PL208923B1 - Zawór uruchamiany hydraulicznie - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Wynalazek dotyczy zaworu uruchamianego hydraulicznie, przydatnego zwłaszcza dla urządzeń wchodzących w skład sekcji obudowy w górnictwie podziemnym, z przyłączem wysokociśnieniowym, przyłączem odbiornika, przyłączem spływowym oraz z przyłączem ciśnienia sterującego dla płynu hydraulicznego, z tłokiem zaworowym mającym korzystnie postać tłoka wydrążonego osadzonym osiowo przesuwnie w otworze ustalającym gniazda zaworowego i połączonym od swej czołowej otwartej strony z przyłączem odbiornika, posiadającym promieniowo biegnący przepust i na styku z gniazdem zaworowym odcinający przyłącze odbiornika od przyłącza wysokociśnieniowego, oraz z tł okiem sterują cym przesuwają cym się w prowadnicy tł okowej pod dział aniem ciś nienia na przyłączu ciśnienia sterującego, poprzez który, w zależności od pozycji, następuje połączenie przyłącza spływowego z przyłączem odbiornika, albo odcięcie przyłącza odbiornika i przyłącza wysokociśnieniowego.

W górnictwie podziemnym stosowane są hydraulicznie zasterowywane ciśnieniem sterującym, a w funkcji czuwania przy spadku ciśnienia sterującego samoczynnie zamykające zawory hydrauliczne, zwłaszcza do sterowania hydraulicznymi sekcjami obudowy górniczej w celu wysuwania bądź wciągania cylindrów hydraulicznych. Sekcje obudowy rozstawione są wzdłuż frontu wydobywczego i wraz z postępem ściany przesuwane są w ścianie przy wciągniętych stojakach podporowych, co wymaga częstego powtarzania cykli przełączeniowych. Ponadto niezbędne w ścianie siły podparcia wymagają bardzo wysokiego ciśnienia płynu hydraulicznego, tak że zawory hydrauliczne łącznie podlegają działaniu bardzo wysokich wymiennych ciśnień, co stawia bardzo wysokie wymagania w stosunku do szczelnych gniazd zaworowych.

Z opisu DE 197 08 741 A1 znany jest zawór 3/2-droż ny wykazują cy dużą ż ywotność również przy występowaniu wysokich ciśnień i częstego zmiennego obciążenia ciśnieniowego. Ponieważ taki zawór działa tylko pod dodatnim przyporem, przy włączaniu ciśnienie może osiągać wartości szczytowe do 1000 bar, co skutkuje niepożądanym twardym włączeniem. Ponadto taki znany zawór wymaga wysokiego ciśnienia sterującego o wartości ok. 230 bar, co powoduje niekorzystne zużywanie się powierzchni tłokowej.

Z opisu DE 100 47 073 C1 znany jest hydraulicznie uruchamiany zawór hydrauliczny, którego działanie oparte jest na zasadzie przyporu ujemnego. Otwieranie i zamykanie tego zaworu następuje bez występowania twardych włączeń przy znacznie zmniejszonym zużyciu, ponieważ przy zamykaniu spływu zaworu równocześnie płynnie otwiera się dopływ i dzięki temu w znacznym stopniu wyeliminowane zostają uderzenia ciśnień. W takim zaworze dopływ z przyłącza wysokociśnieniowego jest tak rozwiązany, że ciecz hydrauliczna podczas otwierania zaworu przepływa najpierw przez punkt dławienia a potem do przyłącza odbiornika, co jednak skutkuje niekorzystnym spóźnieniem zadziałania zaworu. Tłok sterujący połączony jest na stałe z tłokiem zaworowym i najpierw w pozycji otwarcia zaworu całkowicie odcina przyłącze spływowe. W pozycji zamknięcia zaworu, tzn. przy zamkniętym przyłączu wysokociśnieniowym, połączenie medium pomiędzy przyłączem odbiornika a prowadzącym do baku przyłączem spływowym przez otwory radialne jest całkowicie otwarte.

Zadaniem wynalazku jest opracowanie takiej konstrukcji zaworu hydraulicznego, która charakteryzować się będzie takim trybem pracy, w którym zużycie materiału będzie minimalne, przy zapewnieniu szybkiej reakcji zaworu.

Istota wynalazku polega na tym, że tłok zaworowy posiada oprócz pierwszego radialnego przepustu przesunięty w kierunku strony czołowej drugi przepust radialny, a pierwszy radialny przepust zamykany jest tłokiem sterującym przy osiągnięciu pozycji pośredniej pomiędzy pozycją wyjściową a pozycja końcową przez ten tłok sterujący. Ponieważ zawór według wynalazku posiada radialne przepusty zlokalizowane w osi i przesunięte w stosunku do siebie, z których jeden zamykany jest tłokiem sterującym pod działaniem ciśnienia sterującego względnie zamykany jest w wyniku przyłożenia ciśnienia sterującego, uzyskuje się wyraźnie lepsze parametry reagowania zaworu hydraulicznego.

W preferowanym wykonaniu tł ok zaworowy prowadzony jest pomię dzy dwoma radialnymi przepustami w ślizgowej prowadnicy tłoka zaworowego z zachowaniem szczeliny dławikowej, przy czym korzystnie drugi radialny przepust w zależności od pozycji tłoka zaworowego leży naprzeciw ślizgowej prowadnicy tłoka zaworowego, albo po stronie wysokociśnieniowej ślizgowej prowadnicy tłoka zaworowego.

Korzystnym jest, gdy w pozycji pośredniej tłoka sterującego i przyleganiu tłoka zaworowego do gniazda szczelnego osadzenia przyłącze odbiornika jest szczelina dławiącą, tworzącą dławikowe połączenie cieczowe z przyłączem spływowym, natomiast przy otwartym gnieździe szczelnego osadzenia

PL 208 923 B1 między przyłączem wysokociśnieniowym a przyłączem spływowym powstaje dławikowe połączenie cieczowe.

Również w korzystnym wykonaniu przyłącze odbiornika w pozycji wyjściowej tłoka sterującego posiada połączenie z przyłączem spływowym poprzez pierwszy radialny przepust i tłok sterujący w swej pozycji końcowej zamyka przyłącze spływowe tak, że nie występuje żaden przeciek z przyłącza wysokociś nieniowego do przyłącza spł ywowego. Jednocześ nie drugi przepust radialny w peł ni uwalnia połączenie cieczowe pomię dzy przyłączem wysokociśnieniowym a przyłączem odbiornika. Wraz z postępem przesuwu tłoka zaworowego w kierunku otwarcia zawory7 wzrasta szczelinowa długość uszczelnienia, a wraz z tym wzmaga się efekt uszczelnienia. Położenie drugiego radialnego przepustu w tłoku zaworowym sprawia, że gdy tłok zajmuje pozycję pośrednią, a więc przy zamkniętym pierwszym przepuście radialnym, efekt dławienia pomiędzy przyłączem odbiornika a przyłączem spł ywowym pozostaje zachowany w ten sposób, ż e pł yn hydrauliczny przepł ywa przez drugi przepust promieniowy i z kolei przez małą szczelinę pomiędzy powierzchnią prowadnicy ślizgowej tłoka zaworowego zwróconą ku tłokowi zaworowemu a zewnętrznym ościankowaniem tłoka zaworowego. Ponadto uzyskanie pewnej i płynnej pracy zaworu hydraulicznego w jego pozycji otwarcia z wyeliminowaniem niepożądanych strat strumienia z przyłącza wysokociśnieniowego z powrotem do przyłącza spływowego sprawia, że przy całkowitym zasterowaniu tłoka zaworowego, a więc gdy płyn hydrauliczny, osiągnąwszy pełną wysokość ciśnienia, przechodzi od przyłącza wysokociśnieniowego przez drugi radialny przepust do przyłącza odbiornika, przyłącze spływowe jest zamknięte przez tłok sterujący znajdujący się w swej pozycji końcowej. W procesie działania zaworu hydraulicznego, jeszcze w pozycji jego zamknięcia, to znaczy przy zamkniętym szczelnym gnieździe zaworowym, tłok sterujący najpierw przesuwa się na pozycję pośrednią, gdzie w drodze dławienia tworzy się zamknięcie cieczowe pomiędzy przyłączem odbiornika a przyłączem spływowym. Płyn hydrauliczny z przyłącza wysokociśnieniowego nie jest zasysany, tak że w pozycji zamknięcia zaworu moż liwy jest spokojniejszy zsuw stojaka, dzięki czemu podczas pracy zaworu nie następuje tak szybkie zużycie materiału. Spokojny ruch stojaka wpływa korzystne na przedłużenie żywotności całej sekcji obudowy. Ta funkcja zaworu według wynalazku ma również tę zaletę, że nie ma potrzeby stosowania dodatkowego zewnętrznego zaworu rozprężnego, co z jednej strony zmniejsza koszty, a z drugiej zmniejsza rozmiar samego zaworu, zmniejszając tym samym wymagania odnośnie wielkości przestrzeni koniecznej dla montażu. W pozycji pośredniej tłoka sterującego przy uniesionym stożku zaworowym przyłącze spływowe nie jest jeszcze zamknięte, w związku z czym połączenie cieczowe rozpylane jest pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym a przyłączem spływowym poprzez uszczelnienie szczelinowe. W zasadzie równocześnie poprzez tłok zaworowy zachodzi otwarcie przepływu pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym a przyłączem odbiornika. W ten sposób unika się występowania szczytowych wartości ciśnień podczas zasterowywania zaworu hydraulicznego ze względu na to, że w tej pozycji tłoka sterującego ewentualne możliwe wartości szczytowe ciśnienia są zmniejszane, względnie kompensowane w rezultacie dławienia zachodzącego pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym a przyłączem spływowym. Dzię ki zasadniczo swobodnemu przepływowi z przyłącza wysokociśnieniowego do przyłącza odbiornika w chwili zasterowywania zaworu hydraulicznego, to znaczy przy unoszeniu stożka zaworowego z gniazda zaworowego, następuje korzystnie szybka reakcja zaworu, co zauważalnie sprzyja poprawie bezpieczeństwa pracy urządzenia pod ziemią.

Dobrze jest, gdy tłok sterujący od swej pozycji wyjściowej do pozycji pośredniej jest swobodnie przesuwny w stosunku do tłoka zaworowego, natomiast z pozycji pośredniej na pozycję końcową przemieszcza się sprzężony z tłokiem zaworowym. Tłok sterujący w prostym wykonaniu jest osiowo przesuwny w stosunku do tłoka zaworowego, przy czym przesuw tłoka sterującego realizowany jest za pomocą ciśnienia sterującego przyłożonego do powierzchni czołowej tego tłoka sterującego. Alternatywnie tłok sterujący może być osadzony obrotowo przesuwnie w stosunku do tłoka zaworowego, tak że przy odpowiednim przyłożeniu ciśnienia sterującego obraca się on z pozycji wyjściowej do pozycji pośredniej zamykając wzgl. odcinając przy tym pierwszy radialny przepust tłoka zaworowego. Tłok sterujący może przy tym w swym położeniu pośrednim, względnie końcowym szczelnie pokrywać pierwszy promieniowy przepust, albo też pokrywać go z zachowaniem szczeliny dławiącej.

W celowym wykonaniu tłok sterujący na swej czołowej stronie, zwróconej ku przyłączu ciś nienia sterującego, posiada zagięcie, względnie kołnierz, które w pozycji pośredniej tłoka sterującego styka się z odcinkiem ramieniowym tłoka zaworowego, sprzęgając te elementy na drodze dalszego przesuwu. Inaczej rzecz ujmując, sprzężenie tłoka sterującego z tłokiem zaworowym następuje poprzez złącze kształtowe pomiędzy zagięciem tłoka sterującego a odcinkiem ramieniowym tłoka zaworowego.

PL 208 923 B1

Dzięki swobodnej przesuwności tłoka sterującego aż do jego pozycji pośredniej, w której zamyka pierwszy radialny przepust, możliwe jest, jak już opisano wyżej, uzyskanie korzystnego dławienia cieczy pomiędzy przyłączem odbiornika a przyłączem spływowym bez otwarcia przyłącza wysokociśnieniowego przez uniesienie stożka zaworowego.

Pożądanym jest dla pełnego zamknięcia gniazda szczelnego osadzenia i niezawodności jego działania, aby tłok zaworowy wyposażony był w stożek zaworowy, a na gnieździe zaworowym znajdował się pierścień uszczelniający wyposażony w powierzchnię stożkową dla szczelnego osadzenia. Pierścień uszczelniający winien być przy tym zamocowany w gnieździe zaworowym za pomocą pierścienia mocującego, który swą wewnętrzna płaszczową powierzchnią tworzyć będzie prowadnicę tłoka zaworowego. Przy zamkniętych elementach uszczelniających stożek zaworowy przylega do pierścienia uszczelniającego, a przy otwartych - stożek zaworowy jest uniesiony z pierścienia uszczelniającego. Ponadto tłok zaworowy może się swobodnie poruszać w gnieździe zaworowym wzdłuż pierścienia mocującego pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym a przyłączem spływowym. Tolerancje między tłokiem zaworowym a pierścieniem mocującym są przy tym tak korzystnie dobrane, że pomiędzy tymi elementami zachowany jest lekki luz, względnie tworzy się mała szczelina.

Ze względów techniczno-wykonawczych szczególnie korzystnym jest, gdy tłok zaworowy posiada na swej zewnętrznej płaszczowej powierzchni pierścień stożkościenny, którego dolna strona wyposażona jest w stożek zaworowy, bo w takim przypadku tłok zaworowy może być wykonany jako element toczny lub odlewany, co jest korzystne ze względów cenowych. Celowo wówczas pierścień stożkościenny zlokalizowany jest od strony wysokociśnieniowej drugiego radialnego przepustu, dzięki czemu przy unoszeniu stożka zaworowego ponad pierścień uszczelniający płyn hydrauliczny przepływa przez tak otworzone przyłącze wysokociśnieniowe bezpośrednio do drugiego radialnego przepustu tłoka zaworowego i poprzez ten przepust przedostaje się dalej do przyłącza odbiornika. Równocześnie płyn hydrauliczny przepływa przez wyżej opisany punkt dławienia pomiędzy pierścieniem mocującym a zewnętrznym ościankowaniem tłoka zaworowego, co pozwala na wyeliminowanie nagłych skoków ciśnienia.

Tłok sterujący celowo posiada w swej przedniej części trzon zachodzący w pozycji pośredniej i koń cowej ruchu tł oka sterują cego wzglę dem tł oka zaworowego na drugi radialny przepust tego tł oka zaworowego.

Pewne zamknięcie przyłącza spływowego korzystnie zagwarantowane jest wówczas, gdy w gnieździe zaworowym zlokalizowany jest element szczelnego osadzenia, do którego w końcowej pozycji tłoka sterującego szczelnie przylega przedni koniec trzonu tłoka sterującego. Wewnętrzna powierzchnia stykowa elementu szczelnego osadzenia powinna być dopasowana do przedniego końca tłoka sterującego, może mieć kształt stożka, dzięki czemu w tym miejscu osiąga się niezawodną szczelność.

Pożądanym jest, aby pierścień mocujący i element szczelnego osadzenia wykonane były jako jeden element i/lub gniazdo zaworowe posiadało stopniowany odcinek ustalający, w którym kształtowo zamknięty jest pierścień uszczelniający i pierścień mocujący. Upraszcza to konstrukcje i skutkuje obniżeniem kosztów wykonania.

W korzystnym wykonaniu gniazdo zaworowe posiadać może stopniowany element ustalający, w którym pierścień mocujący kształtowo obejmuje pierścień uszczelniający obejmą pierś cieniową skierowaną przeciwnie do tłokowej powierzchni uszczelniającej i ukośnie ściętą do wewnątrz, przez co pozycja pierścienia uszczelniającego jest bardzo stabilna. Dzięki temu również obydwa elementy pierścieniowe w prosty sposób mogą zostać ustawione przy wytwarzaniu zaworu, a ponadto obydwa są dobrze zabezpieczone przed zewnętrznymi obciążeniami.

Dla zapewnienia wysokiej niezawodności działania pierścień uszczelniający może być wykonany z materiału o wysokiej wytrzymałości, zwłaszcza ze stali lub tworzywa sztucznego.

Podobnie jak pierścień uszczelniający, również pierścień mocujący może być wykonany ze stali. Przy takim wykonaniu między tymi elementami następuje wyrównanie tolerancji, przy dobrym zachowaniu szczelności.

W korzystnym wykonaniu wyż ej wymienione podzespoł y zaworu hydraulicznego ulokowane są w obudowie zaworowej i zamocowane zamknięciem gwintowym. Zamek gwintowy zamyka przy tym otwór mocujący gniazda zaworowego od zewnątrz. Siła rozprężna zamka gwintowego zapobiega poluzowaniu się podzespołów podczas występowania obciążeń związanych z występowaniem zmiennych wartości ciśnienia. Stopniowany odcinek ustalający gniazda zaworowego jest przy tym tak ukształtowany, że siła napinająca zamka gwintowego nie wywiera wpływu na wrażliwy na siły nacisku

PL 208 923 B1 pierścień uszczelniający wykonany na przykład z tworzywa sztucznego. Dzięki temu unika się nadmiernego obciążenia czy wręcz uszkodzenia pierścienia uszczelniającego, co korzystnie wpływa na poprawę niezawodności i zwiększenie żywotności zaworu hydraulicznego.

Niezawodną pozycję zamknięcia zaworu hydraulicznego uzyskuje się zwłaszcza wtedy, gdy ma on co najmniej jedną przyporządkowana gniazdu zaworowemu sprężynę zamykająca, współpracująca z tł okiem zaworowym tak, ż e dociska ona stoż ek zaworowy do pierś cienia uszczelniają cego w funkcji czuwania. Również tłok sterujący może być ustalony w swej pozycji wyjściowej za pomocą urządzenia napinającego; ruch powrotny tłoka sterującego z jego pozycji pośredniej do pozycji wyjściowej korzystnie sterowany jest ciśnieniowo.

W preferowanym wykonaniu pierwszy radialny przepust i/lub drugi radialny przepust, mają postać kilku radialnych otworów, względnie radialne przepusty składają się z kilku, korzystnie czterech, obwodowo rozmieszczonych z przemieszczeniem względem siebie otworów radialnych. Wykonanie otworów radialnych jest łatwe i nie wymaga dużych nakładów, przy czym przy wielu otworach radialnych dla każdego przepustu osiągane są duże średnice strumienia przepływu. Możliwe są również inne wykonania tłoka zaworowego, które zapewniają radialny przepust prowadzący od jego zewnętrznego ościankowania do komory wewnętrznej.

Korzystnym jest również, gdy tłok zaworowy zabezpieczony jest osiowo w gnieździe zaworowym za pomocą pierścienia rozporowego.

Dodatkowo tłok zaworowy może posiadać zlokalizowany na swej zamkniętej stronie przeciwnej do jego otwartej czołowej strony zwróconej ku odbiornikowi gwint wkrętny, służący mocowaniu narzędzia demontażowego. Wtedy zawór hydrauliczny jako podzespół w postaci naboju zaworowego może zostać wymontowany ze swej obudowy zaworowej w taki sposób, że narzędzie demontażowe przykręcone, lub w inny odpowiedni sposób przymocowane do tłoka zaworowego, służy do ciągnięcia tego tłoka. Przy tej operacji pierścień rozporowy zlokalizowany na tłoku zaworowym styka się z gniazdem zaworowym, a odcinek ramieniowy tłoka zaworowego styka się z zagięciem tłoka sterującego, przez co możliwe jest równoczesne wyciągnięcie istotnych elementów składowych zaworu hydraulicznego jako naboju zaworowego z obudowy zaworowej.

Wynalazek został bliżej przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, gdzie fig. 1 przedstawia wzdłużny przekrój zaworu hydraulicznego według wynalazku w pozycji zamknięcia, fig. 2 - szkic łączeniowy zaworu hydraulicznego według wynalazku w pozycji według fig. 1, fig. 3 - zawór hydrauliczny według wynalazku w pozycji pośredniej w przekroju wzdłużnym, fig. 4 - hydrauliczny szkic łączeniowy zaworu hydraulicznego według wynalazku w pozycji przedstawionej na fig. 3, fig. 5 - przekrój wzdł u ż ny zaworu hydraulicznego wedł ug wynalazku w pozycji otwarcia, a fig. 6 - szkic łączeniowy zaworu hydraulicznego według wynalazku w pozycji przedstawionej na fig. 5.

Figura 1 przedstawia zawór hydrauliczny 10 w pozycji zamknięcia. Hydraulicznie uruchamiany zawór hydrauliczny stosowany jest do sterowania nienarysowanych cylindrów hydraulicznych sekcji obudowy kroczącej stosowanej w górnictwie podziemnym, na przykład przy obudowie ścian. Zawór wykonany jest jako nabój zaworowy osadzany w otworze ustalającym nie narysowanej obudowy zaworowej i zabezpieczony w nim za pomocą zamknięcia gwintowego. Obudowa zaworowa wraz z otworem ustalają cym, odpowiednimi otworami przepustowymi graniczącymi z przyłączami zaworu hydraulicznego oraz zamknięcie gwintowe są elementami znanymi, na przykład z opisu patentowego

DE 197 08 741 A1, do których w dalszych objaśnieniach będziemy się odwoływać. W obudowie zaworowej (nienarysowana) przewidziane jest przyłącze wysokociśnieniowe P dla doprowadzenia medium wysokociśnieniowego oraz przyłącze odbiornika A połączone z uruchamianym cylindrem hydraulicznym. Ponadto obudowa zaworowa posiada przyłącze spływowe R dla powracającego medium hydraulicznego oraz przyłącze ciśnienia sterującego ST, poprzez które do zaworu dostarczany jest płyn pod ciśnieniem sterującym do jego uruchomienia.

Zawór hydrauliczny 10 składa się w istocie z gniazda zaworowego 11 z osiowo przesuwnie prowadzonym w nim tłokiem zaworowym 12 oraz tłokiem sterującym 13 ułożyskowanym przesuwnie w prowadnicy 14 tł oka sterują cego. Zarówno tł ok zaworowy 12, jak i tł ok sterują cy 13 wykonane są jako cylindry drążone. Tłok sterujący 13 jest przy tym tak wykonany, że na kształt czaszy obejmuje część odcinka tłoka zaworowego 12 po stronie zbiornika medium.

Tłok zaworowy 12 wyposażony jest w stożek zaworowy 15 przewidziany w dolnej części pierścienia stożkościennego 16 osadzonego na zewnętrznej powłoce tłoka zaworowego 12. W gnieździe zaworowym 11 osadzona jest sprężyna zamykająca 17, która otacza tłok zaworowy 12. Sprężyna zamykająca 17 w przedstawionej tu pozycji zamknięcia zaworu hydraulicznego 10 naciska na górną

PL 208 923 B1 powierzchnię pierścienia stożkościennego 16 powodując szczelne przyleganie stożka zaworowego 15 do stożkowej powierzchni pierścienia uszczelniającego 18. Gniazdo zaworowe 11 wykazuje stopniowo przebiegający odcinek ustalający 19, w którym kształtowo spięte są pierścień uszczelniający 18 z pierścieniem mocują cym 20. Dla uzyskania doskonał ej szczelnoś ci poprzez odpowiednie wyrównanie tolerancji, pierścień uszczelniający 18 wykonany jest korzystnie ze sztucznego tworzywa o wysokiej wytrzymałości, a pierścień mocujący 20 korzystnie wykonany jest ze stali.

Pierścień mocujący 20 (fig. 1) kształtowo obejmuje pierścień uszczelniający 18 po stronie, która zwrócona jest przeciwnie do powierzchni uszczelniającej, z obejmą pierścieniową 22 ukośnie ściętą do wewnątrz, przez co pierścień uszczelniający 18 bez przeszkód zajmuje swą pozycję w gnieździe zaworowym 11. Ponadto odcinek ustalający 19 gniazda zaworowego 11 we współpracy ze stalowym pierścieniem mocującym 20 jest tak wykonany, że siła napinająca wywierana przez nie narysowane zamknięcie gwintowe, poprzez prowadnicę 14 tłoka sterującego nie oddziałuje na pierścień uszczelniający 18 z tworzywa sztucznego. Na górnym końcu tłoka zaworowego 12 skierowanym przeciwnie do stożka zaworowego 15 znajduje się uszczelnienie wykonane z o-ringu 23 i pierścienia wspierającego 24, utrzymujące szczelność w stosunku do pierścienia prowadzącego 25 zlokalizowanego na czołowej, zwróconej ku przyłączu odbiornika stronie gniazda zaworowego 11 i obejmujące otwartą czołową stronę 26 tłoka zaworowego 12. Przyłączu odbiornika A odpowiada otwór 27 wykonany w pierścieniu prowadzącym 25. Sprężyna zamykają ca 17 rozpiera się od dolnej strony pierś cienia prowadzącego 25 w górę i wywiera odpowiedni nacisk na pierścień stożkościenny 16 i dociska stożek zaworowy 15 do pierścienia uszczelniającego 18. Pusty, cylindryczny tłok zaworowy 12 posiada pierwszy radialny przepust 29 oraz drugi radialny przepust 28, wykonane korzystnie w postaci otworów radialnych albo radialnych przebić w powłoce tłoka zaworowego. Drugi otwór radialny 28 jest przy tym tak wykonany w tłoku zaworowym, że w pozycji zamknięcia zaworu hydraulicznego znajduje się naprzeciw prowadnicy tłoka zaworowego 20A na wewnętrznej powierzchni powłoki pierścienia mocującego, przy czym całą swą średnicą sięga tej samej wysokości, co pierścień mocujący 20 i w dużym stopniu jest przez niego blokowany. Podczas zasterowywania zaworu hydraulicznego i odpowiedniego przesuwu tłoka zaworowego 12 (na fig. 1 do góry) drugi otwór radialny 28 stale znajduje się po stronie wysokociśnieniowej. Jak widać wyraźnie na fig. 1 tłok zaworowy 12 prowadzony jest w gnieździe zaworowym 11 wzdłuż zwróconej ku tłokowi zaworowemu 12 płaszczyzny pierścienia mocującego 20 pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym P a przyłączem spływowym R bez uszczelnienia, tzn. bez pierścieni uszczelniających lub podobnych elementów. Odstęp względnie tolerancja pomiędzy ościankowaniem zewnętrznym tłoka zaworowego 12 a zwróconą ku tłokowi zaworowemu 12 powierzchnią prowadzącą 20A dla tłoka zaworowego w pierścieniu mocującym 20 jest tak dobrana, że w tym miejscu powstaje wąska szczelina tworząca uszczelnienie szczelinowe, przez którą przedostaje się dławiony strumień cieczy hydraulicznej. Zarówno w pozycji zamknięcia (fig. 1) zaworu hydraulicznego, jak podczas późniejszego przesuwu tłoka zaworowego 12 szczelina ta spełnia rolę dławika, a wraz z przesuwaniem się tł oka zaworowego 12 wzrasta pokrycie zewnę trznego ś cianowego odcinka 12A pomiędzy obydwoma radialnymi przepustami 28, 29 a powierzchnią prowadzącą 20A tłoka zaworowego, co pokazane jest zwłaszcza w pozycji końcowej tłoka zaworowego na fig. 5, tak że wraz ze wzrostem długości szczeliny wzrasta również działanie uszczelniające uszczelnienia szczelinowego. W dalszej części opisu ta szczelina pomiędzy ościankowaniem zewnętrznym 12A tłoka zaworowego 12 a powierzchnią 20A na pierścieniu mocującym 20 będzie krótko określana mianem dławika. Pierwszy otwór radialny 29 tłoka zaworowego 12 zlokalizowany jest od strony baku drugiego otworu radialnego 28 i jest on skierowany ku przyłączu spływowemu R. Prowadnica tłokowa 14 posiada otwory przelotowe 30 korespondujące z przyłączem spływowym R. Tak samo gniazdo zaworowe 11 wyposażone jest w otwory przelotowe 31 korespondujące z przyłączem wysokociśnieniowym P.

W pozycji zamknię cia (fig. 1) zaworu hydraulicznego 10 przyłącze odbiornika A połączone jest z przyłączem spł ywowym R w zasadzie poprzez otwarty pierwszy otwór radialny 29 tł oka zaworowego 12 wykonanego jako tłok wydrążony, tak że płyn hydrauliczny ze stojaka bez strat może spływać przez to połączenie do zbiornika. Równocześnie przyłącze wysokociśnieniowe P poprzez otwór przelotowy 31 posiada połączenie z komorą wewnętrzną 32 gniazda zaworowego 11, tak że komora wewnętrzna 32 napełnia się płynem hydraulicznym napływającym z przyłącza wysokociśnieniowego P i w ten sposób tłok zaworowy zasilany jest ciśnieniem z przyłącza wysokociśnieniowego. Oprócz wspomnianego wstępnego naprężenia sprężyn zamykających 17 dodatkowo następuje nacisk stożka zaworowego 15 na pierścień uszczelniający 18, tak że tłok zaworowy 12 bardzo pewnie utrzymywany jest w jego pozycji zamknięcia i w związku z tym nie może nastąpić żaden przepływ płynu

PL 208 923 B1 wysokociśnieniowego z przyłącza wysokociśnieniowego P do przyłącza odbiornika A, ani też do przyłącza spływowego. Pozycja hydraulicznego zamknięcia zaworu hydraulicznego 10 przedstawiona jest na fig. 2 na szkicu łączeniowym. Wyżej opisany przykład wykonania dotyczy zaworu 3/2 drożnego, przy czym we wspomnianej pozycji zamknięcia przyłącze odbiornika A i przyłącze spływowe R połączone są płynem hydraulicznym. Wyżej wymieniona sprężyna zamykająca 17 zaznaczona symbolicznie dociska tłok zaworowy 12 względnie stożek zaworowy 15 do pierścienia uszczelniającego 18.

Na fig. 3 przedstawiony jest zawór hydrauliczny w pozycji pośredniej, w której tłok sterujący 13 przemieścił się ze swej pozycji wyjściowej na pozycję pośrednią. Z przyłącza ciśnienia sterującego ST doprowadzona została przy tym ciecz hydrauliczna oddziałująca ciśnieniem sterującym na czołową powierzchnię pierścieniową 33 tłoka sterującego z siłą otwierania. Ponieważ tłok sterujący 13 począwszy od pozycji wyjściowej prowadzony jest przesuwnie w osi wewnątrz prowadnika 14 tłoka sterującego, to po przyłożeniu ciśnienia sterującego tłok sterujący 13 przeciśnięty zostaje w kierunku tłoka zaworowego 12 (do góry na fig. 3) aż do miejsca, gdzie zagięcie 34 będące częścią czołowej powierzchni pierścieniowej 33 zetknie się z odcinkiem ramieniowym 35 tłoka zaworowego 12, który to odcinek ramieniowy zlokalizowany jest w dolnej strefie odcinka tłoka zaworowego 12 od strony zbiornika. Przyleganie zagięcia 34 tłoka sterującego 13 do odcinka ramieniowego 35 tłoka zaworowego definiuje pozycję pośrednią tłoka sterującego. Płyn hydrauliczny oddziałuje przy tym na czołową powierzchnię 38 tłoka zaworowego 12 od strony dna, jednak wysokość ciśnienia sterującego inicjuje ruch włączający zaworu hydraulicznego 10 w odniesieniu do odpowiednich konfiguracji powierzchni z siłą skierowaną ku górze, która ma mniejszą wartość od siły zamykającej, wywieranej przez sprężyny zamykające 17 i ciecz hydrauliczną na tłok zaworowy 12. Przy tak dobranym ciśnieniu sterującym przesunięcie tłoka zaworowego jeszcze nie następuje.

Tłok sterujący 13 posiada trzon 36 tłoka sterującego zlokalizowany na swej przedniej, ku tłokowi zaworowemu 12 zwróconej części, który przy przesunięciu tłoka sterującego 13 na pozycję pośrednią pokrywa, a zatem zamyka pierwszy otwór radialny 29. Tolerancje pomiędzy przednim końcem trzonu 36 tłoka sterującego a drugą częścią tłoka zaworowego graniczącego z drugim otworem radialnym 28 są odpowiednio tak dobrane, aby tworzyły wystarczające uszczelnienie. W efekcie zamknięcie cieczowe przez pierwszy otwór radialny 29 pomiędzy przyłączem odbiornika A a przyłączem spływowym R zostaje przerwane, tak że ciecz hydrauliczna spływa ze stojaka poprzez dławik pomiędzy pierwszym radialnym przepustem 29 a tłokiem sterującym 13, przez pierwszy otwór radialny 29 aż do zbiornika. Tłok sterujący może całkowicie uszczelnić pierwszy przepust 28. Wówczas płyn hydrauliczny musi przepłynąć przez nadal otwarty osiowo przesunięty w kierunku otwartego czołowego końca 26 tłoka zaworowego 12 drugi otwór radialny 28 by przecisnąć się przez tam utworzony jedyny, bądź kolejny dławik. W obrębie prowadnika 14 tłoka sterującego (fig. 3) w pozycji pośredniej tego tłoka sterującego 13 ponad trzonem 36 tłoka sterującego zostaje utworzona szczelina pierścieniowa 37. Ciecz hydrauliczna spływająca ze stojaka, która przedostała się przez drugi otwór radialny 28 i przez dławik, może dalej płynąć przez szczelinę pierścieniową 37 i przez otwór przepływowy 30 do zbiornika względnie do przyłącza spływowego R. Dzięki temu stojak może wykonywać płynne ruchy w obie strony.

Wysokość ciśnienia sterującego podawanego z przyłącza ciśnienia sterującego ST na tłok sterujący 13 jest tak dobrana, że najpierw tylko sam tłok sterujący 13 wykonuje ruch i przesuwa się z pozycji wyjś ciowej na pozycję poś rednią , a tł ok zaworowy 12 pozostaje w bezruchu. Tak wię c tł ok zaworowy 12 pozostaje w swej pozycji zamknięcia, w której stożek zaworowy 15 przylega do pierścienia uszczelniającego blokując przepływ cieczy hydraulicznej z przyłącza wysokociśnieniowego P do drugiego otworu radialnego 28. Dzięki oddzielnemu przesuwowi tłoka sterującego 13 z jego pozycji wyjściowej na pozycję pośrednią uzyskuje się rozpylenie cieczy płynącej z przyłącza odbiornika A do przyłącza spływowego R, przy czym nie zachodzi zasysanie cieczy hydraulicznej od strony wysokociśnieniowej P. Dzięki temu tylko przy pomocy zaworu hydraulicznego uzyskuje się płynne cofanie, względnie chowanie stojaka, bez konieczności stosowania dodatkowych zewnętrznych zaworów dławikowych. Na fig. 4 przedstawiony jest hydrauliczny schemat łączeniowy dla pozycji pośredniej zaworu hydraulicznego 10 według fig. 3. Wspomniany efekt dławienia pomiędzy przyłączem odbiornika A a przyłączem spływowym R oznaczone zostało symbolicznie.

Przełączenie zaworu i przemieszczenie tłoka zaworowego 12 z pozycji zamknięcia na pozycję otwarcia następuje w wyniku działania ciśnienia sterującego o maksymalnej wysokości, po tym jak już tłok sterujący 13 przemieści się na swą pozycję pośrednią i przylgnie do tłoka zaworowego. Ciecz hydrauliczna doprowadzona od strony przyłącza ciśnienia sterującego ST zasila równocześnie

PL 208 923 B1 powierzchnię czołową pierścieniową 33 tłoka sterującego 13 oraz oddolną powierzchnię czołową 38 tłoka zaworowego 12, przy czym powstała łączna powierzchnia jest większa od powierzchni czołowej pierścieniowej 33 tłoka sterującego zasilanej ciśnieniem sterującym na początku ruchu cyklu przełączeniowego.

Siła oddziaływania na łączną powierzchnię 33, 38 w wyniku zadziałania ciśnienia sterującego ma wystarczającą wielkość dla przezwyciężenia przeciwnie na tłok zaworowy 12 działającej siły naprężenia wstępnego. Dzięki kształtowemu połączeniu pomiędzy zagięciem 34 a odcinkiem ramieniowym 35 tłok sterujący 13 porusza się dalej w górę razem z tłokiem zaworowym 12. Przy tym przesuwie tłoka zaworowego 12 stożek zaworowy 15 unosi się ponad pierścień uszczelniający 18, tak że ciecz hydrauliczna może przepłynąć od przyłącza wysokociśnieniowego P poprzez otwór przelotowy 31 do drugiego otworu radialnego 28 i dalej przez pustą cylindryczną komorę tłoka zaworowego 12 aż do przyłącza odbiornika A. Trzon 36 tłoka sterującego, tak samo, jak przedtem, zamyka pierwszy otwór radialny 29 i uniemożliwia spływ cieczy hydraulicznej przez ten otwór radialny 29 z powrotem do zbiornika.

Po uniesieniu stożka zaworowego 15 nad pierścień uszczelniający 18 bezpośrednio pomiędzy tymi dwoma elementami powstaje duża szczelina, tak że zasadniczo otwiera się przepust pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym P a drugim otworem radialnym 28, co pozwala na przepływ dużej ilości płynu hydraulicznego. Skutkuje to szybką reakcją zaworu hydraulicznego na zasterowanie. Ponieważ podczas unoszenia stożka zaworowego 15 wzgl. stożkościennego pierścienia 16 nad pierścień uszczelniający 18 ciecz hydrauliczna przedostaje się na spód stożkościennego pierścienia 16 i nastę puje wyrównanie ciś nień z takim skutkiem, ż e dalsze sterowanie tł oka zaworowego przebiega gwałtownie i szybko. Równocześnie przy podnoszeniu stożka zaworowego 15 możliwe jest wyeliminowanie niekorzystnych uderzeń ciśnienia, ponieważ wpływająca ciecz hydrauliczna przedostaje się również na dół do dławika, a następnie przez jeszcze nie zamkniętą szczelinę pierścieniową 37 i przepust 30 z powrotem do zbiornika. Pierś cień uszczelniają cy 18 z tworzywa sztucznego jest szczelnie oddzielony od gniazda zaworowego 11 za pomocą zlokalizowanego między nim a pierścieniem 18 o-ringu 21, który skutecznie zapobiega wzrostowi za pierścieniem uszczelniającym ciśnienia cieczy hydraulicznej doprowadzanej z przyłącza wysokociśnieniowego P.

Na rysunku jest uwidocznione, że tłok sterujący 13 posiada średnicę, która odpowiada średnicy gniazda zaworowego 11. Tak samo średnica trzonu 36 tłoka sterującego, oraz czynna średnica otwarcia stożka zaworowego 15 są co najmniej w przybliżeniu równe. Dzięki takiemu doborowi średnic osiąga się wyrównanie ciśnień, przez co dla otwarcia zaworu hydraulicznego 10 wymagane jest relatywnie niskie ciśnienie, które zasadniczo musi tylko przezwyciężyć siłę dociskową sprężyn zamykających 17. W ten sposób uzyskuje się pewność przełączania zaworu hydraulicznego 10.

Figura 5 przedstawia zawór hydrauliczny 10 w pozycji otwarcia. Układ drugiego przepustu 28 i jego odstęp od pierwszego przepustu 29 są tak dobrane, ż e całkowicie odkryte jest tylko połączenie pomiędzy przepustem 31 a drugim otworem radialnym 28 i dzięki temu nie zachodzą straty strumienia pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym P a przyłączem odbiornika A. Ponadto na fig. 5 widać, że gdy zawór hydrauliczny 10 znajduje się w pozycji otwarcia, to tłok sterujący 13 osiąga swą końcową pozycję. Trzon 36 tłoka sterującego styka się szczelnie z dopasowaną do niego stożkową strefą pierścienia mocującego 20, tak że szczelina pierścieniowa 37 w kierunku ku dławikowi zostaje zamknięta, przez co następuje zamknięcie przyłącza spływowego R. Pierścień mocujący 20 równocześnie spełnia rolę elementu szczelnego osadzenia dla przedniego końca trzonu tłoka sterującego. Wymieniona stożkowa strefa pierścienia mocującego 20 zapewnia uzyskanie doskonałej szczelności pomiędzy pierścieniem mocującym a trzonem tłoka sterującego. Ponadto przyłącze spływowe R zamknięte jest przez tłok sterujący 13 w taki sposób, że ościankowanie zewnętrzne trzonu 36 tłoka sterującego pokrywa otwór przelotowy 30 korespondujący z przyłączem spływowym R. Tolerancje w doborze materiałów odpowiadają przy tym pożądanemu efektowi uszczelnienia. W związku z zamkniętym przyłączem spływowym R, przy w pełni zasterowanym zaworze hydraulicznym, nie występują przecieki cieczy hydraulicznej dopływającej z przyłącza wysokociśnieniowego przez dławik, przy czym niewątpliwie długość szczeliny powierzchni stykowych 12A, 20A minimalizuje te przecieki. W efekcie ciecz hydrauliczna bez strat przepływa z przyłącza wysokociśnieniowego P do przyłącza odbiornika A. Pozycja otwarcia zaworu hydraulicznego 10 przedstawiona jest za pomocą odpowiedniego szkicu na fig. 6.

Dla uzyskania wymaganego efektu uszczelnienia pomiędzy ruchomymi względem siebie podzespołami zaworu hydraulicznego wykorzystuje się różne uszczelnienia żerdziowe, z których każde składa się z o-ringu 23 oraz pierścienia wspierającego 24. Oprócz wyżej wymienionego miejsca poPL 208 923 B1 między pierścieniem prowadzącym 25 a tłokiem zaworowym 12 uszczelnienia żerdziowe występują ponadto pomiędzy ościankowaniem wewnętrznym trzonu 36 tłoka sterującego a tłokiem zaworowym 12, pomiędzy ościankowaniem zewnętrznym trzonu 36 tłoka sterującego a ościankowaniem wewnętrznym prowadnicy 14 tłoka sterującego i w ogóle pomiędzy każdym ościankowaniem zewnętrznym pierścienia prowadzącego 25, gniazda zaworowego 11, względnie prowadnikiem 14 tłoka sterującego a nienarysowanym otworem ustalającym obudowy zaworowej.

Zawór hydrauliczny według wynalazku jako podzespół zawierający wszystkie istotne elementy składowe, stanowiący nabój zaworowy, może być wymontowany w całości z obudowy zaworowej. Temu celowi służy gwint 39 zlokalizowany na dennej powierzchni czołowej 38 tłoka zaworowego 12, w który wkręca się nienarysowane narzędzie demontażowe służące do usunięcia wkładu zaworowego. Ponadto na górnym końcu tłoka zaworowego 12 zlokalizowany jest pierścień rozporowy 40, który przy ściągnięciu tłoka zaworowego 12 (na fig. 5 w dół) przylega do jednego ramienia 41 pierścienia prowadzącego 25. W taki sposób możliwe jest wyciągnięcie wkładu zaworowego w całości z otworu ustalającego obudowy zaworowej, przy zastosowaniu wkręconego narzędzia demontażowego.

Przedstawiony wynalazek nie ogranicza się do przedstawionych i opisanych sposobów wykonania, lecz istnieje możliwość innych odmian wykonania w ramach przedstawionych zastrzeżeń patentowych. Bezuszczelkowe prowadzenie pomiędzy tłokiem zaworowym a pierścieniem mocującym w sensie ogólnym można rozumieć w ten sposób, ż e mo ż liwy jest tu zdł awiony przepł yw cieczy hydraulicznej z komory wewnętrznej 32 do szczeliny pierścieniowej 37 przy podniesionym pierścieniu stożkościennym 16. Alternatywnie do powyższego przykładu wykonania możliwe jest wykonanie odpowiednich kanałów przepływowych albo otworów, przy czym przy niezamkniętym przyłączu spływowym R zachowany będzie wymagany efekt dławienia. Kolejny, albo alternatywny punkt dławienia może być przewidziany pomiędzy przednim końcem trzonu tłoka sterującego a pierwszym radialnym przepustem, tak że przepust ten jest tylko w przybliżeniu całkowicie przykryty względnie uszczelniony, gdy tłok sterujący zajmuje pozycję pośrednią. Ogólnie zawór hydrauliczny według wynalazku znajduje zastosowanie również w innych zadaniach sterowania.

Claims (19)

1. Zawór uruchamiany hydraulicznie, posiadający przyłącze wysokociśnieniowe, przyłącze odbiornika, przyłącze spływowe oraz przyłącze ciśnienia sterującego dla cieczy hydraulicznej, wyposażony w osadzony w otworze ustalającym gniazda zaworowego osiowo przesuwny tłok zaworowy, który na swej otwartej czołowej stronie połączony jest z przyłączem odbiornika i ma radialny przepust i który na styku z gniazdem szczelnego osadzenia od strony gniazda zaworowego odcina przyłącze odbiornika od przyłącza wysokociśnieniowego, a także posiadający tłok sterujący zasilany ciśnieniem sterującym z przyłącza ciśnienia sterującego i przesuwający się w prowadnicy tłoka sterującego, z którym przyłącze spływowe w zależności od pozycji tego tłoka sterującego, połączone jest z przyłączem odbiornika, albo odcięte od przyłącza odbiornika i od przyłącza wysokociśnieniowego, znamienny tym, że tłok zaworowy (12) posiada przesunięty ku czołowej stronie w stosunku do pierwszego radialnego przepustu (29) drugi radialny przepust (28) i że pierwszy radialny przepust (29) przesuwny jest wraz z tłokiem sterującym (13) przy osiągnięciu przez tłok sterujący (13) pozycji pośredniej pomiędzy pozycją wyjściową a pozycją końcową.

2. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że tłok zaworowy (12) na odcinku pomiędzy dwoma radialnymi przepustami (28, 29) prowadzony jest w prowadnicy (20A), przy czym drugi radialny przepust (28) jest przesuwny od pozycji naprzeciw prowadnicy (20A) w kierunku górnej, wysokociśnieniowej strony prowadnicy (20A) tłoka zaworowego (12).

3. Zawór według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że gdy tłok sterujący (13) znajduje się w pozycji pośredniej i tłok zaworowy (12) przylega do gniazda szczelnego osadzenia szczelina dławiąca tworzy dławikowe połączenie cieczowe pomiędzy przyłączem odbiornika (A) a przyłączem spływowym (R), a przy otwartym gnieździe szczelnego osadzenia tworzy dławikowe połączenie cieczowe pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym (P) a przyłączem spływowym (R).

4. Zawór według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że przyłącze odbiornika (A) w pozycji wyjściowej tłoka sterującego (13) posiada połączenie z przyłączem spływowym (R) poprzez radialny przepust (29) i że tłok sterujący (13) w swej pozycji końcowej zamyka przyłącze spływowe (R), przy

PL 208 923 B1 czym drugi przepust radialny (28) w pełni uwalnia połączenie cieczowe pomiędzy przyłączem wysokociśnieniowym (R) a przyłączem odbiornika (A).

5. Zawór według zastrz. 4, znamienny tym, że tłok sterujący (13) od swej pozycji wyjściowej do pozycji pośredniej jest swobodnie przesuwny w stosunku do tłoka zaworowego (12), natomiast z pozycji poś redniej na pozycję końcową przemieszcza się sprzężony z tłokiem zaworowym (12).

6. Zawór według zastrz. 5, znamienny tym, że tłok sterujący (13) na swej stronie czołowej zwróconej ku przyłączu ciśnienia sterującego (ST) posiada zagięcie (34), które w pozycji pośredniej tłoka sterującego (13) styka się z odcinkiem ramieniowym (35) tłoka zaworowego (12).

7. Zawór wedł ug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ż e tł ok zaworowy (12) wyposaż ony jest w stożek zaworowy (15), a na gnieździe zaworowym (11) znajduje się pierścień uszczelniający (18) wyposażony w powierzchnię stożkową dla szczelnego osadzenia, przy czym korzystnie pierścień uszczelniający (18) zamocowany jest w gnieździe zaworowym (11) za pomocą pierścienia mocującego (20), a pierścień mocujący (20) swą wewnętrzną płaszczową powierzchnią tworzy prowadnicę (20A) tłoka zaworowego.

8. Zawór według zastrz. 7, znamienny tym, że tłok zaworowy (12) posiada na swej zewnętrznej płaszczowej powierzchni pierścień stożkościenny (16), którego dolna strona wyposażona jest w stożek zaworowy (15), przy czym pierścień stożkościenny (16) zlokalizowany jest od strony wysokociśnieniowej drugiego radialnego przepustu (28).

9. Zawór wedł ug zastrz. 3, znamienny tym, ż e tł ok sterują cy (13) posiada w swej przedniej części trzon (36) zachodzący, w pozycji pośredniej ruchu tłoka sterującego (13) względem tłoka zaworowego (12), na drugi radialny przepust (28) tego tłoka zaworowego (12).

10. Zawór według zastrz. 9, znamienny tym, że w gnieździe zaworowym (11) zlokalizowany jest element szczelnego osadzenia, do którego w końcowej pozycji tłoka sterującego (13) szczelnie przylega przedni koniec trzonu (36) tłoka sterującego.

11. Zawór sterujący według zastrz. 10, znamienny tym, że pierścień mocujący (20) i element szczelnego osadzenia wykonane są jako jeden element i/lub gniazdo zaworowe (11) posiada stopniowany odcinek ustalający (19), w którym kształtowo zamknięty jest pierścień uszczelniający (18) i pierścień mocujący (20).

12. Zawór według zastrz. 11, znamienny tym, że pierścień mocujący (20) kształtowo obejmuje pierścień uszczelniający (18) obejmą pierścieniową (22) usytuowaną przeciwnie do tłokowej powierzchni uszczelniającej (15) tłoka (12) i ukośnie do wewnątrz.

13. Zawór według zastrz. 7, znamienny tym, że pierścień uszczelniający (18) wykonany jest z materiału o wysokiej wytrzymałości, przykładowo stali.

14. Zawór według zastrz. 7, znamienny tym, że pierścień mocujący (20) wykonany jest ze stali.

15. Zawór według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że poszczególne podzespoły zaworu osadzone są w obudowie zaworowej i zamocowane zamkiem gwintowym, który zamyka otwór mocujący od zewnątrz.

16. Zawór według zastrz. 7, znamienny tym, że jedna z przyporządkowanych gniazdu zaworowemu (11) sprężyn zamykających (17) współpracuje z tłokiem zaworowym (12) tak, że stożek zaworowy (15) dociska do pierścienia uszczelniającego (18).

17. Zawór według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że pierwszy radialny przepust (29) i/lub drugi radialny przepust (28) mają postać kilku otworów radialnych i/lub radialne przepusty (28, 29) składają się z kilku, korzystnie z czterech, obwodowo przesuniętych względem siebie otworów radialnych.

18. Zawór według zastrz. 7 znamienny tym, że tłok zaworowy (12) jest osiowo zabezpieczony w gnieź dzie zaworowym (11) pierś cieniem rozporowym (40).

19. Zawór według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że tłok zaworowy (12) posiada zlokalizowany na swej zamkniętej stronie, przeciwnej do jego otwartej czołowej strony (26), gwint wkrętny (39) do zamocowania narzędzia demontażowego.