Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do czy¬ szczenia kadzi stosowanych do odlewania roztopio¬ nego metalu, a zwlaszcza do usuwania pozostalo¬ sci zuzla i metalu z kadzi stosowanych przy od¬ lewaniu aluminium i stopów aluminium. Urza¬ dzenie takie mozna równiez stosowac na przyklad w przemysle stalowniczym.Konwencjonalne usuwanie zuzla i resztek me¬ talu z kadzi odlewniczej wykonywano recznie, to znaczy za potmoca dragów i mlotów lub za po¬ moca urzadzenia pneumatycznego. Praca taka jest bardzo ciezka, a ze wzgledu na prace reczna wy¬ lozenie ogniotrwale kadzi ulega silnemu uszko¬ dzeniu lub nawet zniszczeniu.Znane jest z opisu patentowego Stanów Zjedn.Am. nr 4145 945 urzadzenie do czyszczenia kadzi w których znajdujacy sie metal jest usuwany za pomoca operacji frezowania. W urzadzeniu tym kadz jest podpierana i obracana na boku w cza¬ sie, gdy poziomo umieszczona glowica nozowa, która jest poprzecznie przemieszczana, porusza sie w kadzi, która obraca sie w celu usuwania zu¬ zla i zgromadzonego metalu z wykladziny tygla.Znane jest takze z opisów patentowych Stanów Zjedn. Am. nr 2 911662 i nr 2 963 726 podobne u- rzadzenie frezujace do usuwania calkowitej za¬ wartosci tygla, które jest ustawione w pozycji pochylonej wzgledem poziomu, dla umozliwienia kawalkom scinków frezowanego metalu opadanie do kosza umieszczonego ponizej. 2 Urzadzenia te okazaly sie w eksploatacji nie¬ wygodne i pracochlonne.Celem wynalazku jest usuniecie tych niedogod¬ nosci. & Cel ten zostal zrealizowany w urzadzeniu we¬ dlug wynalazku.Urzadzenie do usuwana pozostalosci zuzla i me¬ talu z kadzi stosowanych do odlewania roztopio¬ nego materialu, zwlaszcza aluminium i stopów 10 aluminium wedlug wynalazku charakteryzuje sie tym, ze zawiera zamocowany obrotowo i przesuw¬ nie w pionie frez, który jest umieszczony na wal¬ ku i wyposazony jest w noze rozmieszczone na obwodzie freza, wycinajace osadzone pozostalosci 15 zarówno na sciance bocznej kadzi jak i na jej dnie. W górnej czesci urzadzenia umieszczony jest pierscien, na którym ustawiona jest dnem do gó¬ ry kadz obracana w kierunku przeciwnym do obrotu freza, przy czym frez z walkiem lulb pier- 20 scieniem z kadzia jest usytuowany mimosrodowo w stosunku do cylindra zewnetrznego. Frez z wal¬ kiem polaczony z korpusem rurowym jest umie¬ szczony w cylindrze, przy czym polozenie elemen¬ tów roboczych wzgledem cylindra jest utrzymy- 25 wane za pomoca elementów prowadzacych umie¬ szczonych pomiedzy korpusem rurowym a cylin¬ drem zewnetrznym. Frez z walkiem i korpusem rurowym osadzony jest na wrzecionach z nakret¬ kami, przy czym wrzeciona umieszczone sa w cy- 3ó lindrze zewnetrznym. Dolna czesc tego cylindra 121 3013 ¦ ¦""' -¦•¦ pod która umieszczony jest pojemnik na odpady oslonieta jest siatka.Urzadzenie wedlug wynalazku powoduje, ze uzyskuje sie znaczne zmniejszenie liczby odna¬ wiania wykladziny ogniotrwalej kadzi. Równocze¬ snie uzyskuje sie oszczednosci na pracochlonno¬ sci. Przykladowo zaklad przemyslowy, który do¬ tychczas wykonywal okolo 33 operacje odnowie¬ nia wykladziny ogniotrwalej kazdej kadzi w cia¬ gu roku, dzieki zastopowaniu urzadzenia wedlug wynalazku moze zmniejszyc te liczbe do okolo 5 operacji odmawiania wyikladziny ogniotrwalej w ciagu roku. W wyniku zastosowania urzadzenia wedlug wynalazku liczbe zatrudnionych robotni- ,, ków do czyszczenia kadzi mozna zmniejszyc o 75%. Inna zaleto wynalazku polega na tym, ze kadzie mozna czyscic w stanie zimnym lub gora¬ cym. Ponadto- znacznie poprawiaja sie warunki pracy w zakladzie przemyslowym, poniewaz czy¬ szczenie kadzi odbywa sie w zamknietej prze- 20 strzeni, a material spada prosto do pojemnika na odpady.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladzie wykonania na rysunku na którym fig. 1 przedstawia urzadzene wedlug wynalazku po ustawieniu kadzi we wlasciwym polozeniu, ale przed rozpoczeciem frezowania, a fig. 2 przed¬ stawia to urzadzenie przy koncu operacji czy¬ szczenia.Przedstawiony na rysunku frez 1 wyposazony jest w noze 2 rozmieszczone na obwodzie freza. 30 Noze te sa tak uksztaltowane, ze tna osad zarów¬ no na scianie wewnetrznej kadzi jak i na jej dnie. Kadz 3 ma wykladzine ogniotrwala 4. Na fig. 1 pozostalosci metalu i zuzla, które maja byc usuniete z kadzi, oznaczono przez 5. Frezowanie 35 jest zwykle regulowane tak, aby pozostawiac cien¬ ka, warstwe 6, pokazana na fig, 2» Warstwa ta, która moze miec grubosc okolo 10 mm, chroni wykladzine i dzieki temu przedluza zywotnosc kadzi. 4° Frez 1 zamontowany jest na walku 7, który jest przymocowany do korpusu rurowego 9; Frez o- bracany jest za pomoca silnika 8;^ Walek 7 i kor¬ pus rurowy 9l sa wprowadzone poprzez cylinder zewnetrzny 10,* a pomiedzy korpusem rurowym 45 9 i cylindrem 10 znajduja sie czlony prowadzace z przynaleznymi szynami. Elementy te, nie poka¬ zane na rysunku, zapewniaja zawsze wlasciwe polozenie freza. Frez 2 z walkiem 7 i korpusem rurowym 9 jest poruszany do góry i do dolu za 50 pomoca wrzecion srubowych liii 12 z przynalez¬ nymi nakretkami 13 i 14? które sa wykonane ko¬ rzystnie z materialu samosmarujacego. Nakretki musza byc zasilane sprezonym powietrzem w ce¬ lu usuwania kurzu, aby uniknac zakleszczenia. 53 Wrzeciona srubowe napedzane sa przez silniki 18 i sa zsynchronizowane lancuchem 19.l Kadz 3 zamocowana jest dnem do góry na obro¬ towym pierscieniu 15. Jak juz wspomniano po¬ wyzej kadz umieszczona jest mimosrodowo wzgle- $q dem freza li jest obracana w kierunku przeciw¬ nym do obrotu freza. Dzieki ustawieniu freza 1 z jego walkiem 7 i korpusem rurowym 9 mimo¬ srodowo w stosunku do cylindra 10 otrzymano krótsza odleglosc podparcia pomiedzy korpusem 6g 3*1 *¦ \. rurowym 9 a cylindrem 10. Pierscien 15 z kadzie 3 musi byc zatem ustawiony centrycznie w sto¬ sunku do cylindra 10.Po sztywnym zamocowaniu kadzi 3 na pierscie¬ niu 15, pierscieniowi temu nadawany jest powol¬ ny obrót. Mechanizm obracania pierscienia 16 nie zostal pokazany. Równoczesnie zaczyna sie obrót freza oraz jego ruch do góry. Obie predkosci obro¬ towe i predkosci ruchu do góry musza byc oczy¬ wiscie dostosowane^ do siebie tak aby otrzymac optymalne rezultaty. Doskonale warunki otrzymu¬ je sie przy predkosci obrotowej freza 100 obr/min, podczas gdy predkosc obrotowa kadzi wynosi 1—2 obr/min. Predkosc ruchu ku górze powinna* wy¬ nosic wtedy do 12 cm/min.Cale urzadzenie jest otoczone cylindrem 10* a material usuniety z kadzi spada do pojemnika 16, który w razie potrzeby zostaje usuniety. Dolna czesc cylindra 10 i pojemnik 16 otoczone sa siat¬ kami lub podobnym urzadzeniem 17 uniemozli¬ wiajacym przenikanie pylu itp. do otoczenia. Ca¬ le urzadzenie moze byc ponadto pod niewielkim podcisnieniem, tak ze jego dzialanie jest calkowi¬ cie bezpylowe.Na rysunku pokazano kadz ze sciankami cylin¬ drycznymi, ale oczywiscie mozliwe;: jest równiez czyszczenie kadzi o innych ksztaltach, na przy¬ klad stozkowych ze skosnymi sciankami boczny¬ mi, przy czym ksztalt freza trzeba wtedy dosto¬ sowac do ksztaltu kadzi. Jak juz wspomniano powyzej czyszczenie mozna przeprowadzac zarów¬ no na zimnych jak i na goracych kadziach. Wszy¬ stkie operacje moga byc sterowane zdalnie z ta¬ blicy obslugi. Wszystkie ruchy moga byc realizo¬ wane za pomoca silnika hydraulicznego zasilane¬ go z centralnej pompy, ale oczywiscie mozna rów¬ niez zastosowac silniki elektryczne.Zastrzezenia patentowe 1. Urzadzenie do usuwania pozostalosci zuzla i metalu z kadzi stosowanych do odlewania roz¬ topionego materialu, zwlaszcza aluminium i sto¬ pów aluminium, znamienne tym, ze zawiera za¬ mocowany obrotowo i przesuwnie w pionie frez (1), który jest umieszczony na walku (7) i wypo¬ sazony jest w noze (2) rozmieszczone, na obwodzie freza, wycinajace osadzone pozostalosci zarówno na sciance bocznej kadzi (3) jak i na dnie, przy czym w górnej czesci urzadzenia umieszczony jest pierscien (15), na którym ustawiona jest dnem do góry kadz (3), obracany w kierunku przeciwnym do obrotu freza, przy czym frez (2) z walkiem (7) lub pierscien (15) z kadzia (3) jest usytuowa¬ ny mimosrodowo w stosunku do cylindra ze¬ wnetrznego (10). 2. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze frez (1) z walkiem (7) polaczony z korpusem rurowym (9) jest umieszczony w cylindrze (10), przy czym polozenie elementów roboczych wzgle¬ dem cylindra jest utrzymywane za pomocal ele¬ mentów prowadzacych umieszczonych pomiedzy korpusem rurowym (9) a cylindrem zewnetrznym (10). 3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym;'Ul 3tfl ze frez (1) z walkiem (7) i korpusem rurowym (9) osadzony jest na wrzecionach (11, 12) z nakretka¬ mi (13, 14). 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze wrzeciona (11, 12) umieszczone sa w cylindrze 6 zewnetrznym (10). 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 4, znamienne tym, ze dolna czesc cylindra (10), pod która umieszczo¬ ny jest pojemnik (16) na odpady, oslonieta jest siatka (17).121 301 PZGraf. Koszalin A-1617 75 A-4 Cena 100 zl PL PL PL