Opis patentowy opublikowano: 25.06.1985 119387 C*VfELNIA Int. Cl.8 E21D 11/22 Twórca wynalazku: Uprawniony z patentu: Hoesch Werke Aktiengesellschaft, Dortmund; Bochumer Eisenhiitte Heiritzmann GmbH & Co., Bochum (Republika Federalna Niemiec) Wieloczesciowe zlacze zaciskowe Wynalazek dotyczy wieloczesciowego zlacza za¬ ciskowego, dla segmentów profilowych, korzystnie o zaokraglonym przekroju poprzecznym, lezacych jeden w drugim w obszarze zakladiki i prowadzo¬ nych wzdluznie miedzy soba podatnie wobec oporu tarcia, zwlaszcza segmentów o profilu korytkowym, podpierajacych sie wzajemnie za pomoca swoich kolnierzy, które sklada sie z wygietej w postaci U nakladki górnej, obejmujacej obydwa profile i nakladki dolnej,, obejmujacej dno profilu ze¬ wnetrznego, a bocznie wystajacymi na zewnatrz kolnierzami, przy czym kolnierze lezace naprze¬ ciwko siebie, w odniesieniu do plaszczyzny po¬ dzialu obydwu polówek zlacza, po obu stronach zlacza w pewnej odleglosci, sa naprezane za po¬ moca srub naprezajacych przechodzacych przez nie lub je podczepiajacych w obszarze wybran, i na¬ kreconych na nie nakretek, w sensie nastawiania wstepnie okreslonego oporu wsuwania segmentów profilowych.Przy zlaczach zaciskowych tego rodzaju jest zna¬ ne z opisu patentowego Wielkiej Brytanii nr 784,140,, w celu utrzyrnanda lub nagromadzenia sily zaciskowej, utrzymywanej przez sile wzdluzna srub, pomiedzy kolnierzami nakladki dolnej a na¬ kretkami, umieszczenie na nich sprezyn talerzo¬ wych. Przy dociaganiu nakretek sprezyny talerzo¬ we sciskaja sie plasko tak, ze tworza w ten spo¬ sób sprezynujace zasobniki sil, które utrzymuja sile zacisku, podtrzymywana przez sily wzdluzne 10 ii 25 srub, wewnatrz zlacza i pomiedzy segmentami pro¬ filowymi, lezacymi jeden w drugim na odgoowied- nim poziomie takze wtedy, gdy segmenty profilo¬ we w obszarze zakladki, z powodu nieuniknionych, wywolanych warunkami wytwarzania, tolerancji wymiarowych profili, podpieraja sie wzajemnie za pomoca przewidzianych w tym celu plaszczyzn dopiero po pewnym, wzglednym wsunieciu, zamy¬ kajac ostatecznie istniejaca szczeline jeszcze po¬ czatkowo pomiedzy powierzchniami podparcia.Takie zastosowanie sprezyn talerzowych jest jednak niewystarczajace. Wprwadzie ich zaleta wobec innych rodzajów sprezyn polega na tym, ze moga gromadzic wzglednie duze sily powrotne, jednak niedogodnosc, decydujaca o omawianym celu, polega jednak na ich „twardej" charaktery¬ styce sprezynowania, to znaczy, ze gromadza one duze sily powrotne na stosunkowo krótkiej drodze odksztalcania. Ten cel sprezyny talerzowe moga zatem dosc dobrze spelniac tylko wtedy, gdy luz poczatkowy lub szczelina, pomiedzy lezacymi je¬ den w drugim segmentów profilowych jest bardzo nieznaczna. Juz przy luzie wynoszacym tylko niewiele milimetrów nie moga one wiecej spelniac zadania im istotnie przeznaczonego', poniewaz w czasie zamykania tej szczeliny po poczatkowym ruchu osadzania profilu sa one tak szeroko ponow¬ nie odksztalcane, ze wywoluja tylko niewystar¬ czajace sily powrotne, lub w ogóle ich nie wy¬ woluja. Tej niedogodnosci nie mozna usunac takze 119 387119 387 przez to, gdy zastosuje sie wieksza ilosc takich sprezyn talerzowych, poniewaz pominawszy brak wystarczajacego miejsca, nie mozna usunac ich twardej charakterystyki sprezynowania, która jest wspólna dla wszystkich sprezyn dzialajacych na £a$aidzie^ wykorzystania naprezen pierscieniowych. j *Sprezyir talerzoffirjch nie mozna stosowac do celu b którym wspomniano, przy segmentach profilo¬ wych ciezkich klas ciezarowych, które musza byc stosowane przy wzrastajacych glebokosciach i przez to sa wystawione na pochodzace stad wieksze obciazenie nacisku górotworu na- coraz to wiek¬ szym obwodzie.Segmenty profilowe ciezkich klas ciezarowych lub wiekszego ciezaru metra maja juz z natury niedogodnosc, ze uwarunkowana wykonaniem to¬ lerancja ich wymiarów poprzecznych przy wytwa¬ rzaniu zlacza powoduje istotnie wieksza, szczeline, pomiedzy powierzchniami podpierajacymi profili tak, ze wymagaja one z drugiej strony zasadniczo wiekszych sil napinania przy wytwarzaniu zlacza niz moga one oddac sprezynujaco sprezynom tale¬ rzowym o wielkosc brana tutaj pod uwage.(Poniewaz przejscie na coraz ciezsze klasy cie¬ zarowe profili oplaca sie ha tyle, jezeli uda siel wykorzystac ich wyzszy opór odksztalcenia,, przez odpowiednio wysokie sily zacisku wewnatrz zla¬ cza:, problem ten ma duzo wieksze znaczenie, nie tylko dla poczatkowego wytwarzania wyzszej sily zacisku, osiaganej przez sily wzdluzne srub lecz takze wtedy, gdy dla zapewnienia jej utrzymania na wystarczajacym poziomie, segmenty profilowe lezace w obszarze zakladki „sadzi sie" ostatecznie, po pokonaniu pewnej drogi wsuwania, pod wply¬ wem zamkniecia szczeliny pomiedzy ich powierzch¬ niami podpierajacymi i po wykorzystaniu istnie¬ jacego luzu wewnatrz zlacza.Podczas gdy przy istotnie lzejszych profilach sily zaciskowe wewnatrz zlacza siegaly ostatecznie do okolo 4t, to przy dzisiaj stosowanych, istotnie ciezszych klasach ciezarowych profili jest wymaga¬ ne wprowadzenie za pomoca zlacza sil zacisko¬ wych, o rzedzie wielkosci okolo 101. To w zlaczu z odpowiednio zwymiarowanym i dobranym ma¬ terialem dla srub naprezajacych i srodka laczace¬ go nie jest trudne. Problematyczne jest juz nato¬ miast reczne wprowadzenie do zlacza odpowiednio wysokich sil wzdluznych srub, np. za pomoca klucza dynamometrycznego lub za pomoca wkre¬ taka udarowego z momentem dokrecajacym ogra¬ niczonym do okolo 5 KGm, poniewaz z reguly wieksza czesc tego momentu dokrecajacego traci sie z powodu tarcia.Nie rozwiazany pozostal dotychczas problem utrzymania wystarczajaco duzej czesci wysokich sil wzdluznych srub, doprowadzanych w ten spo¬ sób do zlacza zaciskowego, jezeli segmenty profi¬ lowe dopiero w czasie swojego wzglednego ruchu wsuwania, ostatecznie podpieraja sie o siebie za pomoca przewidzianych do tego celu powierzchni.Przy tym luz wewnatrz zlacza, przy odpowied¬ nio ciezkich klasach ciezarowych profili, moze wy¬ nosic korzystnie, az do ótóolo 5 mm i wiecej. Szcze¬ lina' miedzy powierzchiniamii podpierajacymi seg¬ mentów profilowych, która przyjmuje sie jedynie przy lezacych jeden w drugim segmentach prófi- 10 15 20 25 30 35 40 50 60 lowych maze z powodu odpowiednio wiekszych róznic tolerancji w wymiarach poprzecznych obyd¬ wu segmentów profilowych, wynosic jeszcze wie¬ cej, np. okolo 10 mm. Jeze1,! segmenty profilowe leza jeden w drugim z wzglednie duza szczelina miedzy powierzchniami podpierajacymi, wówczas przy nastepujacym sciaganiu zlacza za pomoca srub naprezajacych, istotna czesc sily przyciagajacej srub sluzy przy tym do wyrównania tolerancji pomiedzy obydwoma segmentami profilowymi. W ten sposób zostaje wprawdzie znacznie zmniejszona wielkosc szczeliny pomiedzy powierzchniami pod¬ pierajacymi, to jednak szczelina zamyka sie póz¬ niej w czasie pierwszego wzglednego ruchu wsu¬ wania pod zewnetrznym obciazeniem górotworu odrzwi. Zaleznie ód wielkosci poczatkowej szcze¬ liny pomiedzy powierzchniami podpierajacymi pro¬ fili sila zacisku podawana poczatkowo do- zlacza przez sily wzdluzne srub opada do wielkosci, nie¬ wystarczajacej calkowicie w tych warunkach tak, ze w praktyce jest konieczne ciagle kontrolowanie srub naprezajacych lub nakretek po osadzeniu odrzwi, jezeli nie mozna uwzglednic, ze odrzwia ustepuja juz pod stosunkowo nieznacznym obcia¬ zeniem górotworu, jeszcze na dlugo- przed rze¬ czywistym wyczerpaniem oporu odksztalcenia seg¬ mentów profilowych.Jest wprawdzie z zasady mozliwe takie zwy- miarowanie srub naprezajacych i zwyklych srod¬ ków laczacych, ze przy "pierwszym dociaganiu "zla¬ cza dociskowego moze byc doprowadzana wyzsza sila zatiskowa/ jaka jest potrzebna dla pracy w stanie naprezania. Istnieje jednakze przeszkoda, ze sila zaciskowa wewnatrz zlacza, podczas prze¬ biegu pierwszej drogi wsuwania, obniza sie do niedopuszczalnie malej wielkosci, poniewaz luz wewnatrz zlacza, a zwlaszcza szczelina miedzy powierzchniami podpierajacymi profili, szczególnie przy segmentach profilowych ciezkich klas cieza¬ rowych jest tak duza1, ze nie mozna jej wyrów¬ nac tradycyjnymi srodkami, bez dlugotrwalego obnizania sily zaciskowej.Do tych tradycyjnych srodków naleza przykla¬ dowo uginane kolnierze nakladek, które przy do¬ ciaganiu srub naprezajacych odksztalcaja sie w sposób zwany „miekkie opadanie sruby", wpraw¬ dzie takze elastycznie, w przypadku wysokich sil zaciskowych zaslugujacych tutaj na uwage, jed¬ nak przewaznie plastycznie i dlatego z natury sa do tego nieodpowiednie, aby takze wtedy zapew¬ nic podtrzymainie wymaganych wysokich sil zacis¬ kowych, gdy poczatkowa szczelina pomiedzy powierzchniami podpierajacymi przy ciezkich klasach ciezarowych profili jest w rzedzie wiel¬ kosci okolo 10 mm. Tak samo zachowuja sie inne obszary obciazen gnacych tradycyjnych zlacz zacis¬ kowych, poniewaz one zasadniczo sa tak obmyslo¬ ne, ze maja w wiekszym stopniu funkcje i cha¬ rakterystyke obejm zaciskowych, a sily zaciskowe wywierane na profile, jezeli jest to mozliwe ze wzgledu na zlacza srubowe w obszarze kolnierzy obejmy, pochodza w przewazajacej czesci od czy¬ stych naprezen rozciagajacych wewnatrz czesci la¬ czacych. Naprezenie rozciagajace i wynikajace z te¬ go elastyczne wydluzenia nie wystarczaja jednak, ani w przypadku samych nakladek laczacych, ani5 119 387 6 tym bardziej w przypadku srub naprezajacych, do tego aby sprezynujaco wyrównac szczeliny o wy¬ mienionych rzedach wielkosci, miedzy powierzch¬ niami podpierajacymi segmentów profilowych.Do znanych zlacz zaciskowych, które w celu zwiekszenia sprezynujacej sily naprezenia we¬ wnatrz zlacza polegaja na zamierzonym wykorzy¬ staniu elastycznego odksztalcenia gnacego, zwlasz¬ cza kolnierzy nakladki dolnej zlacza, naleza zlacza opisane np. w opisach patentowych RFN nr nr 1 408 035, 934 642 oraz w opisie wylozeniowym RFN 1017 566.We wszystkich trzech przypadkach wystepuje wprawdzie, przy dostatecznie silnym sciagnieciu zlacza zaciskowego, elastyczne odksztalcenie gnace kolnierzy dolnej nakladki, prowaidzace do pewnego efektu gromadzenia sil. Poniewaz to elastyczne odiksztelcinie gnace kolnierzy nakladki nastepuje jednak poprzez stosunkowo duze ramie dzwigni punktu obrotu, lezacego w obszarze dolnej kra¬ wedzi kolnierzy zewnetrznego segmentu profilo¬ wego, dlatego tez nagromadzona w ten sposób, sprezynujaca sila' zaciskowa szybko zmniejsza sie, jezeli lezace jeden w drugim w obszarze zakladki lub zlacza segmenty profilowe po pierwszym ru¬ chu wsuwania! podpieraja sie ostatecznie pod wply¬ wem zamkniecia' szczeliny, za pomoca przewidzia¬ nych w tym celu powierzchni prowadzacych.Plrzyczyna .niekorzystnej proporcji sila/droga w tego rodzaju sprezynujacym gromadzeniu sily przez czysto elastyczne cdksztalcenie gnace kolnierzy nakladek jest z uwzglednieniem ich stosunkowo dlugiego ramienia to, ze ich elastyczne odksztal¬ cenie gnace zachodzi za.sadn»iczo w tej samej plasz¬ czyznie, w której musza byc równiez dociskane do siebie za pomoca zlacza zaciskowego segmenty profilowe w odniesieniu do ich powierzchni pro¬ wadzacych'. Nawet stosunkowo '- waskie szczeliny poczatkowe pomiedzy tymi powierzchniami pod¬ parcia segmentów profilowych powoduja w stanie wyjsciowym stosunkowo znaczny spadek sprezy¬ nujace nagromadzonej sily zacisku w czasie odpo¬ wiedniego powrotnego odksztalcenia kolnierzy na¬ kladek. Do tego dochodzi jeszcze w tych trzech wypadkach to, ze górne czesci zlacza sa obciazane albo tylko na ciagnienie lub rozciaganie (DEl—PS 1 408 035) lub w porównaniu do stosunkowo gietkich dolnych nakladek sa tak grubo zwymiarowame lub tez ich konstrukcja nie jest podatna na odksztal¬ cenia (por. fig. 3 DE—PS 934642 lub fig. 1 DE—AS lOil^See), ze ich teoretycznie mozliwe odksztalcenie gnace ze wzgledu na bardziej podatne na giecie kolnierze dolnej nakladki nie zachodzi i dlatego tez nie moze powodowac odpowiednio wyzszego lub wystarczajaco duzego elastycznego gromadzenia sily wewnatrz zlacza zaciskowego.Poniewaz kolnierze nakladki w zlaczu musza byc na tyle niepodatne na zgiecie, aby byly w sta¬ nie przyjmowac duze sily wzdluzne srub, których wymaga kazda sila zacisku wewnatrz zlacza, ozna¬ cza- to, ze przy ciezszych ciezarowych klasach pro¬ fili musza byc one uksztaltowane odpowiednio mniej podatnie na zgiecie i ich odksztalcenie spre¬ zyste w kazdym wypadku jedynie z niewielkim udzialem moze wchodzic w naprezenie zaciskajace zlacza. W zwiazku z tym w tych przypadkach istniejaca do dyspozycji droga odksztalcania jest stosunkowo maila, natomiast przypadajaca jej czesc sily wzdluznej sprezynujacej wewnatrz zlacza jest stosunkowo duza^ Wynika z tego, ze droga od- 5 ksztalcania kolnierzy nakladki, stojaca do dyspo¬ zycji jako sprezynujacy zasobnik sily, tym mniej jest istotna, im ciezsze sa klasy ciezarowe protfili, pomimo ze bylby on tam najbardziej pozadany z powodu stosunkowo duzej poczatkowej szczeliny, pomiedzy powierzchniami podparcia protfili.Zasadniczo te same niedogodnosci wykazuja w konou zblizone gatunkowo zlacza zaciskowe wedlug opisu patentowego Francji nr 1 240 425 oraz wzoru uzytkowego RFN nr 1 602 347.W przypadku zlacza zaciskowego wedlug opisu patentowego Francji nr 1 249 425 dochodzi jeszcze ta niedogodnosc, ze wywiniete do. wewnatrz raimie kolnierzy dolnej nakladki, dziala jedynie przeciw kolnierzom lezacym wewnatrz segmentu profilo¬ wego, gdzie powoduja one zwiekszenie oporu tar- 20 cia, jednakize nie istnieja dla- elastycznego groma- dzenjia sil wewnatrz zlacza, jezeli dochodzi o utrzy¬ manie wstepnie danej sily zaciskowej wewnatrz zlacza równiez wówczas, gdy segmenty profilowe, lezace jeden w drugim w obszarze zlacza, dopiero 25 po pewnej drodze wsuwania podpieraja sie wza¬ jemnie swoimi dnami.W przypadku zlacza zaciskowego wedlug opisu wzoru uzytkowego RFiN 160(2347 przewidziano wprawdzie wyciaganie srub naprezajacych poza 30 zderzak pomiedzy kolnierzami górnej nakladki i dolnej nakladki i gromadzenie w ten sposób sily sprezystej, polegajacej na odksztalcaniu gna¬ cym kolnierzy, jednakze ma ona sluzyc jedynie do uniemozliwienia samoczynnego odlaczenia orga- 35 nów mocujacych. To znane zlacze zaciskowe nie nadaje sie równiez do gromadzenia sily z powo¬ dów juz wczesniej wyjasnionych, a mianowicie z powodu wylacznego wykorzystania samego od¬ ksztalcenia gnacego kolnierzy nakladek zasadniczo 40 równolegle do sily zacisku, dzialajacej bezposred¬ nio pomiedzy nimi w glównej osi symetria profili.Zadaniem wynalazku jest takie uksztaltowanie zlacza zaciskowego wymienionego gatunku, które umozliwialoby gromadzenie sprezyste tak duzych 45 sil zacisku przy zaciskaniu zlacza*, aby nawet w przypadku segmentów profilowych ciezszych klas ciezarowych profili mozliwe bylo wyrównanie po¬ wodowanej tolerancja szczeliny poczatkowej po¬ miedzy powierzchniami podparcia segmentów pro¬ so filowych rzedu wielkosci do 10 lub nawet 15 mm w ciagu ruchu wsuwania, bez koniecznosci po¬ nownego naprezania zlacza.Zlacze zaciskowe wedlug wynalazku, stanowiace rozwiazanie zadania wynalazku, charakteryzuje sie 55 kombinacja nastepujacych cech, ze nakladka górna i dolna sklada sie z wydluzonych odcinków o pro¬ filu walcowym o tak zróznicowanym rozlozeniu grubosci scian na ich zarysie przekroju poprzecz¬ nego, ze poczynajac od ich srodka, lezacego na 60 glównej osi symetrii — maja wieksza grubosc sciany, zwiekszajaca sie w kierunku do ramion i do kolnierzy, przy czym miejscem najwiekszej grubosci sciany jest obszar wierzcholka, pomiedzy koncami ramion a kolnierzami, wystajacymi na 65 zewnatrz i przylegajacymi do nich bocznie. Dalej7 1I»387 s nakladka dolna ma na swoich obszarach wierz¬ cholka jedno wystajace w postaci zgrubiania od- sadzenie, którego zarysy zewnetrzne sa dopaso¬ wane do obszaru odsadzenia na dolnej stronie kol¬ nierzy, jak równiez do przylegajacej do niej bez¬ posrednio strony zewnetrznej w obszarze konco¬ wym ramion proifilu zewnetrznego. Nakladka gór¬ na ma w obszair&ch przejscia pomiedzy zebrem a ramionami zarys wewnetrzny, który w odnie¬ sieniu do stanu naprezenia zlacza jest dopasowany do zarysu zewnetrznego krawedzi kolnierza pro¬ filu Wewnetrznego, a wewnetrzny kat miedzy ze- brem a iranTaona-rri nakladki górnej jest w ich stanie nienaprezonym wiekszy od' 90° w ten spa- *ób, ze ramiona sa nachylone do glównej osi sy¬ metrii górnej nakladki pod katem pomiedzy okolo 0° i *ia}w-yiej W°.Wewnetrzne powierzchnie ramion górnej na- kladki sa podaielóne na dwa odcinki powierzchni, nltehjflone wagledem siebie pod katem ostrym w ten sp03ób, ze odcinki powierzchni wewnetrz¬ nych nakladek górnych w obszarze katowym *rvie- dzy zebrem a ranniónami, jak równiez w ob&srze ramion w ciagu odksztalcenia gnacego przy za¬ ciskaniu srub lub nakretek naprezajacych podpie¬ raja sie stopnflórwtj kolejno najpierw pod wply¬ wem bocznego sciskania kolnierzy profilu we¬ wnetrznego na jego zewnetrznych stronach kol¬ nierzy, a nastepnie pod wplywem zasadniczo pod- wy&zionegó naprezenia gnacego dodatkowo na po- wiearaschniach wewnetrznych kolnierzy profilu ze¬ wnetrznego.Istotna róznaca zlacza zaciskowego wedlug wy¬ nalazku wobec znanych zlacz tego rodzaiju polega na tym, ze polówki zlacza, skladajace sie z od- eMcóW profilowych nie stanowia juz hib nie sta¬ nowila same juz jedynie wskutek odksztalcenia gnacego ich kolnierzy, „sprezynujacego zasobnika ¦aily", lecz zitmiast tego tworzy sie on w piar- wszyni nzedzie przez odksztalcenie gnace bocznych ramion górnej nakladki, nastepujace stopniowo przy zaciskaniu zlacza, które nie zachodzi zasad- mczo równolegle, lecz zasadniczo poprzecznie do glównej osa symetrii zlacza lub pairy prOifiM. To nastepujace stopniowo odksztalcenie gnace bocz¬ nych ramion górnej nakladki, zasadniczo poprzecz¬ ne do glównej osi symetarai stanowi glówna przy¬ czyne tego, ze mozliwe jest zbudowanie „spre¬ zynujacego zasobnika sdly", który równiez w przy¬ padku zfcmitenaeeia w przypadku ciezszych klas cie¬ zarowych p*otfii wiekszej ssczeiinfr poczatkowej pomd^ttey powierzchniami podpa^ia segmentów profilowych w ciagu pierwszego ruchu wsuwania pozostaje calkowicie skuteczny, to znaczy nie pro¬ wadzi do nadmiernego zmniejszenia* sily zacisku, co wystepowalo w znanych zlaczach tego rodzaju, Ponadfto istotna zaleta zlacza zaciskowego, uksz¬ taltowanego wedlug wynalaaku jest to, ze stop¬ niowy boczny zacisk segmentów profilowych przez rarc&iona górnej nakladka przy zaciaganiu zlacza najpierw kolnierza profihi wewnetrznego, a ttostepnie równiez kolnierza profiiu zewnetrznego prowadzi z Jednej strony do tego, ze uwarunko- wiK*a tolerancja szczelina poczatkowa, pomiedzy powierzchniami podparcia segmentów profilowych, zmniejsza sfce w znacznym stopniu juz przy za¬ ciaganiu zlacza i w ten sposób opór wsuwania, pomiedzy segmentami profilowanymi dodatkowe znacznie zwieksza sie wskutek bocznego docisku ramion górnej nakladki do zewnetrznych po¬ wierzchni kolnierzy.Obydwa te dzialania powoduja dodatkowo to, ze zlacze, pomimo momentu dociagajacego, ogra¬ niczonego do okolo 59 KGm, umozliwia znaczne zwiekszenie zamkniecia ciernego, w odniesieniu do segmentów profilowych, a mianowicie o czesc, która od samego poczatku dziala, niezaleznie od tego, na jakiej dlugosci poczatkowej drogi wsu¬ wania zamyka sie ostatecznie szczelina pomiedzy powierzchniami podpierajacymi profili.Wprawdzie realizacja wynalazku wymaga, w okreslonych obszarach znacznie wiekszego zwy- miarowania nakladek zlacza, niz to oylo dotych¬ czas dla porównywalnych ukladów, to jednak zwiaza¬ ny z tym naklad dodatkowy spowodowal to, ze moze byc utrzymana absolutnie wyzsza sila za¬ cisku, bez potrzeby uciazliwej i szczególnie na¬ kladczej pracy dokrecania po pierwszym ruchu osadzania odrzwi. Jezeli dla nakladek zlacza, zwla¬ szcza dla nakladki górnej jest zapewniony wyso¬ kiej jakosci material, o odpowiednich wlasciwos¬ ciach sprezynowania, zwiazane z tym dodatkowe koszty nie sa znaczne, wobec uzyskanych zalet, zwlaszcza wtedy, gdy nakladki, w uprzywilejowa¬ nym przypadku sa wytwarzane przez przycinane na dlugosc odcinki profilu walcowanego, a ich wytwarzanie w ten sposób jest znacznie ekono¬ miczniejsze i dlatego tansze.Podzial grubosci scian górnej nakladki jest ko¬ rzystnie tak zróznicowany, ze w czasie ich napre¬ zania przy dociaganiu srub rozprezajacych lub nakretek az do ich styku z zewnetrznymi obsza¬ rami podparcia, w celu wzajemnego naprezania segmentów. profilowych, umozliwiaja one miekkie dopasowanie gnace i dopiero po ich podparciu w tych obszarach, przy dalszym dociaganiu srub na¬ prezajacych, przez zwiekszajace sie odksztalcenie gnace i zmiane polozenia kata ich obszarów ra¬ mion i kolnierzy tworza one naladowywany sprezysty zasobnik sily.Podczas doswiadczen niespodziewanie okazalo sie, ze w ten sposób, nawet przy segmentach pro¬ filowych bardzo ciezkich klas ciezarowych, juz przy wytwarzaniu polaczenia jest mozliwe tak dalekie wyrównanie, takze wiekszych odchylen lub tolerancji w wymiarach poprzecznych obyd¬ wu profili, ze szczelina miedzy powierzchniami podpierajacymi istotnie wypada mniejsza niz do¬ tychczas mozna by oczekiwac. To polega w pierw¬ szym rzedzie na tym, ze pochylanie do wewnatrz ramion nakladek nastepuje ze stosunkowo wieksza sila, przy pierwszym dociaganiu srub naprezaja¬ cych wywoluje sie takze boczne rustowanie na obydwu profilach i przez to przyczynia sie do te¬ go, ze one, pod jednakowo wysokdmi silami zaci¬ skowymi, leza jeden w drugim w wiekszym stop¬ niu równolegle do glównej osi symetrii niz to by¬ lo dotychczas uzyskane w tradycyjnych zlaczach zaciskowych. Sily zaciskowe dzialajace bocznie na powierzchnie zewnetrzne kolnierzy profili sa tak wysokie, ze powstajacy tam udzial oporu tarcia w 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60119 387 10 odniesieniu do calkowitego oporu tarcia zlacza siega az do 30%. Aby ten udzial mógl wobec tego dzialac uzytecznie przy wiekszych oporach, od¬ ksztalcenie ciezkich profili, jak juz wspomnia¬ no, dziala juz przed rozpoczeciem pierwszego ru¬ chu wsuwania, to znaczy nie obejmuje wiekszej lub mniejszej szczeliny, miedzy powierzchniami podpierajacymi segmentów profilowych." Okazalo sie równiez celowe takie uksztaltowanie plasko uksztaltowanego od strony wewnetrznej ze¬ bra górnej nakladki po stronie zewnetrznej, aby zawieralo ono zwezenie sciany, skierowane od konców do glównej osi symetrii w taki sposób, ze miejsce najmniejszej grubosci sciany zbiega sie co naj¬ mniej w przyblizeniu z glówna osia symetrii na¬ kladki górnej.Zwlaszcza w przypadku zastosowania segmentów profili korytkowych mniejszych klas ciezarowych rnegA natomiast Wystarczyc w celu, stopniowego podpierania ich powierzchni wewnetrznych jedy¬ nie ramiona nakladki górnej odpowiednio zagiete w ten sposób, ze dolna polówka wzdluzna ramio¬ na w stanie nienaprezonym ma wiekszy kat po¬ chylenia swoich powierzchni wewnetrznych wo¬ bec glównej osi symetrii nakladki górnej w po¬ równaniu do górnej polówki wzdluznej. * Takze jest mozliwe, na powierzchniach wewne¬ trznych jej ramion w.noski podpierajace wystaja¬ ce w kierunku do. powierzchni zewnejtrznych kol¬ nierzy profili, pirzy czym sa one celowo uksztal¬ towane w kierunku równoleglym do osi wzdluz¬ nej segmentów piroifilowych w postaci listwy, aby mozna je bylo wytwarzac juz przy walcowa¬ niu. Te noski podpierajace moga stanowic pózniej umieszczane inne przyspatwane elementy.Dalsza charakterystyczna ceaha wynalazku jest to, ze kait pomiedizy ramionami, a kolnierzami na¬ kladki górnej do nich przylegajacymi jest, w jej stanie nienaprezonym, mniejiszy od 90°, korzy¬ stnie mniejszy od 80°, z tym, ze dopiero w czasie sciskania zlacza., pod odpowiednio powiekszonym naprezeniem gnacym wynosi co najmniej w przy¬ blizeniu 9'0°.Ptrzy tym zlacze zaciskowe wedlug wynalazku dopuszcza zmiany udzialu naprezenia gnacego ko¬ lejnych stopni odksztalcania, w zaleznosci od po¬ trzeby i uzyskanego w ten sposób calkowitego naprezenia gnacego, które ze wzgledu na dopie¬ ro pózniej zamykajaca sie szczeline pomiedzy po¬ wierzchniami podpierajacymi segmentów profilo¬ wych, swiadomie na pOcJzaltku dobiera wieksza o peiwtna czesc, która w czasie pierwiszego ruchu wsuwania segmentów przy zamykaniu szczeliny po¬ nownie zanika. W ten sposób jest mozluwe ultrzy- manie zadanego stanu naprezenia wewnatrz zla¬ cza przystosowanego do sily . zacisku, bez wzgle¬ du na to, kiedy w czasie pózniejszego ruchu wisuswania profili zamknie sie ostatecznie szczelina bez dodaitkowego kontrolowania naprezenia a przede wszystkim bez dociagania sordb naprezatfa- cycfcu Aby umozliifwic nieunikniony ruch wychylania sruib naprezadacych, z uwzglednieniem polozenia 15 20 25 30 wyjsciowego nakladki górnej (w odniesieniu do jej ramion i kolnierzy), bez doprowadzania p;zy tym do giecia w niedopuszczalny, sposób, jest we¬ dlug wynalazku celowe gdy wylbirania, dla' pirzy- 5 jecia siruib napreizagacych, w kolnierzach nakladki dojnej sa otworami, o . srednicy . wewnetrznej zna¬ cznie wiekszej od..srednicy trzonu srulby, a k;^l- nierze nakladki mada na swojeij , stronie dolnej wytoczenie w- postaci czasizy kulistej, dla przegiu- *i0 bciwego podparcia ..kulistej nakretki. Natomiast wybrania dla przyjecia srub naprezajacych w kol¬ nierzach nakladki górnej sa celowo uksztaltowa¬ ne ji.ako szczeliny, otwarte w kierunku, wolnych krawedzi, przy,, czym w ten sposób uksztaltowane w postaci widelek kolnierze, maja na stronie górnej ..zasadniczo, kolowe zaiglelbienia, skierowane w dwóch: do siebie prostopadlych plaszczyznach, jako wybrania dla lba w postaci glówki mlotka sr,uby naprezajacej, a lby podchwytujace kolnie¬ rze sa zakrzywione beczkowato, nie tylko w kie¬ runku wzdluznym segmentów profilowych, ale takze w plaszczyznie .poprzecznej do niego.W ten sposób sruby naprezajace, przy" dociaga¬ niu zlacza, moga . wykonywac ruch wychylmy, skierowany do segmentów profilowych, wokól osi srodkowej, skierowanej do segmentów profilo¬ wych, czaszy kulisitej, sluizacej jako lozyskowanie i , podparcie, pomiedzy nakretka a strona dolna kolnierzy nakladki dolnej, bez potrzeby przyjmo¬ wania przy tym, w obszarze trzona-sruiby innych sil niz czyste sily rozciagajace.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykladach wykonania ha rysunku, na którym flig. 1 przedstawia schematycznie trzyczesciowe 35 odrzwia, podatne Ofbwodowo, fig. 2 — obszar za¬ kladki, dwóch lezacych jeden w drugim odcin¬ ków segmentów profilowych, ze zlaczami zacisko¬ wymi, fig. 3 — w powiekiszionej podziailce przekrój poprzeczny wedlug linii III — III na fig. 2, fig. 4 40 — zlacze zaciskowe przedstawione na fig. 2 na lewo, w jeszcze raz powieikszonym widoku z bo¬ ku, czesciowo w przekroju, fig. 5 — jedna polo¬ we symetryczna zlacza w przekroju wedlug li¬ nii V—V na fig. 4, a fig. 6 — wycinek A we- 45 dlug fig. 5, w odmiennej postaci wykonania.Odrzwia schematycznie uwidocznione na fig. 1 skladaja sie z trzech profilowych segmentów 1, 2 i 3, z których segmenty - profilowe 1 i 3 tworza ramie boczne, a przechodni zakrzywiony segment 50 profilowy 2 luk stropu lub segment stropnicy. Jak jest widoczne z fig. 1 segmenty profilowe 1, 2, 3 na koncach zachodza wzajemnie na siebie. Obszar zakladki 4 pomiedzy segmentami profilowymi 1 i 2 jest blizej uwidoczniony w widoku z boku na 55 fig. 2. 5 jest oznaczony spag, na którym obydwa segmenty 1 i 3 odrzwi podpieraja sie swoimi dol¬ nymi koncami. Górotwór otaczajacy zewnatrz od¬ rzwia i je obciazajacy nie jest przedstawiony na fig. 1 . 6e Wedlug figury 2 segment profilowy 1, to zna¬ czy ramie boczne, tworzy profil zewnetrzny, a segment profilowy 2, to znaczy luk stropu, profil wewnetrzny. Jak wynika z fig. 2 w polaczeniu * fig. 3, obydwa profile sa przystajace, to znaczy 65 w odniesieniu do swoich postaci przekrojów po-119 387 11 12 przecznych sa one identyczne i wykonane sa z jednakowych profili walcowanych. ¦? Profile sa w obszarze zakladki 4- ulozone jeden w drugim, i zwykle tak uksztaltowane, ze gdy calkowicie leza jeden w drugim, podpieraja sie wzajemnie bezpo^ srednio za pomoca kolnierzy la lub 2a, podczas gdy pomiedzy dnami Ib lub 2a pozostaje szczeli¬ na. W obszarze zebra lub ramienia lc lub 2c obydwa profile leza wprawdzie obok siebie, jed¬ nakze bez wywierania przy tym na siebie istotne¬ go wzajemnego zakleszczania.Wzajemnego polozenia idealnego, uwidocznio¬ nego n^L.fig. 3, profile w normalny-sposób same nie zajmuja. Z powodu tolerancji wykonania, któ¬ ra moze pochodzic nie tylko z zuzycia walców, ale takze z odksztalcenia gnacego, one zapadaja sie jeden w drugim raczej w zasadniczym przy¬ padku tylko tak gleboko, ze pomiedzy ich kol¬ nierzami pozostaje wieksza lub mniejsza 'szczelina* Podczas gdy tolerancje, wynikajace z zuzycia wal¬ ców maja przede wszystkim wplyw na grubosc scian róznych obszarów profili, a tolerancje wy¬ nikajace z procesu giecia wywieraja wplyw, zwlaszcza, na to, ze profile moga miec rózne wiel¬ kosci kata otwarcia.Te odchylki wymiarów w wymiarach poprzecz¬ nych profili sa naturalnie tym wieksze, im sa ciezszej klasy ciezarowej profili. Podczas gdy pro¬ file lekkich klas ciezarowych jeszcze wzglednie prosto zostaja umieszczone w polozeniu widocz¬ nym na fig. 3 np. przez uderzenie mlotkiem lub tp. jest to przy profilach ciezkich klas ciezaro¬ wych, z powodów latwo zarozumialych nie bardzo mozliwe. Nastepstwem tego jest zamykanie sie szczeliny, w ten sposób pozostawionej, dopiero wtedy,. gdy profile lub s^gm&ity profilowe pod naciskiem górotworu zaczynaja sie wsuwac w ob¬ szar zakladki na wystarczajaca dlugosc, co praw¬ da dopiero pod warunkiem wystarczajaco wysokiej sily zacisku zlacza, za pomoca której profile w obszarze zakladki sa sciskane wzajemnie.- Podczas: gdy zlacze zaciskowe 6 przedstawione na lewo na fig. 2 jest zacisniete za pomoca noska 6a, wystajacego promieniowo do zewnatrz od strony czola z profilem wewnetrznym 2, to zlacze zaciskowe 7 przedstawione na prawo na fig. 2 jest zacisniete za pomoca odpowiedniej nasadki 7a z profilem zewnetrznym 1. W ten sposób obydwa zlacza zaciskowe S i 7 przy wsuwaniu profili pod odpowiednim obciazeniem górotworu, poruszaja sie jeden od drugiego, mianowicie odpowiednio do wymiaru powiekszajacej sie zakladki.W przeciwnym razie oba zlacza zaciskowe 6 i 7 uksztaltowane bylyby jednakowo, ale takze byly¬ by jednakowe w odniesieniu do zwyklych zlacz zaciskowych odrzwi. Ich uksztaltowanie wynika jasno z fig. 3. Takie zlacze zaciskowe ma zawsze nakladke górna i dolna 8 lub 9 oraz napinajace dwie sruby naprezajace 10 z nakretkami 11.Nakladka górna 8 sklada sie z zebra 12, które laczy wzajemnie obydwa ramiona 13 oraz z oby¬ dwu kolnierzy 14, przylegajacych do dolnych kon¬ ców-ramion i wystajacych na zewnatrz.•Na figurze 3 nakladka górna 8 w ten sposób za¬ rli 15 25 30 35 40 45 50 55 gieta w postaci U i wykonana z odcinka protilu walcowanego przez przeciecie na okreslona dlu¬ gosc jest przedstawiona w stanie wyjsciowym, nieodksztalconym.Nakladka .dolna 9, która obejmuje od strony dna profil zewnetrzny 1, ma w danym przypadku czesc zebrowa 15 oraz ramiona 16, przylegajace do niej obustronnie, do których ' górnych konców przylegaja, takze na zewnatrz wystajace kolnie^ rze 17. Takze, w odniesieniu do nakladki dolnej 9 fig. 3 pokazuje w przyblizeniu jej postac, w sta¬ nie nienaprezonym.Dalsze wazne szczególy sa dokladniej opisane, na podstawie powiekszonych fig. 4 i 5. Zwlaszcza z fig. 4 jest widoczne, ze kolnierze 14 nakladki górnej 8 sa uksztaltowane w postaci 'widelek; Maja one na swojeij stronie górnej wykonane w dwóch do siebie prostopadlych plaszczyznach za¬ sadniczo kolowe zaglebienia 18, 19, jako wybrania dla lba 10» w postaci glowy mlotka sruby napre¬ zajacej 10, a lby podchwytujace kolnierze 14 sa zakrzywione beczkowato nie tylko w kierunku wzdluznym, ale takze w plaszczyznie poprzecznej do niego.Kolnierze 17 nakladki dolnej 9 maja zamiast tego otwory 20, których srednica zewnetrzna jest wieksza od srednicy trzonu sruby. Na stronie dol¬ nej kolnierze 17 nakladki dolnej 7 sa zaopatrzone w wybrania 20a, w postaci czaszy kulistej, któ¬ rych promien jest dopasowany do kulowego kol¬ nierza oporowego 11a, nakretki 11.W ten sposób podpiera sie przegubowo nie tyl¬ ko leb lOa sruby naprezajacej lOa na stronie górnej kolnierza 14 nakladki górnej 8, ale takze kulowy kolnierz oporowy Ha nakretki 11 na stro¬ nie dolnej .kolnierza 17 nakladki dolnej 9 tak, ze sruby naprezajace razem z nakretka, przy docia¬ ganiu zlacza moga wykonywac odpowiedni ruch wychylny w kierunku do segmentów profilowych tak, ze trzon sruby- jest przy tym obciazony na zginanie.Na figurze 5 glówna os symetrii zlacza jest oznaczona Y—Y. Polozenie wyjsciowe nakladki górnej 8, nakladki dolnej 9 i sruby naprezajacej 10 jest uwidocznione za pomoca linii ciaglych, na¬ tomiast liniami punktowo-kreskowymi zilustrowa¬ no zmiany polozenia tych czesci przy dociaganiu lub sciskaniu srub naprezajacych. Kiedy zebro 12 nakladki górnej 8 w stanie nienaprezonym na swojej stronie dolnej tworzy prosta plaszczyzne, zwezenie sie scian, powiekszajaca sie w kierunku glównej osi symetrii Y—Y, powoduje zmiane kata w ten sposób, ze miejsca nieznacznych wzmocnien scian zbiegaja sie w glównej osi symetrii. W sta¬ nie naprezenia proporcje odwracaja sie tak, ze wtedy strona górna zebra 12 tworzy prosta pla¬ szczyzne, podczas gdy strona dolna ma w obszarze glównej osi symetrii przegiecie. Ramiona 13, na¬ kladki górnej 8 sa w stanie nienaprezonym pochy¬ lone bocznie pod katem co najmniej 5° wobec glównej osi symetrii Y—Y i zwykle tak uksztalto¬ wane, ze maja one w przyblizeniu w srodku swo¬ jej dlugosci wieksza grubosc scian. Zwykle zarys zewnetrzny, jak widac zwlaszcza z fig. 5, jest tak dobrany, ze nakladka górna w obszarze kata,119 387 13 14 pomiedzy zebrem 12 a ramieniem 13 w ciagu swojego naprezania, przylega stale do odpowied¬ niego zarysu na stronie górnej oraz na stronie dolnej kolnierza 2a profilu wewnetrznego 2 tak, ze tam przede wszystkim istniejaca szczelina x jest zamykana. W ciagu tego pierwszego stopnia odsztalcania takze szczelina xv przede wszystkim jeszcze istniejaca, pomiedzy powierzchnia zewne¬ trzna kolnierza 2a profilu wewnetrznego 2, a po¬ wierzchnia wewnetrzna lezacego naprzeciwko od¬ cinka wzdluznego 13a ramienia 13 jest zamykana.Sily wywolane przez to w obszarze strzalek p, Pt wynosza w przyblizeniu w rzedzie wielkosci 31.Wywoluja one z jednej strony dalsze naciski wzajemnie lezacych jeden w drugim segmentów profilowych 1 i 2, w celu wyrównania kazdorazo¬ wo istniejacych tolerancji wymiarowych, pomiedzy obydwoma profilami, a z drugiej strony dodatko¬ wa sila zacisku, mianowicie pj, pomiedzy ramie¬ niem 13 nakladki górnej 8 a kolnierzem 2a pro¬ filu wewnetrznego 2, która podwyzsza dodatkowo zamkniecie cierne profili wewnatrz zlacza do ta¬ kiego zamkniecia ciernego, które i tak jest wywo¬ lane w obszarze powierzchni podpierajacych bez¬ posrednio pomiedzy kolnierzami profilu, skoro tyl¬ ko tam jeszcze istniejaca szczelina ostatecznie za¬ myka sie. Zwiekszony w ten sposób, przez do¬ datkowe zamkniecie cierne, pomiedzy ramionami nakladki górnej a powierzchniami zewnetrznymi kolnierza profilu zewnetrznego 2, opór wsuwania nie oddzialywuje na zlacze 6, przedstawione na fig. 5, poniewaz zlacze to i tak jest sprzezone przymusowo, przez od strony czolowej wystajacy nosek 6a, z profilem wewnetrznym 2. Opór ten wywiera jednak wplyw w obszarze zlacza 7, po¬ niewaz ono jest z drugiej strony sprzegniete z pro¬ filem zewnetrznym, a zatem odbywa sie ruch wzgledny pomiedzy nim a profilem wewnetrz¬ nym 2, skoro tylko profile pcd odpowiednim ob¬ ciazeniem górotworu, dalej zsuwaja sie.Aby to dodatkowe zamkniecie. cierne pomiedzy ramionami nakladki górnej 8 a profilem zewne¬ trznym 1, w przypadku zlacza 6, przedstawionego na fig. 5, zuzytkowac, zachodzi przy dalszym do¬ ciaganiu sruby naprezanej lub nakretki, w drugim stopniu odksztalcania — przez odpowiednie od¬ ksztalcenie gnace ramie 13 takze zamkniecie szcze¬ liny x2, podczas gdy powierzchnia wewnetrzna dolnej polówki ramion 13b, pochylona o okolo 10° wobec glównej osi symetrii jest przyciskana do powierzchni zewnetrznej kolnierza profilu zewne¬ trznego 1. Wystepujacy przy tym nacisk w obsza¬ rze strzalki p2 lezy w rzedzie wielkosci okolo 61.Wynikajace z tego zamkniecie cierne jest tak wy¬ sokie, ze ono przyczynia sie do znacznego podwyz¬ szenia oporu wsuwania obydwu profili, mianowi¬ cie niezaleznie od tego, czy poczatkowo jeszcze istniejaca szczelina pomiedzy kolnierzami obydwu profili jest juz calkowicie zamknieta i tam jedy¬ nie oddzialywuje calkowicie zamkniecie cierne.Ostatecznie, w trzecim stopniu odksztalcania przez dalsze dociaganie nakretek 11 jest elastycz¬ nie wyginany kat, pomiedzy ramionami 13 a kol¬ nierzami 14 nakladki górnej, który w stanie wyj¬ sciowym wynosi okolo 82°. Poniewaz ramiona na- 10 15 20 30 35 40 50 60 kladki górnej 3 podpieraja sie przy tym pewnie wobec powierzchni zewnetrznych kolnierzy oby¬ dwu profili, przyrost naprezenia gnacego jest cak duzy, ze w obszarze strzalki p3 wystepuje pewna sila wzdluzna srub o pozadanym rzedzie wielko¬ sci, w przyblizeniu 10 a nawet 12 t, która jest wlasciwa dla sily nacisku wewna'rz zlacza i wy¬ znacza za'.em takze naprezenie normalne, za po¬ moca którego lezace jeden w drugim profile 1 i 2 dociskaja sie wzajemnie w obszarze swoich kol¬ nierzy lub podpieraja sie wzajemnie, jezeli tylko szczelina, znajdujaca sie ewentualnie pomiedzy nimi jest zamknieta po pierwszym ruchu wsuwa¬ nia.Calkowite naprezenie gnace nagromadzone w ten sposób wewnatrz zlacza zaciskowego zmniej¬ sza sie wprawdzie przy zamykaniu tej szczeliny, jednakze spadek naprezenia w porównaniu do wielkosci szczeliny, w porównaniu np. do sprezy¬ ny talerzowej, jest stosunkowo nieznaczny.Jezeli jednak zostanie utrzymana wewnatrz zlacza sila zacdsku o rzedzie wielkosci okolo 10 t, to przy zlaczu zaciskowym wedlug wynalazku, naprezenie wynosi od razu sile okolo 12 t, aby dostosowac sie w ten sposób do przebiegu pierw¬ szego ruchu wsuwania zamykajacego szczeline.Jak wynika z fig. 5, grubosc scian nakladki górnej 8 powieksza sie, wychodzac ze srodka ze¬ bra 13 w obszar glównej osi symetrii Y—Y, w kierunku do ramion oraz, zwlaszcza do obszaru przejsciowego pomiedzy ramieniem 13 a kolnierza¬ mi 14, przy czym wiekszosc nagromadzonego ma¬ terialu znajduje sie w obszarze wierzcholka, po¬ miedzy ramionami a kolnierzami do nich przyle¬ gajacymi.Równiez w przypadku nakladki dolnej 9, gru¬ bosc scian powieksza sie, wychodzac ze srodka zebra w obszarze glównej osi symetrii Y—Y, w kierunku do konców ramion, z tego powodu, ze tam znajduje sie miejsce najwiekszej grubosci sciany. W tym obszarze wierzcholka 16 nakladki dolnej 9 odsadzenie w postaci zgrubienia 16a, któ¬ re wystepuje w kierunku do obszaru odsadki, slu¬ zacej do podparcia na stronie dolnej kolnierza profilu zewnetrznego 1 i które jest zasadniczo do¬ pasowane do zarysu. Takze kolnierze 17 nakladki dolnej 9 przy dociaganiu srub naprezajacych 10 lub nakretek 19 sa elastycznie wyginane, jak wy¬ nika z fig. 5 na podstawie linii punktowo-kresko- wych, mianowicie tak, ze one w ostatecznym po¬ lozeniu naprezania wobec strony dolnej kolnierza 14 nakladki górnej 8 leza w przyblizeniu plasko- -równolegle.W ten sposób zlacze zaciskowe w ostatecznym naprezonym stanie tworzy zasobnik energii, nala¬ dowanej na podstawie odksztalcenia gnacego, któ¬ ry zasadniczo podtrzymuje zadany wysoki stan naprezenia za pomoca wynikajacej z tego wyso¬ kiej sily zacisku, takze po wiekszej drodze wsu¬ wania i dlatego nie ma dalej koniecznej potrzeby ciaglego kontrolowania srub naprezajacych i po¬ nownego dociagania.Jak wynika z fig. 5 obydwa odcinki wzdluzne 13a i 13b ramienia 13 nakladki górnej 8 od stro¬ ny wewnetrznej sa zaopatrzone w powierzchnie119 38T 15 i« skierowane do siebie pod stopniowym katem, aby umozliwic w ten sposób stopniowy styk najpierw na powierzchni zewnetrznej kolnierza profilu we¬ wnetrznego i potem na powierzchni zewnetrznej kolnierza profilu zewnetrznego pod odpowiednim obciazeniem gnacym ramiona.W odmiennej postaci wykonania, widocznej na fig. 6 sa zamiast tego przewidziane na powierzchni wewnetrznej ramiona noski podpierajace 21, 22, które sa uksztaltowane w postaci listwy^ i za po¬ moca których górny i dolny odcinek wzdluzny ramienia 13a lub 13b podpiera sie na dwóch kolej¬ nych stopniach, najpierw na powierzchni zewne¬ trznej kolnierza profilu wewnetrznego 2 i potem na ? powierzchni zewnetrznej profilu zewnetrznego l.^ftffiiewaz przekrój poprzeczny ramienia 13 na- klad^i górnej 8 z powodu nosków podpierajacych 21, 22, w obszarze pomiedzy nimi jest uksztalto¬ wany w sposób oslabiony, przyrost naprezenia gnacego miedzy pierwszym i drugim stoppiem od¬ ksztalcenia jest odpowiednio zmniejszony tak, ze ta postac wykonania nadaje sie zasadniczo dla zla¬ czy zaciskowych, których sila zacisku moze byc w przyblizeniu niska, w odniesieniu Ho lekkich klas ciezarowych profili. PL