PL165159B1

PL165159B1 - Uklad transmisji sygnalu cyfrowego PL PL PL PL PL PL PL PL PL

Info

Publication number: PL165159B1
Application number: PL90285436A
Authority: PL
Inventors: Jean B Rault; Yves F Dehery; Jean Y Roudaut; Alphons A M L Bruekers; Raymond N J Veldhuis
Original assignee: France Etat; Philips Nv; Telediffusion Fse
Priority date: 1989-06-02
Filing date: 1990-06-01
Publication date: 1994-11-30
Also published as: CS9002677A2; RU2145464C1; EP0400755B1; DK0400755T3; FI110349B; AR246135A1; EP0400222A1; JPH0382233A; EP0400755A1; CA2017841C; DE69022119D1; BR9002618A; CN1050116A; CN1023280C; HU206572B; ES2077631T3; HUT56672A; DE69022119T2; AU5615890A; CA2017841A1

Abstract

1. Uklad transm isji sygnalu cyfrowego, zawiera- jacy nadajnik i odbiornik, który to nadajnik zawiera koder dla kodow ania liczby M pod p asm poddanego próbkow aniu sygnalu, zw laszcza cyfrowego sygnalu akustycznego, przy czym koder zaw iera zm niejszajacy czestotliwosc próbkow ania zespól wejsciowy polaczony poprzez w ytw arzajacy sygnaly podpasm ow e zespól fil- trów analizy z zespolem przetw arzania sygnalów, n ato - m ia s t o d b io r n ik z a w ie ra d e k o d e r p o d p a s m odtw arzajacy sygnal cyfrowy, zn a m ien n y tym , ze do wyjsc zespolu wejsciowego (3) k o d era dolaczonych je st M filtrów analizy (6.1 do 6.M) o dw óch rodzajach filtracji kazdego doprow adzonego sygnalu, a kazdy z filtrów analizy m a jedno wejscie (5 .1 , 5 .2 ,... 5M) i dwa wyjscia (7 .1a i 7.1 b, ... 7.1M a i 7.1M b), przy czym 2M wyjsc zespolu filtrów analizy dolaczonych je s t do wejsc (8.1, 8 .2 ,... 8.2M ) pierwszego zespolu przetw arzania sygna- lów (9) nadajnika o M w yjsciach (1 0 .1 , ... 10.M), n ato- m iast dekoder odbiornika m a n a w ejsciu drugi zespól przetw arzania sygnalów (13) o M w ejsciach (12.1, ... 12.M) i 2M w yjsciach (14.1 i 1 4 .2 , ... 14.2M -1 i 14.2M) pogrupow anych w pary, a do kazdej pary tych wyjsc dolaczone sa dw a w ejscia (15.1 a i 15.1 b, 15.2a i 15.2b, ... 15Ma i 15Mb) M filtrów syntezy (16.1 do 16.M) o dw óch rodzajach filtracji d la dwóch doprow a- dzonych sygnalów, przy czym kazdy filtr syntezy m a jedno wyjscie (17.1, 1 7 .2 ,... 17M) dolaczone do zespo- lu wyjsciowego (19) z zaciskiem wyjsciowym sygnalu cyfrowego (21). FIG. 1 PL PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Wynalazek dotyczy układu transmisji sygnału cyfrowego, wykorzystującego kodowanie podpasm sygnału cyfrowego, który to układ zawiera nadajnik i odbiornik.

W uznanym układzie tego typu nadajnik zawiera koder dla kodowania podpasm poddanego próbkowaniu sygnału cyfrowego, zwłaszcza cyfrowego sygnału akustycznego, o ustalonej częstotliwości próbkowania. Koder zawiera, zmniejszający częstotliwość próbkowania, układ wejściowy połączony, poprzez szereg filtrów analizy wytwarzających M sygnałów podpasmowych o zmniejszonej częstotliwości próbkowania. Ponadto koder dzieli pasmo sygnału cyfrowego na kolejne m podpasm, przy czym liczba m spełnia warunek 1 m M i rośnie ze wzrostem częstotliwości. Dekoder odbiornika reaguje na M sygnałów podpasmowych, odtwarzając pierwotny sygnał cyfrowy. Dekoder łączy podpasma, tworząc pasmo sygnału cyfrowego.

Układy transmisji tego rodzaju znane są na przykład z opisu patentowego EP-A 190 796 oraz EP-A 285 495, Jak również z publikacji w czasopiśmie: Proceedings of the ICASSP, marzec 1984, vol. 1 str.11.3.1 do 11.3.4, pt.: “Computationally officient QMF filter banks*, autor - M.3.Nussbaumer i inni.

Układ kodowania podpasm Jest znany także z publikacji pt. Koder pasma krytycznego cyfrowe kodowanie sygnałów mowy oparte na percepcyjnych wymaganiach układu słuchu, autor - M.E. Krasner, w sprawozdaniu Stowarzyszenia Inżynierów Elektroników i Elektryków, IEEE, ICASSP80, tom I, strony od 327 do 311j 9-11 kwiecień 1980 r. IV tym znanym układzie wykorzystuje się dzielenie na części pasma sygnału mowy, tak aby otrzymać pewną liczbę podpasm, których szerokości, w przybliżeniu, odpowiadają szerokości krytycznych pasm ludzkiego układu słuchu, w odpowiednich zakresach częstotliwości /fig. 2 artykułu Krasnera/. Ten podział wybrany został z tego powodu, że na podstawie doświadczeń psychoakustycznych można było oczekiwać, że w takim podpaśmie szum kwantyzacji będzie optymalnie maskowany sygnałami w obrębie tego podpasma, gdy kwantowanie uwzględni krzywą maskowania szumów przez ludzki układ słuchu. Krzywa ta wskazuje próg maskowania szumu w krytycznym paśmie, za pomocą pojedyńczego dźwięku prostego, w środku krytycznego pasma /fig. 3 artykułu Krasnera/.

W publikacji pt. Cyfrowa filtracja układem wielofazowym : zastosowanie do zmiany częstotliwości próbkowania i zespołów filtrów autor - M.G. Bellanger i inni wi IEEE Trans, on ASSP, tom 24, nr 2, kwiecień 1976, strony 109 do 114, przedstawiono układ, w którym sygnał cyfrowy podzielony został na pewną liczbę podpasm za pomocą pewnej liczby filtrów· Przy czym wspomniane filtry są poprzedzone w układzie urządzeniem do zmniejszania częstotliwości próbkowania. Taka konstrukcja upraszcza obliczanie dokonywane w filtrach, przy czym przetwarzanie sygnałów w tych filtrach może być zastosowane do sygnałów, które mają zmniejszoną częstotliwość próbkowania.

W znanym układzie, nadajnik nie wytwarza podpasm o równych szerokościach, przy czym najniższe podpasmo w znanym układzie ma szerokość wynoszącą połowę szerokości innych pasm.

Celem wynalazku Jest opracowanie układu transmisji sygnału cyfrowego, w którym przesyłana między nadajnikiem i odbiornikiem informacja jest dzielona na podpasma mające w przybliżeniu jednakową szerokość.

165 159

Układ transmisji sygnału cyfrowego według wynalazku zawiera nadajnik i odbiornik, który to nadajnik zawiera koder dla kodowania liczby M podpasm poddanego próbkowaniu sygnału, zwłaszcza cyfrowego sygnału akustycznego. Koder zawiera zmniejszający częstotliwość próbkowania zespół wejściowy połączony, poprzez wytwarzający sygnały podpasmowe zespół filtrów analizy, z zespołem przetwarzania sygnałów. Natomiast odbiornik zawiera dekoder podpasm odtwarzający sygnał cyfrowy. Układ charakteryzuje się tym, że do wyjść zespołu wejściowego kodera dołączonych jest M filtrów analizy o dwóch rodzajach filtracji każdego doprowadzanego sygnału. Każdy z filtrów analizy ma jedno wejście i dwa wyjścia, przy czym 2M wyjść zespołu filtrów analizy dołączonych jest do wejść pierwszego zespołu przetwarzania sygnałów nadajnika o M wyjściach. Dekoder odbiornika ma na wejściu drugi zespół przetwarzania sygnałów o M wejściach i 2M wyjściach pogrupowanych w pary. Do każdej pary tych wyjść dołączone są dwa wejścia M filtrów syntezy o dwóch rodzajach filtracji dla dwóch doprowadzonych sygnałów. Każdy filtr syntezy ma jedno wyjście dołączona do zespołu wyjściowego z zaciskiem wyjściowym sygnału cyfrowego.

Każdy filtr analizy zawiera, korzystnie, szeregowy układ sekcji opóźniających o jednakowym opóźnieniu, przy czym wejście filtru dołączone jest do wejścia pierwszej sekcji opóźniającej. Wyjścia pierwszego i drugiego zespołu kombinacji sygnałów dołączone są do pierwszego i drugiego wyjścia filtru.

Wyjścia sekcji opóźniających o nieparzystych numerach dołączono są do wejść pierwszego zespołu kombinacji sygnałów, natomiast wyjścia sekcji opóźniających o parzystych numerach dołączona są do wejść drugiego zespołu kombinacji sygnałów.

Wyjścia każdej sekcji opóźniającej dołączone jest do jednego z wejść pierwszego lub drugiego zespołu kombinacji sygnałów*, poprzez zespół mnożący.

Wejście filtru analizy dołączone jest do wejścia drugiego zespołu kombinacji sygnałów poprzez wejściowy zespół mnożący.

Korzystnym rozwiązaniem układu jest, jeśli każdy filtr analizy zawiera dwa szeregowe układy sekcji opóźniających o ujednakowym opóźnieniu. Przy czym wejście filtru jest dołączone do wejść wszystkich sekcji opóźniających w każdym szeregowym układzie. Natomiast wyjścia tych dwóch szeregowych układów dołączone są do pierwszego i drugiego wyjścia filtru. Ponadto, dodatkowa sekcja opóźniająca o opóźnieniu równym połowia opóźnienia sekcji opóźniających w szeregowych układach, Jest włączona w tor sygnałowy cd wejścia do drugiego wyjścia filtru.

Wejście każdego filtru analizy dołączone Jest do wejść dwóch szeregowych układów sekcji opóźniających poprzez pierwsze zespoły mnożące.

Wyjście drugiego zespołu mnożącego połączone jest z pierwszym wejściom zespołu kombinacji sygnałów, którego drugie wejście dołączone Jest do wyjścia pierwszej sekcji opóźniającej w jednym z dwóch szeregowych układów sekcji opóźniających. Natomiast wyjście zespołu kombinacji sygnałów połączone Jest z wejściem drugiej sekcji opóźniającej w szeregowym układzie sekcji opóźniających.

W innym korzystnym rozwiązaniu wejście każdego filtru analizy połączone Jest z pierwszym i drugim swoim wyjściem poprzez pierwszy i drugi tor sygnałowy, z których każdy zawiera końcowy zespół mnożący, dołączony równolegle do pierwszego i drugiego szeregowego układu sekcji opóźniających.

Każdy filtr syntezy zawiera dwa szeregowe układy sekcji opóźniających o jednakowym opóźnieniu. Każde z dwóch wejść filtru dołączone jest do wejścia pierwszej sekcji opóźniającej pierwszego i drugiego szeregowego układu. Natomiast wyjścia sekcji opóźniających w pierwszym szeregowym układzie oraz wyjścia sekcji opóźniających w drugim szeregowym układzie dołączono są do wejść zespołu kombinacji sygnałów, którego wyjście połączone jest z wyjściem filtru. Ponadto, w tor sygnałowy, od drugiego wejścia do wyjścia filtru, włączona jest dodatkowa sekcje opóźniająca o opóźnieniu równym połowie opóźnienia sekcji opóźniających w szeregowych układach.

Wyjścia sekcji opóźniających pierwszego i drugiego szeregowogo układu dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów poprzez zespoły mnożące.

165 159

Pierwsze 1 drugie wejście każdego filtru syntezy dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów, poprzez wejściowe zespoły mnożące.

W korzystny· rozwiązaniu układu filtr syntezy zawiera szeregowy układ sekcji opóźniających o jednakowym opóźnieniu. Pierwsze wejście filtru dołączone jest do wejść sekcji opóźniających o nieparzystych numerach, natomiast drugie wejście filtru syntezy dołączone Jest do wejść sekcji opóźniających o parzystych numerach. Wyjście ostatniej sekcji opóźniającej z szeregowego układu dołączone Jest do wyjścia filtru.

Każde z dwóch wejść filtru syntezy dołączone jest do wejścia sekcji opóźniającej szeregowego układu, poorzez zespół mnożący.

Wyjście drugiego zespołu mnożącego sygnału, o nieparzystym numerze, dołączone Jest do pierwszego wejścia sekcji kombinacji sygnałów, włączonej pomiędzy dwie sąsiednie sekcje opóźniające szeregowego układu.

Drugie wejście filtru syntezy połączone jest z wyjściem filtru poprzez tor sygnałowy zawierający końcowy zespół mnożący dołączony równolegle do szeregowego układu sekcji opóźniających.

W korzystnyn rozwiązaniu układu według wynalazku, pierwszy zespół przetwarzania sygnałów zawiera M, a drugi zespół przetwarzania sygnałów zawiera 2M, zespołów kombinacji sygnałów, a wyjścia każdego z nich dołączone jest do Jednego z, wyjść zespołu przetwarzania sygnałów.

W każdym zespole kombinacji sygnałów, wejścia zespołu przetwarzania sygnałów dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów poprzez zespoły mnożące.

Tego rodzaju zespół przetwarzania sygnałów może być zastosowany zarówno w koderze nadajnika, jak i w dekoderze odbiornika.

W układzie według wynalazku korzystnym rozwiązaniem jest, jeśli każde z dwóch wyjść każdego z filtrów analizy kodera dołączone Jest do wejścia zespołu przetwarzania sygnałów poprzez zespół wzmacniania sygnałów. Każda para zespołów wzmacniania sygnałów dpłączonych do jednego filtru analizy, ma wspólny zacisk, dołączony do zacisku sygnału współczynnika wzmocnienia.

Każde wyjście zespołu przetwarzania sygnałów dołączone jest do wyjścia kodera, poprzez szeregowy układ zespołu wzmacniania sygnałów o zespolonej wartości współczynnika wzmocnienia i poprzez zespół ustalania wartości rzeczywistej.

W dekoderze odbiornika wyjścia zespołu przetwarzania sygnałów są pogrupowane w pary wyjść i dołączone są do wejść filtru syntezy poprzez zespoły wzmacniania sygnałów. Każda para zespołów wzmacniania sygnałów dołączonych do Jednego filtru analizy, ma wspólny zacisk dołączony do zacisku sygnału współczynnika wzmocnienia.

W korzystnym rozwiązaniu układu każde z M wejść dekodera odbiornika Jest dołaczone do jednego wejścia zespołu przetwarzania sygnałów:, poprzez zespół wzmacniania sygnałów.

W korzystnym rozwiązaniu układu pierwszy zespół przetwarzania sygnałów kodera zawiera zespół przełączający i M zespołów kombinacji sygnałów. Przy czym każde z 2 M wejść pierwszego zespołu przetwarzania sygnałów dołączona jest do jednego z 2 M wejść zespołu przełączającego, który ma jedno wyjście dołączone do wejścia każdego z M zespołów kombinacji sygnałów. Każdy zespół kombinacji sygnałów zawiera zespół mnożący połączony z pamiącią pierścieniową o 2 M miejscach pamiąci, oraz z sumatorem, który połączony jest z rejestrem akumulującym. Wejście zespołu kombinacji sygnałów oraz wyjście pamiąci, są dołączone odpowiednio do pierwszego i drugiego wejścia zespołu mnożącego. Natomiast wyjście zespołu mnożącego i wyjście rejestru akumulujacego so łączone do pierwszego i drugiego wejścia sumatora. Sumator zaś ma wyjście dołączone do wejścia rejestru. Wyjście rejestru m-tego zespołu kombinacji sygnałów dołączone jest do m-tego wyjścia pierwszego zespołu przetwerzanla sygnałów. Ponadto, zespół przełączający. Jest połączony okresowo, każdym ze swych 2 M wejść, ze swym wyjściem, doprowadzając próbki w blokach obejmujących 2 M próbek wystąpujących na jego 2 M wejściach, po jednej próbce na każdym wejściu, szeregowo do jego wyjścia.

W korzystnym rozwiązaniu układu według wynalazku, drugi zespół przetwarzania sygnałów dekodera zawiera zespół przełączający oraz 2 M zespołów kombinacji sygnałów. Każde z M wejść

165 159 drugiego zespołu przetwarzania sygnałów dołączone Jest do Jednego z M wejść zespołu przełączającego, który ma Jedno wyjście dołączone do wejścia każdego z 2 M zespołów kombinacji sygnałów. Każdy zespół kombinacji sygnałów zawiera zespół mnożący, połączony z pamięcią pierścieniową o M miejscach pamięci, oraz z sumatorem 1 rejestrem akumulującym. Wejście zespołu kombinacji sygnałów 1 wyjście pamięci dołączone są odpowiednio do pierwszego i drugiego wejścia zespołu mnożącego. Natomiast wyjście zespołu mnożącego i wyjście rejestru akumulującego dołączona są do pierwszego i drugiego wejścia sumatora. Sumator zaś ma wyjście dołączone do wejścia rejestru. Wyjście rejestru i-tego zespołu kombinacji sygnałów dołączone Jest do 1-tego wyjścia drugiego zespołu przetwarzania sygnałów. Ponadto, każde z M wejść zespołu przełączającego jest okresowo połączone z Jego wyjściem, doprowadzając próbki w blokach po M próbek, występujących na jego M wejściach, po jednej próbce na każdym wejściu, szeregowo do Jego wyjścia.

W rozwiązaniu układu, według wynalazku, nadajnik 9tanowl urządzenie cyfrowego zapisu sygnału akustycznego, zawierające zespół zapisu o M wejściach M sygnałów podpasmowych zapisywanych na ścieżce nośnika zapisu. Każde z M wejść dołączone jest do jednego z M wyjść pierwszego zespołu przetwarzania nadajnika.

Odbiornik stanowi wówczas urządzenie cyfrowe do odtwarzania sygnału akustycznego z nośnika zapisu, które zawiera zespół odtwarzający o M wyjściach M sygnałów podpasmowych odtwarzanych za ścieżki na nośniku zapisu. Przy czym każde z M wyjść dołączone Jest do jednego z M wejść, drugiego zespołu przetwarzania sygnałów odbiornika.

Filtry 1 zespół przetwarzania w układzie, według wynalazku, przeprowadzają dwie różne filtracje sygnałów doprowadzanych do ich wejść, zamiast Jednego rodzaju filtracji, tak jak w znanym układzie. Z tego powodu zawartość przekazu informacyjnego między filtrami i zespołem przetwarzającym w rozwiązaniu, według wynalazku. Jest dwukrotnie większa niż zawartość informacyjna w znanym układzie. Właściwy wybór współczynników filtru w układach filtrów oraz wybór odpowiedniej konstrukcji zespołów przetwarzających w nadajniku i odbiorniku, umożliwia realizację odtwarzanego sygnału po stronie odbiornika praktycznie bez jakiegokolwiek zniekształcenia z powodu utożsamiania. W odróżnieniu od tego, odtwarzany sygnał w znanym układzie Jest zawsze poddawany zniekształceniu przez utożsamianie, nawet w przypadku najbardziej optymalnej konstrukcji filtrów i zespołów przetwarzających. Współczynniki filtrów analizy i filtrów syntezy pochodzę od standardowego filtru, który ma nieparzystą liczbą współczynników. Prowadzi to do znacznego zmniejszenia obliczeń w zespole przetwarzającym, przy czym w tym przypadku wystąpi duża symetria współczynników dla zespołu przetwarzania.

Przedmiot wynalazku Jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przykład wykonania układu transmisji cyfrowej według wynalazku, w postaci schematu blokowego, fig. 2 - realizacją zmniejszania częstotliwości próbkowania za pomocą zespołu wejściowego, fig. 3 1 fig. 4 przedstawiają przykłady wykonania filtru analizy, fig. 5 i fig. 6 - przykłady wykonania filtru syntezy, fig. 7 przedstawia przykład wykonania pierwszego zespołu przetwarzania sygnałów w nadajniku lub drugi zespół przetwarzania sygnałów w odbiorniku, fig. 8 - inny przykład wykonania nadajnika, fig. 9 - kolejny przykład wykonania odbiornika, fig. 10 - objaśnia sposób wyznaczania współczynników filtrów analizy w odbiorniku, fig. 11 - przedstawia inny przykład pierwszego zespołu przetwarzania w nadajniku lub drugiego zespołu przetwarzania sygnałów w odbiorniku, fig. 12 - urządzenie do zapisu sygnałów cyfrowych, a fig. 13 przedstawia urządzenie do odtwarzania sygnałów cyfrowych. Na fig. 1 przedstawiono schemat blokowy układu transmisji sygnału cyfrowego. Układ ma wejściowy zacisk 1 połączony do wejścia 2 zespołu wejściowego 3, dla odbioru cyfrowego sygnału IN, mającego ustaloną częstotliwość próbkowania Fg. Wejściowy zespół 3 ma M wyjść od 4.1. do 4.M, na których odbiera się wyjściowe sygnały U1 do Um· Wejściowy zespół 3 Jest przystosowany do zmniejszania częstotliwości próbkowania o czynnik M na wejściowym sygnale IN, który doprowadza się do Jego wejścia 2. W układzie znajduje się M filtrów analizy od 6.1 do 6.M, przy czym każdy filtr analizy ma wejście 5.m. dołączone do jednego 4.m. z M wyjść wejściowego zespołu 3. Oznaczenie m odpowiada liczbie od 1 do M. Każdy filtr analizy 6.m.

165 159 na dwa wyjścia 7.ma oraz 7.mb. Każdy filtr analizy 6.m Jest przystosowany do przeprowadzania dwóch różnych filtracji na sygnale U_m, który zostaje doprowadzony do Jego wejścia 5 .m, i do ddproweadznia każdej z dwóch rrżnycc ffitrrwanych wersji wejściowego sygnału U_m do Jednego z dwóch wyjść 7.ma oraz 7.mb. Każde z 2M wyjść filtrów 7.la 7.1b, 7.2a 7.2b, ...,

7.ma i 7.mb, 7Ma i 7Mb, dołączone Jest do Jednego z 2M wejść 8.1. i 8.2, ..., 8m i

8m+1, ..., 8.2M-1 1 8.2M zespołu przetwarzania sygnałów 9. Zespół przetwarzania 9 ma M wyjść od 10.1 do 10.M. Zespół przetwarzania 9 wyprowadza różne sygnały wyjściowe na każdym ze swoich M wyjść, przy czym sygnał wyjściowy stanowi kombinację co najmniej pewnej liczby sygnałów wejściowych, które doprowadza się do Jego 2M wejść. Jeśli wyjścia od 10.1 do 10.M. są identyczne, Jak M wyjść zespołu filtru, to oznacza, że zespół przetwarzania sygnałów 9 doprowadza M sygnałów podpasm, od do Sm, przy czym każdy sygnał S_m można odebrać na jednym 1O.m z M wyjść zespołu przetwarzania 9.

Wejściowy sygnał 1N doprowadza się do wejścia 1. Ma on częstotliwość próbkowania Fs. Sygnał ten wykorzystuje szerokość pasma równę Fs/2. Podział szerokości pasma sygnału według współczynnika równego M oznacza, że szerokość pasma podpasm od do B^ Jest równa Fs/2M /fig. 10c/, przy czym na fig. 1 Jest przetworzoną wersją próbkowanego sygnału wyytępujęcego w podpaśmy G^, a s₂ Jest przetworzoną wersję próbkowanego sygnału występującego w podpaśmie B2, itd.

Jeśli trzeba, sygnały podpasm M mogę być dalej przetwarzane, na przykład w dodatkowym układzie do kwantyzacji /nie pokazanym/, w którym może być zastosowana kwantyzacja sygnałów dla realizacji istotnego zmniejszenia szybkości transmisji danych, w bitach na sekundę.

Przetwarzanie sygnału wykonuje się po stronie nadajnika układu transmisji. Tak więc nadajnik występujący w układzie zawiera co najmniej zespół wejściowy 3, filtry analizy

6.1 do 6.M orra zzeppł prr^etwwrzania ssynniów 9, a t^ke układ do kwantyzacji, Jeell jJst wykorzystywany.

Wytwarzane w nadajniku sygnały doprowadza się przez łącze przesyłowe 11, jak pokazano na fig. 1, do odbiornika. Może tu występować konieczność zastosowania dalszego kanałowego kodowania sygnału, dla umożliwiania korekcji błędów po stronie odbiornika. Transmisja dokonywana za pomocą łącza przesyłowego 11 może mleć postać transmisji radiowej kanałem radiofonicznym. Ponadto inne środki telekomunikacji są również możliwe. Można myśleć o wykorzystaniu transmisji optycznej za pomocą światłowodów lub krążków optycznych, albo transmisji za pomocę nośników zapisu magnetycznego.

Informacja występujęca w M podpasna^ może być przesyłana równolegle za pomocą łącza przesyłowego 11, jak przedstawiono na fig. 1, lub może być ona przesyłana szeregowo. W tym przypadku jest potrzebna kompresja czasowa po stronie nadajnika, dla przetworzenia strumienia danych równoległych na strumień danych szeregowych, oraz ekspansja czasu, po stronie odbiornika, dla ponownego przetwarzania strumienia danych na strumień danych równoległych, tak aby sygnały M podpasm s^ do Sm mogły być doprowadzone do poszczególnych wejść spośród M wejść 12.1 do 12.M drugiego zespołu przetwarzania sygnałów 13. Zespół ten ma 2M wyjść 14.1 do 14.2M. Jest on przystosowany do wytwarzania sygnału wyjściowego na każdym ze swoich 2M wyjść. Przy czym sygnał wyjściowy Jest kombinację pewnej liczby sygnałów wejściowych, doprowadzonych do Jego M wejść.

Pary wyjść 14.1 oraz 14.2 drugiego zespołu przetwarzania 13 dołączone są do par wejść, 15.1a oraz 15.1b jednego z M filtrów syntezy 16.1 do 16.M. Każdy filtr syntezy 16.m ma jedno wyjście 17.m. Filtr syntezy stosuje się w celu wykonywania różnych filtracji dwóch sygnałów, które doprowadza się do ich dwóch wejść, oraz w celu doprowadzenia kombinacji dwóch filtrowanych sygnałów do ich wyjść. Wyjście 17.m każdego filtru syntezy 16.m dołęczone Jest do Jednego 18.m z M wejść 18.1 do 18.M wyjściowego zespołu 19. Wyjście 20 zespołu wyjściowego 19 dołączone jest do wyjścia 21 układu transmisji.

Odbiornik w układzie transmisji stannią drugi zespół przetwarzania 13, filtry syntezy 16.1 do 16.M oraz zespół wyjściowy 19.

165 159

Jeśli sygnały pasma częściowego zostały objęte kwantyzację po stronie nadajnika, to potrzebny Jest w odbiorniku układ do usuwania kwantyzacji. Taki układ do usuwania kwantyzacji powinien być włączony w miejscu, znajdującym się przed drugim zespołem przetwarzania sygnałów 13. Przetwarzanie sygnałów po stronie odbiornika zapewnia, że sygnały od uj do um występują na wyjściach filtrów syntezy 16.1 do 16.M, a odtwarzany sygnał OUT występuje na wyjś ciowym zacisku 21, przy czym w idealnym przypadku Jest on równy wejściowemu sygnałowi IN, który doprowadzony jest do wejściowego zacisku 1.

Na fig. 2 objaśniono działanie zespołu wejściowego 3 i zespołu wyjściowego 19. Sygnał IN, doprowadzony do zacisku wejściowego 1, przedstawiono szkicowo na wykresie a, w funkcji czasu.

Na wykresie a z fig. 2 przedstawiono próbki, z których sygnał wejściowy IN Jest utworzony, Przedstawiono tylko miejsca próbek w funkcji czasu, natomiast nie przedstawiono amplitudy tych próbek. Próbki są rozmieszczone w odstępach czasowych T^, które są równe 1/Fg· Tym sposobem częstotliwość próbkowania sygnału wejściowego Jest równa częstotliwości F_e. W przyW kładzie podanym na fig. 2 zakłada się, że liczba M równa się 8. Sygnały przedstawione na wykresach a do i z fig. 2 stanowią sygnały Ug do występujące na wyjściach 4.8. do 4.1 zespołu wejściowego 3. Zespół ten działa jako komutator, a polega to na tym, że rozdziela on za każdym razem osiem próbek zawartych w kolejnych blokach, cyklicznie do ośmiu wyjść.

Na podstawie fig. 2 można stwierdzić, że wyjściowe sygnały, które występują na M wyjściach zespołu wejściowego 3, mają częstotliwość próbkowania równą Fg/M. Próbki sygnałów wyjś ciowych rozmieszczone są w odstępach czasu T i zajmują przedział czasowy, który Jest równy M.T_X.

W zespole wyjściowym 19 odtwarzany Jest wyjściowy sygnał OUT. Zespół wyjściowy 19 może być również rozpatrywany jako komutator, przy czym okresowo łączy on każde z M wejść 18.1 do 18.M z wyjściem 20. W tym przypadku próbki występują Jedna za drugą na wejściach 18.1 do 18.M, a doprowadzone zostają do wyjścia 20, poprzez zespół wyjściowy 19 stanowiący komutator, przedstawiony szczegółowo na fig. 9.

Zespół wejściowy 3 można także skonstruować inaczej. W tym celu wykorzystuje się również linią opóźniającą, która ma odczepy. Odczepy te są następnie dołączone do wejść układów dziesiętnych, obniżających częstotliwość próbkowania do właściwej wartości.

Można również połączyć wejściowy zespół 1 filtry analizy, zwłaszcza wykorzystując w tym celu linią opóźniającą w wejściowym zespole do /części/ linii opóźniającej /linii opóźniających/ w filtrach analizy, co jest znanym sposobem.

To samo rozumowanie dotyczy również wyjściowego zespołu 19. W tym przypadku są potrzebne interpolatory dla zrealizowania przyrostu częstotliwości próbkowania.

Na fig. 3 przedstawiono pierwszy przykład wykonania filtru analizy 6.m. Wejście 30 filtru analizy, odpowiadające wejściu 5.m. z fig. 1, dołączone jest do szeregowego układu 31 sekcji opóźniających, które mają Jednakowe opóźnienia T. Wyjścia sekcji opóźniających 32.1, 32.3, ..., 32,n o numerach nieparzystych dołączone są do wejść pierwszego zespołu kombinacji sygnałów 33. Wyjścia sekcji opóźniających 32.2, 32.4, ..., o numerach parzystych dołączone są do wejść drugiego zespołu kombinacji sygnałów 34. Wyjścia pierwszego i drugiego zespołu kombinacji sygnałów 33 i 34 tworzą pierwsze i drugie wyjście 35.1 oraz

35.2 fiitru annllzy ⁶·ⁿ· Odpowiadają ona wejściom ⁷.^mb oraz 7.ma z fig. 1. Wsejcie 30 filtru analizy 6.m dołączone Jest do wejścia drugiego zespołu kombinacji sygnałów 34 poprzez zespół mnożenia 36.1. zespół mnożenia wykonuje mnożenie sygnałów /próbek/, doprowadzonych do Jego wejścia przez współczynnik s^. Wyjścia sekcji opóźniających o numerach nieparzystych dołączone są do wejść pierwszego zespołu kombinacji sygnałów 33 poprzez zespoły mnożenia 36.2, 36.4, ..., 36.n-l oraz 36.n+l. Mnożą one sygnały /próbki/ doprowadzane do ich odpowiednich zespołów przez współczynniki, wynoszące odpowiednio a^, 83,, ··., ^anm* Wyjścia sekcji opóźniających o numerach parzystych dołączone są do wejść drugiego zespołu kombinacji sygnałów 34, poprzez zespoły mnożące 36.3, 36.5, ..·, 36,n. Mnożą one sygnały /próbki/ doprowadzane do ich wejść przez współczynniki wynoszące a2_m« a_4m,...

165 159

W bardziej ogólnej definicji zespołów kombinacji sygnałów, zespoły mnożąca można rozpatrywać, Jako znajdujące się w zespołach kombinacji sygnałów. W tym rozwiązaniu zespoły kombinacji sygnałów nie tylko wykonuję sumowanie sygnałów doprowadzanych do ich wejść, lecz także wykonuję kombinację ważoną sygnałów. W przypadku gdy zespół mnożący ma współczynnik mnożenia a_1(n równy zeru, to połączenie sekcji opóżniajęcej z zespołem kombinacji sygnałów, zawierające wspomniany zespół mnożący, nls występuje. Ponadto, w przypadku gdy zespół mnożący ma współczynnik a^ równy Jedności, zespół mnożący Jest wyeliminowany, natomiast połączenie Jest połęczeniem bezpośrednim.

Na fig. 4 przedstawiono inny przykład wykonania filtru analizy 6 ._m·· Mimo, że budowa układu filtru z fig. 4 Jest odmienna od budowy układu filtru z fig. 3, może on spełniać to samo zadanie, gdy.są spełnione pewne warunki. Filtr z fig. 4 zawiera dwa szeregowe układy pierwszy 40 i drugi 41 sekcji opóżniających, mających jednakowe opóźnienie 2T. Wejście 30 filtru dołączone Jest do wejść sekcji opóżniających w pierwszym szeregowym układzie 40, poprzez zespoły mnożące 42.1 do 42.p-l, oraz do wyjścia 35.2 filtru, poprzez zespół mnożący 42.p. Oznacza to, że pierwszy szeregowy układ 40 zawiera p-1 sekcji opóżniających 44.1 do 44.p-1. Wejście 30 filtru Jest ponadto dołączone do wejść sekcji opóźniających w drugim szeregowym układzie 41, poprzez zespoły mnożące 4.1. do 43.q-l, a ponadto do wyjścia 35.1 filtru poprzez zespół mnożący 43.q. Oznacza to, że drugi szeregowy układ 41 zawiera q-l sekcji opóźniających 45.1 do 45.q-l. Zespoły mnożące 42.1 do 42.p mnożę swoje wejściowe sygnały przez współczynniki b2_m» ···, Be_m· Zespoły mnożące 43.1 do 43.q mnożę swoje wejściowe sygnały przez współczynnik c^, ..., ^cqm· Zespoły kombinacji sygnałów 46.1 do

46. p-1 dołączone są do wyjść sekcji opóźniających 44.1 do 44.p-1 pierwszego szeregowego układu 40. Zespoły kombinacji sygnałów 47.1 do 47.q-1 dołęczone są do wyjść sekcji opóźniających 45.1 do 45.q-l drugiego szeregowego układu 41. Wyjście zespołu kombinacji sygnałów

47. q-1 dołączone jest do wyjścia filtru 35.1, poprzez dodatkową sekcję opóźniającą 48, która ma opóźnienie T, równe połowie opóźnienia sekcji opóźniających w szeregowych układach. Sekcja opóźniająca 48 mogłaby być również włączona w innym miejscu w torze sygnałowym od wejścia 30 do wyjścia 35.1, ale nie może być włączona w tor sygnałowy od wejścia 30 do wyjścia 35.2.

To, co zostało opisane w nawiązaniu do fig. 3 w przypadku, gdy zespół mnożący ma współczynnik mnożący równy Jedności lub zeru, oczywiście stosuje się również do tego przypadku.

W tym ostatnim przypadku, jeśli np. współczynnik b_2n) jest równy zero, oznacza to, że zespół kombinacji sygnałów 46.1, który był połączony z wyjściem zespołu mnożącego 42.2, może być usunięty. Sekcja opóźniająca 44.1 ma bezpośrednie połączenie z sekcję opóźniającą 44.2, lub mogę one być połączone w jedną sekcję opóźniającą, która ma opóźnienie wynoszące 4T.

W pewnych warunkach filtr przedstawiony na fig. 4 działa tak samo Jak filtr przedstawiony na fig. 3. Wtedy muszę być spełnione następujące warunki:

p-q/n+1/ /2, b_pm“a_om· c_q_®a._, b_q . _m ^aa2_m, c_q . 3_m, ···, bl _q—a_n i _ oraz p q/ / / * pm om· qm 1m* p-l.m 2m' q-1.m 3m· ' l.m n-lirn c, -a ^v1.m a_n.m.

W tym przypadku zakłada się, że n jest liczbę nieparzystą. Gdyby jednak n było liczbę parzystę, liczba połączeń z drugim zespołem kombinacji sygnałów 34 z fig. 3 Jest o Jeden większa, niż liczba połączeń z pierwszym zespołem kombinacji sygnałów 33. W tym przypadku warunki będę następujęca:

«W¹·*/². ^bpm^eorn' ^cqrn^a1rn' ^bp-1.^m ^a2m„ ^-Arn^m· ···» ^bam^-nn» ^{oraz c}lm^an-l.m.

Można zauważyć, że połączenie obejmująca zespół mnożący 36.n+l w filtrze z fig. 3, gdzie n Jest liczbę parzystą, jest połączeniem wyjścia układu szeregowego 31 z pierwszym zespołem kombinacji sygnałów 33.

Na fig. 5 przedstawiono filtr syntezy 16.m o dwóch wejściach 50.1 i 50.2 i jednym wyjściu 51. Wejścia są takie same, jak wejścia 15.ma oraz 15.mb oraz wyjście jest takie samo,

Jak wyjście 17.m na fig. 1.

Filtr syntezy obejmuje dwa szeregowe układy pierwszy 52 i drugi 53 sekcji opóźniają12

165 159 cych, mającą jednakowe opóźnienie 2T· Filtr 16.m ponadto zawiera zespół kombinacji sygnałów 54 oraz dodatkową sekcją opóźniającą 55 o opóźnieniu T, które jest równe połowie opóźnienia sekcji opóźniających w układach. Wejścia 50.1 oraz 50.2 są dołączone do wejść zespołu kombinacji sygnałów 54, poprzez zespoły mnożące 56.1 oraz 57.1. Pierwszy szeregowy układ 52 zawiera p-1 sekcji opóźniających 58.1 do 58.p-1. Wyjścia tych sekcji opóźniających dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów 54 poprzez zespoły mnożące 56.2 do 56.p. Zespoły mnożące 56.1 do 56.p mnożą swoje wejściowe sygnały przez współczynnik mnożenia d^ do dpm* Drugi szeregowy układ 53 obejmuje q-l sekcji opóźniających 59.1 do 59.q-1. Wyjścia tych sekcji opóźniających dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów 54 poprzez zespoły mnożące 57.2 do 57.q. Zespoły mnożące 57.1 do 57.q mnożą swoje wejściowa sygnały przez współczynnik mnożenia do ®q_m· Wyjście 60 zespołu kombinacji sygnałów 54 dołączone jest do wyjścia 51 filtru. Sekcja opóźniająca 55 Jest włączona miądzy wejście 50.2 i wejście drugiego szeregowego układu 53. Sekcja opóźniająca 55 może być włączona w dowolno miejsce toru sygnałowego od wejścia 50.2 do wyjścia 51, byleby nie była włączona w tor sygnałowy od wejścia 50.1 do wyjścia 51. Filtr 16.1, może tylko wtedy właściwie wykonać filtracje, po stronie odbiornika, na dwóch sygnałach, doprowadzonych do wejść 50.1 oraz 50.2, kiedy m-ty filtr po stronie nadajnika Jest filtrem 6.m z fig. 3. Muszą być wtedy spełnione nastąpujące warunki:

p=q= /n+1/ /2. d_lm=^_om, a^-a^. d_2m-a_2m, e^^.....^dpn-an-1.m °™^ζ ®_qm“^anm· Ponownie zakłada sią tu, że n jest liczbą nieparzystą.

Jak poprzednio objaśniono, w ten sam sposób można stwierdzić, że dla n, która Jest liczbą parzystą, obowiązują nastąpujace warunki:

q-p-1-n/2, <1^-β_0Λ. «ι_Β-«_1ιΒ· ^d2a^a2m· ^ea3^=a3m..... ^eam³1n-l.m ^orap ^dpm^aan.m·

Na fig. 6 przedstawiono inny przykład filtru syntezy, oznaczonego symbolem 16.m*. Filtr zawiera szeregowy układ 65 sekcji opóźniających 66,1 do 66,π, mający jednakowe opóźnienie T. Wejście 50.1 dołączone Jest do wejść sekcji opóźniających o numerach parzystych, za pośrednictwem zespołów mnożących 67.2, 67.4, ..., 67.n+1. Wartość n jest liczbą nieparzystą. Wyjście 50.2 dołączone jest do wejść sekcji opóźniających o numerach nieparzystych, za pośrednictwem zespołów mnożących 67.1, 67.3, ..., 67.n. Aby filtr 16.m* wykonywał prawidłowe filtracje, po stronie odbiornika, na sygnałach doprowadzonych do wejść 50.1 do 50.2, kiedy m-ty filtr po stronie nadajnika jest filtrem 6.m z fig. 3, współczynniki, poprzez którą zespoły mnożące 67.1 do 67.n+1 mnożą swoje wejściowe sygnały, powinny być takie, jak podano na fig. 6. Współczynniki te są równe a^n, an,!., ... a a_m. r a^ tan,·

Na fig. 10 wykres c przedstawia pasmo filtru sygnału cyfrowego o szerokości wynoszącej F-/2 Hz. Całkowita szerokość pasma filtru jest podzielona na M podpasm do b_m o jednakowej szerokości, wynoszącej F-/2M. Na fig. 10 wykres a przedstawia charakterystyką impulsową H/f/ filtru dolnoprzepustowego o standardowej charakterystyce impulsowej i szerokości pasma F_B równej połowie szerokości pasma podpasm. Na fig. 10 wykres b przedstawia odpowiedź impulsową filtru dolnoprzepustowego w funkcji czasu. Ta odpowiedź impulsowa ma postać szeregu impulsów rozmieszczonych w Jednakowych czasowych odstąpach T1-1/F-. Odpowiedź impulsowa charakteryzuje sią szeregiem wartości /współczynników/ hg, h^ h>₂« ···, wskazujących amplitudy impulsów w przedziałach czasowych t=0, T1, 2T1, ... .

Na fig. 1Od do 1Og przedstawiono, jak współczynniki mnożenia dla zespołów mnożących w filtrach 6.1 do 6.M można otrzymywać przy zastosowaniu filtru dolnoprzepustowego o standardowej charakterystyce impulsowej h/t/. Jak widać, współczynniki ao1 do ag_M, bądąca współczynnikami mnożenia dla zespołów mnożących 36.1 w filtrach 6.1 do 6.M z fig. 1, są równe h0 do czpnnikyrnUl a^ do bądąem współczynnikami mnożenia zespołów mnożących

36.2 w filtrach 6.1 do 6.IM z fig. 1, są równe h_M do h_2M_^ współczynniki a21 do a2_M są równe -h2M do - h3_M_1, współczynniki a₃1 do a_3M są równe -h₃M do -h_4M_i itd. Zaleca sią, aby filtr o standardowej charakterystyce impulsowej, h/t/ miał nieparzyy-ą liczbą impulsów. Oznacza to, że filtr ma nieparzystą liczbą współczynników h0, h^ h₂, ...

Na fig. 7 przedstawiono przykład zespołu przetwarzania sygnałów 9. Zespół przetwarzania 9 zawiera X zespołów kombinacji sygnałów 70.1 do 70.X. Ponadto Y wejść 71.1 do 71,Y

165 159 zespołu przetwarzania sygnałów 9 dołączonych Jest, poprzez zespoły mnożące 72.11 do 72.lY, do wejść zespołu kombinacji sygnałów 70.1. Wspomniana Y wejść zespołu przetwarzania 9 dołączone Jest ponadto do wejść zespołu kombinacji sygnałów 70.2, poprzez zespoły mnożące 72.21 do 72.2Y. Odnosi się to do wszystkich innych zespołów kombinacji sygnałów 70.x, gdzie liczba x mieści się od 1 do X włącznie. Oznacza to, że y-owe wejście 71.y zespołu przetwarzania 9 dołączone jest także do y-kowego wejścia x-owego zespołu kombinacji sygnałów 70.x, poprzez zespół mnożący 72.xy. Przy czym y zawiera się od 1 do Y. Wyraźnie widać, że Y równa się 2M, a X równa się M. Wejścia 71.1 do 71.Y odpowiadają w tej kolejności wejściem 8.1. do 8.2M z fig. 1. Wyjścia 74.1 do 74.X w tej kolejności odpowiadają wyjściom 10.1 do 10.M z fig. 1. Zespoły mnożące 72.11 do 72.lY, 72.21 do 72.2Y, 72.31 do 72.3Y, ... 72.Xl do 72.XY mnożą swoje sygnały wejściowa przez współczynniki mnożące doOt_ly, °^₂1 doOL_2y, ^31 ^do

Ck _3y, ··., ck_xi dock_XY. Współczynniki _xy można wyznaczyć stosując wzór:

_b (cos Φ dla y, które jest liczbą nieparzystą, isin ψ dla y, które Jest liczbą parzystą przy czym Φ - /-1/Χ¹ Π /x-1/2/ {1/2- /y-1/ . M

Poprzednio założono, że filtr o standardowej charakterystyce impulsowej C/+/ na fig. 1Ob ma nieparzystą liczbę impulsów, a w ten sposób także nieparzystą liczbę współczynników.

Fig. 7 można również wykorzystać do objaśniania budowy 1 działanie drugiego zespołu przetwarzania sygnałów 13 po stronie odbiornika. W tym wypadku Y równa się, M a X równa się 2M. W tym przypadku wejścia 71.1 do 71. , c ej. joieJjOŚci, odpowladjją t^e^^^cic^m od

12.1 do 12.M z fig. 1, a wyjścia 74.1 do 74.2M, w tte kojθieojśa, cdpowiodgZą jyCśc^c^m

14.1 do 14.2M z fig. 1c Współczynniki OC _xy dla zespołu przetwarzania 13 można wyznaczyć stosując następujący wzór:

xy sin Φ dla x, które jest liczbą nieparzystą, -cos Φ* dla x, które jest liczbą parzystą przy czym φ - /-1/^1 Π /y-1/2/ j 1/² c /2- x^ /M dla nieparzystej liczby współczynników filtru o standardowej charakterystyce impulsowej C/t/ z fig. 10b.

Gdy zastosuje się współczynniki CZ w zespołach przetwarzania po stronie nadajnika i xy po stronie odbiornika, to otrzymuje się układ transmisji, który praktycznie całkowicie pozbawiony Jest jakichkolwiek zniekształceń inSirmoduiacyenych. Wymaga to również ograniczeń szerokości pasma, nakładanych na częstotliwościową funkcję przenoszenia filtru. Korzystnym Jest, aby szerokość pasma przenoszenia wspomnianego filtru nie przekraczała wielkości Fs/4M. Przykład liczbowy jest przedstawiony w tabeli I dla współczynników pierwszego zespołu przetwarzania 9 oraz w tabeli 11 dla współczynników drugiego zespołu przetwarzania 13. Przy czym M przyjęto jako równe 8, przy założeniu, że filtr o standardowej charakterystyce impulsowej C/s/ na fig. 10b ma nieparzystą liczbę współczynników. Tabela III zawiera odpowiednie współczynniki filtru dla ośmiu filtrów analizy 6.m. Współczynniki dla odpowiednich filtrów syntezy 16.m można uzyskać na podstawie współczynników tabeli III w taki sposób jak objaśniono na fig. 5 i fig. 6. Ponadto w tabelach IV i V 9ą podane współczynniki θ(__χ^ cpj tWarwso-go zespołu przetwarzania 9 oraz drugiego zespołu przetwarzania 13. Tabela VI podaje współczynniki Q_nm dla ośmiu filtrów analizy 6.m przypadku, kiedy filtr o standardowej charakterystyce impulsowej h/t/ zawiera parzystą liczbę współczynników. Na podstawie tabeli 1 1 II, w sytuacji, kiedy filtr o standardowej charakterystyce ma nieparzystą liczbę współczynników wynika, że występuje duża symetria współczynników dla zespołów przetwarzania. Wiele współczynników jednej tabeli jest sobie równych lub różnią się jedynie znakiem. Umożliwia to znaczne zmniejszanie operacji mnożenia. Prawidłowość taka nie ma miejsca, kiedy standardowy filtr ma parzystą liczbę współczynników, co wynika z tabel IV i V. Współczynniki różnią się tu znacznie między sobą.

165 159

Jak już objaśniono, tabela III zawiera współczynniki filtru dla standardowego filtru, który ma nieparzystą liczbę impulsów w funkcji odpowiedzi impulsowej. Jest to filtr, który wytwarza 127 impulsów po doprowadzeniu impulsu wejściowego· Przy czym filtr ten zawiera 127 współczynników. Tabela zawiera Jednak 128 współczynników. Zostało to wykonane przez dodanie Jednego zera, przy pierwszym współczynniku h_Q, patrz wartość dla Οθ. tabeli III· Tabelę VI otrzymano na podstawie standardowego filtru, który ma parzystą liczbę 128 współczynników.

W obydwu przypadkach standardowa charakterystyka impulsowa filtru jest symetryczna. Oznacza to, że dwa współczynniki leżące symetrycznie wokół środkowego współczynnika są równe, za wyjątkiem ich znaków. Ten środkowy współczynnik znajduje się dla przypadku o nieparzystej liczbie współczynników, w miejscu występowania impulsu '64. Oznacza to, że h^ /a (Ο θ.2/ równa się '^7 / -0<₁₆.₈/· ^h2 0“ °-ο,^ ^r<5w(^{a 9i}« ^hi26 / <^16,7/' ^h3 ^/b4o.4/ równa ^si’ '^{125 / (<α}^6.6^/· '^{4 /} ^0,5^{6 równa si}ę ^h124 ^/s °¹16.5^/* ^h5 / “ ^{równa si}« 'l22 /^a°016.4/· '6 /=/ 0,7/ równa /sę h ₁₂/ 22 O< 16.3/, H. /- <Ο_θ// rhwns się h₁₂₁/ α 16.2^. 2g / ' 0/1.1/ równa się '120 /=/16.1/ '9 /= /.1,2/ równa się '^9 /s Ο. 55 g/ i tak dalej. Są to równości, z wyjątkiem ich znaków. Impuls 'θ₄, który odpowiada Ο , ,, jest przedstawiony osobno w tabeli III. Wartość środkowa dla przypadku, o parzystaj liczbie współczynników znajduje się dokładnie w połowie między '53 a '₆4.

Oznacza to, że '0 / OL 0,1/ równa się '127 /= Ο^ΐβ.//, '1 /=00.,/ równo się h.26

16.6/, '2 / ^ró ^na się '125 /o /O 16./ · 4₃ /óCX^₀,^^ '124 / s ię h ₁₂₄ /=OĆl6.i/' '4 /» C< 05/ równa się '123 /= 154/, '5 /-/.0,5/ równa się h^ /= / 15.3/, '₆ /_S<Z ₀,₇/ _{równa si}ę '₁₂₁ ^/a ^^16^^/, ^h7 /= 0,8/ rówⁿa ^9l« ^h ₁₂₀ /= ^h8 /=Ο· 1 l/, równa się 'm /= /.55//, ··· tak dalej .2. aż do '63 /= 0ć₇ // równa się '64 /sC g i/· ^s9 to wszystko równości, z wyjątkiem ich znaków.

Gdy występuje większa rozbieżność niż jeden, tak Jak objaśniono wyżej dla standardowego filtru o nieparzystej liczbie współczynników, między liczbą współczynników w standardowym filtrze i współczynnikami filtrów analizy /syntezy/, to wtedy trzeba dodawać zera symetrycznie, począwszy od zewnątrz i przechodząc do wewnątrz. Przy założeniu, że standardowy filtr ma 126 współczynników, wtedy θ ι» jak również ^θ θ są równe zero.

Na fig. 8 przedstawiono przykład nadajnika, który dzieli wejściowy sygnał na osiem sygnałów podpasm.

Wyjście 7.la oraz wyjście 7.1b filtru analizy 6.1. Jest dołączone do wejść zespołu wzmacniającego 80.1 i 81.1. Zespoły wzmacniające 80.1 i 81.1 wzmacniają wejściowe sygnały o zespolonym współczynniku wzmocnienia k^ który jest jednakowy dla obydwu zespołów 80.1 i 81.1. Sygnały wyjściowa tych zespołów 80.1 i 81.1 doprowadzone są do wejść 85.1 1 85.9 zespołu przetwarzającego 82. Wyjścia 7.2a oraz 7.2b filtru 6.2 dołączone są do wejść zespołu wzmacniającego 80.2 i 81.2. Obydwa te zespoły wzmacniają swoje wejściowe sygnały o zespolony współczynnik wzmocnienia k^ Wyjścia tyc' zespołów dołączone są do wejść 85.2 i 85.10 zespołu przetwarzającego 82. Tak samo wszystkie inne wyjścia filtrów dołączone 9ą poprzez zespoły wzmacniające 80.3. i 81.3, ..., 80.8 i 81.8 do wejść 85.3 i 85.11, 85.4 i 85.12, .... 85.8 i 85.16 zespołu przetwarzającego 82. Wzmacniające zespoły dołączone są do wyjść tego samego filtru 6.m mnożącego swoje wejściowe sygnały przy tym samym zespolonym współczynniku k_m. Zespolone wartości km określona są przez następujący wzórt km = ^θχρ ( / 2M (

Zespół przetwarzający 82 wykonuje szybką odwrotną transformacją Fouriera punktów 2M/-16/ na szesnastu sygnałach wejściowych doprowadzonych do wejść 85.1 do 84.16. Zespół ten ma szesnaście wyjść ale tylko pierwsze M/«8/ wyjść będzie wykorzystywane. Wyjścia te są zwykle kojarzone z wyjściami o niskiej częstotliwości zespołu przetwarzającego 82. Wyjścia 86.1 do 86.8 połączone są, poprzez zespół wzmacniający 83.1 do 83.8 i, poprzez zespoły określające

165 159 wartość rzeczywistą 84.1 do 84.8, z zaciskami 10.1 do 10.8, które dołączone są do łącza przesyłowego 11. Zespoły wzmacniające 83.1 do 83.8 wzmacniają swoje wejściowe sygnały przy zespolonej wartości współczynnika wzmocnienia do V8. Zespolona wartość V_m wynika z następującego wzoru i ^Vrn “ ^βχΡ β J m

Wartość _m powinna być właściwie wybrana oraz powinna być taka, że zachowanie się zespołu przetwarzania sygnałów 9' jest takie samo. Jak zachowanie układu, opisanego w związku z fig. 7 i tabelę I lub tabelę IV.

Zaletę zespołu przetwarzania sygnałów 9' według fig. 8 Jest to, że działa on tak Jak objaśniono w związku z fig. 7, zarówno dla parzystej, jak i nieparzystej liczby współczynników filtru o standardowej charakterystyce impulsowej h/f/, w tym przypadku tylko wartości β> _mpowinny być inaczej wybierane. Ogólnie, zespolone wartości różnię się między sobą dla różnych wartości m.

Na fig. 9 przedstawiono przykład odbiornika, który może współpracować z nadajnikiem z fig. 8. Zaciski 12.1 do 12.8 dołączone są do pierwszych M/=8/ wejść 92.1 do 92.8 zespołu przetwarzającego 91 poprzez zespoły wzmacniające 90.1 do 90.8. Tw zespoły wzmajnlakęcp wzmacniają swoje sygnały wejściowe przy współczynniku wzmocnienia ν'^ do ν'θ. Zespół przetwarzania 91 wykonuje szybkę transformację Fouriera 2M/=16/. Zespoły takie maję szesnaście wejść. Oznacza to, że wartość zero doprowadza się do drugich M/=8/ wejść 92.9 do 92.16 zespołu przetwarzania 91. Pary dwóch wyjść 93.1 i 93.9, 93.2 i 93.10, ..., 93.8 i 93.16 dołączone zostaję do dwóch wejść filtrów 16.1, 16.2, ..., 16.8 za pośrednictwem zespołów wzmacniających

94.1 i 95.1, 94.2 i 95.2, ..., 94.8 i 95.8. Zespoły wzmacniające 94.m oraz 95.m wzmacniają swojo wejściowe sygnały, przy Jednakowych zespolonych wartościach współczynników wzmocnienia k'_m. Zespolone wartości k'_m oblicza się z następującego wzoru i ^k'm ’ ^θχρ θ J /2m]

Zespolone wartości V'_m oblicza się z następującego wzoru:

V'_m / exp /- jβ' m , przy czym β ' powinno być właściwie wy/ócne' c Jego wartość powinna być taka, że zachowanie się 13', oznaczonego liniami przerywanymi, jest takie samo jak zachowanie obwodu przedstawionego na fig. 7 oraz rabplź II lub ^/ρΙζ V.

Zaletę drugiego zespołu przetwarzania 13' z fig. 9 Jest to, Ow działa on tak jak objaśniono w nawiązaniu do fig. 7 dla parzystej lub nieparzystej liczby współczynników standardowego filtru. W tym przypadku tylko warto^o^c wywaggaą innego sposobu doboru.

Na fig. 11 przedstawiono przykład zespołu przetwarzania sygnałów 9, inny niż zespół 9 z fig. 1. Zespół przetwarzania 9 zawiera zespół przełączający 100 oraz M zespołów kombCnacki sygnałów, z których tylko pierwsze dwa zespoły są pokazane i są odpowiednio oznaczone Jako 102 i 103. Wejścia 8.1 do 8.2M zespołu przetwarzającego 9 dołączone są do 2M wejść zespołu przpłączajęcego 100. Zespół 100 ma Jedno wyjście 101, które dołączone Jest do wejść wszystkich zespołów kom/izajkC sygnałów. Zaznaczono tylko połączenia do wejść 104 i 105 zespołów kombinacji sygnałów 102 i 103. Wyjścia*M zespołów kem/izccki sygnałów są wyjściami 10.1,

... 10.M. zespołu przetwarzającego 9. Każdy zespół kombinacji sygnałów ma zespół mnożący 106, pamięć 107, która ma 2 M miejsc pamięci, sumator 108 oraz rejestr akumulujący 109.

Zespół prze^czający 100 każdorazowo tworzy próbki w blokach 2M próbek, występujących mniej więcej w tej samej chwili zc 2M wejściach 8.1 do 8.2M. Przy czym próbki Jednego wejścia występuję w porządku szeregowym na wyjściu 101. Zawartość pamięci 107 w zespołach kombinacji sygnałów 102 i 103 przedstawiono na fig. 11· Współczynniki mnożące do °^* 1 2M oraz (X /α do ₃m' ^zwar^ wa wspomnianej pamięci, są równe współczynnikom zespołu przetwarzającego 9, z fig. 7. Zespół przetwarzający 9 oraz 9 powinny oczywiście dokonywać tego samego przetwarzania sygnałów doprowadzonych do ich wejść· Pamięć 107 jest sterowana

165 159 w taki sposób, że doprowadza współczynnik /^^ do wejścia 111 zespołu mnożącego 106, w momencie kiedy zespół przełączający 100 doprowadza do wejścia 112 zespołu 106 próbkę, która wystąpiła na wejściu 8,1. Zawartość rejestru 109 wynosi zero w tym momencie, tak aby po mnożeniu, wynik został zapisany w rejestrze 109. Następnie, próbka, która wystąpiła na wejściu 82, zostaje doprowadzona do wejścia 112, a współczynnik ia ^weJ/zea ołu Ζ0βρο!υ 106·

Po czym są one mnożone wzajemnie przez siebie.

Za pomocą sumatora 108, wynik tego mnożenia, doprowadzony do wejścia 113 tego sumatora 108, zostaje dodany do zawartości rejestru 109, a zawartość tę doprowadza się następnie do wejścia 114 sumatora 108 i przechowuje w rejestrze 109.

Przetwarzanie to jest kontynuowane w celu mnożenia ze wszystkimi 2M współczynnikami, zawartymi w pamięci 107· Ponadto przetwarzanie wykonuje się równolegle w pozostałych zespołach kombinacji sygnałów, takich jak zespół 103 i dalsze.

Po dokonaniu 2M-tego mnożenia, wynik dodaje się do zawartości w rejestrze. Otrzymana wówczas zawartość zostaje doprowadzona do wyjścia 10.1, i zapisana w dodatkowej pamięci buforowej 110. Następnie, zawartość rejestru 109 kasuje się do zera 1 może rozpoczęć się następny cykl 2M mnożeń.

Jest oczywiste, że drugi zespół przetwarzający 13 można zbudować w ten sam sposób. Taki zespół przetwarzający zawiera 2M zespołów kombinacji sygnałów, takich Jak zespół 102 z fig.

11, przy czym różnica będzie polegała na tym, że pamięć 107 będzie zawierała M współczynników WO. i p, do wl. _M, i ©4 2 i» do Οί·_{2 M}, dla pamięci 107 w zespole 103. Ponadto, zespół przełączający 100 będzie odmienny, a Jego odmienność będzie polegała na tym, że będzie miał on M wejść 12.1 do 12.M. Będę tworzone każdorazowo kolejne bloki po M próbek z próbek, występujących mniej więcej w tej samej chwili na M wejściach 12.1 do 12.M. Przy czym próbki występujące na jednym wejściu występują szeregowo na wyjściu 101. Ponadto rejestr 109 zostaje nastawiony na zero po M-tym mnożeniu.

Na fig. 12 i 13 przedstawiono transmisję za pośrednictwem nośników zapisu magnetycznego. Na fig. 12 przedstawiono urządzenie do zapisu sygnałów cyfrowych, zawierające nadajnik, taki jak na fig. 1. Ponadto, urządzenie ma zespół zapisu 120 o M wejściach 121.1 do 121.M, przy czym każde wejście dołączone Jest do jednego z M wyjść pierwszego zespołu przetwarzania sygnałów 9. Urządzenie jest przeznaczone do zapisu cyfrowego sygnału akustycznego, doprowadzonego do wejścia 1, na nośniku zapisu magnetycznego 122, za pomocą co najmniej jednej głowicy zapisu magnetycznego 123.

Zespół zapisu 120 stanowi korzystnie magnetofon cyfrowy z wirującą głowicą /RDAT/. Stosuje się tu, dla rejestrowania sygnału do s_M, zapis ukośny w ukośnych ścieżkach, znajdujących się Jedna obok drugiej, na nośniku zapisu w postaci taśmy magnetycznej. W tym przypadku może być konieczne, aby zespół zapisu 120 zawierał układ do wykonania konwersji równoległej na szeregową sygnału doprowadzonego do wejść 121.1 do 121.M.

Zespół zapisu 120 może być również magnetofonem cyfrowym z głowicą stacjonarną /SDAT/, w którym zapisywane sygnały s^ do s_m są dzielone na pewną liczbę ścieżek. Przy czym ta liczba ścieżek niekoniecznie musi być równa wartości M, a ścieżki są rozmieszczone równolegle wzdłuż zapisu. Również w tym przypadku może być konieczne wykonanie konwersji równoległej na szeregową sygnałów, na przykład Jeśli liczba ścieżek jest mniejsza niż wartość M.

Na fig. 13 przedstawiono urządzenie cyfrowe do odtwarzania, zawierające odbiornik, taki jak przedstawiono na fig. 1. Urządzenie ponadto zawiera zespół odtwarzania 124, mający M wyjść 125.1 do 125.M, przy czym każde wyjście dołączone jest do Jednego z wejść 12.1 do

12. M drugiego zespołu przetwarzania sygnałów 13.

Urządzenie jest przeznaczone do odtwarzania sygnału cyfrowego, zapisanego na nośniku zapisu 122 za pomocą urządzenia z fig. 12. Zespół odtwarzania 124 me co najmniej Jedną głowicę odczytową 126. Zespół odtwarzania może być znanego typu magnetofonem cyfrowym.

165 159 >s

X

OWlOOOOWto otcoototototcOf* v>r*.o^-eoOTVi ~ ή ri m o tn * ri n 9* co m < β φ H 9 tn

0 0 0 0 0

VI

VI o

I o

O VI O O VI

OT O OT OT «o o ot vi iz> ot

VI o VI V| o ot eo vi in co r4 Ot V| V| OT o o o o o o r> cj «Μ CM

Ό Ό O

SM Λ 00 CM <n <n ot

O

I o o OT ot o *9 VI «-< OT <·> -« ® o o

CM CM CO O η n

O O Λ co co 00 O 00 Ό

O P> CO CO co

3

OT <*)

I «*> o CO co *0 CO CM <·> CO CM (O OT

1=1 σ

oooooooo

«*> ΙΛ la OT* oo

165 159

m = 1	m =2	m = 3	m= 4
CŁgm 0.0000000000000E+000	-1.125713279792E-006	-2.309778870789E-006	-1.375300768003E-006
-5.651056006165E-005	-8.365621375053E-003	-1.191716111159E-001	-1.631573198230E-001
4.4097771833693E-004	1.6676278790530E-001	1.5955626817618E-001	1.0639311025097Ε-001
-9.287922017996E-001	-1.12999855582^-003	-1.982683016328E-003	-2.555981189389E-003
3.9706288621199E-003	3.5326231891151E-003	2.7192110168306E-003	1.1962891295696E-003
-1.002667672173E-002	-1.277770232611E-002	-1.529566151027E-002	-1.735583793213E-002
1.2505823681771E-002	7.1119219057260E-003	-2.373922351161E-006	-8.818110631321E-003
-7.165157960012E-002	-8.558911585606E-002	-9.895032702828E-002	-1.112550018227E-001
1.1291960225719E-001	1.1157586813571E-001	1.3750965670085E-001	1.3091303152516E-001
7.1651579600122E-002	5.7615021392889E-002	1.3931320358719E-002	3.1020230581892E-002
1.2505823681771E-002	1.6219181317021E-002	1.8372138633101E-002	1.913116539357BE-002
1.0026676721731E-002	7.2112211206719Ε-003	1.5869391188187E-003	2.1922350581038E-003
3.970628862H99E-003	1.0811917050998E-003	3.9316187797213E-003	3.5877078759112E-003
9.2879220179961E-001	1.9928531133306E-001	1.5193118310172E-001	-1.111018281168E-001
1.1097771833696E-001	3.9102151065032E-001	3.3591819066619E-001	2.7167315877815E-001
CC.p\|m 5.6510560061671E-005	3.6699181591696E-005	2.2903822117726E-005	1.3729632717217E-005

m= 5	m = 6	m=7	m =8
CŁgm -7.911603287751E-006	-1.572963271719E-005	-2.290382211771E-005	-3.669918159168E-005
-2.159155868186E-001	-2.716731587781E-001	-3.359181906661E-001	-3.910215106503E-001
2.9120158901097E-001	1.1110182811680E-001	-1.519511631017E-001	-1.992855113550E-001
-3.108217659565E-003	-3.587707875911E-003	-5.951616779721E-003	-1.081191705100E-003
-1.169917276883E-001	-2.192235058101E-003	-1.586939118819E-003	-7.211221120672E-003
-1.871719572738E^002	-1.913116539358E-002	-1.657213665510E-002	-1.621918131702E-002
-1.922275081523E-002	-3.102023058189E-002	-1.393132055872E-002	-5.761302139289E-002
-1.220161197130E-001	-1.309130315252E-001	-1.375096567009E-001	-1.115758681357E-001
1.2201611971305E-001	1.1125500182267E-001	9.8950327028276Ε-002	8.5589115856063E-002
1.9222750815235E-002	8.6181106313208E“003	2.3739223511652E-006	-7.111921905726E-003
1.8717195727383E-002	1.7355837952150E-002	1.5295661510271E-002	1.277 7702326105E-002
1.1699172768831E-001	-1.196289129570E-003	-2.71921101683^-003	-3.532623189115E-003
3.1082176595619E-003	2.5559811893895Ε-003	1.9826830163279E-003	1.1299965558238E-003
-2.912015890110E-001	-1.063931102510E-001	-1.595562681765E-001	-1.667627879051E-001
2.1591558681868E-001	1.6315731982306E-001	1.1917161111588E-001	8.5656215750565E-005
CLpm 7.9116032877609E-006	1.3753007680050E-006	2.5097768707617Ε-006	1.1257l52798081E-006

Tab. HI

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Układ transmisji sygnału cyfrowego, zawierający nadajnik i odbiornik, który to nadajnik zawiera koder dla kodowania liczby M podpasm poddanego próbkowaniu sygnału, zwłaszcza cyfrowego sygnału akustycznego, przy czym koder zawiera zmniejszający częstotliwość próbkowania zespół wejściowy połączony poprzez wytwarzający sygnały podpasmowe zespół filtrów analizy z zespołem przetwarzania sygnałów, natomiast odbiornik zawiera dekoder podpasm odtwarzający sygnał cyfrowy, znamienny tym, że do wyjść zespołu wejściowego /3/ kodera dołączonych Jest M filtrów analizy /6.1 do 6.M/ o dwóch rodzajach filtracji każdego doprowadzonego sygnału, a każdy z filtrów analizy ma jedno wejście /S.I., 5.2, ... 5M/ i dwa wyjścia /7.1a i 7.1b., .... 7.1Ma 1 7.1.Mb/, przy czym 2M wyjść zespołu filtrów analizy dołączonych Jest do wejść /8.1, 8.2, ... 8.2M/ pierwszego zespołu przetwarzania sygnałów /9/ nadajnika o M wyjściach /10.1., ... 10.M/, natomiast dekoder odbiornika ma na wejściu drugi zespół przetwarzania sygnałów /13/ o M wejściach /12.1, ... 12.M/ i 2M wyjściach /14.1. i 14.2, ... 14.2M-1 i 14.2M/ pogrupowanych w pary, a do każdej pary tych wyjść dołączone są dwa wejścia /15.1a 1 15.1b, 15.2a. i 15.2b, ... 15Ma i 15Mb/ M filtrów syntezy /16.1 do 16.M/ o dwóch rodzajach filtracji dla dwóch doprowadzonych sygnałów, przy czym każdy filtr syntezy ma Jedno wyjście /17.1, 17.2, ... 17M/ dołączone do zespołu wyjściowego /19/ z zaciskiem wyjściowym, sygnału cyfrowego /21 /.
2. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, żo każdy filtr analizy /6.1,

... 6 .m....6M/ zawiera szeregowy układ /31/ sekcji opóźniających /32.1., ... 32.n/ o Jednakowym opóźnieniu /T/, przy czym wejścia /30/ filtru dołączone Jest do wejścia pierwszej sekcji opóźniającej /32.1/, a wyjścia pierwszego i drugiego zespołu kombinacji sygnałów /33 i 34/ dołączone są do pierwszego i drugiego wyjścia /35.1, 35.2/ filtru.
3. Układ według aastrz. 2 , znamienny tym, wy wyjścse ceicji opóżniayących /32.1, 32.3, 32.5, .../ o nieparzystych numerach dołączone są do wejść pierwszego zespołu kombinacji sygnałów /33/, natomiast wyjścia sekcji opóźniających /32.2, 32.4, .../ o parzystych numerach dołączone są do wejść drugiego zespołu kombinacji sygnałów /34/.
4. Układ według zastrz. 1, znamienny t y m, że wyjście każdej sekcji opóźniającej /32.1, 32.2, 32.3, .../ dołączone jest do jednego c wjjćC ie^szegoc lb C ruggigoo zespołu kombinacji sygnałów /33, 34/, poprzez zespół mnożący /36.2, 36.3, 36.4, .../.
5. Układ według zat^. . , . znamienny ty,. że /30/ filtru dołączone jest do wejścia drugiego zespołu kombinacji sygnałów /34/ poprzez wejściowy zespół mnożący /36.1/.
6. Układ według zstrz.. 1, znamienny ty,, te filtr analizy 6 ,<// zawiera dwa szeregowe układy pierwszy /40/ i drugi /41/ sekcji opóźniających /44.1, ...,

44. p-1j 45.1, ... 45.g-l/ o Jednakowym opóźnieniu /2T/, przy czym wejście /30/ filtru Jest dołączone do wejść wszystkich sekcji opóźniających /44.1, 45.1, 44.2, 45.5, ... 44.p-1,

45. g-l/ w każdym szeregowym układzie, natomiast wyjścia tych dwóch szeregowych układów /40/ i /4l/ dołączone są do pierwszego i drugiego wyjścia /35.1/ i /35.2/ filtru, a ponadto dodatkowa sekcja opóźniająca /48/ o opóźnieniu /T/ równym połowie opóźnienia sekcji opóźniających w szeregowych układach, jest włączona w tor sygnałowy od wejścia /30/ do drugiego wyjścia /35.1/ filtru.
7. Układ według zastrz. 6. znamienny ty,, że wejście /30/ każdego filtru analizy /6.m'/ dołączone jest do wejść układów sekcji opóźniających /40/ i /41/ poprzez pierwsze zespoły mnożące /42.1/ i /43.1/.
8. Układ według zastrz. 7, znamienny tym, że wyjście drugiego zespołu mnożącego /42.2/ połączone Jest z pierwszym wejściem zespołu kombinacji sygnałów /46.1/,

165 159 którego drugie wejście dołączone Jest do wyjścia pierwszej sekcji opóźniającej /44.1/ w jednym z dwóch szeregowych układów sekcji opóźniających /40/, natomiast wyjście zespołu kombinacji sygnałów /46.1/ połączone jest z wejściem drugiej sekcji opóźniającej /44.2/ w tym samym szeregowym układzie /40/ sekcji opóźniających.
9. Układ według zastrz. 7, znamienny tym, że wejście /30/ każdego filtru analizy /6 .m/ połączone Jest z pierwszym i drugim swoim wyjściem /35.1/ i /35.2/, poprzez pierwszy i drugi tor sygnałowy, z których każdy zawiera końcowy zespół mnożący /42.p/ i /43.q/ dołączony równolegle do pierwszego i drugiego szeregowego układu sekcji opóźniających /40/ i /41/.
10. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że każdy filtr syntezy /16.m/ zawiera dwa szeregowe układy /52/ i /53/ sekcji opóźniających /58.1, ... 58.p-1/ i /59.1,

... 59.q-1/ o jednakowym opóźnieniu /2T/, przy czym każde z dwóch wejść /50.1/ i /50.2/ filtru dołączone Jest do wejścia pierwszej sekcji opóźniającej /58.1/ i /59.1/ pierwszego i drugiego szeregowego układu /52/ i /53/, natomiast wyjścia sekcji opóźniających w pierwszym szeregowym układzie /52/ oraz wyjścia sekcji opóźniających w drugim szeregowym układzie /53/ dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów /54/, którego wyjścia /60/ połączone jest z wyjściem /5l/ filtru, a ponadto w tor sygnałowy od drugiego wejścia /50.2/ do wyjścia /5l/ filtru włączona Jest dodatkowa sekcja opóźniająca /55/ o opóźnieniu /T/ równym połowie opóźnienia sekcji opóźniających w szeregowych układach pierwszym /52/ i drugim /53/.
11. Układ według zastrz. 10, znamlenn y tym, źe wyjicia sckcji oźnźniających pierwszego i drugiego szeregowego układu /52/ i /53/ dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów /54/ poprzez zespoły mnożące /56.2, ... 56.p/ i /57.2, ... 57q/.
12. Układ według zazarz. 11, znamienny tym, źp prwsw9źź i drieiw jścieie /50.2/ i /50.1/ każdego filtru syntezy /16.m/ dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów /54/, poprzez wejściowe sygnały mnożące /56.1/ i /57.1/.
13. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że filtr syntezy /16m'/ zawiera szeregowy układ /65/ sekcji opóźniających /66.1, 65.2, ... 66.n/ o jednakowym opóźnieniu /T/, przy czym pierwsze wejście /50.2/ filtru dołączone Jest do wejść sekcji opóźniających /66.1, 66.3, .../ o nieparzystych numerach, natomiast drugie wejście /50.1/ filtru syntezy dołączone Jest do wejść sekcji opóźniających /6S.2, 66,4, .../ o parzystych numerach, a wyjście ostatniej sekcji opóźniającej /66.n/ z szeregowego układu /65/ dołączone Jest do wyjścia /5l/ filtru.
14. Układ według zascaz· 13, znamienny tym, źe ka±de z dwóch weeść /50.1/ i /50.2/ filtru syntezy dołączone Jest do wejścia sekcji opóźniającej /66.1, 66.2, .../ szeregowego układu /65/, poprzez zespół mnożący /67.1, ... 67.n/.
15. Układ według za9trzz ź4, zamienne y yym, źe wyjście drugio/o zespołu mnożącego sygnały /67.3/ o nieparzystym numerze dołączone Jest do pierwszego wejścia sekcji kombinacji sygnałów, włączonej pomiędzy dwie sąsiednie sekcje opóźniająca /66.2/ i /66.3/ szeregowego układu /65/.
16. Układ według zazt^rz., 15, znmźpznn y yym , źa drugi β jejście /50.1/ filtru syntezy połączone Jest z wyjściem /51/ filtru, poprzez tor sygnałowy zawierający końcowy zespół mnożący /67.z+1/, dołączony równolegle do szeregowego układu /65/ sekcji opóźniaj ących .
17. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że zespół przetwarzania sygnałów /9/ zawiera M, a drugi zespół przetwarzania sygnałów /13/ zawiera 2M, zespołów kombinacji sygnałów /70.1, 70.2, .../, a wyjście każdego z nich dołączone jest do jednego z wyjść /74.1, 74.2, .../ zespołu przetwarzania sygnałów, natomiast w każdym zespole kombinacji sygnałów wejścia /71.1, 71.2, .../ zespołu przetwarzania sygnałów dołączone są do wejść zespołu kombinacji sygnałów /70.1/ poprzez zespoły mnożące /72.11, 72.12, ..·/.
18. Układ według zszCs^ 1, znamienny tym, żż źanżi / idwóc wwyjś /7.1e i 7.1b, 7.2a i 7.2b ... 7.Ma i 7,.0/ iaαZipg / /litrów /czCIcy /^.... 6.2. ... 6..M ikodea

165 159 dołączona jest do wejścia zespołu przetwarzania sygnałów /82/, poprzez zespoły wzmacniania sygnałów /80.1 i 81.1, 80.2. i 81.2·, .../ przy czym każda para zespołów wzmacniania sygnałów, dołączonych do Jednego filtru analizy, ma wspólny zacisk dołączony do zacisku sygnału współczynnika wzmocnienia /k1, k2,.../.
19. Układ według zastrz. 18, znamienny tym, że każda wyjście /86.1, 86.2, .../ zespołu przetwarzania sygnałów /82/ dołączone Jest do wyjścia /10.1, 10.2, .../ kodera, poprzez szeregowy układ zespołu wzmacniania sygnałów /83,1, 83,2, .../ o zespolonej wartości współczynnika wzmocnienia i poprzez zespół ustalania wartości rzeczywistej /84.1, 84.2, . . ./ .
20. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że w dekoderze odbiornika wyjścia zespołu przetwarzania sygnałów /91/ są pogrupowane w pary wyjść /93.1, i 93.9, 93.2.

i 93.10, .../ i dołączone są do wejść filtru syntezy /16.1, 16.2. .../ poprzez zespoły wzmacniania sygnałów /94.1 i 95.1, 94.2. i 55.2.../,przy czmrn ażddw a^^ra easpołów wmacniiania sygnałów dołączonych do jednego filtru analizy, ma wspólny zacisk dołączony do zacisku sygnału współczynnika wzmocnienia /kl', k2’,.../.
21. Układ według zastrz. 1 , znamennyy tym , ee każde z / eejść /12.1,

12.2, .../ dekodera odbiornika Jest dołączone do jednego wejścia zespołu przetwarzania sygnałów /91/ poprzez zespół wzmacniania sygnałów /90.1, 90.2, .../.
22. Układ według zastrz. 1 , znamannzy yym , że perwszy y esspió ł rcamówrrα-nia sygnałów /9/ zawiera zespół przełączający /100/ i M zespołów kombinacji sygnałów /102, 103, .../, przy czym kaażs z 2M wejść /8.1/ do/8.2M/ plerwzzago zespł/u przrcamóapzla s ysy nałów /9/, dołączone jest do jednego z 2M wejść zespołu przełączającego /100/, który mó jedno wyjście /101/ dołączona do wyjścia każdego z M zespołów kombinacji sygnałów /102,

103, .../, a każdy zespół kombinacji sygnałów zawiera zespół mnożący /106/, połączony z pamięcią pierścieniową /107/ o 2M miejscach pamięci, oraz z sumatorem /108/, który połączony jest z rejestrem akumulującym /109/, przy czym wejście /104/ zespołu kombinacji sygnałów /102/ oraz wyjście pamięci są dołączone odpowiednio do pierwszego /112/, i drugiego /111/ wejścia zespołu mnożącego /106/, natomiast wyjście zespołu mnożącego /106/ i wyjście rejestru akumulującego /109/ są dołączone do pierwszego /113/ i drugiego /114/ wejścia sumatora /108/, sumator zaś ma wyjście dołączone do wejścia rejestru /109/, natomiast wyjście rejestru /109/ m-tego zespołu kombinacji sygnałów dołączone Jest do m-tego wyjścia /10.1/ pierwszego zespołu przetwarzania sygnałów /9*/, a ponadto zespół przełączający /100/, jest połączony okresowo, każdym ze swych 2M wejść /8.1./ do /8.2M/, ze swym wyjściem /101/, doprowadzając próbki w blokach, obejmujących 2M próbek występujących na Jego 2M wejściach, po jednej próbce na każdym wejściu, szeregowo do jego wyjścia.
23. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że drugi zespół przetwarzania sygnałów /13/ dekodera zawiera zespół przełączający /100/ oraz 2M zespołów kombinacji sygnałów /102, 103,.../, przy czym każde z M wejść /8.1./ do /8.M/ drugiego zespołu przetwarzania sygnałów /13”/ dołączone jest do jednego z M wejść zespołu przełączającego /100/, który ma jedno wyjście /101/ dołączone do wejścia każdego z 2M zespołów kombinacji sygnałów /102, 103, .../, przy czym każdy zespół kombinacji sygnałów zawiera zespół mnożący /106/ połączony z pamięcią pierścieniową /107/ o M miejscach pamięci, oraz z sumatorem /108/, połączonym z rejestrem akumulującym /109/, przy czym wejście /104/ zespołu kombinacji sygnałów /102/ i wyjście pamięci dołączone są odpowiednio do pierwszego /112/ 1 drugiego /111/ wejścia zespołu mnożącego /106/, natomiast wyjście zespołu mnożącego /106/ i wyjście rejestru akumulującego /109/ dołączone są do pierwszego /113/ i drugiego /114/ wejścia sumatora /108/, sumator zaś ma wyjście dołączone do wejścia rejestru /109/, a wyjście rejestru /109/ i-tego zespołu kombinacji sygnałów.dołączone jest do i-tego wyjścia /101/ drugiego zespołu przetwarzania zespołów /13/, a ponadto każde z M wejść /8.1/ do /8.M/ zespołu przełączającego /100/ jest okresowo połączone z Jego wyjściem /101/, doprowadzając próbki w blokach po M próbek występujących na Jego M wejściach, po jednej próbce na każdym wejściu, szeregowo do Jego wyjścia.

165 159
24. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że nadajnik stanowi urządzania cyfrowego zapisu sygnału akustycznego, zawierające zespół zapisu /120/ o M wejściach /121.1 do 121.M/ M sygnałów podpasmowych zapisywanych na ścieżce zapisu /122/, przy czym każde z M wejść dołączone Jest do jednego z M wyjść /10.1 do 10.M/ pierwszego zespołu przetwarzania sygnałów /9/.
25. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że odbiornik stanowi urządzenie cyfrowe do odtwarzania sygnału akustycznego z nośnika zapisu, które zawiera zespół odtwarzający /124/ o M wyjściach /125.1 do 125.M/ M sygnałów podpasmowych odtwarzanych ze ścieżki na nośniku zapisu /122/, przy czym każde z M wyjść dołączone jest do Jednego z M wejść /12.1 do 12.M/ drugiego zespołu przetwarzania sygnałów /13/ odbiornika.