Przedmiotem wynalazku jest zespól dyszowy do wprowadzania gazu do urzadzen realizuja¬ cych procesy obróbki cieklego metalu, zwlaszcza do reaktora wirowego stosowanego do odgazo¬ wywania cieklego metalu, W procesach obróbki cieklego metalu jest znane wprowadzanie do niego gazu, w celu oczyszczania cieklego metalu, polegajacego na tym, ze wprowadzany gaz reaguje z zawartymi w kapieli zanieczyszczeniami, zwlaszcza z niepozadanymi zanieczyszczeniami gazowymi, ale równiez z zanieczyszczeniami plynnymi lub stalymi. Wprowadzany gaz po reakcji z tymi za¬ nieczyszczeniami, w postaci wytracen wyplywa na powierzchnie cieklego metalu.Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 177 066 jest znane odgazowy¬ wanie cieklego metalu w reaktorze wirowym, do którego ciekly metal jest wprowadzany stycz¬ nie tak, ze przeplywa on wirowo od wlotu reaktora do jego wylotu. Zespoly dyszowe sluzace do wprowadzania gazu do kapieli cieklego metalu sa zamontowane w dolnej, stozkowej scianie reaktora wirowego, na róznych jej wysokosciach tak, aby uzyskac jak najbardziej efektywne rozproszenie pecherzyków gazu w cieklym metalu.Koncówki dysz wystaja ze scian reaktora w kierunku do jego wnetrza, przez co ulegaja one szybkiemu zuzyciu, a ponadto w miejscu zamontowania zespolów dyszowych bardzo czesto wystepuja przecieki cieklego metalu na zewnatrz reaktora.Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 392 636 jest znana konstrukcja samego zespolu dyszowego, przeznaczonego do stosowania w reaktorze wirowym wedlug wyzej wymienionego opisu patentowego. Zespól dyszowy zawiera wkladke zamontowana w scianie reak¬ tora, z utworzonym w niej gniazdem, w którym jest osadzona koncówka dyszy. Do koncówki dyszy jest dociskana za pomoca sprezyny rurka dyszowa. Sila docisku od sprezyny jest prze¬ noszona na koncówke dyszy, która dzieki temu jest z pewna sila stale dociskana do powierz¬ chni gniazda wkladki. Rurka dyszowa jest polaczona za pomoca lacznika z przewodem dopro¬ wadzajacym gaz.2 147 882 Tego rodzaju konstrukcja zespolu dyszowego równiez nie spelnia warunku pelnej i dlugotrwalej szczelnosci i po pewnym czasie wystepuje przeciek w miejscu osadzenia zespolu dyszowego.Zespól dyszowy do wprowadzania gazu do urzadzen realizujacych procesy obróbki cie¬ klego metalu, zawierajacy stozkowe gniazdo dyszowe umieszczone w otworze sciany urzadze¬ nia, w którym jest osadzona stozkowa koncówka dyszy, polaczona odcinkiem rury dyszowej, z przewodem doprowadzajacym gaz za pomoca lacznika, zgodnie z wynalazkiem charakteryzuje sie tym, ze gniazdo dyszowe ma zewnetrznie usytuowany otwór stozkowy oraz wewnetrznie usytuowany drugi otwór stozkowy o mniejszym przekroju, oddzielone od siebie promieniowa powierzchnia. Stozkowa koncówka dyszy jest umieszczona w wewnetrznie usytuowanym otworze stozkowym gniazda, zas przestrzen miedzy tym otworem i stozkowa koncówka jest wypelniona przez uszczelke o ksztalcie tulei stozkowej, a ponadto pomiedzy promieniowa powierzchnia gniazda i powierzchnia walcowej podstawy stozkowej koncówki jest umieszczona pierscieniowa uszczelka. Natomiast pomiedzy odcinkiem rury dyszowej polaczone ze stozkowa koncówka dy¬ szy a powierzchnia zewnetrznie usytuowanego otworu stozkowego gniazda znajduje sie warstwa izolacyjna z wlókien ceramicznych oraz otaczajaca ja zewnetrznie tuleja stozkowa. Warstwa izolacyjna jest od spodu zamknieta plytka kolowa dociskana za pomoca pierscienia dystanso¬ wego, otaczajacego rure dyszowa. Korzystnie, warstwa izolacyjna jest utworzona z wlókien ceramicznych zwiekszajacych swoja objetosc w wysokiej temperaturze.Przedmiot wynalazku zostanie blizej przedstawiony na przykladzie wykonania uwidocz¬ nionym na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia reaktor wirowy we fragmentarycznym widoku, z zaznaczonymi miejscami umieszczenia zespolów dyszowych, fig. 2 - zespól dyszowy w czes¬ ciowym przekroju i w widoku bocznym, osadzony w stozkowej scianie reaktora, fig. 3 - zespól dyszowy w widoku od czola, zas fig. 4 przedstawia zespól dyszowy w stanie rozlozonym na poszczególne jego elementy skladowe, pokazane w widokach perspektywicznych.Na fig. 1 przedstawiono usytuowanie dysz gazowych zasostowanych w reaktorze wirowym 10, zlozonym z cylindrycznej sciany bocznej 12 i zamykajacej od dolu reaktor sciany stoz¬ kowej 14. Zespoly dysz gazowych sa zamocowane w scianie stozkowej 14 za pomoca ram monta¬ zowych 16.Jak uwidoczniono na fig. 2 sciana stozkowa 14 reaktora wirowego sklada sie z wew¬ netrznie umieszczonej wykladziny ogniotrwalej 18 i plaszcza stalowego 20, usytuowanego na zewnatrz w pewnym odstepie od wykladziny ogniotrwalej 18, zas przestrzen miedzy wykladzina 18 a plaszczem 20 jest wypelniona warstwa izolacyjna 22.' V scianie stozkowej 14 reaktora wirowego znajduja sie stozkowe otwory 24, w których sa umieszczone zespoly dysz gazowych. W kazdym z tych otworów 24 jest zamontowane gniazdo 26, którego zewnetrzna powierzchnia jest stozkowa, zas jego otwór ma ksztalt dwóch stozko¬ wych otworów 28 i 30, oddzielonych od siebie promieniowa powierzchnia 32, przy czym zew¬ netrznie usytuowany otwór 28 ma tworzace równolegle do zewnetrznej stozkowej powierzchni gniazda, zas wewnetrznie usytuowany otwór 30 o mniejszej srednicy ma tworzace pochylone pod nieco mniejszym katem niz kat pochylenia tworzacych zewnetrznej stozkowej powierzchni gniazda. Gniazdo 26 jest wykonane z ogniotrwalego materialu ceramicznego. Stozkowa kon¬ cówka 38 dyszy jest szczelnie osadzona w wewnetrznie usytuowanym otworze 30 gniazda 26, przy czym szczelnosc ta jest zapewniona za pomoca pierscieniowej uszczelki 36 wykonanej z materialu ceramicznego, przylegajacej do promieniowej powierzchni 32 gniazda, oraz za pomoca drugiej stozkowej uszczelki 34 z materialu ceramicznego wypelniajacej obwodowa przestrzen pomiedzy stozkowa koncówka 38 a powierzchnia otworu 30.Stozkowa koncówka 38 dyszy ma podstawe 40, której zewnetrzna powierzchnia jest po¬ wierzchnia walcowa o srednicy wiekszej od srednicy podstawy wewnetrznie usytuowanego otwo¬ ru 30 tak, ze czolowa powierzchnia podstawy 40 dociska pierscieniowa uszczelke 36 do promieniowej powierzchni 32 gniazda.147 882 3 W otworze podstawy 40 stozkowej koncówki 38 dyszy jest zamocowana w sposób gazo¬ szczelny rura dyszowa 44, otoczona ponizej podstawy 40 warstwa izolacyjna 48 z wlókien ceramicznych, umieszczona w tilei stozkowej 50, wpasowanej w otwór 28 gniazda 26. Warstwa izolacyjna 48 jest od spodu zamknieta plytka kolowa 52, dociskana za pomoca pierscienia dystansowego 54, Otaczajacego rure dyszowa 44. Korzystne jest, gdy warstwe izolacyjna 48 stanowi ogniotrwaly material wlóknisty, który pod dzialaniem ciepla zwieksza swoja obje¬ tosc, przez co pelni dodatkowa funkcje uszczelnienia, uniemozliwiajacego przeciekanie cieklego metalu.Jak uwidoczniono na fig, 4 lacznik 56 jest umieszczony gazoszczelnie w rurze dyszo¬ wej 44, aby polaczyc koncówke 58 przewodu zasilajacego z rura dyszowa 44. Na lacznik 56 jest swym otworem nasuniety wspornik 60, polaczony z tym lacznikiem za pomoca nakret¬ ki 62.Zespól dyszowy jest montowany bezposrednio na reaktorze 10 za pomoca ramion krzy¬ zakowych 64, mocowanych do scian reaktora za pomoca srub z nakretkami regulacyjnymi 66 /fig. 2/. Ramiona krzyzakowe 64 przytrzymuja w odpowiednim miejscu oslone 68 i sprezyne 70, które sa przymocowane do wspornika 60 za pomoca plytki ustalajacej 72 i wkretów 74.Zastrzezenia patentowe 1. Zespól dyszowy do wprowadzania gazu do urzadzen realizujacych procesy obróbki cieklego metalu, zawierajacy stozkowe gniazdo dyszowe umieszczone w otworze sciany urza¬ dzenia, w którym jest osadzona stozkowa koncówka dyszy, polaczona odcinkiem rury dyszowej z przewodem doprowadzajacym gaz za pomoca lacznika, znamienny tym, ze gniazdo dyszowe /26/ ma zewnetrznie usytuowany otwór stozkowy /28/ oraz wewnetrznie usytuowa¬ ny drugi otwór stozkowy o mnijszyme przekroju, oddzielone od siebie promieniowa powierz¬ chnia /32/, przy czym stozkowa koncówka /38/ dyszy jest umieszczona w wewnetrznie usytuowa¬ nym otworze stozkowym /30/ gniazda /26/, zas przestrzen miedzy tym otworem i stozkowa koncówka /38/ jest wypelniona przez uszczelke /3V o ksztalcie tulei stozkowej, a ponadto pomiedzy promieniowa powierzchnia /32/ gniazda /26/ i powierzchnia walcowej podstawy /40/ stozkowej koncówki /38/ jest umieszczona pierscieniowa uszczelka /36/, natomiast pomiedzy odcinkiem rury dyszowej /44/ polaczonej ze stozkowa koncówka /38/ dyszy a powierzchnia zewnetrznie usytuowanego otworu stozkowego /28/ gniazda /26/ znajduje sie warstwa izola¬ cyjna /48/ z wlókien ceramicznych oraz otaczajaca ja zewnetrznie tuleja stozkowa /50/. 2. Zespól wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze warstwa izolacyjna /48/ Jest od spodu zamknieta plytka kolowa /52/ dociskana za pomoca pierscienia dystansowego /54/, otaczajacego rure dyszowa /44/. 3. Zespól wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze warstwa izolacyjna /48/ jest utworzona z wlókien ceramicznych zwiekszajacych swoja objetosc w wysokiej tempera¬ turze.1A7 882 00 CN co ro A ¦ ( O i ^t \cn \ cvi o -4* ^=3g CD147 882 PL PL PL