PL216129B1 - Nowe pochodne 1,3,5-triazyny oraz sposób ich otrzymywania - Google Patents
Nowe pochodne 1,3,5-triazyny oraz sposób ich otrzymywaniaInfo
- Publication number
- PL216129B1 PL216129B1 PL390435A PL39043510A PL216129B1 PL 216129 B1 PL216129 B1 PL 216129B1 PL 390435 A PL390435 A PL 390435A PL 39043510 A PL39043510 A PL 39043510A PL 216129 B1 PL216129 B1 PL 216129B1
- Authority
- PL
- Poland
- Prior art keywords
- triazine
- reaction
- mole
- product
- acid
- Prior art date
Links
Landscapes
- Treatments For Attaching Organic Compounds To Fibrous Goods (AREA)
- Paper (AREA)
Description
Przedmiotem wynalazku są nowe pochodne 1.3.5-triazyny, które znajdują zastosowanie jako absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiększające właściwości ochronne wyrobów z włókien celulozowych i ich mieszanek z innymi włóknami przed tym promieniowaniem, oraz sposób otrzymywania tych pochodnych.
W związku z zanikaniem warstwy ozonowej atmosfery, do czego przyczynia się także aktywna działalność przemysłowa człowieka, do powierzchni Ziemi dociera coraz więcej wysokoenergetycznych frakcji promieniowania ultrafioletowego. Wyniki licznych badań medycznych potwierdzają, że składowa UV-B promieniowania ultrafioletowego jest głównym czynnikiem odpowiedzialnym za zachodzące wskutek procesów fotochemicznych bezpośrednie zmiany struktury DNA, których efektem mogą być choroby nowotworowe skóry. Promieniowanie z tego zakresu wykazuje działanie rumieniotwórcze, przy czym największe zmiany obserwowane są dla długości fali w zakresie 305-310 nm. Efektem jego działania są także poparzenia skóry oraz jako efekty chroniczne przedwczesne zmiany starcze i obniżenie odporności immunologicznej. Promieniowanie ultrafioletowe z zakresu UV-A jest mniej szkodliwe, gdyż między innymi inicjuje powstawanie opalenizny, ale nadmierna ekspozycja na jego działanie również może być niebezpieczna, zwłaszcza dla osób o wrażliwej skórze. Powoduje ono utratę elastyczności skóry, sprzyja powstawaniu zmarszczek i zwiększa podatność na różne reakcje alergiczne.
W świetle powyższych rozważań coraz ważniejsza staje się ochrona skóry, jaką zapewniają wyroby włókiennicze, które w praktyce były zresztą najstarszym środkiem stosowanym do tego celu. Także i współcześnie podstawowym zaleceniem WHO w dziedzinie ochrony przed promieniowaniem ultrafioletowym jest noszenie luźnej odzieży wykonanej z ciasno utkanych tkanin, okrywającej możliwie największą powierzchnię ciała. Przekonanie, że wszystkie wyroby włókiennicze zapewniają wystarczającą ochronę skóry przed światłem słonecznym jest błędne, gdyż ta ich właściwość jest wypadkową wielu czynników takich jak budowa chemiczna określonego typu włókna, charakterystyka strukturalna próbki (porowatość, masa, grubość, elastyczność), barwa i intensywność zabarwienia czy specyficzne wykończenie określonego wyrobu.
Spośród stosowanych w praktyce tekstyliów wyroby z włókien celulozowych najsłabiej chronią skórę ludzką. Ubiory wykonane z cienkiej bawełny, białe lub o pastelowych kolorach, które ze względów estetycznych i praktycznych są najbardziej popularne w okresie letnim, odznaczają się bardzo słabymi właściwościami ochronnymi przejawiającymi się niskimi wartościami współczynnika UPF (Ultrafiolet Protection Factor). Współczynnik ten stosowany w praktyce jako miara barierowości wyrobów włókienniczych przed promieniowaniem ultrafioletowym wskazuje o ile dłużej może na słońcu przebywać człowiek ubrany w odzież ochronną w porównaniu z osobą pozbawioną takiej odzieży. Zgodnie z obowiązującą Normą Europejską [EN 13758-1. Solar UV-Protection properties, part 1 - method of test for apparel fabrics (2001)] wartość UPF > 40 zapewnia pełną ochronę.
Jednym ze sposobów polepszania właściwości barierowych wyrobów włókienniczych z włókien celulozowych jest zastosowanie specjalnych absorberów promieniowania ultrafioletowego zawierających ugrupowania reaktywne umożliwiające ich kowalencyjne związanie się z włóknem. Stwierdzono, iż chemiczne związanie absorbera z włóknem, aczkolwiek wymagające specjalnych warunków aplikacji pozwala zapewnić długotrwałe zachowanie właściwości barierowych wyrobu pomimo operacji wielokrotnego prania.
Znane są pochodne 1,3,5-triazyny charakteryzujące się tym, że na osi symetrii ich cząsteczek znajduje się pierścień 1,3,5-triazyny podstawiony atomem halogenu, resztą hydroksylową, podstawioną resztą aminową, atomem azotu wbudowanym w resztę heterocykliczną. Związki te są opisane w opisie patentowym US 5 7864 75 oraz w opisie patentowym DE 19720683.
Pochodne te wytwarza się z ogólnie dostępnych amin w typowych reakcjach syntezy barwników reaktywnych.
Z opisu zgłoszenia patentowego PL P 374411 są znane pochodne 1,3,5-triazyny, w których na osi symetrii ich cząsteczki znajduje się pierścień 1,3,5-triazyny podstawiony resztą alkoksylową lub fenoksylową.
Sposób wytwarzania tych związków polega na tym, że pochodną 1,3,5-triazyny, zawierającą grupę alkoksylową lub fenoksylową poddaje się reakcji kondensacji z kwasem diaminofenylenosulfonowym lub 1,4-diaminobenzeno-2,5-disulfonowym, po czym produkt kondensacji poddaje się reakcji z pochodną 1,3,5-triazyny zawierającą grupę alkoksylową lub z chlorkiem cyjanuru i ewentualnie naPL 216 129 B1 stępnie kondensuje z kwasem aminofenylosulfonowym, aminofenylodisulfonowym, etanoloaminą, dietanoloaminą, morfoliną.
Wynalazek dotyczy nowych pochodnych 1,3,5-triazyny, o wzorze 1
w którym R1 oznacza resztę alkiloaminową, w której alkil zawiera 5 atomów węgla, pochodzącą od aminy pierwszorzędowej, podstawioną grupą -COONa lub resztę aryloaminową pochodzącą od aniliny bądź naftyloaminy, podstawioną grupą -SO3Na, R2 oznacza atom chloru lub resztę przedstawioną wzorem 2,
zaś R3 oznacza atom sodu.
Nowe związki według wynalazku zawierają w środkowym członie cząsteczki leżącym na jej osi symetrii podstawioną grupę aminową, tj. grupę alkiloaminową bądź aryloaminową. Związki według wynalazku, w porównaniu ze znanymi absorberami promieniowania UV w postaci pochodnych 1,3,5-triazyny, odznaczają się wyższymi wartościami absorpcji molowej oraz wyższym powinowactwem do włókien celulozowych. Są dobrze rozpuszczalne w wodzie i mogą być aplikowane na włókna celulozowe według sposobów analogicznych do stosowanych w praktyce podczas barwienia reaktywnymi barwnikami dichlorotriazynowymi, monochlorotriazynowymi, a w przypadku gdy podstawnik R1 oznacza resztę przedstawioną wzorem 2 także w sposób analogiczny do barwienia reaktywnymi barwnikami winylosulfonylowymi. Obecność w reszcie aminoalkilowej lub aminoarylowej podstawników hydrofilowych - grupy -SO3Na bądź grupy -COONa powoduje, iż odznaczają się zwiększoną rozpuszczalnością w wodzie.
Sposób otrzymywania nowych pochodnych 1,3,5-triazyny, o wzorze 1, określonych wyżej, według wynalazku polega na tym, że zdyspergowaną 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazynę poddaje się reakcji kondensacji z solą sodową kwasu diaminobenzenosulfonowego w środowisku wodnym w temperaturze 0-5°C przy pH 6,0-6,5 do zaniku soli kwasu w mieszaninie reakcyjnej, stosując 1 mol soli kwasu na 1 mol triazyny. Produkt tej reakcji kondensuje się z solą sodową kwasu diaminobenzenosulfonowego w środowisku wodnym w temperaturze 25-40°C przy pH 6,5-6,7 aż do zaniku soli kwasu w mieszaninie reakcyjnej, stosując 1 mol soli kwasu na 1 mol produktu pierwszej kondensacji. Produkt drugiej kondensacji poddaje się reakcji z alkiloaminą pierwszorzędową, w której alkil zawiera 5 atomów C, podstawioną grupą-COONa, lub z aniliną bądź naftyloaminą podstawioną grupą-SO3Na, w środowisku wodnym w temperaturze 75-90°C przy pH 6,5-9,0 w czasie 2-3 godziny przy stosunku molowym substratów 1-1,2 mola aminy na 1 mol produktu drugiej kondensacji, a otrzymaną w wyniku tej reakcji diaminę, po wydzieleniu ze środowiska reakcji, korzystnie w drodze wysolenia, i oczyszczeniu albo bez wydzielania, poddaje się kondensacji z 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyną w środowisku wodnym w temperaturze 0-10°C przy pH = 6,0-6,5 aż do zaniku aminy w mieszaninie reakcyjnej, stosując co najmniej 2 mole pochodnej symetrycznej triazyny na 1 mol diaminy. Produkt kondensacji z 2,4,6-tri4
PL 216 129 B1 chloro-1,3,5-triazynąpoddaje się kolejnej kondensacji z solą sodową 4-(3-siarczanoetylo)sulfonyloaniliny w środowisku wodnym w temperaturze 25-40°C przy pH 6,5-7,0 w czasie 2-3 godziny przy stosunku molowym substratów 2 mole aminy na 1 mol produktu kondensacji. Produkt finalny, wydziela się ze środowiska reakcji, korzystnie w drodze wysolenia, oraz suszy.
Przedmiot wynalazku ilustrują poniższe przykłady.
P r z y k ł a d I.
3
15,6 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny zdyspergowano w mieszaninie 60 cm3 wody, 140 g lodu oraz kilku kropel dyspergatora Rokacet 07, następnie w trakcie mieszania dodano roztwór 15 g kwasu
2.5- diaminobenzenosulfonowego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 7,0±0,2) i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując wartość pH = 6,0-6,5 w wyniku dodawania 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 1,5 godziny przeprowadzono analizę chromatograficzną mieszaniny reakcyjnej (bibuła Whatman 1, eluent n-propanol, amoniak 1:2 wywołanie odczynnikiem Ehrlicha), która nie wykazała obecności kwasu
2.5- diaminobenzenosulfonowego. Do mieszaniny reakcyjnej dodano następnie 13,2 g kwasu 2,5-dia33 minobenzenosulfonowego rozpuszczonego w 50 cm3 wody z dodatkiem 18 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 7), podniesiono temperaturę mieszaniny reakcyjnej do 35-40°C i mieszano ją kolejne 4 godziny utrzymując pH = 6,5±0,2 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po stwierdzeniu, za pomocą chromatografii cienkowarstwowej (TLC) - płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda w proporcji 2:4:1:3), całkowitego przere3 agowania kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego, dodano roztwór 13,8 g kwasu metanilowego w 50 cm3 3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego, po czym mieszaninę reakcyjną ogrzano do temperatury 75-80°C i mieszano w tej temperaturze przez 3,5 godziny utrzymując wartość pH = 6,5±0,2 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Produkt tej reakcji - diaminę wydzielono przez 3 zakwaszenie mieszaniny poreakcyjnej 20 cm3 30% kwasu solnego do pH ok. 1,5, a następnie odfiltrowano. Po wysuszeniu otrzymano 63,4 g produktu zawierającego 57,2% diaminy (analiza przez miareczkowanie 0,1 N roztworem azotynu sodowego). 21,8 g tego produktu, zawierającego 12,5 g czystej diaminy, rozpuszczono w 200 cm3 wody z dodatkiem 17 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (o pH = 6,5±0,2), dodano do przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 7,4 g 2,4,6-trichloro3
1.3.5- triazyny w 50 cm3 wody i 150 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07 i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując pH = 6,0-6,5 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 2 godzin próba na bibule z odczynnikiem Ehrlicha nie wykazała obecności aminy w środowisku reakcji, więc przeprowadzono filtrację klarującą i wydzielono produkt przez wysolenie 120 g chlorku sodowego (20% w stosunku objętościowym) oraz odfiltrowano.
3
Otrzymaną pastę produktu zbuforowano za pomocą 20 cm3 buforu fosforanowego o pH = 7 i wysuszono w temperaturze nie przekraczającej 3°C. Otrzymano 36,6 g związku o wzorze III
NaOjS
NaO,S SO3Na
WZÓR III, w postaci szarobrunatnego proszku, zawierającego 10,86% chloru atomowego w postaci reszt dichlorotriazynowych (analiza konduktometryczna próbki przed i po alkalicznej hydrolizie za pomocą mianowanego roztworu AgNO.3). Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego budowę (pik [M-Na] m/z=961). Analiza produktu za pomocą chromatografii cienkowarstwowej wykazała, iż charakteryzował się on współczynnikiem Rf = 0,61 (eluent n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda 2:4:1:3, płytka Kieselgel 60 F254).
PL 216 129 B1
P r z y k ł a d II.
3
15,6 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny zdyspergowano w mieszaninie 60 cm3 wody i 140 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07, następnie w trakcie mieszania dodano roztwór 15 g 33 kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w 50 cm3 wody z dodatkiem 22 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 7,0 ±0,2) i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując wartość pH = 6,0-6,5 w drodze dodawania 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Analiza chromatograficzna (bibuła Whatman 1, eluent n-propanol, amoniak 1:2 wywołanie odczynnikiem Ehrlicha), przeprowadzona po upływie 1,5 godziny, nie wykazała obecności kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w mieszaninie reakcyjnej, w związku z czym do mieszaniny reakcyjnej dodano 13,2 g 33 kwasu 2,4-diaminobenzenosulfonowego rozpuszczonego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 7 ±0,2), podniesiono temperaturę mieszaniny reakcyjnej do 25-30° C i mieszano kolejne 3 godziny utrzymując pH = 6,5±0,2 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Koniec reakcji stwierdzono za pomocą chromatografii TLC - płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda w proporcji 2:4:1:3, po czym dodano 33 roztwór 13,8 g kwasu metanilowego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego, mieszaninę reakcyjną ogrzano do temperatury 75-80°C i mieszano w tej temperaturze przez 3 godziny utrzymując wartość pH = 6,5±0,2 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. 3
Produkt tej reakcji - diaminę wydzielono przez zakwaszenie mieszaniny poreakcyjnej 20 cm3 30% kwasu solnego do pH ok. 1,5, pozostawiono na noc, a następnie odfiltrowano. Otrzymano 64,4 g produktu zawierającego 39,2% diaminy (analiza przez miareczkowanie azotynem sodowym). 47,8 g tego pro33 duktu, zawierającego 18,8 g diaminy, rozpuszczono w 400 cm3 wody z dodatkiem 30 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (pH = 6,5±0,2), dodano do przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 11 g 3
2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny w 100 cm3 wody i 300 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora
Rokacet 07, po czym prowadzono kondensację w temperaturze 0-5°C utrzymując pH = 6,0-6,5 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 2 godzin próba na bibule z odczynnikiem
Ehrlicha nie wykazała obecności aminy w środowisku reakcji. Produkt tej reakcji wydzielono przez wysolenie 240 g chlorku sodowego dodanego w ilości 20% w stosunku do objętości mieszaniny reak3 cyjnej i odfiltrowano. Otrzymaną pastę produktu zbuforowano za pomocą 20 cm3 buforu fosforanowego o pH = 7 i wysuszono w temperaturze nie przekraczającej 35°C. Otrzymano 61,4 g związku o wzorze IV
SO3Na
WZÓR IV, w postaci szarobrunatnego proszku zawierającego 9,36% chloru atomowego w postaci reszt dichlorotriazynowych. Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego budowę (pik [M-2Na]-+H m/z=939). Produkt analizowany za pomocą chromatografii cienkowarstwowej charakteryzował się współczynnikiem Rf = 0,45 (eluent n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda 2:4:1:3, płytka Kieselgel 60 F254).
P r z y k ł a d III.
3
15,6 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny zdyspergowano w mieszaninie 60 cm3 wody i 140 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07, następnie w trakcie mieszania dodano roztwór 15 g
PL 216 129 B1 kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 7,0±0,2) i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując wartość pH = 6,0-6,5 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Analiza chromatograficzna (bibuła Whatman 1, eluent n-propanol, amoniak 1:2 wywołanie odczynnikiem Ehrlicha), przeprowadzona po upływie 1,5 godziny, nie wykazała obecności kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w mieszaninie reakcyjnej. Następnie do mieszaniny reakcyjnej dodano 13,2 g kwasu 2,5-diaminoben33 zenosulfonowego rozpuszczonego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 7±0,2), podniesiono temperaturę mieszaniny reakcyjnej do 35-40°C i mieszano kolejne 3 godziny utrzymując pH = 6,5±0,2 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Koniec reakcji stwierdzono za pomocą chromatografii TLC stosując płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda w proporcji 2:4:1:3, po czym dodano roztwór 19,6 g soli 3 sodowej kwasu naftionowego (kwas 1-aminonaftaleno-4-sulfonowy) w 150 cm3 wody i mieszaninę reakcyjną ogrzano do temperatury 90-95°C oraz mieszano w tej temperaturze przez 3 godziny utrzymując wartość pH = 6,5±0,2 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Produkt tej reakcji 3 wydzielono przez zakwaszenie mieszaniny reakcyjnej 20 cm3 30% kwasu solnego (do pH ok. 1,5), pozostawiono na noc, a następnie odfiltrowano. Otrzymano 85,2 g produktu zawierającego 57,7% diaminy (analiza przez miareczkowanie azotynem sodowym). 46,8 g tego produktu, zawierającego 27 g czystej 33 diaminy, rozpuszczono w 400 cm3 wody z dodatkiem 30 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 6,5±0,2), dodano do przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 14,8 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny 3 w 70 cm3 wody i 150 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07 i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując pH = 6,0-6,5 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 2 godzin próba na bibule z odczynnikiem Ehrlicha nie wykazała obecności aminy w środowisku reakcji. Produkt tej reakcji wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 240 g, tj. 20% w stosunku do objętości mieszaniny reakcyjnej, i odfiltrowano. Otrzymaną 3 pastę produktu zbuforowano za pomocą 20 cm3 buforu fosforanowego o pH = 7 i wysuszono w temperaturze nie przekraczającej 35°C. Otrzymano 54,8 g związku o wzorze V
NaO3S SO3Na
WZÓR V, w postaci szarobrunatnego proszku, zawierającego 10,41% chloru atomowego w postaci reszt dichlorotriazynowych. Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego bu2dowę (pik [M+matryca-3Na]2-+H m/z=560). Produkt analizowany za pomocą chromatografii cienkowarstwowej charakteryzował się współczynnikiem Rf=0,46 (eluent n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda 2:4:1:3, płytka Kieselgel 60 F254).
P r z y k ł a d IV.
3
15,6 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny zdyspergowano w mieszaninie 60 cm3 wody i 140 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07, następnie w trakcie mieszania dodano roztwór 33 g kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego rozpuszczonego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 7,0±0,2) i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując wartość pH = 6,0-6,5 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Analiza chromatograficzna (płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda 2:4:1:3, wywołanie odczynnikiem Ehrlicha), przeprowadzona po upływie 1,5 godziny, nie wykazała obecności kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w mieszaninie reakcyjnej.
Następnie do mieszaniny reakcyjnej dodano 13,2 g kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego roz3 3 puszczonego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do uzyskania pH = 7±0,2, podniesiono temperaturę mieszaniny reakcyjnej do 35-40°C i mieszano kolejne godziny utrzymując pH = 6,5±0,2 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Koniec reakcji
PL 216 129 B1 stwierdzono za pomocą chromatografii TLC, stosując płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda w proporcji 2:4:1:3. Następnie do mieszaniny reakcyjnej do33 dano roztwór 12 g kwasu ε-aminokapronowego w 100 cm wody z dodatkiem 30 cm 10% roztworu wodorotlenku sodowego, mieszaninę reakcyjną ogrzano do temperatury 80-90°C i mieszano w tej temperaturze przez 3 godziny utrzymując wartość pH = 8-9 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku 3 sodowego. Otrzymany produkt wydzielono przez zakwaszenie mieszaniny reakcyjnej 20 cm3 kwasu solnego do pH ok. 1,5, pozostawiono na noc, a następnie odfiltrowano. Otrzymano 44,5 g produktu zawierającego 82,6% diaminy (analiza przez miareczkowanie azotynem sodowym). 14,1 g produktu, zawierającego 11,7 g czystej diaminy, rozpuszczono w 100 cm3 wody z dodatkiem 18 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (o pH = 6,5±0,2), dodano do przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 3
7,4 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny w 50 cm3 wody i 150 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07 i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując pH = 6,0-6,5 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Próba na bibule z odczynnikiem Ehrlicha, przeprowadzona po upływie 2 godzin, nie wykazała obecności aminy w środowisku reakcji. Produkt tej reakcji wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 150 g, tj. 20% w stosunku do objętości mieszaniny reakcyjnej, i odfiltrowano. Otrzymaną pastę produktu zbuforowano za pomo3 cą 20 cm3 buforu fosforanowego o pH = 7 i wysuszono w temperaturze nie przekraczającej 35°C. Otrzymano 48,8 g związku o wzorze VI
w postaci szarobrunatnego proszku, zawierającego 8,2% chloru atomowego w postaci reszt dichlorotriazynowych. Widmo masowe otrzymanego produktu potwierdziło jego budowę (pik [M-2Na]-+1H m/z = 897). Produkt analizowany za pomocą chromatografii cienkowarstwowej charakteryzował się wspó łczynnikiem Rf= 0,63 (eluent n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda 2:4:1:3, płytka Kieselgel 60 F254).
P r z y k ł a d V.
3
21,8 g diaminy, otrzymanej jak w przykładzie 1, rozpuszczono w 200 cm3 wody z dodatkiem 3 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego (do pH = 6,5±0,2), dodano do zawiesiny 7,4 g 2,4,6-tri3 chloro-1,3,5-triazyny w 50 cm3 wody i 150 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07 i prowadzono reakcję kondensacji w temperaturze 0-5°C utrzymując pH = 6,0-6,5 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Próba na bibule z odczynnikiem Ehrlicha, przeprowadzona po upływie 2 godzin, nie wykazała obecności aminy w środowisku reakcji. Następnie do mieszaniny do3 dano roztwór 12,2 g soli sodowej 4-(3-siarczanoetylo)sulfonyloaniliny w 100 cm wody, mieszaninę ogrzano do temperatury 40°C i mieszano w tej temperaturze utrzymując pH = 7 za pomocą 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po stwierdzeniu końca reakcji (próba na bibule z odczynnikiem Ehrlicha) produkt wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 140 g, tj.
20% w stosunku do objętości mieszaniny reakcyjnej, i odfiltrowano. Otrzymaną pastę produktu zbufo3 rowano za pomocą 20 cm3 buforu fosforanowego o pH = 7 i wysuszono w temperaturze nie przekraczającej 35°C. Otrzymano 32,3 g związku o wzorze VII
PL 216 129 B1 w postaci szarobrunatnego proszku, zawierającego 2,6% chloru atomowego w postaci reszt monochlorotriazynowych. Widmo masowe otrzymanego produktu potwierdziło jego budowę (pik
2[M-(C6H4CH2CH2OSO3Na-Na]2- m/z = 596). Produkt analizowany za pomocą chromatografii cienkowarstwowej charakteryzował się współczynnikiem Rf = 0,39 (eluent n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda 2:4:1:3, płytka Kieselgel 60 F254).
P r z y k ł a d VI.
2
Próbki dzianiny bawełnianej o masie 2 g i o gęstości powierzchniowej 175 g/m2, umieszczono 3 w kąpielach zawierających 30 cm3 wody i 0,02 g (1% w stosunku do masy włókna) oraz w kąpielach 3 zawierających 30 cm3 wody i 0,01 g (0,5% w stosunku do masy włókna) związku o wzorze III, IV, V i VI. Proces aplikacji prowadzono w temperaturze 30°C. Po 10 minutach do każdej kąpieli dodano 1,5 g siarczanu sodu i kontynuowano aplikację. Po 20 minutach dodano 0,15 g węglanu sodu, a po dalszych 20 minutach ponownie dodano 0,15 g węglanu sodu. Aplikację kontynuowano jeszcze przez 30 minut w temperaturze 30-40°C, po czym próbki dzianiny wypłukano, wyprano i wysuszono. Wyznaczono wartości współczynnika UPF próbek stosując metodykę pomiarową opisaną w Normie Europejskiej PN-EN 13 758-1:2001. Wartości współczynników UPF próbek po aplikacji w kąpielach zawierających związki o wzorze III, IV, V i VI podano w tablicy.
P r z y k ł a d VII.
2
Próbki dzianiny bawełnianej o masie 2 g i o gęstości powierzchniowej 175 g/m2, umieszczono 3 w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,02 g (1% w stosunku do masy włókna) związku o wzorze VII 3 oraz w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,01 g (0,5% w stosunku do masy włókna) związku o wzorze VII. Proces aplikacji prowadzono w temperaturze 30°C. Po 10 minutach do każdej z kąpieli aplikacyjnych dodano 1,5 g siarczanu sodu.
W ciągu 10 minut mieszaniny podgrzano do 40°C, po czym dodano 0,6 g węglanu sodowego. W ciągu 20 minut temperaturę kąpieli podniesiono do 60°C. Proces aplikacji w tej temperaturze kontynuowano przez dalsze 60 minut, po czym próbki dzianiny wypłukano, wyprano i wysuszono. Wartości współczynników UPF próbek po aplikacji w kąpielach zawierających związek o wzorze VII podano w tablicy.
P r z y k ł a d VIII.
2
Próbki dzianiny bawełnianej o masie 2 g i o gęstości powierzchniowej 175 g/m2, umieszczono 3 w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,02 g (1% w stosunku do masy włókna) związku o wzorze VII 3 oraz w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,01 g (0,5% w stosunku do masy włókna) związku o wzorze VII. Proces aplikacji prowadzono w temperaturze 30°C. Po 10 minutach do każdej z kąpieli aplikacyjnych dodano 1,5 g siarczanu sodu. W ciągu 30 minut mieszaniny podgrzano do 80°C, po czym dodano 0,6 g węglanu sodowego. Proces aplikacji w tej temperaturze kontynuowano przez dalsze 60 minut, po czym próbki dzianiny wypłukano, wyprano i wysuszono. Wartości współczynników UPF próbek po aplikacji w kąpielach zawierających związek o wzorze VII podano w tabeli.
T a b e l a.
| Wzór absorbera | III | IV | V | VI | VII | ||
| sposób aplikacji według przykładu | 6 | 6 | 6 | 6 | 1 | 8 | |
| UPF | stężenie absorbera 0,5% | 84,78 | 77,77 | 71,08 | 101,4 | 71,8 | 53,3 |
| stężenie absorbera 1 % | 107,2 | 98,33 | 98,06 | 107,1 | 89,1 | 75,9 |
PL 216 129 B1
Claims (2)
1. Nowe pochodne 1,3,5-triazyny, o wzorze 1
R.
WZÓR 1 w którym R1 oznacza resztę alkiloaminową, w której alkil zawiera 5 atomów C, pochodzącą od aminy pierwszorzędowej, podstawioną grupą -COONa, lub resztę aryloaminową pochodzącą od aniliny bądź naftyloaminy, podstawioną grupą -SC3Na, R2 oznacza atom chloru lub resztę przedstawioną wzorem 2,
R3 oznacza atom sodu.
2. Sposób otrzymywania nowych pochodnych 1,3,5-triazyny, o wzorze 1, określonych w zastrz. 1, znamienny tym, że zdyspergowaną 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazynę poddaje się reakcji kondensacji z solą sodową kwasu diaminobenzenosulfonowego w środowisku wodnym, w temperaturze 0-5°C przy pH = 6,0-6,5 aż do zaniku soli kwasu w mieszaninie reakcyjnej, stosując 1 mol soli kwasu na 1 mol triazyny, produkt tej reakcji kondensuje się następnie z solą sodową kwasu diaminobenzenosulfonowego w środowisku wodnym w temperaturze 25-40°C przy pH = 6,5-6,7 aż do zaniku soli kwasu w mieszaninie reakcyjnej, stosując 1 mol soli kwasu na 1 mol produktu pierwszej kondensacji, produkt drugiej kondensacji poddaje się reakcji z alkiloaminą pierwszorzędową, w której alkil zawiera 5 atomów C, podstawioną grupą -COONa lub z aniliną bądź naftyloaminą zawierającą grupę -SO3Na, w środowisku wodnym w temperaturze 75-95°C przy pH 6,5-9,0 w czasie 2-3 godziny przy stosunku molowym substratów 1-1,2 mole aminy na 1 mol produktu drugiej kondensacji, otrzymaną w wyniku tej reakcji diaminę, po wydzieleniu ze środowiska reakcji, korzystnie w drodze wysolenia, i oczyszczeniu albo bez wydzielania, poddaje się kondensacji z 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyną w środowisku wodnym w temperaturze 0-10°C przy pH = 6,0-6,5 aż do zaniku aminy w mieszaninie reakcyjnej, stosując co najmniej 2 mole pochodnej symetrycznej triazyny na 1 mol diaminy, przy czym produkt kondensacji z 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyną poddaje się kolejnej kondensacji z solą sodową 4-(3-siarczanoetylo)sulfonyloaniliny w środowisku wodnym w temperaturze 25-40°C przy pH 6,5-7,0 w czasie 2-3 godziny przy stosunku molowym substratów 2 mole aminy na 1 mol produktu kondensacji, zaś produkt finalny, wydziela się ze środowiska reakcji, korzystnie w drodze wysolenia, oraz suszy.
Priority Applications (1)
| Application Number | Priority Date | Filing Date | Title |
|---|---|---|---|
| PL390435A PL216129B1 (pl) | 2010-02-12 | 2010-02-12 | Nowe pochodne 1,3,5-triazyny oraz sposób ich otrzymywania |
Applications Claiming Priority (1)
| Application Number | Priority Date | Filing Date | Title |
|---|---|---|---|
| PL390435A PL216129B1 (pl) | 2010-02-12 | 2010-02-12 | Nowe pochodne 1,3,5-triazyny oraz sposób ich otrzymywania |
Publications (2)
| Publication Number | Publication Date |
|---|---|
| PL390435A1 PL390435A1 (pl) | 2011-08-16 |
| PL216129B1 true PL216129B1 (pl) | 2014-02-28 |
Family
ID=44510344
Family Applications (1)
| Application Number | Title | Priority Date | Filing Date |
|---|---|---|---|
| PL390435A PL216129B1 (pl) | 2010-02-12 | 2010-02-12 | Nowe pochodne 1,3,5-triazyny oraz sposób ich otrzymywania |
Country Status (1)
| Country | Link |
|---|---|
| PL (1) | PL216129B1 (pl) |
-
2010
- 2010-02-12 PL PL390435A patent/PL216129B1/pl not_active IP Right Cessation
Also Published As
| Publication number | Publication date |
|---|---|
| PL390435A1 (pl) | 2011-08-16 |
Similar Documents
| Publication | Publication Date | Title |
|---|---|---|
| JP4067586B2 (ja) | 紫外線吸収剤、その製造方法、及びその用途 | |
| SU429593A3 (ru) | СПОСОБ ПОЛУЧЕНИЯ АКТИВНОГО ХЛОРТРИАЗИНОВОГОАЗОКРАСИТЕЛЯ1Изобретение относитс к способу получени новых активных красителей, в частности к способу получени хлортриазинового азокра- сител , содержащего остаток фенилендиами- нодисульфокислоты, который может быть ис- 5 пользован дл крашени целлюлозных текстильных материалов.Известен способ получени активного хлортриазинового красител , содержащего остаток фенлидендиаминомоносульфокислоты. Способ 10 состоит в том, что подвергают конденсации цианурхлорид с диамином и крас щим соединением.Однако красители, полученные этим способом имеют низкую фиксацию на целлюлозных 15 волокнах и неудовлетворительную прочность по отношению к мокрым обработкам.Предлагаетс способ получени нового активного хлортриазинового азокрасител , в синтезе которого примен ют новое исходное 20 сырье фенилендиаминодисульфокислоту.Предлагаемый новый краситель имеет общую формулугде R — водород или алкил;D — остаток аминоазосоединени , в молекуле которого атомы азота св заны с углеродными атомами гомоциклического ароматического радикала;X — остаток бесцветной органической кислоты, молекула которой содержит реакцион- носпособные по отношению к целлюлозе заместители, например —С1, или X представл ет собой группу дихлор-симм.-триазина.Способ состоит в том, что один моль циа- нурхлорида подвергают конденсации с одним молем крас щего соединени формулы DNHR | |
| AU694165B2 (en) | Improvements in or relating to organic compounds | |
| JPH02199178A (ja) | 水溶性の反応性染料、その製造方法および繊維材料の着色法 | |
| MXPA04007994A (es) | Proceso para mejorar el factor de proteccion solar de material de fibra celulosica. | |
| Akhtar et al. | Application of Acid Dyes on Silk Fabric and Fastness Properties Part II. | |
| PL216129B1 (pl) | Nowe pochodne 1,3,5-triazyny oraz sposób ich otrzymywania | |
| EP1066345B1 (en) | Reactive dye compounds | |
| WO1999051683A1 (en) | Reactive dye compounds | |
| KR100814209B1 (ko) | 섬유 반응성 모노아조 염료의 구리 착물 | |
| AU747485B2 (en) | Process for the treatment of cellulose fibres | |
| EP2565187B1 (en) | New reactive triazine derivatives as ultraviolet absorbers increasing barrier properties of cellulose fibers and their preparation | |
| US7442780B2 (en) | Reactive dye compounds | |
| US6518407B1 (en) | Reactive dye compound comprising at least one chromophore moiety and at least one nitrogen-containing heterocycle | |
| KR20050027059A (ko) | 높은 광 견뢰도 반응성 적색 염료 | |
| GB2065159A (en) | Reactive dyestuffs | |
| CZ239596A3 (en) | Aluminium-phthalocyanin reactive dyestuff and process for producing thereof | |
| CA2142251A1 (en) | Water-soluble azo compounds, preparation thereof, and use thereof as dyes | |
| Tutak et al. | Monochlorotetrazinyl reactive dyes: synthesis and characterization | |
| PL225494B1 (pl) | Nowe absorbery promieniowania ultrafioletowego pochodne symetrycznej 1,3,5-triazyny wykazujące powinowactwo do włókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania | |
| PL209949B1 (pl) | Nowe związki, pochodne 1,3,5-triazyny oraz sposób wytwarzania nowych związków, pochodnych 1,3,5-triazyny | |
| GB850559A (en) | New metalliferous monoazo dyestuffs containing halogenotriazinylamino groups | |
| EP0818513A1 (en) | Reactive dyes, their preparation and use | |
| EP1442084A2 (en) | Reactive dye compounds | |
| JP2003522208A (ja) | 反応性染料化合物 |
Legal Events
| Date | Code | Title | Description |
|---|---|---|---|
| LAPS | Decisions on the lapse of the protection rights |
Effective date: 20140212 |