PL168294B1 - Method of machining a wheel set entrained into rotary movement by means of friction rollers and machine tool therefor - Google Patents

Abstract

1. Sposób obróbki wiórowej zestawu kolo- wego ujetego w srodkach centrujacych i napedzane- go rolkami ciernymi stykajacymi sie z powierzchnia biezna kola, znamienny tym, ze zestaw kolowy jest napedzany i/lub podpierany za pomoca co najmniej jednej rolki ciernej (3) dociskanej do wienca pro- wadzacego (27) co najmniej jednego kola (1) zestawu (2), która to rolka (3) nadaza za promieniowymi zmia- nami powierzchni styku (21), podczas gdy co najmniej jedno narzedzie obrabiajace (5) wykonuje obróbke profilu kola (1) poczawszy od powierzchni czolowej kola (1) najbardziej odleglej od wienca prowadzacego (27) bez przerwy co najmniej do wierzcholka (20) wienca prowadzacego (27), po czym obrabiana zosta- je pozostala czesc wienca prowadzacego (27). Urzad Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej ( 5 4 ) Sposób obróbki wiórowej zestawu kolowego napedzanego rolkami ciernymi i maszyna do realizacji tego sposobu Fig. 5 PL PL PL

Description

Wynalazek dotyczy sposobu obróbki wiórowej zestawu kołowego ujętego w urządzeniu centrującym i napędzanego rolkami ciernymi stykającymi się z powierzchnią bieżną koła, a także maszyny do realizacji tego sposobu.

W dalszym ciągu niniejszego opisu termin rolka cierna oznacza zarówno takie rolki, za pomocą których koło zestawu kołowego jest napędzane jak i takie rolki, na których opiera się koło zestawu kołowego.

Sposoby opisanego na wstępie rodzaju są znane na przykład z opisy wyłożeniowego DE - OS 3 931 747, albo z opisu patentowego DE - PS 3 809 250. Zestaw kołowy, którego profil koła ma być poprawiony, napędzany jest rolkami ciernymi, stykającymi się z powierzchnią bieżną koła, które to rolki mogą nadążać za zmianami położenia powierzchni bieżnej. Materiał koła jest przy tym pod tymi rolkami staczany aż do określonej strefy przejściowej. Przy dalszej obróbce wiórowej w styk z rolką cierną wchodzi już wyprofilowana część powierzchni bieżnej koła, tak że koło może być nadał napędzane. To przejście jest skuteczne i znane na przykład z opisu patentowego DE - PS 40 001 793, rysunki fig. 3, 4, 6, 8, 10 i 12 wraz z odpowiednimi miejscami opisu patentowego. Za pomocą tego sposobu można wykonać ciągłą, nieprzerwaną obróbkę powierzchni bieżnej. Doświadczenie wykazuje jednak, że opisane rolki cierne często powodują wciskanie wiórów w już obrobioną powierzchnię bieżną koła, w wyniku czego powstają niedopuszczalne wady obróbki.

Znane są również, na przykład z opisów patentowego DE - PS 1286 371 i wyłożeniowego DE - AS 1 124 782, urządzenia w których zestawy kołowe oparte są na rolkach ciernych i są przez te rolki napędzane, przy czym rolki te podczas obróbki powierzchni bieżnych napędzają wieńce prowadzące, a następnie podczas obróbki wieńców prowadzących przestawiane są tak, aby napędzały zestaw kołowy za pośrednictwem powierzchni bieżnych. Zestaw kołowy jest przy tym oparty podczas obróbki bezkłowo na rolkach. Rolki cierne są przy tym sztywno ustawione w pozycji obróbczej. Podczas napędzania zestawu kołowego za pośrednictwem powierzchni bieżnej koła powstaje znów niebezpieczeństwo zawalcowania wiórów na powierzchni bieżnej koła.

Zadaniem wynalazku jest opracowanie takiego sposobu obróbki opisanego na wstępie rodzaju, który uniemożliwiłby zawalcowanie wiórów na powierzchni bieżnej koła ajednocześnie umożliwiałby przeprowadzenie całej operacji obróbki zestawu kołowego w jednym cyklu bez potrzeby przestawiania rolek ciernych. Przez jeden nieprzerwany cykl obróbki rozumie się przy tym jedno nieprzerwane przejście narzędzia wzdłuż profilu obrabianej powierzchni od zewnętrznej krawędzi powierzchni bieżnej koła aż do punktu największego promienia na wieńcu prowadzącym koła.

Ponadto zadaniem wynalazku jest zaproponowanie maszyny zdolnej do przeprowadzenia procesu obróbki według wynalazku.

Zgodnie z wynalazkiem postawione zadanie zostaje rozwiązane przez to, że zestaw kołowy napędzany jest co najmniej jedną rolką cierną dociśniętą określoną siłą do wieńca prowadzącego co najmniej jednego koła zestawu kołowego, która to rolka pod działaniem dociskającej ją siły styka się stale ze zmieniającym się w wyniku obróbki konturem obrabianego koła podczas gdy narzędzie skrawające poprawiające profil koła prowadzone jest nieprzerwanie od zewnętrznej krawędzi powierzchni bieżnej koła co najmniej do punktu największego promienia wieńca prowadzącego koła, w którym to punkcie zakończona jest obróbka. Zastosowanie rolki ciernej napędzającej zestaw kołowy za pośrednictwem wieńca prowadzącego co najmniej jednego z kół zestawu eliminuje niebezpieczeństwo zawalcowania wiórów na styku powierzchni obwodowej koła i powierzchnią obwodową rolki ciernej. Określenie powierzchnia obwodowa koła oznacza przy tym zasadniczo powierzchnię bieżną koła, powierzchnię wieńca prowadzącego i powierzchnię przejściową między tymi dwoma powierzchniami. Ruchomość rolek ciernych, zasadniczo już znana, pozwala również takim rolkom, które napędzają zestaw kołowy za pośrednictwem wieńca prowadzącego co najmniej jednego z kół zestawu na dopasowywanie się do chwilowych zmian promienia powierzchni styku rolki z zestawem. Zestaw kołowy pozostaje przy tym dokładnie wycentrowany w uchwytach centrujących, którymi mogą być kły ale także zamocowane w maszynie w odpowiednim miejscu oprawy łożysk zestawu kołowego. Błędy kształtu powierzchni obwodowej koła, które weszłyby w kontakt z rolką cierną, nie grają przy tym żadnej roli, ponieważ omawiane rolki cierne mogą się do takich błędów dostosować.

Jednocześnie dzięki temu, mimo zastosowania rolek napędzających wieniec prowadzący, możliwym jest w jednym jedynym nieprzerwanym przejściu narzędzia co najmniej do punktu najwyższego promienia wieńca prowadzącego dokonanie poprawienia profilu - o ile pozwala na to wielkość koniecznej głębokości skrawania, potrzebnej dla poprawienia profilu. Jeżeli głębokość skrawania okazałaby się zbyt wielka aby osiągnąćją wjednym przejściu narzędzia, możliwe

168 294 jest osiągnięcie koniecznej głębokości w więcej niż jednym przejściu narzędzia, tak aby przy pierwszym nieprzerwanym przejściu narzędzia wykonać przy dużej głębokości skrawania zgrubną obróbkę profilu, a następnie następnym nieprzerwanym przejściem narzędzia wykonać obróbkę wykończającą poprawianego profilu. Jest to znane już przy obróbce z zastosowaniem napędu rolkami stykającymi się z powierzchniami bieżnymi koła. Opisane środki techniczne pozwalają na uniknięcie niepożądanego zawalcowywania wiórów w obrobionąjuż powierzchnię bieżną koła przez zastosowanie rolek ciernych, stykających się z wieńcem prowadzącym koła i napędzających i/lub podpierających go a także pozwalają, mimo zastosowania takich stykających się z wieńcem prowadzącym rolek na uzyskanie końcowego zarysu profilu bez przestawiania rolek ciernych i co za tym idzie, w dużo krótszym czasie. Ponieważ zestaw kołowy nie jest bezkłowo prowadzony na rolkach ciernych ale uchwyconyjest w uchwytach centrujących, mogą te rolki dostosowywać się także do zmniejszającego się w wyniku obróbki największego promienia wieńca prowadzącego, tak, że materiał może być skrawany także pod rolkami stykającymi się z wieńcem. Mimo tego rolki cierne stale zachowują wystarczający do napędu lub oparcia kontakt z wieńcem prowadzącym. Ponadto w tym zakresie siła docisku rolek ciernych może być ze względu na zwykle tam stosowaną głębokość skrawania znacznie zmniejszona, co pozwala uniknąć trudności, jakie mogłyby się wyłonić z powodu odkształceń plastycznych materiału koła w kontakcie z rolką cierną.

Zgodnie z wynalazkiem przewiduje się rozpoczynanie obróbki końcowej w punkcie największego promienia wieńca prowadzącego i jej prowadzenie wzdłuż bocznej powierzchni wewnętrznej wieńca prowadzącego. Zgodnie z tym sposobem ruch narzędzia skrawającego z uwzględnieniem jego geometrii jest prowadzony ciągle wzdłuż zarysu poprawianego profilu koła. Jestjednakże również zgodnie z wynalazkiem możliwe rozpoczynanie obróbki wykańczającej na wewnętrznej bocznej powierzchni wieńca prowadzącego i jej kontynuowanie w kierunku punktu największego promienia wieńcta W pierwszym przejściu narzędzia wykonuje się cały zarys profilu powierzchni bieżnej i wieńca prowadzącego włącznie z powierzchnią przejściową między powierzchnią bieżną a boczną powierzchnią wieńca prowadzącego aż do punktu największego promienia tego wieńca. W tym punkcie można się zdecydować czy obróbka końcowa ma być przeprowadzana od wierzchołka wieńca prowadzącego w kierunku wewnętrznej powierzchni koła, czy też - jak powyżej objaśniono - od wewnętrznej powierzchni koła w kierunku wierzchołka wieńca prowadzącego.

Zgodnie z wynalazkiem jest nim objęta również obrabiarka do obróbki wiórowej co najmniej jednego uchwyconego w środkach centrujących zestawu kołowego z co najmniej jedną rolką cierną przyłożoną do powierzchni obwodowej co najmniej jednego z kół zestawu kołowego a także z co najmniej jednym suportem, w którym mocowane jest narzędzie obróbcze, i który to suport zapewnia przesuw roboczy tego narzędzia, przy czym przyłożone rolki cierne również pod naciskiem pozostają ruchome w taki sposób, że mogą w każdej chwili nadążać za promieniowymi zmianami powierzchni styku z napędzanym kołem. Wynalazek przewiduje, że w obrabiarkach, które znane są z opisu wyłożeniowego nr DE - OS 39 31 747 przynajmniej jedna z rolek ciernych, przy której może wystąpić niebezpieczeństwo zawalcowywania wiórów była tak ustawiona, aby można było ją przyłożyć do wieńca prowadzącego koła zestawu kołowego. Oznacza to, że znana z podanego powyżej źródła literaturowego maszyna może bez istotnych zmian zostać zastosowana do przeprowadzenia obróbki zestawu kołowego sposobem według wynalazku. Wystarczy w tym przypadku zastosowane w tej maszynie rolki cierne wymienić na przykładowo proste cylindryczne rolki cierne, które mogą być tak osiowo ustawiane, aby weszły w kontakt z wieńcem prowadzącym koła zestawu kołowego. Zasadniczo rolki cierne, co najmniej w tym przypadku, gdy służą one jedynie do napędu zestawu kołowego mogą być przyłożone do koła w dowolnym miejscu na obwodzie koła. Przy tym nie we wszystkich miejscach na obwodzie koła niebezpieczeństwo zawalcowania wiórów jest jednakowo duże. W tych rejonach, gdzie niebezpieczeństwo zawalcowywania wiórów jest niewielkie lub w ogóle się nie pojawia, mogą być zastosowane również rolki cierne dotychczas stosowane. Jednakże nie jest możliwe skonstruowanie opisanej maszyny, która nie tylko byłaby możliwa do wykonania, ale również spełniała wszystkie postawione przed nią wymagania eksploatacyjne w oparciu jedynie o rolki cierne umieszczone w tych niezagrożonych rejonach; możliwe wydaje się jednak skonstruowa168 294 nie takiej maszyny bez rolek umieszczonych w tych niezagrożonych rejonach. Umiejscowienie tych niezagrożonych zawalcowywaniem wiórów rejonów zależne jest od każdorazowego konkretnego ukształtowania konstrukcyjnego takiej maszyny. Jest więc możliwym w konkretnych przypadkach umieszczenie jednej rolki ciernej w niezagrożonym rejonie, tak, aby była możliwość dysponowania dwoma rodzajami rolek ciernych.

Jedna z odmian wynalazku przewiduje, że co najmniej jedna rolka cierna ma rowek obwodowy w przybliżeniu co najmniej odpowiadający prawidłowemu konturowi profilu koła bieżnego zestawu kołowego, który to rowek współpracuje z wieńcem prowadzącym koła. Tego rodzaju rowki w rolkach ciernych stykających się z wieńcem obrabianego koła i przeznaczonych do napędzania i/lub podpierania koła, są w zasadzie znane. Pozwalają one również na określone osiowe prowadzenie koła, co jednak nie zawsze jest konieczne.

Wynalazek przewiduje również, że w rolce ciernej w jej przekroju osiowym wykonany jest tylko półrowek, tak, że dno rowka przechodzi w cylindryczny odcinek obwodu rolki ciernej. Pozostała część rowka, w przekroju półrowek, może w swojej łukowej części zostać tak ukształtowane, aby dolegała do boku poprawionego profilu wieńca prowadzącego aż do jego wierzchołka. Rolka cierna może przy tym być tak ukształtowana, aby jej łukowy zarys półrowka stykał z zewnętrzną albo z wewnętrzną stroną wieńca prowadzącego. Możliwym jest również stosowanie większej ilości rolek ciernych z różnymi usytuowaniami rowków. Dzięki temu, że rowek rolki ciernej wykonany jest jako półrowek, obrabiany materiał wieńca prowadzącego może schodzić w kierunku cylindrycznej części rolki bieżnej, co przy wysokich naciskach, na przykład podczas obrabiania powierzchni bieżnej koła wykazuje zalety. Cylindryczna część rolki ciernej, w którą przechodzi dno rowka może się rozciągać w kierunku przestrzeni między kołami obrabianego zestawu kołowego albo też w kierunku przeciwnym.

Wynalazek obejmuje wreszcie takie ukształtowanie wchodzącej w kontakt z wieńcem prowadzącym powierzchni rolki ciernej, aby móc osiągnąć możliwie najwyższe wartości przenoszonych mocy napędu przez zaopatrzenie co najmniej części tej powierzchni w mikronacięcia albo uczynienie jej szorstką w inny sposób.

Wynalazek zostanie bliżej objaśniony na przykładzie wykonania przedstawionym na załączonym rysunku, na którym: fig. 12,3 i 4 pokazują rolkę cierną przyłożoną do wieńca prowadzącego zestawu kołowego oraz narzędzie skrawające w różnych fazach obróbki a fig. 5 - widok z przodu znanej obrabiarki do poprawiania profilu zestawów kołowych jednakże z rolkami ciernymi dla wieńca prowadzącego kół zestawu kołowego.

Figura 5 pokazuje zasadniczą konstrukcję ponadpodłogowej tokarki do zestawów kołowych. Portalowy kadłub 33 maszyny ma na górnej powierzchni swojej belki poprzecznej umieszczone dwa suporty 34 w poprzecznych prowadnicach, które ze swej strony osadzone są przesuwnie w podłużnych prowadnicach belki poprzecznej kadłuba 33. Nie jest przy tym niezbędne stosowanie dwóch suportów 34, ponieważ zasadniczo wystarczające jest zastosowanie tylko jednego suportu 34. W takim przypadku powierzchnia prowadząca z podłużnymi prowadnicami na belce poprzecznej kadłub 33 może być ustawiona skośnie. Kadłub 33 maszyny jest mocowany na płycie fundamentowej 35. Na czołowej stronie kadłuba 33 na odpowiedniej wysokości znajdują się występy 36, na których zamocowane są dowolnej konstrukcji wrzecienniki wyposażone każdy w jedno osiowo przesuwne wrzeciono.

Pionowo poprzez występy 36 przechodzą śruby pociągowe z częściami gwintowanymi 37 i 38. Śruby pociągowe 37 i 38 mogą jednakże być również tylko jednym ze swoich końców łożyskowane obrotowo w występach 36. W przypadku, gdy śruby pociągowe wykonane są jako ciągłe, bez łożyskowania pośredniego w występach 36, ich części gwintowane 37 i 38 muszą być wykonane z przeciwnymi kierunkami gwintów, to jest jako gwinty lewo- i prawoskrętne. Drugie końce tych śrub pociągowych są z jednej strony ułożyskowane w płycie fundamentowej 35 a z drugiej strony połączone są z silnikiem napędowym 39. Na śrubach pociągowych umieszczone są nakrętki 40 i 41, posiadające poziome osie 42 i 43 prostopadłe do osi śrub pociągowych i tym samym do płaszczyzny pionowej. Na tych osiach 42 i 43 mocowane są przegubowo wrzecienniki 44 i 45 rolek ciernych 3’ i 49. Wrzeciennik 44 połączony jest za pomocą znanych i dlatego nieopisywanych bliżej połączeń mechanicznych z silnikiem napędowym 46 napędzającym umieszczone na obrotowych wrzecionach wrzecienników 44 rolki 3’.

168 294

Zgodnie z wynalazkiem maszyna może posiadać więcej niż jedną rolkę 3’, przy czym nie każda z tych rolek 3’ musi być napędzana.

Każdy z wrzecienników 44 oparty jest na poziomych prowadnicach 47 względnie 48 tak, że może wykonywać tylko ruchy poziome. Poniżej poziomej płaszczyzny przechodzącej przez oś obrotu 13, będącą osią główną obrabiarki dla każdego koła 1 zestawu kołowego przewidziane są wrzecienniki 45. Także i te wrzecienniki 45 są wahliwe wokół poziomych osi 43. Na wolnych końcach wrzecion tych wrzecienników 45 umieszczone są na przykład dwie rolki podpierające 49. Również i te wrzecienniki 45 prowadzone są w bocznych prowadnicach 50 i 51, tak, że mogą one wykonywać jedynie pionowe przesuwy. Zarówno rolki cierne 49, pracujące jako rolki podpierające, jak i rolki cierne 3 ’, pracującejako rolki napędzające posiadają rowek dostosowany do prawidłowego profilu wieńca prowadzącego koła, w którym biec może wieniec prowadzący koła zestawu kołowego, tak, że zestaw kołowy może być za pośrednictwem tego wieńca zarówno podpierany jak i napędzany. Konieczny nacisk rolek napędzających 3’ zapewniają przy tym siłowniki hydrauliczne 52 i 53. Ze względu na wahliwe zawieszenie wrzeciennika 45 z rolką cierną 3’ rolka ta może nadążać za ewentualnymi błędami środkowania względnie błędami kształtu koła 1. To samo dotyczy rolek ciernych podpierających 49 łożyskowanych we wrzecienniku 45, który jednakże po ustawieniu jest ustalany, na wahliwej i hydraulicznie uruchomianej dźwigni. Ponieważ zasadnicza budowa tego rodzaju obrabiarek jest bardzo dokładnie opisana w opisie wyłożeniowym numer DE - OS 39 31 147, można ten dokładny opis w tym miejscu dla uproszczenia częściowo pominąć. Sterowanie obrabiarką i jej obsługa dokonywane są z pulpitu 54 i za pomocą układu hydraulicznego 55. Również i te szczegóły są znane.

Należy podkreślić, że sposób obróbki według wynalazku może być zastosowany w każdej obrabiarce do obróbki zestawów kołowych, w której zastosowany jest napęd zestawu kołowego za pomocą rolek ciernych. W takich przypadkach jestjednak koniecznym przykładowo w znanych nadpodłogowych lub podpodłogowych obrabiarkach do obróbki zestawów kołowych, w których rolki cierne są odpowiednio ruchomo prowadzone, dokonanie wymiany dotychczasowych rolek ciernych na rolki cierne, mogące podpierać względnie napędzać zestaw kołowy za pośrednictwem wieńca prowadzącego. Po dokonaniu takiej zmiany można za pomocą znanych obrabiarek do zestawów kołowych realizować sposób obróbki według wynalazku.

Na pozostałych figurach dla uproszczenia pokazano tylko jedną rolkę cierną, wycinek koła zestawu kołowego i narzędzie obrabiające we wzajemnej kombinacji w różnych fazach obróbki.

Figura 1 przedstawia koło zestawu kołowego 2, z którym styka pod naciskiem pewnej siły rolka cierna 3. Zestaw kołowy jest ujęty i wycentrowany w niepokazanym na tym rysunku przeznaczonym do tego urządzeniu. Mogą to być przykładowo pokazane na fig. 5 kły 28. Rolka cierna 3 jest ułożyskowana na wrzecionie wrzeciennika, którym może być pokazany na fig. 5 wrzeciennik 44 w ten sposób, że może być napędzana. Narzędzie obrabiające 5 zaopatrzone w płytki tnące 6 i 7 pokazane jest obok koła 1 i jest mocowane w suporcie, którym może być suport 34, pokazany na fig. 5. Narzędzie obrabiające 5 dla uproszczenia pokazane jest jako znajdujące się w płaszczyźnie rysunku, może jednak w znany sposób być umieszczone ponad kołem 1.

Narzędzie obrabiające 5 ustawione jest w położeniu początkowym procesu obróbkowego. Zarys profilu 8 któryjest zużyty, ma być drogą toczenia poprawiony. Linią kreskowaną pokazany zarys poprawionego profilu. Rolka cierna 3 pracująca jako rolka napędowa jest dociskana do koła 1 siłą skierowaną w kierunku strzałki 10 i obraca się podczas procesu obróbki wokół osi 14 w kierunku pokazanym strzałką 11. W ten sposób koło 1 napędzanejest rolką cierną 3 w kierunku wskazanym strzałką 12 wokół swojej osi obrotu 13. Rolka cierna 3 jako rolka napędzająca wieniec prowadzący koła 1 zaopatrzona jest w rowek stanowiący połówkę rowka 29 rolki ciernej 3’. W dnie rowka jego łuk przechodzi w odcinek cylindryczny rolki ciernej 3.

Posuw narzędzia obrabiającego 5 odbywa się podczas poprawiania profilu koła 1 w kierunku wskazanym strzałką 15 w taki sposób, że wykonany jest zarys 9, odpowiadający poprawionemu profilowi koła 1. Podczas tej obróbki usuwany jest niepotrzebny materiał 16 w rejonie powierzchni bieżnej 17, przejścia 18 w wieniec prowadzący i powierzchni bocznej 19 wieńca prowadzącego aż do rejonu wierzchołka 20 wieńca prowadzącego. Z przedstawionego rysunku jasno wynika, że zawalcowanie wiórów, nawet krótkich przełamanych wiórów w

168 294 powierzchnię bieżną 17 koła 1 nie jest możliwe, ponieważ rejon kontaktu 21 między rolką cierną 3 a kołem 1 przesunięty jest na wierzchołek 20 wieńca prowadzącego.

Na rysunku fig. 2 pokazane jest narzędzie obrabiające 5 znajdujące się w rejonie wierzchołka 20 wieńca prowadzącego koła 1, przy czym pokazany na fig. 1 zbędny materiał 16 jest już skrojony przez płytkę tnącą 6 narzędzia obrabiającego 5. Podczas tej operacji obróbczej koło 1 napędzane jest za pośrednictwem kontaktu rolki ciernej 3 z wierzchołkiem 20 wieńca prowadzącego koła 1. W sytuacji pokazanej na rysunku fig. 2 następuje skrawanie materiału w rejonie wierzchołka 20 wieńca prowadzącego. Jak tylko rejon kontaktu 21 zwęzi się w wyniku obróbki, pozostającyjeszcze do obrobienia wierzchołek 20 wieńca prowadzącego może być walcująco odkształcony przez rolkę 3 w kierunku odwrotnym do miejsca aktualnego przyłożenia narzędzia obrabiającego 5, wobec czego zostaje znów utworzona szersza powierzchnia kontaktu, przesunięta w kierunku wewnętrznego boku 22 wieńca prowadzącego. Odkształcenie to jest możliwe, ponieważ rolka cierna 3 działająca jako rolka napędowa, jak i działające jako rolki podpierające rolki cierne 49 nie są blokowane w ich ruchu w kierunku wskazanym strzałką 10 i mogą nadążać za przesunięciem narzędzia obrabiającego 5 w kierunku koła 1 względnie w kierunku wskazanym strzałką 10. W ten sposób odbywa się bezuderzeniowe przejście od odpowiadającego zużytemu profilowi wierzchołka wieńca prowadzącego do wierzchołka odpowiadającego poprawionemu profilowi.

Walcująco odkształcony materiał wierzchołka wieńca prowadzącego jest odkształcony cylindrycznie, o ile cylindryczna część rolki ciernej 3 obraca się wokół osi równoległej do osi obrotu 13 koła 1. Wióry, które powstają w tym rejonie również nie mogą być zawalcowane w powierzchnię, odpowiadającą poprawionemu profilowi koła 1, ponieważ między kołem 1 a rolką cierną 3 pozostaje stale, jak to pokazano na fig. 2, wolna przestrzeń 23.

Na rysunku fig. 3 pokazanyjest stan, gdy narzędzie obracające 5 wykonało już nowy profil wierzchołka wieńca prowadzącego i wewnętrzny bok wieńca prowadzącego styka się z łukowym konturem 24 rolki ciernej 3. Narzędzie obróbcze 3 przesuwa się teraz w kierunku wskazanym strzałkami 25 i 26 aż do znalezienia się w pozycji wskazanej na fig. 4 i jego płytka tnąca 7 może rozpocząć skrawanie wewnętrznego boku 22 wieńca prowadzącego. Narzędzie obrabiające 5 przeprowadza teraz obróbkę zbędnego materiału 27 aż do osiągnięcia zarysu oznaczonego linią przerywaną na rysunku fig. 4.

Istnieje również możliwość przesuwu narzędzia obrabiającego 5 w kierunku wskazanym strzałkami 25 i 26, przy czym płytka tnąca 7 obrabia zbędny materiał 27 i kończy obróbkę w pokazanym na rysunku fig. 4 położeniu. Ruchy, jakie wykonać musi płytka tnąca 7 narzędzia obrabiającego 5, aby wykonać opisaną obróbkę wynikająjasno z rysunku i nie muszą być zatem dokładniej opisywane.

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Sposób obróbki wiórowej zestawu kołowego ujętego w środkach centrujących i napędzanego rolkami ciernymi stykającymi się z powierzchnią bieżną koła, znamienny tym, że zestaw kołowy jest napędzany i/lub podpierany za pomocą co najmniej jednej rolki ciernej (3) dociskanej do wieńca prowadzącego (27) co najmniej jednego koła (1) zestawu (2), która to rolka (3) nadąża za promieniowymi zmianami powierzchni styku (21), podczas gdy co najmniej jedno narzędzie obrabiające (5) wykonuje obróbkę profilu koła (1) począwszy od powierzchni czołowej koła (1) najbardziej odległej od wieńca prowadzącego (27) bez przerwy co najmniej do wierzchołka (20) wieńca prowadzącego (27), po czym obrabiana zostaje pozostała część wieńca prowadzącego (27).
2. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że obróbkę pozostałej części wieńca prowadzącego (27) rozpoczyna się od wierzchołka (20) tego wieńca (27) i prowadzi się wzdłuż boku wewnętrznego (22) tego wieńca (27).
3. 3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że obróbkę pozostałej części wieńca prowadzącego (27) rozpoczyna się od wewnętrznego boku (22) tego wieńca (27) i prowadzi się ją w kierunku wierzchołka (20) tego wieńca (27).
4. 4. Maszyna do obróbki wiórowej zestawu kołowego ujętego w uchwytach centrujących z co najmniej jedną rolką cierną stykającą się z powierzchnią obwodową co najmniej jednego koła tego zestawu kołowego i z co najmniej jednym suportem do mocowania i prowadzenia narzędzia obrabiającego, której rolki cierne także pod naciskiem mogą nadążać za promieniowymi zmianami strefy kontaktu rolki ciernej z powierzchnią obwodową koła, znamienna tym, że co najmniej ta spośród rolek ciernych (3), (3'), przy której powstaje bezpośrednie niebezpieczeństwo zawalcowania wiórówjest tak ustawiona dla napędu i/lub podparcia zestawu kołowego (2), że jest przyłożona do wieńca prowadzącego (27) koła (1).
5. 5. Maszyna według zastrz. 4, znamienna tym, że co najmniej jedna rolka cierna (3), (3') ma rowek (29), przeznaczony do przyjęcia wierzchołka (20) wieńca prowadzącego (27), posiadający profil co najmniej w przybliżeniu odpowiadający poprawionemu profilowi wierzchołka (20) tego wieńca (27).
6. 6. Maszyna według zastrz. 5, znamienna tym, że rolka cierna (3) ma tylko półrowek (30), którego dno przechodzi w cylindryczną część (31) rolki (3).
7. 7. Maszyna według zastrz. 6, znamienna tym, że część cylindryczna (31) co najmniej jednej rolki ciernej (3), w którą przechodzi dno półrowka (30) rozciąga się w kierunku przestrzeni między kołami (1) zestawu kołowego (2).
8. 8. Maszyna według jednego z zastrz. 7, znamienna tym, że część powierzchni rolek ciernych (3), (3') przeznaczona do stykania się z wierzchołkiem (20) wieńca prowadzącego (27) zestawu kołowego (2) przynajmniej w części swej szerokości jest chropowata bądź zaopatrzona w profil moletowany (32).