Przedmiotem wynalazku jest srodek chwasto¬ bójczy oraz sposób wytwarzania nowych eterów pi¬ rymidynylowych stanowiacych substancje czynna.Z opisu patentowego Wielkiej Brytanii nr 1 523 274 znane sa miedzy innymi etery 2-amino^4-piTymi- dynylowe o wlasciwosciach chwastobójczych. Lecz choc dostepny jest juz szeroki wachlarz herbicy¬ dów, wciaz istnieje zapotrzebowanie na bardziej efektywne i selektywne srodki chwastobójcze. No¬ we etery 2^amino-4-pirymidynylowe charakteryzu¬ ja sie wystepowaniem grupy cyklopropylometoksy- lowej w pozycji 4 pierscienia pirymidynowego. Gru¬ pa aminowa w pozycji 2 pierscienia pirymidyno¬ wego moze byc dopuszczalna w herbicydach pierw- szorzedowa, drugoonzedowa lub trzeciorzedowa gru¬ pa aminowa. Grupa cyklopropylometóksylowa w pozycja 4 pierscienia pirymidynowego moze byc niepodstawiona lub podstawiona w rodniku cyklo- propylowym grupa dopuszczalna w herbicydach.Pierscien pirymidynowy moze ponadto zawierac dopuszczalne w herbicydach podstawniki w pozy¬ cji 5 i 6.Nowe zwiazki moga wystepowac w postaci soli addycyjnych z kwasami. Jako sole nowych zwiaz¬ ków korzystnie bierze sie pod uwage sole dopusz- szalne w herbicydach. Sode addycyjne z kwasami mozna wytwarzac z wolnych zasad w znany spo¬ sób i vice versa. Jako przyklady kwasów stoso¬ wanych do wytwarzania soli addycyjnych z kwa¬ sami wymienia sie kwas chlorowodorowy, bromo- !• 1S wodorowy, siarkowy, azotowy i fosforowy.Korzystna grupa nowych zwiazków sa zwiazki o wzonze 1, w którym R4 oznacza atom wodoru, rod¬ nik alkilowy o 1—^18 atomach wegla, rodnik alki¬ lowy o 1—H8 atomach wejgla podstawiony 1—2 podstawnikami, takimi jak grupa alkoksylowa o 1--4 atomach wegla lub grupa 2-cztarowodorofu- rylowa; rodnik alkenylowy o 1^18 atomach wegla; rodnik cykloalkilowy o 3h-& atomach wegla lub rodnik cykloalkiloalkilowy o 3—6 atomach wegla w rodniku cykloalkilowym i 1—5 atomach wegla w rodniku alkilowym niepodstawiony lub podsta¬ wiony 1—2 atomami chlorowca, takimi jak fluor, chlor i brom; rodnik fenylowy niepodstawiony lub podstawiony 1—3 podstawnikami, takimi jak chlo¬ rowiec, np. fluor, chlor i brom, rodnik alkilowy o 1—4 atomach wegla i grupa alkoksylowa o 1—4 atomach wegla, R2 oznacza wodór, lub rodnik al¬ kilowy o 1—5 atomach wegla, albo R/i R* razem oznaczaja lancuch alkilenowy o 4—6 atomach weg¬ la, Yj i Y2 niezaleznie od siebie oznaczaja atomy wodoru lub chlorowca, takiego* jak fluor, chlor lub brom, R3, R4 i R6 niezaleznie od siebie oznaczaja atomy wodoru, rodniki alkilowe o 1^5 atomach wegla niepodstawione lub podstawione chlorowcem, takim jak fluor, chlor lub brom, R« oznacza rodnik alkilowy o 1—6 atomach wegla, a Ry oznacza atom wodoru albo rodnik alkilowy o 1—6 atomach weg¬ la.W przypadku, gdy R2 oznacza niepodstawiony 130 511i lub podstawiony rodnik alkilowy o 1—18 atoniach wegla, rodnik ton moze byc prosty lub rozgalezio¬ ny. Rozgaleziony rodnik alkilowy o 1^-18 atomach wegla zawiera korzystnie drugorzedowy atom weg¬ la w polozeniu a w stosunku do atomu azotu, z którym jest zwiazany. Szczególnie korzystnym rod¬ nikiem alkilowym o 1^—(H8 atomach wegla jest rod¬ nik alkilowy o 1—12 atomach wegla, zwlaszcza rodnik etylowy, n-propylowy, izopropylowy, n-bu- tylowy, II-rzed. butylowy, l-metylo-foutylowy-l, n-heksylowy, lnmetylo-heptylowy-1 i n-decylowy.W przypadku, gdy Ri jest podstawiony, korzystnie jest monopodstawiiony. Korzystnym podstawnikiem jest grupa CHgO i grupa 2-azterowodoroiurylowa.W przypadku, gdy R4 oznacza rodnik alkenylowy o 1—16 atomach wegla, rodnik ten moze byc pro¬ sty lub rozgaleziony i stanowi zwlaszcza rodnik alkenylowy o 1—12 atomach wegla, np. rodnik al¬ kilowy.W przypadku, gdy Ri stanowi lub zawiera rodnik cykloalkilowy o 31—8 atomach wegla, rodnik ten oznacza korzystnie rodnik cykloalkilowy o 3'—6 atomach wegla, zwlaszcza rodnik cykloalkilowy o 3—5 atomach wegla. W przypadku, gdy R4 ozna¬ cza rodnik cykloalkiloalkilowy o 3—8 atomach wegla w grupie cykloalkilowej i 1—6 atomach wegla w grupie alkilowej, rodnik alkilenowy tej grupy zawiera korzystnie V—3 atomy wegla i ozna¬ cza zwlaszcza grupe CH2.W przypadku, gdy Rt oznacza podstawiona chlo¬ rowcem grupe cykloalkilowa o 3—8 atomach wegla lub grupe cykloalkiloalkilowa o 3—8 atomach wegla w grupie cykloalkilowej i 1—5 atomach wegla w grupie alkilowej, chlorowcem jest ko¬ rzystnie Cl lub Br, zwlaszcza Cl i wystepuje ko¬ rzystnie w czesci cykloalkilowej tych grup.W przypadku, gdy Ri oznacza podstawiony rod¬ nik fenylowy, jak wyzej podano, jego podstawnik chlorowcowy stanowi korzystnie Cl, a podstawniki alkilowe o 1—4 atomach wegla lub alkoksylowe o 1^4 atomach wegla zawieraja korzystnie 1—2 ato¬ my wegla, a zwlaszcza 1 atom wegla. Podstawio¬ ny rodnik fenylowy jest korzystnie monopodsta- wiony.Podstawnik Rx oznacza korzystnie rodnik alkilo¬ wy o 3)—€ atomach wegla, zwlaszcza rodnik alki¬ lowy o 3-^4 atomach wegla, szczególnie w postaci rozgalezionej. Podstawnik R2 oznacza korzystnie atom wodoru lub rodnik metylowy, zwlaszcza atom wodoru.W przypadku, gdy Ya i/lub Y2 oznaczaja chloro¬ wiec, chlorowiec ten stanowi korzystnie Cl lub Br, przy czym Yi i Y2 sa korzystnie identyczne. W przypadku, gdy R«, R4 i R5 oznaczaja rodnik alki¬ lowy o 1—5 atomach wegla, jest to korzystnie rod¬ nik alkilowy o 1'—4 atomach wegla, zwlaszcza rod¬ nik alkilowy o 1—fi atomach wegla, w szczegól¬ nosci rodnik metylowy. W przypadku, gdy którys z rodników Rj, R4 lub R5 jest podstawiony chlorow¬ cem, to jest on korzystnie monopodstawiony, zwla¬ szcza chlorem lub bromem, szczególnie chlorem. W przypadku, gdy Rfl i/lub R7 oznaczaja rodnik alki¬ lowy o ,1^—5 atomach wegla, rodnik ten moze byc prosty lub rozgaleziony i korzystnie oznacza gru- 511 4 pe metylowa. Podstawnik R7 korzystnie oznacza atom wodoru.Korzystna podgrupa zwiazków o wzorze 1 sa zwiazki o wzorze la, w którym (R\ oznacza rodnik alkilowy o 1—18 atomach wegla, a Ylf R8, R4 i R5 maja znaczenie wyzej podane. Wedlug wynalazku sposób wytwarzania nowych eterów pirymidynylo- wych polega na przylaczeniu zadanej grupy cyklo- propylometylowej -do tlenu odpowiedniej 4-hydro- ksypirymidyny albo jej soli metalu alkalicznego droga metod O-alkilowania, Na przyklad zwiazki o wzorze 1 mozna otrzymywac droga O-alkilowania zwiazków o wzorze 2, w którym M oznacza atom wodoru lub metalu alkalicznego, a Ri, R2, R« i R7 lf maja znaczenie wyzej podane, za pomoca zwiaz¬ ków o wzorze 3, w którym X oznacza grupe od- szczepialna w warunkach reakcji, a Yh Y2, R8, R4 i R5 maja znaczenie wyzej podane.Reakcje mozna prowadzic w sposób konwen- ^ cjonalny, w warunkach znanych dla procesów wy¬ twarzania eterów 4-pirymidynylowych z 4-hydro- ksypirymiidyn lub ich odpowiednich soli metali alkalicznych. Podstawnik X moze byc kazda gru¬ pa odszczepialna w warunkach reakcji kondensacji 4-hydroksypirymidyny i oznacza korzystnie chlo¬ rowiec, taki jak chlor i brom, zwlaszcza chlor. W przypadku, gdy M oznacza atom metalu alkalicz¬ nego, jest to korzystnie sól lufo potas.Reakcje mozna prowadzic w nieobecnosci lub w u obecnosci rozpuszczalnika, korzystnie w rozpusz¬ czalniku. Jezeli stosuje sie rozpuszczalnik, to jest to korzystnie amid organicznego kwasu karboksy- lowego, taki jak dwumetylotformamid, weglowo¬ dór, chlorowany weglowodór, eter lub keton, alko- jj hol lub pirydyna. Reakcje prowadzi sie korzystnie w temperaturze 0-h150°C, zwlaszcza 40—H20°C. W przypadku, gdy M oznacza wodór, reakcje prowa¬ dzi sie korzystnie w obecnosci srodka wiazacego kwas, takiego jak weglan potasu lub sodu, wo- 40 dorotlenek potasu, metanolan sodu, trójetyloami- na lub pirydyna. Gdy 0-alkilowanie prowadzi sie w obecnosci zasady metalu aklalicznego, zwiazek o wzorze 2, przynajmniej czesciowo, reaguje jako sól metalu alkalicznego. 45 W zaleznosci od znaczenia podstawników zwiaz¬ ki o wzorze 1 moga wystepowac w róznych po¬ staciach izomerycznych. Jezeli otrzymuje sie mie¬ szanine zwiazków izomerycznych, to ze wzgledów praktycznych stosuje sie zazwyczaj te mieszaniny 50 jako takie w srodkach wedlug wynalazku, nawet gdy mozna przeprowadzic rozdzielanie znanymi me¬ todami.Nowe zwiazki mozna stosowac jako srodki chwa¬ stobójcze, przy czym okresleniem tym obejmuje 55 sie równiez substancje, które hamuja lub wply¬ waja na wzrost roslinnosci lub roslin. Pod poje¬ ciem roslin nalezy rozumiec kielkujace nasiona, wschodzace siewki oraz wzrosla roslinnosc, wlacz¬ nie z czesciami podziemnymi. «o Nowe substancje czynne mozna stosowac do niszczenia chwastów jednolisciennych i dwuliscien¬ nych, takich jak Lepidium sativum, Avena sativa, Agrostis alba i Lolium perenne, stosujac dawki 1,4—5,6 kg/ha przed wzejsciem lub po wzejsciu, M Nowe zwiazki nadaja sie równiez do zwalczani/t5 130 511 6 chwastów dwulisciennych i chwastów trawiastych, jak to stwierdzono w testach, stosujac dawki 0,15— ,0 kg substancji czynnej, w przypadku chwastów dwulisciennych, takich jak Amaranithus retroflexus, Capsella bursa-pastoris, Chenopodium alba, Stel- lania media, Senecio vulgaris, Galium apairine, Por- tulaca spp. i Abutilon spp., a zwlaszcza w przy¬ padku chwastów trawiastych, takich jak Agropyron repens, Agrostis alba, Alopecurus myosuroides, Apera spica venti, Avena fatua, Echinochloa crus- -galli, Lolium perenne, Sorghuim halepense, Digi- tarta sanguinalis, Setarda italica, Leptochloa dubia i Panicuim spp.Nowe zwiazki sa stosunkowo mniej toksyczne w stosunku np. do upraw trawiastych, takich jak zboze (pszenica, jeczmien, ryz) albo kukurydza, lub tez upraw takich, jak soja, bawelna, marchew, bu¬ raki cukrowe, ziemniaki, lucerna, slonecznik lub len, anizeli w stosunku do chwastów'. Srodki we¬ dlug wynalazku mozna wiec stosowac jako selek¬ tywne srodki chwastobójcze w uprawach. Zwal¬ czanie chwastów srodkami wedlug wynalazku w miejscu ich wystepowania, zwlaszcza w uprawach, jak wyzej podano, prowadzi sie droga traktowania srodowiska chwastobójczo efektywna iloscia no¬ wych zwiazków.Ilosc nowych substancji czynnych, która nalezy uzyc w celu uzyskania totalnego lub selektywnego etfektu chwastobójczego rózni sie w zaleznosci od danej uprawy, a takze innych czynników, takicK jak stosowany zwiazek, sposób aplikowania, warun¬ ki, traktowania itp. Wlasciwe dawki mozna okres¬ lic sposobem rutynowym przez fachowców albo porównujac aktywnosc nowych zwiazków ze zna¬ nymi srodkami np. w testach w cieplarni. Jednak¬ ze na ogól uzyskuje sie zadowalajace wyniki, gdy nowe zwiazki stosuje sie w ilosci okolo 0,2—5 kg/ha, zwlaszcza okolo 0,5—4 kg/ha, w szczególnosci 1,0— 3,0 kg/ha i aplikowanie powtarza sie w razie po¬ trzeby. W przypadku, gdy srodki stosuje sie w uprawach, dawka korzystnie nie powinna prze¬ kraczac 3 kg/ha.Korzystnie stosuje sie srodki wedlug wynalazku po wzejsciu do selektywnego zwalczania chwastów w uprawach dwulisciennych, takich jak lucerna, ziemniaki, slonecznik i marchew, zwlaszcza ta ostatnia, jak równiez korzystnie w uprawach tra¬ wiastych, takich jak zboze, np. pszenica itp., oraz kukurydza. Korzystnie stosuje sie równiez srodki wedlug wynalazku przed wzejsciem do selektyw¬ nego zwalczania chwastów w uprawach dwulis¬ ciennych, takich jak marchew, ziemniaki, soja, lu¬ cerna, slonecznik i bawelna. Szczególnie korzyst¬ nie stosuje sie srodki wedlug wynalazku przed wzejsciem w uprawach slonecznika, a zwlaszcza bawelny.Czas wzejscia odnosi sie tu do chwastów. W przypadku selektywnego stosowania, po wzejsciu, srodki wedlug wynalazku mozna stosowac przed wzejsciem roslin uprawnych, ale korzystnie sto¬ suje sie srodki po wzejsciu obydwu, a mianowicie chwastów i roslin uprawnych.Nowe zwiazki stosuje sie korzystnie jako srodki chwastobójcze w polaczeniu z chwastobójczo do¬ puszczalnym rozcienczalnikiem. Odpowiednie pre¬ paraty zawieraja 0,01'—90% wagowych substancji czynnej, 0—20% chwastobójczo dopuszczalnego srod¬ ka powierzchniowo czynnego i 1—99,99% stalego lub cieklego rozcienczalnika. Wyzsze dawki srod- ka powierzchniowo czynnego do substancji czyn¬ nej sa czasem pozadane i uzyskuje sie przez wbu¬ dowanie do preparatu albo podczas mieszania w zbiorniku. Preparaty zawieraja na ogól 0,011—25% wagowych substancji czynnej. Mozna oczywiscie stosowac nizsze lub wyzsze stezenia substancji czynnej w zaleznosci od celu stosowania i fizycz¬ nych wlasciwosci zwiazku. Koncentraty do roz¬ cienczania przed uzyciem zawieraja na ogól 2—90%, korzystnie 10—80% wagowych substancji czynnej.Srodki wedlug wynalazku wytwarza sie w po¬ staci proszku, granulatu, ziarenek, koncentratów zawiesinowych, proszków zwilzalnych, koncentra¬ tów emulsyjnych itp. Otrzymuje sie je w znany sposób przez zmieszanie nowych zwiazków z roz- 23 cienczalnikiem. Preparaty ciekle otrzymuje sie przez zmieszanie skladników, subtelnie rozdrobnione pre¬ paraty stale otrzymuje sie przez zmieszanie i zwy¬ kle mielenie, zawiesiny przez mielenie na wilgot¬ no, a granulaty i ziarenka przez rozpylanie sub- stancji czynnej na granulowanych nosnikach lub droga technik aglomeracyjnych. Srodki wedlug wynalazku mozna tez stosowac w postaci mikro- kapsulek.Chwastobójczo dopuszczalne dodatki mozna sto- sowac w srodkach chwastobójczych w celu polep¬ szenia rozprowadzania substancji' czynnej oraz do zmniejszenia pienienia, zbrylenia i korozji. Jako srodki powierzchniowo czynne stosuje sie chwasto¬ bójczo dopuszczalne substancje, które nadaja zdol- nosc tworzenia emulsji, rozlewnosc, zwilzalnosc, zdolnosc tworzenia dyspersji lub inne wlasciwosci powierzchniowo czynne. Jako przyklady srodków powierzchniowo czynnych wymienia sie ligninosul- foniian sodu i lauryloisiarczan sodu. 40 Jako rozcienczalniki bierze sie pod uwage ciekle lub stale chwastobójczo dopuszczalne substancje stosowane do rozcienczania koncentratu w celu uzyskania zadanego stezenia. Dla proszków lub granulatów moie to byc np. talk, kaolin lub zie- 45 mia okrzemkowa, dla koncentratów cieklych np. weglowodory, takie jak ksylen, albo alkohole, ta¬ kie jak izopropanol, a dla cieklych postaci uzytko¬ wych np. woda lub olej napedowy.Dalsze informacje dotyczace stalych rozcienczal- 50 ników, cieklych rozcienczalników i rozpuszczalni¬ ków, srodków powierzchniowo czynnych, wytwa¬ rzania zawiesin, technik aglomeracyjnych i rodza¬ jów preparatów chwastobójczych zawarte sa w brytyjskim opisie patentowym nr 2 015 503 str. 55 19—20. Srodki wedlug wynalazku moga równiez zawierac inne zwiazki biologicznie czynne, np. (zwiazki o podobnej lub uzupelniajacej aktywnosci chwastobójczej, zwliazki regulujace wzrost roslin, substancje chwastobójcze, antidota, substancje 60 grzybobójcze lub owadobójcze.O ile wytwarzanie materialu wyjsciowego nie jest opasane, to zwiazki takie sa znane albo moga byc wytwarzane metodami znanymi dla otrzymy¬ wania pochodnych 2^mino-4-hydroksypirymidyny 65 i halogenków cyklopropylometylowych, albo meto-IM 511 analogicznymi do tu opisanych lub do metod onanych. Ponizej podaje sie przyklady preparatów srodka wedlug wynalazku.Przyklad A. Proszek zwilzaliby. 25 czesci sub¬ stancji czynej np. zwiazku z przykladu I miesza sie i miele z 26 czesciami syntetycznej, subtelnie rozdrobnionej krzemionki, 2 czesciami laurylosiar- czanu sodu, 8 czesciami ligninosulfonianu sodu i 45 czesciami subtelnie rozdrobnionego kaolinu az do uzyskania czastek o wielkosci okolo 5 mikro¬ nów. Uzyskany proszek zwilzalny rozciencza sie przed uzyciem woda, otrzymujac ciecz do opry¬ skiwania o zadanym stezeniu.Przyklad B. Koncentrat emulsyjny. 25 czesci substancji czynnej, np. zwiazku z przykladu I, 65 czesci ksylenu i 10 czesci emulgatora (np. AT 4851B, mieszanina alkiloarylosulifonianu wapnia i polietoksylowanego trójglicerydu firmy Atlas Che¬ lmie GmbH) miesza sie starannie do uzyskania jednorodnego roztworu. Otrzymany koncentrat emulsyjny przed uzyciem rozciencza sie woda.Przyklad C. Granulat. 5 kg substancji czyn¬ nej, np. zwiazku z przykladu I rozpuszcza sie w litrach chlorku metylenu. Roztwór wprowadza sie nastepnie do 96 kg granulowanego atapulgitu i dokladnie miesza. Nastepnie rozpuszczalnik odpa¬ rowuje sie pod obnazonym cisnieniem. W nastepu¬ jacych przykladach temperatura podana jest w stopniach Celsjusza.Przyklad I. 2-izopiropyloamino-4-metylo-6- ii -£(l-nietylo-2^-dwucblorocyWopropylo)-metc4Bsy]- -pirymidyna (jar kodowy X).M g (j0,06 mola) 2-izopropylqamino-6-hydroksy- -6-metylopirymidyny, 6,9 g (0,05 mola) K^CO,, 6,9 g <0,05 mola) bromku l-metylo-2^^dwuchlorpcyklOT propylometylu i 100 ml absolutnego dwumetylofox mamidu wprowadza sie do kolby do sutfonowanla £ mieszanine ogrzewa w ciagu 26 godzin na lazni o temperaturze 110°. Po ochlodzeniu mieszanine reakcyjna saczy sie przez ziemie okrzemkowa i za- teza. Otrzymany pomaranczowo-czerwony olej chromatografuje sie na zelu krzemionkowym, sto¬ sujac eter dwuetylowy (n-heksan 1:1 jako faze rozwijajaca. Tytulowy zwiazek otrzymuje sie w postaci zóltego, przezroczystego oleju o wartosci Rf = 0,25.Przyklad II. Postepujac w sposób opisany w ponzykladizie I, lecz stosujac odpowiedni zwiazek wyjsciowy o wzorze 2 i o wzorze 3, otrzymuje sie zwiazki zebrane w tablicy 1. W przypadku, gdy awiaaek otrzymuje sie w postaci oleju, w tabeli podana jest wartosc Rf na zelu krzemionkowym, pnzy czym a), b) i c) oznaczaja nastepujace fazy rozwijajace: a) eter dwuetylowy (nnheksan 1:1, b) eter dwuetylowy /n-heksan 1:3 i e) eter dwuety¬ lowy /n-pentan 1:3. W pozostalych przypadkach podana jest temperatura topnienia. Zwiazki te be¬ da oznaczone numerem kodowym 2 z odpowiednim uzupelnieniem z kolumny 1, tabeli 1. 1 Zwia- [ zek 1 1 i A 1 B 1 C 1 D I E 1 F 1 G 1 H J 1 K L 1 M , N 0 p Q R S T j u 1 Ri " ^ " T ftH, Allyl wizor 4 CHjOCH^CHjCP n-CfH7 n-CfH7 » M t* n i-C,H7 » » CHjOCHgCHs i-C&i f Il l» 1 n-CJQ% »» % ' * H H H li H H H H H H H H 3 H H H H H H 1 H Tabela 1 Zwiazki 0 wzorze 1 Rt 1 4 H H H H H CH, H H cH,a H H H H H H cH,a H CH, H CH, 1 R4 H H H H H H cHaa CH, H CH, H CH, H H CH, H H 1 H H H j R8 * H H H H H H H H H CH, I H H H H CH, H CH,C1 H H H | R< 7 CH, CH, CH* CH, CH, CH, cn$ CH, CHa CH, CH, CH, CH, CH« CHp CU CH, CH, CH, CH, R7 8 H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H Yl ~^T~ a Cl Cl Cl a Cl a a Cl Cl Cl a Br a a a a Br Cl Cl Y2 Cl Cl Cl Cl a Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Br Cl Cl Cl Cl Br Cl a .Wlasci¬ wosci fizyczne ~~** ~1 96—98 86—88 77—79 78—80 77—79 78-^80 08—70 93—95 84—86 73—75 49—50 olej <0,25a) olej (0,15a) 76—78 olej <0,25a) | olej 1 (0,25a) olej <0,25a) olej #,10b) 77—79 47—49 1130 511 9 ciag dalszy tabeli1 10 1 V w X Y Z Z-l Z-2 Z-3 Z-4 Z-5 Z-6 Z-7 Z-8 Z-9 Z-10 Z-ll Z-12 1 Z-13 Z-14 Z-15 Z-16 Z-17 Z-18 Z-19 Z-20 Z-21 Z-22 Z-23 Z-24 Z-25 Z-26 Z-27 Z-28 Z-29 Z-30 Z-31 Z-32 ¦ Z-33 Z-34 Z-36 1 2 11-C4H9 i» " CHjCHa(CH,)CH " » » ti III-tlCA i» in-C»H, »» » * CHjCH^CH^CHjJCH " » » (CH,),-CH,-CH-CH3 wz6r 5 w l» n-CeH13 » " (CH,)*CHCHiCH-CH, wzór 6 n^sHu-CH-CH, » n-H15C7 " » m-H17C, » iinHisCg-CH-CHi (CH,)^H(CH2),-CHCH, wzór 7 11-C9H19 1 3 H H H 1 HX H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 1 4 H H H H CH, H H H H CH, H CH, H H H CH, H H H H H CH, H H CH, H H H H H CH, H CH, H H CH, H H H H | CH, H CH,C1 H H CH, H CH,C1 H H H H CH, H H H CH, CH,C1 H H H H CH, H H H H H H H H H H CH, H H H H H H | 8 H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H CH, H H H H H H H H H H H H H H 7 CH, CH, CH, CA CH, CH, CH, CH3 CH, CH, CH, CH, CH, CH, CH, ,CH, CH, CH, CH, CH, CH, CH, CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH, CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH, CH, CH, CH3 CH3 CH, 8 H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 9 a Bx Cl Cl Cl Cl Br Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl a Cl Cl Cl Cl Cl Cl a Cl . Cl Cl Br Cl Cl Cl Cl Bx Cl Cl Cl Cl Cl Cl a a Cl a a a a a Cl Cl a Cl ca a Cl ca a a a a Cl Cl Cl ca a Cl Cl I 11 63—65 74^-76 54^-55 olej (0.25a) olej (0.25a) olej (0.25a) olej (0.25a) olej (0.36a) 72—74 70—72 «—60 60—62 61—63 80—82 olej <0.25a) olej (0.30a) olej <0.15b) olej 1 (0.25a) olej <0.25a) olei (0-15a) 48—49 I olej 1 (0j25a) olej <0.20a) 52—53 46—48 48—50 olej (0.1 Ob) 61—63 84—86 1 olej 1 (0.30a) olej <0.25c) 45—47 olej 1 (0.15b) olej 1 (0.20b) 43--15 olej (0^5a) olej I (0.25a) olej 1 <0.30a) olej <0.15b) 45^71 1 i j Z-36 Z-37 Z-38 Z-39 Z-40 Z-41 Z-42 Z-43 Z-44 Z-45 Z-46 Z-47 Z-48 Z-49 Z-50 Z-51 Z-52 Z-53 Z-54 Z-55 Z-56 Z-57 Z-58 Z-59 Z-60 Z-61 Z-62 Z-63 Z-64 Z-65 Z-66 Z-67 Z-68 Z-69 Z-70 Z-71 Z-72 Z-73 Z-74 Z-75 1 11 1 2 n-CgHjg n-C10H2i 1 " 1 n-CiiHgs 1 ii-CisHot " d-C3H7 11-C3H7 i-C3H7 H CH3 C2H5 C2H5 111-C8H7 n-C3H7 n-C4Hg (Cri8)2CHjCH2 » CH3-CH2-CH-OH3 wzór 8 » n-CsHj CH3-i(CH2)2~CHCH8 n-C^Hi3 wz6r 9 wzór 10 cyMoheksyl *» 11-C7H15 it n-CgHu-CHCHs (i-C,H7)-CH » m-C6Hi3-CHCH8 " 1 " n-C10H2i n-C8H17CH^CHj(CHg)8 y \ 1 3 H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H 1 130 511 ciag dalszy tabeli 1 1 4 CH8 H 1 CH, 1 H H CH8 H H H H H CH8 CH8 H CH8 CH8 H CH8 H H CH8 CH8 CH8 CH8 CH8 CH8 CH8 H CH8 H I CH8 CH8 H CH8 CH8 CH8 H H H H | 1 5 H H H H H H H H H H H H H H H H ! H H H H H H H H H H H H H CH201 H H H H H H cH2a CH8 H CH8 1 1 6 H H 1 H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H | 1 7 CH« CH3 CH3 CH3 CH« CH» CA CHa CHa CH« CH« CH* CA CHa CHs CH« CH* CH* CH« CH, CHb CH« CHg CH« CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CHa CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 1 1 8 H H 1 H 1 H H H CH8 -C3H7 iC8H7 H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H H I H H H ] 12 1 9 Cl Cl Cl Cl Cl ca Cl ca a.Cl Cl Cl Br Br Br Br Cl Cl Br Cl Cl Br Br Cl Br Br Cl Cl Cl Cl Br Br Cl Cl Cl Br a Cl Cl Br 1 1 10 Cl Cl 1 ci cl Cl a ca Cl Cl Cl Cl Cl Br Br Br Br Cl Cl Br Cl Cl Btr Bir Cl Br Btr Cl Cl i Cl Cl Br Br Cl Cl Cl Br Cl Cl Cl Br 1 1 U olej <0.35a) —37 olej (O.lOb) —37 43—45 44—46 olej (O.lOb) olej (0.25 a) olej (0.15b) 109—111 1(26—127 612^64 98—100 «5—08 57^59 49-H51 100—102 65—67 olej (0.30a) 64^-66 olej <0.20a) 412—44 olej (0.30a) olej (0.30a) 52^54 [ olej <0.30a) olej (0.30a) olej (0,10b) olej 1 (0^5a) 43^-45 olej (0.25a) olej (0.30a) olej ,(0.20b) olej <0.35a) olej (0.40a olej (0.35a) olej (0.35a) olej (O.lOb) olej i(0.25a) olej (0.35a) |13 130 511 dokonczenie tabeld 1 14 1 1 2-76 Z-77 Z-78 Z-79 Z-80 z-ai Z-82 Z-83 Z-84 Z^85 Z-86 Z-87 | Z-88 2 CH8 CH, 11-C3H7 n-C3H7 (CH2)4 it wzór 11 i-CsH7 n-CcHij- wzór 11 n-CioHjj- CH^CH^CHiCH-CHj h^CjHjj- 1 3 Cpa CH« 11C3H7 ~C3H7 H H H H H H H 4 H CH, H CH, H CH, CH, H H 1 H CH, H H H H H 1 H H H H H CH,C1 CH2a H 'H H 6 H H H H H H H H H H H H H 7 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH3 CH, CH, CH3 CH, 8 H H H H H H H H H H H H H 9 Cl a a a a a Br H Cl Cl Br Br Br *C1 Cl Cl Cl Cl Br H Cl Cl BT Btr Ba¬ li 1 olej <0.35b) 54^h56 olej 1 (0.45b) I olej <0.55b) 712—73 olej ] (0.20b) olej (0.36a) 41—43 olej <0.25a) olej <0.30a) olej <0.25a) olej <0.25a) olej (0.25a) | Wodoroszozawdan zwiazku o nr kodowym 2L, o temperaturze topnienia 120—422°, wytwarza sie w sposób nastepujacy. Do kolby do sulfonowania wprowadza sie 4,5 g kwasu szczawiowego w 200 ml absolutnego eteru dwuetylowego i wkrapla roz¬ twór 14,5 g zwiazku o nr kodowym 2L, w postaci zasady, W 50 -ml absolutnego eteru dwuetylowego, przy czyim temperatura wzrasta do 21—24°. Mie¬ szanine miesza sie przez noc w temperaturze po¬ kojowej. Otrzymany wodoroszczawdan odsacza sie, przemywa absolutnym eterem dwuetylowym i su¬ szy pod obnizonym cisnieniem. Zwiazki posrednie wytwarza sde na przyklad w sposób nastepujacy.Przyklad III. Bromek 2,2-dwuchlorocyklopro- pylometylu. Do kolby do sufljfonowania zawieraja¬ cej 242 g <2 mole) bromku allilu, 954 g (S moli) CHCI3 i 6 g bromku toenzylo-trójetyloamoniowego wkrapla sde, mieszajac, 640 g (8 moli) 50% NaOH.Temperature, czesciowo chlodzac, utrzymuje sie na poziomie okolo 40—45°. Po zakonczeniu dodawania mieszanine reakcyjna miesza sie w ciagu 2 godzin, a nastepnie w ciagu dalszych 2 godzin w tempe¬ raturze lazni 55°. Nastepnie mieszanine reakcyjna chlodzi sde, rozciencza 1 litrem wody i ekstrahuje CH2CI2. Faze organiczna suszy sie nad Na^SO* i od¬ parowuje rozpuszczalnik. Uzyskany brunatny roz¬ twór destyluje sie przez kolumne Vigreux (o dlu¬ gosci 20 cm), otrzymujac bezbarwny roztwór o- tem¬ peraturze 73—83°. Nastepujace przyklady ilustruja wyniki testów.Przyklad IV. Traktowanie przed woejsciem Nasdennikd o srednicy 7 cm wypelnia .sie mieszani¬ na podloza torfowego i piasku. Dostepna .powierzch¬ nie mdeszaniny spryskuje sie testowana ciecza z testowanego zwiazku Cnp. preparatu z przykladu B) i do kazdego nasiennika wysiewa sie nasiona Le- pddium sativum, Agrostis alba, Avena satwa i Lo- lium perenne, przy czym nasiona Avena .satwa i Loliium perenne po wysianiu przykrywa sie cienka warstwa (0,5 cm) mieszaniny podloza torfowego i piasku. 'Nasienniki pozostawia sie w ciagu 21 dni w temperaturze pokojowej przy dawce 14^17 go¬ dzin swiatla (swiatlo dzienne lub jego równowaz¬ nik) dziennie. Dzialanie chwastobójcze ocenia sie po ouplywie 21 dni. Ocena polega na wizualnej oce¬ nie stopnia i jakosci uszkodzen róznych wysianych roslin.Zwiazki o wzorze 1 z przykladów I i II nanosi sie w analogiczny sposób, stosujac dawki 1,4 i 5,6 kg substancji czynnej na hektar. Obserwuje sie dzia- 40 lanie chwastobójcze, czyli znaczne uszkodzenie testowych roslin.Przyklad V. Traktowanie po wzejsciu. Po¬ stepuje sie w sposób opisany w pmzykladzie IV, z tym, ze testowane substancje chwastobójcze apli¬ kuje sie, gdy rosliny osiagna stadium 2—4 Msci, przy czym wysiew nasion poszczególnych rosldln wa¬ ha sie tak, aby zapewnic osiagniecie przez rosliny stadium 2^-4 lisci w przyblizeniu w tym samym czasie. Zwiazki aplikuje sie w wyzej opisany spo¬ sób, stosujac dawki odpowiadajace 1,4 kg/ha i 5,6 kg/ha. Eifekt chwastobójczy ocenia sie po uplywie BI dni, po aplikowaniu testowanych zwiazków w sposób opisany w przykladzie IV. Obserwuje sie dzialanie chwastobójcze.Przyklad VI. W tabelach 2 i 3 przedstawio¬ ne jest chwastobójcze dzialanie nowych zwiazków przy traktowaniu przed wzejsciem. Nasienniki o wymiarach 30X40 cm [wypelnia sie na glebokosc 6 cm mieszanina podloza torfowego i piasku. Do¬ stepna powierzchnie tej mieszaniny spryskuje sie testowana wodna ciecza do opryskiwania (np. pre- paratem z przykladu B) zawierajaca nowe zwiazki w podanym stezeniu. Objetosc cieczy do opryski¬ wania odpowiada 600 litrom testowanego roztwo¬ ru wodnego na hektar. Ten sam test powtarza sie 45 50 65 60130 511 z róznymi stezeniami testowanej cieczy, przy czym stezenia dobiera sie tak, aby uzyskiwac dawki po¬ dane w tablicach. Do kazdego nasiennika wysiewa sie 6 gatunków nasion. Liczba nasion wysianych dla kazdego gatupku rosliny zalezy od potencjalu kielkowania nasion, jak równiez od poczatkowego wymiaru wzrostu poszczególnych nasion roslin. Po wysianiu nasion powierzchnie pokrywa sie cienka warstwa grubosci okolo 0,5 cm mieszaniny podloza torfowego i piasku. Nasienndiki umieszcza sie na okres 28 dni w temperaturze 20^-24°C, stosujac na¬ swietlanie w ciagu 14^-17 godzin dziennie. Dzialanie chwastobójcze poszczególnych srodków chwastobój¬ czych ocenia sie po uplywie 28 dni. Ocene prowadzi sie droga oceniania wizualnego, okreslajac stopien L0 16 i jakosc uszkodzen poszczególnych wysianych ros¬ lin.Obserwuje sie dobra selektywna aktywnosc chwa¬ stobójcza przed Wizejsciem miedzy innymi w przy¬ padku zwiazku o nr kodowym 1 w uprawach ba¬ welny i slonecznika, zwiazku o nr kodowym 2E w uprawach bawelny, slonecznika i marchwi, zwiazku o nr kodowym 2L w uprawach bawelny i slonecz¬ nika, zwiazku o nr kodowym 2Y w uprawach ba¬ welny, lucerny, marchwi, ziemniaka i slonecznika, zwiazku o ni kodowym 2R w uprawach fasoli, marchwi, bawelny, ziemniaka, soi i buraka cukro¬ wego. Zwiazki o nr kodowych 1, 2E, 2L, 2Y i 2Z-83 wykazuja równiez dobra aktywnosc przeciwko Ga¬ lium aparine.Tabela 2 Dzialanie po wzejsciu 1 kg/ha Roslina 1 N Amaran. retrofl.CapseUa b.p.Chenop. alb.Oalium aparine Senecio vulg.Stellaria media 1 Lucerna Fasola Marchew Bawelna Len Ziemniaki Soja Burak cukrowy Rzepak 1 Slonecznik AgropyTOn repens Agrostis alba Alopec. myos.Apera sp. vezuti.Avena fatua Echinochloa cg.Kukurydza Pszenica Zwiajzek o nr kodowym (% czikiodzen) 2 E 100 90 100 70 70 60 40 40 50 60 60 70 90 70 70 40 1 20 2 L 100 100 1 100 60 60 90 70 0 40 0 100 60 100 0 80 90 90 100 80 90 80 60 2 N 100 100 80 60 0 0 . 100 0 0 90 0 40 90 80 100 50 80 80 60 | 2 R | 2W 80 70 40 50 0 0 60 0 0 0 60 0 60 50 60 50 60 40 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 Y 70 100 100 70 40 -30 70 HO 90 90 70 80 60 70 50 1 90 90 100 1 20 0 60 40 40 80 70 90 80 60 40 2Z-83 | 100 100 100 50 100 80 100 60 0 100 80 70 100 0 40 80 100 1 90 1 100 70 70 60 T a bel a 4 Dzialanie po wzejsciu 1 kg|#ia Roslina 1 1 Amaran. retrofl.CapseUa bjp.Chenop. alb.Galiami aparine Senecio vudg.Stellaria media Lucerna Fasola Zwiazek o nr kodowym (% uszkodzen) 1 2 E 2 00 100 BO 80 100 100 90 2 L 3 100 100 90 50 90 90 100 2 N 4 100 100 90 70 80 100 2 R 100 100 90 50 100 2 W 6 100 100 80 90 2 Y 7 60 100 100 60 40 40 1 10 90 1 8 60 100 90 90 2Z—83 | 9 | 80 100 100 100 ' 90 10017 130 511 dokonczenie tabeli 4 18 1 1 1 Marchew I Bawelna 1 Leri 1 Ziemniaki I Soja 1 Burak cukrowy I Rzepak [ Slonecznik [ Agropyron repems | Agpofitis alba 1 Alopec. myós. i Apera sp. veniti.Avena fatua Echinochloa cg.I- Kukurydza Pszenica 2 100 90 100 90 0 100 100 .3 100 100 50 80 90 100 100 80 50 100 4 100 100 70 100 80 100 100 90 80 90 60 100 0 100 100 50 100 100 100 0 90 70 80 40 90 0 6 » 1 100 l 80 90 100 0 90 80 90 0 7 90 100 70 80 100 80 90 40 100 0 8 80 100 80 90 100 100 90 90 9 1 100 100 90 80 100 0 100 80 80 90 0 [ Przyklad VII. Dzialanie po wzejsciu. Naste¬ pujace tabele 4 i 5 Ilustruja dizdalanie zwiazków o wzorze 1 w tescie po wzjesciu, przy czym postepu¬ je sie analogicznie do testtu przed wzejsciem opi¬ sanego w przykladzie VI z tym, ze testowana ciecz do opiysltawainia aplikuje sie, gdy rosliny osiagna stadium 2—4 lisci. W tym celu rózne gatunki na¬ sion wysiewa sie w zmiennych warunkach czaso¬ wych. Warunki cieplarniane ((temperatura, swiat¬ lo) sa te same, co W przykladzie VI. Ocene dzia¬ lania chwastotrójczego prowadzi sie po uplywie 28 dni po traktowaniu metoda opisana w przykla- dzie VI. Zgodnie z danymi z tabel 4 i 5 zwiazek o nr kodowym 1 nadaje sie szczególnie do trakto¬ wania po wzejsciu w uprawach .ryzu i ziemniaków, a zwiazki o nr kodowych 2E i 2Y do traktowania po wzejsoiu w uprawach pszenicy, bawelny i ziem- niaka.Tabela 5 J Roslina Amaran. retrofl.CapseUa b.p. 1 Chenop. alb.Galium aparine J Senecio vulg.] Stellarda media Lucerna Fasola Marchew | Bawelna 1 Len 1 Ziemniaki 1 Soja Buraki cukrowe j Rzepak Slonecznik J Ajgropyron repens I Agrostis alba 1 Alopec. myos.Apera sp. ventL 1 Avena fatua Echinochloa cg.Kukurydza 1 Pszenica 1 1 Dzialanie po wzejsciu 5 kg/ha Zwiazek o nr kodowym (% uszkodzen) | 2 E 100 1 100 100 90 100 100 40 100 70 100 100 70 90 100 100 50 100 90 90 90 100 40 2L| 2N| 2R| 2W| 2Y 100 100 100 100 100 100 100 100 90 100 100 90 90 100 100 70 100 100 100 i 100 100 70 50 ¦ 100 100 100 90 100 1 100 100 100 90 100 100 100 100 100 100 60 100 100 100 100 100 1 100 100 100 : 100 90 100 100 90 100 90 100 90 100 100 100 60 100 00 100 100 100 100 100 100 100 70 100 I 100 100 100 100 100 100 100 100 100 90 80 100 40 0 : 100 100 100 100 100 100 80 70 80 100 100 50 80 100 100 100 100 100 100 100 100 100 1 100 1O0 100 100 100 | 80 ¦ 70 1 100 100 100 00 100 100 100 100 100 100 100 100 100 60 | 2Z—83 | 100 i 100 h 100 ! iao 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 I 100 100 100 io 119 130 511 Tabela 3 Dzialanie przed wzejsciem 5 kg/ha Ho slina ¦ Amaran. refcrofl.Capsella b.p.Chenop. alb.Galiuim aparime Semecio vulg. 1 Stellaria media J Lucerna Fasola 1 Marchew i Bawelna 1 Len Ziemniaka Soja Bulrak cukrowy Rzepak Sloneczndlk Agropyron repens Agrostis alba Alopec. myos.Apera sp. veniti.Avena fatua Echinochloa cg.Kukurydza Pszenica Zwiazek o nr kodowym (% uszkodzen) 2 E 100 100 100 90 70 00 80 40 100 40 40 100 100 0 70 90 i 90 100 100 80 70 90 2 L 100 90 100 100 j 100 100 100 80 40 100 80 90 100 100 80 100 100 100 100 100 80 2 N ^_ — — — — — — — — • — — — — — — — — — — — — — — | 90 | - 2 R | 2W 100 100 100 60 80 0 100 0 80 0 70 90 100 70 1 70 70 100 90 0 1 0 0 40 0 0 40 0 0 80 7,0 60 40 70 2 Y 100 100 100 80 60 90 40 0 100 0 70 ! 80 100 60 90 90 100 90 90 70 40 1 100 100 100 100 60 90 70 40 40 0 100 40 40 50 100 60 100 90 100 90 90 90 70 2Z-83 | 100 100 100 1 100 100 100 100 100 100 0 100 70 100 [ 100 100 [ 70 f 90 100 100 1 100 100 1 90 | 90 100 — nie traktowane Przyklad VIII. Traktowanie przed wzejsciem selektywne dzialanie w uprawach bawelny. Na- sienniki (dlugosc 15 cm, szerokosc 13 cm, glebo¬ kosc 7 cm) napelnia sie gleba piaszczysta zawie¬ rajaca okolo 1% podloza organicznego i wysiewa testowane nasiona. Nastejpnie nasiona pokrywa sie cienka warstwa (okolo 0,2—0,5 cm) piasku, zwil¬ za, a nastepnie spryskuje wodna testowana ciecza do opryskiwania o roznych stezeniach, przy czym 40 ilosc stosowanej cieczy do opryskiwania odpowiada dawce 600 litrów cieczy na hektar.W nastepujacej tabeli 6 podana jest aktywnosc chwastobójcza w zaleznosci od dawki srodka. Po¬ dana wartosc aktywnosci chwastobójczej jest sred¬ nia z 3 testów i oceniana jest po uplywie 28 dni po traktowaniu przez wizualne okreslenie stopnia i jakosci uszkodzen róznych roslin.Tabela 6 Uszkodzenia w % Nr kodowy 1 zwiazku | 1 1 2E 1 2L Ilosc sub¬ stancji czynnej kg/ha 2 0.15 0.3 0.6 0.15 0.3 0.6 0.15 0.3 0.6 CD 3 0 13 0 0 0 CS 4 0 13 0 0 7 Am 97 100 100 100 100 100 93 100 100 Ab 6 47 67 83 47 67 87 67 90 100 Ga 7 40 57 70 47 60 77 47 63 77 Be 8 100 100 100 90 100 100 100 100 100 Di 9 100 100 100 93 97 100 100 100 100 So 100 100 100 90 97 97 93 97 100 Le 11 [ 100 100 100 I 97 100 l 100 | 100 1 100 1 100 [21 130 511 ciag dalszy tabeli 6 [ 1 ZN 2Y 2Z-83 , FLUOME- TURON 2 0.15 0.3 0.6 0.15 0.3 0.6 0.15 0.3 0.6 0.15 0.3 0.6 3 0 13 17 7 7 17 0 0 0 0 0 4 3 1? 17 7 7 17 0 0 0 ¦7 7 100 100 100 90 100 100 a? 100 100 97 100 100 6 33 73 90 43 63 83 37 67 80 40 67 100 7 50 60 73 47 60 70 50 63 83 37 57 77 8 100 100 100 07 100 100 97 100 100 87 93 100 9 100 100 100 97 1Q0 100 87 100 100 60 67 90 * 97 97 100 93 97 100 87 90 97 83 87 93 11 | 1Q0 100 100 xoo 100 100 83 100 100 i 67 87 100 CD = bawelna Deltapine CS = bawelna Stoneville Am = Amaranhhus Ab = Galium Ec = Echinochloa Di = Digitaria sang.So = Sorghum hal.Le = Leptochloa dubia.Fluometuron: srodek chwastobójczy dla bawelny (Pesticide Manual, H. Martin i inni, wydanie 5, str. 277).Przyklad IX. Traktowanie przed wzejsciem — selektywne dzialanie w uprawach slonecznika. Na¬ siona testowanych roslin wysiewa sie i traktuje analogicznie do przykladu VIII i wyniki ocenia po uplywie 28 dni po traktowaniu, stosujac wizualna ocene stopnia i jakosci uszkodzen róznych roslin.Wyniki .zebrane sa w tabela 7 dla dawek podanych w tabeli.Tabela 7 Uszkodzenia w % Nr kodowy zwiazku 1 2E | 2L 2Y | TERBUTRYNE ¦ Ilosc sub¬ stancji czynnej kg/ha 0.6 1.2 2.4 0.6 1.2 2.4 0.6 1.2 2.4 0.6 1.2 2.4 0.6 1.2 2.4 SF 23 13 23 27 33 I 53 57 13 13 60 100 97 Am 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 Ch 97 100 97 97 97 97 90 90 90 97 97 97 93 100 100 Ga 37 73 77 53 90 90 73 87 90 43 57 83 83 83 93 Av 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 97 97 100 100 100 Ec 100 100 100 100 100 100 | 100 100 100 100 100 100 100 100 100 Al 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 | 100 100 I SF = slonecznik Ch = Chenopodium Av = Avena fatua Al = Alopecurus TERBUTRYNE: selektywny srodek chwastobójczy polecany dla upraw slonecznika (Pesticide Manual, wydanie 5, H. Mar¬ tin i inni, str. 493).Pozostale skróty objasnione sa przy omawianiu tabeli 6.130 511 23 24 Zastrzezenia patentowe 1. Srodek chwastobójczy, zawierajacy substancje czynna ii dopuszczalne w srodkach chwastobójczych rozcienczalniki, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera nowe etery 2-amino-4-pirymidyny- lowe o wzonze 1, w którym Ri oznacza atom wo¬ doru, rodnik alkilowy o 1^18 atomach wegla, rod¬ nik alkilowy o 1—48 atomach wegla podstawiony 1—2 podislawnikami, takimi jak grupa alkoksylowa o 1—4 atomach wegla lub gru(pa 2-czterowodoiroifu- rylowa; rodnik alkenylowy o li—18 atomach weg¬ la, rodnik cykLoalkilowy o 3—6 atomach wegla lub rodnik cykloalkiloalkilowy o 3—8 atomach wegla w grupie cyfcloalkilowej i 1—6 atomach wegla w grupie alkilowej niepodstawiony lub podstawiony 1—2 atomami; chlorowca, takiego jak fluor, chlor i brom; rodnik fenylowy niepodstawiony albo pod¬ stawiony li—3 podstawnikami, takimi jak chloro¬ wiec, na przyklad fluor, chlor ii brom, rodnik al¬ kilowy o lh-4 atomach wegla i grupa alkoksylowa o 1—4 atomach wegla, R2 oznacza atom wodoru lub rodnik alkilowy o 1^—5 atomach wegla, albo Ri ii Ba rasem tworza lancuch alkilenowy o 4—6 atomach wegla, Yt i Ya niezaleznie od siebie ozna¬ czaja atom wokloru lub chlorowca, takiego jak fluor, chlor lub brom, R«, IR* i R5 niezaleznie od siebie oznaczaja atomy wodoru, rodniki alkilowe o 1—6 atomach wegla niepodstawione lub podsta¬ wione chlorowcem, takim jak fluor, chlor lub brom, R* oznacza rodnik alkilowy o 1—5 atomach wegla, a R7 oznacza atom wodoru lub rodnik alkilowy o 1—6 atomach wegla, w postaci wolnej zasady lub chwastobójczo dopuszczalnej soli addycyjnej z kwa- BamL 2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze .zawiera zwiazek o wzorze la, w którym podstaw¬ niki R'i, Ylt R^ E4 i R5 oznaczaja odpowiednio: a) CHKCHs),, Cl, CHt, H i H; b) n-CJH7, Cl, H, H i H; *) CH^H.)* Cl, H, H i H; d) CH i H; £) 2<1&, Cl, H, H i H, f) CH(CHt),, H, H, II i H w postaci wolnej zasady lub chwastobójczo do* pu&zozalnej soli addycyjnej z kwasami. 3. Sposób wytwarzania nowych eterów 2-amino*- -4-pirymidynylowych o wzorze 1, w którym R* oznacza atom wodoru, rodnik alkilowy o 1^16 ato* mach wegla, rodnik alkilowy o 1(—<16 atomach weg¬ la podstawiony V—2 podstawnikami, takimi jak grupa alkoksylowa o 1—4 atomach wegla lub gru¬ pa 2-czterowodorotfurylowa; rodnik alkenylowy 1^18 atomach wegla, rodnik cykLoalkilowy o 3—fr atomach wegla lub rodnik cyMoalkiloalkilowy O* 3—8 atomach wegla w grupie cykloalkilowej ii—5 atomach wegla w grupie alkilowej niepodstawio¬ ny lub podstawiony V—2 atomami chlorowca, ta¬ kiego jak fluor, chlor i brom; rodnik fenylowy niepodstawiony albo podstawiony 1-^3 podstawni¬ kami, takimi jak chlorowiec, na przyklad fluor, chlor i brom, rodnik alkilowy o 1"—4 atomach weg¬ la i grupa alkoksylowa o 1—4 atomach wegla, Rr oznacza atom wodoru lub rodnik alkilowy o 1—5 atomach wegla, albo Ri i R2 razem tworza lancuch alkilenowy o 4—6 atomach wegla, Y2 i Y2 niezalez¬ nie od siebie oznaczaja atom wodoru lub chlorow¬ ca, takiego jak fluor, chlor lub brom, Rg, R4 i R* niezaleznie od siebie oznaczaja atomy wodoru, rod¬ niki alkilowe o 1—6 atomach wegla niepodstawio¬ ne lub podstawione chlorowcem, takim jak fluor, chlor lub brom, R« oznacza rodnik alkilowy o 1—5- atomach wegla, a R7 oznacza atom wodoru lub rod¬ nik alkilowy o 1—5 atomach wegla, w postaci wol¬ nej zasady lub soli addycyjnej z kwasami, na- mienmy tym, ze zwiazek o wzonze 2, w którym M oznacza atom wodoru lub metalu alkalicznego, a Ri, R2, Re i R? maja znaczenie wyzej podane, pod¬ daje sie 0-alkilowaniu za pomoca zwiazku o wzo¬ rze 3, w którym X oznacza grupe odszczepialma w warunkach reakcji, a Yh Ys, Rf, R4 i R5 maja zna¬ czenie wyzej podane. lt 11 2* 35130 511 Y1\/Y2 O—CH —C—C—R5 N^\/R7 R3 R4 Rc W^^ X—CH2—C C R5 2 I I R3 R4 WZÓR 3 WZÓR 1 V/i N: I I I R3 R4 ^ R'HN7 N \h„ WZOr 1a OM WZÓR 5 N /R7 RiR2n/ N^Xr6 WZÓR. 2 ' Cl Cl \/ A_ CJ—CH2- •0" ~ 2 WZÓR 4 (V)-CH2 WZÓR 6 n—H9C4CH—CH2- C2H5 WZÓR 7 CH2- CK, .CH, WZÓR 8 CHCH2CH(CH3) WZÓR 9 CH, CH, CH3—CH—CH2—CH- WZOR 10 CH CH CH, .CH—CH — WZÓR 11 PL