Przedmiotem wynalazku jest podwieszony wózek prze¬ tokowy kolejki wiszqcej jednoszynowej, o dwuteowym za¬ rysie szyny nosnej, zawierajacy dwa kola cierne, docis¬ kane z przeciwnych stron do pionowego srodnilka ksztal¬ townika szynowego, napedzane od silnika za pomoca przekladni zebatej i ulozyskowane w elementach lo¬ zyskowych, osadzonych ruchomo wzgledem obudowy przekladniowej i polaczonych ze soba za pomoca cie¬ giel przejmujacych sily dociskowe.W znanych wózkach przetokowych podwieszonych, wy¬ mienionego rodzaju, elementy lozyskowe sa zamocowane w obudowie przekladniowej wychylnie wokól osi pozio¬ mych, przebiegajacych równolegle do toru szynowego, i polaczone ze soba za pomoca wstepnie napinanych ciegiel umieszczonych przed i za kolami ciernymi, patrzac w kierunku jazdy. Ten rodzaj zamocowania i dociska¬ nia kól ciernych md najrozmaitsze wady.Szczególne trudnosci stwarza skierowanie momentu napedowego na waly napedowe kól ciernych. Te waly napedowe musza miec mozliwosc wykonywania ruchów wahadlowych wraz z elementami lozyskowymi wzgledem obudowy przekladniowej. W tym celu w tych walach napedowych musza byc umieszczone przeguby krzyzowe, które jednak sa niekorzystnie obciazone dosc duzymi silami. Przeguby krzyzowe musza mianowicie przenosic nie tylko duze momenty napedowe na kola cierne, lecz równiez przejmowac momenty wywolane w walach.na¬ pedowych silami reakcji, pochodzacymi od kól ciernych.Niedogodny jest równiez uklad wstepnie napietych cie¬ giel usytuowanych przed i za kolami ciernymi, patrzac 10 25 30 w kierunku jazdy, poniewaz sily pociagowe nie rozkla¬ daja sie równomiernie na oba ciegla. Sily' pociagowe przejmowane przez te ciegla rozkladaja sie na nie w za¬ leznosci od kierunku jazdy wózka przetokowego podwie¬ szonego, oraz w zaleznosci od przylozonej w danym przypadku sily. Z tego wzgledu nie jest w znanych wóz¬ kach przetokowych podwieszonych mozliwe masta/wienie zadanej sily pociagowej i zachowanie jej w kazdych wa¬ runkach roboczych.Zadaniem wynalazku jest uproszczenie i ulepszenie podwieszonego wózka przetokowego, wymienionego ro¬ dzaju. W szczególnosci, dzieki masywniejszej konstruk¬ cji powinien wytrzymywac on uciazliwe warunki eksplo¬ atacyjne, panujace w kopalniach podziemnych. Pozar¬ tym raz nastawiono sila pociagowa wózka przetokowe¬ go powinna byc utrzymywana niezaleznie od kierunku jazdy.Zadanie wedlug wynalazku zostalo osiagniete przez to, ze w podwieszonym wózku przetokowym wymienio¬ nego rodzaju elementy lozyskowe maja postac skrzydel wychylanych wzgledem obudowy przekladniowej wokól pionowych osi, a w skrzydlach tych sa osadzone obro¬ towo kola cierne w pewnej odleglosci od tych osi, a przy tym przekladnia zawiera dwa obiegajace synchronicznie kola sprzegowe, których osie obrotu pokrywaja sie z osia¬ mi wychylania, skrzydel i zazebiaja slie swym uzebieniem z kolami zebatymi, osadzonymi na walach kól ciernych.W podwieszonym wózlku przetokowym wedlug wyna¬ lazku sa szczególnie korzystnie usytuowane osie kól cier¬ nych oraz osie, wokól których sa wychylane elementy 111649i* 3 ¦' ' ' *" ' * " lozyskowe, majace postoc skrzydel, a mranowicie rów¬ nolegle wzgledem siebie. Poniewaz przy tym pionowe osie wychylanlja elementów lozyskowych kola cierne, z osia¬ mi obrotu kól sprzegowych, napedzajacych kola cierne, skrzydla moga byc wychylane dowolnie, bez potrzeby stosowania przegubów krzyzowych lub tym podobnych w napedowych walach kól ciernych. Poza tym podczas tych ruchów wychylania elementów lozyskowych nape¬ dowe kola zebate krazków ciernych toczq sie po ob¬ wodach ikól sprzegowych, a tym samym warunki przeka¬ zywania napedu nie ulegajq zmianie mimo tych wychy¬ len.Celowo cieglo sluzqce za element 'napinajacy jest za¬ czepione o wolne koncówki skrzydel. Cieglo to jest je¬ dynym elementem wywierajacym sile dociskowa kól cier¬ nych. Przeciwlegle koncówki skrzydel sq osadzone wy- chylnie wokól nieruchomych osi, dzieki czemu powstaje uklad statycznie wyznaczalny, w którym sily dociskowe kól ciernych sq jednakowe bez wzgledu na kierunek jazdy.W szczególnie korzystnej postaci wylkonania wynalazku cieglo to ma postac silownika, który jest zaczepiony o skrzydla za pomoca co najmniej jednego elementu napinajacego, uruchamianego czynnikiem roboczym.Wytwarzanie sily dociskowej kól ciernych za pomoca czynnika roboczego, na przyklad oleju hydraulicznego jest dogodne z wielu wzgledów. Z jednej strony mozna w najprostszy sposób, to jest poprzez odpowiednie ste¬ rowanie cisniniem czynnika roboczego wlasciwie dobrac sily dociskowe, dzialajace na kola cierne, do pozadanej sily pociagowej. Mozna dzieki temu znacznie obnizyc wielkosc zuzycia okladzin ciernych kól ciernych, poniewaz tylko w rzadkich przypadkach istnieje potrzeba wykorzy¬ stywania maksymalnej sily pociagowej i tym samym ma¬ ksymalnej sily dociskowej. Z drugiej strony w prosty sposób mozna calkowicie zwalniac sily dociskowe pod¬ czas okresów postoju podwieszonego wózka przetoko¬ wego, dzieki czemu nie ulegaja trwalym, jednostronnym odksztalceniom okladziny cierne, korzystnie wykonane z elastycznie odksztalconego tworzywa sztucznego. Niebez¬ pieczenstwo to jest o tyle powazne, poniewaz podczas eksploatacji podwieszonego wózka przetolkowego ma¬ terial ten ulega silnemu nagrzaniu i traci czesc swej wytrzymalosci postaciowej.W innym, bardzo prostym konstrukcyjnie wariancie wykonania wynalazku skrzydla sa zaczepione o cieglo za pomoca wstepnie napinanych elementów sprezystych, zwlaszcza ipakiertów sprezyn talerzowych.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykladzie wykonania ma rysunku na którym fig. 1 przedstawia podwieszony wózek przetokowy wedlug wynalazku, w rzucie bocznym, a fig.2 — wózek wedlug fig. 1 w rzucie pionowym z góry, przy czym zespoly jezdne podwieszo¬ nego wózka przetokowego i czesc pokrywy obudowy przekladniowej sa zdjete.Na rysunku jest przedstawiona rama 1 podwieszonego wózka przetokowego. Rama 1 jest za pomoca dwóch zespolów jezdnych 2 i 3 podwieszona na szynie jezdnej 4, która ma zarys dwuteowy. Po dolnej pólce tej szy¬ ny jezdnej tocza sie kola toczne zespolów jezdnych 2 i 3.Zespól jezdny 3 jest wyposazony w urzadzenie hamulcowe 5, którego zespól uruchamiajacy 6 jest zamocowany w ramie 1.IM* .-:' - . 4 Pomiedzy zespolem jezdnym 2 a zespolem jezdnym 3 sa umieszczone naprzeciw siebie kola cierne 7, które obracaja sie wokól osi pionowych i sa dociskane do srod- nika szyny jezdnej 4, jak to zostanie opisane ponizej. 5 Kola cierne 7 sa osadzone w elementach lozyskowych o postaci skrzydel 8, (które ze swej strony sa osadzone w obudowie przekladniowej 9, wychylnie wokól pionowych osi. W obudowie przekladniowej 9, zamocowanej w ra¬ mie 1 znajduje sie przekladnia zebata, zmniejszajaca 10 predkosc obrotowa silnika 10 przylaczonego kolnierzo- wo do obudowy przekladniowej 9 w celu napedzania kól ciernych 7.Przekladnia zebata ma po stronie odbioru napedu dwa synchronicznie obiegajace kola sprzegowe 11, z uze- 15 bieniem których jest zazebione uzebienie kól zebatych 12, osadzonych na walach kól ciernych 7. Osie obrotu kól sprzegowych 11 pokrywaja sie z osiami wychylania skrzy¬ del 8. Dzieki temu podczas wychylania skrzydel 8 kola zebate 12 moga byc odtaczane po kolach sprzegowych 20 11, eliminujac potrzebe dodatkowej kompensacji ru¬ chowej. Wolne koncówki skrzydel 8 sa polaczone ze soba za pomoca ciegiel 13. Na koncach ciegla 13 sa umieszczone pakiety 14 sprezyn talerzowych tak, ze wy¬ wieraja na skrzydla 8 sily dzialajace w kierunku docis- 25 kania kól ciernych 7.W innej postaci wykonania wynalazku cieglo 13 jest zastapione przez silownlik, a w jeszcze linnej w miejsce pakietów 14 sprezyn talerzowych sa wstawione elementy napinajace, na przyklad silowniki uruchamiane czyn- 30 nikiem roboczym, majace maly skok.Zastrzezenia patentowe 1. Podwieszony wózek przetokowy kolejki wiszacej jednoszyaowej, o dwuteowym zarysie szyny nosnej, za- 35 wierajacy dwa kola cierne, dociskane z przeciwnych stron do pionowego srodnika ksztaltownika szynowego, napedzane od silnika za pomoca przekladni zebatej i ulozyskowane w elementach lozyskowych, osadzonych ruchomo wzgledem obudowy przekladniowej i polaczo- 40 nych ze soba za pomoca ciegiel przejmujacych sily do¬ ciskowe, znamienny tym, ze elementy lozyskowe maja postac skrzydel jarzmowych (8), wychylanych wzgledem obudowy przekladniowej (9), a w skrzydlach tych sa osadzone obrotowo kola cierne (7) w pewnej odleglosci 45 od tych osi, a przy tym przekladnia zawiera dwa, od¬ biegajace synchronicznie kola sprzegowe (11), których osie obrotu pokrywaja sie z osiami wychylania skrzy¬ del jarzmowych (8) i zazebiaja sie swym uzebieniem z kolami zebatymi (12), osadzonymi na walach kól 50 ciernych (7). 2. Podwieszony wózek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze cieglo (13), stanowiace element napinajacy, jest zaczepione o wolne koncówki skrzydel jarzmowych (8). 3. Podwieszony wózelk wedlug zastrz. 1 albo 2, zna- 55 mienny tym, ze cieglo (13) ma postac silownika, który jest zaczepiony o skrzydla jarzmowe (8) za pomoca co najmniej jednego elementu napinajacego, uruchamia¬ nego czynnikiem roboczym. 4. Podwieszony wózek wedlug zastrz. 1 albo 2, zna- 60 mienny tym, ze skrzydla jarzmowe (8) sa zaczepione o cieglo (13) za pomoca wstepnie napinanych elemen¬ tów sprezystych, zwlaszcza pakietów (14) sprezyn tale¬ rzowych.111649 FIG. 1 13,14,15 12 11 FIG. 2 8 U 13 15 12 7 11 PL