami (przełącznik zespolony kierownicy) lub inne elementy kokpitu. Wykonanie obrotu o kąt większy niż 10^20° powoduje uszkodzenie lub zniszczenie elementów sterowania pojazdem (np. przełącznika zespolonego kierownicy), co skutecznie uniemożliwia poprawną jazdę i użytkowanie pojazdu. W przypadku zastosowania dłuższego elementu blokującego ograniczeniem obrotu staje się również dolna część wgłębienia, w którym znajduje się zespół wskaźników parametrów ruchu i stanu pojazdu. W blokadzie według wynalazku możliwe jest zastosowanie dowolnej wkładki zamka typu bębenkowego. Dzięki temu istnieje możliwość zapewnienia dowolnego poziomu bezpieczeństwa, a tym samym istnieje możliwość dostosowania tego poziomu do wymagań użytkownika. Użytkownik może zastosować wkładki z kluczem symetrycznym lub niesymetrycznym, przy czym wkładka zamka blokady służy tylko do zwalania blokady.

Można zatem stwierdzić, że problemy techniczne wynikające z rozwiązań ujawnionych w stanie techniki zostały rozwiązane dzięki blokadzie koła kierownicy według wynalazku.

Blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych została przedstawiona w przykładach wykonania oraz na rysunku na którym:

Fig. 1 przedstawia przekrój poprzeczny blokady koła kierownicy według wynalazku w widoku z przodu;

Fig. 2 przedstawia w powiększeniu fragment przekroju poprzecznego blokady koła kierownicy według wynalazku w widoku z przodu;

Fig. 3 przedstawia przekrój poprzeczny blokady koła kierownicy według wynalazku w widoku z boku;

Fig. 4 przedstawia przekrój poprzeczny blokady koła kierownicy według wynalazku w widoku z góry.

Pierwszy przykład wykonania

W pierwszym przykładzie wykonania przedstawiona jest blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych posiadająca korpus 1 blokady, który wykonany jest z niskostopowej stali konstrukcyjnej o podwyższonej wytrzymałości o symbolu 09G2. Korpus 1 blokady ma wymiary zewnętrzne 220 mm x 130 mm x 25. Z korpusem 1 blokady połączony jest trwale element 2 blokujący o wymiarach 90 mm x 120 mm x 25 mm. Korpus 1 blokady zaopatrzony jest dwa wydłużone ramiona 3a, 3b o wymiarach 27 mm x 130 mm x 25 mm, w których znajdują się przelotowe wzdłużne otwory 4a, 4b o średnicy 010 mm. We wzdłużnych otworach 4a, 4b, osadzone są przesuwnie dwa dolne zaczepy 5a, 5b, zaś do górnej części korpusu 1 blokady przymocowane są trwale dwa górne zaczepy 6a, 6b. W tym przykładzie wykonania zarówno dolne zaczepy 5a, 5b jak i górne zaczepy 6a, 6b wykonane są ze stali konstrukcyjnej o symbolu 09G2. przy czym dolne zaczepy 5a, 5b mają skok (ruch roboczy) wynoszący 50 mm. Dolne zaczepy 5a, 5b i dwa górne zaczepy 6a, 6b na swoich końcach obejmujących ramiona kierownicy zakrzywione są ku sobie pod kątem 45°. Dwa dolne zaczepy 5a, 5b, na swoich osadzonych we wzdłużnych otworach 4a, 4b końcach, posiadają zęby 7a, 7b z którymi zazębiają się dwa równolegle położone względem siebie, trzpienie 9a, 9b o długościach odpowiednio 135 mm oraz 80 mm i średnicy 010 mm.

Trzpienie 9a, 9b osadzone w nieprzelotowych poprzecznych otworach 8a, 8b o średnicy 010 mm.

Trzpienie 9a, 9b dosunięte są do zębów 7a, 7b przez sprężyny 10a, 10b i są one połączone ruchomo z krzyżakiem 11, który składa się z pionowych elementów 14a, 14b oraz poziomych elementów 14c,

14d. Pionowe elementy 14a, 14b krzyżaka 11 osadzone są w wybraniach 15a, 15b umieszczonych odpowiednio na stalowych trzpieniach 9a, 9b. Poziome elementy 14c, 14d krzyżaka 11, tworzą połączenie ślizgowe w gnieździe 13, przy czym gniazdo 13 ma średnicę 016 mm. Krzyżak 11 połączony jest z wkładką 12 zamka typu Gerda ZX 1000. W tym przykładzie wykonania elementy blokady koła kierownicy, w tym korpus 1 blokady, element 2 blokujący, wydłużone ramiona 3a, 3b, dolne zaczepy 5a, 5b oraz górne zaczepy 6a, 6b, które mają kontakt z kołem lub elementami wyposażenia kolumny kierownicy (np. obudowa, przełączniki) pokryte są tworzywem EPDM, będącym syntetycznym kauczukiem, o właściwościach pozwalających zabezpieczyć koło kierownicy przed porysowaniem. Sprawdzono, że blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych, według tego przykładu wykonania, pozwala na łatwe i pewne zabezpieczenie pojazdu przed nieuprawnionym wykorzystaniem utrudniając przy tym dostęp do funkcjonalności pojazdu wielośladowego związanej z możliwością uzyskania ruchu krzywoliniowego i sterowania pojazdem.

Drugi przykład wykonania

W drugim przykładzie wykonania przedstawiona jest blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych, która posiada analogiczną budowę do blokady koła kierownicy z pierwszego przykładu wykonania z tą jednak różnicą, że korpus 1 blokady, oraz dolne zaczepy 5a, 5b jak i górne zaczepy 6a, 6b wykonane są z niskostopowej stali konstrukcyjnej o podwyższonej wytrzymałości o symbolu 18G2A. W tym przykładzie wykonania elementy blokady koła kierownicy, w tym korpus 1 blokady, element 2 blokujący, wydłużone ramiona 3a, 3b, dolne zaczepy 5a, 5b oraz górne zaczepy 6a, 6b, które mają kontakt z kołem lub elementami wyposażenia kolumny kierownicy (np. obudowa, przełączniki) pokryte są suknem, co zabezpiecza koło kierownicy przed porysowaniem. W tym przykładzie wykonania wkładka 12 zamka blokady koła kierownicy jest wkładką typu Gerda RIM M1.

Trzeci przykład wykonania

W trzecim przykładzie wykonania przedstawiona jest blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych, która posiada analogiczną budowę do blokady koła kierownicy z pierwszego przykładu wykonania z tą jednak różnicą, że korpus 1 blokady wykonany jest ze stopu aluminium o symbolu EN AW 7022, zaś dolne zaczepy 5a, 5b jak i górne zaczepy 6a, 6b wykonane są z niskostopowej stali konstrukcyjnej o podwyższonej wytrzymałości o symbolu 18G2ANb.

Claims (13)

1. Blokada koła kierownicy pojazdów wielośladowych posiadająca, korpus, element blokujący w postaci płyty, zamek oraz dolne zaczepy i górne zaczepy, przy czym dolne zaczepy oraz górne zaczepy są zakrzywione na swej długości obejmując ramię kierownicy i mają one końce, o długości większej niż szerokość ramion koła kierownicy, znamienna tym, że korpus (1) blokady jest trwale połączony z elementem (2) blokującym, przy czym korpus (1) blokady posiada dwa wydłużone ramiona (3a, 3b) wyposażone w przelotowe wzdłużne otwory (4a, 4b) w których, osadzone są przesuwnie dwa dolne zaczepy (5a, 5b), zaś do górnej części korpusu (1) blokady przymocowane są trwale dwa górne zaczepy (6a, 6b), a dwa dolne zaczepy (5a, 5b), na swoich osadzonych we wzdłużnych otworach (4a, 4b) końcach, posiadają zęby (7a, 7b) z którymi zazębiają się dwa równolegle położone względem siebie trzpienie (9a, 9b), które osadzone w nieprzelotowych poprzecznych otworach (8a, 8b), przy czym trzpienie (9a, 9b) dosunięte są do zębów (7a, 7b) przez sprężyny (10a, 10b), oraz trzpienie (9a, 9b) połączone są ruchomo z krzyżakiem (11), który połączony jest z wkładką (12) zamka blokady koła kierownicy, osadzoną w korpusie (1) blokady.

2. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że zęby (7a, 7b) umieszczone są wyłącznie na fragmencie powierzchni dolnych zaczepów (5a, 5b), od strony trzpieni (9a, 9b).

3. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że krzyżak (11) osadzony jest w gnieździe (13), które umieszczone jest w korpusie (1) blokady.

4. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że krzyżak (11) posiada pionowe elementy (14a, 14b) oraz poziome elementy (14c, 14d).

5. Blokada według zastrzeżenia 4, znamienna tym, że pionowe elementy (14a, 14b) krzyżaka (11) osadzone są w wybraniach (15a, 15b) umieszczonych odpowiednio na trzpieniach (9a, 9b).

6. Blokada według zastrzeżenia 4, znamienna tym, że poziome elementy (14c, 14d) krzyżaka (11), tworzą połączenie ślizgowe w gnieździe (13).

7. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że dolne zaczepy (5a, 5b) względem górnych zaczepów (6a, 6b), przed zablokowaniem blokady, są rozsunięte poza wysokość ramion koła kierownicy.

8. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że dolne zaczepy (5a, 5b) względem górnych zaczepów (6a, 6b), po zablokowaniem blokady, są dosunięte do ramionom koła kierownicy.

9. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że wkładka (12) zamka blokady koła kierownicy zamocowana jest do korpusu (1) blokady za pomocą wkrętów.

10. Blokada według zastrzeżenia 9, znamienna tym, że wkręty łączą wkładkę (12) zamka z korpusem (1) blokady od strony koła kierownicy.

11. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że oba dolne zaczepy (5a, 5b) posiadają wzdłużne wybrania (16a, 16b) w których poruszają się, osadzone na stałe w wydłużonych ramionach (3a, 3b), prowadniki (17a, 17b).

12. Blokada według zastrzeżenia 11, znamienna tym, że prowadniki (17a, 17b) usytuowane są od strony bliższej kołu kierownicy, i są zabezpieczone przed usunięciem za pomocą zaślepek stalowych.

13. Blokada według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że trzpienie (9a, 9b) mają różną długość.