Znane sa pednie, wyposazone w kola zebate lub krazki, sprzezone z walem na¬ pedzajacym, które poruszaja zkolei ko¬ lo zebate, osadzone na wale napedza¬ nym.Wedlug niniejszego wynalazku zespól narzadów, powodujacy obrót walu nape¬ dzanego i wykonany w postaci wienca, za¬ opatrzonego w krazki, obraca sie luzno na czopie korbowym lub mimosrodzie, który jest polaczony z narzadem napedzajacym tak, ze przy obrocie tego narzadu wieniec ten obraca sie i napedza kolo zebate, po¬ laczone z walem napedzanym. Krazki wienca zostaja przyciskane do powierzch¬ ni, po której krazki przetaczaja sie i która sklada sie z luków kolistych lub tym po¬ dobnych czesci krzywych, poniewaz zas luki tej powierzchni dzialaja jak kliny, wieniec nie moze sie obracac luzno. Luzny obrót mozliwy jest tylko w takim razie, jezeli powierzchnia, po której krazki prze¬ taczaja sie, obraca sie równiez, dzieki cze¬ mu szybkosc walu napedzanego moze byc regulowana dowolnie.Do przenoszenia napedu mozna równiez stosowac wieksza liczbe wienców krazko¬ wych, obracajacych sie luzno na czopach korbowych lub mimosrodach, przyczem obrót tych narzadów przenosi sie na kolazebate, polaczone bezposrednio z walem napedzanym. .. f Przenoszenie napedu moze byc usku¬ teczniane w kierunku odwrotnym, a wiec wal napedzany moze dzialac jako wal na¬ pedzajacy.Na rysunku sa uwidocznione dWa przy¬ klady wykonania wynalazku, a mianowi¬ cie fig. 1 przedstawia pednie w przekroju podluznym; fig. 2—w przekroju poprzecz¬ nym wydluz linji A — B na fig. 1; fig. 3— nieco odmienne wykonanie pedni w prze¬ kroju podluznym, a fig. 4 — w przekroju wzdluz linji A' — B* na fig. 3.W oslonie 1 umieszczony jest wal 2 i pierscien 3, którego wewnetrzna po¬ wierzchnia sklada sie z wiekszej liczby luków kolistych. Do hamowania pierscie¬ nia 3 sluzy hamulec 4. Wal 2 polaczony jest stale z czopami korbowemi 5, na któ¬ rych obracaja sie wience 6 i 7, zaopatrzo¬ ne w wieksza liczbe krazków. Pomiedzy temi wiencami jest osadzone na wale na¬ pedzanym 9 kolo zebate 8, którego zeby 8' sa zahaczane przez krazki wienców 6 i 7 Obrót Walu 2 powoduje obrót czopów 5 i wienców 6 i 7. Poniewaz pfzy tym ru¬ chu krazki wienców zahaczaja o zeby kola 8, to obracaja sie wskutek tego dookola srodka czopa korbowego, a zetkniecie sie krazków z lukami pierscienia 3, hamowa¬ nego hamulcem 4, zapobiega obracaniu sie krazków dookola ich osi.Skoro hamulec 4 zostanie powoli roz¬ luzniony, to pierscien 3 zaczyna równiez powoli obracac sie, szybkosc walu 9 zmniejsza sie, a po osiagnieciu zupelnie luznego ruchu pierscienia 3 osiaga sie bieg jalowy pedni. Przy jednej z szybkosci, le¬ zacej w granicach ptomiedzy szybkoscia najwieksza a biegiem jalowym, stosunek przekladni wynosi 1:1. Przy zwiekszeniu szybkosci obrotowej pierscienia 3 w tymze kierunku narzad napedzajacy zaczyna obracac sie wstecz. Stosunek przekladni mozna jednak zwiekszyc, jezeli pierscien 3 odrazu zostanie obmacany w kierunku odwrotnym kierunkowi normalnego jego obrotu.W odmianie Wykonania, uwidocznionej na fig. 3 i 4, wal 2 posiada wieksza liczbe wienców 6 i 7, umieszczonych na czopach 5 wykorbionego konca walu. Na wale 9 jest osadzona wieksza liczba kól 8, a pier¬ scienie 3 sa polaczone ze soba cylindrem 10.Urzadzenie dziala w podobny sposób, jak i urzadzenie, przedstawione na fig. 1 i 2. Hamulec oddzialywa na cylinder 10, a do przymusowego zapobiegania luznemu obrotowi wienców 6 i 7 sluzy jeden z pier¬ scieni 3, tworzacy prowadnice krazków tych wienców.Poniewaz przy obrocie pierscieni 3 kat stykania sie luków z krazkami zmniejsza sie, to przy zmniejszeniu liczby obrotów walu napedzanego zwieksza sie jego mo¬ ment obrotowy, wobec czego im wiekszy jest wzmiankowany powyzej kat, tern wiekszy jest momeftt przenoszony. PL