PL234649B1 - Układ zawiasowy, a zwłaszcza układ zawiasu ukrytego - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest układ zawiasowy, a korzystnie układ zawiasu ukrytego, zawierający pierwszy człon zawiasowy połączony przegubowo z drugim członem zawiasowym mającym dźwignię zawiasową i zamocowany do wspornika regulacyjnego człon zaciskający ze szczeliną, w którą wsunięta została w kierunku zasadniczo prostopadłym do osi obrotu układu zawiasowego rzeczona dźwignia zawiasowa, oraz środki mocujące rzeczonej dźwigni zawiasowej w członie zaciskającym, przy czym rzeczony wspornik regulacyjny ma przelotowe otwory montażowe, w których umieszczone są śruby mocujące ten wspornik regulacyjny na podkładce.

Ze stanu techniki znanych jest bardzo wiele układów zawiasowych o takiej konstrukcji. Są one najczęściej wykorzystywane do przegubowego mocowania wykonanych w technologii profilowej skrzydeł drzwiowych lub okiennych w profilowych ościeżnicach. W szczególności układy te są stosowane do przegubowego mocowania wewnętrznych bądź zewnętrznych skrzydeł drzwiowych, zwłaszcza na drogach ewakuacyjnych.

W opisie patentowym EP1223276 ujawniono przykładowy układ zawiasowy dla drzwi i okien, w którym co najmniej jeden człon zawiasowy jest zaopatrzony w przegubową dźwignię z językiem współpracującym ze szczeliną w członie zawiasowym. Szczelina ta jest otwarta od góry i od dołu i ma obszar o zwiększonej średnicy zaopatrzony w gwint, który to obszar może zostać zamknięty śrubami. Język przegubowej dźwigni ma możliwość pionowej regulacji w szczelinie.

Montaż skrzydeł w ościeżnicach jest często utrudniony zwłaszcza w przypadku profili metalowych z wielokomorowymi pakietami szybowymi. Ciężkie skrzydło musi być bowiem podtrzymywane, najczęściej ręcznie, zanim dźwignie zawiasowe wszystkich układów zawiasowych zastosowanych w tym łączeniu zostaną wsunięte i zamocowane w odpowiadających im członach zaciskających.

Celem ułatwienia montażu skrzydeł drzwiowych lub okiennych bez konieczności ich podtrzymywania w czasie montażu w stanie techniki zaproponowano przedstawiony na figurach Pos. MI-III wariant opisanego na wstępie układu zawiasowego 1' do wykorzystania w przegubowym łączeniu wykonanych w technologii profilowej skrzydeł drzwiowych lub okiennych w profilowych ościeżnicach. Układ regulacji docisku w układzie zawiasowym 1' przedstawiono szczegółowo na figurach Pos. II-III. Zastosowane na figurach Pos. I-III odsyłacze numeryczne elementów układu zawiasowego 1' znanego ze stanu techniki są takie same jak odsyłacze numeryczne z figur fig. 1-11 użyte dla elementów układu zawiasowego według wynalazku pełniących te same lub podobne funkcje, przy czym są one dodatkowo opatrzone apostrofem.

Zobrazowany układ zawiasowy 1' służy do zawiasowego osadzenia w ościeżnicy 4' skrzydła 5' niepokazanych na rysunku drzwi. Układ zawiasowy 1' zawiera pierwszy człon zawiasowy 2' połączony przegubowo z drugim członem zawiasowym 3'. W tym przypadku człony zawiasowe 2' i 3' zostały zamocowane w odpowiednich otworach wielomateriałowych profili ościeżnicy 4' i skrzydła 5'.

Pierwszy człon zawiasowy 2' zawiera wspornik regulacyjny 21' zamocowany w otworze profilu ościeżnicy 4' za pomocą czterech śrub mocujących 22' przechodzących przez jego cztery wzdłużne otwory mocujące 26' i wkręconych w niepokazane na rysunku tuleje montażowe. Wspornik 21' połączony jest z kolei z obejmą wewnętrzną 23', do której zamocowany jest nieuwidoczniony na rysunku sworzeń, na którym osadzona jest przegubowo kształtowa dźwignia zawiasowa 35' drugiego członu zawiasowego 3'.

Pomiędzy wspornikiem 21' a ościeżnicą 4' znajduje się podkładka 25' z tworzywa. Pod i nad wspornikiem 21' zamocowane są za pośrednictwem śrub mocujących 273' wsporniki 271' i 274'. Dolny wspornik 271' jest dodatkowym wspornikiem regulacyjnym zespołu regulacji pionowej 27', w skład którego wchodzi osadzony w tym dodatkowym wsporniku równolegle do osi obrotu układu zawiasowego 1' gwintowany trzpień regulacyjny 272'. Wkręcanie lub wykręcanie tego trzpienia regulacyjnego 272' w górę bądź w dół we wsporniku regulacyjnym 271' bądź to wypycha wspornik 21' i całe skrzydło 5' ku górze bądź to umożliwia jego grawitacyjne opadanie w dół.

Pierwszy człon zawiasowy 2' jest połączony przegubowo z drugim członem zawiasowym 3' mającym dźwignię zawiasową 35' i zamocowany do wspornika regulacyjnego 31' człon zaciskający 33' z nieuwidocznioną na rysunku szczeliną, w którą wsunięta została w kierunku prostopadłym do osi obrotu układu zawiasowego 1' rzeczona dźwignia zawiasowa 35', oraz śruby mocujące 335' łączące rzeczoną dźwignię zawiasową 35' w członie zaciskającym 33'.

Ponadto człon zaciskający 33' ma odpowiednie wybranie 334' otwarte od strony wsunięcia dźwigni zawiasowej 35'. W wybraniu 334' znajduje się występ blokujący 353' dźwigni zawiasowej 35'

PL 234 649 B1 oraz płytka blokująca 34'. Człon zaciskający 33', dźwignia zawiasowa 35' oraz element blokujący 34' są skręcone ze sobą za pomocą śrub 335' i 341' przechodzących przez wzdłużne otwory mocujące 354' dźwigni zawiasowej 35'.

Położenie dźwigni zawiasowej 35' w członie zaciskającym 33' jest zablokowane w prosty sposób za pomocą płytki blokującej 34'. Płytka blokująca 34' ma odpowiednie tulejowe występy blokujące wsunięte do odpowiadających im wpustów blokujących w członie zaciskającym 33' w wyniku czego przesuw płytki 34' na kierunku wsunięcia dźwigni zawiasowej 35' nie jest możliwy. Z drugiej strony występ blokujący 353' dźwigni zawiasowej 35' opiera się o i naciska na płytkę blokującą 34' pod ciężarem skrzydła 5', co dodatkowo stabilizuje położenie płytki blokującej 34'.

Drugi człon zawiasowy 3' również zawiera wspornik regulacyjny 31' stanowiący element zespołu regulacji docisku 36' opartego na dwóch elementach mimośrodowych i zobrazowanego szczegółowo na figurach Pos. II i III.

Człon zaciskający 33' jest przykręcony za pomocą czterech śrub mocujących 314' poprzez blok dystansowy do wspornika regulacyjnego 31' w jego wgłębionej centralnej części równolegle do płaszczyzny skrzydła (niepokazanego na rysunku). Wspornik regulacyjny 31' jest zamocowany za pomocą czterech śrub mocujących 32' umieszczonych w obszarach jego współpłaszczyznowych płytek końcowych leżących na podkładce 361' z jego wgłębioną centralną częścią przechodzącą przez centralny otwór w tej podkładce 361' i umieszczoną w otworze profilu skrzydła. Podkładka 361' posiada cztery okrągłe przelotowe otwory montażowe 362' dla śrub mocujących 32' wyposażone w tuleje ustalające 363' umieszczone w odpowiadających im otworach ustalających w profilu skrzydła i uniemożliwiające przesuw podkładki 361' po skrzydle. Natomiast niewidoczne na rysunku cztery przelotowe otwory montażowe dla śrub mocujących 32' w płytkach końcowych wspornika regulacyjnego 31' są wydłużone na kierunku prostopadłym do osi obrotu A układu zawiasowego 1' i prostopadłym do powierzchni skrzydła. Szerokość centralnego otworu w podkładce 361' jest większa od szerokości wgłębionej centralnej części wspornika regulacyjnego 31'. Położenie wspornika regulacyjnego 31' względem podkładki 361' jest zdeterminowane pozycją kątową dwóch mimośrodowych elementów regulacyjnych 364', z których każdy zawiera trzpień oporowy 3641' wychodzący niewspółosiowo z walca bazowego 3642'. Walce bazowe 3642' umieszczone są w dopasowanych do nich otworach w podkładkach 361', natomiast trzpienie oporowe 3641' umieszczone są w przelotowych otworach regulacyjnych 312' podłużnie rozciągających się na kierunku osi obrotu A układu zawiasowego 1'. Zgodne obracanie mimośrodowych elementów regulacyjnych 364' przy poluzowanych śrubach mocujących 32' powoduje przesuwanie wspornika regulacyjnego 31' wzdłuż niewidocznych na rysunku podłużnych przelotowych otworów montażowych na trzpieniach śrub mocujących 32' względem podkładki 361 i profilu skrzydłowego 5' oraz tym samym regulowanie docisku układu zawiasowego 1'. Niekorzystną cechą takiego układu regulacji jest to, że umożliwia on regulację docisku tylko w stanie otwarcia skrzydła, ponieważ po zamknięciu skrzydła nie ma dostępu do mimośrodowych elementów regulacyjnych 364'. Dodatkowo celem zmiany docisku należy obracać obydwoma mimośrodowymi elementami regulacyjnymi 364' jednocześnie i w odpowiednich tych samych kierunkach, co może nie być intuicyjne dla wielu montażystów. Zaś nieodpowiednie obracanie mimośrodowych elementów regulacyjnych 364' może doprowadzić do uszkodzenia układu zawiasowego 1'.

Celem wynalazku było dostarczenie układu zawiasowego zapewniającego łatwość montażu skrzydeł drzwiowych lub okiennych oraz łatwość regulacji docisku skrzydła względem ościeżnicy po jego zamocowaniu.

Istotą wynalazku jest opisany na wstępie układ zawiasowy, charakteryzujący się tym, że rzeczona podkładka ma wystający blok regulacyjny znajdujący się w otworze regulacyjnym wspornika regulacyjnego i zaopatrzony w przelotowy otwór regulacyjny na kierunku zasadniczo prostopadłym do osi obrotu układu zawiasowego, w który wkręcony jest trzpień regulacyjny zaopatrzony w środki przyłożenia momentu obrotowego, przy czym rzeczony wspornik regulacyjny ma powierzchnie oporowe współpracujące z końcami trzpienia regulacyjnego, zaś co najmniej jedna z rzeczonych powierzchni oporowych ma dostępowy otwór regulacyjny dla przyłożenia narzędzia do rzeczonych środków przyłożenia momentu obrotowego trzpienia regulacyjnego.

Jedna powierzchnia oporowa znajduje się korzystnie na członie zaciskającym, a druga powierzchnia oporowa znajduje się korzystnie na występie oporowym wystającym ze wspornika regulacyjnego po przeciwnej stronie rzeczonego przelotowego otworu regulacyjnego względem członu zaciskającego.

Rzeczony dostępowy otwór regulacyjny jest korzystnie wykonany w członie zaciskającym.

PL 234 649 B1

Rzeczony dostępowy otwór regulacyjny przebiega korzystnie współosiowo względem rzeczonego trzpienia regulacyjnego.

Rzeczona podkładka korzystnie zawiera bloki ustalające wychodzące z niej po tej samej stronie co tuleje ustalające, korzystnie podłużne prostopadłościenne bloki ustalające rozciągające się wzdłuż osi obrotu układu zawiasowego.

W dalszych korzystnych przykładach realizacji wynalazku człon zaciskający ma co najmniej jedno wybranie otwarte od strony wsunięcia dźwigni zawiasowej, a dźwignia zawiasowa ma co najmniej jeden występ blokujący znajdujący się w rzeczonym wybraniu członu zaciskającego, przy czym drugi człon zawiasowy ma ponadto co najmniej jeden element blokujący zaopatrzony w powierzchnię oporową dla rzeczonego występu blokującego dźwigni zawiasowej, a element blokujący i/lub człon zaciskający jest/są zaopatrzony(e) w środki blokujące ruch elementu blokującego na kierunku wsunięcia dźwigni zawiasowej.

Rzeczone środki blokujące mają korzystnie formę wypustów bądź występów elementu blokującego współpracujących z odpowiednimi występami bądź wypustami członu zaciskającego. Zapewnia to prostotę konstrukcji.

Człon zaciskający ma korzystnie wybranie dopasowane do kształtu elementu blokującego. Wybranie to pozwala na ukrycie elementu blokującego w obrębie członu zaciskającego, a powierzchnia elementu blokującego może zostać zlicowana z powierzchnią członu zaciskającego.

Element blokujący ma korzystnie formę C-kształtnej płytki blokującej zaopatrzonej w dwa ramiona pomiędzy którymi znajduje się rzeczona powierzchnia oporowa.

Korzystnie szerokość wybrania członu zaciskającego w kierunku prostopadłym do osi obrotu układu zawiasowego jest większa niż szerokość występu blokującego dźwigni zawiasowej. Umożliwia to ograniczony przesuw dźwigni zawiasowych w członach zaciskających na przykład celem wyjęcia spod skrzydła drzwiowego elementów wspierających jakie zostały wykorzystanie do jego przemieszczenia.

Pierwszy człon zawiasowy zawiera korzystnie wspornik, pod którym znajduje się zespół regulacji pionowej zawierający nieruchomy wspornik regulacyjny, w którym osadzona jest równolegle do osi obrotu układu zawiasowego śruba regulacyjna stykająca się ze wspornikiem.

W takim przypadku wspornik jest korzystnie mocowany na podkładce, wykonanej korzystnie z tworzywa sztucznego. Podkładki tego typu ułatwiają przemieszczanie wspornika, stanowią dodatkową izolację termiczną i maskują wszelkie obróbki mechaniczne, jakie zostały wykonane celem jego osadzenia.

Występ blokujący dźwigni zawiasowej jest korzystnie zaopatrzony w śrubę regulacyjną osadzoną obrotowo i zasadniczo prostopadle do osi obrotu układu zawiasowego pomiędzy powierzchnią oporową elementu blokującego a powierzchnią oporową członu zaciskającego.

W takim przypadku występ blokujący oraz element blokujący zaopatrzone są korzystnie we wskaźniki wzajemnego położenia.

Rzeczony pierwszy człon zawiasowy jest korzystnie mocowany do ościeżnicy, zaś rzeczony drugi człon zawiasowy jest mocowany do skrzydła drzwiowego lub okiennego.

Wynalazek zilustrowano poniżej w przykładzie wykonania i na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia przykład wykonania układu zawiasowego po złożeniu i w pozycji otwartej wraz z fragmentami profili ościeżnicy i skrzydła, w widoku aksonometrycznym;

fig. 2 przedstawia układ zawiasowy przed złożeniem w widoku równoległym do płaszczyzny ościeżnicy (fig. 2b) i w przekroju wzdłuż płaszczyzny B-B z rysunku fig. 2b (fig. 2a);

fig. 3 przedstawia układ zawiasowy po złożeniu w pozycji otwartej w widoku równoległym do płaszczyzny ościeżnicy (fig. 3b) i w przekroju wzdłuż płaszczyzny B-B z rysunku fig. 3b (fig. 3a);

fig. 4 przedstawia podstawowe elementy mocujące przykładu wykonania układu zawiasowego zilustrowanego na rysunku od fig. 1 do fig. 3 przed złożeniem i w widoku aksonometrycznym;

fig. 5 przedstawia przykład wykonania wspornika pierwszego członu zawiasowego, fig. 6 przedstawia zespół regulacji docisku układu zawiasowego w widoku aksonometrycznym, fig. 7 przedstawia zespół regulacji docisku zilustrowany na rysunku fig. 6 przed złożeniem i w widoku aksonometrycznym, a fig. 8 przedstawia podkładkę zespołu regulacji docisku z rysunku fig. 7 w widoku od strony profilu skrzydła.

Na rysunku fig. 1 przedstawiono przykładowy układ zawiasowy 1 według przedmiotowego wynalazku wykorzystany do zawiasowego osadzenia w ościeżnicy 4 skrzydła 5 niepokazanych na rysun

PL 234 649 B1 ku drzwi biurowych. Układ zawiasowy 1 zawiera pierwszy człon zawiasowy 2 połączony przegubowo z drugim członem zawiasowym 3. W tym przypadku człony zawiasowe 2 i 3 zostały zamocowane w odpowiednich otworach profili ościeżnicy 4 i skrzydła 5. Profile 4 i 5 są wielokomorowymi skrzynkowymi profilami wykonanymi z tworzywa sztucznego, na przykład z PCV. W profilach tych osadzone mogą być niepokazane na rysunku jednolite bądź komorowe tafle bądź elementy wykonane przykładowo ze szkła hartowanego, tworzywa czy drewna.

Pierwszy człon zawiasowy 2 zawiera wspornik 21 zilustrowany szczegółowo na rysunku fig. 5. Wspornik 21 zamocowany jest w otworze profilu ościeżnicy 4 za pomocą śrub 22 przechodzących przez jego cztery wzdłużne otwory mocujące 26 i wkręconych w niepokazane na rysunku tuleje montażowe. Wspornik 21 połączony jest z kolei z obejmą wewnętrzną 23, do której w pobliżu zewnętrznej powierzchni otworu montażowego wykonanego w profilu 4 zamocowany jest sworzeń 24 (patrz fig. 5), na którym osadzona jest przegubowo kształtowa dźwignia zawiasowa 35 drugiego członu zawiasowego 3.

Pomiędzy wspornikiem 21 a ościeżnicą 4 znajduje się podkładka 25 z tworzywa. Pod i nad wspornikiem 21 zamocowane są za pośrednictwem śrub mocujących 273 wsporniki 271 i 274, z których dolny 271 jest elementem zespołu regulacji pionowej 27, jak zostanie to wyjaśnione w dalszej części opisu.

Drugi człon zawiasowy 3 również zawiera wspornik regulacyjny 31 zamocowany za pomocą śrub 32 we wgłębieniu montażowym 51 profilu skrzydła 5. Wspornik 31 jest połączony z członem zaciskającym 33 i współtworzy z nim jeden jednolity element.

Jak zilustrowano bliżej na rysunku fig. 4, człon zaciskający 33 ma pierwszą ściankę 332 oraz drugą ściankę 333 pomiędzy którymi znajduje się szczelina 331, w którą wsuwany jest w kierunku prostopadłym do osi wzdłużnej A sworznia 24 układu zawiasowego 1 i dopasowany kształtem do szczeliny 331 język 352 dźwigni zawiasowej 35. Ponadto pierwsza ścianka 332 członu zaciskającego 33 ma wybranie 334 otwarte od strony wsunięcia dźwigni zawiasowej 35. W wybraniu 334 znajduje się występ blokujący 353 dźwigni zawiasowej 35 oraz płytka blokująca 34, której konstrukcja i funkcjonalność zostaną opisane dalej i w odniesieniu do rysunku fig. 2 i fig. 3. Człon zaciskający 33, dźwigni a zawiasowa 35 oraz element blokujący 34 są skręcone ze sobą za pomocą śrub 335 i 341 przechodzących przez wzdłużne otwory mocujące 354 dźwigni zawiasowej 35. Śruby mocujące 335 przechodzą przy tym przez przelotowe otwory 339a w pierwszej ściance 332 członu zaciskającego 33 i są wkręcone w odpowiadające im otwory gwintowane w drugiej ściance 333. Śruby mocujące 341 przechodzą natomiast przez przelotowe otwory mocujące 347 w elemencie blokującym 34 i są wkręcone w odpowiadające im otwory gwintowane 339b w pierwszej ściance 332 członu zaciskającego 33 w obrębie wybrania 337, dzięki czemu nie muszą być odkręcane podczas regulacji układu zawiasowego w poziomie, jak zostanie to niżej objaśnione.

Na rysunku fig. 2 zilustrowano układ zawiasowy 1 w pozycji otwartej tuż przed złożeniem. Ościeżnica 4 została już oczywiście wcześniej osadzona i zamocowana w odpowiednim otworze drzwiowym w dowolny znany sposób.

Na dźwignię zawiasową 35 układu zawiasowego 1 ościeżnicy 4 nasuwa się następnie skrzydło 5 tak, że język 352 dźwigni zawiasowej 35 zostaje wsunięty w odpowiednią szczelinę 331 członu zaciskającego 33. Szczelina 331 może mieć oczywiście dowolny profil i zakrzywienie w płaszczyźnie prostopadłej do kierunku wsuwania języka 352.

W tym położeniu występ blokujący 353 dźwigni zawiasowych 35 znajduje się w wybraniu 334 członu zaciskającego 33. Ponieważ szerokość pionowa wybrania 334 jest większa niż szerokość występu blokującego 353 możliwy jest ograniczony przesuw dźwigni zawiasowej 35 w członie zaciskającym 33 na przykład celem wyjęcia spod skrzydła 5 elementów wspierających jakie zostały wykorzystane do jego przemieszczenia.

Położenie dźwigni zawiasowej 35 w odpowiadającym jej członie zaciskającym 33 zostaje następnie zablokowane w prosty sposób za pomocą elementu blokującego 34, jak pokazano na rysunku fig. 3.

Element blokujący 34 ma w tym przykładzie wykonania formę C-kształtnej płytki mającej dwa ramiona 343 oraz powierzchnię oporową 342. Każde z ramion 343 zaopatrzone jest w występ blokujący 344 (uwidoczniony tylko na jednym ramieniu 343) w formie tulei dopasowanej do cylindrycznego wpustu blokującego 336 w pierwszej ściance 332 członu zaciskającego 33. Dzięki temu po włożeniu płytki blokującej 34 w człon zaciskający 33 i osadzeniu występów blokujących 344 w cylindrycznych wpustach blokujących 336 przesuw płytki 34 na kierunku wsunięcia dźwigni zawiasowej 35 nie jest możliwy. Z drugiej strony występ blokujący 353 dźwigni zawiasowej 35 opiera się o i naciska na po

PL 234 649 B1 wierzchnię oporową 342 płytki blokującej 34 pod ciężarem skrzydła 5 co dodatkowo stabilizuje położenie płytki blokującej 34.

W tym przykładzie wykonania człon zaciskający 33 ma dodatkowe wybranie 337 dopasowane kształtem do elementu blokującego 34 tak, że po jego wsunięciu w człon zaciskający 33 zewnętrzna powierzchnia płytki blokującej 34 jest zlicowana z zewnętrzną powierzchnią pierwszej ścianki 332.

Ostateczne zabezpieczenie dźwigni zawiasowej 35 w członie zaciskającym 33 zostaje uzyskane po wsunięciu śrub mocujących 335 w otwory 339a w pierwszej ściance 332 członu zaciskającego 33, wzdłużne otwory mocujące 354 dźwigni zawiasowej 35 oraz ich wkręceniu w gwintowane otwory 339b w drugiej ściance 333.

Na figurach fig. 6-8 zobrazowano szczegółowo zespół regulacji docisku 36 układu zawiasowego 1 zawierający wspornik regulacyjny 31 zamocowany do profilu skrzydła 5 na podkładce 361 zabudowanej we wgłębieniu montażowym 51 profilu 5.

Wspornik regulacyjny 31 jest połączony z członem zaciskającym 33 w płaszczyźnie nierównoległej do płaszczyzny tego członu zaciskającego 33 na kierunku prostopadłym do szczeliny 331 członu zaciskającego 33. W tym konkretnym przykładzie wspornik regulacyjny 31 jest zorientowany prostopadle do osi obrotu A układu zawiasowego 1 i do kierunku wsunięcia dźwigni zawiasowej 35 do szczeliny 331 członu zaciskającego 33.

Podkładka 361 zawiera wgłębioną centralną część 3611 znajdującą się we wgłębieniu montażowym 51, która po obydwu stronach jest otoczona współpłaszczyznowymi płytkami końcowymi 3616 przylegającymi do zewnętrznej powierzchni profilu skrzydłowego 5.

We wsporniku regulacyjnym 31 uformowane są przelotowe otwory montażowe 311 i przelotowy otwór regulacyjny 312. Przelotowe otwory montażowe 311 mają przekrój poprzeczny podłużny na kierunku prostopadłym do osi obrotu A układu zawiasowego 1 i są w nich umieszczone śruby mocujące 32, które mocują ten wspornik regulacyjny 31 do wgłębionej centralnej części 3611 podkładki 361 poprzez ich wkręcenie gwintowane otwory montażowe 362 i tuleje ustalające 363a podkładki 361.

Podkładka 361 jest zamocowana do wielokomorowego profilu skrzydłowego 5 za pomocą sześciu dodatkowych śrub mocujących 321 przechodzących przez dodatkowe otwory montażowe 3621 i wkręconych w ścianki profilu skrzydłowego 5. Dwa dodatkowe otwory montażowe 3621 są uformowane we wgłębionej centralnej części 3611 podkładki 361, a cztery pozostałe otwory 3621 są uformowane parami w płytkach końcowych 3616. Dodatkowe otwory montażowe 3621 są wyposażone w tuleje ustalające 363b. Wszystkie tuleje ustalające 363a i 363b są umieszczone w odpowiadających im otworach ustalających 52 uformowanych w profilu skrzydła 5 i uniemożliwiających przesuw podkładki 361 po profilu 5.

Jeden dodatkowy otwór montażowy 3621 na płytce końcowej 3616 jest uformowany w bloku ustalającym 3615 wychodzącym po tej samej stronie podkładki 361 co tuleje ustalające 363. Blok ustalający 3615 ma prostopadłościenną formę, rozciąga się wzdłuż osi obrotu A układu zawiasowego 1 i jest umieszczony w rowku montażowym 53 profilu skrzydłowego 5. Rowek montażowy 53 jest elementem występującym w większości profili skrzydłowych przeznaczonym do montażu osprzętu skrzydłowego, takiego jak na przykład okucia. Zastosowanie bloku ustalającego 3615 pozwala na wykorzystanie tego typowego rowka skrzydłowego do wzmocnienia stabilności zamocowania układu zawiasowego 1 w profilu skrzydłowym 5.

Z centralnej części 3611 podkładki 361 wystaje blok regulacyjny 3612 zawierający przelotowy otwór regulacyjny 3613 uformowany na kierunku prostopadłym do osi obrotu A układu zawiasowego

1. Przelotowy otwór regulacyjny 3613 przebiega również na kierunku prostopadłym do kierunku wsunięcia dźwigni zawiasowej 35 do rzeczonej szczeliny 331 członu zaciskającego 33. W przelotowym otworze regulacyjnym 3613 wkręcony jest gwintowany trzpień regulacyjny 3614 mający na jednym końcu środki przyłożenia momentu obrotowego dla narzędzia do obracania tym trzpieniem w postaci wielokątnego gniazda osadczego.

Blok regulacyjny 3612 przechodzi przez przelotowy otwór regulacyjny 312 we wsporniku regulacyjnym 31 otoczony obustronnie na kierunku prostopadłym do osi obrotu A układu zawiasowego 1 powierzchniami oporowymi 365a, 365b, w taki sposób, że trzpień regulacyjny 3614 w tym bloku regulacyjnym 3612 jest umieszczony między współpracującymi z nim rzeczonymi powierzchniami oporowymi 365a i 365b.

Jedna powierzchnia oporowa 365a jest uformowana na członie zaciskającym 33 i w powierzchni tej uchodzi dostępowy otwór regulacyjny 366 wykonany w członie zaciskającym. Dostępowy otwór regulacyjny 366 przebiega współosiowo względem rzeczonego trzpienia regulacyjnego 3614 prowa

PL 234 649 B1 dząc do jego środków przyłożenia momentu obrotowego (gniazda osadczego) i umożliwiając doprowadzenie narzędzia do tego trzpienia 3614 celem jego obracania. Średnica dostępowego otworu regulacyjnego 366 jest mniejsza od średnicy trzpienia regulacyjnego 3614 dla zapewnienia właściwego opierania się tego trzpienia o powierzchnię oporową 365a bez wchodzenia do otworu dostępowego i zakleszczania się w nim.

Druga powierzchnia oporowa 365b znajduje się na podłużnym występie oporowym 313 wystającym ze wspornika regulacyjnego 31 po przeciwnej stronie przelotowego otworu regulacyjnego 3613 względem członu zaciskającego 33.

Układ zawiasowy 1 według wynalazku pozwala na łatwą regulację położenia skrzydła 5 względem ościeżnicy 4 po jego zamocowaniu.

Regulację w pionie umożliwia zespół regulacji pionowej 27 pierwszego członu zawiasowego 2, w którego skład wchodzi zamocowany do ościeżnicy 4 wspornik regulacyjny 271, w którym osadzona jest równolegle do osi obrotu A układu zawiasowego 1 śruba regulacyjna 272.

Celem przeprowadzenia regulacji w pionie należy zluzować śruby mocujące 22 wszystkich wsporników 21 zamocowanych do ościeżnicy 4. Skrzydło 5 oprze się wówczas pod swoim ciężarem na najbardziej wysuniętej w górę śrubie regulacyjnej 272. Wkręcanie lub wykręcanie tej śruby regulacyjnej 272 w górę bądź w dół na wsporniku regulacyjnym 271 bądź to wypycha ten wspornik 21 i całe skrzydło 5 ku górze bądź to umożliwia jego grawitacyjne opadanie w dół.

Znajdujące się pomiędzy wspornikiem 21 a ościeżnicą 4 podkładki 25 wykonane w tym przykładzie wykonania z poliamidu PA6 z 30% domieszką włókna szklanego ułatwiają przemieszczanie skrzydła 5, stanowią dodatkową izolację termiczną i maskują wszelkie obróbki mechaniczne i otwory w profilu ościeżnicy 4, jakie zostały wykonane celem osadzenia wspornika 21.

Po ustaleniu pozycji skrzydła 5 względem ościeżnicy 4 należy oczywiście ponownie dokręcić śruby mocujące 22 wszystkich wsporników 21 zespołu ościeżnicy 4 i skrzydła 5.

Regulacja w poziomie możliwa jest za pomocą śruby regulacyjnej 351 osadzonej w występie blokującym 353 dźwigni zawiasowej 35 prostopadle do osi obrotu A układu zawiasowego, do której dostęp umożliwia otwór regulacyjny 345 w elemencie blokującym 34. Wkręcanie bądź wykręcanie śruby regulacyjnej 351 wywiera nacisk na powierzchnię oporową 338 członu zaciskającego 33 bądź powierzchnię oporową 342 .elementu blokującego 34, a tym samym powoduje odpowiednie przesuwanie języka 352 wzdłuż otworów mocujących 354 w szczelinie 331 członu zaciskającego 33. Wcześniej należy oczywiście odkręcić nieco śruby mocujące 335, aby umożliwić przesuw dźwigni zawiasowej 35 w szczelinie 331. Śruby mocujące 341 mogą przy tym pozostać wkręcone w otworach mocujących 339b.

Precyzyjne, określenie wielkości przesuwu dźwigni, zawiasowej 35 względem członu zaciskającego 33 umożliwia wskaźnik 355 naniesiony na występ blokujący 353 dźwigni zawiasowej 35 oraz podziałka 346 naniesiona na ramiona 343 płytki blokującej 34.

Natomiast regulacja docisku układu zawiasowego 1, to znaczy regulacja położenia profilu skrzydłowego 5 względem członu zaciskającego 33 i dźwigni zawiasowej 35 na kierunku prostopadłym do powierzchni profilu skrzydłowego 5, jest realizowana poprzez obracanie trzpieniem regulacyjnym 3614 za pomocą odpowiedniego narzędzia przeprowadzonego przez dostępowy otwór regulacyjny 366 przy 15 poluzowanych śrubach 32 mocujących wspornik regulacyjny 31 na podkładce 361 zespołu regulacji docisku 36. Obracanie trzpieniem regulacyjnym 3614 powoduje wywieranie przez niego nacisku na jedną z powierzchni oporowych 365a, 365b i przemieszczanie wspornika regulacyjnego 31 względem podkładki 361 wzdłuż podłużnych otworów montażowych 311 na trzpieniach poluzowanych śrub 20 mocujących 32.

Na przedstawionym rysunku, celem lepszego zilustrowania wynalazku, niektóre jego. cechy mogły zostać pokazane z przesadą lub w pomniejszeniu/powiększeniu, bez zachowania właściwej skali. Przedstawionych przykładów wykonania nie należy również traktować jako ograniczających zakres ochrony wynalazku zdefiniowany w 25 zastrzeżeniach patentowych.

Claims (15)

1. Układ zawiasowy (1), a korzystnie układ zawiasu ukrytego, zawierający pierwszy człon zawiasowy (2) połączony przegubowo z drugim członem zawiasowym (3) mającym dźwignię zawiasową (35) i zamocowany do wspornika regulacyjnego (31) człon zaciskający (33) ze szczeliną (331), w którą wsunięta została w kierunku zasadniczo prostopadłym do osi ob

PL 234 649 B1 rotu (A) układu zawiasowego (1) rzeczona dźwignia zawiasowa (35), oraz środki mocujące (335) rzeczonej dźwigni zawiasowej (35) w członie zaciskającym (33), przy czym rzeczony wspornik regulacyjny (31) ma przelotowe otwory montażowe (311), w których umieszczone są śruby mocujące (32) ten wspornik regulacyjny (31) na podkładce (361); znamienny tym, że rzeczona podkładka (361) ma wystający blok regulacyjny (3612) znajdujący się w otworze regulacyjnym (312) wspornika regulacyjnego (31) i zaopatrzony w przelotowy otwór regulacyjny (3613) na kierunku zasadniczo prostopadłym do osi obrotu (A) układu zawiasowego, w który wkręcony jest trzpień regulacyjny (3614) zaopatrzony w środki przyłożenia momentu obrotowego, przy czym rzeczony wspornik regulacyjny (31) ma powierzchnie oporowe (365a, 365b) współpracujące z końcami trzpienia regulacyjnego (3614), zaś co najmniej jedna z rzeczonych powierzchni oporowych (365a, 365b) ma dostępowy otwór regulacyjny (366) dla przyłożenia narzędzia do rzeczonych środków przyłożenia momentu obrotowego trzpienia regulacyjnego (3614).

2. Układ zawiasowy według zastrz. 1, znamienny tym, że jedna powierzchnia oporowa (365a) znajduje się na członie zaciskającym (33), a druga powierzchnia oporowa (365b) znajduje się na występie oporowym (313) wystającym ze wspornika regulacyjnego (31) po przeciwnej stronie rzeczonego przelotowego otworu regulacyjnego (3613) względem członu zaciskającego (33).

3. Układ zawiasowy według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że rzeczony dostępowy otwór regulacyjny (366) jest wykonany w członie zaciskającym (33).

4. Układ zawiasowy według zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienny tym, że rzeczony dostępowy otwór regulacyjny (366) przebiega współosiowo względem rzeczonego trzpienia regulacyjnego (3614).

5. Układ zawiasowy według dowolnego z poprzednich zastrz., znamienny tym, że rzeczona podkładka (361) zawiera bloki ustalające (3615) wychodzące z niej po tej samej stronie co tuleje ustalające (363), korzystnie podłużne prostopadłościenne bloki ustalające (3615) rozciągające się wzdłuż osi obrotu (A) układu zawiasowego (1).

6. Układ zawiasowy według dowolnego z poprzednich zastrz., znamienny tym, że człon zaciskający (33) ma co najmniej jedno wybranie (334) otwarte od strony wsunięcia dźwigni zawiasowej (35), a dźwignia zawiasowa (35) ma co najmniej jeden występ blokujący (353) znajdujący się w rzeczonym wybraniu (334) członu zaciskającego (33), przy czym drugi człon zawiasowy (3) ma ponadto co najmniej jeden element blokujący (34) zaopatrzony w powierzchnię oporową (342) dla rzeczonego występu blokującego (353) dźwigni zawiasowej (35), a element blokujący (34) i/lub człon zaciskający (33) jest/są zaopatrzony(e) w środki blokujące (344, 336) ruch elementu blokującego (34) na kierunku wsunięcia dźwigni zawiasowej (35).

7. Układ zawiasowy według zastrz. 6, znamienny tym, że rzeczone środki blokujące (344, 336) mają formę występów (344) elementu blokującego (34) współpracujących z odpowiednimi wpustami (336) członu zaciskającego (33).

8. Układ zawiasowy według zastrz. 6 albo 7, znamienny tym, że człon zaciskający (33) ma wybranie (337) dopasowane do kształtu elementu blokującego (34).

9. Układ zawiasowy według zastrz. 6 albo 7 albo 8, znamienny tym, że element blokujący (34) ma formę C-kształtnej płytki blokującej zaopatrzonej w dwa ramiona (343), pomiędzy którymi znajduje się rzeczona powierzchnia oporowa (342).

10. Układ zawiasowy według dowolnego z zastrz. 8-9, znamienny tym, że szerokość wybrania (334) członu zaciskającego (33) w kierunku prostopadłym do osi obrotu (A) układu zawiasowego (1) jest większa niż szerokość występu blokującego (353) dźwigni zawiasowej (35).

11. Układ zawiasowy według dowolnego z zastrz. 8-10, znamienny tym, że pierwszy człon zawiasowy (2) zawiera wspornik (21), pod którym znajduje się zespół regulacji pionowej (27) zawierający nieruchomy wspornik regulacyjny (271), w którym osadzona jest równolegle do osi obrotu (A) układu zawiasowego (1) śruba regulacyjna (272) stykająca się ze wspornikiem (21).

12. Układ zawiasowy według zastrz. 11, znamienny tym, że wspornik (21) jest mocowany na podkładce (25), wykonanej korzystnie z tworzywa sztucznego.

PL 234 649 B1

13. Układ zawiasowy według dowolnego z zastrz. 6-12, znamienny tym, że występ blokujący (353) dźwigni zawiasowej (35) jest zaopatrzony w śrubę regulacyjną (351) osadzoną obrotowo i zasadniczo prostopadle do osi obrotu (A) układu zawiasowego (1) pomiędzy powierzchnią oporową (342) elementu blokującego (34) a powierzchnią oporową (338) członu zaciskającego.

14. Układ zawiasowy według zastrz. 13, znamienny tym, że występ blokujący (353) oraz element blokujący (34) zaopatrzone są we wskaźniki wzajemnego położenia (355, 346).

15. Układ zawiasowy według dowolnego z zastrz. 6-14, znamienny tym, że rzeczony pierwszy człon zawiasowy (2) jest mocowany do ościeżnicy (4), zaś rzeczony drugi człon zawiasowy (3) jest mocowany do skrzydła (5) drzwiowego lub okiennego.