Przedmiotem wynalazku jest srodek powloko¬ wy do powlekania antykorozyjnego, zawierajacy katodowo czynny metal, a zwlaszcza chlorek cyn¬ ku, który zastosowany do powierzchni metalicz¬ nej stanowi powloke chroniaca przed korozja oraz sposób jego wytwarzania.Powloki ochronne zawierajace cynk stosowano do zabezpieczania powierzchni metali, zwlaszcza zelaznych, przed korozja. W opisie patentowym St. Zjednoczonych Ameryki numer 3056684 opisa¬ no powloki z cynkiem jako wypelniaczem w któ¬ rym jako nosnik stosowano ortokrzemian czteroety- lowy. Inny sposób wytwarzania powlok ochronnych .zawierajacych cynk przedstawiono w opisie pa¬ tentowym St. Zjedn. Ameryki numer 3730743, we-r dlug którego pyl cynkowy wprowadza sie do nos¬ nika otrzymanego droga hydrolizy i kondensacji polikrzemianu alkilowego. Po zmieszaniu tego nos¬ nika z cynkiem i zastosowaniu mieszaniny do po¬ wierzchni powstaje powloka schnaca w ciagu kilku godzin. Jezeli jednak cynk doda sie do nos¬ nika w trakcie powlekania, wówczas na skutek reakcji cynku z nosnikiem nastepuje w ciagu kil¬ ku godzin zzelowanle, bedace przyczyna krótkiej, nie do przyjecia trwalosci powloki.W przypadku wielu znanych powlok ochronnych zawierajacych cynk wystepowalo klopotliwe wy¬ wiazywanie sie gazu. W takich srodkach przecho¬ wywanych w ciagu ponad okolo dwóch miesiecy w temperaturze pokojowej wywiazywal sie gaz, 10 15 23 30 zwlaszcza wodór. Jednym z rozwiazan problemu wydzielania gazu w pojedynczych srodkach powlo¬ kowych zawierajacych cynk jest zainstalowanie w pojemniku cisnieniowego zaworu spustowego, przez który moze uchodzic wodór. Takie odstep¬ stwa od standardowych sposobów sa jednak nie¬ pozadane, wymagaja stosowania specjalnych po¬ jemników i komplikuja sposób wytwarzania. Po¬ nadto, stwarza to pewne niebezpieczenstwo, bowiem lotne, palne rozpuszczalniki równiez moga ucho¬ dzic przez cisnieniowy zawór spustowy.Inne, bogate w cynk srodki do powlekania, za¬ wierajace na ogól nieuwodniona krzemionke ko¬ loidalna, zawieszona w rozpuszczalniku organicz¬ nym, chlorek cynku i pyl cynkowy, przedstawiono w opisie patentowym St. Zjedn. Ameryki nr 3615730. Stwierdzono, ze powloki te maja pewne wady; na przyklad okres ich uzytkowania nie prze¬ kracza miesiaca.Nie mozna uzyskac krzemianowych srodków (sposród wyzej opisanych) do powlekania, zawie¬ rajacych cynk, których okres uzytkowania siegal¬ by kilku miesiecy i z których mozna by otrzymac powloki o wlasnosciach porównywalnych z wla¬ sciwosciami powlok wedlug wynalazku.Wynalazek niniejszy dotyczy wiec srodka po¬ wlokowego do powlekania antykorozyjnego zawie¬ rajacego katodowo czynny metal, zwlaszcza cynk, sluzacego do powlekania podloza zelaznego, z któ¬ rego zasadniczo nie wydziela sie wodór. Powloki 112 390112 390 te na podlozu zelaznym sa twarde, odporne na scieranie, a okres uzytkowania wynosi co najmniej 4 miesiace.--*'"-*<.«,•¦*.¦..«.Srotlek*powlokowi do powlekania antykorozyj¬ nego zawierajacy nosr$Lk bedacy zhydrolizowanym poljjkrzemianem w rozpuszczalniku organicznym, katpdowo czynny metal i ewentualnie wypelnia- cze'"znamienny tymf -ze nosnik stanowi kompozy¬ cja zlozona z polikrzemianu alkilowego zhydiali¬ zowanego w 50—65%, w rozpuszczalniku organicz¬ nym w ilosci 0,5—1—10 :1 i chlorku cynku w ilosci 3—5,5% wagowych w stosunku do hydro¬ lizatu, przy czym hydrolizat jest produktem otrzy¬ manym z hydrolizy polikrzemianu alkilowego za¬ wierajacym okolo 40% Si02 w rozpuszczalniku organicznym w ilosci 0,5 :1 do 10 :1 w stosunku do polikrzemianu alkilowego i okolo 0,08—0,21 m wody/m grup alkoksylowych w polikrzemianie al¬ kilowym przy pH w granicach 1,0—6,5 i w któ¬ rym stosunek, nosnika do katodowo czynnego me¬ talu i ewentualnie wypelniacza jest w granicach 10 : 90 do 70 : 30.Sposób wytwarzania srodka powlokowego do po¬ wlekania antykorozyjnego zlozonego z aktywnego katodowo metalu i nosnika utworzonego przez hy¬ drolize polikrzemianu alkilowego w rozpuszczalni¬ ku znamienny tym, ze miesza sie nosnik ze spe¬ cjalnie aktywowanym katodowo metalem i ewen¬ tualnie wypelniaczami w stosunku 10 :90 do 70 :30 w ciagu co najmniej 0,5 godz. w obojetnej atmo¬ sferze, przy czym nosnik jest produktem hydrolizy polikrzemianu alkilowego zawierajacego okolo 40% Si02 prowadzonej do poziomu 50—65% w orga¬ nicznym rozpuszczalniku stosowanym w ilosci 0,5 :1 do 10:1 w stosunku do polikrzemianu al¬ kilowego w temperaturze okolo 25—80°C w obec¬ nosci 0,08 do 0,21 m wody/m grup alkoksylowych polikrzemianu alkilowego i stosujac katalizator kwasowy w ilosci takiej by uzyskac wartosci pH w granicach 0,1—6,5 i do tego hydrolizatu dodaje sie chlorku cynku w ilosci okolo 3—5,5% wago¬ wych w stosunku do hydrolizatu.Otrzymana kompozycje miesza sie ewentualnie z wypelniaczem po czym stosuje sie do podloza zelaznego w celu utworzenia na nim powloki ochronnej.Do polikrzemianów alkilowych uzytecznych w sposobie wedlug wynalazku zalicza sie korzyst¬ nie mieszanine polikrzemdan6w etylowych, zawie¬ rajaca okolo 40 procent krzemionki o sredniej za¬ wartosci 5 atomów krzemu w czasteczce. Mozna ja otrzymac droga kontrolowanej hydrolizy krze¬ mianu czteroetylowego. Strukture polikrzemianu etylowego mozna przedstawic wzorem podanym na rysunku.Dodatkowe informacje o sposobie wytwarzania czesciowo zhydrolizowanych produktów z mono- merycznych, opisanych wyzej zwiazków krzemo- organicznych, mozna znalezc w artykule H. D.Hogana i C. A. Setterstroma, zatytulowanym „Krzemiany • etylowe" zamieszczonym w Industrial and Engineering Chemistry, 39 (11) 1364 (1947).Nosnik powloki otrzymuje sie mieszajac poli- krzemian etylowy z wystarczajaca iloscia wody i kwasnym katalizatorem, w celu zhydrolizowania. polikrzemianu etylowego w 50—65 procentach, w obecnosci rozpuszczalnika organicznego w tem¬ peraturze wrzenia od okolo 80°C do okolo 250°C. 5 Stwierdzono ze stopien zhydrolizowania jest bar¬ dzo istotny z punktu widzenia twardosci powloki i jej zywotnosci. Jezeli stopien zhydrolizowania polikrzemianu alkilowego wynosi ponizej 50 pro¬ cent, wówczas twardosc powloki po uplywie jed- 10 nej godziny (wyrazana jak dla olówków) wynosi 4B, zas po uplywie 24 godzin jest równa F. Jezeli natomiast stopien zhydrolizowania polikrzemianu etylowego przekracza okolo 65 procent, wtedy twardosc powloki po uplywie 1 godziny wynosi ll5 okolo 3B, a po 24 godzinach jest równa okolo 6H; okres uzytkowania powloki wynosi jednak tylko 2 dni, zas dopuszczalny czas magazynowania wy¬ nosi zaledwie okolo 10 dni.Pojecie stopnia zhydrolizowania odnosi sie do ao ilosci wody niezbednej do zhydrolizowania 50—65 procent grup aloksylowych zwiazanych z atomami krzemu, liczac w stosunku do ortokrzemianu czteroetylowego. Jezeli wiec stosuje sie polikrze- mian alkilowy, to ilosc wody potrzebnej do osiag- 25 niecia stopnia hydrolizy 50—65% wynosi 0,08—0,21 mola wody na mol grup alkoksylowych w poli- krzemianie alkilowym.Nie jest to wprawdzie najistotniejsze, jednak korzystne jest stosowanie rozpuszczalnika przy 30 wytwarzaniu nosnika kompozycji wedlug wyna¬ lazku. Do korzystnych rozpuszczalników zalicza sie, na przyklad wyzej wrzace etery, takie jak aloksy- alkilenole, alkoksydwualkilenole, dwualkoksydwu- alkileny i dwualkoksyalkileny. Sposród innych 35 rozpuszczalników mozna wymienic ketony, takie jak aceton, alkohole, takie jak etanol, izopropanol, butanol, heksanol i alkohol dwuacetonowy glikolev takie jak glikol etylenowy i poli(glikole alkileno- we), weglowodory, takie jak heksan, heptan, ben¬ zen, toluen i ksylen, chlorowcopochodne oraz ich mieszaniny. Czas schniecia powloki, lepkosc itd. mozna odpowiednio dopasowac przez wlasciwy do¬ bór rozpuszczalników lub ich mieszanin.Stosunek rozpuszczalnika do polikrzemianu alki¬ lowego moze sie zmieniac w szerokich granicach i zalezy od pozadanych wlasnosci koncowego spoi¬ wa. W kazdym razie zawiera sie on w granicach od okolo 0,5 :1 do 10 :1.^ Choc ilosc kwasu potrzebnego do zhydrolizowa¬ nia polikrzemianu alkilowego nie jest wielkoscia krytyczna, to korzystna jest ilosc zapewniajaca pH w granicach okolo 1,0—6,5, a korzystnie okolo 1,4—5,5. Do korzystnych kwasów nieorganicznych 55 zalicza sie kwas chlorowodorowy, siarkowy i fluo¬ rowodorowy. Kwasy te mozna stosowac same lub w mieszaninie.Mozna takze uzywac jedno- lub dwuzasadowe kwasy organiczne oraz chlorki, azotany, siarczany 60 i sole kwasów karboksylowych i metali z II, III i IV grupy ukladu okresowego pierwiastków. Spo¬ sród odpowiednich kwasów organicznych wymie¬ nic mozna przykladowo kwas octowy, kwas ma¬ slowy, kwas kapronowy, kwas kaprynowy, kwas 65 palmitynowy, kwas oleinowy, kwas szczawiowy;. 40 45112 390 kwas fumarowy, kwas krotonowy, kwas akrylowy, kwas maleinowy, kwas malanowy, kwas burszty¬ nowy, kwas glutarowy, kwas adypinowy, kwas sube/rynowy i kwas sebacynowy. Mozna tez sto¬ sowac inne kwasy organiczne, takie jak kwas benzoesowy, kwas toluenosulfonowy, kwasy alki- lofo&forowe, w których grupy alkilowe zawieraja 1—4 atomów wegla, oraz kwasy chlorowco karbo¬ ksylowe.Sposoby wytwarzania nosnika sa znane. Korzy¬ stne jest jednak rozpuszczenie polikrzemianu w rozpuszczalniku organicznym ii dodanie dosta¬ tecznej ilosci wody, korzystnie zakwaszonej, w celu zhydrolizowania w 50—65'%. Temperatura hydrolizy nie jest wielkoscia decydujaca i moze za¬ wierac sie w granicach okolo 25—80°C, korzystnie okolo 30^50°C, Kompozycje nosnika uzyskuje sie dodajac chlo¬ rek cynku do hydrolizatu w ilosci okolo 3—5,5%, korzystnie 3,5—5% wagowych w stosunku do ca¬ lego hydrolizatu (zhydrolizowany polikrzemian i rozpuszczalnik organiczny).Kompozycje do powlekania przygotowuje sie laczac wyzej opisana kompozycje nosna z dosko¬ nale rozdrobnionym cialem stalym, jak na przy¬ klad katodowo czynne metale, takie jak pyl cyn¬ kowy oraz ewentualnie z wypelniaczami i mie¬ szajac calosc w ciagu co najmniej 0,5 godziny w atmosferze obojetnej. Kompozycje do powleka¬ nia stosuje sie do podloza metalicznego zabezpie¬ czajac je galwanicznie. Mozna równiez stosowac inne katodowo czynne metale, takie jak glin lub magnez. W powlokach tych mozna uzywac wypel¬ niacze lub rozcienczalniki, takie jak tlenek olowiu, tlenek zelaza, tlenek glinu, dwutlenek tytanu, fos¬ forek dwuzelaza i inne. Czesto pozadane jest za¬ stosowanie, zamiast pylu czystego metalu, miesza¬ niny pylu metalu i odpowiedniego wypelniacza, takiego jak metakrzemian wapniowy lub magne¬ zowy lub mineraly zawierajace te zwiazki. Do tych kompozycji do powlekania mozna takze wprowa¬ dzic — oprócz pylu metalu, takiego jak pyl cyn¬ kowy — inne wypelniacze, zwlaszcza wlókniste wypelniacze mineralne, takie jak azbest, krzemion¬ ka, oczyszczane glinki, wlóknisty talk, wlóknisty metakrzemian wapniowy, gips i inne. Do innych materialów, które moga byc skladnikami kompo¬ zycji do powlekania zalicza sie pigmenty, takie jak chromian cynku, siarczek kadmu a przede wszystkim litopon.Stosunek nosnika do materialu ziarnistego zale¬ zy przede wszystkim od wymagan klienta lub wa¬ runków stosowania powloki. Na ogól, stosunek wagowy nosnika do materialu ziarnistego, tzn. katodowo czynnego metalu i wypelniacza wynosi od 70 :30 do 10 :90. Jezeli jednak powloka nie za¬ wiera wypelniacza, takiego jak wspomniane uprzednio ; metakrzemiany wapnia i magnezu, wówczas korzystny jest stosunek wagowy nosnika do katodowo czynjiego metalu od okolo 10 :90 do okolo 50 :50.Zazwyczaj powloki mozna utwardzac w tempe¬ raturze otoczenia W czasie od okolo 1 do 24 godzin.W razie potrzeby mozna jednak utwardzac powlo¬ ki w temperaturach od okolo 40 az do 500°C.Oczywiscie czas utwardzania w tych podwyzszo¬ nych temperaturach jest znacznie krótszy.Temperatura zaplonu korzystnych powlok we- 5 dlug wynalazku (oznaczana w otwartym naczyniu) wynosi od okolo 27°C do okolo 66*C, a ich okres uzytkowania jest dostateczny dla zasadniczo wszy¬ stkich zastosowan.Czasami pozadane jest dodanie do kompozycji 10 do powlekania dodatkowej ilosci rozpuszczalnika organicznego w celu umozliwienia tworzenia cien¬ kiej warstwy na podlozu metalicznym. Te rozcien¬ czone kompozycje sa szczególnie odpowiednie jako „warsztatowe powloki gruntowe", tzn. szczególnie 15 uzyteczne przy zabezpieczaniu plyt stalowych przed ich zastosowaniem do budowy konstrukcji, takich jak konstrukcje statków. Wykonczona kon¬ strukcje mozna pokryc bardziej stezona kompozy¬ cja wedlug wynalazku. 20 Kompozycje do powlekania mozna stosowac do oczyszczonych powierzchni metalicznych, naklada¬ jac je przez malowanie, rozpylanie lub innym znanym sposobem. Wykazuja one doskonala przy¬ czepnosc do podloza, a w niektórych przypadkach 2,3 mozna je z powodzeniem stosowac do czystych po¬ wierzchni stalowych uprzednio nie piaskowanych.Przylegaja one dobrze takze do wilgotnych po¬ wierzchni powlekanych elektrochemicznie. Kompo¬ zycje do powlekania nie przemarzaja ani tez nie ulegaja uszkodzeniom pod wplywem swiatla slo¬ necznego w warunkach tropikalnych. Sa one bar¬ dzo odporne na dzialanie soli,, paliw i rozpuszczal¬ ników organicznych. Powloki te latwo mozna bar¬ wic pigmentami, a zatem mozna je stosowac bez jakiejkolwiek warstwy wierzchniej.Kompozycje do powlekania wedlug wynalazku odznaczaja sie unikalnymi wlasciwosciami, takimi jak mozliwosc przygotowywania ich w postaci jed- ^ nej mieszanki i przechowywania w ciagu co naj¬ mniej 6 miesiecy bez tworzenia zelu i na ogól wywiazywanie sie gazu.Wynalazek zilustrowano ponizszymi przyklada¬ mi, w których wszystkie czesci sa czesciami wa- 45 gowymi, jezeli nie zaznaczono, ze jest inaczej.Uzyty w przykladach wykonaniu Celit 499 jest zarejestrowana nazwa handlowa ziemi okrzemko¬ wej, zas Benton 27 organiczna pochodna uwodnio-- . nych pochodnych glinokrzemianów magnezu. 5() Przyklad I. a) Przygotowuje sie hydrolizat! dodajac powoli, caly czas mieszajac, 2,25 czesci wody zdemineralizowanej do reaktora zawieraja-j cego 1000 czesci krzemianu etylowego „40", 1177! czesci 2-etoksyetanolu i 3 czesci chlorku cynku, po 55 czym calosc miesza sie w ciagu okolo 2 godzin w temperaturze do okolo 60°C.Do okolo 1000 czesci tak otrzymanego hydroli¬ zatu dodaje sie okolo 40 czesci chlorku cynku: i mieszanine utrzymuje sie w ciagu 2 godzin 60 ; w temperaturze 45°C stale mieszajac. Sposobem tym uzyskuje sie kompozycje nosna. b) Nastepnie sporzadza sie kon^ozycje do po- j wlekania z 21 czesci Celitu 499, % 3 czesci Een- ; tonitu 27 i 735 czesci pylu cynkowego (2 do 7 mi- efr krometrów) oraz 241 czesci kompozycji nosnej, 30 35112 390 ririeazajac calosc w ciagu 0,5 godziny w atmosfe¬ rze obojetnej. Kompozycje taka stosuje sie do lekko spiaskowanego podloza stalowego. Po wysu¬ szeniu w temperaturze 25°C w atmosferze o wil¬ gotnosci wzglednej 50% bada sie twardosc powlo¬ ki po 1 i 24 godzinach od nalozenia powloki, sto¬ sujac do tego standardowy test z uzyciem olów¬ ków olowianych o róznym stopniu twardosci, oznaczanym 6B, 4B, 3B, F, H, 2H, 3H, 4H, 5H itd.Symbole te zestawiono w kierunku rosnacej twar¬ dosci. Olowiany olówek utrzymuje sie pod katem 45° w stosunku do powloki cynkowej na po¬ wierzchni stalowej i przyklada sie umiarkowana sile az do usuniecia powloki. Wlasnosci, takie jak twardosc, dopuszczalny okres magazynowania i okres uzytkowania testawiono w tablicy. Okres magazynowania i okres uzytkowania okreslono w temperaturze 25*C.Przyklad II. a) Postepuje sie zasadniczo w sposób opisany w przykladzie I a), dodajac 48 czesci wody do reaktora zawierajacego 1115 cze¬ sci z-etóksyetabolu, 1000 czesci krzemianu etylu „40" i 3 czesci chlorku cynku. Do okolo 1000 cze¬ sci tak otrzymanego hydrolizatu dodaje sie okolo 40 czesci chlorku cynku i calosc utrzymuje sie w temperaturze 45°C w ciagu 2 godzin, uzyskujac kompozycje nosna. t») Kompozycje do powlekania przygotowuje sie zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I b) stosujac kompozycje nosna z przykladu II a) za¬ miast kompozycji nosnej z przykladu la), Kompo¬ zycja te stosuje sie do plyty stalowej i okresla sie twardosc powloki po uplywie 1 i 24 godzin od nalozenia, w temperaturze 15°C przy wilgot¬ nosci wzglednej 50%. Wlasnosci zestawiono w ta¬ blicy.Przyklad III. a) Postepuje sie zasadniczo w sposób Opisany w przykladzie I a) dodajac 60 czesci wody do reaktora zawierajacego 1140 czesci 2-etoksyetanolu, 1Ó00 czesci krzemianu etylowego „40" i 3 czesci chlorku cynku. 10 16 25 Kompozycje nosna otrzymuje sie dodajac okolo 40 czesci chlorku cynku do okolo 1000 czesci hy¬ drolizatu uzyskanego wyzej opisanym sposobem. b) Kompozycje do powlekania przygotowuje sie zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I b) stosujac kompozycje nosna z przykladu III a) za¬ miast kompozycji nosnej z przykladu I a). Kom¬ pozycje te stosuje sie do plyty stalowej i okresla sie twardosc powloki po uplywie 1 i 24 godzin od nalozenia, w temperaturze 25°C przy wilgotnosci wzglednej 50%. Wlasnosci zestawiono w tablicy.Przyklad IV. a) Postepuje sie zasadniczo w sposób opisany w przykladzie I a) dodajac 72 czesci wody do reaktora zawierajacego 1128 cze¬ sci 2-etoksyetanolu, 1000 czesci krzemianu etylo¬ wego „40" i 3 czesci chlorku cynku.Otrzymany tak hydrolizat miesza sie nastepnie z chlorkiem cynku w stosunku wagowym okolo 1000 :40, uzyskujac kompozycje nosna. b) Kompozycje do powlekania przygotowuje sie zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie Ib) stosujac kompozycje nosna z przykladu IV a) za¬ miast kompozycji nosnej z przykladu la). Kom¬ pozycje te stosuje sie do plyty stalowej i okresla sie twardosc po uplywie 1 i 24 godzinach od na¬ lozenia, w temperaturze 25°C, przy wilgotnosci wzglednej 50%. Wlasnosci zestawiono w tablicy.Przyklad V. a) Postepuje sie zasadniczo w sposób opisany w przykladzie I a) dodajac 96 czesci wody do reaktora zawierajacego 1096 czesci 2-etoksyetanolu, 1000 czesci krzemianu etylowego „40" i 3 czesci chlorku cynku, w wyniku czego tworzy sie hydrolizat.Otrzymany hydrolizat miesza sie z chlorkiem cynku w stosunku wagowym okolo 1000 :40 uzys¬ kujac kompozycje nosna. b) Kompozycje do powlekania przygotowuje sie zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I b) stosujac kompozycje nosna z przykladu V a) za¬ miast kompozycji nosnej z przykladu I a). Kom¬ pozycje te stosuje sie do plyty stalowej i okresla 1 Przy- 1 klad 1 I n ni IV I V VI VII VIII .IX \ x 1 Stosunek molowy H20/grupy alkoksy- lowe 0,08 0,17 0,21 ' 0,25 0,33 0,00 ! 0,08 *o© ** i 0,29 1 ¦ ' " -II MIII tl Stopien zhydro- lizowa- nia, % 50 00 05 70 80 40 50 50 ' 68 ; 59* Chlorek cynku % ! 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 2,0 5,4 4,0 Tablica Twardosc po 1 go¬ dzinie 4B 3B 3B 3B 3B 4B 66 GB OB OB ¦ 'i ¦ ¦ * po 24 go¬ dzinach 5H ' 6H 6H | 6H 6H F 6B ' F « 2H 3H ; i»"i i Trwa¬ losc po otwarciu opako¬ wania (dni) . 30 ; 30 25 j ' 2 2 30 1 30 i 30 30 30 Dopuszczalny okres magazynowania i (nosnik) 4 miesiace 4 miesiace 4 miesiace 4 miesiace 10 dni 4 miesiace 4 miesiace 4 miesiace 4 miesiace 4 miesiace ( ^*——— i (kompozycja do 1 powlekania) j 4 miesiace | 4 miesiace 1 3 miesiace ] 10 dni 2—3 dni j 4 miesiace 1 4 miesiace 1 4 miesiace j 4 miesiace i 4 miesiace i i ¦ 11 ui ' ni ' W • ortokrzemlan czteroetylowy*• 9 twardosc po uplywie 1 i 24 godzinach od naloze¬ nia, w temperaturze 256C, przy wilgotnosci wzgled¬ nej 50%. Wlasnosci zestawiono w tablicy.Przyklad VI. a) Dla porównania przygotowa¬ no kompozycje zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I a) mieszajac 1000 czesci krzemia¬ nu etylowego „40" z 1200 czesciami 2-etoksyeta- nolu i 3 czesciami chlorku cynku.Otrzymana tak kompozycje zmieszano z chlor¬ kiem cynku w stosunku wagowym 1000 :40 uzys¬ kujac nosnik. b) Kompozycje do powlekania przygotowuje sie zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I b) stosujac kompozycje nosna z przykladu VI a) za¬ miast kompozycji nosnej z przykladu I a). Kom¬ pozycje te stosuje sie do plyty stalowej i okresla sie twardosc po uplywie 1 i 24 godzin od naloze¬ nia, w temperaturze 25°C, przy wilgotnosci wzgled¬ nej 50%. Wlasnosci zestawiono w tablicy.Przyklad VII. a) Dla porównania przygoto¬ wano kompozycje zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I a) nie dodajac do niej 40 czesci chlorku cynku. b) Kompozycje do powlekania przygotowuje sie zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I b) stosujac kompozycje nosna z przykladu VII a) zamiast kompozycji nosnej z przykladu I a). Kom¬ pozycje te stosuje sie do plyty stalowej i okresla sie twardosc powloki po uplywie 1 i 24 godzin od nalozenia, sposobem opisanym w przykladzie I b). Wlasnosci zestawiono w tablicy.Przyklad VIII. a) Dla porównania zmieszano 20 czesci chlorku cynku z hydrolizatem otrzyma¬ nym sposobem opisanym w przykladzie I a). b) Otrzymana kompozycje nosna miesza sie z pylem cynkowym zasadniczo sposobem opisanym w przykladzie I b) stosujac kompozycje nosna z przykladu VIII a) zamiast kompozycji nosnej z przykladu I a). Kompozycje taka stosuje sie do plyty stalowej. Wlasnosci powloki zestawiono w tablicy.Przyklad IX. a) Przygotowuje sie hydrolizat mieszajac 1000 czesci krzemianu etylowego „40" z 1220 czesciami 2-ezoksyetanolu, 44 czesciami wo¬ dy i 3 czesciami chlorku cynku, sposobem opisa¬ nym w przykladzie I a). Do okolo 1000 czesci tak otrzymanego hydrolizatu dodaje sie 124 czesci chlorku cynku i mieszanine ogrzewa sie do tem¬ peratury 45°C, mieszajac, w ciagu 2 godzin uzys¬ kujac kompozycje nosna. b) Kompozycje do powlekania przygotowano z 735 czesci pylu cynkowego (2 do 7 mikrometrów), z 21 czesci Celitu 499, z czesci Bentonitu 27 do okolo 241 czesci kompozycji nosnej z przykladu IX a), mieszajac w ciagu 0,5 godziny w atmosfe¬ rze obojetnej. Wlasnosci otrzymanej powloki ze¬ stawiono w tablicy.Przyklad X. a) Dla porównania sporzadzono hydrolizat mieszajac 1500 czesci ortokrzemianu czteroetylowego z 655 czesciami 2-etoksyetanolu, 154 czesciami wody i 3 czesciami chlorku cynku, sposobem opisanym w przykladzie I a). Do okolo 1000 czesci tego hydrolizatu dodano 40 czesci chlorku cynku i calosc utrzymywano w tempera- 2 390 10 turze 45°C w ciagu 2 godzin, stale mieszajac, uzys¬ kujac kompozycje nosna. b) Kompozycje do powlekania przygotowano z 21 czesci Celitu 499, 3 czesci Bentonu 27 i okolo 3 735 czesci pylu cynkowego (2 do 7 mikrometrów) oraz okolo 241 czesci kompozycji nosnej z przy¬ kladu X a) i mieszajac w ciagu 0,5 godziny w at¬ mosferze obojetnej. Wlasnosci powloki zestawiono w tablicy. 10 Z danych zamieszczonych w tablicy wynika, ze kompozycje do powlekania zawierajace chlorek cynku i polikrzemian etylowy zhydrolizowany w 50—65 procentach mozna przechowywac ponad 3 miesiace, podczas gdy podobne kompozycje do 15 powlekania, w których polikrzemian etylowy jest zhydrolizowany w co najmniej 70 procentach, mozna magazynowac co najwyzej 10 dni. Jezeli do kompozycji zawierajacej polikrzemian etylowy zhydrolizowany w 50 procentach nie doda sie 20 chlorku cynku, wówczas nie do przyjecia jest twardosc powloki zarówno po uplywie 1 godziny, jak i 24 godzin od jej nalozenia. Mozna tez za¬ uwazyc, ze kompozycje, w których zamiast poli- krzemianu etylowego stosuje sie ortokrzemian 25 czteroetylowy zhydrolizowany w tym samym stop¬ niu, daja powloki o mniejszej twardosci po uply¬ wie 1 godziny od nalozenia, natomiast po uplywie 24 godzin maja twardosc porównywalna z twar¬ doscia powlok wedlug wynalazku. 30 Powyzej podane przyklady w niczym nie ogra¬ niczaja istoty wynalazku, którego zakres objety jest zastrzezeniami patentowymi.Zastrzezenia patentowe 35 1. Srodek powlokowy do powlekania antykoro¬ zyjnego zawierajacy nosnik bedacy zhydrolizowa- nym polikrzemianem w rozpuszczalniku organicz¬ nym, katodowo czynny metal i ewentualnie wy¬ pelniacze, znamienny tym, ze nosnik stanowi kom¬ pozycja zlozona z polikrzemianu alkilowego zhy- drolizowanego w 50—65%, w rozpuszczalniku orga¬ nicznym w ilosci 0,5-hl — 10 :1 i chlorku cynku w ilosci 3—5,5% wagowych w stosunku do hydro¬ lizatu, przy czym hydrolizat jest produktem otrzy¬ manym z hydrolizy polikrzemianu alkilowego za¬ wierajacym okolo 40% Si02 w rozpuszczalniku organicznym w ilosci 0,5 :1 do 10 :1 w stosunku cn do polikrzemianu alkilowego i okolo 0,08—0,21 m 50 wody/m grup alkokylowych w polikrzemianie al¬ kilowym przy pH w granicach 1,0—6,5 iw którym stosunek nosnika do katodowo czynnego metalu i ewentualnie wypelniacza jest w granicach 10 : 90 ^ do 70 : 30. 2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako hydrolizat zawiera zhydrolizowany polikrze¬ mian etylowy. . 3. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze 60 jako katodowo czynny metal zawiera sproszkowa¬ ny cynk. 4. Sposób wytwarzania srodka powlokowego do powlekania antykorozyjnego zlozonego z aktywne¬ go katodowo, metalu i nosnika utworzonego przez 65 hydrolize polikrzemianu alkilowego w rozpuszczal-112 390 11 niku organicznym, znamienny tym, ze miesza sie nosnik ze specjalnie aktywowanym katodowo me¬ talem i ewentualnie wypelniaczami w stosunku 10 :90 do 70:30 w ciagu co najmniej 0,5 godz. w obojetnej atmosferze, przy czym nosnik jest produktem hydrolizy polikrzemianu alkilowego za¬ wierajacego okolo 40% Si02 prowadzonej do po¬ ziomu 50—65% w organicznym rozpuszczalniku stosowanym w ilosci 0,5 :1 do 10 :1 w stosunku do polikrzemianu alkilowego w temperaturze oko¬ lo 25—80°C w obecnosci 0,08 do 0,21 m wody/m 10 12 grup alkoksylowych polikrzemianu alkilowego i stosujac katalizator kwasowy w ilosci takiej by uzyskac pH w granicach 0,1—6,5 i do tego hydro¬ lizatu dodaje sie chlorek cynku w ilosci 3—5,5% wagowych w stosunku do hydrolizatu. 5. Sposób wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze jako polikrzemian alkilowy stosuje sie polikrze- mian etylowy. 6. Sposób wedlug zastrz. 4 albo 5, znamienny tym, ze jako katodowo czynny metal stosuje sie sproszkowany cynk. 0C2H 2ny CHO-Si-OCaHs 0C2H5 0C,H5 0 OCzHy C?H50-Si-0-Si-0-Si-0-Si-0CLH5 0G2H5 OC,H* 0CzH5 0C2H? Nzóc Cena 45 zl ZGK, Zaklad nr 5 zam. 9/133 PL