Przedmiotem wynalazku jest separator odsrod¬ kowy, zawierajacy wirmk, tabory ogranicza komo¬ re oddzielajaca ze srodkowym wlotem plynnej mieszaniny przynajmniej cfcwóch skladników, srod¬ kowym wylotem jednego oddzielonego skladnika oraz obwodowymi otworaimti wylotowymi roamie- szczonymii wokól obwodu wirnika i przeznaczony¬ mi do odprowadzania drugiego oddzielonego sklad¬ nika, a pierscieniowy czlon Slizgowy, przesuwany osiowo w trakcie pracy w celu otwierania i za¬ mykania obwodowych otworów wylotowych, ogra¬ nicza wraz z korpusem wirnika tak zwana komo¬ re zamykajaca, która jest polaczona z przynaj¬ mniej jednym kanalem w wirniku, który ma byc zasilany plynem roboczym ft (który wraz z komora zamykajaca ma byc utrzymywany podczas pracy w stanie napelnionym plynem roboczyim urucha¬ miajacym hydraulicznie czlon slizgowy dla dopro¬ wadzenia go do polozenia zamknietego-, zas wir¬ nik jest wyposazony równiez w zawór przeznaczo¬ ny do odprowadzania plynu roboczego z komory zamykajacej, tak aby czlon slizgowy mógl byc odciskany dla oftwierania obwodowych otworów wylotowych w komorze oddzielajacej.Tego rodzaju separatory odsrodkowe sa od daw¬ na znane i stosowane w rozmaitych dziedzinach dla oddzielania osadu z plynów zawierajacych osad. W takich separatorach bytoby pozadane, aby pierscieniowy czlon sffizgowy mógl poruszac sie podczas operacji odprowadzania osadu mozliwie 10 15 20 25 szybko — podczas fazy otwierania jak równiez podczas fazy zamykania — tak aby byla udostep¬ niona najwieksza mozliwa powierzchnia odplywu osadu. Im wieksza powierzchnia odplywu, tym bardziej skiuteczmie jesit oddzielany osad, który ma tendencje do przylegania do scianek komory od¬ dzielajacej, d który moze byc sprzytrizymany pod¬ czas przemieszczania sie osadu i plynu w trakcie otwarcia otworów wylotowych osadu.Wada znanych separatorów odsrodkowych po¬ wyzszego rodzaju polega na tym, ze jezeli kanal który komunikuje sie z czlonem zamykajacym dla dostarczania plynu roboczego ma wymiary pozwa¬ lajace na szyfbki ruch otwfierajacy pierscieniowego czlonu slizgowego, wówczas automatyczna konse¬ kwencja jest odpowiednio powolny ruch zamyka¬ jacy czlonu slizgowego ii na odwrót. Z tego, wzgledu, jezeli kanal ten jest wykonany jako wa¬ ski, tak ze moze byc z niego szybko odprowadza¬ ny plyn, przez co poziom plynu moze przesuwac sie szybko promieniowo na zewnatrz, gdy jest otwarty otwór wylotowy plynu roboczego z komo¬ ry zamykajacej, wówczas czlon slizgowy bedzie wykonywal szybki ruch otwierajacy, lecz równo¬ czesnie wystapi niedogodnosc" polegajaca na tym, ze ilosc plynu roboczego, odprowadzana z komo¬ ry zamykajacej, nie moze byc tak szybko wymie¬ niona jak byloby to pozadane, gdy pierscieniowy czlon slizgowy bedzie cofany dla zamkniecia otwo¬ rów wylotowych otsadfcr (gdyz kanal ten bedzte 129 042- 3 - wówczas za wasiki). W takim przypadku uzyskuje sie szybki nuch otwierajacy czlonu, slizgowego, lecz odipowiednio powolny ruch zamykajacy. Je¬ zeli zamiast tego kanal ma stosunkowo duza po¬ wierzchnie przeplywu, wówczas uzyskuje sie wol¬ niejszy ruch otwierajacy czlonu slizgowego, przez co moze byc szybszy ruch zamykajacy, nie szyb¬ szy jednak niz dopuszczalny przez predkosc na¬ pelniania kanalu nowym plynem roboczym przez srodkowe czesci wirnika.Celem wynalazku jest ulepszenie separatorów odsrodkowych, polegajace na umozliwieniu uzyska¬ nia duzej powierzchni wyplywowej obwodowych otworów wylotowych Osadu podczas operacji wy¬ prowadzania osadu.Separator odsrodkowy, zawierajacy wirnik który ogranicza komore oddzielajaca ze srodkowa mura wlotowa dla plynnej^ mieszaniny przynajmniej dwóch skladników, iprzy czyni komora ta posiada otwór wylotowy izej&zego oddzielonego skladnika i obwodowe otwory wylotowe, rozmieszczone wo¬ kól obwodu wirnika i odprowadzajace ciezszy od¬ dzielony skladnik, a ponadto zawieraijacy pierscie¬ niowy glówny czlon slizgowy, który jest przesuwa¬ ny osiowo w wirniku .podczas jego obrotu dla otwierania i zamykania oibwodowych otworów wylotowych, przy czym ten czlon slizgowy tworzy wiraz z czescia dolna Wirnika komore zamykajaca, która jest polaczona z odchodzacym od niej pro¬ mieniowo do wewnatrz kanalem, zespól do wy¬ pelniania plynem roboczym kanalu wraz z komo¬ ra zamykajaca dla hydraulicznego sprowadzania glównego czlonu slizgowego do polozenia zamy¬ kajacego obwodowe otwory wylotowe, przy czym wirnik zawiera równiez zawór do odprowadzania plynu roboczego z komory zamykajacej tak, ze glówny czlon slizgowy jest dociskany do poloze¬ nia otwarcia obwodowych otworów wylotowych wedlug wynalazkiu charakteryzuje sie tym, ze po¬ siada zawory, dla zamykania podczas wyladowy¬ wania plynu roboczego z komory zamykajacej nor¬ malnie otwartego polaczenia pomiedzy srodkowa komora, a komora zamykajaca dla zatrzymania plynu roboczego w srodkowej komorze.Zawór korzystnie zawiera wkladke elastyczna, ruchoma pomiedzy polozeniem, w którym przy¬ krywa Ona normalnie otwarte polaczenie pomiedzy srodkowa komora a komora zamykajaca i jedno¬ czesnie odslania szczeline wylotowa z komory za¬ mykajacej^ a polozeniem, w którym przykrywa ona szczeline wylotowa z komory zamykajacej i jednoczesnie odslania normalnie otwarte polacze¬ nie pomiedzy srodkowa komora a komora zamy¬ kajaca.Separator korzystnie posiada przynajmniej jed¬ na srodkowa komore utworzona przez korpus wirnika promieniowo wewnetrznie wzgledem ko¬ mory zamykajacej i zawierajaca buforowy plyn roboczy.Srodkowa komora z buforowym plynem roboczym posiada sciany nieruchome wzgledem siebie.. Wkladka elastyczna korzystnie ma ksztalt pier¬ scieniowy, jest umieszczona wewnatrz komory za¬ mykajacej i przylega szczelnie do kolnierza w ko¬ morze zamykajacej, zwrócona osiowo w strone 042 4 glównego czlonu slizgowego, przy czym ta wklaoV ka elastyczna jest przesuwna osiowo podczas pra¬ cy wirnika w strone tego glównego czlonu slizgo- wego korzystnie za pomoca pomocniczego czlonu 5 slizgowego.Dzieki wynalazkowi Uzyskuje sie to, ze w tym samymi czasie gdy plyn roboczy jest odprowadza¬ ny z komory zamykajacej przez zawór, nastepuje zredukowanie lub wyeliminowanie sily, która od- M dzialywuje na czlon slizgowy w kierunku zamy¬ kania, wywieranej przez, wystepujacy w kanale plyn roboczy. Tym samym ruch otwierajacy czlo¬ nu slizgowego bedzie niezwykle szybki.Ponadto uzyskuje sie to, ze gdy zawór odpro- 15 wadzajacy plyn roboczy z komory zamykajacej jest ponownie zamkniety, wówczas plyn roboczy jest juz udostepniony w kanale dla szybkiego za¬ stapienia plyiniu roboczego, który zostal odprowa¬ dzony z komory zamykajacej. Przez zaprojektowa- 20 nie kanalu o takich wymiarach, ze moze on za¬ wierac stosunkowo duza ilosc plynu roboczego, mozna uniknac zawsze wystepujacego ogranicze¬ nia, dotyczacego szybkosci zastepowania przez sro¬ dkowe czesci wirmtika plynu roboczego, który zostal 25 odprowadzony z komory zamykajacej. W ten spo¬ sób uzyskuje sie najszybsze mozliwe powieksze¬ nie sily zamykajacej, oddzialywujacej na cz^on slizgowy, a w konsekwencji równiez najszybszy mozliwy ruch zanikajacy czlonu slizgowego. 30 Przedmiot wynalazku zostanie przedstawiony w przykladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia pierwsze rozwiazanie urzadze¬ nia wedlug wynalazku, fig. 2 — dalsze rozwinie¬ cie rozwiazania z fig. 1, a fig. 3 — alternatywne 35 rozwiazanie urzadzenia wedlug wynalazku.Przedstawiony na rysunku wirnik separatora posiada dolna czesc 1, polaczona trwale w walem napedowym 2, oraz górna czesc 3. Górna czesc 3 wirnika jest zamocowana do dolnej czesci 1 za po- 40 moca licznych srub 4, rozmieszczonych wokól ob¬ wodu wirnika. Sruby 4 przechodza przez tulejki 5, które sa umieszczone jako elementy dystansowe pomiedzy czescia dolna la czescia górna 3 wir¬ nika. Tulejki 5 sa umieszczone na wglebieniach w 45 czesciach 1 i 3 wirnika, zwróconych do siebie, przez co tulejki 5 sa zamocowane promieniowo.Pomiedzy tulejkami 5 sa utworzone otwory wyply¬ wowe pomiedzy wnetrzem a zewnetrzem wirnika.Wewnajtrz komory ultworzonej przez czesci 1 i 3 5Q wirnika znajduje sie sciana 6, która jest nieru¬ choma wzgledem czesci wirnika, oraz czlon sliz¬ gowy 7 ruchomy wzgledem wszystkich wspomnia¬ nych poprzednio elementów. Czlon slizgowy 7 jest uszczelniony wzgledem czesci dolnej 1 wirnika i 551 sciany 6 za pomoca odpowiedniej uszczelki 8 i uszczelki 9, a jego sprzeganie i rozlaczanie z górna czescia 3 wirnika jest realizowane bezposrednio wewnatrz tulejek 5. Uszczelnienie pomiedzy czlo¬ nem slizgowym 7 a czescia górna 3 wirnika za- 60 pewnia pierscieniowa uszczelka 10. Na scianie 6 spoczywa rozdzielacz 41, który otacza rure wlotowa 12, przez która jest wprowadzana mieszanina prze¬ znaczona do odwirowania. Pomiedzy górna cze¬ scia 3 wirnika, czlonem slizgowym 7 i rozdziela- 55 czem 11 jest utworzona komora oddzielajaca 135 wirnika, w której znajduje sie zestaw stozkowych plyt rozdzielajacych 14. Odnosnikiem 14a oznaczo¬ no nadmiarowy otwór wyplywowy z komory od* dzialajacej 13.Pomdejdizy sciana 6 a dolna czescia 1 wirnika jest umieszczona nastepna sciana 15, która wraz z czescia dolna 1 wirnika tworzy kanal 16. Pomiedzy scianami 6 i 15 jest u/tworzona srodkowa komora 17. Wewnatrz srodkowej komory 17 znajduje sie szereg promieniowych skrzydel polaczonych ze sciana 6 i przeznaczonych do przechwytywania plynu obecnego w srodkowej komorze 17. Odpo¬ wiednie skrzydla wys.tetpu.ja równiez w kanale 1$.Srodkowa komora 17 posiada otwory wlotowe 18 dla plynu roboczego, które lacza sie poprzez liczne kanaly 19 ze srodkowym otworem 20 w wale na¬ pedowym 2. Kanal 16 równiez posiada otwory wlotowe 21 plynu roboczego, które odchodza od wglebienia 22 utworzonego przez wystep 23 na zewnajtrz czesci dolnej 1 wirnika. Do wglebienia 22 prowadzi nieruchomy przewód 24, przeznaczony do doprowadzenia plynu roboczego.Pomtejdzy sciana 15 a pierscieniem 25 jest za¬ cisnieta pierscieniowa wkladka elastyczna 26. Skie¬ rowany pierscieniowo na zewnatrz kolnierz Iftib wystep tej wkladki elastycznej 26 jest przystoso¬ wany z pomoca przesuwanego osiowo, drugiego czlonu slizgowego 27, do szczelnego styku wzgled¬ nie rozwierania wzgledem wysunietej najdalej promieniowo na zewnatrz obwodowej czesci sciany t. W przestrzeni pomiedzy czescia dolna 1 wirnika a czlonem slifzgowyni 7 znajduje sie skierowany promieniowo do wewnafanz kolnierz 28, do którego Raijdaled fpromieniiowo do wewnajtrz usytuowanej czesci moze przylegac wspomniany wystep wklad¬ ki elastycznej 26 (jak pokazano na rysunku). Po¬ miedzy czlonem slizgowym 7 a kolnierzem 28 znajduje sie komora zamykajaca 29, a nastepna komora 39 jest utworzona pomiedzy kolnierzem 28 a czescia doima 1 wirnika.W pokazanym na rysunku polozeniu czlonu slizgowego 2f jest urtrzymarie polaczenie pomiedzy komorami 17 i 29, podczas gdy komora 30 jest od¬ dzielona od dwóch wspomnianych poprzednio ko¬ mór. Poprzez ruch czlonu slizgowego 27 w strone sciany 6 mozna zamknac polaczenie pomiedzy ko¬ morami 17 i 29 i zamiennie otworzyc polaczenie pomiedzy komorami 29 i 30.Podobnie jak sciany 6 i 15, czlon slizgowy 27 jest wyposazony od spodu w promieniowe skrzyd¬ la, takv ize pomdedfzy czlonem sKzgowym 27 a cze¬ scia dolna 1 wirnika jest utworzona komora 31.Komora 31 laczy sie swoja promieniiowo najdalej do wewnatrz wysunieta czescia z kanalem 16, a jej najdalej promieniowo na zewnatrz usytuowana czesc jest odgraniczona pierscieniowym czlonem 32.Przez pierscieniowy czlon 32* pomiedzy komorami 30 i 31 przechodzi kanal dlawiacy 33, zas przez dolna czesc 1 wirnika przechodzi nastepny, troche szerszy kanal 34, prowadzacy z komory 31 na zewnatrz wirnlika, JezeM kanal 34 znajduje sie przy najdalej promieniowo na zewnatrz wysunietej czesci komory 31, wówczas kanal dlawiacy 33 jest niepotrzebny.Odnosnikiem 35 oznaczono jedno z kilku pro- •ffi 6 mieniowych skrzydel* podpartych kolnierzem 28. iZ komory 30 prowadzi nadmiarowy otwór wy¬ plywowy w postaci kanalu, przechodzacego przez dysze 36, która jest nastawna na rozmaite polo- a zenia promieniowe.Wirnik separatora pokazanego na rysunku pra¬ cuje w nastepujacy sposób.Przez kanaly 20 i 19 napelnia sie plynem robo¬ czym komory 17 i 29, tak ze czlon slizgowy 7 jest M dociskany do pokazanego na rysunku polozenia, w którym jest on usytuowany szczelnie wzgledem górnej czesci 3 wirnika. W kanale 16 i w komo¬ rach 30 i 31 panuje cisnienie otoczenia, tj, normal¬ ne cisnienie atmosferyczne. Mieszanina przeznaczo- u na do odwirowania jest dostarczana przez rure wlotowa 12 i przechodzi do komory oddzielajacej 13 przez komore pomiedzy rozdzielaczem 11 a sciana 6. Oddzielony plyn opuszcza komore oddzie¬ lajaca przez nadmiarowy otwór wyplywowy 14a.M Gdy oddzielony w komorze oddzielajacej 13 osad ma byc usunieity, wówczas plyn roboczy jest do¬ prowadzany w krótkotrwalym odstepie czasu przez przewód 24 do wglebienia 22. Stamtad plyn robo¬ czy przeplywa przez otwór wlotowy 21 i kanal 16 23 do komory 31, gdzie napiera na drugi czlon slizgo¬ wy 27 osiowo ku górze w stosunku do polozenia przedstawionego na rysunku. Tym samym wklad¬ ka elastyczna 26 zamyka polaczenie pomiedzy ko¬ morami 17 i 29 i jednoczesnie otwiera polaczenie 30 pomiedzy komorami 29 i 30, Powoduje to, ze czlon slizgowy 27, który byl poddany dzialaniu cisnie¬ nia slupa cieczy, który siega do srodka wirnika, jest: nagle poddany dzialaniu jedynie cisnienia slupa cieczy pozostajacego promieniowo na ze- •K wnajtrz zamknietego (polaczenia pomiedzy komora¬ mi 17 i 29. Czlon slizgowy 7 przesuwa sie skut¬ kiem tego raptownie w dól, sas plyn roboczy jest kierowany z komory zamykajacej 29 do komory 30, zas obwodowe otwory pomiedzy czescia dolna M 1 a czescia górna 3 wirnika zostaja odsloniete.Tym samym oddzielony osad jest wyrzucany na zewnatrz komory oddzielajacej 13.Plyn wyplywajacy z komory zamykajacej 29 — przemieszczony poprzez czlon slizgowy 7 — wy- tt pelnia raptownie komore 30, przez co drugi czlon slizgowy 27 jest zawracany do polozenia pokaza¬ nego na rysunku. W tym momencie zostalo wlas¬ nie odciete doprowadzanie plynu roboczego przee otwór wlotowy 21 i kanal 16, zas komora 31 i ka- _. naft 16 sa opóznione przez kanal 34. Nalezy za¬ uwazyc, ze plyn roboczy caly czas opuszcza komore 30 przez dysze 36, lecz poniewaz doprowadzanie plynu roboczego z komory 29 znacznie przekracza wplyw przez dysze 36, zatem komora 30 raptownie ^ sie napelni.Gdy komora 30 jest wypelniona, wówczas cisnie¬ nie plynu w komorze bedzde okreslone przez polo¬ zenie poziomu plynu wewnatr- komory oddzie¬ lajacej 13, poniewaz slup cieczy w komorze oddzie¬ li lajacej 13 — poprzez czlon slizgowy 7, który nie doszedl do dolnego, mechanicznego polozenia skraj¬ nego — wywoluje cisnienie plynu w komorach 29 i 30. Tym samym, skierowane ku .górze cisnienie dzialajace na drugi czlon slizgowy 27, pochodzace m od oddzialywania plynu roboczego pozostajacego w129042 8 kamorze 31 i kanale 16, jest pokonane przez cis¬ nienie w komorze 30, gdy , jest ona napelniona./Gdy drugi czlon slizgowy 27 jest docisniety z po¬ wrotem do polozenia pokazanego na rysunku, w kitórym jest zamkniete polaczenie pomiedzy ko¬ morami 29 i 30, wówczas plyn roboczy wyplywa¬ jacy z komory zamykajacej 29 jest zastepowany przez nowy plyn roboczy ze srodkowej komory 17.Glówny czlon slizgowy 7 gwaltownie zawróci do polozenia pokazanego na rysunku, w którym to polozeniu sa zamkniete obwodowo otwory wy¬ lotowe komory oddzielajacej.Srodkowa komora 17 ma stosunkowo duza obje¬ tosc i z tego wzgledu zawiera dosc duzo plynu ro¬ boczego. Oznacza to, ze cisnienie pochodzace od slupa cieczy w srodkowej komorze 17 ulega zmia¬ nie tylko w niewielkim zakresie, lub wcale, po¬ niewaz do ikomory zamykajacej 29 wplywa troche plynu roboczego, zastepujacego plyn roboczy wy¬ prowadzony z tej komory. Gdy drugi czlon slizgo¬ wy 27 przesuwa sie w dól, wówczas glówny czlon slizgowy 7 zasadniczo natychmiast, w polozeniu w którym obwodowe otwory wylotowe komory od¬ dzielajacej 13 sa maksymalnie otiwarte, bedzie pod¬ dany dizdalaniu cisnienlia zamykajacego te obwo¬ dowe otwory wylotowe, które to cisnienie jest wy¬ znaczone slupem cieczy w srodkowej komorze 17.Czlon slizgowy 7 zawróci zatem bardzo szybko do polozenia pokazanego na rysunku.Odstep czasu powrotu czlonu slizgowego 7 do polozenia pokazanego na rysunku wzgledem mo- menltu otworzenda .polaczenia pomiedzy komorami 29 i 30 [jest okreslony (przede wiszysttkim przez ilosc plynu (roboczego, kftóiry moze opuszczac komore za¬ mykajaca 29, zanim nde zostanie napelniona komora 30. Ta ilosc plynu roboczego moze byc regulowana przez promieniowa nastwe dyszy 36 tak, ze po-, wierzchnia pozostajacego w niej plynu roboczego jest utrzymywana na pozadanym poziomie. Wsku¬ tek przemieszczenia dyszy 36 promieniowo na ze¬ wnatrz, mozna zwiekszyc normalnie niewypelniona czesc komory 30, przez co wzrasta okres, podczas którego obwodowe otwory wylotowe komory od¬ dzielajacej 13 sa utirzyimywane w pozycji otwartej.Jezeli .bedzie konieczne, wówczas przez kolnierz 28 moze przechodzic bardzo waski osiowy otwór (niepokazany), tak ze plyn roboczy jest stale do¬ starczany do komory 30, i jest zapewnione utrzymy¬ wanie poziomu plynu w komorze przy promienio¬ wo wewnetrznym otworze kanalowym dyszy 36.Tego rodzaju otwór osiowy moze nie wpuszczac do komory 13 wtLecej plynu, niz (tyle ile moze uchodzic przez dysze 36.(Na £ig. 2 jest pokazane dalsze 'rozwiniecie rozwia¬ zania ukladu uruchamiajacego pokazanego na fig. 1. Elementy z fig. 2, Stanowiace odpowiedniki ele¬ mentów z fig. 1, zostaly oznaczone tymi samymi odnosnikami cyfrowymi z dodatkiem litery a.W rozwiazaniu z fig. 2, pomiedzy kolnierz 28a a najnizsza partie czesci dolnej la wirnika jest wlozony przesuwny osiowo pierscien 37. Pierscien 37 jest sciagany w dól za pomoca licznych spre¬ zyn srubowych 38, tak ze skierowany wystep 39 pierscienia 37 jest utrzymywany szczelnie wzgle¬ dem uszczelki 40. Pomiedzy pierscieniem 37 a dru¬ gim czlonem slizgowym 27a jest umieszczona na* stepna uszczelka 41, przez co promieniowo zewne¬ trzna czesc komory 3la moze byc zamknieta. Przy miejscu przylegania wystepu 39 do uszczelki 40,. 8 pomiedzy pierscieniem 37a a dolna czescia 1 wir¬ nika jest utworzona komora 42 z otworem wyloto¬ wym 43. Przez pierscien 37 przechodzi kanal dla¬ wiacy 44, prowadzacy z komory 42 do komory 45, która jest utworzona pomiedzy drugim czlonem M slizgowym 27a, pierscieniem 37» kolnierzem 28* i elastyczna wkladka 26a.Uklad roboczy wedlug fig. 2 pracuje w nastepu¬ jacy sposób.W polozeniu wyjsciowym komory 17a i 29a sa lg napelnione plynem roboczym, podczas gdy prze¬ strzenie 16a, 31a, 42 i 45 sa puste i panuje w nich cisnienie otoczenia. Gdy maja otworzone obwodowe otwory wylotowe komory oddzielajacej, wówczas przez krótki okres czasu do kanalu 16a i komory i20 31a jest doprowadzany plyn roboczy przez prze¬ wód 24a. Tym samym, drugi czlon slizgowy 27* jest dociskany w góre i. uruchamia elastyczna wkladke 26 w celu otworzenia polaczenia pomiedzy komorami 29a i 45 oraz zamkniecia polaczenia po- M miedzy komorami 17a i 29a.Podczas ruchu w dól glównego czlonu slizgowe¬ go 7a plyn roboczy przeplywa z komory zamykaja¬ cej 29a do komory 45, która zostaje gwaltownie wypelniona.M Gdy komora 45 jest napelniona plynem, a cis¬ nienie plynu staje sie zalezne od wysokosci slupa cieczy w komorze oddzielajacej 13a (jak opisano poprzednio w odniesieniu do fig. 1 wówczas drugi czlon slizgowy 27a jest naciskany w dól do polo- n zenia pokazanego na fig. 2, a równoczesnie pier¬ scien 37 jest popychany w góre i tym samym otwiera polaczenie z komory 31a do otworu wylo¬ towego 43. Tym samym plyn roboczy, pozostajacy w komorze 31a i kanale 16a bedzie gwaltownie od- w prowadzony, co zlikwiduje skierowany ku górze napór plynu na czlon slizgowy 27a.Wytrzymalosc sprezyn srubowych 38 moze. byc tak dobrana, ze pierscien 37 jest dociskany w gó¬ re, zanim komora 45 zostanie napelniona plynem.Ponadto, mozna wedlug potrzeby zmieniac roz¬ miar komory 45£ tak ze powoduje sie powrót dru¬ giego czlonu slizgowego 27a do polozenia pokazanego na rysunku we wstepnie okreslonym momencie po otworzeniu polaczenia pomiedzy komorami 29a Na fyg. 3 jest pokazane, alternatywne rozwiaza¬ nie ukladu uruchamiajacego wedlug wynalazku.Elementy z fig. 3 majace odpowiedniki na fig. 1 zostaly oznaczone tymi samymi odnosnikami cyfro- 65 wymi z dodaniem litery b.W rozwiazaniu wedlug fig., 3 polaczenie pomie¬ dzy kamerami 17b i 29b jest utworzone przez wiele stale otwartych otworów 46 w scianie 6b. Elasty¬ czna wkladka 26b i drugi czlon slizgowy 27b spel- M niaja tutaj tylko jedna funkcje, mianowicie odpo¬ wiednio zamykaja i otwdaraja polaczenie pomie¬ dzy komorami 29b i 30b. Przerywana linia 47 wskazuje polozenie glównego czlonu slizgowego 7b, w którym przykrywa on czesciowo otwory 46 c w scianie 6b. 45129 04* Uklad uruchamiajacy z fig. 3 pracuje w naste¬ pujacy sposób. W polazeniu wyjsciowym komory 17b i 29b sa napelnione plynem roboczym, pod¬ czas gdy przestrzenie 16b, 31b i 30b sa puste i poddane dzialaniu cisnienia otoczenia. Gdy obwo¬ dowe otwory wylotowe komory oddzielajacej ma¬ ja byc otworzone, wówczas przez krótki okres, czasu jest dostarczany plyn roboczy przez przewód 24b i kanaly 21b i 16b do komory 31b. Drugi czlon slizgowy 27b jest nastepnie przesuwany do góry, tak ze otwiera sie polaczenie pomiedzy komorami 29b i 30b. To polaczenie, które jest wieksze niz po¬ laczenie pomiedzy komorami 17b i 29b, które jest utworzone przez otwory dlawiace 46. W konsek¬ wencji z komory zamykajacej 29b do komory 30b moze ipnzeplytwac wiecej plyrou miz ze srodko¬ wej komory 17b do komory zamykajacej 29b.Wskutek pojawienia sie róznicy cisnien oddzialy¬ wujacych na glówny czlon zaworowy 7b, gdy ko¬ mora zamykajaca 29b na poziomie elastycznej wkladki 26b laczy sie z komora 30b, poddana dzia¬ laniu cisnienia otoczenia, glówny czlon slizgowy 7b jest (gwaltownie przemieszczamy w dól. Nastep¬ nie plyn bedzie przeplywal z komory zamykajacej 29b do komory 30b az zostanie ona napelniona.W trakcie tego czasu do komory zamykajacej 29b doplywa przez otwory dlawiace 46 nowy plyn ro¬ boczy, lecz nie moze on wypelnic komory zamyka¬ jacej 29b, dopóki jest otwarte polaczenie pomiedzy komorami 29b i 30b.Gdy komora 30b jest napelniona, wówczas dru¬ gi .czlon slizgowy 27b jest gwaltownie popycha¬ ny z powrotem do polozenia pokazanego na ry¬ sunku, w którym jest zamkniete polaczenie pomie¬ dzy komorami 29b i 30b. W zaleznosci od ilosci plynu roboczego dostarczanego przez przewód 24b do kanalu 16b i komory 31b, drugi czlon slizgowy 27b moze byc dociskany z powrotem do polozenia pokazanego na rysunku jedynie wówczas, gdy obie komory 30b i 29b sa napelnione. W tym stadium cisnienie pljrnu *w komorze 30b jest wyznaczone przez wysokosc slupa cieczy w komorze oddziela¬ jacej 13b.Zaraz po docisnieciu w dól drugiego czlonu sliz¬ gowego 27b i zamknieciu polaczenia pomliedzy ko¬ morami:; 29b i 30b, dostepna pusta przestrzen w komorze zamykajacej 29b jest napelniona plynem ze srodkowej komory 17b, przez co cisnienie plynu od strony spodniej glównego czlonu zaworowego natychmiast wzrasta odpowiadajac wysokosci cis¬ nienia slupa cieczy, siegajacego w zasadzie do srodkowej osi wirnika. Ten raptowny wzrost cis¬ nienia oddzialywujacego na glówny czlon Slizgowy 7 moze nastapic wlasnie w tym samym momen¬ cie, w którym drugi czlon slizgowy jest spychany w dól, jezeli obie komory Z9b i 30b beda wy* pelnione plynem.Jak przedstawiono na fig. &. otwory dlawiace 46 tworzace polaczenie pomiedzy komorami 17b i 29b moga byc tak umiejscowione, ze sa one czes¬ ciowo przysloniete przez glówny czlon slizgowy 7b, gdy znajduje sie on w polozeniu dolnym. W ten sposób przeplyw ze srodkowej komory 17b do ko¬ mory zamykajacej 29b moze byc ograniczony pod- 10 15 20 30 35 40 50 55 60 10 czas czesci ruchu glównego czlonu pomimo stosun¬ kowo duzych otworów dlawiacych 46.Zastrzezenia patentowe d. Separator odsrodkowy, zawierajacy wirnik, który ogranicza komore oddzielajaca ze srodkowa rura wlotowa dla plynnej mieszaniny przynaj¬ mniej dwóch skladników, przy czym komora ta posiada otwór wylotowy lzejszego oddzielonego skladnika i obwodowe otwory wylotowe, rozmiesz¬ czone wokól obwodu wirnika i odprowadzajace ciezszy oddzielony skladnik, a ponadto zawierajacy pierscieniowy glówny czlon slizgowy, który jest przesuwny osiowo w wirniku podczas jego obrotu dla otwierania i zamykania obwodowych otworów wylotowych, przy czym ten czlon slizgowy two¬ rzy wraz z czescia dolna wirnika komore zamy¬ kajaca, która jest polaczona z odchodzacym od niej promieniowo do wewnartmz kanalem, zespól do wy¬ pelniania plynem roboczym kanalu wraz z komo^ ra zamykajaca dla hydraulicznego sprowadzania glównego czlonu slizgowego do polozenia zamyka¬ jacego obwodowe otwory wylotowe, przy czym wirnik zawiera równiez zawór do odprowadzania plynu roboczego z komory zamykajacej tak, ze glówny czlon slizgowy jest dociskany do poloze¬ nia otwarcia obwodowych otworów wylotowych, znamienny tym, ze posiada zawory <26, 27) dla zamykania podczas wyladowania plynu roboczego z komory zamykajacej (29) normalnie otwartego polaczenia pomiedzy srodkowa komora (17) a ko¬ mora zamykajaca (29), dla zatrzymania plynu ro¬ boczego w srodkowej komorze (17). 2. Separator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawór (26, 27) zawiera wkladke elastyczna (26), ruchoma pomiedzy polozeniem, w którym przy¬ krywa ona normalnie otwarte polaczenie pomie¬ dzy srodkowa komora (17) a komora zamykajaca (29) i jednoczesnie odslania szczeline wylotowa z komory zamykajacej (29), a polozeniem w którym przykrywa szczeline wylotowa z komory zamyka¬ jacej (29) i jednoczesnie odslania normalnie otwar¬ te polaczenie pomiedzy srodkowa komora (17) a komora zamykajaca (29). 3. Separator wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze srodkowa komora (17) jest utworzona przez korpus wirnika promieniowo wewnetrznie wzgle¬ dem komory zamykajacej (29) i zawiera buforo¬ wy plyn roboczy. 4. Separator wedlug zastrz, 3, znamienny tym, ze srodkowa komora (17) z buforowym plynem roboczym posiada sciany nieruchome wzgledem siebie. 5. Separator wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze wkladka elastyczna (26) ma ksztalt pierscienio¬ wy, jest umieszczona wewnatrz komory zamyka¬ jacej (29) i przylega szczelnie do kolnierza (28) w komorze zamykajacej (29), zwrócona osiowo w strone glównego czlonu slizgowego (7), przy czym ta wkladka elastyczna (26) jest przesuwna osiowo podczas pracy wirnika w strone glównego czlonu slizgowego (7), korzystnie za pomoca pomocnicze¬ go czlonu slizgowego (27).129 04? 32 31^ 26 25 F«,1 47 *%J* 27b 24b Fig.3 2b»2b PZGraf. Koszalin A-1518 86 A-4 Cena 10$ zl PL PL PL PL PL