PL209407B1 - Kompozycja do czyszczenia zębów - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Wynalazek dotyczy kompozycji do czyszczenia zębów w postaci fazy o małej zawartości wody, zawierającej polifosforan i jonowe składniki czynne, w tym jony fluorkowe i jony metali, takie jak jony cyny(II), cynku i miedzi.

Kompozycje według wynalazku są środkami do czyszczenia zębów w postaci fazy dostarczającej skuteczne ilości polifosforanu i jonowych substancji czynnych, takich jak jony fluorkowe i/lub jony metali, takie jak jony cyny(II), cynku i miedzi, o małej zawartości wody, w której składniki są trwałe, oraz która zawiera układ wiążący, który zapewnia odpowiednie żelowanie w utrzymującym wilgoć układzie niepolarnym o małej zawartości wody.

Chociaż takie substancje czynne stosowano uprzednio w środkach do czyszczenia zębów dla wspomagania stanu zdrowotnego jamy ustnej, z kilku powodów wątpliwa okazała się możliwość dostarczania tych substancji czynnych razem, w jednej trwałej fazie. Wiadomo, że pewne polifosforany, skuteczne jako środki przeciwko kamieniowi nazębnemu, są nietrwałe w układach o dużej zawartości wody, a także reagują w temperaturze otoczenia z fluorkami znajdującymi się w kompozycjach do pielęgnacji jamy ustnej, z wytworzeniem jonów monofluorofosforanowych, poza zmianą wartości pH kompozycji. Reakcja ta zmniejsza skuteczność kompozycji do pielęgnacji jamy ustnej i jej zdolność do dostarczania trwałych jonów fluorkowych i polifosforanowych do powierzchni w jamie ustnej.

Wiadomo, że jony metali, takie jak jony cyny(II), miedzi i cynku, są skutecznymi środkami przeciwdrobnoustrojowymi. Te jony metali przeciwdziałają zapaleniu dziąseł i powstawaniu płytki nazębnej i mogą polepszać świeżość oddechu i zmniejszać wrażliwość. Jednakż e wiadomo również , że środki do czyszczenia zębów zawierające jony metali wywierają działanie ściągające. Wiadomo także, że jony cyny(II) i miedzi powodują powstawanie przebarwień na powierzchni zębów.

Wcześniejsze próby opracowania kompozycji do czyszczenia zębów zawierających te substancje czynne w skutecznych ilościach i w skutecznych postaciach doprowadziły do środków do czyszczenia zębów w opakowaniach dwukomorowych, w których składniki reaktywne są fizycznie od siebie oddzielone, aż do czasu szczotkowania (patrz np. WO 98/22079, „Dentifrice Compositions Containing Polyphosphate and Fluoride). Jednakże, takie dwukomorowe opakowania są zazwyczaj znacznie droższe niż tradycyjne laminowane tubki, stosowane od wielu lat do pomieszczenia i dozowania środków do czyszczenia zębów. Mogą one także stwarzać problemy w odniesieniu do łatwości stosowania przez użytkownika i równomierności dozowania w przybliżeniu równych ilości każdej kompozycji podczas każdorazowego ich stosowania. Ciągle zatem pożądane jest opracowanie kompozycji jednofazowych, które mogą być pakowane w tradycyjne laminowane tubki przeznaczone do wyciskania.

W opisie zgłoszenia P-358094 ujawniono sposób wytwarzania kompozycji do czyszczenia zębów polegający na dodawaniu soli fluorkowych do wodnego roztworu alkilosiarczanu sodu i następnie ogrzewaniu w trakcie mieszania, co może prowadzić do późniejszej krystalizacji. W dokumencie tym wielokrotnie odnoszono się do rozpuszczalnego fluorku obecnego w jego trwałych kompozycjach.

W opisie patentowym PL 187191 ujawniono sposób przygotowania kompozycji dentystycznej natomiast w opisie patentowym US 4247526 ujawniono zastosowanie dopuszczalnej farmaceutycznie, soli fosforanowej wraz z dihydratem fosforanu diwapniowego i fosforanem trimagnezowym w wyniku czego stwierdzono, że w jednofazowej kompozycji dentystycznej monofluorofosforan będący odpowiednim źródłem jonów fluorkowych, gdy występuje z polifosforanem dostarcza stałe źródło fluorków. W opisach tych wykorzystano monofluorofosforan sodu jako ź ródł o fluorku. Jest on bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie.

Inne próby opracowania takich skutecznych kompozycji do czyszczenia zębów zmniejszyły ilość wody zawartej w kompozycji. Zmniejszenie ilości wody teoretycznie powinno zmniejszyć lub wyeliminować problemy trwałości związane z fluorkami, polifosforanami i innymi jonowymi substancjami czynnymi. Jednakże, zmniejszenie poziomu zawartości wody i ewentualnie zastąpienie pewnej części lub całej usuniętej wody środkiem utrzymującym wilgoć, stwarza problemy związane z otrzymaniem akceptowalnych właściwości reologicznych i zagęszczenia kompozycji. Gdy usunie się wodę, która jest rozpuszczalnikiem wysoce polarnym, to tradycyjne środki zagęszczające, takie jak karboksymetyloceluloza („CMC), mają tendencję do niedostatecznego żelowania. Próby zmniejszenia zawartości wody w środkach do czyszczenia zębów dotyczą środków opisanych np. w EP 0638307 B1; US 4647451 i US 5670137.

Karageninę, polisacharyd będący naturalną pochodną morskich wodorostów, stosowano w kompozycjach do czyszczenia zębów jako substancję zastępczą dla tańszych zagęszczaczy, takich

PL 209 407 B1 jak CMC, patrz np. opisy patentowe US 6187293 B1, „Process For Making Toothpaste Using Low Levels of Carageenan i nr 6162418 „Non-Stringy Toothpaste. Jednakże uważa się, że stosunkowo wyższy koszt karageniny i tiksotropowe właściwości past do zębów zawierających karageninę, ograniczają szerokie stosowanie karageniny w środkach do czyszczenia zębów.

Pożądane jest zatem opracowanie kompozycji do czyszczenia zębów skutecznie dostarczających w pojedynczej trwałej fazie nietrwałe w wodzie substancje czynne i/lub substancje czynne reagujące ze sobą. Żadne z istniejących rozwiązań nie zapewnia wszystkich zalet i korzyści wynikających z wynalazku.

Wynalazek dotyczy kompozycji do czyszczenia zębów zawierającej w jednej fazie:

(a) 0,1 - 30% jednego lub większej liczby liniowych polifosforanów o średniej długości łańcucha 4 lub powyż ej;

(b) rozpuszczalne źródło jonów fluorkowych zdolne do dostarczania 50 - 3500 ppm wolnych jonów fluorkowych;

(c) 2000 - 15000 ppm źródła jonów metali obejmującego źródło jonu cyny(II), źródło jonu cynku, źródło jonu miedzi lub ich mieszaniny;

(d) układ wiążący składający się z (i) 0,05 - 3% środka zagęszczającego wybranego z grupy obejmującej polisacharydy, karbomery, poloksamery, modyfikowane celulozy i ich mieszaniny; oraz (ii) 0,1 - 70% co najmniej jednego środka utrzymującego wilgoć; oraz (e) wodę w całkowitej ilości 0 - 6%;

(f) polerujący materiał ścierny, przy czym źródło jonów fluorkowych i jonów metali występują w postaci dyspersji substancji stałych w kompozycji, a odczyn pH kompozycji do czyszczenia zębów wynosi 4-7.

Korzystna jest kompozycja, która jako środek zagęszczający zawiera polisacharyd wybrany z grupy obejmującej karageninę, gumę gellan, mączkę chleba ś więtojańskiego, gumę ksantanową i ich mieszaniny.

Korzystniejsza jest kompozycja, która jako środek zagęszczający zawiera mieszaninę karageniny i karbomeru.

Korzystna jest kompozycja, która jako źródło jonów fluorkowych zawiera fluorek cyny(II).

Korzystna jest kompozycja, która zawiera środek utrzymujący wilgoć wybrany z grupy obejmującej glicerynę, glikol polietylenowy, glikol polipropylenowy i ich mieszaniny.

Korzystna jest kompozycja, która zawiera polifosforan będący liniowym „szklistym polifosforanem o wzorze:

XO(XPO3)nX w którym X oznacza atom sodu lub potasu, a średnia wartość n wynosi 6-50.

Korzystniejsza jest kompozycja, w której średnia długość łańcucha polifosforanu wynosi 21.

Korzystna jest kompozycja, która zawiera dodatkowo substancje wybrane z grupy obejmującej dodatkowe nieorganiczne środki zagęszczające, bufory, środki zwalczające kamień nazębny, źródła nadtlenków, wodorowęglany metali alkalicznych, środki powierzchniowo czynne, ditlenek tytanu, środki barwiące, środki smakowo-zapachowe, środki słodzące, środki przeciwdrobnoustrojowe, środki ziołowe, środki odczulające, środki zmniejszające przebarwienia zębów i mieszaniny tych substancji.

Wynalazek dotyczy także kompozycji do czyszczenia zębów, która składa się z pierwszej fazy i drugiej fazy, przy czym pierwszą fazę stanowi kompozycja do czyszczenia zę bów okreś lona powyż ej, a drugą fazę stanowi kompozycja zawierająca substancję czynną do pielęgnacji jamy ustnej wybran ą z grupy obejmującej środek bielący, ś rodek rozjaś niają cy, środek kondycjonujący powierzchnie zębów oraz mieszaniny tych substancji.

Chociaż opis kończy się zastrzeżeniami patentowymi szczegółowo i wyraźnie określającymi wynalazek, to sądzi się, że będzie on lepiej zrozumiały na podstawie poniższego opisu korzystnych postaci wynalazku.

Jeśli nie zaznaczono inaczej, wszystkie procenty podane w opisie odnoszą się do masy kompozycji do czyszczenia zębów. Jeśli nie zaznaczono inaczej, stosunki podawane w opisie są stosunkami molowymi w całej kompozycji. Jeśli nie zaznaczono inaczej, wszystkie pomiary wykonywano w temperaturze 25°C.

PL 209 407 B1

Wszystkie cytowane publikacje, zgłoszenia patentowe i opisy patentowe wprowadza się w całości do opisu jako źródła literaturowe. Przytoczenie jakiejś publikacji nie oznacza, że należy ona do stanu techniki, w odniesieniu do niniejszego wynalazku.

Stosowane w opisie określenie „zawiera oznacza, że mogą być dodawane inne etapy i inne składniki nie wpływające na rezultat końcowy. Określenie to obejmuje określenia „składa się z i „zasadniczo składa się z.

Stosowane w opisie określenie „skuteczna ilość oznacza ilość związku lub kompozycji wystarczającą do wywołania korzyści, korzystnie korzyści związanej ze stanem zdrowotnym jamy ustnej, ale wystarczająco małą dla uniknięcia poważnych skutków ubocznych, tzn. zapewniającą rozsądny stosunek korzyści do ryzyka, mieszczący się w ramach uzasadnionego osądu fachowca.

Zgodna z wynalazkiem kompozycja do czyszczenia zębów może mieć postać pasty do zębów lub środka do czyszczenia zębów. Jeśli nie zaznaczono inaczej, stosowane w opisie określenie „środek do czyszczenia zębów oznacza preparat w postaci pasty lub żelu. Kompozycja do czyszczenia zębów może mieć dowolną żądaną postać, taką jak postać głęboko prążkowana, powierzchniowo prążkowana, wielowarstwowa, z żelem otaczającym pastę lub dowolne połączenie tych postaci.

Kompozycja do czyszczenia zębów jest produktem, który w zwykłym trybie stosowania nie jest w sposób zamierzony połykany, w celu podawania ogólnoustrojowego poszczególnych środków terapeutycznych, ale jest raczej utrzymywany w jamie ustnej przez czas wystarczający do doprowadzenia do kontaktu ze wszystkimi powierzchniami zębowymi i/lub tkankami jamy ustnej.

Stosowane w opisie określenie „wodny nośnik oznacza dowolne bezpieczne i skuteczne materiały stosowane w kompozycjach według wynalazku. Materiałami takimi są środki zagęszczające, środki utrzymujące wilgoć, jonowe składniki czynne, bufory, środki zwalczające kamień nazębny, polerujące materiały ścierne, źródła nadtlenków, wodorowęglany metali alkalicznych, środki powierzchniowo czynne, ditlenek tytanu, środki barwiące, środki smakowo-zapachowe, środki słodzące, środki przeciwdrobnoustrojowe, środki ziołowe, środki odczulające, środki zmniejszające przebarwienia zębów oraz ich mieszaniny.

Kompozycje według wynalazku zawierają składniki podstawowe oraz składniki stosowane dodatkowo. Składniki podstawowe i składniki dodatkowe kompozycji według wynalazku opisano w poniższych akapitach.

Źródło jonów polifosforanowych

Kompozycje według wynalazku zawierają źródło jonów polifosforanowych. Wiadomo, że polifosforany wspomagają opóźnianie tworzenie się kamienia nazębnego. Jednakże wiadomo także, że polifosforany o średniej długości łańcucha większej niż 4 reagują w doustnych kompozycjach z fluorkami w temperaturze otoczenia i tworzą jony monofluorofosforanowe, oprócz zmieniania wartości pH kompozycji. Reakcja ta zmniejsza skuteczność kompozycji do pielęgnacji jamy ustnej i jej zdolność do dostarczania trwałych jonów fluorkowych i polifosforanowych do powierzchni w jamie ustnej. Wiadomo również, że aby zapewnić trwałość polifosforanów, całkowita zawartość wody w środkach do czyszczenia zębów musi być kontrolowana, w celu zmniejszenia hydrolizy polifosforanów.

Polifosforany ogólnie składają się z dwóch lub większej liczby cząsteczek fosforanu ułożonych głównie w konfiguracji liniowej, chociaż mogą być obecne pewne pochodne cykliczne. Chociaż pirofosforany są polifosforanami, to pożądanymi polifosforanami są związki zawierające cztery lub jeszcze większą liczbę cząsteczek fosforanu. Pożądane nieorganiczne sole polifosforanowe obejmują między innymi tetrapolifosforany i heksametafosforany. Polifosforany większe niż tetrapolifosforany zazwyczaj występują jako szkliste materiały amorficzne. Korzystne według wynalazku są liniowe „szkliste polifosforany o wzorze:

XO(XPO3)nX w którym X oznacza atom sodu lub potasu, a n oznacza ś rednio 6 - 125, korzystnie 11 - 50. Korzystne są polifosforany wytwarzane przez FMC Corporation, znane w handlu jako Sodaphos (n=6), Hexaphos (n=13) i Glass H (n=21). Polifosforany mogą być stosowane pojedynczo lub w połączeniach.

Źródła fosforanów opisano bardziej szczegółowo w publikacji Kirk & Othmer, Encyclopedia of

Chemical Technology, wydanie czwarte, tom 18, Wiley-Interscience Publishers (1996). Skuteczna ilość źródła polifosforanów wynosi typowo 0,1 - 30%, korzystnie 1 - 26%, korzystniej 4 - 20%, zwłaszcza 5 - 13% wag., w przeliczeniu na całą kompozycję do czyszczenia zębów.

PL 209 407 B1

Nośniki wodne

Przy wytwarzaniu kompozycji według wynalazku pożądane jest dodanie jednego lub większej liczby wodnych nośników.

Materiały takie są dobrze znane i są łatwo dobierane przez fachowca, w oparciu o wymagane fizyczne i estetyczne właściwości wytwarzanej kompozycji. Wodne nośniki zwykle stanowią 40 - 99%, korzystnie 70 - 98%, zwłaszcza 90 - 95% wag. doustnej kompozycji.

Całkowita zawartość wody

Woda stosowana do wytwarzania nadających się do celów handlowych kompozycji przeznaczonych do stosowania w jamie ustnej korzystnie powinna mieć niską zawartość jonów i nie zawierać zanieczyszczeń organicznych. W kompozycjach do czyszczenia zębów woda stanowi na ogół 0 - 6% wag. kompozycji. Polifosforany i substancje czynne, takie jak fluorki i jony cyny(II), nie rozpuszczają się w kompozycjach o takiej małej zawartości wody. Jednakże składniki te mogą być rozpuszczone w kompozycji według wynalazku w innych rozpuszczalnikach o małej polarności, tworząc niejonowe struktury cząsteczkowe. W każdym przypadku substancje czynne pozostają trwałe w kompozycjach podczas ich przechowywania. Jeśli są obecne, jony fluorkowe i cyny(II) są uwalniane z ich soli lub rozpuszczalnikowych postaci niejonowych, jedynie przy styczności ze śliną i/lub wodą w czasie szczotkowania. Nie ma zatem potrzeby fizycznego oddzielania części kompozycji zawierającej polifosforany od części kompozycji zawierającej aktywne jony, np. przez stosowanie opakowań dwukomorowych. Oprócz tego, w kompozycjach według wynalazku można stosować jony fluorkowe z różnorodnych źródeł. Nie ma preferencji stosowania monofluorofosforanu sodowego jako źródła jonów fluorkowych najbardziej zgodnego z polifosforanami znajdującymi się w kompozycji, tak jak uprzednio ujawniono w opisie patentowym US 6190644, „Dentifrice Compositions Containing Polyphosphate and Sodium Monofluorophosphate.

Ilość wody w kompozycji obejmuje niezwiązaną wodę oraz wodę wprowadzaną z innymi materiałami, takimi jak sorbit, krzemionka, roztwory środków powierzchniowo czynnych i/lub roztwory barwiące.

Układ wiążący

Kompozycje do czyszczenia zębów według wynalazku zawierają układ wiążący składający się ze środka zagęszczającego wybranego z grupy obejmującej polisacharydy, karbomery, poloksamery, modyfikowane celulozy i mieszaniny tych substancji, oraz z co najmniej jednego środka utrzymującego wilgoć. Środek zagęszczający stanowi 0,05 - 3% wag., korzystnie 0,1 - 1,5% wag. kompozycji. Te układy wiążące zapewniają pożądaną konsystencję i żelowanie kompozycji o małej zawartości wody. Uprzednio wiedziano, że materiały żelujące zapewniające pożądaną reologię razem z wodą i środkiem utrzymującym wilgoć, na ogół doprowadzają do mniej zadowalającej reologii, jeśli nie ma wody aktywującej wiążące właściwości żelowania. Sądzi się, że dotyczy to zwłaszcza gliceryny jako środka utrzymującego wilgoć. Układ wiążący może poza tym zawierać dodatkowe nieorganiczne środki zagęszczające.

A. Środek zagęszczający

Polisacharydami odpowiednimi do stosowania w kompozycjach według wynalazku są karageniny, guma gellan, mączka chleba świętojańskiego, guma ksantanowa i mieszaniny tych substancji. Karagenina jest polisacharydem pochodzącym z wodorostów morskich, znanym jako środek wiążący lub zagęszczający w pastach do zębów, patrz np. opisy patentowe US 6187293 B1 i 6162418. Istnieje kilka typów karageniny różniących się pochodzeniem od odmiennych wodorostów morskich i/lub stopniem i pozycją siarczanowania. Korzystnie stosowanymi w kompozycjach według wynalazku są κ-karageniny, modyfikowane κ-karageniny, ι-karageniny, modyfikowane ι-karageniny i ich mieszaniny. Sądzi się, że λ-karagenina także nadaje się do stosowania w kompozycjach według wynalazku, ale ogólnie jest mniej korzystna. Temperatura żelowania karageniny mającej jako główny składnik κ-karageninę wynosi 30 - 70°C, szczególnie korzystnie 40 - 65°C, zwłaszcza 45 - 60°C. Temperatura żelowania karageniny mającej jako główny składnik ι-karageninę wynosi 10 - 50°C, szczególnie korzystnie 20 - 45°C, zwłaszcza 25 - 40°C.

Karageninami odpowiednimi do stosowania w kompozycjach według wynalazku są karageniny dostępne w handlu z firmy FMC Company pod nazwą „Viscarin, w tym, ale nie wyłącznie, Viscarin TP 329, Viscarin TP 388 i Viscarin TP 389.

Zawartość wody w kompozycjach, w których w układzie wiążącym głównym środkiem zagęszczającym jest κ-karagenina, wynosi 0 - 10% wag., korzystnie 0,1 - 6% wag., zwłaszcza 0,3 - 5,5% wag.. Zawartość wody w kompozycjach, w których głównym środkiem zagęszczającym jest ι-karagenina, wynosi 0 - 15% wag., korzystnie 0,1 - 10% wag., zwłaszcza 0,3 - 8% wag..

PL 209 407 B1

Różny jest wpływ soli na κ- i ι-karageniny. W przypadku κ-karageniny korzystne są jony sodowe i potasowe, gdyż nie wpływają one znacząco na lepkość matrycy o małej zawartości wody. Natomiast w przypadku ι-karageniny jony sodowe i potasowe mogą znacząco wpływać na lepkość matrycy o małej zawartości wody, w związku z czym składniki te dodaje się do matrycy o małej zawartości wody po wystarczającym zżelowaniu ι-karageniny.

Guma gellan jest innym polisacharydem odpowiednim do stosowania w kompozycji według wynalazku. Jest to polisacharyd poddany fermentacji tlenowej przez Pseudomonas elodea. Może także tworzyć akceptowalne matryce o małej zawartości wody, jeśli jej zawartość wynosi 0,1 - 3% wag., korzystnie 0,4 - 1,8% wag.. Korzystna temperatura żelowania jest wyższa niż 40°C. Dla polepszenia właściwości tiksotropowych i pseudoplastycznych matrycy środka do czyszczenia zębów korzystne jest stosowanie mieszaniny gumy gellan i karageniny. Gdy guma gellan kontaktuje się z karageniną w temperaturze wyższej niż 40°C, to substancje te tworzą strukturę usieciowaną. W tym stanie inne związki chemiczne, takie jak woda, krzemionka i inne rozpuszczalniki organiczne, będą unieruchomione. Szybkość dynamiczna żelowania może być regulowana temperaturą.

Mączka chleba świętojańskiego i guma ksantanowa są również odpowiednimi polisacharydami do stosowania w kompozycjach według wynalazku. Mączka chleba świętojańskiego lub guma ksantanowa jako środki zagęszczające mogą tworzyć trwałe i akceptowalne matryce środka do czyszczenia zębów, jeśli zawartość wody w kompozycji jest niższa niż 10%, ale sądzi się, że nie są one tak skuteczne jak karagenina. Sądzi się, że w wyniku zmieszania mączki chleba świętojańskiego z gumą ksantanową tworzą się struktury o większej lepkości, niż w przypadku dodawania każdej z tych substancji oddzielnie. Sądzi się, że regulowanie pH i siły jonowej nieznacznie wpływa na lepkość w układzie. Korzystna temperatura żelowania przez 15 minut wynosi 30 - 80°C, korzystniej 40 - 70°C, a najkorzystniej 45 - 60°C.

Poloksamery są również odpowiednimi środkami zagęszczającymi w matrycy o małej zawartości wody. Poloksamer jest syntetycznym kopolimerem blokowym tlenku etylenu i tlenku propylenu. Jest on dostępny w kilku rodzajach. Zgodnie z wynalazkiem korzystny jest poloxamer 407. Może być częściowo rozpuszczony w wodzie. Gdy temperatura jest wyższa niż 65°C, to może rozpuszczać się w glicerynie. Poloxamer 407 jest dostępny np. z firmy BASF CORPORATION, New Jersey, USA.

Karbomery są również odpowiednimi środkami zagęszczającymi w matrycach o małej zawartości wody, zwłaszcza w matrycach nie zawierających wody. Zazwyczaj zawartość karbomeru w kompozycji wynosi 0,1 - 2%, korzystniej 0,2 - 1,5%, najkorzystniej 0,3 - 1,2%. Korzystna temperatura żelowania wynosi 15 - 40°C. W układach o dużej zawartości wody (tj. większej niż 10%), karbomer może być rozpuszczony w roztworze wodnym o odczynie kwaśnym i staje się lepki w pH 8,0. W matrycach o małej zawartości wody zachowanie karbomeru jest odmienne. Może on żelować także przy pH 3, gdy środkiem utrzymującym wilgoć jest gliceryna lub PEG. Znaczny jest także wpływ jonów na karbomer, zwłaszcza jonów cyny(II). Gdy matryca zawiera jony cyny(II), korzystną procedurą jest najpierw dodawanie karbomeru w środku utrzymującym wilgoć, a następnie dopuszczenie do dalszego przebiegu procesu. Karbomerami odpowiednimi do stosowania w kompozycjach według wynalazku są karbomery dostępne w handlu z firmy Goodrich Company pod nazwą Carbopol. Szczególnie Carbopol 956 nadaje się do stosowania w matrycy o małej zawartości wody kompozycji według wynalazku. Szczególnie korzystna jest mieszanina karageniny i Carbopolu 956.

Modyfikowane celulozy, takie jak hydroksyetyloceluloza, są również dobrymi środkami zagęszczającymi w matrycach o małej zawartości wody, zwłaszcza w połączeniu z karageniną. Mogą wspomagać odporność karageniny na działanie kwasu, alkaliów, nadmierną obecność soli i degradację biologiczną. Ponieważ w kompozycjach według wynalazku poziom zawartości wody jest ograniczony, to dla zwiększenia rozpuszczalności i hydratacji tego środka zagęszczającego w innych rozpuszczalnikach o niskiej polarności, takich jak gliceryna, glikol propylenowy i PEG, korzystne są modyfikowane hydroksyetylocelulozy z hydrofobowym łańcuchem (C12-C20).

B. Środek utrzymujący wilgoć

Środek utrzymujący wilgoć służy do ochrony kompozycji w postaci pasty do zębów przed twardnieniem po wystawieniu na działanie powietrza, przy czym pewne środki utrzymujące wilgoć mogą również nadawać paście do zębów pożądany słodki posmak. Odpowiednimi środkami utrzymującymi wilgoć stosowanymi zgodnie z wynalazkiem są gliceryna, sorbit, glikol polietylenowy, glikol propylenowy, ksylit i inne jadalne alkohole wielowodorotlenowe. Korzystne są gliceryna, glikol polietylenowy, glikol polipropylenowy i ich mieszaniny, zwłaszcza ich mieszaniny. Środek utrzymujący wilgoć na ogół stanowi 0,1 - 70%, korzystnie 1 - 60%, korzystniej 15 - 55% wag. kompozycji.

PL 209 407 B1

Środek utrzymujący wilgoć ma znaczny wpływ na lepkość matrycy o małej zawartości wody. Przykładowo, przy stosowaniu w kompozycji polisacharydu jako środka zagęszczającego, lepkość matrycy wzrasta wraz ze zwiększeniem zawartości gliceryny lub glikolu polietylenowego. Przeciwnie, lepkość matrycy maleje, jeśli zwiększa się ilość glikolu propylenowego w kompozycji.

C. Nieorganiczne środki zagęszczające

W celu dodatkowej poprawy tekstury układ wiążący może ponadto zawierać dodatkowe nieorganiczne środki zagęszczające, takie jak koloidalny glinokrzemian magnezu lub bardzo rozdrobniona krzemionka. Jeśli są obecne, dodatkowe nieorganiczne środki zagęszczające stosowane są w ilości 0,1 - 15%, korzystniej 0,1 - 5% wag. kompozycji do czyszczenia zębów.

Jonowy składnik czynny

Kompozycje do czyszczenia zębów według wynalazku zawierają skuteczną ilość jonowego składnika czynnego wybranego z grupy obejmującej źródło jonów fluorkowych, źródło jonów cyny(II), źródło jonów cynku, źródło jonów miedzi i ich mieszaniny.

A. Źródło jonów fluorkowych

Zgodnie z wynalazkiem źródłem jonów fluorkowych jest rozpuszczalne źródło jonów fluorkowych, zdolne do dostarczania wolnych jonów fluorkowych. Odpowiednimi rozpuszczalnymi źródłami jonów fluorkowych są fluorek sodu, fluorek cyny(II), fluorek indu, fluorek cynku i monofluorofosforan sodu. Korzystnym rozpuszczalnym źródłem jonów fluorkowych jest fluorek sodu i fluorek cyny(II). Jak podano powyżej, uprzednio ujawniono środki do czyszczenia zębów zawierające polifosforan o długości łańcucha 4 lub powyżej, przy czym zwrócono uwagę, że monofluorofosforan sodu jest korzystnym źródłem jonów fluorkowych. Wynika to z faktu, iż stwierdzono, że monofluorofosforan sodu jest bardziej trwały niż inne źródła jonów fluorkowych w obecności polifosforanów o średniej długości łańcucha 4 lub powyżej, jak również w kompozycjach do czyszczenia zębów zawierających stosunkowo większą ilość wody. W opisach patentowych US 2946725 z 26 lipca 1960 (Norris i inni) i US 3678154 z 18 lipca 1972 (Widder i inni) ujawniono takie i inne ź ródł a jonów fluorkowych.

Źródło jonów fluorkowych w kompozycjach według wynalazku występuje w postaci dyspersji substancji stałej podczas przechowywania tych kompozycji, przed faktycznym wykorzystaniem kompozycji przez użytkownika do szczotkowania. Zawartość wody w kompozycjach według wynalazku jest zbyt mała do rozpuszczenia źródła jonów fluorkowych podczas przechowywania kompozycji. Zatem nie ma oddziaływania pomiędzy jonami fluorkowymi i polifosforanami lub krzemionką podczas przechowywania, co zapewnia trwałość kompozycji w czasie jej przechowywania. Kiedy kompozycja w czasie szczotkowania kontaktuje się ze śliną i/lub wodą, źródło jonów fluorkowych ulega zdyspergowaniu i aktywne jony są dostarczane do jamy ustnej.

Kompozycje według wynalazku zawierają rozpuszczalne źródło jonów fluorkowych, zdolne do dostarczania wolnych jonów fluorkowych w ilości 50 - 3500 ppm, korzystnie 500 - 3000 ppm. Dla dostarczenia pożądanej ilości jonów fluorkowych, źródło jonów fluorkowych może znajdować się w kompozycji do czyszczenia zębów w ilości 0,1 - 5%, korzystnie 0,2 - 1%, korzystniej 0,3 - 0,6% wag. całej kompozycji do czyszczenia zębów.

B. Źródło jonów metali

Kompozycje według wynalazku zawierają źródło jonów metali dostarczające jony cyny(II), jony cynku, jony miedzi lub mieszaniny tych jonów. Źródłem jonów metali może być rozpuszczalny lub trudno rozpuszczalny związek cyny(II), cynku lub miedzi z nieorganicznymi lub organicznymi przeciwjonami. Przykładami są fluorki, chlorki, chlorofluorki, octany, heksafluorocyrkoniany, siarczany, winiany, glukoniany, cytryniany, jabłczany, glicyniany, pirofosforany, metafosforany, szczawiany, fosforany, węglany oraz tlenki cyny(II), cynku i miedzi.

Stwierdzono, że jony cyny(II), cynku i miedzi wspomagają zmniejszenie zapalenia dziąseł, płytki nazębnej, wrażliwości i poprawiają świeżość oddechu. Skuteczność tych jonów metali w kompozycjach według wynalazku nie zmniejsza się w obecności polifosforanów.

Jony cyny(II), cynku i miedzi pochodzą ze źródła(źródeł) jonów metali znajdującego się w wystarczającej ilości w kompozycji do czyszczenia zębów. Skuteczna ilość definiowana jest jako ilość od od 2000 ppm do 15000 ppm. Korzystniej zawartość jonów metali wynosi 3000 - 13000 ppm, zwłaszcza 4000 - 10000 ppm. Jest to całkowita ilość jonów metali (cyny (II), cynku, miedzi i ich mieszanin) jaka zawarta jest w kompozycjach i dostarczana do powierzchni zębów.

Źródła jonów metali obecne w kompozycjach według wynalazku nie są w pełni zjonizowane podczas przechowywania kompozycji, przed właściwym wykorzystaniem przez użytkownika do szczotkowania. Zawartość wody w kompozycjach według wynalazku jest zbyt mała do rozpuszczenia

PL 209 407 B1 źródła jonów metali podczas przechowywania kompozycji. Jednak pewne sole, takie jak chlorek cyny(II) i fluorek cyny(II), mogą być rozpuszczone w glicerynie lub glikolu propylenowym. Oba środki utrzymujące wilgoć mogą zapewnić znakomitą ochronę trwałości takich soli cyny(II), a także nadać lepsze właściwości smakowe niż wodne roztwory cyny(II). Gdy kompozycja kontaktuje się ze śliną i/lub wodą w czasie szczotkowania, źródło jonów cyny(II) ulega całkowitej dysocjacji i aktywny jon jest dostarczany do jamy ustnej.

Środki do czyszczenia zębów zawierające sole cyny(II), w szczególności fluorek cyny(II) i chlorek cyny(II) opisano w opisie patentowym US 5004597 (Majeti i inni). Inne opisy soli cyny(II) znajdują się w opisie patentowym US 5578293. Korzystnymi źródłami jonów cyny(II) są fluorek cyny(II) i dihydrat chlorku cyny(II). Innymi odpowiednimi solami cyny(II) są octan cyny(II), winian cyny(II) i cytrynian sodowocynawy. Przykładami odpowiednich źródeł jonów cynku są tlenek cynku, siarczan cynku, chlorek cynku, cytrynian cynku, mleczan cynku, glukonian cynku, jabłczan cynku, winian cynku, węglan cynku, fosforan cynku i inne sole wymienione w opisie patentowym US 4022880. Przykłady odpowiednich źródeł jonów miedzi wyliczono w opisie patentowym US 5534243.

Łączna zawartość źródeł jonów metali wynosi 0,25 - 11% wagowych końcowej kompozycji. Korzystnie źródła jonów metali są obecne w ilości 0,4 - 7%, zwłaszcza 0,45 - 5%.

Środek buforujący

Kompozycje według wynalazku mogą zawierać środek buforujący. Określenie środki buforujące odnosi się do środków, które mogą być stosowane do nastawiania pH kompozycji w zakresie 3,0 - 10. Faza środka do czyszczenia zębów zawierająca jony cyny(II) zwykle ma pH zawiesiny 3,0 - 5,5, korzystnie 3,25 - 5, korzystniej 3,4 - 4,5. Faza środka do czyszczenia zębów zawierająca polifosforany zwykle ma pH zawiesiny 4 -10, korzystnie 4,5 - 8, korzystniej 5,0 - 7,0. Środek do czyszczenia zębów zawierający zarówno jony cyny(II), jak i polifosforany w jednej fazie zwykle ma pH 4 - 7, korzystnie 4,5 - 6, korzystniej 5 - 5,5.

Środkami buforującymi są wodorotlenki metali alkalicznych, wodorotlenek amonu, organiczne związki amoniowe, węglany, seskwiwęglany, borany, krzemiany, fosforany, imidazol i mieszaniny tych związków. Konkretnymi środkami buforującymi są fosforan monosodowy, fosforan trisodowy, benzoesan sodu, kwas benzoesowy, wodorotlenek sodu, wodorotlenek potasu, węglany metali alkalicznych, węglan sodu, imidazol, pirofosforany, kwas cytrynowy i cytrynian sodu. Środki buforujące są stosowane w ilości 0,1 - 30%, korzystnie 0,1 - 10%, korzystniej 0,3 - 3% wag. kompozycji według wynalazku. Jeśli kompozycja zawiera jony cyny(II), to korzystnymi buforami są wodorotlenek sodu, wodorotlenek potasu i wodorotlenek amonu.

Środki przeciwdziałające kamieniowi nazębnemu

Ewentualnymi środkami jakie mogą być stosowane zamiast lub w połączeniu z polifosforanami są materiały, o których wiadomo, że skutecznie zmniejszają osadzanie się mineralnego osadu fosforanu wapnia, związane z tworzeniem się kamienia nazębnego. Środkami takimi są pirofosforany, tripolifosforany i syntetyczne anionowe polimery [włącznie z poliakrylanami i kopolimerami bezwodnika maleinowego lub kwasu maleinowego i eteru metylowowinylowego (np. Gantrez), jak np. opisano to w opisie patentowym US 4627977 (Gaffar i inni), jak również kwas poliaminopropanosulfonowy (AMPS)], trihydrat cytrynianu cynku, difosfoniany (np. EHDP; AHP), polipeptydy (takie jak polikwas asparaginowy i polikwas glutaminowy) oraz ich mieszaniny.

Polerujące materiały ścierne

Do kompozycji past do zębów jest także włączony polerujący materiał ścierny. Polerujący materiał ścierny brany pod uwagę do stosowania w kompozycji według wynalazku może być dowolnym materiałem, który nie ściera nadmiernie zębiny. Typowymi polerującymi materiałami ściernymi są krzemionki, w tym żele i krzemionka strącana; tlenki glinu; fosforany, w tym ortofosforany, polimetafosforany i pirofosforany; oraz mieszaniny tych związków. Konkretnymi przykładami są dihydrat ortofosforanu diwapniowego, pirofosforan wapnia, fosforan triwapniowy, polimetafosforan wapnia, nierozpuszczalny polimetafosforan sodu, uwodniony tlenek glinu, β-pirofosforan wapnia, węglan wapnia oraz żywiczne materiały ścierne, takie jak rozdrobnione produkty kondensacji mocznika i formaldehydu, oraz inne materiały ujawnione w opisie patentowym US 3070510 z 25 grudnia 1962 r. (Cooley i inni). Można również stosować mieszaniny materiałów ściernych. Jeśli kompozycja do czyszczenia zębów lub jakaś jego faza zawiera polifosforan o średniej długości łańcucha 4 lub powyżej, korzystnymi materiałami ściernymi nie są materiały ścierne zawierające wapń i tlenki glinu. Najkorzystniejszym materiałem ściernym jest krzemionka.

PL 209 407 B1

Korzystne są różnego typu krzemionkowe dentystyczne materiały ścierne, ze względu na ich unikatowe zalety czyszczenia i polerowania powierzchni dentystycznych, bez zbędnego ścierania szkliwa lub zębiny. Ogólnie, średnia wielkość cząstek krzemionkowych ściernych materiałów polerujących stosowanych zgodnie z wynalazkiem, jak również innych materiałów ściernych, mieści się w zakresie 0,1 - 30 μ m, korzystnie 5 -15 μ m. Materiał em ś ciernym moż e być strą cana krzemionka lub żele krzemionkowe, takie jak kserożele krzemionkowe opisane w opisach patentowych US 3538230 z 2 marca 1970 r. (Pader i inni) i US 3862307 z 21 stycznia 1975 r. (DiGiulio). Korzystne są kserożele krzemionkowe rozprowadzane pod nazwą handlową „Syloid przez W.R. Grace & Company, Davison Chemical Division. Korzystne są również strącane materiały krzemionkowe, takie jakie są rozprowadzane przez J. M. Huber Corporation pod nazwą handlową „Zeodent, zwłaszcza krzemionka oznaczona jako „Zeodent 119. Rodzaje krzemionkowych materiałów ściernych użytecznych w pastach do zębów według wynalazku opisane są bardziej szczegółowo w opisie patentowym US 4340583 z 29 lipca 1982 r. (Wason). Krzemionkowe materiały ścierne opisano również w opisach patentowych US 5589160; US 5603920; US 5651958; US 5658553 i US 5716601 (Rice). Ilość materiału ściernego w opisywanych tutaj kompozycjach pasty do zę bów wynosi 6 - 70% wag. kompozycji. Korzystnie pasty do zębów zawierają 10 - 50% wag. materiału ściernego, względem kompozycji do czyszczenia zębów.

Źródło nadtlenków

W kompozycji według wynalazku może znajdować się źródło nadtlenków. Źródło nadtlenków wybrane jest z grupy obejmującej nadtlenek wodoru, nadtlenek wapnia, nadtlenek mocznika i mieszaniny tych związków. Korzystnym źródłem nadtlenków jest nadtlenek wapnia. Poniższe ilości reprezentują ilość surowego materiału nadtlenkowego, chociaż źródło nadtlenków może zawierać inne składniki, a nie tylko surowy materiał nadtlenkowy. Kompozycja według wynalazku może zawierać źródło nadtlenków w ilości 0,01 - 10%, korzystnie 0,1 - 5%, korzystniej 0,2 - 3%, a najkorzystniej 0,3 - 0,8% wag. kompozycji do czyszczenia zębów.

Wodorowęglany metali alkalicznych

W kompozycji wedł ug wynalazku moż e znajdować się również wodorowęglan metalu alkalicznego. Wodorowęglany metali alkalicznych są rozpuszczalne w wodzie i jeśli nie są stabilizowane, to w ukł adzie wodnym maj ą skłonność do uwalniania ditlenku wę gla. Wodorowę glan sodu, znany również jako soda oczyszczona, jest korzystnym wodorowęglanem metalu alkalicznego. Wodorowęglany metali alkalicznych pełnią również rolę środka buforującego. Kompozycja według wynalazku może zawierać wodorowęglan metalu alkalicznego w ilości 0,5 - 50%, korzystnie 0,5 - 30%, korzystniej 2 - 20%, a najkorzystniej 5 - 18% wag. kompozycji do czyszczenia zębów.

Dodatkowe wodne nośniki

Kompozycje według wynalazku mogą również zawierać środki powierzchniowo czynne, pospolicie określane także jako środki pieniące. Odpowiednimi związkami powierzchniowo czynnymi są takie związki, które są w miarę trwałe i pienią się w szerokim zakresie pH. Środek powierzchniowo czynny może mieć charakter anionowy, niejonowy, amfoteryczny, dwubiegunowy, kationowy lub być ich mieszaniną. Anionowe środki powierzchniowo czynne zgodne z wynalazkiem obejmują rozpuszczalne w wodzie sole alkilosiarczanów, zawierające 8-20 atomów węgla w grupie alkilowej (np. alkilosiarczan sodu) i rozpuszczalne w wodzie sole sulfonowanych monoglicerydów kwasów tłuszczowych zawierających 8-20 atomów węgla. Laurylosiarczan sodu i sól sodowa sulfonowanego monoglicerydu oleju kokosowego są przykładami anionowych środków powierzchniowo czynnych tego typu. Innymi odpowiednimi anionowymi środkami powierzchniowo czynnymi są sarkozyniany, takie jak lauroilosarkozynian sodu, tauryniany, laurylosulfooctan sodu, lauroiloizetionian sodu, lauretokarboksylan sodu i dodecylobenzenosulfonian sodu. Moż na również stosować mieszaniny anionowych ś rodków powierzchniowo czynnych. Wiele odpowiednich anionowych środków powierzchniowo czynnych ujawniono w opisie patentowym US 3959458 (Agricola i inni) z 25 maja 1976 r. Niejonowe środki powierzchniowo czynne, jakie można stosować w kompozycjach według wynalazku, można ogólnie określić jako związki wytwarzane przez kondensację grup tlenku alkilenu (z natury hydrofilowych) z organicznymi związkami hydrofobowymi, które mogą mieć charakter alifatyczny lub alkiloaromatyczny. Przykładami odpowiednich niejonowych środków powierzchniowo czynnych są poloksamery (sprzedawane pod nazwą handlową Pluronic), polioksyetylen, estry polioksyetylenowe sorbitanu (sprzedawane pod nazwą handlową Tweens), Polyoxyl 40, czyli uwodorniony olej rącznikowy, oksyetylenowane alkohole tłuszczowe, kondensaty politlenku etylenu z alkilofenolami, produkty kondensacji tlenku etylenu z produktami reakcji tlenku propylenu i etylenodiaminy, kondensaty tlenku etylenu i alkoholi alifatycznych, tlenki trzeciorzę dowych amin o dł ugim ł a ń cuchu, tlenki trzeciorzę dowych fosfin

PL 209 407 B1 o długim łańcuchu, dialkilo-sulfotlenki o długim łańcuchu oraz mieszaniny takich materiałów. Amfoteryczne środki powierzchniowo czynne użyteczne w kompozycjach według wynalazku mogą być ogólnie zdefiniowane jako pochodne alifatycznych drugorzędowych i trzeciorzędowych amin, w których grupa alifatyczna może mieć łańcuch prosty lub rozgałęziony i w których jeden z alifatycznych podstawników zawiera 8-18 atomów węgla, drugi zawiera anionową grupę nadającą im rozpuszczalność w wodzie, taką jak np. grupa karboksylowa, sulfonianowa, siarczanowa, fosforanowa lub fosfonianowa. Innymi odpowiednimi amfoterycznymi związkami powierzchniowo czynnymi są betainy, w szczególności kokoamido-propylobetaina. Można również stosować mieszaniny amfoterycznych środków powierzchniowo czynnych. Wiele z tych odpowiednich niejonowych i amfoterycznych środków powierzchniowo czynnych ujawniono w opisie patentowym US 4051234 z 27 września 1977 r. (Gieske i inni). Kompozycja według wynalazku zwykle zawiera jeden lub większą liczbę środków powierzchniowo czynnych, każdy w ilości 0,25 - 12%, korzystnie 0,5 - 8%, a najkorzystniej 1 - 6% wag. kompozycji.

Ditlenek tytanu może być także dodawany do kompozycji według wynalazku. Ditlenek tytanu jest białym proszkiem nadającym kompozycjom nieprzezroczystość. Ogólnie ditlenek tytanu stanowi 0,25 - 5% wag. kompozycji.

Do kompozycji według wynalazku mogą być również dodawane środki barwiące. Środek barwiący może mieć postać wodnego roztworu, korzystnie 1% roztworu środka barwiącego w wodzie. Roztwory barwiące ogólnie stanowią 0,01 - 5% wag. kompozycji.

Do kompozycji może być także dodawany układ smakowo-zapachowy. Odpowiednimi środkami smakowo-zapachowymi są olejek winterginowy, olejek z mięty pieprzowej, olejek z mięty ogrodowej, olejek goździkowy, mentol, anetol, salicylan metylu, eukaliptol, olejek kasjowy, octan 1-mentylu, szałwia, eugenol, olejek pietruszkowy, oksanon, α-iryzon, majeranek, cytryna, pomarańcza, propenyloguaetol, cynamon, wanilina, etylowanilina, heliotropina, 4-cis-heptanal, diacetyl, octan metylo-p-t-butylo-fenylu oraz mieszaniny tych związków. Częścią układu smakowo-zapachowego mogą być również środki chłodzące. Korzystnymi środkami chłodzącymi w kompozycjach według wynalazku są środki p-mentanokarboksyamidowe, takie jak N-etylo-p-mentano-3-karboksyamid (znany w handlu jako „WS-3) i mieszaniny tych związków. Układ smakowo-zapachowy jest stosowany w kompozycji na ogół w ilości na poziomie 0,001 - 5% wag. kompozycji.

Do kompozycji mogą być dodawane środki słodzące. Środki te obejmują sacharynę, dekstrozę, sacharozę, laktozę, ksylitol, maltozę, lewulozę, aspartam, cyklaminian sodu, D-tryptofan, dihydrochalkony, acesulfam i mieszaniny tych związków. Według wynalazku wprowadzać można również rozmaite środki barwiące Środki słodzące i środki barwiące są stosowane w pastach do zębów na ogół w ilości 0,005 - 5% wag. kompozycji.

Kompozycje według wynalazku mogą także zawierać inne środki, takie jak środki przeciwdrobnoustrojowe. Wśród takich środków przeciwdrobnoustrojowych są nierozpuszczalne w wodzie niekationowe środki przeciwdrobnoustrojowe, takie jak chlorowcowane etery difenylowe, związki fenolowe włącznie z fenolem i jego homologami, mono i polialkilowane oraz aromatycznie podstawione chlorowcofenole, rezorcyna i jej pochodne, związki bisfenolowe i chlorowcowane salicyloanilidy, estry kwasu benzoesowego i chlorowcowane karbanilidy, polifenole i substancje otrzymywane z ziół. Rozpuszczalne w wodzie środki przeciwdrobnoustrojowe obejmują między innymi czwartorzędowe sole amoniowe i sole bis-biguanidowe. Dodatkowym korzystnym środkiem przeciwdrobnoustrojowym rozpuszczalnym w wodzie jest monofosforan triklosanu. Środki o charakterze czwartorzędowych soli amoniowych obejmują takie sole, w których jeden lub dwa podstawniki przy czwartorzędowym atomie azotu stanowią łańcuchy węglowe (zwykle alkilowe) o 8 - 20, zwykle 10 - 18 atomów węgla, a pozostałe podstawniki (zwykle grupy alkilowe lub benzylowe) zawierają mniej atomów węgla, np. 1-7 atomów węgla i zwykle są grupami metylowymi lub etylowymi. Przykładami typowych środków przeciwbakteryjnych o charakterze czwartorzędowych soli amoniowych są bromek dodecylotrimetylo-amoniowy, chlorek tetradecylopirydyniowy, bromek domifenu, chlorek N-tetradecylo-4-etylopirydyniowy, bromek dodecylodimetylo(2-fenoksyetylo)amoniowy, chlorek benzylodimetylostearyloamoniowy, chlorek cetylopirydyniowy, przeprowadzona w sól czwartorzędową 5-amino-1,3-bis(2-etyloheksylo)-5-metyloheksahydropirymidyna, chlorek benzalkoniowy, chlorek benzetoniowy i chlorek metylobenzetoniowy. Innymi związkami są bis[4-(R-amino)-1-pirydynio]alkany, jakie ujawniono w opisie patentowym US 4206215, z 3 czerwca 1980 r. (Bailey). Włączone do kompozycji mogą być również inne środki przeciwdrobnoustrojowe, takie jak bisglicynian miedzi, glicynian miedzi, cytrynian cynku i mleczan cynku. Użyteczne są również enzymy, włącznie z endoglikozydazą, papainą, dekstranazą, mutanazą

PL 209 407 B1 i mieszaniną tych enzymów. Środki takie ujawniono w opisach patentowych US 2946725 z 26 lipca 1960 r. (Norris i inni) i US 4051234 z 27 września 1977 r. (Gieske i inni). Konkretnymi środkami przeciwdrobnoustrojowymi są chlorheksydyna, triklosan, monofosforan triklosanu oraz olejki zapachowe, takie jak tymol. Triklosan jest korzystnym środkiem przeciwdrobnoustrojowym dla włączenia do kompozycji według wynalazku. Triklosan i inne środki tego typu ujawniono w opisach patentowych US 5015466 z 14 maja 1991 r. (Parran Jr. i inni) i US 4894220 z 16 stycznia 1990 r. (Nabi i inni). Nierozpuszczalne w wodzie środki przeciwdrobnoustrojowe, środki rozpuszczalne w wodzie i enzymy mogą być obecne albo w pierwszej, albo w drugiej kompozycji do czyszczenia zębów. Środki o charakterze soli czwartorzędowych, sole cyny(II) i podstawione guanidyny korzystnie są obecne w drugiej kompozycji do czyszczenia zębów. Środki te mogą być obecne w ilości 0,01 - 1,5% wag. kompozycji do czyszczenia zębów.

Kompozycje według wynalazku mogą zawierać również środek ziołowy, w tym ale nie wyłącznie, ekstrakt z zioła o nazwie angielskiej golden thread (Rhizoma Coptidis), ekstrakt z wiciokrzewu i ich mieszaniny, w ilości 0,01 - 0,05%. Sądzi się, że takie środki ziołowe zapewniają skuteczność przeciwbakteryjną. Kompozycje mogą poza tym zawierać polifenole w ilości 0,01 - 2%. Korzystnym polifenolem jest polifenol pozyskiwany z herbaty.

Do kompozycji według wynalazku może być również wprowadzony środek odczulający. Środkami odczulającymi są środki wybrane spośród soli metali alkalicznych z chlorkiem, azotanem, siarczanem lub octanem metalu grupy II lub glinu, albo monomerem zdolnym do polimeryzacji zamykającym kanaliki, azotany metali alkalicznych lub azotan amonu, szczawian amonu, kwas cytrynowy i cytrynian sodu. Korzystnymi solami są azotan potasu, cytrynian potasu i ich mieszaniny. Takie środki odczulające ujawniono np. w opisie patentowym US 5718885.

Do kompozycji zawierających jony cyny(II) może być ponadto dodawany środek zmniejszający przebarwienia zębów, taki jak Plasdone S-630 lub wodorotlenek glinu. Plasdone stanowi poliwinylopirolidon (PVP), otrzymywany przez polimeryzację winylopirolidonu. W przemyśle wytwarza się go jako serię produktów o masie cząsteczkowej w zakresie 10000 - 700000. Korzystne są niskie i średnie masy cząsteczkowe (10000 - 100000). W celu skutecznego usuwania przebarwień zębów, zawartość PVP powinna korzystnie wynosić 0,5 - 10%, korzystniej 1,0 - 7,0%, zwłaszcza 1,5 - 5,0%.

Kompozycja do czyszczenia zębów może mieć postać pasty, żelu lub ich dowolnej konfiguracji albo połączenia. Inną postacią wynalazku są kompozycje dwufazowe lub wielofazowe, zawierające jako jedną fazę zgodne z wynalazkiem kompozycję o małej zawartości wody oraz co najmniej jedną inną, oddzielną fazę zawierającą dodatkowe składniki do czyszczenia zębów dla dalszego zwiększenia trwałości, jakości działania i/lub estetyki produktu do czyszczenia zębów. Przykładowo, kompozycja dwufazowa może zawierać pierwszą fazę z kompozycji według wynalazku o małej zawartości wody z polifosforanami i jedną lub kilkoma jonowymi substancjami czynnymi, oraz odrębną fazę zawierającej dodatkowe środki czynne, takie jak środki wybielające, korzystnie źródło nadtlenków, albo środek kondycjonujący powierzchnię zębów, dla uzyskania ulepszonego czyszczenia, rozjaśniania, przeciwdziałania przebarwieniom i odczuwania świeżości w ustach. Przykładami środków kondycjonujących zęby są polisiloksany i modyfikowane polisiloksany, w tym diorganopolisiloksany, takie jak polidimetylosiloksan (PDMS); alkilo- i alkoksydimetikonowe kopoliole, takie jak C12-C20-alkilodimetikonowe kopoliole; oraz aminoalkilosilikony. Te polimery siloksanowe opisano np. w opisach patentowych US 5759523; US 6024891; US 6123950; US 6019962 i US 6139823, wszystkie scedowane na The Procter & Gamble Company.

Dozownik dla kompozycji do czyszczenia zębów może być tubką, pompką lub dowolnym pojemnikiem odpowiednim do dawkowania pasty do zębów. W dwufazowej kompozycji stosowanej w jamie ustnej kompozycje są umieszczane w fizycznie oddzielonych komorach dozownika i są jednocześnie dawkowane.

Sposób stosowania

Przy realizacji wynalazku użytkownik potrzebuje jedynie zastosować kompozycję do czyszczenia zębów na pożądane obszary powierzchni zębów ludzi lub zwierząt, dla uzyskania pożądanego efektu, np. wybielania, odświeżenia oddechu, zapobiegania próchnicy, uśmierzania bólu, polepszania stanu zdrowotnego dziąseł, zwalczania kamienia, itp. Kompozycje mogą być stosowane do innych powierzchni jamy ustnej, takich jak tkanki dziąsłowe i śluzówkowe, chociaż sądzi się, że największe korzyści osiąga się, jeżeli kompozycje do czyszczenia zębów nakłada się na zęby. Kompozycje do czyszczenia zębów mogą stykać się z zębami i/lub powierzchniami jamy ustnej albo bezpośrednio, albo pośrednio; jednakże korzystne jest bezpośrednie nakładanie kompozycji do czyszczenia zębów.

PL 209 407 B1

Kompozycja do czyszczenia zębów może być nakładana dowolnymi sposobami, ale korzystnie nakłada się ją szczotką lub przez płukanie zawiesiną do czyszczenia zębów.

Przykłady i sposoby wytwarzania

W następujących przykładach opisano i przedstawiono postacie objęte zakresem wynalazku. Przykłady te podano jedynie dla zilustrowania wynalazku i celem ich nie jest ograniczenie jego zakresu, ponieważ możliwe jest dokonywanie wielu zmian w wynalazku, bez odchodzenia od jego istoty i zakresu.

P r z y k ł a d y 1-11

	Przykład
Składnik	1	2	3	4	5	6
Polifosforan Glass H	7,000	7,000	7,000	13,000	14,030	7,000
Fluorek sodu	0,243	0,321	0,243	—	0,240	0,243
Fluorek cyny(II)	—	—	—	0,454	—	—
Dihydrat mleczanu cynku	—	—	—	2,500	—	—
Dihydrat cytrynianu cynku	—	—	—	—	2,00	—
Glukonian sodu	—	—	—	0,652	0,650	—
Gliceryna	58,005	55,577	57,725	38,519	38,400	57,737
PEG-300	5,000	5,000	5,000	7,000	7,000	5,000
Glikol propylenowy	—	—	—	7,000	7,000	—
Karagenina	0,500	1,050	0,900	0,600	0,600	—
Guma ksantanowa	0,400	—	—	0,350	0,350	0,200
Poloxamer 407	—	—	—	—	—	1,000
Karbomer 956	—	—	—	—	—	0,300
Krzemionkowy materiał ścierny	20,000	20,000	20,000	25,000	25,000	20,000
Laurylosiarczan sodu (roztwór 27,9%)	6,000	—	6,000	2,500	2,500	5,000
Triklosan	—	—	0,28	—	—	—
Laurylosiarczan sodu, sproszkowany	—	1,400	—	—	—	—
Betaina	1,500	—	1,500	—	—	—
Środek smakowo-zapachowy	1,100	1,100	1,100	0,800	0,600	0,900
Środek barwiący	0,002	0,002	0,002	0,025	0,030	0,300
Sól sodowa sacharyny	0,250	0,250	0,250	0,500	0,500	0,370
Woda	—	5,300	—	—	—	1,250
Fosforan trisodowy	—	3,000	—	1,100	—	—
Wodorotlenek sodu	—	—	—	—	—	0,500

PL 209 407 B1

	Przykład
Składnik	7	8	9	10	11
Polifosforan sodowy	7,000	7,000	7,000	7,000	7,000
Karagenina (Viscarin TP 329)	0,800	1,200	1,200	1,200	0,800
Karbomer (Carpobol 956)	0,300	—	—	—	0,300
Gliceryna	52,298	51,328	51,094	58,094	58,194
PEG-300	5,000	5,000	5,000	5,000	5,000
Fluorek sodu	0,321	0,321	0,321	0,321	0,321
Barwnik niebieski	0,002	0,002	0,030	0,030	0,030
Sól sodowa sacharyny	0,250	0,250	0,250	0,250	0,250
Laurylosiarczan sodu (roztwór 27,9%)	7,000	7,000	7,000	5,000	5,000
Krzemionkowy materiał ścierny	20,000	20,000	20,000	20,000	20,000
Środek smakowo-zapachowy	1,100	1,100	1,100	1,100	1,100
Woda	5,000	5,000	5,000	1,405	1,405
50% wag. roztwór NaOH	0,929	1,649	1,405	0,600	0,600
Pirofosforan tetrapotasowy	—	0,150	0,600	—	—

Kompozycje z przykładów 1-3 przygotowano w sposób następujący. Zdyspergowano substancje czynne, substancje słodzące i substancje wiążące w środku utrzymującym wilgoć. Zawiesinę ogrzano do temperatury 40 - 60°C i utrzymywano w tej temperaturze przez 15 - 20 minut. Po zżelowaniu substancji wiążących i przed dodaniem krzemionki oziębiono zbiornik do 40°C. Mieszaninę zhomogenizowano i zbiornik odpowietrzono. Następnie dodano środek smakowo-zapachowy i roztwór SLS i mieszaninę dokładnie wymieszano. Do zbiornika dodano polifosforanu i mieszano do ujednorodnienia mieszaniny.

Kompozycje z przykładów 4-11 przygotowano w sposób następujący. Zdyspergowano środki zagęszczające (takie jak karagenina, guma ksantanowa, poloksamer lub carbopol) w środku utrzymującym wilgoć. Mieszaninę dwukrotnie odpowietrzono i homogenizowano. Dodano wody (w razie potrzeby) i przez 15 minut mieszaninę odpowietrzano/mieszano, w celu umożliwienia hydratacji i zżelowania środka wiążącego. W cieczy tej zdyspergowano substancje czynne i środki słodzące i mieszaninę mieszano przez 5 minut. Następnie dodano bufor i mieszaninę mieszano przez 5 minut. Mieszaninę dwukrotnie homogenizowano i odpowietrzono, po czym dodano krzemionki oraz mieszano przez 10 minut. Dodano roztworu SLS i środek smakowo-zapachowy i mieszano przez 2 minuty. Mieszaninę ponownie odpowietrzono. Do naczynia dodano polifosforanu sodu i mieszaninę mieszano do jej ujednorodnienia.

P r z y k ł a d y 12 - 20

Składnik	Przykład 12	Przykład 13	Przykład 14
1	2	3	4
Fluorek sodu, USP	0,243	—	—
Fluorek cyny(II)	—	0,454	0,454
Chlorek cyny(II), FCC (dihydrat)	1,430	0,776	0,776

PL 209 407 B1 cd. tabeli

1	2	3	4
Karagenina	0,400	0,400	0,300
Guma ksantanowa	0,200	0,200	0,150
Gliceryna, USP	38,120	38,564	31,019
Glikol propylenowy, USP	9,000	9,000	9,000
Glikol polietylenowy 300, (PEG)	9,000	9,000	9,000
Polifosforan sodowy, FCC (Glass H)	13,000	13,000	20,000
Krzemionkowy materiał ścierny	23,825	23,825	25,000
Krzemionka Zeodent 165	1,000	1,000	1,000
Laurylosiarczan sodu (SAS)	1,680	1,680	1,200
Roztwór wodorotlenku sodu, FCC (50%)	0,600	0,600	0,600
Sól sodowa sacharyny, USP	0,400	0,400	0,400
Środek smakowo-zapachowy	1,100	1,100	1,100
FD&C barwnik niebieski #1	0,002	0,001	0,001

Składnik	Przykład 15	Przykład 16	Przykład 17
Fluorek cyny(II)	0,454	0,454	0,454
Chlorek cyny(II), FCC (dihydrat)	0,776	0,776	0,776
Polifosforan sodowy, FCC (Glass H)	20,000	20,000	20,000
Karagenina (Viscarin TP 388)	0,300	0,300	0,100
Guma ksantanowa	0,150	0,150	0,100
Gliceryna USP	31,019	29,519	31,269
Glikol propylenowy, USP	9,000	9,000	9,000
Glikol polietylenowy 300, (PEG)	9,000	9,000	9,000
Krzemionka Zeodent 119	—	12,500	12,500
Krzemionka 109	25,000	12,500	12,500
Krzemionka Zeodent 165	1,000	1,000	1,000
Laurylosiarczan sodu (SAS)	1,200	1,200	1,200
Roztwór wodorotlenku sodu, FCC (50%)	0,600	0,600	0,600
Sól sodowa sacharyny, USP	0,400	0,400	0,400
Środek smakowo-zapachowy	1,100	1,100	1,100
FD&C barwnik niebieski #1	0,001	0,001	0,001
Plasdone S-630	—	1,500	—

PL 209 407 B1

Składnik	Przykład 18	Przykład 19	Przykład 20
Fluorek cyny(II)	0,454	0,454	0,454
Chlorek cyny(II), FCC (dihydrat)	0,776	0,776	0,380
Karagenina (Viscarin TP 389)	0,300	—	—
Karagenina (Viscarin XP 3531)	—	0,900	0,700
Guma ksantanowa	0,150	—	—
Carbopol 956	—	—	0,500
Gliceryna USP	29,519	20,468	20,764
Glikol propylenowy, USP	9,000	—	—
Glikol polietylenowy 300, (PEG)	9,000	30,000	30,000
Polifosforan sodowy, FCC (Glass H)	20,000	20,000	20,000
Krzemionkowy materiał ścierny	25,000	25,000	25,000
Krzemionka Zeodent 165	1,000	—	—
Laurylosiarczan sodu (SLS)	1,200	0,500	0,500
Roztwór wodorotlenku sodu, FCC (50%)	0,600	0,600	0,600
Sól sodowa sacharyny, USP	0,400	0,500	0,500
Środek smakowo-zapachowy	1,100	0,800	0,800
FD&C barwnik niebieski #1	0,001	0,002	0,002
Plasdone S-630	1,500	—	—

Kompozycje z przykładów 12 - 20 dogodnie otrzymano w sposób następujący. Zdyspergowano w cieczy substancje czynne, substancje słodzące i substancje wiążące. Zawiesinę ogrzano do temperatury 40 - 60°C i utrzymywano w tej temperaturze przez 15 - 20 minut, w celu umożliwienia hydratacji i zż elowania substancji wiążących. Przed dodaniem krzemionki ozię biono zbiornik do 40°C. Po zhomogenizowaniu i odpowietrzeniu mieszaniny dodano bufor i środek smakowo-zapachowy. Następnie dodano polifosforany i mieszano do ujednorodnienia mieszaniny.

Kompozycje z przykładów 13 - 16 można również otrzymać w sposób następujący. Dysperguje się w cieczy substancje czynne, substancje słodzące i substancje wiążące. Miesza się je dokładnie i dodaje buforu. Mieszaninę miesza się przez 15 minut, w celu umożliwienia hydratacji i zż elowania substancji wiążących. Dodaje się krzemionki i po zhomogenizowaniu i odpowietrzeniu mieszaniny dodaje się stałego SLS i środka smakowo-zapachowego. Następnie dodaje się polifosforanu i miesza do ujednorodnienia mieszaniny.

Kompozycje z przykładów 17 - 18 można również otrzymać w sposób następujący. Dysperguje się substancje wiążące w środku utrzymującym wilgoć i miesza przez 10 minut. Następnie dodaje się buforu i mieszaninę miesza się przez 15 minut, w celu umożliwienia hydratacji i zżelowania substancji wiążących. W cieczy dysperguje się substancje czynne i substancje słodzące. Mieszaninę miesza się do uzyskania jednorodności. Dodaje się krzemionki i po zhomogenizowaniu i odgazowaniu mieszaniny dodaje się stałego SLS i środka smakowo-zapachowego. Następnie dodaje się polifosforanu i mieszano do ujednorodnienia mieszaniny.

Kompozycję z przykładu 19 można również otrzymać w sposób następujący. Miesza się glicerynę, PEG, barwnik, substancje czynne i mieszaninę miesza się przez 10 minut. Mieszaninę odpowietrza się, a następnie dodaje substancję słodzącą i substancje wiążące. Mieszaninę dwukrotnie homogenizuje się mieszaninę i odpowietrza. Następnie dodaje się roztwór NaOH i miesza przez co najmniej

PL 209 407 B1 minuty. Mieszaninę odpowietrza się, a następnie dodaje krzemionkowego materiału ściernego i miesza przez co najmniej 8 minut. Mieszaninę odpowietrza się i miesza przez 10 minut. Dodaje się sproszkowanego SLS i środka smakowo-zapachowego i miesza przez co najmniej 2 minuty. Następnie mieszaninę dwukrotnie odpowietrza się i homogenizuje. Dodaje się polifosforanu i miesza co najmniej 5 minut do ujednorodnienia mieszaniny.

Kompozycję z przykładu 20 można również otrzymać w sposób następujący. Miesza się glicerynę, PEG i barwnik i mieszaninę miesza się przez 5 minut. Dodaje się substancje wiążące. Mieszaninę homogenizuje się i zbiornik odpowietrza się. Miesza się przez 5 minut i dodaje roztworu NaOH. Mieszaninę odpowietrza się i miesza przez 10 minut. Dodaje się substancje czynne, mieszaninę homogenizuje się i zbiornik odpowietrza się. Dodaje się krzemionkowego materiału ściernego i miesza mieszaninę przez co najmniej 8 minut. Dodaje się sproszkowanego SLS i środka smakowo-zapachowego i miesza przez co najmniej 2 minuty. Następnie mieszaninę dwukrotnie odpowietrza się i homogenizuje. Dodaje się polifosforanu i miesza co najmniej 5 minut do ujednorodnienia mieszaniny.

Kompozycje według wynalazku wykazują dobrą lepkość i trwałość. Lepkość Brookfielda kompozycji według wynalazku po dojściu matrycy do równowagi wynosi 30 - 90 BKU. W tabeli 1 przedstawiono lepkość kompozycji z przykładu 12 w funkcji czasu.

T a b e l a 1. Lepkość w funkcji czasu w temperaturze pokojowej i w 40°C

Liczba dni starzenia kompozycji	0	1	2	6	7	8	40	48
Lepkość (BKU) w temp. pokojowej	2	6	10	8,6	14	17	48	46
Lepkość (BKU) w 40°C	2	33,8	74	86	84	88	71,4	72,6

Dodatkowo, w tabelach 2-5 przedstawiono dane dotyczące trwałości kompozycji według wynalazku. Temperatura 40°C odnosi się do 4 miesięcznego przyspieszonego testu trwałości, podczas gdy temperatura 60°C odnosi się do 3,5 miesięcznego przyspieszonego testu trwałości.

W tabeli 2 przedstawiono zależność pH kompozycji z przykładu 12 w funkcji czasu. Widoczne jest, że w 40°C utrzymuje się wartość pH większą od 5, co wskazuje na to, iż kompozycja ma lekko kwasowy odczyn i jest bezpieczna dla jej użytkownika.

T a b e l a 2. Trwałość pH kompozycji w funkcji czasu

Dni	0	41	60	80	105	120
pH w 40°C	5,54	5,43	5,34	5,24	5,34	5,49
pH w 60°C	5,54	5,4	5,3	5,02	4,98	—

W tabeli 3 przedstawiono trwałość rozpuszczalnych jonów cyny(II) kompozycji z przykładu 12 w funkcji czasu. Widoczne jest, że poziom zawartości rozpuszczalnych jonów cyny(II) pozostaje większy niż 65%. Ten udział procentowy odpowiada zawartości jonów cyny(II) wyższy niż 1200 ppm, co oznacza, iż w czasie stosowania przez użytkownika dostępna jest skuteczna ilość jonów cyny(II).

T a b e l a 3. Trwałość rozpuszczalnych jonów cyny(II) w funkcji czasu

Dni	0	41	60	80	105	120	135
Rozpuszczalne jony cyny(II) w 40°C	100	84,70	84,11	75,18	76,52	78,33	66,76
Rozpuszczalne jony cyny(II) w 60°C	100	83,53	82,94	73,48	74,82	—	—

W tabeli 4 przedstawiono rozkład polifosforanów w kompozycji z przykładu 12 w funkcji czasu. Widoczne jest, że rozkład polifosforanów jest mniejszy niż 4,21% po 4,5 miesiącach przechowywania w 60°C. Świadczy to o tym, że polifosforany są trwałe w tej matrycy (minimalna akceptowalna granica w tej temperaturze wynosi 26000 ppm).

PL 209 407 B1

T a b e l a 4. Trwałość polifosforanów w funkcji czasu

Dni	0	41	60	80	105	120	135
Orto w 40°C (%)	1,20	1,34	1,41	1,53	1,55	1,59	2,37
Orto w 60°C (%)	1,20	1,46	1,54	2,50	2,75	0,00	4,21

W tabeli 5 przedstawiono trwałość rozpuszczalnych jonów fluorkowych kompozycji z przykładu 12 w funkcji czasu. Widoczne jest, że poziom zawartości rozpuszczalnych jonów fluorkowych pozostaje większy niż 65%. Ten udział procentowy odpowiada poziomowi zawartości jonów fluorkowych wyższy niż 190 ppm. Oznacza to, iż w czasie stosowania przez użytkownika dostępna jest skuteczna ilość jonów fluorkowych.

T a b e l a 5. Trwałość rozpuszczalnych jonów fluorkowych w funkcji czasu

Czas (dni)	0	41	60	80	105	120	135
Rozpuszczalne jony fluorkowe w 40°C (%)	100	97,14	93,06	88,57	89,80	91,84	90,61
Rozpuszczalne jony fluorkowe w 60°C (%)	100	89,80	88,57	82,86	79,59	0,00	78,78

Należy rozumieć, że przykłady i postacie opisane powyżej mają jedynie cel ilustracyjny i że różne modyfikacje i zmiany mogą być dokonywane przez fachowców, bez odchodzenia od zakresu wynalazku.

Claims (9)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Kompozycja do czyszczenia zębów zawierająca w jednej fazie:

   (a) 0,1 - 30% jednego lub większej liczby liniowych polifosforanów o średniej długości łańcucha 4 lub powyżej;

   (b) rozpuszczalne źródło jonów fluorkowych zdolne do dostarczania 50 - 3500 ppm wolnych jonów fluorkowych;

   (c) 2000 - 15000 ppm źródła jonów metali obejmującego źródło jonu cyny(II), źródło jonu cynku, źródło jonu miedzi lub ich mieszaniny;

   (d) układ wiążący składający się z (i) 0,05 - 3% środka zagęszczającego wybranego z grupy obejmującej polisacharydy, karbomery, poloksamery, modyfikowane celulozy i ich mieszaniny; oraz (ii) 0,1 - 70% co najmniej jednego środka utrzymującego wilgoć; oraz (e) wodę w całkowitej ilości 0 - 6%;

   (f) polerujący materiał ścierny, znamienna tym, że źródło jonów fluorkowych i jonów metali występują w postaci dyspersji substancji stałych w kompozycji, a odczyn pH kompozycji do czyszczenia zębów wynosi 4 - 7.
2. 2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako środek zagęszczający zawiera polisacharyd wybrany z grupy obejmującej karageninę, gumę gellan, mączkę chleba świętojańskiego, gumę ksantanową i ich mieszaniny.
3. 3. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że jako środek zagęszczający zawiera mieszaninę karageniny i karbomeru.
4. 4. Kompozycja według zastrz. 1 - 3, znamienna tym, że jako źródło jonów fluorkowych zawiera fluorek cyny(II).
5. 5. Kompozycja według zastrz. 1 - 4, znamienna tym, że zawiera środek utrzymujący wilgoć wybrany z grupy obejmującej glicerynę, glikol polietylenowy, glikol polipropylenowy i ich mieszaniny.
6. 6. Kompozycja według zastrz. 1 - 5, znamienna tym, że zawiera polifosforan będący liniowym „szklistym polifosforanem o wzorze:

   XO(XPO3)nX

   PL 209 407 B1 w którym X oznacza atom sodu lub potasu, a średnia wartość n wynosi 6-50.
7. 7. Kompozycja według zastrz. 6, znamienna tym, że średnia długość łańcucha polifosforanu wynosi 21.
8. 8. Kompozycja według zastrz. 1-7, znamienna tym, że zawiera dodatkowo substancje wybrane z grupy obejmującej dodatkowe nieorganiczne środki zagęszczające, bufory, środki zwalczające kamień nazębny, źródła nadtlenków, wodorowęglany metali alkalicznych, środki powierzchniowo czynne, ditlenek tytanu, środki barwiące, środki smakowo-zapachowe, środki słodzące, środki przeciwdrobnoustrojowe, środki ziołowe, środki odczulające, środki zmniejszające przebarwienia zębów i mieszaniny tych substancji.
9. 9. Kompozycja do czyszczenia zębów, znamienna tym, że składa się z pierwszej fazy i drugiej fazy, przy czym pierwszą fazę stanowi kompozycja do czyszczenia zębów określona w zastrz. 1 - 8, a drugą fazę stanowi kompozycja zawierająca substancję czynną do pielęgnacji jamy ustnej wybraną z grupy obejmującej środek bielący, środek rozjaśniający, środek kondycjonujący powierzchnie zębów oraz mieszaniny tych substancji.