PL184413B1 - Sposób i urządzenie do obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwłaszcza z PCV, otrzymanych przez wytłaczanie - Google Patents

Abstract

1. Sposob obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwlaszcza z PCV, otrzymanych przez wytlaczanie, w którym rure doprowadza sie do temperatu- ry orientacji czasteczek, wyzszej niz temperatura otoczenia i poddaje sie ja dwuosiowemu rozciaganiu na drodze rozprezania promieniowego i wydluza- nia osiowego dla uzyskania rury o podwójnej orientacji, znamienny tym, ze rure (T) tnie sie na odcinki (4) o wlasciwej dlugosci bezposrednio po wytlo- czeniu, gdy jej temperatura jest wyzsza, niz temperatura orientacji czasteczek, przy czym kazdy odetnek stanowi pólfabrykat (5), nastepnie kazdy pólfabry- kat umieszcza sie w komorze (E), w której chlodzi sie go za pomoca plynu (F) o temperatura zblizonej do temperatury orientacji czasteczek, przy czym czas przebywania pólfabrykatu w komorze, który jest dluzszy niz czas wytlaczania pólfabrykatu, pozwala na ustalenie sie wlasciwej temperatury, nastepnie pólfabrykat (5a) wyjmuje sie z komory (E) i poddaje sie go obróbce nadajacej dwuosiowa orientacje 9. Urzadzenie do obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwlaszcza z PCV, otrzymywanych przez wytlaczanie, zawierajace wytlaczarke do produkcji rur i srodki sluzace do poddawania rury dwuosiowemu rozciaga- niu na drodze rozprezania promieniowego i wydluzania osiowego dla uzyskania rury o orientacji podwójnej, znam ienne tym, ze zawiera srodek tnacy (6) przy wyjsciu z wytlaczarki (2), dostarczajacy rure w odcinkach (4) o wlasciwej dlugosci bezposrednio po wytloczeniu, gdy jej temperatura jest wyzsza, niz temperatura orientacji czasteczek, a kazdy odcinek stanowi pólfabrykat (5), oraz zawiera komore (E) na pólfabrykaty (5), które sa w niej chlodzone, przy czym komora (E) zawiera plyn (F) o temperaturze zblizonej do temperatury orientacji czasteczek, a ponadto zawiera uklad wydobywajacy pólfabrykat (5a) z komory (E) dla przekazania go do ukladu (18) rozciagania dwuosiowego FIG. 1 PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób i urządzenie do obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwłaszcza z PCV, otrzymanych przez wytłaczanie.

W rozwiązaniach tych rura z tworzywa sztucznego doprowadzona jest do temperatury orientacji cząsteczek, wyższej niż temperatura otoczenia i poddawana jest dwuosiowemu rozciąganiu na drodze rozprężania promieniowego i wydłużania osiowego dla uzyskania rury o podwójnej orientacji, o ulepszonych własnościach mechanicznych.

Sposób taki jest znany, w szczególności z opisów patentowych GB-A-1,432,539 lub US-4,340,344. Sposób ten wymaga dodatkowej obróbki rur z tworzywa sztucznego, która związana jest ze znacznym wzrostem kosztów produktu końcowego. Pomimo tego, sposób ten jest stosowany ponieważ prowadzi do dużej poprawy własności mechanicznych produktów, a zwłaszcza wzrostu mechanicznej wytrzymałości rur na działanie ciśnienia wewnętrznego, zwłaszcza w przypadku rur przeznaczonych do transportu płynów pod ciśnieniem, które muszą mieć dobrą wytrzymałość mechaniczną.

W przypadku urządzenia konwencjonalnego za wytłaczarką znajduje się układ zapewniający stopniowe chłodzenie rury, która sztywnieje w miarę ochładzania. Na wyjściu z takiego układu chłodzącego rura, która nie została poddana obróbce nadającej podwójną orientację, otrzymywana jest w odcinkach o odpowiedniej długości i składowana w temperaturze otoczenia. Tak przygotowane odcinki są następnie znów podnoszone i poddawane obróbce nadającej podwójną orientację po uprzednim ogrzaniu do temperatury orientacji cząsteczek. Rurę tnie się na wyjściu z układu chłodzącego stosunkowo łatwo ponieważ jest ona sztywna.

W znanym sposobie wytłaczane rury składowane są w temperaturze otoczenia, a następnie pobierane są ze składu i podgrzewane od temperatury otoczenia do temperatury orientacji cząsteczek w celu poddania obróbce. Ogrzewanie obrabianej rury jest stosunkowo długotrwałe i wiąże się z dużym zużyciem energii, ponieważ konieczne jest przejście rury od temperatury otoczenia do temperatury orientacji cząsteczek. W rezultacie wydajność tego sposobu obróbki nie jest zbyt wysoka i wymaga ulepszenia.

Sposób obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwłaszcza z PCV, otrzymanych przez wytłaczanie, według wynalazku charakteryzuje się tym, że rurę tnie się na odcinki o właściwej długości bezpośrednio po wytłoczeniu, gdy jej temperatura jest wyższa, niż temperatura orientacji cząsteczek, przy czym każdy odcinek stanowi półfabrykat. Następnie każdy półfabrykat umieszcza się w komorze, w której chłodzi się go za pomocą płynu o temperaturze zbliżonej do temperatury orientacji cząsteczek, przy czym czas przebywania półfabrykatu w komorze, który jest dłuższy niż czas wytłaczania półfabrykatu, pozwala na ustalenie się właściwej temperatury, następnie półfabrykat wyjmuje się z komory i poddaje się go obróbce nadającej dwuosiową orientację.

184 413

Rurę bezpośrednio po wytłoczeniu, zaś przed pocięciem, chłodzi się powierzchniowo na chłodnicy, o długości mniejszej niż 0,50 m.

Rurę tnie się za pomocą środka tnącego posiadającego ostrze tnące.

Korzystnie, komorę z płynem stanowi zbiornik z gorącą, wodą.

Korzystnie, stosuje się wodę o temperaturze bliskiej 100°C, a zwłaszcza mieszczącej się w zakresie 95°C do 98°C.

Półfabrykaty porusza się w komorze.

W komorze powoduje się krążenie płynu, zwłaszcza w kierunku równoległym do osi rury.

Prędkość rury na wyjściu z wytłaczarki jest równa prędkości ruchu przenośnika, przy czym prędkość tę reguluje się dla miejscowej zmiany grubości półfabrykatu rury.

Urządzenie do obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwłaszcza z PCV, otrzymywanych przez wytłaczanie, zawierające wytłaczarkę do produkcji rur i środki służące do poddawania rury dwuosiowemu rozciąganiu na drodze rozprężania promieniowego i wydłużania osiowego dla uzyskania rury o orientacji podwójnej, według wynalazku charakteryzuje się tym, że zawiera środek tnący przy wyjściu z wytłaczarki, dostarczający rurę w odcinkach o właściwej długości bezpośrednio po wytłoczeniu, gdy jej temperatura jest wyższa, niż temperatura orientacji cząsteczek, a każdy odcinek stanowi półfabrykat. Urządzenie ponadto zawiera komorę na półfabrykaty, które są w niej chłodzone, przy czym komora zawiera płyn o temperaturze zbliżonej do temperatury orientacji cząsteczek, a ponadto zawiera układ wydobywający półfabrykat z komory dla przekazania go do układu rozciągania dwuosiowego.

Korzystnie, przy wyjściu z wytłaczarki znajduje się chłodzący element chłodzący powierzchnię rury i umożliwiający cięcie bez uszkodzeń rury, która jest jeszcze gorąca.

Środek tnący zaopatrzony jest w ostrze tnące typu gilotyny, przymocowane do chłodzącego elementu.

Komorę z płynem stanowi zbiornik z gorącą wodą, której temperatura, w przypadku obróbki PCV, jest bliska lub równa temperaturze wrzenia wody przy ciśnieniu atmosferycznym.

Zbiornik jest zaopatrzony w środki powodujące krążenie płynu w zbiorniku, zwłaszcza w kierunku osi półfabrykatów.

Środki do krążenia płynu w zbiorniku zawierają wtryskiwacz do wtryskiwania strumienia płynu do półfabrykatu, który jako następny opuści zbiornik.

Korzystnie, zbiornik zaopatrzony jest w środki wprawiające półfabrykat, który jako następny opuści zbiornik, w ruch obrotowy wokół własnej osi.

Półfabrykaty są podtrzymywane w zbiorniku przez poprzeczne, zamocowane przegubowo na osi, równoległej do podłużnej osi półfabrykatów, przy czym ramiona połączone są z napędowym układem wprawiającym je w przemienny ruch drgający wokół osi.

Przy wyjściu z wytłaczarki w jej osi umieszczony jest wałkowy przenośnik, przejmujący rurę, zaś komora z płynem, w której ustala się temperatura półfabrykatu umieszczona jest przy jednym z boków przenośnika.

Sposób obróbki rur według wynalazku wykonanych z tworzywa sztucznego, w szczególności z PCV (polichlorku winylu) umożliwia uzyskanie lepszej wydajności, zwłaszcza dzięki skróceniu czasu obróbki i zmniejszeniu koniecznego zużycia energii.

Korzystne jest uzyskanie ulepszenia rozkładu temperatur w ściance rury dla celów jej rozciągania dwuosiowego.

Korzystne jest, że obróbka pozostaje stosunkowo prosta i nie wymaga zbyt wiele przestrzeni, przez co koszty jej stosowania pozostałyby na poziomie akceptowalnym.

Przedmiot wynalazku jest objaśniony w przykładzie wykonania rysunku, na którym fig. 1 przedstawia uproszczony, schematyczny widok z góry urządzenia do wytwarzania rur z tworzywa sztucznego, służącego do stosowania sposobu według wynalazku, fig. 2 - uproszczony, schematyczny widok z boku urządzenia z fig. 1, fig. 3 - przekrój poprzeczny przez komorę służącą do nadania półfabrykatom właściwej temperatury, znajdującą się obok przenośnika, fig. 4 - widok z boku urządzenia tnącego rury po wytłoczeniu, natomiast fig. 5 przedstawia widok z lewej strony w odniesieniu do widoku z fig. 4.

Na figurze 1 i 2 urządzenie 1 zawiera wytłaczarkę 2, przedstawioną schematycznie, zaopatrywaną w granulki termoplastyczne, zwłaszcza granulki z PCV, przez schematycznie

184 413 przedstawiony lej H. Jak powszechnie wiadomo, połączone działanie ciepła i ciśnienia w wytłaczarce 2 umożliwia aglomerację granulek z tworzywa sztucznego i uzyskanie na wyjściu z dyszy 3 wytłaczarki 2 półfabrykatu rurowego lub rury T, której ścianka jest stosunkowo miękka i ma stosunkowo wysoką temperaturę. W przypadku PCV temperatura ścianki rury na wyjściu z wytłaczarki 2 jest około 180°C do 200°C.

Długość układu chłodzącego zależy od wielu parametrów, w szczególności od grubości rury wychodzącej z wytłaczarki 2. Można przykładowo przyjąć (co nie ogranicza zakresu wynalazku), że grubość półfabrykatów rur T może wahać się od kilku milimetrów aż do 40 lub 50 mm. W przypadku rury o grubych ściankach, których grubość na wyjściu z wytłaczarki 2 wynosi, na przykład około 20 mm, długość układu chłodzącego byłaby bardzo duża, co wiązałoby się z dużymi kosztami.

W celu wyeliminowania powyższych niedogodności, według wynalazku rurę T tnie się na odcinki 4 o właściwej długości bezpośrednio po wytłoczeniu, gdy jej temperatura jest wyższa, niż temperatura orientacji cząsteczek, przy czym każdy odcinek 4 stanowi półfabrykat 5.

Doświadczenia wykazały, że cięcie może być wykonane przez środek tnący 6, zwłaszcza nożycami typu gilotyny, które zostaną opisane szczegółowo w odniesieniu do fig. 4 i 5.

Ponadto, korzystnie, stosuje się na wyjściu z wytłaczarki 2 chłodzący element 7 o niewielkiej długości, zwłaszcza mniejszej, niż 0,50 m, zapewniające powierzchniowe chłodzenie rury, a co za tym idzie tężenie jej zewnętrznej warstwy i cięcie bez uszkodzeń gilotyną,

Rura wychodząca z wytłaczarki 2 i z chłodzącego elementu 7 przekazywana jest na wałkowy przenośnik 8, ustawiony na osiowym przedłużeniu wytłaczarki 2. Prędkość przenośnika 8 jest w zasadzie równa prędkości rury T na wyjściu z wytłaczarki 2, aby zminimalizować naprężenia rozciągające i ściskające działające na rurę wychodzącą z wytłaczarki 2. Należy zauważyć, że możliwe jest miejscowe pogrubienie półfabrykatu rury T poprzez zwolnienie ruchu przenośnika 8 w chwili, gdy wybrane miejsce materiału przechodzi przez chłodzący element 7. Poprzez przyspieszenie ruchu przenośnika 8 w odpowiedniej chwili można natomiast rurę miejscowo pocienić.

Powierzchniowe chłodzenie rury, zapoczątkowane na chłodzącym elemencie 7, może być kontynuowane za pomocą zespołu zraszającego (nie pokazanego), który skrapla półfabrykat 5 wodą. W przypadku PCV temperatura powierzchni może wówczas wynosić około 70°C.

Każdy półfabrykat 5 umieszcza się następnie w komorze E znajdującej się przy jednym z boków przenośnika 8, w celu ochłodzenia go płynem F, którego temperatura jest temperaturą orientacji cząsteczek tworzywa półfabrykatu. W przypadku rur wykonanych z PCV, których temperatura orientacji cząsteczek zawiera się w zakresie około 90°C do 110°C, korzystne jest zastosowanie jako płynu chłodzącego gorącej wody o temperaturze bliskiej wrzeniu przy ciśnieniu atmosferycznym, to znaczy 100°C. W rozwiązaniu przykładowym woda w komorze E miała temperaturę między 95°C a 98°C.

Woda z komory E, chociaż jej temperatura jest bliska wrzeniu, działa jak płyn chłodzący, ponieważ temperatura półfabrykatu 5 wychodzącego z wytłaczarki 2, w przypadku PCV, wynosi około 180°C, zaś chłodzona jest tylko strefa powierzchniowa rury. W zbiorniku 9, wskutek parowania wody następuje samoczynne wyrównanie temperatur.

Czas przebywania półfabrykatu 5 w zbiorniku 9 jest wystarczający dla ustalenia się temperatury, to jest wyrównania się temperatury półfabrykatu, wzdłuż i na obwodzie. Rozkład temperatur na grubości, to znaczy w kierunku promieniowym omówiony zostanie poniżej. Wspomniany czas przebywania jest dłuższy, niż czas potrzebny do wytworzenia półfabrykatu metodą wytłaczania. Czas przebywania może wynosić 20 do 30 minut w przypadku rur z PCV, których grubość na wyjściu z wytłaczarki jest rzędu 20 mm. Czas wywarzania półfabrykatu 5 za pomocą wytłaczarki 2 jest rzędu kilku minut, na przykład 3 do 5 minut. W związku z tym zbiornik 9 zaprojektowany jest odpowiednio do pomieszczenia wystarczającej ilości półfabrykatów i przystosowany jest do czasu trwania procesu wytłaczania i następującego po nim procesu nadawania podwójnej orientacji.

Ustalanie temperatury zachodzi więc w zbiorniku 9 o zmniejszonej długości.

184 413

Korzystnie, gorąca woda krąży ^w zbiorniku 9 za sprawą pomp 10, 11 oraz przewodów rurowych 12, łączących podłużne strefy końcowe zbiornika 9 z wlotem i wylotem każdej pompy 10, 11. Krążenie wody w zbiorniku 9 odbywa się w kierunku równoległym do długości zbiornika 9 i do osi półfabrykatów 5 zanurzonych w zbiorniku 9. Pompa 11 wyposażona jest u wylotu we wtryskiwacz 13, usytuowany w ten sposób, że wtryskuje strumień wody do półfabrykatu 5a, który najdłużej znajduje się w zbiorniku 9 i który jako następny opuści ten zbiornik. Jak widać na fig. 3, półfabrykat 5a znajduje się po lewej stronie zespołu półfabrykatów 5. Ponadto, dla dalszego ujednorodnienia temperatury półfabrykatu 5a przewidziano elementy 14 wprawiające półfabrykat 5a w ruch obrotowy. Elementy 14 mogą stanowić dwa wałki równoległe do osi półfabrykatu 5a, z których jeden jest wałkiem napędzającym.

Elementy 14 wprawiające w ruch obrotowy podtrzymywane są na wysięgnikach 15 w kształcie odwróconego przeciwkolanka. Wysięgniki 15 rozmieszczone są w dostatecznej ilości wzdłuż półfabrykatu 5a i przymocowane są do podpory 16, którą można unieść w stosunku do ramy zbiornika 9 za pomocą przynajmniej jednego podnośnika 17 tak, by wydobyć półfabrykat 5a ze zbiornika 9.

Wysięgniki 15 i podnośnik 17 stanowią układ wydobywający półfabrykat 5a z komory E do przekazania go do układu 18 rozciągania dwuosiowego.

Należy zauważyć, że temperatura półfabrykatu 5a rozkłada się równomiernie wzdłuż półfabrykatu i na jego obwodzie. W kierunku promieniowym (na grubości) półfabrykatu, temperatura nie musi być rozłożona równomiernie. Ponieważ czas zanurzenia jest stosunkowo krótki (20 do 30 minut), temperatura PCV w środku (w połowie grubości półfabrykatu) jest wartością pośrednią między temperaturą wytłaczania (około 200°C), a temperaturą wody (około 100°C). Przyczynia się to do ulepszenia następującego później procesu rozciągania dwuosiowego.

Przewidziano ponadto urządzenie P, wskazane na fig. 1 i 7, przemieszczające półfabrykat 5 a wydobyty ze zbiornika, w kierunku podłużnym i wprowadzające go do układu 18, w którym zostanie on poddany rozprężaniu promieniowemu i rozciąganiu dwuosiowemu, prowadzącemu do powstania dwuosiowej orientacji i do polepszenia mechanicznych własności materiału. Między zbiornikiem 9 z gorącą wodą, a układem 18 znajduje się podnośnik 19. Podnośnik ten zaopatrzony jest w prowadnicę 20, która w położeniu górnym unosi półfabrykat podczas przemieszczania go z wysięgników 15 do układu 18.

Półfabrykaty 5 znajdujące się w zbiorniku 9, z wyjątkiem półfabrykatu 5a, który jako następny opuści ten zbiornik, korzystnie podtrzymywane są przez poprzeczne ramiona 21, zamocowane przegubowo na osi 22, równoległej do podłużnej osi półfabrykatów 5. Ramiona 21 wprawiane są w przemienny ruch drgający wokół osi 22 za pomocą napędowego układu 23, zawierającego silnik 24, napędzający mimośród 25, który połączony jest z jednym końcem ramienia 21 za pomocą korbowodu 26.

Jak widać na fig. 3, przenośnik 8, przejmujący rurę na wyjściu z wytłaczarki 2, umieszczony jest równolegle do dłuższego boku zbiornika 9, w jego górnej części. Urządzenie 27, popychające poprzecznie, przenosi półfabrykat 5 do zbiornika 9, do którego opada on grawitacyjnie. Przechylna klapa V (fig. 3) umożliwia przejście półfabrykatu 5, uniemożliwiając jego spadnięcie do przestrzeni między przenośnikiem 8, a zbiornikiem 9.

Środek tnący 6 w postaci nożyc giloty, przedstawiony został szczegółowo na fig. 4 i 5. Nożyce te zaopatrzone są w ostrze tnące 28, którego krawędź tnąca jest ukośna i może przemieszczać się w pionie za pomocą podnośnika 29. W odróżnieniu od schematycznej ilustracji przedstawionej na fig. 1 i 2, na fig. 4 i 5 widać, że ostrze tnące 28 znajduje się u wyjścia z chłodzącego elementu 7, którego koniec, znajdujący się w oddaleniu od gilotyny, wyposażony jest w kołnierz 30, służący do zamocowania chłodzący element 7 na wyjściu z wytłaczarki 2.

Chłodzący element 7 składa się z cylindrycznej podwójnej rury tworzącej pierścieniową komorę 31, w której krąży chłodząca woda, zaś rura T z tworzywa wchodzi do wewnętrznej cylindrycznej rury 32 chłodzącego elementu 7.

Urządzenie działa następująco:

Na wyjściu z wytłaczarki 2, do której załadowano za pomocą leja H surowiec granulowany lub w proszku, otrzymuje się rurę T o jeszcze miękkich ścianach, która przechodząc

184 413 przez chłodzący element 7 jest chłodzona powierzchniowo. Rura T przejmowana jest przez przenośnik 8. Gdy rura T osiągnie wyznaczoną długość (na przykład 6 m), środek tnący 6 w postaci nożyc gilotyny odcina odcinek 4, który dalej przemieszcza się na przenośniku 8, aż do osiągnięcia punktu zrzutu do zbiornika 9.

W tym momencie uruchomione zostaje urządzenie 27 popychające odcinek 4, to znaczy półfabrykat 5 w stronę zbiornika 9 w kierunku poprzecznym względem przenośnika 8.

Ostatni półfabrykat 5, umieszczony w zbiorniku 9 znajduje się, jak widać na fig. 3, po prawej stronie. Półfabrykat ten pozostaje w zbiorniku 9 przez okres, którego długość jest wielokrotnością czasu wytłaczania odcinka, następnie zaś będzie stopniowo przemieszczany w kierunku poprzecznym w stronę wałków 14. Gdy półfabrykat 5 zajmie miejsce półfabrykatu 5a na wałkach 14, wprawiany jest w ruch obrotowy wokół swojej osi, zaś strumień wody napływający od wtryskiwacza 13 opływa go wzdłuż.

Półfabrykat 5a zostaje następnie uniesiony przez wysięgniki 15 i popchnięty wzdłuż przez urządzenie P tak, by przeszedł na lub do prowadnicy 20 i dostał się do układu 18, który ustawiony jest w osi półfabrykatu 5a uniesionego przez wysięgniki 15.

Sposób i urządzenie według wynalazku umożliwiają przetwarzanie rur w procesie ciągłym, co oznacza, że proces nadawania podwójnej orientacji może być przeprowadzony jako następny etap po wytłaczaniu. Pośredni zbiornik 9, mieszcząc w sobie kilka półfabrykatów, umożliwia prawidłowe ustalenie temperatury, przy jednoczesnej redukcji rozmiarów urządzenia.

Wyraźna jest też oszczędność energii ponieważ półfabrykat o temperaturze wyższej, niż temperatura orientacji cząsteczek, doprowadzany jest do tej ostatniej temperatury bezpośrednio, bez chłodzenia do temperatury otoczenia, co wymagałoby następnie ponownego ogrzewania.

Urządzenie do wytłaczania zostało uproszczone ponieważ nie posiada ani układu silnie chłodzącego ani urządzenia do ciągnienia rury.

Wynalazek został opisany w odniesieniu do przykładowej rury z PCV, ale oczywiście można go stosować do innych tworzyw sztucznych, które mogą być poddawane podobnej obróbce, na przykład polietylen lub polipropylen. Wygodne jest regulowanie temperatury płynu w komorze E zależnie od rodzaju tworzywa.

Płynem zastosowanym w komorze E może oczywiście nie być woda. Można na przykład uzupełnić lub zastąpić działanie wody powietrzem lub olejem.

184 413

FIG. 4

FIG. 5

184 413 m

o

LL_

184 413

X

FIG. 2

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims (17)

1. Zastrzeżenia patentowe . 1. Sposób obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwłaszcza z PCV, otrzymanych przez wytłaczanie, w którym rurę doprowadza się do temperatury orientacji cząsteczek, wyższej niż temperatura otoczenia i poddaje się ją dwuosiowemu rozciąganiu na drodze rozprężania promieniowego i wydłużania osiowego dla uzyskania rury o podwójnej orientacji, znamienny tym, że rurę (T) tnie się na odcinki (4) o właściwej długości bezpośrednio po wytłoczeniu, gdy jej temperatura jest wyższa, niż temperatura orientacji cząsteczek, przy czym każdy odcinek stanowi półfabrykat (5), następnie każdy półfabrykat umieszcza się w komorze (E), w której chłodzi się go za pomocą płynu (F) o temperaturze zbliżonej do temperatury orientacji cząsteczek, przy czym czas przebywania półfabrykatu w komorze, który jest dłuższy niż czas wytłaczania półfabrykatu, pozwala na ustalenie się właściwej temperatury, następnie półfabrykat (5a) wyjmuje się z komory (E) i poddaje się go obróbce nadającej dwuosiową orientację.
2. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że rurę (T) bezpośrednio po wytłoczeniu, zaś przed pocięciem, chłodzi się powierzchniowo na chłodzącym elemencie (7), o długości mniejszej niż 0,50 m.
3. 3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że rurę (T) tnie się za pomocą środka tnącego (6) posiadającego ostrze tnące (28).
4. 4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że komorę (E) z płynem stanowi zbiornik (9) z gorącą wodą.
5. 5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że stosuje się wodę o temperaturze bliskiej 100°C, a zwłaszcza mieszczącej się w zakresie 95°C do 98°C.
6. 6. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że półfabrykaty (5) porusza się w komorze (E).
7. 7. Sposób według zastrz. 1 albo 4, znamienny tym, że powoduje się krążenie płynu w komorze (E), zwłaszcza w kierunku równoległym do osi rury (T).
8. 8. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że prędkość rury (T) na wyjściu z wytłaczarki (2) jest równa prędkości ruchu przenośnika (8), przy czym prędkość tę reguluje się dla miejscowej zmiany grubości półfabrykatu rury (T).
9. 9. Urządzenie do obróbki rur z tworzywa sztucznego, zwłaszcza z PCV, otrzymywanych przez wytłaczanie, zawierające wytłaczarkę do produkcji rur i środki służące do poddawania rury dwuosiowemu rozciąganiu na drodze rozprężania promieniowego i wydłużania osiowego dla uzyskania rury o orientacji podwójnej, znamienne tym, że zawiera środek tnący (6) przy wyjściu z wytłaczarki (2), dostarczający rurę w odcinkach (4) o właściwej długości bezpośrednio po wytłoczeniu, gdy jej temperatura jest wyższa, niż temperatura orientacji cząsteczek, a każdy odcinek stanowi półfabrykat (5), oraz zawiera komorę (E) na półfabrykaty (5), które są w niej chłodzone, przy czym komora (E) zawiera płyn (F) o temperaturze zbliżonej do temperatury orientacji cząsteczek, a ponadto zawiera układ wydobywający półfabrykat (5a) z komory (E) dla przekazania go do układu (18) rozciągania dwuosiowego.
10. 10. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że przy wyjściu z wytłaczarki (2) znajduje się chłodzący element (7) chłodzący powierzchnię rury (T) i umożliwiający cięcie bez uszkodzeń rury, która jest jeszcze gorąca.
11. 11. Urządzenie według zastrz. 10, znamienne tym, że środek tnący (6) zaopatrzony jest w ostrze tnące (28) typu gilotyny, przymocowane do chłodzącego elementu (7).
12. 12. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że komorę (E) z płynem stanowi zbiornik (9) z gorącą wodą, której temperatura, w przypadku obróbki PCV, jest bliska lub równa temperaturze wrzenia wody przy ciśnieniu atmosferycznym.
13. 13. Urządzenie według zastrz. 12, znamienne tym, że zbiornik (9) jest zaopatrzony w środki powodujące krążenie płynu w zbiorniku (9), zwłaszcza w kierunku osi półfabrykatów (5).

    184 413
14. 14. Urządzenie według zastrz. 13, znamienne tym, że środki do krążenia płynu w zbiorniku (9) zawierają wtryskiwacz (13) do wtryskiwania strumienia płynu do półfabrykatu (5a), który jako następny opuści zbiornik (9).
15. 15. Urządzenie według zastrz. 12, znamienne tym, że zbiornik (9) zaopatrzony jest w elementy (14) wprawiające półfabrykat (5a), który jako następny opuści zbiornik, w ruch obrotowy wokół własnej osi.
16. 16. Urządzenie według zastrz. 12, znamienne tym, że półfabrykaty (5) są podtrzymywane w zbiorniku (9) przez poprzeczne ramiona (21), zamocowane przegubowo na osi (22), równoległej do podłużnej osi półfabrykatów (5), przy czym ramiona (21) połączone są z napędowym układem (23) wprawiającym je w przemienny ruch drgający wokół osi (22).
17. 17. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że przy wyjściu z wytłaczarki (2), w jej osi, umieszczony jest wałkowy przenośnik (8), przejmujący rurę (T), zaś komora (E) z płynem, w której ustala się temperatura półfabrykatu umieszczona jest przy jednym z boków przenośnika (8).