PL210228B1 - Sposób wytwarzania termoutwardzalnego odlewu oraz pierścień ustalający do wytwarzania termoutwardzalnego odlewu - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania termoutwardzalnego odlewu oraz pierścień ustalający do wytwarzania termoutwardzalnego odlewu, znajdujące zastosowanie zwłaszcza podczas procesu zalewania ciekłą żywicą zespołów i podzespołów elektrycznych oraz energetycznych, posadowionych i mocowanych w formie odlewniczej, w którym odlew zawiera ustalane względem siebie części składowe.

W procesach produkcyjnych aparatów elektrycznych i energetycznych czę sto stosuje się technologię odlewania żywicy. Aktywne części aparatu elektrycznego umieszcza się w formie odlewniczej i zalewa ciekłą ż ywicą epoksydową, w celu zapewnienia im odpowiedniej izolacji elektrycznej i ochrony mechanicznej. Z uwagi na skomplikowany kształt oraz liczbę części aktywnych, takich jak uzwojenia pierwotne i wtórne, rdzenie magnetyczne, terminale, sam proces mocowania tych elementów w formie jest dość skomplikowany. Każda z części musi być w ściśle określony sposób usytuowana i ustalona względem innych elementów - tak, aby uzyskać prawidłowe własności elektryczne finalnego wyrobu. Dotychczas ustalanie elementów w formie odlewniczej odbywa się poprzez sztywne i rozłączne, mocowanie elementów do ścianek formy. W tym celu korzysta się najczęściej z połączeń śrubowych lub sworzniowych, za pomocą których unieruchamia się części aktywne w formie na czas prowadzenia procesu zalewania. Po zakończeniu procesu zalewania i wstępnym utwardzeniu żywicy, zwalnia się śruby oraz sworznie mocujące, po czym wyjmuje się gotowy odlew z formy. W przypadku, gdy aparat elektryczny składa się z dużej liczby stosunkowo ciężkich części aktywnych, operacja prawidłowego umiejscawiania i mocowania tych elementów w formie jest uciążliwa oraz czasochłonna, bowiem wymaga użycia znacznej ilości śrub i/lub sworzni. Duża ilość elementów łączących oraz wysoka temperatura ścianek formy, mogą powodować obniżenie precyzji montażu. Dodatkowo, mocowanie i uwalnianie części zalewanych w formie skraca czas efektywnego wykorzystania formy.

Istotą sposobu wytwarzania termoutwardzalnego odlewu według wynalazku, zawierającego ustalane względem siebie części składowe jest to, że ustalenie wzajemnego położenia różnych części odlewu przeprowadza się poza formą odlewniczą, za pomocą co najmniej jednego pierścienia ustalającego zawierającego promieniowe ramiona, który osadza się pomiędzy co najmniej dwoma częściami składowymi odlewu, po czym ustalone względem siebie części odlewu umieszcza się w formie odlewniczej i przytwierdza się do jej ścianek co najmniej jedną część z części uprzednio pozycjonowanych, a następnie przeprowadza się proces formowania odlewu w formie odlewniczej tradycyjnym sposobem.

Istotą pierścienia ustalającego do wytwarzania termoutwardzalnego odlewu według wynalazku jest to, że utworzony jest z cylindrycznej tulei osadczej oraz promieniowych ramion, przytwierdzonych do cylindrycznej powierzchni tulei osadczej.

Korzystnie promieniowe ramiona pierścienia ustalającego usytuowane są na zewnętrznym obwodzie cylindrycznej tulei osadczej.

Korzystnie promieniowe ramiona pierścienia ustalającego usytuowane są na wewnętrznym obwodzie cylindrycznej tulei osadczej.

Korzystnie promieniowe ramiona pierścienia ustalającego usytuowane są na zewnętrznym i wewnę trznym obwodzie cylindrycznej tulei osadczej.

Korzystnie promieniowe ramiona pierścienia ustalającego wykonane są z materiału sprężyście odkształcalnego.

Korzystnie promieniowe ramiona i/lub tuleja osadcza pierścienia ustalającego wykonane są z tworzywa sztucznego.

Korzystnie pierścień ustalający wykonany jest jako jednolity odlew lub wypraska.

Korzystnie pojedyncze promieniowe ramię ma kształt zbliżony do stożka lub ostrosłupa ściętego, którego podstawa umiejscowiona jest na cylindrycznej powierzchni tulei osadczej.

Korzystnie promieniowe ramiona pierścienia ustalającego usytuowane są prostopadle do osi wzdłużnej tulei osadczej.

Korzystnie promieniowe ramiona pierścienia ustalającego są odchylone względem prostej normalnej do osi wzdłużnej tulei osadczej.

Korzystnie na cylindrycznej powierzchni tulei osadczej pierścienia ustalającego wykonana jest przelotowa szczelina.

Zaletą sposobu według wynalazku jest znaczne skrócenie czasu montażu produktów zalewanych w formach odlewniczych oraz zwiększenie dokładności pozycjonowania części składowych odlewanego produktu.

PL 210 228 B1

Sposób według wynalazku zilustrowany jest w przykładowym wykonaniu na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w ujęciu schematycznym formę odlewniczą wraz odlewem, w którym część aktywna mocowana jest do bocznych ścianek formy, fig. 2 - pierwsze wykonanie pierścienia ustalającego w widoku czoł owym, fig. 3 - pierwszą odmianę wykonania pierś cienia z fig. 2 w przekroju wzdł u ż nym, fig. 4 - drugą odmianę wykonania pierścienia z fig. 2 w przekroju wzdłużnym, fig. 5 - drugie wykonanie pierścienia ustalającego w widoku czołowym, fig. 6 - pierwszą odmianę wykonania pierścienia z fig. 5 w przekroju wzdłużnym, fig. 7 - drugą odmianę wykonania pierścienia z fig. 5 w przekroju wzdłużnym, fig. 8 - trzecie wykonanie pierścienia ustalającego w widoku czołowym, fig. 9 - czwarte wykonanie pierścienia ustalającego w widoku czołowym, a fig. 10 - wykonanie pierścienia ustalającego ze szczeliną w widoku czołowym.

W sposobie realizowanym wedł ug wynalazku, pozycjonowanie wzglę dem siebie części aktywnych 1 i 2 przeprowadza się poza formą odlewniczą 3 poprzez zastosowanie specjalnych pierścieni ustalających 4. Pierścienie 4 umiejscawia się pomiędzy różnymi częściami aktywnymi 1 i 2 dzięki czemu zachowane są ściśle określone odległości pomiędzy tymi częściami. Pierścienie ustalające 4 zawierają cylindryczna tuleję osadczą, którą umieszcza się na aktywnej części odlewu oraz przyłączone do jej cylindrycznej powierzchni ramiona. Tuleja osadcza może zawierać wzdłużną szczelinę, która ułatwia mocowanie pierścienia 4 na części aktywnej 1, co jest pokazane na fig. 10. Tuleja osadcza oraz ramiona pierścieni ustalających 4 wykonane są ze sprężystego materiału, korzystnie z tworzywa sztucznego co umożliwia deformację ramion i samoistne dopasowanie się ich do różnych wymiarów łączonych części. Korzystnie pierścień ustalający 4 wykonany jest jako jednolity odlew lub wypraska. W jednej z odmian wykonania wynalazku ramiona usytuowane są na zewnętrznej części cylindrycznej tulei osadczej jak przedstawiono to na fig. 2. W innej odmianie wykonania wynalazku, pokazanej na fig. 5, ramiona połączone są z wewnętrzną powierzchnią cylindryczną tulei osadczej. W jeszcze innym wykonaniu ramiona umieszczone są zarówno na zewnętrznej jak i wewnętrznej cylindrycznej powierzchni tulei osadczej, co jest przedstawione na fig. 8 i fig. 9. Wstępnie zmontowane części 1 i 2, ustalone względem siebie za pomocą pierścienia wkłada się do formy odlewniczej 3. Następnie do ścianek formy 3 lub jej pokrywy przytwierdza się aktywną część 1 za pomocą śrub 5. W takim przypadku nie ma potrzeby mocowania do formy wszystkich, pozostałych aktywnych części. Ramiona pierścieni ustalających są tak ukształtowane, by w trakcie procesu zalewania żywicą 6, jej przepływ nie był hamowany i żywica 6 mogła swobodnie wypełnić całą wnękę formy 3. Korzystnie ramiona mają kształt zbliżony do stożka lub ostrosłupa ściętego, którego podstawa umiejscowiona jest na cylindrycznej powierzchni tulei osadczej. Ramiona usytuowane są prostopadle do osi wzdłużnej tulei osadczej, jak pokazano na fig. 3 i 7 albo odgięte są względem prostej normalnej do osi wzdłużnej tulei osadczej, co jest pokazane na fig. 4 i 6. W takim przypadku każde z ramion odgięte jest w kierunku zgodnym z przepływem ciekłego materiału termoutwardzalnego w formie odlewniczej lub w kierunku ułatwiającym montaż części aktywnych. Po utwardzeniu żywicy 6 następuje zwolnienie śrub mocujących i wyjęcie gotowego odlewu z formy 3. Na rysunku zaznaczono kanał wlewowy 7, umieszczony w bocznej ściance formy odlewniczej 3 oraz kanał odgazowujący 8, umieszczony w pokrywie formy 3. W wykonanym odlewie pierścienie ustalające pozostają integralną częścią produktu. Ich obecność w produkcie nie ma znaczenia dla funkcjonalności gotowego, odlewanego produktu, ale pozwala na skrócenie w znacznym stopniu czasu montażu oraz na poprawę dokładności pozycjonowania elementów aktywnych. Ponadto umożliwia zwiększenie czasu efektywnego wykorzystania formy.

Claims (12)

1. Sposób wytwarzania termoutwardzalnego odlewu, zawierającego ustalane względem siebie części składowe, znamienny tym, że ustalenie wzajemnego położenia różnych części odlewu przeprowadza się poza formą odlewniczą (3), za pomocą co najmniej jednego pierścienia ustalającego (4), zawierającego promieniowe ramiona, który osadza się pomiędzy co najmniej dwoma częściami składowymi (1) i (2) odlewu, po czym ustalone względem siebie części odlewu umieszcza się w formie odlewniczej (3) i przytwierdza się do jej ścianek co najmniej jedną część z części uprzednio pozycjonowanych, a następnie przeprowadza się proces formowania odlewu w formie odlewniczej (3) tradycyjnym sposobem.

PL 210 228 B1

2. Pierś cień ustalają cy do wytwarzania termoutwardzalnego odlewu, znamienny tym, ż e utworzony jest z cylindrycznej tulei osadczej oraz promieniowych ramion, przytwierdzonych do cylindrycznej powierzchni tulei osadczej.

3. Pierś cień ustalają cy wedł ug zastrz. 2, znamienny tym, ż e promieniowe ramiona usytuowane są na zewnętrznym obwodzie cylindrycznej tulei osadczej.

4. Pierścień ustalają cy według zastrz. 2, znamienny tym, że promieniowe ramiona usytuowane są na wewnętrznym obwodzie cylindrycznej tulei osadczej.

5. Pierścień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, że promieniowe ramiona usytuowane są na zewnętrznym i wewnętrznym obwodzie cylindrycznej tulei osadczej.

6. Pierś cień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, że promieniowe ramiona wykonane są z materiału sprężyście odkształcalnego.

7. Pierścień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, że promieniowe ramiona i/lub tuleja osadcza wykonane są z tworzywa sztucznego.

8. Pierścień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, ż e pierścień ustalający wykonany jest jako jednolity odlew lub wypraska.

9. Pierś cień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, że pojedyncze promieniowe ramię ma kształt zbliżony do stożka lub ostrosłupa ściętego, którego podstawa umiejscowiona jest na cylindrycznej powierzchni tulei osadczej.

10. Pierścień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, że promieniowe ramiona usytuowane są prostopadle do osi wzdłużnej tulei osadczej.

11. Pierścień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, że promieniowe ramiona są odchylone względem prostej normalnej do osi wzdłużnej tulei osadczej.

12. Pierścień ustalający według zastrz. 2, znamienny tym, że na cylindrycznej powierzchni tulei osadczej pierścienia ustalającego wykonana jest przelotowa szczelina.