PL238479B1 - Butelka z tworzywa sztucznego, zwłaszcza butelka do WC - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest butelka z tworzywa sztucznego, zwłaszcza butelka do WC, obejmująca pojemnik wyposażony w odsadzenie, z którego wystaje szyjka oraz z nasadką nałożoną na szyjkę pojemnika w kierunku nasadzania, przy czym szyjka pojemnika wyposażona jest w pierwszy element połączeniowy odpowiadający drugiemu elementowi połączeniowemu w nasadce, zaś nasadka jest wykonana jako wygięta i posiada szyjkę łącznikową nakrętki, która to szyjka łącznikowa jest ustawiona pod kątem do osi szyjki pojemnika, przy czym pomiędzy nasadką a pojemnikiem znajdują się element y zabezpieczające przed przekręcaniem.

Tego rodzaju butelka z tworzywa sztucznego jest znana przykładowo z opisu WO2012022475A1. W przypadku tej butelki z tworzywa sztucznego chodzi o tak zwaną butelkę do WC, która zazwyczaj posiada otwór dozujący, ustawiony z odgięciem. W tym celu, według opisu WO2012022475A1 jest nasadzona na szyjkę pojemnika butelki specjalna odgięta nasadka łącznikowa. Nasadka łącznikowa posiada samą szyjkę łącznikową z otworem dozującym, przy czym szyjka łącznikowa jest ustawiona pod kątem do szyjki pojemnika butelki. Zaletą tego ukształtowania jest to, że sama szyjka butelki nie musi być wykonana z odgięciem w odniesieniu do kierunku wzdłużnego pojemnika butelki. Upraszcza to wytwarzanie pojemnika butelki, który może być wykonany zwłaszcza w prosty sposób jako korpus formowany przez rozdmuchiwanie.

Z opisu EP1383688B1 jest znana również butelka z tworzywa sztucznego, wykonana w rodzaju butelki do WC, która posiada ustawiony z odgięciem otwór dozujący. W odróżnieniu od opisu WO2012022475A1, w przypadku opisanego w nim ukształtowania osiągnięto to już jednak przez specjalne ukształtowanie pojemnika butelki, ponieważ już szyjka butelki jest ustawiona z odgięciem. Na tę szyjkę butelki można nabić następnie prostą nasadkę wtryskiwaną z otworem dozującym. Sam otwór dozujący jest zamykalny przez nakrętkę przez nakręcanie. Aby przy przykręcaniu nakrętki uniknąć współobracania nasadki, jest ona nasadzona na szyjce pojemnika butelki w sposób zabezpieczony przed przekręcaniem. W tym celu, na ściance wewnętrznej szyjki butelki są wykonane żebra.

Wychodząc z tego stanu techniki, zadaniem leżącym u podstaw wynalazku jest ulepszenie butelki z tworzywa sztucznego z odgiętą nasadką, znanej z opisu WO2012022475A1.

Butelka z tworzywa sztucznego, zwłaszcza butelka do WC, obejmująca pojemnik wyposażony w odsadzenie, z którego wystaje szyjka, oraz z nasadką nałożoną na szyjkę pojemnika w kierunku nasadzania, przy czym szyjka pojemnika wyposażona jest w pierwszy element połączeniowy odpowiadający drugiemu elementowi połączeniowemu w nasadce, zaś nasadka jest wygięta i posiada szyjkę łącznikową nakrętki, która to szyjka łącznikowa jest ustawiona pod kątem do osi szyjki pojemnika, przy czym pomiędzy nasadką a pojemnikiem znajdują się elementy zabezpieczające przed przekręcaniem, według wynalazku charakteryzuje się tym, że na odsadzeniu pojemnika znajduje się wzniesienie, będące elementem połączenia kształtowego z nasadką, które to wzniesienie posiada na obwodzie przynajmniej jeden element zabezpieczający, rozciągający się w kierunku promieniowym, w postaci wgłębienia, które odpowiada elementowi zabezpieczającemu w postaci wypustki w nasadce, natomiast na szyjce pojemnika znajduje się stożkowo-cylindryczny element łączeniowy a w nasadce usytuowany jest odpowiadający mu element łączeniowy połączenia kształtowego, przy czym na stronie dolnej elementu znajdują pierwsze zęby a na stronie górnej elementu znajdują się odpowiadające im pierwsze zęby, stanowiące wspólnie pierwsze uzębienie, zaś w części szyjki ponad elementem łączeniowym znajdują się drugie zęby odpowiadające zębom w nasadce, stanowiące wspólnie drugie uzębienie.

Korzystnie, wzniesienie ma zarys obwodowy różny od kształtu koła.

W butelce według wynalazku, wzniesienie jest niesymetryczne względem obrotu o 180° wokół osi równoległej do kierunku nasadzania.

Korzystnie, pierwsze uzębienie i/lub drugie uzębienie obejmuje tylko część obwodu szyjki.

Ukształtowanie ze zintegrowanym zabezpieczeniem przed przekręcaniem odgiętej nasadki wynika przy tym z przemyśleń, że nasadka powinna być skierowana w odniesieniu do pojemnika butelki w określonym ustawieniu obrotowym na szyjce pojemnika butelki. Jest to możliwe zasadniczo bez problemu przede wszystkim przy nabijaniu nasadki dzięki napełniaczowi, który również napełnia pojemnik butelki, a następnie nabija nasadkę. Przy niewystarczającym zabezpieczeniu przed przekręcaniem istnieje jednak niebezpieczeństwo, że nasadka przekręci się przykładowo podczas transportu, w pomieszczeniach sprzedaży lub też później u klienta, przez co jest ograniczony komfort użytkowania.

To zintegrowane zabezpieczenie przed przekręcaniem służy zatem do zapewnienia określonego ustawienia preferowanego, jakie powinien przyjąć łącznik w odniesieniu do pojemnika butelki. Przez

PL 238 479 B1 zabezpieczenie przed przekręcaniem można zatem uniknąć późniejszego, omyłkowego lub niezamierzonego przekręcania nasadki względem pojemnika butelki i raz ustawione ustawienie obrotowe względem pojemnika butelki pozostaje zachowane. Pojemnik butelki posiada zazwyczaj zasadniczo owalny kształt przekroju poprzecznego, a nasadka jest zazwyczaj wygięta w kierunku osi wzdłużnej owalnego przekroju poprzecznego.

Szyjka łącznikowa posiada ogółem korzystnie otwór dozujący. Ponadto, na szyjkę łącznikową może być zwłaszcza nakręcana nakrętka. Zasadniczo jednak, możliwe jest również nabijanie. Szyjka łącznikowa posiada zatem do wyboru gwint śrubowy lub kolejny element zamknięcia nabijanego.

Przez to odgięte wykonanie nie istnieje przede wszystkim zasadniczo również konieczność zabezpieczenia, w celu uniknięcia współobracania nasadki, gdy na szyjkę łącznikową nakręca się przykładowo nakrętkę. Kąt, jaki przyjmuje szyjka łącznikowa względem szyjki butelki, jest mianowicie wystarczająco duży i leży przykładowo w zakresie od 20 do 45°, a zwłaszcza w zakresie od 30 do 35°. Już dzięki temu unika się współobracania nasadki, wskutek zasady wygiętej nasadki, tak że przede wszystkim nie występuje powód dla stosowania, w celu uniknięcia takiego współobracania, zabezpieczenia przed przekręcaniem, jakie jest opisane na przykład w opisie EP1383688B1. Niniejsze zintegrowane zabezpieczenie przed przekręcaniem służy do innego celu, mianowicie do zachowania preferowanego ustawienia nasadki, asymetrycznej wskutek wygiętego ukształtowania.

Możliwe są również dwa skuteczne, niezależne od siebie, różne zabezpieczenia przed przekręcaniem. Rozumie się tutaj, że obydwa zabezpieczenia przed przekręcaniem różnią się w odniesieniu do ich ukształtowania konstrukcyjnego. Przez ten środek zaradczy jest ogółem wykonane redundantne całkowite zabezpieczenie przed przekręcaniem. Jest to szczególnie korzystne zwłaszcza w odniesieniu do wymaganego zabezpieczenia przed dziećmi. Przez to redundantne zabezpieczenie przed przekręcaniem niezawodnie wyklucza się przekręcanie łącznika względem pojemnika butelki. Tego rodzaju przekręcanie mogłoby prowadzić w przeciwnym razie do niepożądanego rozłączenia się łącznika od szyjki pojemnika butelki.

Uzupełniająco do tego zabezpieczenia przed dziećmi, skutecznego pomiędzy nasadką łącznikową a pojemnikiem butelki, wykonane jest ponadto celowo pomiędzy nasadką łącznikową a nakrętką dalsze zabezpieczenie przed dziećmi.

W celu wykonania zabezpieczenia przed przekręcaniem stosuje się przy tym korzystnie różne alternatywne wykonania, zwłaszcza również w kombinacji. Opisane poniżej jeszcze szczegółowo alternatywne przykłady wykonania dla zabezpieczenia przed przekręcaniem mogą być zasadniczo stosowane również w przypadku symetrycznych, niewygiętych nasadek. Cecha, zawarta w zastrzeżeniu 1, że w przypadku nasadki chodzi o wygiętą nasadkę łącznikową, nie jest zatem koniecznie wymagana dla innych przykładów wykonania.

Opisane poniżej alternatywne wykonania dla zabezpieczenia przed przekręcaniem mają zwłaszcza wspólne to, że nie są wykonane na powierzchni płaszcza wewnętrznego szyjki butelki. Tego rodzaju elementy zabezpieczenia przed przekręcaniem, wykonane na ścianie wewnętrznej, oddziałują na przekrój poprzeczny strumienia cieczy, zawartej w butelce.

W celu wykonania zabezpieczenia przed przekręcaniem, do wyboru lub w kombinacji, należy jednocześnie wskazać, że:

- obydwa elementy połączenia nabijanego tak wchodzą jeden w drugi, że tworzą połączenie kształtowe, działające w kierunku obwodowym, jako pierwsze zabezpieczenie przed przekręcaniem,

- po stronie obwodowej na szyjce butelki jest wykonane uzębienie jako drugie zabezpieczenie przed przekręcaniem,

- odsadzenie butelki posiada wzniesienie, które tworzy z nasadką działające w kierunku obwodowym połączenie kształtowe jako trzecie zabezpieczenie przed przekręcaniem.

W przypadku pierwszego alternatywnego wykonania zabezpieczenia przed przekręcaniem, obydwa elementy połączenia nabijanego wchodzą kształtowo jeden w drugi, w celu utworzenia zabezpieczenia przed przekręcaniem jeden w drugim. W tym celu, tworzą one zwłaszcza pierwsze uzębienie. Elementy połączenia nabijanego mają zatem podwójną funkcję, mianowicie po pierwsze służą do właściwego zamocowania nasadki na szyjce pojemnika butelki przez połączenie nabijane, a po drugie osiąga się dzięki nim jednocześnie zabezpieczenie przed przekręcaniem.

W celu wykonania drugiego zabezpieczenia przed przekręcaniem jest przewidziane drugie uzębienie, które jest wykonane bezpośrednio na szyjce butelki, a mianowicie zwłaszcza powyżej elementu połączenia nabijanego. Takie drugie uzębienie jest proste do wytworzenia w odniesieniu do techniki wytwarzania. W przypadku opisanych tutaj butelek chodzi zazwyczaj o tak zwane butelki formowane

PL 238 479 B1 przez rozdmuchiwanie. Drugie zabezpieczenie przed przekręcaniem - jak również pierwsze zabezpieczenie przed przekręcaniem - można zrealizować w niedrogi sposób już przez uzębienie, przygotowane na półprodukcie do dalszego rozdmuchiwania.

Jako odsądzenie butelki rozumiany jest ogólnie górny czołowy obszar pojemnika butelki, który zazwyczaj jest wykonany przynajmniej zasadniczo poziomo lub lekko wypukłe. Na tym odsadzeniu butelki opiera się zazwyczaj nasadka.

W celu wykonania wydajnego zabezpieczenia przed przekręcaniem w przypadku trzeciego alternatywnego wykonania, to odsadzenie butelki posiada wzniesienie, które jest zwymiarowane w taki sposób, że przez utworzenie zamknięcia kształtowego z nasadzoną nasadką tworzy skuteczne zabezpieczenie przed przekręcaniem. Wzniesienie i przynajmniej obszary częściowe (wewnętrznej) powierzchni płaszczowej nasadki wchodzą jedne w drugie. Wzniesienie ma zatem wystarczająco duże wymiary i rozciąga się korzystnie na kilka milimetrów w kierunku nasadzania. Wysokość tego wzniesienia, przewidzianego dla zamknięcia kształtowego, leży zatem korzystnie w zakresie między 2 a 5 mm, zwłaszcza wynosi około 3 mm. Wzniesienie rozciąga się przy tym począwszy od szyjki butelki w kierunku promieniowym aż do jego zarysu obwodowego.

To specjalnie uformowane wzniesienie jest zazwyczaj wytwarzane dopiero podczas procesu kształtowania przez rozdmuchiwanie, gdy zatem półprodukt do dalszego rozdmuchiwania (preforma) jest rozdmuchiwany w odpowiedniej formie narzędziowej i przez to przyjmuje dzięki kształtowi narzędzia, wyznaczony wstępnie kształt jako kształt butelki.

W korzystnym ukształtowaniu, druga i trzecia odmiana zabezpieczeń przed przekręcaniem są połączone ze sobą, to znaczy na szyjce pojemnika butelki jest wykonane uzębienie i dodatkowo na odsadzeniu butelki jest wykonane trzecie zabezpieczenie przed przekręcaniem. Dzięki temu, przy prostym wytwarzaniu wykonane jest niezawodne, redundantne zabezpieczenie przed przekręcaniem.

W celu utworzenia trzeciego zabezpieczenia przed przekręcaniem, wzniesienie posiada w korzystnym ukształtowaniu po stronie obwodowej, przynajmniej jedno, a celowo liczne wgłębienia, przykładowo 2-6 wgłębień, w które wchodzi nasadka odpowiadającą wypustką, w celu utworzenia zabezpieczenia przed przekręcaniem. Pomiędzy wgłębieniem a wypustką zostaje wykonane zamknięcie kształtowe, działające w kierunku obwodowym lub w kierunku obrotu wokół kierunku nasadzania. Ogólnie, zatem na wzniesieniu oraz na nasadce, są wykonane odpowiadające sobie elementy zabezpieczające, rozciągające się w kierunku promieniowym, wchodzące jeden w drugi. Pod pojęciem promieniowego elementu zabezpieczającego rozumiane jest przy tym, że te elementy zabezpieczające posiadają przebieg w kierunku osi środkowej szyjki butelki i odpowiednio zachodzą na siebie również w kierunku obwodowym lub w kierunku obrotu.

Celowo, korzystnie jest przewidziane, że wzniesienie patrząc w przekroju poprzecznym posiada odbiegający od kształtu koła zarys obwodowy, do którego przylega nasadka dla utworzenia zabezpieczenia przed przekręcaniem. Przez kształt wzniesienia, zwłaszcza, ze względu na jego stosunkowo dużą wysokość, kilku milimetrów oraz jego nieobrotowe symetrycznie ukształtowanie istnieje już możliwość wykonania zabezpieczenia przed przekręcaniem.

Korzystnie, ten zarys obwodowy, odbiegający od kształtu koła, który jest wykonany zwłaszc za przez wielokątną strukturę z ewentualnie zaokrąglonymi narożami, jest umieszczany w kombinacji z promieniowymi elementami zabezpieczającymi.

Celowo, wzniesienie jest przy tym wykonane łącznie niesymetrycznie względem obrotu o 180° wokół osi równoległej do kierunku nasadzania. Patrząc w widoku z góry, wzniesienie jest przy tym wykonane zwłaszcza w postaci trapezu. Przez to ukształtowanie ustala się już ustawienie preferowane nasadki w odniesieniu do pojemnika butelki i przez to zapewnia się prawidłowy montaż. Przez ten rodzaj niesymetrycznego ukształtowania jest wstępnie określone jednoznaczne ustawienie podczas montażu. Jednocześnie, przez wielokątne ukształtowanie wykonane jest również zabezpieczenie przed przekręcaniem, tak że w tym przykładzie wykonania osiągnięta jest podwójna funkcja.

Aby podczas pierwszorazowego nabicia nasadki móc możliwie dokładnie ustawić żądane ustawienie obrotowe względem pojemnika butelki, w korzystnej postaci jest umożliwione nieobrotowe pozycjonowanie nasadki w związku z szyjką butelki w etapach obrotu korzystnie mniejszych niż równe 5°. W ukształtowaniu pojemnika butelki jako korpusu kształtowego przez rozdmuchiwanie, określone ustawienie obrotowe między nasadką a szyjką butelki może nie być przymusowo ustawiane już uprzedni o poprzez określony układ poszczególnych nieciągłych elementów zabezpieczenia przed przekręcaniem. To określone ustawienie obrotowe może być ustawiane w przypadku niektórych wykonań przy nasadzaniu. Przyczyna tego jest postrzegana w procesie wytwarzania tj. formowania przez rozdmuchiwanie.

PL 238 479 B1

W przypadku niego, preformy są rozdmuchiwane w celu utworzenia pojemnika butelki, zaopatrzonego w preferowane ustawienie (korpus owalny), w jednej formie narzędziowej pojemnika butelki. Preformy (półprodukty do dalszego rozdmuchiwania) posiadają przy tym już typową kolistą szyjkę butelki z pierwszym elementem zamknięcia nabijanego. Do szyjki pojemnika butelki przylega cylindryczny korpus. Podczas samego formowania przez rozdmuchiwanie, preforma nie może być uchwycona lub może być uchwycona tylko ze znacznym nakładem technicznym w określonym ustawieniu obrotowym i wprowadzona do formy do kształtowania przez rozdmuchiwanie. Zatem, zazwyczaj wymaga nakładu utworzenie już w tym etapie wytwarzania, określonego ustawienia pomiędzy elementem zabezpieczenia przed przekręcaniem, umieszczonym na szyjce butelki, a ustawieniem preferowanym pojemnika butelki. To ukształtowanie z możliwością pozycjonowania w małych etapach obrotu jest zatem stosowane szczególnie w przypadku pierwszej lub drugiej odmiany zabezpieczenia przed przekręcaniem, w przypadku której elementy zabezpieczenia przed przekręcaniem są wykonane na elementach nabijanych lub na szyjce pojemnika butelki. W przypadku odmiany ze wzniesieniem ustawia się zazwyczaj w dokładny sposób, korzystnie żądany kierunek przez formę negatywową wzniesienia w formie narzędziowej pojemnika butelki.

Aby umożliwić to przekręcanie w możliwie małych etapach, w celowym ukształtowaniu jest przewidziane każdorazowo uzębienie z licznymi zębami, za pomocą którego zazębiają się ze sobą nasadka i szyjka butelki. Celowo, w przypadku pierwszego uzębienia, zęby są wykonane bezpośrednio na elementach zamknięcia nabijanego.

W przypadku drugiego uzębienia, które jest wykonane bezpośrednio na szyjce pojemnika butelki, a nie na elementach nabijanych, drugie zęby są przy tym korzystnie wykonane na stronie zewnętrznej na płaszczu szyjki pojemnika butelki, tak że nie występuje negatywne oddziaływanie na swobodny przekrój poprzeczny strumienia. Dla ustawienia żądanego ustawienia obrotowego w możliwie małych etapach obrotu, ogólnie jest wykonane uzębienie, przynajmniej w znacznym stopniu ciągłe wokół obwodu, przynajmniej w przypadku jednego z obydwu elementów (nasadka względnie szyjka pojemnika butelki). W korzystnym ukształtowaniu, na nasadce i na szyjce butelki jest wykonana różna ilość zębów. Zwłaszcza, w przypadku jednego z tych obydwu elementów, wykonana jest tylko bardzo ograniczona ilość zębów.

Według celowego rozwinięcia, pierwsze lub też drugie uzębienie rozciąga się przy tym tylko na obszarze częściowym obwodu. Zwłaszcza, wykonane są dwa, trzy lub cztery segmenty pierścieniowe zębate, rozmieszczone jednakowo na obwodzie, na szyjce pojemnika butelki i/lub na nasadce.

Według odmiany pierwszego zabezpieczenia przed przekręcaniem, elementy połączenia nabijanego wchodzą jedne w drugie dla wykonania pierwszego uzębienia w kierunku nasadzania. Zwłaszcza, w tym celu są wykonane zęby na stronie dolnej pierwszego elementu połączenia nabijanego. Strona dolna jest podchwytywana przez odpowiadającą stronę górną drugiego elementu połączenia nabijanego nasadki. Odpowiednio, wykonane są zęby również na stronie górnej drugiego elementu połączenia nabijanego.

W drugiej odmianie pierwszego zabezpieczenia przed przekręcaniem, obydwa elementy połączenia nabijanego wchodzą jeden w drugi w kierunku promieniowym. Tutaj, zęby są zatem umieszczone po stronie obwodowej na zewnętrznym obwodzie pierwszego elementu połączenia nabijanego. Zęby na drugim elemencie połączenia nabijanego są wykonane obecnie jednak na jego stronie górnej, a mianowicie po stronie obwodowej na stronie wewnętrznej płaszcza nasadki.

Pierwsze uzębienie rozciąga się korzystnie obwodowo na całym obwodzie, przynajmniej na elemencie nabijanym. Alternatywnie, rozciąga się ono tylko na pewnym kącie obrotu.

Elementy połączenia nabijanego są przy tym korzystnie wykonane jako pierścień lub też jako liczne segmenty pierścieniowe. Segmenty pierścieniowe są przy tym rozmieszczone na całym obwodzie. Przykładowo, wykonane są trzy lub cztery jednakowo rozmieszczone segmenty pierścieniowe. Pomiędzy poszczególnymi segmentami pierścieniowymi jest wykonana swobodna przestrzeń, która rozciąga się na kącie obrotu, wynoszącym przykładowo od 10° do 25°. Przez segmentowe wykonanie wspomaga się samo nabijanie, ponieważ przy nabijaniu wymagane jest sprężyste ustępowanie drugiego elementu nabijanego nasadki. Segmentowe wykonanie jest przy tym wykonane przykładowo jedynie w przypadku pierwszego lub w przypadku drugiego elementu połączenia nabijanego, natomiast inny element połączenia nabijanego ma kształt pierścienia kołowego. Alternatywnie, obydwa elementy połączenia nabijanego są wykonane jako segmenty pierścieniowe.

Odpowiednio do dziedziny zastosowania jako butelka do WC z wygiętą nasadką łącznikową, w celowym ukształtowaniu, zarówno pojemnik butelki, jak również nasadka, posiadają preferowane

PL 238 479 B1 ustawienie w odniesieniu do obrotu wokół kierunku nasadzania, a nasadka jest nabita akurat we wstępnie określonym ustawieniu obrotowym względem pojemnika butelki.

Jak już podano, w przypadku korpusu podstawowego butelki chodzi o korpus kształtowany przez rozdmuchiwanie, który jest wytwarzany za pomocą formowania przez rozdmuchiwanie.

Niedrogi sposób wytwarzania, ogólnie dla korpusów wydrążonych, a zwłaszcza dla butelek, stanowi formowanie przez rozdmuchiwanie, zwłaszcza formowanie przez rozdmuchiwanie z wtryskiwaniem/rozciąganiem. W przypadku niego wytwarza się najpierw preformę przez formowanie wtryskowe, która następnie jest wykańczana przez proces rozdmuchiwania z rozciąganiem tworząc butelkę. Ten sposób jest stosowany zwłaszcza w przypadku tak zwanych butelek PET. Jednakże, ten niedrogi sposób zazwyczaj nie pozwala na wytwarzanie złożonych geometrii, takich jak przykładowo wygięte szyjki pojemników butelek. Przewidziane jest zatem zastosowanie wygiętej nasadki, jaka jest opisana przykładowo w opisie WO2012022475A1.

Według wynalazku jest obecnie przewidziane wykonanie pierwszych elementów pozycjonujących na kołnierzu przytrzymującym, który zazwyczaj jest stosowany w przypadku półproduktów do dalszego rozdmuchiwania, w celu manipulacji nimi (chwytanie, transport,...), które rozciągają się zwłaszcza w kierunku promieniowym i są utworzone przykładowo przez zwłaszcza dwa naprzeciwległe wybrania.

Te elementy pozycjonujące służą po pierwsze do określonego ustawienia półproduktu do dalszego rozdmuchiwania w formie do kształtowania przez rozdmuchiwanie, tak że tworzy się asymetryczne, przykładowo owalne ukształtowanie korpusu butelki w określonym ustawieniu względem pierwszych elementów pozycjonujących.

Uzupełniająco, drugie elementy pozycjonujące nasadki, przykładowo wygięty łącznik szyjki, jaki jest opisany uprzednio lub w opisie WO2012022475A1, wchodzą zwłaszcza zatrzaskowo w pierwsze elementy pozycjonujące. Przez to, zapewnia się określone ustawienie nasadki w odniesieniu do niesymetrycznej butelki.

Jednocześnie, wykonane jest przez to korzystnie również zabezpieczenie przed przekręcaniem, tak że dzięki temu widać trzecią odmianę dla wykonania zabezpieczenia przed przekręcaniem.

Odpowiadające sobie elementy pozycjonujące na kołnierzu przytrzymującym, z jednej strony i na nasadce, z drugiej strony, są celowo wykonane odpowiadając sobie na tyle, że wchodzą połączeniem kształtowym, a zwłaszcza zatrzaskowo jedne w drugie. Kierunek zamknięcia kształtowego jest przy tym korzystnie wykonany w sposób działający w kierunku obwodowym, tak że jest osiągnięte przez to żądane zabezpieczenie przed przekręcaniem.

Tak jak również w przypadku opisanych uprzednio odmian wykonania, również tutaj korpus butelki nie jest wykonany celowo z symetrią obrotową, lecz posiada kierunek preferowany. Jednocześnie, również nasadka nie ma symetrii obrotowej i posiada kierunek preferowany, jest wykonana zwłaszcza jako nasadka wygięta otworem dozującym. W przypadku nasadki chodzi zatem zwłaszcza o opisany uprzednio wygięty łącznik szyjki.

Alternatywnie, w przypadku nasadki może chodzić tutaj również o zwykłą nakrętkę.

Ta odmiana wykonania z ukształtowaniem elementów pozycjonujących na kołnierzu przytrzym ującym jest przy tym celowo stosowalna w przypadku zamknięć nabijanych, jak również w przypadku zamknięć gwintowanych, a zatem w przypadku odmian wykonania, w których nasadka jest do wyboru nabita albo nakręcona.

Ogółem, zapewniono przez to w prosty sposób określone ustawienie nasadki w odniesieniu do korpusu butelki, zwłaszcza również przy zautomatyzowanym montażu.

Ta trzecia opisana tutaj odmiana dla zabezpieczenia przed przekręcaniem może być w kombinacji z jednym lub obydwoma z opisanych uprzednio, zgodnych z wynalazkiem, ukształtować zabezpieczenia przed przekręcaniem. Opisane tutaj różne odmiany dla zabezpieczenia przed przekręcaniem są stosowane również w dowolnych kombinacjach.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym figury przedstawiają:

fig. 1 - fragmentaryczny widok w przekroju butelki z tworzywa sztucznego w górnym obszarze szyjki butelki i nasadzonej na nią nasadki z nakręconą nakrętką, fig. 2 - nasadkę według fig. 1 w widoku perspektywicznym, fig. 3 - widok w przekroju odmiany nasadki, fig. 4 - nasadkę według fig. 3 w widoku perspektywicznym,

PL 238 479 B1 fig. 5 - w uproszczonym, fragmentarycznym widoku, pojemnik butelki z szyjką butelki i z pierwszym zabezpieczeniem przed przekręcaniem z pierwszym elementem połączenia nabijanego, wykonanym z pierwszymi zębami, fig. 6 - fragmentaryczny widok w przekroju w obszarze pierwszego uzębienia pomiędzy elementami zamknięcia nabijanego nasadki oraz szyjki butelki, fig. 7 - fragmentaryczny widok pojemnika butelki z drugim uzębieniem na szyjce butelki oraz ze wzniesieniem na odsadzeniu butelki dla utworzenia drugiego oraz trzeciego zabezpieczenia przed przekręcaniem, fig. 8 - widok z góry pojemnika butelki według fig. 7, fig. 9 - fragmentaryczny powiększony widok z góry pojemnika butelki według fig. 8,oraz fig. 10 - widok z góry półproduktu do dalszego rozdmuchiwania z elementami pozycjonującymi, wykonanymi na kołnierzu przytrzymującym.

Na figurach części mające jednakowe działanie są zaopatrzone każdorazowo w jednakowe oznaczniki.

Przedstawiona na fig. 1 fragmentarycznie w górnym obszarze butelka z tworzywa sztucznego 2, zwłaszcza butelka na środek do czyszczenia WC, określana krótko jako butelka do WC, posiada pojemnik 4 butelki z szyjką 6 pojemnika butelki oraz wygiętą nasadką 8, wykonaną jako łącznik nasadzany i wreszcie nakrętkę 10. Nasadka 8 jest przy tym nabita na szyjkę 6 pojemnika butelki w kierunku nasadzania 12. Kierunek nasadzania 12 odpowiada przy tym jednocześnie również kierunkowi osiowemu lub kierunkowi wzdłużnemu butelki z tworzywa sztucznego 2 względnie pojemnika 4 butelki, wzdłuż których rozciąga się oś środkowa 11 szyjki 6 pojemnika butelki. Dla utworzenia zamknięcia nabijanego jest wykonany po stronie zewnętrznej na płaszczu szyjki 6 pojemnika butelki pierwszy stożkowo-cylindryczny element łączeniowy 14 zamknięcia nabijanego i odpowiadający mu po stronie wewnętrznej, na płaszczu wewnętrznym nasadki 8, drugi segment pierścieniowy lub element 16 zamknięcia nabijanego, w postaci segmentu pierścieniowego. Przynajmniej w obszarze elementów 14, 16 zamknięcia nabijanego, zarówno nasadka 8, jak również szyjka 6 pojemnika butelki, posiadają kolistą geometrię przekroju poprzecznego. W stanie nabitym, jaki jest przedstawiony na fig. 1, pierwszy element łączeniowy 14 zamknięcia nabijanego jest podchwytywany przez drugi element 16 zamknięcia nabijanego w kierunku nasadzania. W celu nasadzania, elastyczne elementy 14, 16 zamknięcia nabijanego ustępują wzajemnie sprężyście, tworzą zatem rodzaj połączenia zaskakującego.

Jak wynika zwłaszcza z fig. 1 i 2, sama nasadka 8 posiada z kolei szyjkę łącznikową 18, która jest ustawiona pod kątem do kierunku nasadzania 12 i jest zaopatrzona ponadto w gwint 20 oraz w element dozujący 22. Nakrętka 10 jest nakręcona na gwint 20 gwintem wewnętrznym (fig. 1) i posiada czop zamykający 24, który wchodzi do elementu dozującego 22.

W celu utworzenia zabezpieczenia przed przekręcaniem pomiędzy nasadką 8 a szyjką 6 pojemnika butelki, w przykładzie wykonania na fig. 1, pomiędzy obydwoma elementami 14, 16 zamknięcia nabijanego jest wykonane pierwsze uzębienie 26A, zaznaczone schematycznie na widoku fragmentarycznym na fig. 5 i fig. 6. Pierwsze uzębienie 26A jest przy tym wykonane pomiędzy obydwoma elementami 14, 16 zamknięcia nabijanego.

Na figurach 3 i 4 jest przedstawiona alternatywna postać wykonania nasadki 8. Istotna różnica w odniesieniu do przykładu wykonania według figur 1 i 2 jest widoczna przede wszystkim w tym, że nasadka nie posiada kolistej powierzchni podstawy, którą nasadka 8 spoczywa na odsądzeniu 40 butelki (fig. 7, 8). Co więcej, nasadka 8 posiada zasadniczo trapezową powierzchnię podstawy, przy czym poszczególne boki trapezu, zwłaszcza boki podłużne są wykonane w kształcie łuku. Tego rodzaju nasadka 8 jest zwłaszcza stosowana w kombinacji z pojemnikiem 4 butelki, jaki jest opisany w odniesieniu do figur 7 i 8. Na figurze 8 przedstawiony jest odpowiednio również w sposób kropkowany również zasadniczo trapezowy zarys powierzchni podstawy nasadki 8. Ze względu na wygięte wypukle powierzchnie boczne, powierzchnia podstawy jest utworzona zasadniczo przez rodzaj trapezowego owalu.

Jak widać zwłaszcza w widoku w przekroju na figurze 3, nasadka 8 jest wykonana z podwójnym płaszczem, z płaszczem zewnętrznym 42, który rozciąga się aż do odsadzenia 40 butelki i który wyznacza niekulistą geometrię powierzchni podstawy. Równocześnie wykonany jest kołnierz wewnętrzny 44, za pomocą którego nasadka 8 jest nasadzana na szyjkę 6 pojemnika butelki. Ten kołnierz wewnętrzny 44 posiada drugie elementy 16 zamknięcia nabijanego. Kołnierz wewnętrzny 44 jest przy tym ustawiony współśrodkowo do osi środkowej 11. Uzupełniająco jest jeszcze wykonany kołnierz wprowadzający 48, wykonany również współśrodkowo do osi środkowej 11, który jest nasadzony zazwyczaj szczelnie na

PL 238 479 B1 otwór szyjki 6 pojemnika butelki i wchodzi częściowo do niego. W tym celu, kołnierz wprowadzający 48 posiada po stronie końcowej ścięte powierzchnie uszczelniające.

Na figurze 3 jest ponadto dobrze widoczny kąt zagięcia a pomiędzy osią środkową 11 szyjki 6 pojemnika butelki a odpowiednią osią skośną 50 szyjki łącznikowej 18 oraz elementu dozującego 22. Ten kąt zagięcia a leży przy tym korzystnie w zakresie między 25 a 40°.

Pod tym kątem zagięcia a jest ustawione ponadto odsądzenie łącznikowe 52 w odniesieniu do odsądzenia 40 butelki. Na tym odsadzeniu łącznikowym 52 są umieszczone ponadto elementy dla utworzenia zabezpieczenia przed dziećmi 54. Również w przypadku tej postaci wykonania według figur 1 i 2 jest wykonane zabezpieczenie przed dziećmi w obszarze odsadzenia łącznikowego 52.

Pomiędzy nasadką 8 a pojemnikiem 4 butelki jest wykonane każdorazowo zabezpieczenie przed przekręcaniem. Różne jego odmiany zostaną objaśnione poniżej na podstawie figur 5 - 10 i będą oznaczone jako pierwsze, drugie oraz trzecie zabezpieczenie przed przekręcaniem 56A, B, C. Różnie opisane odmiany można stosować zasadniczo do obydwu typów nasadek. Nasadki 8 i pojemniki 4 butelek są wykonane odpowiadając sobie, w odniesieniu do każdorazowej odmiany zabezpieczenia przed przekręcaniem. Korzystne ukształtowanie jest opisane odnośnie figur 7 do 9, które pokazuje łączoną odmianę z dwiema różnymi odmianami zabezpieczenia.

Korzystne ukształtowanie jest opisane na podstawie figur 7 do 9, które pokazuje łączoną odmianę z dwiema różnymi odmianami zabezpieczenia przed przekręcaniem.

Pierwsze zabezpieczenie przed przekręcaniem 56A jest opisane w odniesieniu do fig. 1 oraz zwłaszcza w doniesieniu do fig. 5 i 6. Jak widać na fig. 5, w przykładzie wykonania jest wykonany element 14 zamknięcia nabijanego jako ciągły pierścień nabijany obwodowo na płaszczu zewnętrznym szyjki 6 pojemnika butelki. Pierścień nabijany rozprzestrzenia się przy tym w pierwszej części stożkowo w kierunku nasadzania 12, zanim następnie będzie przylegać cylindryczna część. Na jego stronie dolnej 28 jest wykonane pierwsze uzębienie z wieloma pierwszymi zębami 30A.

W podobnym ukształtowaniu, również w przypadku drugiego elementu 16 zamknięcia nabijanego jest wykonane uzębienie z wieloma odpowiadającymi pierwszymi zębami 32A, jak widać to na fig. 6. Odpowiadające pierwsze zęby 32A są wykonane w tym przypadku na stronie górnej 34 drugiego elementu 16 zamknięcia nabijanego. Korzystnie, drugi element zamknięcia nabijanego jest wykonany tylko w postaci segmentu pierścieniowego, tak że jest umożliwione uproszczone sprężyste ustępowanie przy nabijaniu. Również drugi element 16 zamknięcia nabijanego posiada przebiegającą stożkowo stronę dolną, tak że obydwa stożkowe obszary mogą ślizgać się na sobie przy nabijaniu.

Jak widać na fig. 6, zęby 30A, 32A wchodzą jedne w drugie w kierunku nasadzania 12 i tworzą przez to pierwsze zazębienie 26A i dzięki temu pierwsze zabezpieczenie przed przekręcaniem 56A, działające w kierunku obwodowym.

Aby zapewnić żądaną dokładną możliwość ustawiania ustawienia obrotowego nasadki 8 względem szyjki 6 pojemnika butelki, pierwsze zęby 30A, względnie 32A, są umieszczone względem siebie korzystnie w odstępie kąta obrotu wynoszącym maksymalnie około 5°.

Na figurach 7 - 9 jest przedstawiona inna odmiana wykonania, w przypadku której drugie zabezpieczenie przed przekręcaniem 26B jest kombinowane z trzecim zabezpieczeniem przed przekręcaniem 56C.

W celu utworzenia drugiego zabezpieczenia przed przekręcaniem 56B, na szyjce 6 pojemnika butelki, a mianowicie na jej cylindrycznej części, powyżej pierwszego elementu zamknięcia nabijanego jest wykonane w zmontowanym stanie drugie zazębienie 26b. W tym celu, szyjka 6 pojemnika butelki posiada na swojej cylindrycznej zewnętrznej powierzchni płaszczowej pewną ilość drugich zębów 30B, które rozciągają się na dwóch przeciwległych obszarach częściowych w postaci segmentów częściowych wzdłuż strony obwodowej . Są wykonane zatem dwa naprzeciwległe obszary zębów. Rozciągają się one w przykładzie wykonania każdorazowo na ograniczonym zakresie kątowym, wynoszącym przykładowo 30° do 60°, a zwłaszcza na zakresie kątowym wynoszącym około 45°. Drugie zęby 30B rozciągają się przy tym równolegle do osi środkowej 11 Posiadają one patrząc w przekroju poprzecznym (porównaj odnośnie tego zwłaszcza fig. 9) zasadniczo trójkątną powierzchnię podstawy ze spłaszczonym wierzchołkiem trójkąta. Obydwa boki trójkąta są przy tym korzystnie ustawione względem siebie pod kątem między 30° a 60°, a korzystnie pod kątem wynoszącym 45°.

Na nasadce 8 są umieszczone odpowiednio odpowiadające zęby, które również posiadają korzystnie tego rodzaju kształt przekroju poprzecznego. Wchodzą one połączeniem kształtowym w drugie zęby 30B (nie przedstawiono).

PL 238 479 B1

W przypadku odmiany wykonania według fig. 7 do 9, uzupełniająco jest wykonane trzecie zabezpieczenie przed przekręcaniem 56C. W tym celu, na odsadzeniu 40 kołnierza jest wykonane wzniesienie 60. Posiada ono korzystnie wysokość h, leżącą w zakresie wynoszącym 2-5 mm, zwłaszcza 3 mm. Takie wzniesienie może być wykonane zasadniczo również w przypadku odmiany według fig. 5 i 6.

Wzniesienie 60 posiada przede wszystkim ogólnie niekolisty kształt podstawy i odpowiednio niekolisty zarys obwodowy 62. Kształt podstawy tego zarysu obwodowego 62 jest również trapezowy, odpowiadając powierzchni nasadki 8 według figur 3 i 4, z wypukłe wygiętymi powierzchniami bocznymi. Ścianka wewnętrzna płaszcza zewnętrznego 42 nasadki 8 przylega przy tym na pełnym obwodzie bezpośrednio do zarysu obwodowego 42.

Jak widać ponadto w widoku z góry figury 8, wzniesienie 60 posiada wgłębienia 64, które rozciągają się zasadniczo w kierunku osi środkowej 11 i przez to należy uważać je za promieniowe pierwsze elementy zabezpieczenia przed przekręcaniem.

Odpowiadając temu, również nasadka 8 posiada wypustki 66, rozciągające się w kierunku promieniowym, które mogą być uznawane za drugie elementy zabezpieczenia przed przekręcaniem.

W przykładzie wykonania, na każdym wypukle zakrzywionym boku podłużnym powierzchni podstawy w kształcie trapezu są wykonane liczne, zwłaszcza dwa tego rodzaju promieniowe elementy zabezpieczające. Są one przy tym zaopatrzone celowo w zasadniczo trójkątną powierzchnię podstawy, przy czym jedno ramię trójkąta jest dłuższe od drugiego, tak że jest utworzony trójkąt różnoboczny. Obydwa elementy zabezpieczenia przed przekręcaniem, umieszczone na boku podłużnym, są przy tym umieszczone względem siebie z symetrią lustrzaną, a mianowicie w taki sposób, że bardziej stromy bok trójkąta jest ustawiony każdorazowo w kierunku krótkich boków trapezu.

Wreszcie, na podstawie figury 10 jest przedstawione dalsze ukształtowanie. Figura 10 przedstawia przy tym w znacznym uproszczeniu widok z góry zazwyczaj kolistego w przekroju poprzecznym półprodukt do dalszego rozdmuchiwania 65, z którego następnie przykładowo wytwarza się przedstawiony na fig. 7 i 8 pojemnik 4 butelki z niekolistym kształtem przekroju poprzecznego. Na półprodukcie do dalszego rozdmuchiwania 65 jest korzystnie wykonana - w nieprzedstawiony tu sposób - już szyjka 6 pojemnika butelki z pierwszym elementem 14 zamknięcia nabijanego oraz w razie potrzeby z drugimi zębami 30A, B dla zazębień 26A, B.

W obszarze szyjki 6 pojemnika butelki posiada ona zazwyczaj kołnierz przytrzymujący 68. Kołnierz przytrzymujący 68 jest wykorzystywany do manipulacji półproduktem do dalszego rozdmuchiwania 65 dla procesu kształtowania przez rozdmuchiwanie.

Należy podkreślić obecnie, że sam kołnierz przytrzymujący 68 posiada przynajmniej jeden, a w przykładzie wykonania dwa naprzeciwległe elementy pozycjonujące 70 w postaci wybrań. Do tych pierwszych elementów pozycjonujących 70 wchodzą - w wykonanym końcowo ukształtowaniu przy nasadzonej nasadce 8 - korzystnie odpowiadające drugie elementy pozycjonujące 72 przedstawionej tutaj w sposób kreskowany nasadki 8. Przez to, jest wykonane zabezpieczenie przed przekręcaniem.

Niezależnie od takiego zabezpieczenia przed przekręcaniem. pierwsze elementy pozycjonujące 70 są wykorzystywane celowo do możliwie dokładnego ustawienia półproduktu do dalszego rozdmuchiwania w formie narzędziowej do kształtowania przez rozdmuchiwanie, tak że pomiędzy elementami pozycjonującymi 70 a niesymetryczną formą pojemnika 4 butelki zostaje ustalona stała korelacja.

Claims (4)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Butelka z tworzywa sztucznego, zwłaszcza butelka do WC, obejmująca pojemnik wyposażony w odsadzenie, z którego wystaje szyjka, oraz z nasadką nałożoną na szyjkę pojemnika w kierunku nasadzania, przy czym szyjka pojemnika wyposażona jest w pierwszy element połączeniowy odpowiadający drugiemu elementowi połączeniowemu w nasadce, zaś nasadka jest wygięta i posiada szyjkę łącznikową nakrętki, która to szyjka łącznikowa jest ustawiona pod kątem do osi szyjki pojemnika, przy czym pomiędzy nasadką a pojemnikiem znajdują się elementy zabezpieczające przed przekręcaniem, znamienna tym, że na odsadzeniu (40) pojemnika (4) znajduje się wzniesienie (60), będące elementem połączenia kształtowego z nasadką (8), które to wzniesienie (60) posiada na obwodzie przynajmniej jeden element zabezpieczający, rozciągający się w kierunku promieniowym, w postaci wgłębienia (64), które odpowiada elementowi zabezpieczającemu w postaci wypustki (66) w nasadce (8), natomiast na

   PL 238 479 B1 szyjce (6) pojemnika (4) znajduje się stożkowo-cylindryczny element łączeniowy (14) a w nasadce (8) usytuowany jest odpowiadający mu element łączeniowy (16) połączenia kształtowego, przy czym na stronie dolnej (28) elementu (14) znajdują pierwsze zęby (30A) a na stronie górnej (34) elementu (16) znajdują się odpowiadające im pierwsze zęby (32A), stanowiące wspólnie pierwsze uzębienie (26A), zaś w części szyjki (6) ponad elementem łączeniowym (14) znajdują się drugie zęby (30B) odpowiadające zębom w nasadce (8), stanowiące wspólnie drugie uzębienie (26B).
2. 2. Butelka z tworzywa sztucznego według zastrz. 1, znamienna tym, że wzniesienie (60) ma zarys obwodowy różny od kształtu koła.
3. 3. Butelka z tworzywa sztucznego według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że wzniesienie (60) jest niesymetryczne względem obrotu o 180° wokół osi równoległej do kierunku nasadzania (12).
4. 4. Butelka z tworzywa sztucznego według zastrz. 1, znamienna tym, że pierwsze uzębienie (26A) i/lub drugie uzębienie obejmuje tylko część obwodu szyjki (6).