PL200833B1 - Dozownik z pojemnikiem aplikowanego środka oraz pompka do dozownika - Google Patents

Abstract

Wynalazek dotyczy dozownika z pojemni- kiem (S) aplikowanego srodka oraz z pompk a (P) do dawkowania tego srodka znajduj acego si e w pojemniku, która to pompka posiada komor e t loczenia (17), co najmniej jeden zawór wloto- wy oraz co najmniej jeden zawór wylotowy (16), przy czym zawór wlotowy jest ukszta ltowany jako zawór suwakowy, który w jego po lo zeniu zamkni ecia przesuwa si e poza skok dozowa- nia wyznaczaj acy obj eto sc srodka podawane- go do komory t loczenia, wed lug wynalazku charakteryzuj acego si e tym, ze skok dozowa- nia jest wyznaczony przez d lugo sc ukszta lto- wanego w korpusie, dopasowanego do kontu- ru zaworu suwakowego (10, 12), kana lu do- zowania (13), który zarówno od strony komory t loczenia (17) jak te z od strony pojemnika (S) aplikowanego srodka jest ograniczony posze- rzeniem przekroju. PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest dozownik z pojemnikiem aplikowanego środka oraz pompka do dozownika, w szczególności pompka do dawkowania środka znajdującego się w pojemniku.

Znana jest pompka do dozownika posiadająca komorę tłoczenia, co najmniej jeden zawór wlotowy oraz co najmniej jeden zawór wylotowy, a także dozownik z pompką tego rodzaju.

Tego rodzaju urządzenie dozujące jest znane z amerykańskiego opisu patentowego nr US 4,369,900. Znane urządzenie dozujące posiada urządzenie pompujące z komorą pompy zaworem wlotowym i zaworem wylotowym. Zawór wlotowy jest wykonany jako zawór suwakowy, przy czym zawór suwakowy jest ruchomy w swojej pozycji zamkniętej w zakresie skoku dozującego określającego objętość dozowania dla komory pompy.

Następne urządzenie dozujące jest znane z amerykańskiego opisu patentowego nr US 5,351,863 i jest zaopatrzone w urządzenie pompujące wykonane w postaci pompy tłokowej. Urządzenie pompujące zawiera zawór klapkowy jako zawór wylotowy.

Inny amerykański opis patentowy nr US 4,371,097 ujawnia urządzenie dozujące zaopatrzone w urządzenie pompujące, z którym współpracuje kulowy zawór wlotowy.

Znany jest z niemieckiego opisu patentowego nr DE 33 15 334 A1 wyposażony w pompkę dozownik, który posiada pojemnik na aplikowany środek, w szczególności środek płynny, pastowaty albo kremowy. Oprócz zaworu wlotowego znajduje się przy komorze tłoczenia zawór wylotowy a także dodatkowy zawór wylotowy w strefie otworu wyjściowego, przy czym dodatkowy zawór wylotowy jest otwierany za pośrednictwem stopniowego tłoczka przez narastające w pompce ciśnienie płynu. Przewidziano do tego korpus zaworowy, który jest dociskany w kierunku zamknięcia członem sprężynującym.

Znane jest urządzenie do dozowania ujawnione w europejskim opisie patentowym nr EP 000313, które to urządzenie posiada głowicę dozownika, z przesuwną osiowo zatyczką, która jest uruchamiana podczas uruchamiania urządzenia dozującego. Zatyczka ta współpracuje z pierścieniem o okrągłym przekroju w celu zamknięcia komory dozującej przed dozowaniem płynu.

Dozownik z pojemnikiem aplikowanego środka oraz z pompką do dawkowania tego środka znajdującego się w pojemniku, która to pompka posiada komorę tłoczenia, co najmniej jeden zawór wlotowy oraz co najmniej jeden zawór wylotowy, przy czym zawór wlotowy jest ukształtowany jako zawór suwakowy, który w jego położeniu zamknięcia przesuwa się poza skok dozowania wyznaczający objętość środka podawanego do komory tłoczenia, według wynalazku charakteryzuje się tym, że skok dozowania jest wyznaczony przez długość ukształtowanego w korpusie, dopasowanego do konturu zaworu suwakowego, kanału dozowania, który zarówno od strony komory tłoczenia jak też od strony pojemnika S aplikowanego środka jest ograniczony poszerzeniem przekroju.

Korzystnie, komora tłoczenia posiada co najmniej jedno ukształtowane w korpusie gniazdo, do którego jest przyporządkowany co najmniej jeden poruszający się razem z zaworem suwakowym element wyporowy, który swoim kształtem jest dopasowany do przekroju gniazda tak, że element wyporowy wchodząc w gniazdo wypełnia je niemal całkowicie.

Korzystnie, dozownik zawiera służącą jako napęd zwrotny sprężynę wyciskową, która jest umieszczona poza drogą przepływu aplikowanego środka, w szczególności poza komorą tłoczenia.

Korzystnie, przyporządkowana do korpusu zaworu wylotowego sprężyna zwrotna jest usytuowana w miejscu oddzielonym od drogi przepływu aplikowanego środka.

Pompka do dozownika według wynalazku charakteryzuje się tym, że jest ukształtowana jako element konstrukcyjny wytwarzany oddzielnie od dozownika i łączony z dozownikiem w sposób rozłączny.

Zaletą rozwiązania według wynalazku jest stworzenie dozownika określonego wyżej rodzaju, który umożliwia dokładne dawkowanie aplikowanego środka.

Zalety rozwiązania według wynalazku uzyskano przez to, że zawór wlotowy jest ukształtowany jako zawór suwakowy, który w jego położenie zamknięcia może przesuwać się poza skok dozowania wyznaczający objętość środka podawanego do komory tłoczenia. Taki ustalony skok dozowania umożliwia bardzo dokładne dawkowanie, gdyż można różnicować dawki w zależności od długości skoku dozowania.

W przykładzie wykonania wynalazku zawór suwakowy może być przesunięty w położenie otwarcia wychodząc w obie strony poza skok dozowania. Dzięki temu uzyskuje się po pierwsze szczególnie dokładne dozowanie. Po drugie możliwość dwustronnego przemieszczenia zaworu suwakowego w jego położenie otwarcia pozwala na zastrzyknięcie pompki (priming). Podczas pierwszego

PL 200 833 B1 uruchomienia dozownika może być wyparte powietrze znajdujące się w komorze tłoczenia, w szczególności do pojemnika aplikowanego środka. Przy tym zawór suwakowy przemieszcza się w kierunku tego pojemnika, odchodząc od komory tłoczenia poza skok dozowania do wolnej przestrzeni, to znaczy przesuwa się w jego położenie otwarcia od strony pojemnika aplikowanego środka.

W następnej postaci wykonania wynalazku skok dozowania jest wyznaczony przez ukształ towany w korpusie, dopasowany do konturu zaworu suwakowego kanał dozowania, który zarówno od strony komory tłoczenia jak też od strony pojemnika aplikowanego środka jest ograniczony poszerzeniem przekroju. Korzystnie kanał dozujący jest ukształtowany na umieszczonym w sposób rozłączny elemencie konstrukcyjnym. Dzięki temu można zastosować taki element konstrukcyjny o zróżnicowanej długości kanału dozowania, zależnie od wymaganej dawki. Długość kanału dozowania determinuje skok dozowania i przez to także dawkę podawaną przez pompkę. Tak więc wymieniając ten element konstrukcyjny można wykorzystywać dozownik do różnych celów. Zawór suwakowy otwiera się, gdy dojdzie do odpowiedniego poszerzenia przekroju. Dzięki temu zawór suwakowy może być przeprowadzony w położenie otwarcia w obu kierunkach skoku.

W nastę pnej postaci wykonania wynalazku komora tłoczenia ma co najmniej jedno ukształtowane w korpusie gniazdo, do którego jest przyporządkowany co najmniej jeden poruszający się razem z zaworem suwakowym element wyporowy, który kształ tem jest dopasowany do przekroju tego gniazda tak, że element wyporowy wchodząc w to gniazdo wypełnia je niemal całkowicie. Dzięki temu można ograniczyć do minimum martwą strefę komory tłoczenia pompki, co pozwala jeszcze poprawić dokładność dozowania.

W nastę pnej postaci wykonania wynalazku sł u żąca jako napę d zwrotny sprężyna wyciskowa jest umieszczona poza drogą przepływu aplikowanego środka, w szczególności poza komorą tłoczenia. Tak więc sprężyna wyciskowa nie może być narażona na działanie substancji czynnych zawartych w aplikowanym środku. Dzięki umieszczeniu sprężyny wyciskowej poza drogą przepływu aplikowanego środka unika się również zanieczyszczenia tego środka przez sprężynę wyciskową, w szczególności w związku z jej korozją.

W następnej postaci wykonania wynalazku przyporzą dkowana do korpusu zaworu wylotowego sprężyna zwrotna jest usytuowana w miejscu oddzielonym od drogi przepływu aplikowanego środka. W szczególności ta sprężyna zwrotna jest usytuowana w uszczelnionym względem aplikowanego środka miejscu oddzielonym od komory tłoczenia. Dzięki temu sprężyna zwrotna nie jest narażona na działanie substancji zawartych w aplikowanym środku.

Poprawiono możliwość zastosowania pompki przez to, że pompka jest ukształtowana jako element konstrukcyjny wytwarzany oddzielnie od dozownika i łączony z dozownikiem w sposób rozłączny. Dzięki temu można wykonać pompkę jako oddzielny element stosowany w różnych dozownikach.

Przedmiot wynalazku w przykładach wykonania przedstawiono na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przykład wykonania dozownika z pompką i kompensatorem ciśnienia, w przekroju podłużnym, fig. 2 - następny przykład wykonania dozownika z pojemnikiem o elastycznych ściankach i z pompką podobną jak na fig. 1, fig. 3 - dozownik według fig. 2 przedstawiony w przekroju podłużnym, fig. 4 - obsadę dozownika według fig. 3, służącą jako pokrywka, ukazaną w powiększeniu w przekroju połówkowym, fig. 5 - dozownik podobny do fig. 1 w przekroju podłużnym i fig. 6 - dozownik według fig. 5 ze zdjętym wyciskaczem.

Dozownik według fig. 1 posiada kapturek zamykający 1, który może być osadzony na pojemniku aplikowanego środka, korzystnie w postaci buteleczki lub puszki. W tym celu kapturek zamykający 1 ma kształt kubeczka i na swoim obwodzie wewnętrznym posiada nie zaznaczone na rysunku odsadzenie pierścieniowe, które wchodzi zatrzaskowo w odpowiedni kołnierz pierścieniowy na szyjce pojemnika aplikowanego środka. W górnej części kapturka zamykającego 1 jest przewidziana nie zaznaczona na rysunku obwodowa uszczelka elastyczna, która jest obciskana podczas nasadzania kapturka 1 na szyjkę pojemnika i w ten sposób zapewnia szczelne zamknięcie pojemnika aplikowanego środka. Razem z kapturkiem zamykającym 1 jest uformowana kubeczkowa obsada 2, która w kierunku przeciwnym do nie pokazanego na rysunku pojemnika wystaje w górę współosiowo z podłużną osią kapturka zamykającego 1. Obsada 2 tworzy zewnętrzną, płaszczową obudowę dla opisanej niżej pompki, która jest częścią dozownika według fig. 1. Przewidziano też nieruchomy, wychodzący z kapturka zamykającego 1 i umieszczony współosiowo w obsadzie 2 korpus pompki 3, który ma kanał wyjściowy 6 koncentryczny względem osi podłużnej kapturka 1. Korpus ten jest otwarty zarówno w dół ku pojemnikowi aplikowanego środka jak też w górę w kierunku otworu dozującego 18. W dolnym odcinku kanału wyjściowego 6 jest wstawiony w zasadzie znany, korzystnie elastyczny króciec ssawny 7. Górny odci4

PL 200 833 B1 nek kanału wyjściowego 6 jest ukształtowany jako odcinek bądź kanał dozowania 13, gdzie ten górny odcinek wychodząc od skokowego przewężenia kanału 6 stanowi cylindryczny kanał dozujący o średnicy zmniejszonej w porównaniu z dolnym odcinkiem kanału 6. Ukształtowany jako kanał dozujący 13 odcinek dozowania jest opasany wewnętrznym płaszczem cylindrycznym 4.

W odstępie promieniowym od tego wewnętrznego płaszcza cylindrycznego 4 tworzy wewnętrzny korpus pompki 3 zewnętrzny płaszcz cylindryczny 5, który - podobnie jak wewnętrzny płaszcz 4 jest uformowany jednoczęściowo z kapturkiem zamykającym 1. Zewnętrzny płaszcz cylindryczny 5 jest usytuowany koncentrycznie względem wewnętrznego płaszcza cylindrycznego. Między wewnętrznym płaszczem 4 i zewnętrznym płaszczem 5 powstaje pierścieniowa wnęka wyporowa lub gniazdo 14, o którym będzie mowa niżej i który zalicza się do komory tłoczenia.

Pompka jest ułożyskowana przesuwnie-skokowo względem zamocowanej nieruchomo na pojemniku aplikowanego środka obsady 2 wraz z wewnętrznym korpusem pompki 3. Pompka ta posiada zewnętrzny korpus 8, który jest połączony na stałe z wewnętrznym zespołem tłoczkowym 9 do 11. Pompkowy zespół tłoczkowy 9 do 11 jest wytwarzany jako oddzielny człon konstrukcyjny i jest ustalony zatrzaskowo we wnętrzu zewnętrznego korpusu 8. Pompkowy zespół tłoczkowy ma korpus 9, który w górnej części tworzy cylindryczną wnękę na umieszczony współosiowo, przesuwny skokowo zawór wylotowy 16. Zawór ten jest naciskany w kierunku zamknięcia sprężyną naciskową, tu w postaci sprężyny śrubowej, tak że tłoczkowy zawór wylotowy 16 zamyka otwór wylotowy 18. Sprężyna naciskowa jest umieszczona we wnętrzu tłoczkowego zaworu wylotowego 16 i opiera się na spodzie cylindrycznej wnęki korpusu 9. Cylindryczna wnęka korpusu 9 na jego górnym obrzeżu jest zaopatrzona w obwodową uszczelkę wargową, która przylega ściśle do zewnętrznego płaszcza tłoczkowego zaworu wylotowego 16. Tak więc wnęka cylindryczna a przez to także gniazdo dla sprężyny naciskowej są uszczelnione na upływ aplikowanego środka, w szczególności płynu. Zawór wylotowy 16 jest dodatkowo ukształtowany jako wkładka, która niemal całkowicie wypełnia wnętrze zewnętrznego korpusu 8 pompki. Również korpus 9 jest ukształtowany jako element wypełniający i swoim konturem zewnętrznym jest w znacznym stopniu dopasowany do wewnętrznego konturu korpusu zewnętrznego 8.

Na korpusie 9 tłoczka jest utworzony pierwszy sektor należącej do komory tłoczenia 17 komory wylotowej, która jest otwarta ku wnęce wyporowej lub gniazdu 14 i odcinkowi lub kanałowi dozowania 13. Ten pierwszy sektor w jego górnej części jest otwarty promieniowo na zewnątrz i przechodzi w pierścieniową wnękę komory wylotowej komory tłoczenia 17 utworzoną między zewnętrznym płaszczem korpusu 9, zewnętrznym konturem zaworu wylotowego 16 i wewnętrznym konturem zewnętrznego korpusu 8 pompki. Ta pierścieniowa wnęka jest zamknięta osiowo w dół w wyniku zatrzaskowego połączenia korpusu 9 w pierścieniowej strefie kołnierza zatrzaskowego z zewnętrznym korpusem pompki 8. W kierunku otworu wylotowego 18 zawór wylotowy 16 zamyka pierścieniową wnękę komory wylotowej komory tłoczenia.

W dolnej części korpus 9 tworzy koncentryczny wewnętrzny tłoczek zaworowy, który razem z wewnętrznym płaszczem cylindrycznym 4 w strefie odcinka lub kanału dozowania 13 tworzy zawór wlotowy pompki ukształtowany jako zawór suwakowy 10, 12. W tym celu tłoczek zaworowy, uformowany jako jedna część z korpusem 9, posiada w dolnej części pierścieniową stopkę zaworu suwakowego 12, która przy wchodzeniu tłoczka zaworowego w kanał dozowania 13 przylega szczelnie do wewnętrznej ścianki kanału dozującego tworzącego kanał dozowania 13. Stopka zaworu suwakowego 10, 12 ma średnicę większą od średnicy tłoczka zaworowego. Długość tłoczka zaworowego oraz skok korpusu 9 i przez to całej przesuwnej skokowo pompki są dobrane tak, że stopka 12 w górnym, pokazanym na fig. 1 położeniu otwarcia znajduje się w małym odstępie nad kanałem dozowania 13. W dolnym, końcowym położeniu przesuwnej skokowo pompki stopka 12 wchodzi w rozszerzony skokowo kanał wyjściowy 6, to znaczy przesuwa się ona w dół przez kanał dozowania 13. Zewnętrzna średnica stopki 12 jest mniejsza od średnicy kanału wyjściowego 6 w rozszerzonej skokowo strefie i ponadto średnica tłoczka zaworowego 10 jest mniejsza niż wewnętrzna średnica odcinka lub kanału dozowania 13, wobec czego w tej dolnej pozycji końcowej pompki może nastąpić poprzez króciec ssawny 7 wymiana aplikowanego środka między komorą wylotową komory tłoczenia 17 i pojemnikiem tego środka.

Koncentrycznie i w promieniowym odstępie tłoczek zaworowy 10 jest opasany kloszowym tłoczkiem lub elementem wyporowym 11, który za pośrednictwem dolnej krawędzi uszczelnieniowej przylega obwodowo do wewnętrznej ścianki pierścieniowej wnęki wyporowej lub gniazda 14. Przekrój kloszowego tłoczka lub elementu wyporowego 11 jest tak dopasowany do przekroju wnęki wyporowej, że w dolnym położeniu końcowym korpusu tłoczka nie pozostaje prawie żadna strefa martwa w tej wnęce, ponieważ tłoczek lub element wyporowy 11 w tej pozycji jest całkowicie zanurzony we wnęce lub

PL 200 833 B1 gnieździe 14. Również wnęka pierścieniowa pozostająca między zewnętrzną ścianką tłoczka zaworowego 10 i wewnętrzną ścianką elementu wyporowego 11 jest dostosowana swoją objętością do wnętrza płaszcza cylindrycznego 4, w wyniku czego następuje dalsze zmniejszenie strefy martwej pozostającej po przesunięciu pompki w dół. Tłoczkowy zawór wylotowy 16 w strefie jego płaszcza zewnętrznego jest zaopatrzony w kilka występów pierścieniowych, które tworzą powierzchnie naciskowe dla otwarcia zaworu wylotowego 16. Kołpak ochronny 19 ma kształt rozszerzającego się stożkowo w dół klosza, który jest osadzony mankietowo na górnej, uformowanej odpowiednio części zewnętrznego korpusu 8 pompki i przylega osiowo do odsadzenia pierścieniowego korpusu 8 pompki. Kołpak ochronny 19 jest nasadzany ręcznie w sposób rozłączny na tę uformowaną część korpusu 8. Zewnętrzna średnica kołpaka ochronnego 19 jest mniejsza od maksymalnej zewnętrznej średnicy korpusu 8 pompki. Górna, uformowana część korpusu 8 ma kształt oliwki nosowej, żeby umożliwić wprowadzenie do nosa środka zawartego w pojemniku. Korzystnie przechowywany w pojemniku środek zawiera przynajmniej jedną farmaceutyczną substancję czynną.

Na zewnętrznej powierzchni zewnętrznego korpusu 8 pompki jest ustalony zatrzaskowo wyciskacz 20, który na swojej stronie górnej co najmniej na każdym z dwóch przeciwległych boków jest zaopatrzony we wspornik palcowy. Na fig. 1 wsporniki palcowe mają wyprofilowania. Do osiowego ustalenia wyciskacza 20 na obwodzie korpusu 8 pompki przewidziano obwodowy zaczep 21, do którego jest przyporządkowany wyżej co najmniej jeden rowek zatrzaskowy, w którym następuje osiowe ustalenie odpowiednich wewnętrznych krawędzi wyciskacza 20. Korzystnie wyciskacz 20 jest osadzony na korpusie 8 pompki za pomocą nierozdzielnego połączenia zatrzaskowego, to znaczy po osiowym ustaleniu wyciskacza 20 nie można go zdjąć bez uszkodzenia z korpusu 8 pompki.

Poniżej zaczepu 21 korpus 8 pompki ma cylindryczny płaszcz prowadzący, który na swoim dolnym obrzeżu jest wyposażony w kilka garbów oporowych 23 rozmieszczonych na tej samej wysokości na zewnętrznym obwodzie płaszcza prowadzącego, które współpracują z wystającym promieniowo do wewnątrz wieńcem zatrzaskowym 24 płaszczowej lub kubeczkowej obsady 2. Garby oporowe 23 i wieniec zatrzaskowy 24 tworzą wyprofilowanie ustalające, które zapewnia osiowe osadzenie przesuwnego skokowo korpusu 8 pompki na nieruchomej obsadzie 2. Wyprofilowanie to przytrzymuje osiowo korpus 8 pompki pod naciskiem sprężyny wyciskowej 15, która cofa przesuwną skokowo pompkę w ukazane na fig. 1 położenie wyjściowe. Tak więc podczas ręcznego naciskania pompki w dół następuje ściśnięcie sprężyny wyciskowej 15. Jak można zauważyć na fig. 1, sprężyna wyciskowa 15 jest umieszczona poza zewnętrznym płaszczem cylindrycznym 5 wewnętrznego, nieruchomego korpusu 8 pompki, tak że sprężyna wyciskowa 15 jest usytuowana poza strefą przepływu aplikowanego środka. Tak więc sprężyna wyciskowa 15 nie styka się z tym środkiem, na przykład z płynem zawierającym co najmniej jedną farmaceutyczną substancję czynną.

Wyciskacz 20 ma pierścieniowy wypust ochronny 22, który wystaje w dół jako płaszcz cylindryczny i w przedstawionej na fig. 1 górnej pozycji końcowej pompki jest przesunięty osiowo względem obsady 2 tak, że zachodzi na strefę wyprofilowań ustalających 23, 24. Odstęp powierzchni zewnętrznej obsady od wewnętrznej ścianki wypustu ochronnego 22 jest korzystnie mniejszy niż promieniowy wymiar wyprofilowań ustalających 23, 24, tak że sztywny, pierścieniowy wypust ochronny 22 stanowi zabezpieczenie przed poluzowaniem tych wyprofilowań 23, 24 i ściągnięciem korpusu 8 pompki.

Kapturek zamykający 1 wraz z opisaną uprzednio pompką zamyka szczelnie pojemnik aplikowanego środka, wobec czego podczas pompowania musi nastąpić wyrównanie ciśnienia, żeby nie było zakłóceń w działaniu pompki. W przedstawionym przykładzie realizacji przewidziano do tego kompensator ciśnienia (25, 26, D), który jest zespolony z kapturkiem zamykającym 1. Kompensator ten ma po pierwsze zwężający się ku stronie zewnętrznej otwór dyszowy D służący jako otwór wyrównujący ciśnienie, którego średnica w najwęższym miejscu korzystnie nie przekracza 0,2 do 0,3 mm. Zapewnia to wymianę gazową, natomiast minimalny jest ubytek płynu ze względu na bardzo mały otwór dyszowy D, a więc ograniczone jest ulatnianie. W szczególności ulatnianie jest korzystnie ograniczone w przypadku dodatkowo przewidzianego na fig. 1 układu filtrowego 25, który posiada bliżej nie określoną obsadę filtra membranowego 26. Obsada ta jest wstawiona w odpowiednie gniazdo kapturka zamykającego 1 i korzystnie jest tam wklejona albo jest z nim połączona trwale w inny sposób. Membranowy filtr 26 w przedstawionym przykładzie realizacji jest zespolony na obwodzie z wykonaną wtryskowo obsadą. Alternatywnie można laminować membranowy filtr 26 na górnym obrzeżu czołowym tej obsady. Korzystnie w filtrze tym membrana jest wykonana z PP/PTFE albo z TPE/PES. Filtr 26 zapobiega skażeniu aplikowanego środka znajdującego się w pojemniku oczyszczając za po6

PL 200 833 B1 mocą odpowiedniej membrany powietrze atmosferyczne zasysane przez otwór dyszowy D dla kompensacji ciśnienia podczas pompowania. Układ filtrowy 25 zapobiega przenikaniu wody i wilgoci.

Niżej opisano działanie dozownika przedstawionego na fig. 1. Zawór wlotowy utworzony przez tłoczek zaworowy 10 wraz ze stopką 12 i kanałem dozowania 13 pracuje jako suwak podczas ręcznego uruchamiania wyciskacza 20, przy czym zewnętrzny korpus 8 pompki razem z pompką (9 do 11) przemieszcza się w dół. Stopka 12 podczas całego skoku pompki w dół schodzi poniżej odcinka lub kanału dozowania 13 i przez to poniżej skokowego odsadzenia w kanale wylotowym 6, co umożliwia tak zwane zastrzyknięcie. Oznacza to, że powietrze znajdujące się w komorze tłoczenia 17 wyznaczonej przez komorę wylotową, wnękę wyporową lub gniazdo 14 i pierścieniową szczelinę między wewnętrznym tłoczkiem zaworowym 10 i zewnętrznym tłoczkiem lub elementem wyporowym 11 podczas skokowego ruchu pompki w dół może uchodzić do kanału wyjściowego 6 i przez to do króćca ssawnego 7 i do pojemnika aplikowanego środka. Podczas skoku powrotnego następuje odpowiednie zasysanie płynnego środka. Ze względu na bardzo małą objętość strefy martwej w obrębie komory tłoczenia pompki wystarczy korzystnie już jeden suw zastrzyknięcia, żeby zassać do komory tłoczenia dostateczną ilość aplikowanego środka. Długość skoku stopki 12 wzdłuż odcinka lub kanału dozowania 13 wyznacza objętość dawki. Określony kanał dozowania 13 zwężony skokowo względem pozostałej części kanału wyjściowego 6, wraz z przesuwającym się w dół do wolnej przestrzeni tłoczkiem zaworowym 10 umożliwia też bardzo dokładne i niezawodne dozowanie po zastrzyknięciu, to znaczy po napełnieniu całej drogi przepływu aplikowanego środka w kanale wyjściowym 6 oraz w komorze dozowania pompki.

Proces wypierania zaczyna się, gdy ciśnienie płynu w komorze tłoczenia 17, to znaczy w szczególności w górnej strefie komory wylotowej, działające na tłoczkowy zawór wylotowy 16 przewyższa opór sprężyny naciskowej. Ciśnienie płynu wypiera wtedy w dół zawór wylotowy 16 pokonując siłę nacisku tej sprężyny, w wyniku czego przez otwór wylotowy 18 następuje wypływ odpowiedniej dawki aplikowanego środka. Otwór wylotowy 18 jest korzystnie ukształtowany w postaci dyszy, żeby spowodować rozpylenie wypieranego środka. Oczywiście przed dozowaniem trzeba zdjąć kołpak ochronny 19.

Przedstawiony na fig. 1 dozownik składa się z kilku elementów wykonanych z tworzywa sztucznego, tu tylko z sześciu elementów konstrukcyjnych z tworzywa. Pierwszym takim elementem jest kapturek zamykający 1 zespolony z obsadą 2 i wewnętrznym korpusem pompki 3. Drugi element konstrukcyjny stanowi zewnętrzny korpus 8 pompki, a trzecim elementem jest pompkowy zespół tłoczkowy (9 do 11). Czwartym elementem z tworzywa sztucznego jest tłoczkowy zawór wylotowy 16. Piątym takim elementem jest wyciskacz 20 ze wspornikami palcowymi, a ostatnim elementem z tworzywa sztucznego jest kołpak ochronny 19. Podczas montażu dozownika wstawia się najpierw w korpus 9 tłoczkowy zawór wylotowy 16 wraz ze sprężyną naciskową, po czym korpus 9 z zaworem wylotowym 16 ustala się zatrzaskowo we wnętrzu zewnętrznego korpusu 8 pompki, w wyniku czego górna powierzchnia czołowa zaworu wylotowego 16 naciska na odpowiednią przylgę w strefie otworu wylotowego 18. Następnie zewnętrzny korpus 8 pompki wraz z pompkowym zespołem tłoczkowym (9 do 11) wsuwa się osiowo w stały element konstrukcyjny z tworzywa sztucznego, w wyniku czego następuje zatrzaśnięcie i osiowe zabezpieczenie w strefie wyprofilowań ustalających 23, 24. Teraz nasadza się osiowo z góry wyciskacz 20 na zewnętrzny korpus 8 pompki, co zapewnia połączenie zatrzaskowe i zabezpieczenie osiowe między korpusem 8 pompki i obsadą 2 kapturka zamykającego 1. W kapturek zamykający 1 wkłada się układ filtrowy 25 jak też obwodową uszczelkę. Wreszcie można nałożyć szczelnie kapturek 1 na odpowiedni pojemnik aplikowanego środka. Przed osiowym nasadzeniem zewnętrznego korpusu 8 pompki na kapturek zamykający 1 wstawiono sprężynę wyciskową 15.

W odmianie realizacji według fig. 2 do 4 pompka P odpowiada pompce opisanej wyżej na podstawie fig. 1, tak że rezygnuje się tu ze szczegółowego opisu pompki P. Części konstrukcyjne spełniające tę samą funkcję oznaczono takimi samymi odnośnikami jak w odmianie realizacji według fig. 1, dodając jednak literę „a”. Niżej omawia się tylko różnice występujące między pompką P i pompką z fig. 1. Poza tym opisuje się dozownik z zespoloną z nim pompką P. Istotną różnicą w porównaniu z odmianą realizacji według fig. 1 jest to, że pompka P jest wytwarzana jako oddzielny element konstrukcyjny i jest połączona rozłącznie z dozownikiem. W odmianie realizacji według fig. 2 do 4 obsada 2a jest wprawdzie ukształtowana również wspólnie z wewnętrznym kadłubem pompki, który jest opasany sprężyną wyciskową 15a, jednakże kadłub ten wraz z obsadą 2a stanowi jeden człon oddzielony od kapturka 28 zamykającego kubek pojemnikowy B. Kapturek 28 jest ukształtowany tulejkowo lub pierścieniowo i ma zagłębienie, w którym może być ustalona zatrzaskowo obsada 2a pompki P za pomocą obwodowego

PL 200 833 B1 kołnierza pierścieniowego. W tym celu obrzeże tego wgłębienia jest zaopatrzone w pierścieniowy zatrzask, który można zauważyć na fig. 2 i 3, ale nie będzie tu bliżej omawiany. Szczelne i bezluzowe osadzenie kołnierza pierścieniowego i obsady 2a we wgłębieniu kapturka zamykającego 28 zapewnia pierścieniowa uszczelka 29, która znajduje się poniżej kołnierza pierścieniowego i przylega do talerzykowego obrzeża pierścieniowego wgłębienia kapturka 28. Kapturek zamykający 28 jest ukształtowany jako element z tworzywa sztucznego i jest ustalony zatrzaskowo na górnym obrzeżu kubeczka pojemnikowego 28 albo jest z nim połączony przez obciskanie.

Kapturek zamykający 28 poniżej talerzykowego obrzeża zagłębienia ustalającego jest zaopatrzony w uformowany na nim pierścień profilowany 27, który jako wypust kapturka 28 wchodzi do wnętrza kubeczka pojemnikowego B. Jak można zauważyć na fig. 4, pierścień profilowany jest zaopatrzony w kilka równoległych do siebie i umieszczonych w odstępie żeberek pierścieniowych 32, które wystają promieniowo na zewnątrz względem osi podłużnej kapturka 28. Ponadto przewidziano kilka rozciągających się na wysokości pierścienia profilowanego 27, ukierunkowanych pionowo żeberek, które nie są zaznaczone wyraźnie na fig. 2 do 4. Żeberka te są rozmieszczone na obwodzie pierścienia profilowanego 27. Przekrój przedstawiony na fig. 2 i 3 przechodzi każdorazowo przez dwa takie żeberka.

Wyciskacz 20a pompki P działa podobnie jak wyciskacz 20 według fig. 1, przy czym wyciskacz 20a jest dodatkowo ukształtowany w postaci kubkowego płaszcza, który zachodzi osiowo na więcej niż połowę wysokości kubeczkowego pojemnika B. Zewnętrzny płaszcz kubeczkowego pojemnika B i wewnętrzna ścianka dolnego zakończenia cylindrycznego płaszcza 22a wyciskacza 20a są zaopatrzone we współdziałające wyprofilowania oporowe 30, 31, które zazębiają się ze sobą w kierunku osiowym na zasadzie połączenia kształtowego. Tak więc zapewniona jest stabilizacja wyciskacza 20a w kierunku osiowym. Wyciskacz 20a - podobnie jak wyciskacz 20 według fig. 1 - jest ustalony zatrzaskowo na zewnętrznym kadłubie pompki P, a więc wyprofilowania oporowe 30, 31 stanowią jednocześnie ogranicznik skoku pompki P, który stawia opór sile nacisku sprężyny wyciskowej 15.

Przykład wykonania z fig. 2 różni się nieco od odwzorowania na fig. 3, gdyż na fig. 3 na obsadzie 2a pompki P jest przewidziane gniazdo na układ filtrowy, jaki jest ukazany na fig. 1. Gdy kapturek zamykający 28 zamyka szczelnie kubeczek pojemnikowy B, to kubeczek ten może służyć wprost jako pojemnik odpowiedniego płynnego środka, ponieważ mimo stabilnego kształtu kubeczka B przez gniazdo zaopatrzone w otwór dyszowy, ewentualnie z dodatkowym układem filtrowym, następuje dostateczne wyrównanie ciśnienia podczas działania pompki P.

Natomiast w przykładzie wykonania według fig. 2 nie ma takiego kompensatora ciśnienia dla kubeczkowego pojemnika B. Zamiast tego kubeczek B jest wyposażony w mający elastyczną ściankę pojemnik aplikowanego środka S. Pojemnik ten jest ukształtowany jako woreczek foliowy wytworzony z jedno- lub kilkuwarstwowej folii, który jest połączony obwodowe szczelnie z pierścieniem profilowanym 27. Korzystnie woreczek foliowy jest zgrzany z pierścieniem profilowanym 27, przy czym profile pierścienia powiększają powierzchnię szczelnego zgrzania woreczka z pierścieniem 27. Tak więc woreczek foliowy służący jako pojemnik aplikowanego środka S jest otwarty tylko ku pompce P, wobec czego można uzyskać taki sam efekt wypierania i pompowania jak w przykładzie wykonania na fig. 1. Po każdym wyciskaniu zmniejsza się objętość pojemnika S aplikowanego środka, w wyniku czego kurczy się woreczek foliowy. Elastyczna ścianka tego woreczka umożliwia więc wyrównanie ciśnienia i objętości w tym pojemniku S podczas odpowiedniego wyciskania pompki P.

W przykładzie wykonania przedstawiono na fig. 5 i 6 dozownik, którego pompka jest identyczną z pompką według fig. 1. Elementy konstrukcyjne dozownika spełniające tę samą funkcję oznaczono identycznymi odnośnikami jak na fig. 1, jednak z dodatkiem litery „b”. Wskazuje się tu na objaśnienie dotyczące fig. 1. Niżej opisano tylko różnice istniejące na fig. 5 i 6. Zasadniczą różnicą jest to, że obsada 2b, podobnie jak w odmianie realizacji według fig. 2 do 4, jest ukształtowana oddzielnie od kapturka zamykającego 1b. Kapturek zamykający 1b jest wykonany jako pokrywka obciskowa, która jest nasadzana na odpowiednią szyjkę zasobnika aplikowanego środka. Obsada 2b wspólnie z kapturkiem 1b mającym postać pokrywki obciskowej jest nasadzana za pośrednictwem nie pokazanej tu uszczelki obwodowej. Wyciskacz 20b ma kubeczkowy wypust ochronny 22b, który sięga w dół poza kapturek zamykający Ib wykonany tu jako pokrywka obciskowa, tak że wypust ochronny 22b zachodzi osiowo na strefę obciskania kapturka zamykającego 1b ukształtowanego jako pokrywka obciskowa. Eliminuje się przez to możliwość obluzowania się kapturka 1b z odpowiedniej szyjki pojemnika aplikowanego środka, gdy wyciskacz 20b jest ustalony zatrzaskowo na zewnętrznym korpusie 8b pompki w sposób przedstawiony i opisany na podstawie fig. 1. Wypust ochronny pokrywa strefę obciskania kapturka

PL 200 833 B1 zamykającego 1 b, wobec czego oddzielnie wytwarzany wyciskacz jest montowany na korpusie 8b pompki dopiero wtedy, gdy kapturek zamykający 1 jest obciśnięty na odpowiedniej szyjce pojemnika aplikowanego środka. Po zatrzaskowym nasadzeniu wyciskacza 22b nie byłoby już możliwe obciskanie.

Claims (5)

1. Dozownik z pojemnikiem aplikowanego środka oraz z pompką do dawkowania tego środka znajdującego się w pojemniku, która to pompka posiada komorę tłoczenia, co najmniej jeden zawór wlotowy oraz co najmniej jeden zawór wylotowy, przy czym zawór wlotowy jest ukształtowany jako zawór suwakowy, który w jego położeniu zamknięcia przesuwa się poza skok dozowania wyznaczający objętość środka podawanego do komory tłoczenia, znamienny tym, że skok dozowania jest wyznaczony przez długość ukształtowanego w korpusie, dopasowanego do konturu zaworu suwakowego (10, 12), kanału dozowania (13), który zarówno od strony komory tłoczenia (17) jak też od strony pojemnika (S) aplikowanego środka jest ograniczony poszerzeniem przekroju.

2. Dozownik według zastrz. 1, znamienny tym, że komora tłoczenia posiada co najmniej jedno ukształtowane w korpusie gniazdo (14), do którego jest przyporządkowany co najmniej jeden poruszający się razem z zaworem suwakowym (10, 12) element wyporowy (11), który swoim kształtem jest dopasowany do przekroju gniazda (14) tak, że element wyporowy (11) wchodząc w gniazdo (14) wypełnia je niemal całkowicie.

3. Dozownik według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera służącą jako napęd zwrotny sprężynę wyciskową (15), która jest umieszczona poza drogą przepływu aplikowanego środka, w szczególności poza komorą tłoczenia (17).

4. Dozownik według zastrz. 1, znamienny tym, że przyporządkowana do korpusu zaworu wylotowego (16) sprężyna zwrotna jest usytuowana w miejscu oddzielonym od drogi przepływu aplikowanego środka.

5. Pompka do dozownika według zastrz. 1, znamienna tym, że pompka jest ukształtowana jako element konstrukcyjny wytwarzany oddzielnie od dozownika i łączony z dozownikiem w sposób rozłączny.