Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania sylibininy o wzorze 1, nie zawieraja¬ cej izosylibiny, przy czym wysuszone owoce Silybum marianum L.Gaertn. uwalnia sie od glównej ilosci tlustego oleju, rozsadzajac komórki owoców przez zastosowanie wysokiego cisnienia mechanicznego, potem wytloczyny zawierajace Jeszcze resztkowa ilosc oleju wy¬ noszaca 5-10% poddaje sie wyczerpujacej ekstrakcji za pomoca octanu etylu, odparowuje sie octan etylu, potem otrzymana sucha pozostalosc w ilosci 2 procent wagowych rozpusz¬ cza sie w zlozonej z metanolu i wody podfazie trójskladnikowej mieszaniny rozpuszczalni¬ ków zlozonej z 95 czesci wagowych metanolu, 5 czesci wagowych wody i 100 czesci wago¬ wych eteru naftowego o temperaturze wrzenia 40-60°C, w celu usuniecia klaczkowatych czastek substancji stalej odwirowuje sie klarownie i w tym ukladzie rozpuszczalników su¬ cha pozostalosc poddaje sie multiplikatywnemu, równomiernemu rozdzielaniu w przeciwpra- dzie, przy czym zostaje utrzymany ogólny przeplywowy stosunek objetosciowy fazy górnej do fazy dolnej równy 1:1, a nastepnie z odplywajacej fazy dolnej przez odparowanie pod zmniejszonym cisnieniem do sucha wyodrebnia sie 70-80%-wa mieszanine polihydroksyfenylo- chromanonu /sylimarina I-IV = sylimarina grupy I-IV/ jako brunatnawy proszek, który to sposób charakteryzuje sie tym, ze w etapie a/ jedna czesc wagowa otrzymanego brunatna- wego proszku, który w dalszym ciagu przyjmuje sie jako odniesienie ilosciowe, przeprowa¬ dza sie w zawiesine w 0,7 - 1,5 czesciach wagowych octanu etylu nasyconego woda, a otrzy¬ mana zawiesine pozostawia sie do odstania w ciagu jednego do dwóch dni i odsacza sie osad, w etapie b/ otrzymany osad przemywa se za pomoca 0,07 - 0,15 czesci wagowych zim¬ nego, nasyconego woda octanu etylu i suszy w temperaturze 30-50°C pod zmniejszonym cis¬ nieniem, w etapie c/ ten produkt rozpuszcza sie w 30-50 czesciach wagowych suchego /bez¬ wodnego/ octanu etylu w temperaturze wrzenia, poddaje obróbce za pomoca 0,2 - 0,4 czes¬ ci wagowych wegla aktywnego w ciagu dwóch godzin pod chlodnica zwrotna, saczy i przesacz zateza sie w temperaturze 30-50°C pod zmniejszonym cisnieniem do 1/12 ilosci rozpusz¬ czalnika uzytego do rozpuszczania, w etapie d/ do koncentratu dodaje sie 0,5-0,8 czesci wagowych nasyconego woda octanu etylu, a wytracona sylibinine odsacza sie po uplywie 5-10 godzin i w etapie e/ sylibinine przeprowadza sie w zawiesine w 0,9-1,8 czesciach wagowych technicznego octanu etylu, ponownie saczy, suszy wstepnie pod zmniejszonym cis¬ nieniem w temperaturze 30-50°C, wstepnie wysuszony produkt poddaje sie zmieleniu i suszy ponownie w temperaturze 30-50°C pod zmniejszonym cisnieniem.Stosowany jako produkt wyjsciowy w etapie a/ brunatnawy proszek lub surowa sylimari¬ na stanowi mieszanine zlozona z sylimarin I-IV. Przez obróbke surowej sylimariny za po¬ moca nasyconego woda octanu etylu nastepuje w zasadzie oddzielenie glównych ilosci syli¬ marin II do IV /sylibinina jest sylimarina 1/ i 20-30% substancji towarzyszacych w su¬ rowej sylimarinie, jak równiez czesc izosylibiny. Otrzymuje sie w ten sposób w etapie b/ surowa sylibinine z wydajnoscia, zaleznie od jakosci surowej sylimariny 80-85% /w od¬ niesieniu do zawartosci sylibininy w surowej sylimarinie/ i o zawartosci 80-84%.Surowa sylibinina jest, jak opissno w stanie techniki, mieszanina zlozona z izosyli¬ biny i sylibininy w stosunku okolo 1:4. W etapach c/ do e/ nastepuje oddzielenie glównych ilosci izosylibiny od sylibininy, jak równiez reszty innych, wyzej wymienionych sklad¬ ników.Szczególna zaleta tego sposobu oddzielania jest zastosowanie tylko jednego, jedynego rozpuszczalnika, mianowicie octanu etylu, oczywiscie o róznych zawartosciach wody. Istot¬ ne jest przy tym stosowanie w etapie c/ bezwodnego octanu etylu i w etapie d/ octanu etylu nasyconego woda. Otrzymuje sie za pomoca sposobu wedlug sposobu wynalazku sylibi¬ nine z wydajnoscia 79-85% /w odniesieniu do sylibininy w surowej sylibininie/ i z zawar¬ toscia 96-98% sylibininy.Szczególnie korzystna postac wykonania sposobu wedlug wynalazku polega na tym, ze w etapie a/ jedna czesc wagowa brunatnawego proszku przeprowadza sie w zawiesine w 0,9 czesciach wagowych nasyconego woda octanu etylu, pozostawia do odstania na 48 godzin w148 758 3 temperaturze pokojowej i odsacza otrzymany osad, w etapie b/ osad przemywa sie za pomoca 0,09 czesci zimnego nasyconego woda octanu etylu i suszy w ciagu 48 godzin w temperatu¬ rze 40°C pod zmniejszonym cisnieniem, w etapie c/ otrzymany produkt rozpuszcza sie w 36 czesciach wagowych suchego octanu etylu w temperaturze wrzenia, ogrzewa z 0,36 czesciami wagowymi wegla aktywnego w ciagu dwóch godzin pod chlodnica zwrotna, saczy i zateza w temperaturze 50 C pod zmniejszonym cisnieniem do 1/12 ilosci rozpuszczalnika, uzytego do rozpuszczenia, w etapie d/ do koncentratu dodaje sie w temperaturze pokojowej 0,6 czesci wagowych nasyconego woda octanu etylu, pozostawia do odstania na 12 godzin w temperatu¬ rze pokojowej i odsacza sie wytracony produkt, w etapie e/ ten produkt dwukrotnie prze¬ prowadza sie w zawiesine kazdorazowo w 1,8 czesciach wagowych technicznego octanu etylu i saczy, suszy wstepnie w ciagu 24 godzin pod zmniejszonym cisnieniem w temperaturze 40 C, poddaje zmieleniu 1 suszy dodatkowo w ciagu 48 godzin pod zmniejszonym cisnieniem w temperaturze 40°C.Stwierdzono, ze sylibinina nie zawierajaca izosylibiny jest bardzo przydatna do ce¬ lów farmaceutycznych. Nieoczekiwanie okazalo sie, ze ma ona istotne zalety w porównaniu z innymi znanymi skladnikami ekstraktów Silybum-marianum. Jest ona szczególnie przydatna do leczenia marskosci watroby i toksyczno-metabolicznych uszkodzen watroby. Moze byc równiez stosowana zapobiegawczo tak, ze przedstawione szkody w ogóle nie wystepuja. 0 Srodki lecznicze, które zawieraja sylibinine otrzymana sposobem wedlug wynalazku, sa stosowane najczesciej systemicznie, np. w postaci pigulek, kapsulek, roztworów, w zwyk¬ lych nosnikach i ewentualnie razem ze zwyklymi substancjami pomocniczymi. Dawka dzienna dla doroslego czlowieka wynosi okolo 50-500 mg, zaleznie od stanu pacjenta i objawów cho¬ roby.Przyklad I. Wytwarzanie sylibininy nie zawierajacej izosylibiny. 500 g mieszaniny polihydroksyfenylochromanonu /sylimarina I-IV = sylimarina grupy I-IV; zawartosc okolo 70%/, otrzymanego wedlug kolumny 8, wiersz 14-19 opisu patentowe¬ go RJN nr 19 23 082, który niniejszym przyjmuje sie za odniesienie, przeprowadza sie w zawiesine w 2 kg metanolu = 2,53 1 i ogrzewa mieszajac w ciagu 15 minut do wrzenia.Z tak otrzymanego roztworu moze po tym czasie juz wytracic sie nieco sylibininy. Nastep¬ nie odciaga sie pod zmniejszonym cisnieniem 0,75-1,25 kg = 0,96-1,58 1 metanolu i pozo¬ stalosc pozostawia sie do odstania w ciagu 10-28 dni w temperaturze pokojowej. Wytracona sylibinine saczy sie i przemywa dodatkowo dwukrotnie za pomoca kazdorazowo 50 ml zimnego metanolu. Po wysuszeniu w temperaturze 40°C pod zmniejszonym cisnieniem wyodrebniona su¬ rowa sylibinine oczyszcza sie dalej nastepujaco: 60 g surowej sylibininy rozpuszcza sie w 3 1 technicznego oct3nu etylu przy jedno¬ czesnym ogrzewaniu; nastepnie dodaje sie 20 g wegla aktywnego i miesza w ciagu nastepnych 2 godzin w warunkach chlodnicy zwrotnej. Potem saczy sie klaru.jaco i roztwór w tempera¬ turze 50°C pod zmniejszonym cisnieniem zateza sie do okolo 250 ml. Koncentrat miesza sie w ciagu 15 minut z zastosowaniem przyrzadu Ultra-Turrax i mieszajac dodaje sie 25 ml me¬ tanolu. Nastepnie pozostawia sie mieszanine do odstania w ciagu nocy w temperaturze po¬ kojowej. Przed odsaczeniem na nuczy wytraconej przy tym sylibiny miesza sie ponownie w ciagu 5 minut równiez za pomoca przyrzadu Ultra-Turrax. Odsaczony na nuczy osad przemywa sie dodatkowo 2 razy za pomoca 50 ml octanu etylu i suszy w suszarce prózniowej w ciagu nocy w temperaturze 40°C« Nastepnie produkt poddaje sie zmieleniu i w tych samych warun¬ kach suszy sie dodatkowo w ciagu 40 godzin.Przy klad II. Wytwarzanie sylibininy, nie zawierajacej izosylibiny. 1 kg mieszaniny polihydroksyfenylochromanonu /sylimarina I-IV = sylimarina grupy I-IV; zawartosc okolo 10%/ jako brunatnawy proszek zwany tutaj równiez surowa sylimari¬ na, który otrzymano wedlug kolumny 8, wiersz 14-19 opisu patentowego RFN nr 19 23 082, który niniejszym przyjmuje sie za odniesienie, przeprowadza sie w zawiesine w 1 1 nasy¬ conego woda octanu etylu w ciagu 30 minut za pomoca Turrax'u. Po odstaniu w ciagu 48 go¬ dzin w temperaturze pokojowej odsacza sie osad, przemywa za pomoca 100 ml zimnego, nasy-4 148 758 conego woda octanu etylu i suszy w ciagu 48 godzin w temperaturze 40 C pod zmniejszonym cisnieniem.Wydajnosc tego produktu posredniego, surowej sylibininy, wynosi zaleznie od jakosci surowej ayl.imariny, 80-85%, w odniesieniu do zawartosci sylibininy, w surowej sylimari- nie, przy zawartosci 80-84%.Surowa sylibinine rozpuszcza sie w 40 ml suchego octanu etylu w temperaturze wrze¬ nia, gotuje z 360 ag wegla aktywnego w ciagu 2 godzin pod chlodnica zwrotna, saczy i za- teza do ogólnej objetosci 3330 ml w temperaturze 50°C pod zmniejszonym cisnieniem* Do tego roztworu dodaje sie, przy intensywnym mieszaniu, w temperaturze pokojowej, 667 ni nasyconego woda octanu etylu. Po uplywie 1-3 godzin rozpoczyna sie nastepnie krystaliza¬ cja sylibininy. Po odstaniu w ciagu nocy oddziela sie wytracona sylibinine przez sacze¬ nie, dwukrotnie przeprowadza sie w zawiesine za pomoca po 1200 ml technicznego octanu etylu w ciagu 5-10 minut, ponownie saczy i suszy wstepnie w ciagu 24 godzin pod zmniej¬ szonym cisnieniem w temperaturze 40°C. Po zmieleniu suszy sie dodatkowo w ciagu 48 godzin w temperaturze 40 C pod zmniejszonym cisnieniem.Wydajnosc sylibininy, w odniesieniu do sylibininy w surowej sylibininie, wynosi 79- 85% przy zawartosci 96-98,5% sylibininy, zaleznie od jakosci surowej sylibininy.Kliniczne doswiadczenia z zastosowaniem sylibininy. Toksyczne uszkodzenia watroby w ostatnich dziesiecioleciach spotegowaly sie nadzwyczaj silnie. Najczestsza przyczyna uszkodzen jest nadal alkohol.Przez kontrolowane studia mozna bylo wykazac wyzszosc sylibininy w porównaniu z te¬ rapia pozorna /placebo/ albo innymi terapiami porównawczymi. W podwójnym studium u 66 pacjentów z alkoholotoksycznymi uszkodzeniami watroby zbadano sylibinine /n=31/ wobec placebo /n=35/ wyrywkowo.Statystycznie obliczone wyniki wykazaly, ze eylibinina znaczaco przewyzsza placebo.Uderzajacy byl przy tym znacznie krótszy czas wyleczenia w porównaniu z placebo. W drugim podwójnym slepym studium u 76 pacjentów, z których 39 otrzymalo sylibinine i 37 terapie kontrolna, róznice na korzysc sylibininy byly wysoce znaczace.W przypadku watrobotoksycznych oddzialywan narkozy w zwiazku z operacjami narzadów brzucha mozna bylo wykazac, ze przedoperacyjne podawanie sylibininy obniza znaczaco po¬ operacyjny wzrost enzymów watrobowych we krwi. Równiez dzis coraz czestsze, indukowane przez okreslone srodki lecznicze, uszkodzenie watroby jest skutecznie udaremniane przez sylibinine. Mozna to bylo wykazac na przykladzie indukowanej przez fenylohydantoine he- patozy, przy której pomimo dalszego przepisania niezbednie potrzebnego, zapobiegajacego drgawkom, medykamentu przy jednoczesnym podawaniu sylibininy wszystkie wartosci labora¬ toryjne normalizuja sie w ciagu krótkiego czasu.Dalsze badania u chorych na schizofrenie i z ciezkimi uszkodzeniami watroby przez przepisywanie chloropromazyny wykazaly równiez dodatnie dzialanie sylibininy. Inne dos¬ wiadczenia dotycza zapobiegania dzialaniom uszkadzajacym watrobe np. chlorochininy albo asparaginazy. W zawodowych uszkodzeniach watroby mozna bylo u wszystkich leczonych pac¬ jentów znacznie polepszyc patologicznie podwyzszone wyniki badan laboratoryjnych, nieza¬ leznie od kazdorazowej przyczyny albo mozliwych dodatkowych schorzen.Poza tym istnieje dosc wskazówek, ze sylibinina równiez przy chroniczno-zapalnych schorzeniach watroby i marskosci watroby wywoluje istotna poprawe. Np. pacjentów z mars¬ koscia watroby w ramach dlugotrwalego studium poddano badaniom w podwójnym slepym stu¬ dium wyrywkowym, w którym badano sylibinine wobec placebo. Kryterium oceny efektu tera¬ peutycznego stanowil przede wszystkim czas przezycia. Tutaj okazala sie wyrazna wyzszosc sylibininy w porównaniu z leczeniem placebo.Porównanie dzialania miedzy sylibinina, izosylibina i sylibina /mieszanina sylibi¬ niny i izosylibiny/ w modelu intoksykacji falloidynowej i prazeodymowej u myszy po do¬ daniu dozylnym.Dzialanie antyhepatotoksyczne sylibininy, izosylibiny, sylibiny jako soli N-metylo- .glikaminowych badano w dawkach 50 i 100 mg°kg , w odniesieniu do sylibininy, w modelu148 758 5 zatrucia falloidynowego i prazeodymowego myszy po aplikacji dozylnej. Aplikacje substanr cji próbnej przeprowadzono 1 godzine przed falloidyna lub 1 godzine przed i 6 godzin, 24 godziny i 48 godzin po prazeodymie. Oceniono w przypadku zatrucia falloidynowego wskaz¬ nik przezycia i w przypadku zatrucia prazeodymowego rózne parametry surowicy i watroby 72 godziny po intoksykacji.W przypadku intoksykacji falloidynoweJ wskaznik przezycia po sylibininie wynosil w obydwóch dawkach 100%, przy zastosowaniu pozostalych substancji wskaznik przezycia nie przekroczyl wartosci 40%, jaki uzyskano u nieleczonych, uszkodzonych zwierzat kontrol¬ nych.Izosylibina okazala sie w zwiazku z intoksykacja prazeodymowa bardziej nie tolerowa¬ na tak, ze dawka 100 mg#kg~ musiala byc podzielona na dwie aplikacje czesciowe.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania sylibininy o wzorze 1, nie zawierajacej izosylibiny, przy czym wysuszone owoce Silybum marianum L. Gaertn. uwalnia sie od glównej ilosci tlustego ole¬ ju, rozsadzajac komórki owoców przez zastosowanie wysokiego cisnienia mechanicznego, na¬ stepnie wytloczyny, zawierajace jeszcze resztkowa ilosc oleju, wynoszaca 5-10%, podda¬ je sie wyczerpujacej ekstrakcji za pomoca octanu etylu, odparowuje sie octan etylu, po¬ tem otrzymana sucha pozostalosc rozpuszcza sie w ilosci 2 procent wagowych w zlozonej z metanolu i wody podfazie trójskladnikowej mieszaniny rozpuszczalników, zlozonej z 95 czesci wagowych metanolu, 5 czesci wagowych wody i 100 czesci wagowych eteru naftowego o temperaturze wrzenia 40-60°C, usuwa sie klaczkowate czastki substancji stalej przez odwirowanie i w tym ukladzie rozpuszczalników sucha pozostalosc poddaje sie multiplika- tywnemu, równomiernemu rozdzielaniu w przeciwpradzie, przy czym pozostaje utrzymany ogólny przeplywowy stosunek objetosciowy fazy górnej do fazy dolnej równy 1:1 i nastep¬ nie z odplywajacej fazy dolnej, przez odparowanie pod zmniejszonym cisnieniem do sucha, wyodrebnia sie 70-80%-wa mieszanine polihydroksyfenylochromanonu jako brunatny proszek, znamienny tym, ze jedna czesc wagowa brunetnawego proszku, który nastep¬ nie przyjmuje sie jako odniesienie ilosciowe, przeprowadza sie w zawiesine w 0,7-1,5 czesci wagowych nasyconego woda octanu etylu, a otrzymana zawiesine pozostawia aie do odstania na jeden do dwóch dni, po czym odsacza sie osad, który przemywa sie za pomoca 0,07-0,15 czesci wagowych zimnego, nasyconego woda octanu etylu i suszy w temperaturze 30-50°C pod zmniejszonym cisnieniem, a nastepnie ten produkt rozpuszcza sie w 30-50 czesciach wagowych suchego, bezwodnego octanu etylu w temperaturze wrzenia i poddaje sie obróbce za pomoca 0,2-0,4 czesci wagowych wegla aktywnego w ciagu dwóch godzin pod chlodnica zwrotna, saczy i przesacz zateza sie, w temperaturze 30-50°C pod zmniejszonym cisnieniem, do 1/12 ilosci rozpuszczalnika, uzytego do rozpuszczania, po czym do koncen¬ tratu dodaje sie 0,5-0,8 czesci wagowych nasyconego woda octanu etylu, a wytracona sy- libinine odsacza sie po uplywie 5-10 godzin i nastepnie przeprowadza sie Ja w zawiesine w 0,9-1,8 czesciach wagowych technicznego octanu etylu, ponownie saczy, suszy wstepnie pod zmniejszonym cisnieniem w temperaturze 30-50°C, miele i ponownie suszy w temperatu¬ rze 30-50°C pod zmniejszonym cisnieniem. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jedna czesc wagowa bru- natnawego proszku przeprowadza sie w zawiesine w 0,9 czesciach wagowych nasyconego woda octanu etylu, pozostawia do odstania na 48 godzin w temperaturze pokojowej, po czym otrzymany osad odsacza sie i przemywa sie go za pomoca 0,09 czesci zimnego nasyconego octanu etylu, suszy w ciagu 48 godzin w temperaturze 40°C pod zmniejszonym cisnieniem, a nastepnie otrzymany produkt rozpuszcza sie w 36 czesciach wagowych suchego octanu etylu w temperaturze wrzenia, ogrzewa sie z 0,36 czesciami wagowymi wegla aktywnego w ciagu dwóch godzin pod chlodnica zwrotna, saczy i zateza w temperaturze 50°C pod zmniejszonym cisnieniem do 1/12 ilosci rozpuszczalnika, uzytego do rozpuszczenia, po czym do koncen-6 148 758 tratu dodaje sie w temperaturze pokojowej 0,6 czesci wagowych nasyconego woda octanu ety¬ lu, pozostawia do odstania na 12 godzin w temperaturze pokojowej i odsacza sie wytracony produkt, który nastepnie przeprowadza sie dwukrotnie w zawiesine, kazdorazowo w 1,8 czes¬ ciach wagowych technicznego octanu etylu i saczy, suszy wstepnie w ciagu 24 godzin pod zmniejszonym cisnieniem w temperaturze 40°C, miele i suszy dodatkowo w ciagu 48 godzin pod zmniejszonym cisnieniem w temperaturze 40 C. 0 CH20H oiOcOCH OH 0 WZÓR 1 OCH- CH20H OH 0 WZCR 2 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 400 zl PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL