Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie steru¬ jace dla nozy spagowych struga weglowego prze- surwalnego wrizluz przodka wybierakowego, przy czym dluta denne od strony koncowej umieszczo¬ ne sa przynajmniej na jednym odchylanym i obra- cailnym wokól osi przebiegajacej w poprzek do plaszczyzny przodka wybierkowego, dzwigarze i z polozenia roboczego, w którym one leza na spagu, a dzwigar przylega do ogranicznika ruchu jego od¬ chylen, okreslajacego poziom ciecia oraz odchyl- ne sa do polozenia, w którym wylkazuja odstep od spaga. Stnug weglowy tego rodzaju jest opi¬ sany i przedstawiony w zgloszeniu DE-OS 2 250 535.Jest to symetrycznie do swej osi poprzecznej wy¬ posazony w noze tak, ze moze on wykonywac prace urobkowa w obu kierunkach jazdy.Ustawione w danym przypadku w kierunku jazdy noze sa odchylalne w pozycji, w której po¬ zostaja one na spagu w polozeniu roboczym do pozycji, w której wykazuja one odslep od spaga.Przez to otwiera sie przed nieskierowanymi w kierunku jazdy i dlatego niepracujacymi nozami mozliwosc wychylania z polozenia roboczego, w którym one nie szlifuja wzdluz spaga i dlatego przy tym równiez nie scieraja sie. Ograniczanie drogi odchylania, na której obecny dzwigar od-: chylamy jest do polozenia roboczego, nastepuje za pomoca przestawialnego ogranicznika ruchu skladajac sie ze sworznia wtykowego, który prze- r suwany jest w liczne utworzone w korpusie stru- 10 ltf 20 25 30 ga otwory sworzniowe wtykowe i w stosunku do którego odchyla sie dzwigar. Ograniczanie drogi odchylania, na której noze spagowe odsuwaja sie od spaga, tworzone jest przez umyslnie do tego przewidziany i wspóldzialajacy z dzwigarem nie^ przesitawiailny ogranicznik ruchu.To urzadzenie do sterowania posiada te wade, ze przy zmianie kierunku jazdy nie zabezpieczo¬ ne jest wchodzenie dlut dennych w polozenie ro¬ bocze wzglednie ich wychylanie z polozenia ro¬ boczego. Zdarza sie, ze zastosowane noze spago¬ we wchodza w polozenie robocze dopiero po kil¬ ku metrach jazdy lub w ogóle w polozenie ro¬ bocze nie wchodza.Ze zgloszenia DE-AS 2 340 302 znany jest strug weglowy z jednym dzwigarem odchylanym, w plaszczyznie poziomej, który niesie skierowany ku przodkowi wybierkowemu sworzen kolcowy. Swo- rzen ten ma zadanie takiego odchylania dzwigara dlutowego w czasie jazdy struga, ze dluta wska¬ zujace w kierunku jazdy — wchodza w polozenie robocze, to znaczy atakuja przodek wybierkowy.Nastepuje to na skutek oporu, na który napoty¬ ka sworzen kolcowy przy przodku wybierkowym.Urzadzenie uprzednio opisane okreslone jest poje¬ ciem „wspomagany przechyl". Nie nadaje sie ono jednak do sterowania dlutami dennymi struga — okreslonego na wstepie rodzajoi.Zadaniem wynalazku jest stworzenie urzadzenia sterujacego oikreslonego na wstapie rodzaju, przy 117 341117 341 3 pomocy którego zabezpieczone jest wprowadzanie dlut dennych w polozenie robocze — wzglednie odchylanie ich z polozenia roboczego przy kazdej zmianie poruszania sie struga.Zadanie to rozwiazane jest przez to, ze dzwi¬ gar posiada skierowany ku spagowi kolcowy wy¬ step wspomagajacy zmiane kierunku. Przy jed¬ nym zbudowanym zgodnie z tym pouczeniem stru¬ gu weglowym noze spagowe sa niezwlocznie po kazdej zmianie kierunku ruchu struga wprowa¬ dzane w polozenie robocze wzglednie odchylane z polozenia roboczego. W tym polozeniu dluta denne zatrzymane sa az do nastepnej zmiany kie¬ runku, a mianowicie na zasadzie oporu, który spóg przeciwstawia sworzniowi kolcowemu.Dzwigar posiada obok skierowanego ku spago¬ wi, wspomagajacemu zmiane kierunku kolcowego wystepu, skierowany ku stropowi, ograniczajacy wychylanie ogranicznik ruchu, a kolcowy wystep i ogranicznik ruchu polaczone sa w jedna wymie¬ nialna jednostke konstrukcyjna. Przy tym uksztal¬ towaniu kolcowy wystep tworzy równoczesnie ogranicznik ruchu odchylania dzwigara. W ten sposób oszczedzany jest umyslnie do tego celu przewidziany ogranicznik ruchu. Oprócz tego moga byc wymieniane zuzyte kolcowe wystepy (sworz¬ nie) i stosowane w róznej formie i/lub wielkosci.Kolcowy wystep lub jego wierzcholek sklada sie z materialu odpornego na scieranie.Uklad ten prowadzi do zmniejszenia zuzycia (scierania) kolcowego wystepu (sworznia) i do przedluzania w ten sposób jego trwalosci.Zgodnie z wynalazkiem odstep wierzcholka kol¬ cowego wystepu nastawiamy jest przez os odchy¬ len. Dzieki jemu wielkosc oporu jaki spag prze¬ ciwstawia kolcowemu wystepowi, moze byc do¬ stosowana do wlasciwosci urabianego wegla. Na¬ stepuje to przez zwiekszenie lab zmniejszenie gle¬ bokosci wnikania, z która kolcowy wystep wcis¬ ka sie w spóg. Gdy przy kolcowym wystepie be¬ dzie utrzymany tylko tak duzy opór roboczy, ze osiagnie on pewnie swój wyzej wymieniony cel, wówczas w zmniejszonych granicach pozostanie równiez zuzycie kolcowego wystepu (sworznia).Nastepnie zgodnie z wynalazkiem kolcowy wy-. step zatrzymywalny jest wewnatrz swego obsza¬ ru fiastawiailnosci przez zasuwe, która wprowa- dzadna jest w wybrania (poprzeczne rowki) kol¬ cowego wystepu, które posiadaja rózne odstepy od osi odchylen. Dzieki temu uzyskuje sie proste kolcowe wystepy wewnatrz jego obszaru sterowa¬ nia.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony przy¬ kladowo na rysunku, na którym fig. 1 przedsta¬ wia strug weglowy z urzadzeniem sterujacym dla nozy spagowych w widoku od strony przodka we¬ glowego, fig 2 — strug weglowy wedlug fig. 1 w widoku z boku z lewej strony, fig. 3 — przekrój czastkowy po linii III—HI na fig. 1.Przedstawiony strug weglowy jest ogólnie ozna¬ czony cyfra 1. Przesuwa sie on po prowadnicy 2 wzdluz nie zaznaczonego tu przodka wybierkowe¬ go. Jako naped sluzy równiez nie przedstawiony tu lancuch nosny, który rozciaga sie pod prowad¬ nica 2 po obu stronach struga 1 i przylaczony jest do przystawki 3 struga 1 podchwytujacej od dolu prowadnice 2. Od strony przodka wybierko¬ wego strug 1 jest wyposazony w noze 4 umoco¬ wane na dzwigarach i skierowane z jednej strony 5 w kierunku jazdy 5, a z drugiej strony w kierun¬ ku jazdy 6. W ruchu noza 4 odlupuija bryly we¬ gla z nieprzedstawionego tu przodka wybierkowe¬ go, które doprowadzane sa przy pomocy plasz¬ czyzn czolowych (7, 8) wybiegajacych pochylo w 10 dotychczasowym kierunku 5, 6 po prowadnicy 2 do zaznaczonego tu tylko przenosnika przodkowego 9.Pracujace na spagu 11 noze 4 oznaczone sa jako noze spagowe które w danym przypadku umocowa¬ ne sa lustrzanie od strony koncowej do zbudowa- 15 nego w ksztalcie okraglego segmentu dzwigara 13, tak ze w danym przypadku umocowane don noze spagowe 12 — wskazuja w odpowiednim kierunku jazdy 5, 6. Dzwigary 13 maja, jak to najlepiej moz¬ na zauwazyc na fig. 3 przekrój poprzeczny w 20 ksztalcie litery T i sa w ten sposób prowadzone po odpowiednio wbudowanej w ksztalcie luku ko¬ lowego prowadnicy przy strugu 1, ze sa one od- chylalne w plaszczyznie pionowej równolegle do przodka wybierkowego wokól osi odchylen 14prze- 26 biegajacej na zewnatrz struga 1. Uklad ten umo¬ zliwia w jeszcze jasniejszy sposób sterowanie wy¬ sokoscia robocza nozy spagowych 12, a z nia po¬ ziomem ciecia. Oprócz tego noze spagowe 12, które przy dotychczasowym kierunku jazdy 5, 6 nie pra- . 30 ouja, moga odsuwac sie od spaga 11, przez co uni¬ ka sie niekorzystnego scierania nozy spagowych 12.Sterowanie wysokoscia robocza nozy 12 nastepuje poprzez wielostopniowy ogranicznik ruchu 15, któ¬ ry utworzony jest przez wielokat 16, którego po- 36 wierzchnie ograniczajace 17 doprowadzane sa do pozycji dzialania poprzez obrót wielokata 16 wo¬ kól osi 18 przebiegajacej poziomo i w poprzek przodka wybierkowego. Na fig. 1 oba dzwigary 13 znajduja sie w polozeniu roboczym. 40 Kazdy dzwigar 13 przedstawia promieniowo ku spagowi 11 wysuniety sworzen kolcowy 19, który trzymany jest jako ruchomy promiennikowo, przy dzwigarze 13 za pomoca przystawki 21. Ustawianie odstepu a wierzcholka sworznia kolcowego 19 od 45 osi odchylen 14 i zatrzymanie sworznia kolcowego nastepuje przez przysrubowana do przystawki 21 zasuwe 23, która wsuwa sie w wyrobiony w swo¬ rzniu kolcowym poprzeczny rowek 24. Sworzen kol¬ cowy 19 przedstawia dwa rowki poprzeczne 24, któ- 50 re umozliwiaja ustawianie odstepu a dwustopnio¬ wo.Swiorzen kolcowy 19 wciska sie w zaleznosci od swego polozenia mniej lub bardziej gleboko w spag 11 lub w znajdujace sie na spagu zwaly wegla. Ze 55 wzgledu na opór, na który napotykaja na spagu sworznie kolcowe 19 przy jezdzie struga, dzwigary 13 obciazane sa sila przeciwstawna do dotychcza¬ sowego kierunku jazdy. Prowadzi to do tego, ze dluta denne ustawione w kierunku jazdy bezzwlo- 60 cznie po rozpoczeciu jazdy nachylaja sie w swe polozenie robocze, a noze spagowe ustawione prze¬ ciwstawnie do kierunku jazdy odchylaja sie od swego polozenia roboczego. Kazdy sworzen kolco¬ wy 19 tworzy przy pomocy umieszczonej przy *5 strugu 1 plaszczyzny oporowej 25 ogranicznik ru-5 117 341 6 chu 26, który ogranicza droge odchylen, po której noze spagowe 12 odchylane sa od spaga 11.Dla zmniejszenia scieralnosci sworzni kolcowych 19 skladaja sie one lub przynajmniej ich wierz¬ cholki 22 z materialu odpornego na scieranie.Zastrzezenia patentowe 1. Urzadzenie sterujace dla nozy spagowych struga weglowego przesuwalnego wzdluz przodka wybierkowego, przy czym noze te od strony kon¬ cowej umieszczone sa przynajmniej na jednym odchylailnym i obracalnym wokól osi przebiega¬ jacej w poprzek od plaszczyzny przodka wybier¬ kowego — dzwigarze i z polozenia roboczego, w którym one leza na spagu, a dzwigar przylega do ogranicznika ruchu jego odchylen okreslajacego poziom ciecia oraz odchyilne sa do polozenia, w którym wykazuja odstep pod spaga, znamienne tym, ze dzwigar (13) posiada skierowany ku spa¬ gowi (11) wspomagajacy zmiane kierunku kolco¬ wy wystep (19). 2. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze dzwigar (13) posiada obok skierowanego ku spagowi (11) wspomagajacego zmiane kierunku kolcowego wystepu (19) skierowany ku stropowi, 5 ograniczajacy wychylanie ogranicznik ruchu (26), a kolcowy wystep (19) i ogranicznik ruchu (26) polaczone sa w jedna wymienialna jednostke konstrukcyjna. 3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1 albo 2, znamien¬ ne tym, ze kolcowy wystep (19) lub jego wierz¬ cholek (22) wykonany jest z materialu odpornego na scieranie. 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze odstep (a) wierzcholka (22) kolcowego wystepu (19) nastawialny jest przez os odchylen (14). 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 4, znamienne tym, ze kolcowy wystep (19) zatrzymyiwalny jest we¬ wnatrz swego obszaru nastawiaflnosci przez zasu¬ we (23), która wprowadzalna jest w wybrania (po¬ przeczne rowki 21) kolcowego wystepu (19), które posiadaja rózne odstepy od osi odchylen (14). 15117 341 FIG. 1 X h 2S 22 •ar FIG. 2 FIG. 3 Drukarnia Narodowa, Zaklad Nr S, 408/82 Cena 100 zl PL