PL204669B1 - Urządzenie mocujące do mocowania części ramowej lub części skrzydłowej zawiasu - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie mocujące do mocowania części ramowej lub części skrzydłowej zawiasu określającego oś przegubu na pustym kształtowniku, który stanowi część stałej ramy lub ruchomego skrzydła, z wsuwaną w pusty kształtownik i dającą się unieruchamiać w uprzednio wybranym miejscu płytką mocującą i z urządzeniem nastawczym, za pomocą którego część ramowa zawiasu lub część skrzydłowa zawiasu może być przestawiana w kierunku nastawiania przebiegającym w przybliżeniu prostopadle do osi przegubu względnie do pustego kształtownika.

Urządzenie mocujące dla zawiasu jest przedmiotem niepublikowanego niemieckiego zgłoszenia wzoru użytkowego nr 200 18 992.1. Służy ono do mocowania układu zawiasowego, w którym zawiasy są ukształtowane jako tak zwane zawiasy rolkowe. „Rolki” stanowią części przegubowe części zawiasowych, przez które przechodzą sworznie zawiasów, mające cylindryczne obwody zewnętrzne o jednakowej ś rednicy i od których odchodząc ramiona mocujące obu części zawiasowych wchodzą w rowek oddzielający, który jest tylko niewiele szerszy od grubości tych ramion mocujących. Mocowanie następuje w szczelinie pomiędzy ramą i skrzydłem, całkowicie w ich wnętrzu. Z zewnątrz mocowanie jest całkowicie niewidoczne. Przednie powierzchnie ramy i skrzydła względnie ramy skrzydłowej mogą leżeć w jednej płaszczyźnie. Tylko „rolki” znajdują się przed tą płaszczyzną.

W tego typu zawiasach problem stanowi to, że odległość pomiędzy ramą i skrzydłem, to znaczy rozmiar szczeliny musi zostać dokładnie ustawiony, aby przykładowo otrzymać dobry wygląd zewnętrzny poprzez niezmienny wymiar szczeliny.

Aby umożliwić przestawianie co najmniej jednej z części zawiasu - albo części ramowej zawiasu albo części skrzydłowej zawiasu - w przybliżeniu prostopadle do osi przegubu w celu regulacji skrzydła w ramie, w zawiasie według niemieckiego wzoru użytkowego nr 200 18 992 przewidziano trzpień gwintowany, który przechodzi przez ramię mocujące z możliwością przemieszczania kierunku nastawiania i stroną czołową spoczywa na ściance ramy względnie skrzydła.

Wprawdzie jest przy tym zawiasie możliwa regulacja skrzydła w ramie poprzez uruchamianie trzpienia, jednak wadą jest to, że w tym celu muszą być zwolnione śruby wkręcone w otwory gwintowane w ramie lub w skrzydle. Ponadto wadę stanowi to, że ramię mocujące danej części zawiasu musi być wyposażone w otwór gwintowany do umieszczania w nim trzpienia gwintowanego, tak że nie jest możliwa regulacja typowych zawiasów w sposób zaproponowany w niemieckim zgłoszeniu wzoru użytkowego nr 200 18 992.1.

Z niemieckiego opisu patentowego nr DE 199 44 549 A1 znane jest tego rodzaju urzą dzenie mocujące. W tym urządzeniu mocującym część ramowa zawiasu lub część skrzydłowa zawiasu jest zamocowana bezpośrednio na umieszczonym wewnątrz pustego kształtownika elemencie nastawczym. Dlatego to urządzenie mocujące wymaga wykonania w pustym kształtowniku wycięcia, które umożliwia przejście części mocującej części ramowej lub część skrzydłowej zawiasu.

Celem wynalazku jest utworzenie urządzenia mocującego, które będzie umożliwiać mocowanie części ramowej lub części skrzydłowej zawiasu na pustym kształtowniku przy równoczesnej możliwości przestawiania tej części zawiasu w przybliżeniu prostopadle do osi przegubu zawiasu, bez potrzeby specjalnego obrabiania w tym celu danej części zawiasu. Ponadto nastawianie powinno być możliwe w prosty sposób. Należy przy tym możliwie jak najbardziej uniknąć osłabienia pustego kształtownika.

Urządzenie mocujące do mocowania części ramowej lub części skrzydłowej zawiasu określającego oś przegubu na pustym kształtowniku, który stanowi część stałej ramy lub ruchomego skrzydła, z wsuwaną w pusty kształtownik i dającą się unieruchamiać w uprzednio wybranym miejscu płytką mocującą i z urządzeniem nastawczym, za pomocą którego część ramowa zawiasu lub część skrzydłowa zawiasu może być przestawiana w kierunku nastawiania przebiegającym w przybliżeniu prostopadle do osi przegubu względnie do pustego kształtownika, przy czym urządzenie nastawcze ma znajdujący się w pustym kształtowniku element nastawczy, na którym może być ustalana część ramowa względnie część skrzydłowa zawiasu, i przy czym zawiera środki do uruchamiania urządzenia nastawczego, za pomocą których element nastawczy może być przemieszczany względem płytki mocującej w kierunku nastawiania i wedle wyboru unieruchamiany w wymaganym położeniu, według wynalazku charakteryzuje się tym, że płytka mocująca zawiera co najmniej jeden otwór przelotowy przebiegający w kierunku nastawiania, przez który wystaje rozciągające się od elementu nastawczego, przechodzące w otworze przelotowym przez zwróconą do części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu ściankę pustego kształtownika przedłużenie, przy czym koniec po stronie czołowej

PL 204 669 B1 przedłużenia przechodzącego przez otwór przelotowy w pustym kształtowniku tworzy powierzchnię przylegania dla ramienia mocującego części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu.

Korzystnie, element nastawczy jest umieszczony na odwrotnej względem części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu stronie płytki mocującej.

Korzystnie, płytka mocująca w stanie ustalonym w pustym kształtowniku przylega do ścianki pustego kształtownika.

Korzystnie, przedłużenie zawiera co najmniej jeden, rozciągający się od jego końca po stronie czołowej centralny otwór gwintowany do uchwycenia śruby mocującej dla przymocowania ramienia mocującego części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu.

Korzystnie, środki do uruchamiania urządzenia nastawczego zawierają element uruchamiający dający się uruchamiać z zewnątrz pustego kształtownika.

Korzystnie, element uruchamiający ma postać rozciągającego się w kierunku nastawiania i w tym kierunku ustalonego w płytce mocującej, osadzonego obrotowo elementu gwintowanego, który swoim gwintem wchodzi w odpowiednio komplementarny gwint w elemencie nastawczym.

Korzystnie, element gwintowany stanowi śruba nastawcza, której wystający promieniowo łeb jest unieruchomiony w kierunku nastawiania w wybraniu znajdującym się w płytce mocującej i ma środki do współpracy z narzędziem obracającym, które dają się uruchamiać przez otwory w ramieniu mocującym części ramowej zawiasu lub części ramowej skrzydła.

Korzystnie na płytce mocującej znajduje się co najmniej jeden element sprężysty dociskający płytkę mocującą do przeznaczonej do mocowania ścianki pustego kształtownika z taką siłą, że płytka mocująca jest trzymana w pustym kształtowniku przeciw jej sile ciężkości, przy czym jednak jest przemieszczalna przez przyłożenie siły zewnętrznej.

Wskutek tego, że urządzenie nastawcze, za pomocą którego część ramowa zawiasu lub część skrzydłowa zawiasu może być przestawiana w kierunku nastawiania przebiegającym w przybliżeniu prostopadle do osi przegubu względnie do pustego kształtownika, ma przewidziany w pustym kształtowniku element nastawczy, na którym może być ustalana część ramowa względnie część skrzydłowa zawiasu i że przewidziane są środki do uruchamiania urządzenia nastawczego, za pomocą których element nastawczy jest przemieszczalny względem płytki mocującej w kierunku nastawiania i wedle wyboru ustalany w wymaganym położeniu, montaż części ramowej względnie części skrzydłowej zawiasu może następować na elemencie nastawczym, bez potrzeby specjalnego kształtowania w tym celu ramienia mocującego danej części zawiasu. Ponadto możliwe jest przemieszczenie każdej części zawiasu w przybliżeniu prostopadle do osi przegubu za pomocą uruchomienia urządzenia nastawczego, bez konieczności luzowania w tym celu śrub mocujących danej części zawiasu. Dzięki temu, że płytka mocująca zawiera co najmniej jeden otwór przelotowy przebiegający w kierunku nastawiania, przez który wystaje rozciągające się od elementu nastawczego przedłużenie, przechodzące w otworze przelotowym przez zwróconą do części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu ściankę pustego kształtownika, a koniec po stronie czołowej przedłużenia przechodzącego przez otwór przelotowy w pustym kształtowniku tworzy korzystnie powierzchnię przylegania dla ramienia mocującego części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu, w pustym kształtowniku jest potrzebny co najmniej jeden przebity otwór do przejścia co najmniej jednego przedłużenia, a nie jednak dla całej części mocującej danej części zawiasu.

Gdy element nastawczy jest umieszczony na stronie płytki mocującej odwrotnej względem części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu, wówczas płytka mocująca przylega korzystnie, w stanie ustalonym w pustym kształ towniku, do ś cianki pustego kształ townika zwróconej do danej części zawiasu.

Jeśli przedłużenie zawiera co najmniej jeden, rozciągający się od jego końca po stronie czołowej centralny otwór gwintowany do uchwycenia śruby mocującej dla przymocowania ramienia mocującego części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu, to ramię mocujące może być zamocowane w prosty sposób, bez konieczności kształtowania go w szczególny sposób. Tak więc możliwe jest zastosowanie typowych zawiasów, przeznaczonych do bezpośredniego mocowania śrubami do ścianki ramy lub skrzydła.

Szczególnie łatwo jest nastawiać skrzydło w ramie wówczas, gdy środki do uruchamiania urządzenia nastawczego zawierają element uruchamiający dający się uruchamiać z zewnątrz pustego kształtownika.

Montaż urządzenia mocującego w pustym kształtowniku można znacznie ułatwić personelowi montującemu, jeśli na płytce mocującej zostanie umieszczony co najmniej jeden element sprężysty,

PL 204 669 B1 który dociska płytkę mocującą do przewidzianej do mocowania ścianki pustego kształtownika z taką siłą, że płytka mocująca jest trzymana w pustym kształtowniku przeciw jej sile ciężkości, lecz daje się przemieszczać poprzez przyłożenie siły zewnętrznej. Dzięki co najmniej jednemu - korzystnie mającemu postać sprężyny płytkowej - elementowi sprężystemu pozostaje innymi słowy płytka mocująca w dowolnym miejscu wzdłuż pustego kształtownika, w które została ona przesunię ta za pomocą odpowiedniego narzędzia - na przykład pręta wprowadzonego z jednego końca pustego kształtownika. Może wówczas być wykonywany montaż dalszych elementów konstrukcyjnych bez konieczności trzymania w tym celu płytki mocującej unieruchomionej w pustym kształtowniku.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia pierwszą postać wykonania urządzenia mocującego według wynalazku w stanie zamontowanym w pustym kształtowniku w widoku, z częściowym przekrojem, w kierunku wzdłużnym pustego kształtownika, fig. 2 - tę samą postać wykonania urządzenia mocującego, w przekroju wzdłuż linii A-A na fig. 1, fig. 3 - szczegół X na fig. 1, fig. 4 - przekrój wykonany wzdłuż linii B-B na fig. 2, fig. 5 - drugą postać wykonania urzą dzenia mocującego wedł ug wynalazku w widoku odpowiadają cym widokowi na fig. 1, fig. 6 - tę samą postać wykonania urządzenia mocującego co na fig. 5, w przekroju wzdłuż linii A'-A' na fig. 5, fig. 7 szczegół X na fig. 5, a fig. 8 - przekrój wykonany wzdłuż linii B'-B' na fig. 6.

Na fig. 1 jest przedstawiony układ zawiasowy 100 na stałej ramie 1 z pustym kształtownikiem 2, którego zewnętrzne boki 3, 3' leżą w jednej płaszczyźnie z zewnętrznymi bokami 4, 4' pustego kształtownika 5 ramy skrzydłowej 6. Stała rama 1 i rama skrzydłowa 6 pozostawiają pomiędzy sobą rowek oddzielający 7, który, idąc ku wnętrzu ramy 1, 6, przechodzi w szerszą szczelinę 8. Jest ona po bokach ograniczona przez ścianki 9, 10 kształtowników, które za wyjątkiem obszaru rowka oddzielającego przebiegają prostopadle do zewnętrznych boków 3, 3' względnie 4, 4' i równolegle wzajemnie do siebie.

Rama skrzydłowa 6 jest za pomocą układu zawiasowego 100 osadzona przegubowo na stałej ramie 1, z możliwością obrotu w kierunku strzałki 11 wokół osi 12 przegubu przebiegającej na fig. 1 prostopadle do płaszczyzny rysunku. Przewidziane są na ogół dwa lub trzy układy zawiasowe, rozmieszczone na wysokości skrzydła. Układy zawiasowe mogą mieć w znany sposób postać układów dwu-lub trzyczęściowych i mogą zawierać nie uwidoczniony na rysunku, określający oś 12 przegubu sworzeń przegubu.

Przedstawiony na rysunku układ zawiasowy 100 zawiera dla każdej części ramowej zawiasu względnie części skrzydłowej zawiasu jedną, mieszczącą w sobie sworzeń przegubu, część przegubową o cylindrycznym (lub też „rolkowym”) obwodzie zewnętrznym, która jest umieszczona tuż przed rowkiem oddzielającym 7. Na każdej części przegubowej jest umieszczone, stanowiące z nią jedną część, ramię mocujące, mające jako całość oznaczenie 13, 14, które to ramię prowadzi do stałej ramy 1 lub ramy skrzydłowej 6.

Ramię mocujące 13, prowadzące do stałej ramy 1, jest w konwencjonalny, na rysunku nieprzedstawiony bliżej sposób, na przykład za pomocą śrub, zamocowane na ściance 9 pustego kształtownika 2.

Ramię mocujące 14, prowadzące do ramy skrzydłowej 6, jest zamontowane na urządzeniu mocującym, mającym jako całość oznaczenie 50, które to urządzenie mocujące w pierwszym przykładzie wykonania powinno być opisane z powołaniem się na fig. 2 do fig. 4, a w drugim przykładzie wykonania na podstawie fig. 6 do fig. 8.

Przedstawiona na fig. 2 do fig. 5 postać wykonania urządzenia mocującego 50 zawiera płytkę mocującą 51, która jest umieszczona wewnątrz pustego kształtownika 5 ramy skrzydłowej 6 i za pomocą śrub 52, 52', przechodzących przez ściankę 10 kształtownika z zewnątrz do wewnątrz i wchodzących w otwory gwintowane 53, 53' w płytce mocującej 51, są od strony zewnętrznej dociągane do ścianki 10 kształtownika.

Płytka mocująca 51 ma poza tym dwa przelotowe otwory 54, 54', które znajdują każdorazowo swoje przedłużenie w otworze 55, 55' w ściance 10 kształtownika. Służą one do umieszczania każdorazowo przemieszczalnego w kierunku nastawiania V przedłużenia 56, 56' urządzenia nastawczego 57, które ma element nastawczy 58, na którym są zamocowane jednym końcem czołowym przedłużenia 56, 56', na przykład za pomocą połączenia gwintowanego.

Na drugim końcu czołowym każdego z przedłużeń 56, 56' znajduje się rozszerzający się kołnierz 59, 59', które to kołnierze tworzą powierzchnie 60, 60' przylegania dla ramion mocujących 14.

Każde przedłużenie ma ponadto zaopatrzony w gwint wewnętrzny otwór nieprzelotowy 61,61', w które to otwory mogą być wkręcane przechodzące przez ramię mocujące 14 śruby mocujące 62, 62'.

PL 204 669 B1

Jak to jest szczególnie widoczne na fig. 2, przedłużenia 56, 56' mają długość większą od grubości płytki mocującej 51 i ścianki 10 kształtownika. Przez to przy zamontowanym na stałe ramieniu mocującym 14 możliwe jest przemieszczenie podzespołu składającego się z elementu nastawczego 58, przedłużeń 56, 56' i ramienia mocującego w kierunku nastawiania V, to znaczy prostopadle do osi 12 przegubu. Do przemieszczania tego podzespołu i unieruchamiania go w dowolnym położeniu przewidziana jest śruba nastawcza 63, która ma wystający promieniowo cylindryczny łeb 64. W celu ustalenia śruby nastawczej 63 w kierunku nastawiania V jej cylindryczny łeb 64 spoczywa w znajdującym się w płytce mocującej 51 rowku teowym 67 (patrz fig. 4), rozciągającym się prostopadle do osi 12 przegubu i do kierunku nastawiania V. Gwint śruby nastawczej 63 wystaje z płytki mocującej 51 i jest sprzężony ze znajdującym się w elemencie nastawczym 58 otworem gwintowanym 65. Obracanie śruby nastawczej 63 powoduje teraz to, że element nastawczy 58 i tym samym ramię mocujące 14 części skrzydłowej zawiasu są przemieszczane w kierunku nastawiania. Dla uruchamiania śruby nastawczej 63 jej łeb 64 jest wyposażony w urządzenie do zaczepiania urządzenia obracającego 69, na przykład w sześciokąt wewnętrzny. Narzędzie to może być wprowadzone przez wzajemnie leżące w jednej linii, mające wspólne oznaczenie otwory 66 w ramieniu mocującym 14, ściance 10 kształtownika i płytce mocującej 51

Na płytce mocującej 51 znajduje się ponadto sprężyna płytkowa 67, która swoim swobodnym końcem opiera się na przeciwległej względem ścianki 10 kształtownika ściance 15 kształtownika. Napięcie sprężyny jest tak dobrane, że wystarcza ono, aby uzyskać takie sprzężenie cierne, żeby utrzymywany był kierunek nastawiania przeciw działaniu jej siły ciężkości, a jednak pod działaniem siły zewnętrznej mogła być przesuwana. Dzięki temu - jak wspomniano na wstępie - ułatwiony jest montaż urządzenia mocującego 50.

Druga postać wykonania urządzenia mocującego 20 według wynalazku jest przedstawiona na fig. 5 do fig. 8. O ile poniżej nie wspomniano wyraźnie inaczej, odpowiada ona pod względem konstrukcji i działania postaci wykonania przedstawionej na podstawie fig. 1 do fig. 4. W celu uniknięcia powtarzania w tym zakresie odwołuje się do powyższego opisu.

Zasadnicza różnica pomiędzy urządzeniami mocującymi 20 i 50 polega na tym, że płytka mocująca 21 w urządzeniu mocującym 20 nie ma oddzielnych otworów gwintowanych do umieszczania śrub mocujących do unieruchamiania płytki mocującej 21 na ściance 10 kształtownika. Mówiąc dokładniej, otwory przelotowe 24, 24', przez które przekładane są przedłużenia 26, 26' w kierunku nastawiania 27, są wyposażone w gwinty wewnętrzne, w które mogą być z zewnątrz, przez odpowiednie otwory w ściance 10 kształtownika, wkręcane tuleje wyposażone w odpowiednie zewnętrzne gwinty.

Tuleja 22, 22' zawiera wystający promieniowo kołnierz 27, 27', który od zewnątrz zachodzi na ściankę 10 kształtownika, tak że płytka mocująca 21 może być unieruchamiana przez dociąganie tulei 22, 22' do ścianki 10 kształtownika.

Otwór wewnętrzny 23, 23' tulei 22, 22' służy do dającego możliwość przemieszczania w kierunku nastawiania umieszczenia przedłużenia 26, 26', którego ukształtowanie i działanie odpowiadają ukształtowaniu i działaniu przedłużenia 56, 56' z opisanego na podstawie fig. 1 do fig. 4 pierwszego przykładu wykonania. Jedynie mocowanie przedłużeń 26, 26' w płytce mocującej 21 odbywa się nie za pomocą połączeń gwintowych, lecz przedłużenia 26, 26' mają na swym końcu odwrotnym względem ramienia mocującego 14 zgrubienia 28, 28', którymi wchodzą one w rowek teowy 29, 29' elementu nastawczego 30. Do przemieszczania i unieruchamiania urządzenia nastawczego 32, mającego element nastawczy 30 i przedłużenia 26, 26', służy znowu śruba 31, która pod względem swej funkcji i ukształtowania odpowiada śrubie 64 z przykładu wykonania opisanego na podstawie fig. 1 do fig. 4.

Claims (8)

1. Urządzenie mocujące do mocowania części ramowej lub części skrzydłowej zawiasu określającego oś przegubu na pustym kształtowniku, który stanowi część stałej ramy lub ruchomego skrzydła, z wsuwaną w pusty kształtownik i dającą się unieruchamiać w uprzednio wybranym miejscu płytką mocującą i z urządzeniem nastawczym, za pomocą którego część ramowa zawiasu lub część skrzydłowa zawiasu może być przestawiana w kierunku nastawiania przebiegającym w przybliżeniu prostopadle do osi przegubu względnie do pustego kształtownika, przy czym urządzenie nastawcze ma znajdujący się w pustym kształtowniku element nastawczy, na którym może być ustalana część ramowa względnie

PL 204 669 B1 część skrzydłowa zawiasu, i przy czym zawiera środki do uruchamiania urządzenia nastawczego, za pomocą których element nastawczy może być przemieszczany względem płytki mocującej w kierunku nastawiania i wedle wyboru unieruchamiany w wymaganym położeniu, znamienne tym, że płytka mocująca (21, 51) zawiera co najmniej jeden otwór przelotowy (24, 24'; 54, 54') przebiegający w kierunku nastawiania (V), przez który wystaje rozciągające się od elementu nastawczego (30, 58), przechodzące w otworze przelotowym przez zwróconą do części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu ściankę (10) pustego kształtownika (5) przedłużenie (26, 26'; 56, 56'), przy czym koniec po stronie czołowej przedłużenia (26, 26'; 56, 56') przechodzącego przez otwór przelotowy w pustym kształtowniku (5) tworzy powierzchnię (60, 60') przylegania dla ramienia mocującego (14) części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu.

2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że element nastawczy (30, 58) jest umieszczony na odwrotnej względem części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu stronie płytki mocującej (21, 51).

3. Urządzenie według zastrz. 2, znamienne tym, że płytka mocująca (21, 51) w stanie ustalonym w pustym kształtowniku (5) przylega do ścianki (10) pustego kształtownika (5).

4. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że przedłużenie (26, 26'; 56, 56') zawiera co najmniej jeden, rozciągający się od jego końca po stronie czołowej centralny otwór gwintowany (61, 61') do uchwycenia śruby mocującej (62, 62') dla przymocowania ramienia mocującego (14) części ramowej zawiasu lub części skrzydłowej zawiasu.

5. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że środki do uruchamiania urządzenia nastawczego (32, 57) zawierają element uruchamiający dający się uruchamiać z zewnątrz pustego kształtownika.

6. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że element uruchamiający ma postać rozciągającego się w kierunku nastawiania (V) i w tym kierunku ustalonego w płytce mocującej (21, 51), osadzonego obrotowo elementu gwintowanego, który swoim gwintem wchodzi w odpowiednio komplementarny gwint w elemencie nastawczym (30, 58).

7. Urządzenie według zastrz. 6, znamienne tym, że element gwintowany stanowi śruba nastawcza (31, 63), której wystający promieniowo łeb jest unieruchomiony w kierunku nastawiania w wybraniu znajdującym się w płytce mocującej (21, 51) i ma środki do współpracy z narzędziem obracającym, które dają się uruchamiać przez otwory w ramieniu mocującym części ramowej zawiasu lub części ramowej skrzydła.

8. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że na płytce mocującej (21, 51) znajduje się co najmniej jeden element sprężysty dociskający płytkę mocującą (21, 51) do przeznaczonej do mocowania ścianki pustego kształtownika (5) z taką siłą, że płytka mocująca (21, 51) jest trzymana w pustym kształtowniku (5) przeciw jej sile ciężkości, przy czym jednak jest przemieszczalna przez przyłożenie siły zewnętrznej.