Niejednokrotnie próbowano przystoso¬ wywac maszyny do szycia do procesu cero¬ wania. Problem ten starano sie po wiekszej czesci rozwiazac w ten sposób, ze uzywano odpowiedniego dodatkowego urzadzenia, które osadzane jest w maszynie w celu za¬ stosowania jej do cerowania- Jednakze wszystkie tego rodzaju urzadzenia okaza¬ ly sie nieodpowiednie, poniewaz spelniaja one swoje zadanie w stopniu niedostatecz¬ nym, przyczem przestawianie maszyny z jednego rodzaju na drugi jest trudne i nie¬ dogodne.Próbowano np. zwykla stopke przyci- skacza, uzywana podczas szycia, zamieniac na stopke, sluzaca do cerowania, która mo¬ ze przesuwac sie wgóre i wdól na precie stopki przyciskacza i która mozna ustalac zapomoca sruby. Dzieki temu mozna zmniejszac odleglosc stopki od plyty scie¬ gowej i zmieniac ja odpowiednio do grubo¬ sci tkaniny, co umozliwia konieczne pod¬ czas cerowania przesuwanie tkaniny we wszystkich kierunkach. Niedogodnosc tego urzadzenia polega na tern, ze nastawienie przesuwnej stopki musi dosc dokladnie od¬ powiadac grubosci tkaniny, co wymaga al¬ bo wielkiej zrecznosci, albo dlugich prób w razie kolejnego cerowania tkanin o róznych grubosciach. W urzadzeniu tern ta sama wa¬ da daje sie zauwazyc równiez wtedy, gdy na tym samym kawalku tkaniny kolejno jest wykonywana czynnosc szycia i cerowa¬ nia, co czesto sie zdarza. Podobne lub wiek-sze braki wykazuja równiez inne znane u- rzadzenia, [ \ Celem niniejszego Mrynalazku jest ix- mozliwienie przestawiania maszyny z szy¬ cia na cerowanie zapomoca prostego uchwy¬ tu, oraz calkowite albo tez w znacznie szer¬ szych granicach, niz dotychczas, uniezalez¬ nienie uskutecznionego nastawienia od gru¬ bosci tkaniny, jak równiez usuniecie po¬ trzeby uzywania zakladanych tylko pod¬ czas cerowania urzadzen dodatkowych, u- trudniajacych przestawianie/ Przekonano sie przytem, ze cerowanie zapomoca maszy¬ ny do szycia mozna uskuteczniac w zupel¬ nie zadowalajacy sposób tylko wtedy, kiedy spelnione sa nastepujace trzy zasadnicze wymagania: obrabiany kawalek tkaniny musi miec moznosc latwego wszechstronne¬ go przesuwania sie; nalezy unikac niepoza¬ danego odksztalcenia sie i faldowania obra¬ bianej czesci tkaniny w bezposredniem sa¬ siedztwie igly; igla musi byc tak prowadzo¬ na, azeby podczas dowolnego zwrotnego przesuwania tkaniny nie ulegla zla-manitf.Pierwszy warunek jest spelniony, jezeli tkanina jest dociskana do plyty sciegowej z mniejszym naciskiem, niz przy szyciu. Do spelnienia pozostalych dwóch warunków nadaje sie najlepiej stopka do stebnowania, która w tym przypadku nie potrzebuje do¬ ciskac tkaniny do plyty sciegowej z tak du¬ zym naciskiem, jak przy szyciu. Z tego wy¬ nika, ze nalezy odpowiednio oslabic, wzglednie usunac, nacisk, z jakim sprezy¬ na dociska stopke do lezacej na plycie scie¬ gowej tkaniny. Warunek ten okresla zasad¬ nicza mysl wynalazku, wedlug którego sto¬ suje sie te sama stopke przyciskacza, przy jednoczesnem usunieciu lub zmniejszeniu napiecia sprezyny przyciskacza, wskutek czego równoczesnie rozwiazuje sie zagad¬ nienie mozliwosci szybkiego przestawienia maszyny z jednego rodzaju czynnosci na drugi, bez wymiany czesci lub przylacza¬ nia dodatkowych przyrzadów. Oczywiscie podczas cerowania posuwacz musi byc w znany sposób wylaczony. Do zmniejszania napiecia sprezyny przyciskacza moga slu¬ zyc dwa sposoby- Przedewszystkiem moz¬ na zmieniac zapomoca dzwigni polozenie oporka sprezyny przyciskacza, a zatem na¬ piecie sprezyny przyciskacza mozna zmniejszac lub zupelnie usuwac. W tym o- statnim przypadku stopka przyciskacza ¦ wywiera nacisk na obrabiana tkanine tylko swym wlasnym ciezarem oraz ciezarem pre¬ ta sprezyny przyciskacza. Mozna równiez oprócz sprezyny przyciskacza umiescic zprzodu na maszynie odpowiednia sprezy¬ ne pociagowa, która podczas szycia nie dziala, jednakze przy cerowaniu zostaje wlaczona, co oslabia w zadanym stopniu nacisk sprezyny przyciskacza.Na zalaczonych rysunkach przedstawio¬ no przyklady wykonania przedmiotu wy¬ nalazku.Fig. 1 przedstawia urzadzenie na precie przyciskacza maszyn do szycia, zapomoca którego sprezyne przyciskacza odciaza sie bezposrednio wskutek przesuniecia górnego opornika, utworzonego przez srube sprezy¬ ny przyciskacza, fig. 2 przedstawia urza¬ dzenie, w którem sprezyne przyciskacza odciaza sie zapomoca skierowanego w prze¬ ciwnym kierunku dzialania sprezyny pocia¬ gowej; fig. 3 przedstawia urzadzenie odcia¬ zajace, które mozna umiescic na precie przyciskacza maszyn do szycia, wzglednie na srubie stopki przyciskacza istniejacych maszyn.Celem tego rodzaju odciazenia jest o- slabienie nacisku sprezyny przyciskacza w takim stopniu, aby tkanine dociskac do ply¬ ty z pewnym malym naciskiem, pozwalajac jednakze tkaninie obracac sie swobodnie na wszystkie strony, podczas gdy zazwyczaj podczas szycia podsuwanie tkaniny usku¬ tecznia posuwacz tylko w jednym kierun¬ ku i w tym celu nacisk stopki na posuwacz musi byc duzy, azeby tkanina zostala za¬ brana; nacisk oslabia sie w mysl wynalaz¬ ku na tyle, ze gdy w celu cerowania prze- — 2 —suwacz jest zatrzymany i nie podsuwa tka¬ niny, to przesuwanie mozna uskuteczniac recznie we wszystkich kierunkach, jak tego wymaga przebieg cerowania, jednakze ist¬ niejacy nacisk stopki przyciskacza na plyte zapobiega niepozadanemu faldowaniu sie i odksztalcaniu sie tkaniny na obrahianem miejscu.Wprawdzie znane sa urzadzenia do ma¬ szyn do szycia, sluzace do pikowania kol¬ der; podczas podsuwania nastepuje w tych urzadzeniach odciazenie przyciskacza. Od¬ bywa sie to w ten sposób, ze podczas piko¬ wania przyciskacz zawsze obciaza piko¬ wana koldre. Po kazdym stebnowanym scie¬ gu koldra pikowana musi posunac sie na¬ przód. W znanych urzadzeniach po kazdym sciegu stebnowanym nastepuje odciazenie nacisku. W ten sposób nietylko umozliwia sie podsuw koldry pikowanej materjalu, lecz jednoczesnie zapobiega sie wytarciu reka nakreslonych kreda znaków, podczas niezbednego przesuwania koldry. W prze¬ ciwienstwie do tego zmiennego odciazania, wynalazek niniejszy dotyczy trwalego o- slabienia nacisku podczas cerowania, to znaczy zarówno podczas sciegowania, jak podczas podsuwania tkaniny.Fig. la przedstawia przyciskacz z urza¬ dzeniem odciazajacem wedlug wynalazku w przekroju podluznym, fig. Ib — przekrój wzdluz linji AB na fig. la; fig. lc — rzut poziomy tego urzadzenia, fig. Id — rucho¬ ma tulejke w przekroju pionowym, fig. le— te sama tulejke w rzucie poziomym, fig. lf przedstawia odmiane wykonania wzgle¬ dem fig. Ib.Na fig. 1 cyfra / oznacza stopke przy¬ ciskacza z pretem 2 i sprezyna 3 przyciska¬ cza. Srubowa tuleja 4 przyciskacza sluzy w znany sposób za oporek sprezyny oraz do regulowania napiecia tej sprezyny. Gwint prowadniczy na tuleje przyciskacza nie jest naciety w nieruchomej oslonie maszy¬ ny, lecz w tulejce 5, przesuwanej w kierun¬ ku pionowym. Tulejke te mozna zapomoca dzwigni 13 ustawiac w dwóch polozeniach, W normalnem polozeniu dzwigni tulejka 5 zajmuje polozenie dolne. Wskutek tego punkt oparcia sprezyny przyciskacza, lezy tak nisko, ze stopka przyciskacza jest do¬ ciskana do tkaniny z dosc duzym naciskiem, niezbednym do szycia. Jezeli natomiast dzwignie 13 naciska sie wdól, wówczas tu¬ lejka 5 zajmuje górne polozenie, wskutek czego sprezyna przyciskacza zostaje cze¬ sciowo albo calkowicie odprezona, tak ze stopka przyciskacza jest dociskana do tka¬ niny z mniejszym naciskiem, niz przy szy¬ ciu, albo tez opiera sie na tkaninie tylko wskutek swego wlasnego ciezaru oraz cie¬ zaru preta przyciskacza. Wielkosc nacisku zalezy calkowicie od wielkosci przesuwu tulejki. W kazdym razie dolne polozenie tulejki daje niezbedne do cerowania wa¬ runki.Wedlug fig. 2 gwint prowadniczy tulei 4 przyciskacza jest naciety w znany spo¬ sób w oslonie. Oprócz sprezyny 3 przyci¬ skacza przewidziana jest sprezyna odcia¬ zajaca 6, która haczykiem lub uszkiem 9 moze byc laczona z umocowanym na precie 2 sworzniem 8, co powoduje oslabienie na¬ cisku sprezyny 3. Sruba 7, na której jest o- sadzona sprezyna odciazajaca 6, sluzy do regulowania napiecia tej sprezyny. Pod¬ czas szycia sprezyna 6 nie dziala, ponie¬ waz haczyk 9 nie jest zalozony. Natomiast podczas cerowania nalezy haczyk 9 zalozyc na sworzen 8, wskutek czego sprezyna 6 przeciwdziala sprezynie 3. Zamiast sworz¬ nia 8 mozna do zakladania haczyka spre¬ zyny zastosowac srube stopki przyciska¬ cza.Sprezyne odciazajaca mozna zastoso¬ wac jako dodatkowe urzadzenie w maszy¬ nach do szycia zwyklego typu. Ten przy¬ klad przedstawiono w trzech postaciach wykonania. Wedlug fig. 3a stosuje sie me¬ talowa sprezyne, np. srubowa. Wedlug fig. 3b zastosowano ciegno gumowe, najlepiej silna tasme gumowa. W obydwóch tych — 3 —przykladach wykonania przewidziany jest lancuch, który stanowi narzad nastawczy, sluzacy do zmiany dlugosci urzadzenia miedzy miejscami zawieszenia. Wedlug przedstawionej na fig. 3c postaci wykona¬ nia, lancuch mozna zastapic dziurkowa¬ nym paskiem, np. zaopatrzonym w dziurki paskiem metalowym, do którego przymoco¬ wany jest haczyk 12 sprezyny metalowej 6, wzglednie sprezyny gumowej. Sprezyna przeciwdzialajaca 6 nie jest wtedy umoco¬ wywana na oslonie maszyny na srubie 7.Wedlug fig. 3 ze sprezyna 6 polaczony jest w odpowiedni sposób pierscien 10, który w razie cerowania jest zakladany na wysta¬ jacy ku górze koniec tulei 4 przyciskacza, a mniejszy pierscien 9 — na srube 8 stop¬ ki przyciskacza. Poniewaz tuleja 4 i sruba 8 lub odpowiadajace im czesci znajduja sie na zwyklych maszynach do szycia, to urza¬ dzenie wedlug fig. 3 mozna zastosowac do wszelkich maszyn do szycia, bez zadnych zmian konstrukcji tych maszyn. Zapomoca odpowiedniego doboru wielkosci ogniw lancucha 11, na których zawiesza sie ha¬ czyk 12, mozna regulowac napiecie spre¬ zyny 6. Nastawianie nie musi byc zmienia¬ ne dla kazdego poszczególnego przypadku oddzielnie, moze byc bowiem zachowane dla materjalów, rózniacych sie co do grubo¬ sci nawet w dosc znacznych granicach. PL