Przedmiotem wynalazku jest srodek chwasto¬ bójczy, a w szczególnosci srodek chwastobójczy w postaci wodnej emulsji zawierajacej w wyso¬ kich stezeniach pochodne 2,6-dwunitroaniliny o wzorze i o dzialaniu chwastobójczym, takie jak 2,6-dwunitro-N,N-dwupropylo-4-trójfluorometylo- anilina (trifluralina).Charakterystyczna cecha pochodnych 2,6-dwu¬ nitroaniliny o dzialaniu chwastobójczym jest to, ze maja one temperature topnienia nizsza od 200°C i rozpuszczalnosc w wodzie w temperatu¬ rze 25°C ponizej 100 czesci na milion czesci wa¬ gowych. Jak dotychczas, z tego rodzaju pochod¬ nych o dzialaniu chwastobójczym wytwarza sie srodki w postaci stezonego roztworu w rozpusz¬ czalniku organicznym zasadniczo nie mieszaja¬ cym sie z woda, takim jak ksylen, lacznie z emul¬ gatorem. Takie skoncentrowane srodki rozprasza sie w duzej objetosci wody przed opryskiwaniem grun- tówiornych.Sposób wytwarzania pochodnych 2,6-dwunitro¬ aniliny, takich jak 2,6-dwunitro-N,N-dwupropylo- -4-trójfluorometyloanilina (trifluralina), oraz ich dzialanie jako srodków chwastobójczych do sto¬ sowania przedwschodowego, sa opisane, np. w brytyjskim opisie patentowym nr 917 253.Stwierdzono, ze znane skoncentrowane srodki zawierajace pochodne 2,6-dwunitroaniliny o dzia¬ laniu chwastobójczym sa bardzo korzystne jesli chodzi o mozliwosc przechowywania duzych ilos- 30 ci srodków we wzglednie niewielkiej objetosci.Zarazem mozna je latwo rozpraszac w duzej ob¬ jetosci ¦ wody w celu sporzadzenia preparatu do opryskiwania. Jednakze posiadaja one te nie¬ korzystna ceche, ze przechowywanie tego rodzaju srodków w duzych ilosciach pociaga za soba nie dajace sie uniknac ryzyko pozaru zwiazane z ma¬ gazynowaniem rozpuszczalników organicznych, a takze obciaza je wysoka cena rozpuszczalników organicznych. Jak dotychczas nie mozna bylo u- zyskac wodnego srodka zawierajacego w wyso¬ kim stezeniu pochodna 2,6-dwunitroaniliny o dzia¬ laniu chwastobójczym, odznaczajacego sie zada¬ walajaca stabilnoscia w czasie przechowywania.Srodek chwastobójczy wedlug wynalazku jest to stezona emulsja wodno zawierajaca 10—75% wagowych chwastobójczej substancji czynnej sta¬ nowiacej co najmniej jedna pochodna 2,6-dwu¬ nitroaniliny o dzialaniu chwastobójczym, o roz¬ puszczalnosci w wodzie w temperaturze 25°C po¬ nizej 100 czesci na milion czesci wagowych i o temperaturze topnienia w zakresie od — 10°C do 150°C, 0—60% wagowych rozpuszczalnika orga¬ nicznego zasadniczo nie mieszajacego sie z woda, przy czym chwastobójcza substancja czynna i roz¬ puszczalnik tworza jednorodna faze rozproszona, 0,5—10% wagowych emulgatora oraz 15—70% wa¬ gowych wodnego roztworu soli nieorganicznej, przy'czym stezenie soli nieorganicznej w roztwo¬ rze wodnym wynosi co najmniej 5% wagowych. 109495109 495 3 Chwastobójcza substancja czynna moze byc po¬ jedyncza pochodna 2,6-dwunitroaniliny o dziala¬ niu chwastobójczym lub mieszanina dwóch lub wiecej pochodnych. W przypadku, gdy chwasto¬ bójcza substancja czynna jest mieszanina pochod¬ nych 2,6-dwunitroaniliny, mieszanina ta powinna spelniac wymagania dotyczace temperatury top¬ nienia i rozpuszczalnosci w wodzie.Sola nieorganiczna moze byc pojedyncza sól, taka jak chlorek sodowy, jak i sól podwójna, taka jak alun sodowy lub mieszanina soli. Sól powin¬ na byc taka, aby otrzymany wodny roztwór byl zasadniczo obojetny, to znaczy, aby jego pH wy¬ nosilo nie wiecej niz 9. Takimi solami o stwier¬ dzonej uzytecznosci sa na przyklad chlorek so¬ dowy, chlorek potasowy, chlorek amonowy, chlo¬ rek wapniowy, chlorek magnezowy, azotan amo¬ nowy, octan sodowy, weglan amonowy, siarczan miedziowy, siarczan magenzowy, siarczan sodowy, siarczan glinowy, siarczan sodowo-zelazowy i dwuwodorofosforan potasowy. Nalezy unikac soli dajacych roztwory wodne silnie alkaliczne, to znaczy roztwory o pH wyzszym niz 9, takich jak weglan sodowy, weglan potasowy i jednowodoro fosforan potasowy.Emulgatorem moze byc pojednyczy emulgator albo mieszanina emulgatorów, przy czym moze to byc niejonowa, anionowa lub kationowa sub¬ stancja powierzchniowo czynna, mieszanina dwóch lub wiecej niejonowych substancji powierzchnio¬ wo czynnych, mieszanina niejonowych i aniono¬ wych substancji powierzchniowo-czynnych • lub mieszanina niejonowych i kationowych substancji powierzchniowo czynnych. Korzystne sa niejono¬ we substancje powierzchniowo czynne. Równowa¬ ga hydrofilowo-lipofilowa emulgatora (HLB) po¬ winna wynosic co najmniej 12.Rozpuszczalnikiem zasadniczo nie mieszajacym sie z woda moze byc pojedynczy rozpuszczalnik organiczny lub mieszanina dwóch lub wiecej roz¬ puszczalników. Jest rzecza istotna, aby rozpusz¬ czalnik rozpuszczal chwastobójcza substancje czyn¬ na zawarta w srodku, a zarazem zasadniczo nie mieszal sie z faza wodna emulsji. Jest pozadane, aby rozpuszczalnik nie rozpuszczal sie w fazie wodnej w wiekszym stopniu niz 0,2% wagowego, a korzystnie jego rozpuszczalnosc w fazie wodnej wynosi 0,2% wagowego lub mniej. Temperatura topnienia rozpuszczalnika powinna byc równa* tem¬ peraturze otoczenia lub wyzsza od niej. Jednakze w sytuacji takiej jest pozadane, aby mieszanina chwastobójczej substancji czynnej i rozpuszczalni¬ ka, w takim wzajemnym stosunku ilosciowym w jakim wystepuja one w srodku chwastobój¬ czym, byla ciekla w temperaturze otoczenia.Przykladami odpowiednich rozpuszczalników sa weglowodory aromatyczne, takie jak ksyleny, trój- metylobenzeny i wielopierscieniowe weglowodory aromatyczne, takie jak naftalen, alkilo-naftalen i antracen, chlorowcowane weglowodory aroma¬ tyczne, takie jak o-chlorotoluen, weglowodory ali¬ fatyczne, takie jak dekan, i inne rozpuszczalni¬ ki organiczne, takie jak kamfora, oraz mieszani¬ ny dwóch lub kilku rozpuszczalników tego ro¬ dzaju mieszajacych sie ze soba. W przypadku, gdy 15 chwastobójcza substancja czynna, taka jak 4-izo- propylo-2,6-dwunitro-N,N-dwupropyloanilina (izo- propalina), jest ciekla, w pewnych okolicznosciach srodek chwastobójczy wedlug wynalazku moze nie 5 zawierac nie mieszajacego sie z woda rozpuszczal¬ nika innego niz sama chwastobójcza substancja czynna. . *'. ¦ Korzystnie srodek chwastobójczy wedlug wyna¬ lazku zawiera 15—70% wagowych chwastobójczej 10 substancji czynnej, 0—45% wagowych rozpuszczal¬ nika, 0,9—6% wagowych emulgatora i 20—40% wagowych roztworu wodnego, przy czym stezenie soli nieorganicznej w roztworze wodnym wyno¬ si 10—20% wagowych.Przykladami odpowiednich pochodnych 2,6-dwu¬ nitroaniliny sa: 2,6-dwunitro-N,N-dwupropylo-4- -trójfluorometyloanilina (trifluralina), N-butylo-N- -etylo-2,6-dwunitro-4-trójfluorometyloanilina (ben- o fluralina), 4-izopropyló-2,6-dwunitro-N,N-dwupropy- loanilina (izopropalina), N-etylo-N-(2-metyloallilo)- -2,6-dwunitro-4-trójfluorometyloanilina (ethalflu- ralina), N/,N/-dwumetylo-2,6-dwunitro-4-trójfluoro- metylo-m-fenylenodwuamina (dinitramina), 4-me- tylo-2,6-dwunitro-N,N-dwupropyloanilina (dipropa- lina), 3,5-dwunitro-N4,N4-dwupropylosulfanilamid (oryzalina), 4-metylosulfonylo-2,6-dwunitro-N,N- -dwupropyloanilina, N-(2-chloroetylo)-2,6-dwunitro- -N-propylo-4-trójfluorometyloanilina (fluchloralina), 30 N-(l-etylopropylo)-2,6-dwunitro-3,4-ksylidyna (peno- ksalina), N-cyklopropylometylo-2,6-dwunitro-N-pro- pylo-4-trójfluorometyloanilina (profluralina) i 4-(l,l- -dwumetyloetylo)-N-(l-metylopropylo)-2,6-dwuni- troanilina (dibutalina). Pochodne te obejmuje ogól- 35 ny wzór 1, w którym R1 oznacza atom wodoru, rodnik alkilowy o 2—4 atomach wegla lub rod¬ nik chloroetylowy, R2 oznacza rodnik alkilowy o 2—5 atomach wegla, rodnik chloroetylowy, 2-me- tyloallilowy lub cyklopropylometj^lowy, R8 ozna- 40 cza atom wodoru, rodnik metylowy lub grupe aminowa a R4 oznacza rodnik trójfluorometylowy, rodnik alkilowy o 1—3 atomach wegla, grupe -S02NH2 lub -S02CH3. .Srodki wedlug wynalazku korzystnie wykazuja 45 jedna lub kilka nastepujacych cech znamiennych: a) chwastobójcza substancja czynna jest pochod¬ na 2,6-dwunitroaniliny o wzorze 2, w którym R1 oznacza rodnik alkilowy o 2—4 atomach wegla lub rodnik chloroetylowy, R2 oznacza rodnik al- 50 kilowy o 2—4 atomach wegla, rodnik chloroety¬ lowy lub 2-metyloallilowy a R3 oznacza atom wo¬ doru lub grupe aminowa, b) chwastobójcza substancja czynna jest pochod¬ na 2,6-dwunitroaniliny o wzorze 2, w którym R1 55 oznacza rodnik etylowy (lub propylowy, R2 ozna¬ cza rodnik propylowy, butylowy lub 2-metyloal¬ lilowy a R3 oznacza atom wodoru, c) chwastobójcza substancja czynna jest triflu¬ ralina, w d) chwastobójcza substancja czynna stanowi 15—^ —65% wagowych srodka, e) chwastobójcza substancja czynna stanowi co najmniej 40% wagowych srodka, f) chwastobójcza substancja czynna stanowi co 05 najmniej 45% wagowych srodka,109 495 6 g) chwastobójcza substancja czynna stanowi nie wiecej niz 60% wagowych srodka, h) rozpuszczalnik stanowi nie wiecej niz 50% wagowych srodka, . i) rozpuszczalnik stanowi 10—45% wagowych 5 srodka, j) rozpuszczalnik stanowi co najmniej 15% wa¬ gowych srodka, k) rozpuszczalnik stanowi nie wiecej niz 25% wagowychsrodka, 1% 1) rozpuszczalnikiem jest rozpuszczalnik typu x weglowodoru aromatycznego, m) rozpuszczalnikiem jest ksylen lub mieszanina ksylenu i naftalenu, n) emulgator stanowi co najmniej 0,9% wago- 15 wych srodka, o) emulgator stanowi co najmniej 2% wago¬ wych, srodka, p) emulgator stanowi co najmniej 3% wagowych srodka, 26 q) emulgator stanowi nie wiecej niz 7% wago¬ wych srodka, • r) emulgator stanowi nie wiecej niz 6% wago¬ wych srodka, s) emulgatorem jest niejonowa substancja po- 25 wierzchniowo czynna albo mieszanina dwu lub kilku niejonowych substancji powierzchniowo czyn^ nych, t) obliczona równowaga hydrofilowo-lipofilowa emulgatora wynosi co najmniej12, *• u) obliczona równowaga hydrofilowo-lipofilowa emulgatora wynosi od 14 do 18, v) obliczona równowaga hydrofilowo-lipofilowa emulgatora wynosi od 15 do 17, w) obliczona równowaga hydrofilowo-lipofilowa *5 emulgatora wynosi zasadniczo 16, x) roztwór wodny stanowi nie wiecej niz 50% wagowych srodka, y) roztwór wodny stanowi nie wiecej niz 40% wagowychsrodka, *° z) roztwór wodny stanowi nie wiecej niz 35% wagowych srodka, aa) roztwór wodny stanowi nie wiecej niz 25% wagowych srodka, ab) roztwór wodny stanowi co najmniej 10% wa- *5 gowych srodka, ac) roztwór wodny stanowi co najmniej 15% wa¬ gowych srodka, ad) roztwór wodny stanowi co najmniej 20% wa¬ gowychsrodka, 50 ae) joztwór wodny dodatkowo zawiera mocznik w stezeniu nie wyzszym niz 25% wagowych wo¬ dnego roztworu, ' af) sola nieorganiczna jest chlorek sodowy, chlo¬ rek potasowy lub chlorek wapniowy, 55 ag) sola nieorganiczna jest chlorek sodowy.W przypadku gdy chwastobójcza substancja czynna jest 4-izopropylo-2,6-dwunitro-N,N-dwupro- pyloanilina (izopropalina), korzystnie stanowi ona 60—75% wagowych srodka, srodek nie zawiera W rozpuszczalnika organicznego, emulgator stanowi 2—6 wagowych srodka i roztwór wodny stanowi 19—38% wagowych srodka.Korzystny srodek chwastobójczy wedlug wyna¬ lazku jest to stezona emulsja wodna zawierajaca W. 45.-60% wagowych trifluraliny, 15—25% wago¬ wych zasadniczo nie mieszajacego sie z woda roz¬ puszczalnika typu weglowodoru aromatycznego, przy czym trifluralina i rozpuszczalnik tworza jednorodna faze rozproszona, 3—6% wagowych niejonowej substancji powierzchniowo czynnej lub mieszaniny tego rodzaju substancji powierzchniowo czynnych, o obliczonej równowadze hydrofilowo- -lipofilowej wynoszacej od 15—17, oraz 22—32% wagowych wodnego roztworu chlorku sodowego, przy czym stezenie chlorku sodowego wynosi od 10 do 18% wagowych w stosunku do ilosci roztwo¬ ru wodnego, a roztwór ten dodatkowo zawiera mocznik w ilosci 0—5% wagowych w stosunku do ilosci roztworu.Sposób wytwarzania srodka chwastobójczego po¬ lega na tym, ze miesza sie jednorodna faze orga¬ niczna zawierajaca 10—75% wagowych w stosun¬ ku do ilosci srodka chwastobójczej substancji czyn¬ nej stanowiacej co najmniej jedna pochodna 2,6- -dwunitfoaniliny o dzialaniu chwastobójczym, a roz¬ puszczalnosci w wodzie w temperaturze 25°C poni¬ zej 100 czesci na milion czesci wagowych i o tem¬ peraturze topnienia w zakresie od —10°C do 150°C i 0—60% wagowych w stosunku do ilosci srodka, rozpuszczalnika zasadniczo nie mieszajacego sie z woda, z faza wodna, stanowiaca 15—70% wago¬ wych w stosunku do ilosci srodka, wodnego roz¬ tworu soli nieorganicznej, przy czym stezenie soli nieorganicznej w roztworze wodnym wynosi co najmniej 5% wagowych, oraz z emulgatorem w ilosci 0,5—10% wagowych w -stosunku do ilosci srodka, az do uzyskania trwalej emulsji.W sposobie wytwarzania srodka wedlug wyna¬ lazku korzystnie rozpuszcza sie co najmniej czesc emulgatora w fazie organicznej, przed mieszaniem fa'zy organicznej i fazy wodnej. Chwastobójcza substancje czyrma korzystnie rozpuszcza sie w roz¬ puszczalniku i otrzymany roztwór saczy sie, po czym rozpuszcza sie w nim emulgator przed do¬ daniem do niego fazy* wodnej i wymieszaniem. Po¬ zadane jest kontynuowanie mieszania az do stwier¬ dzenia, ze przecietna srednica kropelek fazy orga¬ nicznej wynosi 8—14 mikronów. Mocznik mozna rozpuscic w roztworze wodnym w ilosci do 5% wagowych w stosunku do ilosci roztworu przed mieszaniem fazy organicznej i wodnej.Srodek chwastobójczy wedlug wynalazku rozpra¬ sza sie w duzej objetosci wody i nanosi sie utwo¬ rzona tak zawiesine na miejsce gdzie pozadane jest zahamowanie wzrostu chwastów.W ponizszych przykladach szereg emulgatorów i rozpuszczalników okreslono ich nazwami han¬ dlowymi. Emulgatorami sa: Remcopal NP 30, Rem- copal PONF, Remcopal 25, Remcopal 0,11, Remco¬ pal 273, Tensagex DP 24, Stepan agent 555-66 A, Stepan agent 555-66 B, Ethomeen T. 25, Renex 650 Brij 72 i Brij 78. Rozpuszczalnikami sa Aroma- sol H i Solvesso 100. Pod wzgledem chemicznym te handlowe produkty sa to: Remcopal NP 30 — etoksylowany nonylofenol za¬ wierajacy srednio 30 grupy etoksylowych, którego równowaga hydrofilowo-lipofilowa (HLB) wynosi 17,5, Remcopal PONF — etoksylowany nonylofenol *109 495 8 zawierajacy srednio 11 grup etoksylowych, którego HLB wynosi 13,7, Remcopal 25 — etoksylowany alkohol oleo-cety-.Iowy zawierajacy srednio 25 grup etoksylowych, którego HLB wynosi 16,2, Remcopal-NP 0,11—etoksylowany oktylofenol za¬ wierajacy srednio 10,5 grup etoksylowych, którego HLB wynosi 13,8, Remcopal 273 — etoksylowany alkohol n-tride- cylowy zawierajacy srednio 3 grupy etoksylowe, którego HLB wynosi 8,6, — mieszaniny soli wa- ^ pniowej kwasu dodecy- Stepan agent 555-66 A } lobenzen0sulfanowego i Stepan agent 555-66 B j alkilofenoksy-polioksy- etyleno-etanolu, Ethomeen T.25 — produkt kondensacji pierwszo- rzedniowych amin alifatycznych z tlenkiem etylenu zawierajacy srednio 15 grup etoksylowych, Renex 650 — eter alkilowoarylowy, którego HLB wynosi 17,1, Brij 72 — eter polioksyetylenowo-stearyIowy któ¬ rego HLB wynosi 4,9, / Brij 78 — eter polioksyetylenowo-stearylowy któ¬ rego HLB wynosi 15,3, Aromasol H — rozpuszczalnik typu weglowodo¬ ru aromatycznego, skladajacy sie glównie z izo¬ merycznych trójmetylobenzenów, o ciezarze wlas¬ ciwym 0,879 i zakresie temperatur wrzenia 168— —200°C, Solvesso 100 — rozpuszczalnik typu weglowodo¬ ru aromatycznego, skladajacy sie glównie z weglo¬ wodorów C9, ale takze zawierajacy pewne we¬ glowodory C8 i Cio, o ciezarze wlasciwym 0,872 i zakresie temperatur wrzenia 156—180°C.Wynalazek objasniaja nastepujace przyklady.Przyklad I.Trifluralina techniczna (czystosc 96%) 500 g Ksylen 230 g Emulgator (mieszanina: 24,4 g Rem- copaPu NP 30 i 15,6 g RemcopaPu PONF) 40 g Wodny roztwór chlorku sodowego (15% wagowych) 310 g Lacznie , 1080' g (1 litr) Trifluraline rozpuszcza sie w ksylenie lagodnie ogrzewajac do temperatury 50°C i otrzymany roz¬ twór saczy sie przez bibulke filtracyjna Whatman nr 42. Do roztworu trifluraliny w ksylenie wpro¬ wadza sie emulgator i rozpuszcza sie go lagodnie ogrzewajac do 50°C. Nastepnie do otrzymanego roz¬ tworu dodaje sie mieszajac wodny roztwór chlorku sodowego. Otrzymuje sie nieprzezroczysta emulsje o barwie pomaranczowo-zóltej.Przyklad II.Trifluralina 500 g Ksylen 180 g Naftalentechniczny 60 g Emulgator (jak w przykladzie I) 40 g Wodny roztwór chlorku sodowego (15% wagowych) 310 g Lacznie 1090 g (1 litr) Trifluraline i naftalen rozpuszcza s4e w ksyle¬ nie lagodnie ogrzewajac do temperatury 50°C i na^ stepnie stadia tworzenia emulsji przeprowadza sie w sposób jak wyzej opisano w przykladzie 1.Otrzymuje sie nieprzezroczysta emulsje o barwie pomaranczowo-zóltej. . , 5 Stabilnosc srodków wytworzonych w sposób jak wyzej opisano w przykladach I i II bada sie prze¬ chowujac je w ciagu jednego miesiaca w tempe¬ raturze -10°C, -2°C, pokojowej, 40°C i 50°C.W warunkach tych nie stwierdza sie pogorszenia 10 sie jakosci srodków. Obydwa srodki pozostaja .plyn¬ ne w temperaturze . — 18°C, najnizszej temperatu¬ rze, w której bada sie jakosc tych srodków.Obie emulsje zachowuja plynnosc i szybko ule¬ gaja rozproszeniu w duzej objetosci wody przy 15 lagodniejszym mieszaniu.Przyklad III. Srodek wytwarza sie w taki sam sposób jak wyzej opisano, z ta róznica, ze ja¬ ko emulgatora uzywa sie 40 g Tensagex'u DP 24 produkcji Tensia S.A. Emulgator ten jest -anionowa 20 substancja powierzchniowo czynna. Otrzymany sro¬ dek jest stabilna, nieprzezroczysta emulsja o bar¬ wie pomaranczowo-zóltej.Przyklad IV. Srodek wytwarza sie w sposób jak opisano w przykladzie III, z ta róznica, ze ja- 25 ko emulgatora uzywa sie 40 g mieszaniny sklada¬ jacej sie z, 75% wagowych Stepan agent 555-66 A i 25% wagowych Stepan agent 555-66 B produkcji Stepan Chemical Company. Obydwa te emulgato¬ ry sa mieszaninami anionowych i niejonowych sub- 30 stancji powierzchniowo czynnych. Otrzymuje sie stabilna, nieprzezroczysta emulsje o barwie po¬ maranczowo-zóltej.Przyklad V. Srodek wytwarza sie w sposób jak opisano w przykladzie III, z ta róznica, ze ja- 31 ko emulgatora uzywa sie 40 g Ethomeen'u T.25 produkcji Armour Hess Chemicals Limited. Emul¬ gator jest kationowa substancja powierzchniowo czynna. Otrzymuje sie stabilna, nieprzezroczysta emulsje o barwie pomaranczowo-zóltej. 40 Przyklad VI. Srodek wytwarza sie w sposób jak opisano w przykladzie II, z ta róznica, ze jako wodnego roztworu uzywa sie 310 g wodnego roz¬ tworu chlorku sodowego (17% wagowych).Przyklad VII. Srodek wytwarza sie w spo- 45 sób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze jako roztworu wodnego uzywa sie 310 g wodnego roztworu chlorku sodowego (13% wagowych) i mo¬ cznika (4% wagowe).Przyklad VIII. Srodek wytwarza sie w spo- W sób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze jako roztworu wodnego uzywa sie 310 g wodnego roztworu dwuwodorofosforanu potasowego (13% wagowych).Przyklad IX. Srodek wytwarza sie w sposób 55 jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze jako roztworu wodnego uzywa sie 310» g wodnego roz¬ tworu siarczanu amonowo-zelazowego (13% wago¬ wych).Przyklad X—XV. Srodki wytwarza sie w •o sposób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze jako emulgatorów uzywa sie nastepujacych pro- x duktów: Przyklad XVI. Srodek wytwarza sie w spo¬ sób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze 65 .zamiast ksylenu uzywa sie 235 g Solvesso 100.109 495 10 Przyklad X XI XII XIII XIV XV Emulgator Remcopal 25 (36,7 g) + + Remcopal 0.11 (3,3 g) Renex 650 (36,4 g) + + Brij 72 (3,6 g) Renex 650 (15,6 g) + -I- Brij 78 (24,4 g) Remcopal NP 30 (18,3 g) + + Remcopal PONF (11,7 g) Remcopal NP 30 (12,2 g) -f- + Remcopal PONF (7,8 g) Remcopal NP 30 (6,1 g) f + Remcopal PONF (3,9 g) | Przyklad XVII. Srodek wytwarza sie w spo¬ sób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze zamiast ksylenu uzywa sie 240 g AromasoPu H.Przyklad XVIII.Trifluralina techniczna (czystosc 96%) 625 g Ksylen 181 g Emulgator (36,7 g Remcopal'u 25 i 3,3 g RemcopaPu0.11) 40 g Wodny roztwór chlorku sodowego (15% wagowych) ' 266 g Lacznie 1112 g/l litr Srodek ten wytwarza sie w podobny sposób jak opisano ,w-\przykladzie I.Przyklad XIX.Trifluralina techniczna (czystosc 96%) 688 g Ksylen 119 g Emulgator (24,4 g RemcopaPu NP 30 i 15,6 g Remcopal'u PONF) 40 .g Wodny roztwór chlorku sodowego (15% wagowych) 289 g Lacznie 1136 g/l litr Srodek ten wytwarza sie w podobny sposób jak opisano w przykladzie I. Wszystkie emulsje opi¬ sane w przykladach VI — XIX sa stabilne, nie¬ przezroczyste, o barwie pomaranczowo-zóltej.Przyklad XX.Benfluralina techniczna (czystosc 95%) 190 g Ksylen 317 g Naftalen techniczny ' 104 g Emulgator (38,9 g RemcopaPu 25 i 1,1 g RemcopaPu 273) 40 g Wodny roztwór chlorku amonowego (13%wagowych) 362 g Lacznie 1013 g/l litr Srodek ten wytwarza sie w podobny sposób jak opisano w przykladzie I. Otrzymuje sie stabilna, nieprzezroczysta emulsje o barwie zóltej.Przyklad XXI.Benfluralina techniczna (czystosc 95%) 190 g Ksylen 277 g '»Cykloheksanon 130 g Emulgator (33,3 g RemcopaPu NP 30 i 6,7 g RemcopaPu 273) 40 g Wodny roztwór chlorku sodowego (15% wagowych) 362 g Lacznie 10 15 20 25 30 40 45 50 55 999 g/l litr 65 Srodek ten wytwarza sie w podobny sposób jak opisano w przykladzie I. Otrzymuje sie emulsje o takim samym wygladzie jak w przykladzie XX.Przyklad XXII.Etalfluralina techniczna (czystosc 95%) 347 g Ksylen 361 g Emulgator (33,3 g RemcopaPu NP 30 i 6,7 g RemcopaPu273) 40 g \ Wodny roztwór chlorku sodowego (15% wagowych) 289 g Lacznie 1037 g/l litr Srodek ten wytwarza sie w podobny sposób jak opisano w przykladzie I. Otrzymuje sie stabilna, nieprzezroczysta emulsje o barwie zóltej.Przyklad XXIII. Srodek wytwarza sie w spo¬ sób jak opisano w przykladzie XXII, z ta róznica, ze jako roztworu wodnego uzywa sie 282 g wod¬ nego roztworu chlorku potasowego (13% wago¬ wych). Otrzymuje sie emulsje wygladajaca podob¬ anie do otrzymanej w przykladzie XXII.Przyklad XXIV. Srodek wytwarza sie w spo¬ sób jak opisano w przykladzie XXII, z ta róznica, ze jako roztworu wodnego uzywa sie 289 g. wod¬ nego roztworu chlorku wapniowego (13% wago¬ wych). Otrzymuje sie emulsje wygladajaca podob¬ nie do otrzymanej w przykladzie XXII i XXIII.Przyklad XXV.Izopropalina techniczna (czystosc 90%) 800 g Emulgator (33,3 g RemcopaPu NP 30 i 6,7 g RemcopaPu 273) 40 g Wodny roztwór chlorku sodowego (15% wagowych) 338 g Lacznie 1178 g/l litr Emulgator rozpuszcza sie w izopropalinie przy lagodnym ogrzewaniu. Wodny roztwór chlorku so¬ dowego dodaje sie przy mieszaniu. Otrzymuje sie stabilna, nieprzezroczysta emulsje o barwie brud¬ no pomaranczowo-zóltej.Nalezy zauwazyc, ze obliczona równowaga hy- drofilowo-lipofilowa emulgatora w kazdym z przy¬ kladów I — XXV wynosi zasadniczo 116.Stwierdzono, ze w emulsjach opisanych w po¬ wyzszych przykladach I — XXV przecietna sred¬ nica kropelek fazy organicznej wynosi 8 — 14 mi¬ kronów. Stwierdzono, ze emulsje takie, latwo ule¬ gaja rozproszeniu po wprowadzeniu do 100-krotnej objetosci wody i pozostaja w zasadzie rozproszone przez kilka godzin. Zawiesiny takie mozna latwo nanosic na grunty orne w zwykly sposób, taki jak opryskiwanie, wiec mozna je stosowac w podobny sposób jak znane skoncentrowane srodki.Emulsje opisane w przykladach I, II i IV '— XXV wykazuja szczególnie dobra stabilnosc w roz¬ maitych warunkach przechowywania. Laczenie sie kropelek i tworzenie sie warstwy górnej i dolnej warstwy wodnej zachodzi bardzo powoli. W prób¬ kach emulsji przechowywanych w temperaturze 25 — 40°C w ciagu co najmniej roku nie stwier¬ dzono zachodzenia w znaczniejszym stopniu zja¬ wiska laczenia sie kropelek. Bardzo dobra stabil¬ noscia podczas przechowywania w wysokiej tem¬ peraturze odznacza sie emulsja opisana w przykla¬ dzie VII. Pozostaje ona nadal trwala emulsja po przechowywaniu przez szereg tygodni w tempe-109 li raturze 60°C. Jesli chodzi o nizszy zakres skali termometrycznej, emulsje te sa na ogól stabilne w temperaturze od ¦ — 2°C do — 10°C i nie ulega¬ ja krystalizacji. Na ogól nie zamarzaja one przy obnizaniu temperatury do okolo — 25°C. 5 W przypadku srodków opisanych w przykladach I — XXV ryzyko pozaru jest zmniejszone w po¬ równaniu ze znanymi zdolnymi do tworzenia emul¬ sji skoncentrowanymi srodkami zawierajacymi chwastobójcze substancje czynne typu 2,6-dwuni- 10 troaniliny w rozpuszczalnikach organicznych, ta¬ kich jak ksylen.Zastrzezenia patentowe 1. Srodek chwastobójczy w postaci stezonej 15 emulsji wodnej, znamienny tym, ze zawiera 10 — — 75°/o wagowych substancji czynnej stanowiacej co najmniej jedna pochodna 2,6-dwunitroaniliny o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza atom wo¬ doru, rodnik alkilowy . o 2—4 atomach wegla lub 20 rodnik chloroetylowy, R2 oznacza rodnik alkilowy- o 2—5 atomach wegla, rodnik chloroetylowy, 2- -metyloallilowy lub cyklopropylometylowy, R8 o- znacza atom wodoru, rodnik metylowy lub grupe aminowa a R4 oznacza rodnik trójfluorometylowy, 25 rodnik alkilowy o 1—3 atomach wegla, grupe —S02NH2 lub —S02CH8, o rozpuszczalnosci w wo¬ dzie w temperaturze 25°C ponizej 100 czesci na milion czesci wagowych i o temperaturze topnie¬ nia w zakresie od - 10°C do 150°C, 0 — 60°/o wa- 30 gowych rozpuszczalnika organicznego zasadniczo nie mieszajacego sie z woda, przy czym chwasto¬ bójcza substancja czynna i rozpuszczalnik tworza jednorodna faze rozproszona, 0,5 — 10% wago¬ wych emulgatora, oraz 15 — 70% wagowych wod- 35 nego roztworu soli nieorganicznej, przy czym ste¬ zenie soli nieorganicznej w roztworze wodnym wy¬ nosi co najmniej 5% wagowych. 2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera 15 — 70% wagowych substancji czynnej 40 o wzorze 1,0 — 45% wagowych rozpuszczalnika, 0,9 — 6% wagowych emulgatora oraz 20 — 40% wagowych roztworu wodnego, przy czym stezenie soli nieorganicznej w roztworze wodnym wynosi 10 — 20%wagowych. 45 3. Srodek wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze nie zawiera rozpuszczalnika, zawiera jako substancje czynna 4-izopropylo-2,6-dwunitro-N,N- -dwupropyloaniline (izopropaline) w ilosci 60 — — 75% wagowych srodka, emulgator w ilosci 2 — 50 — 6% wagowych srodka i roztwór wodny w ilosci 19 — 38% wagowych srodka. 4. Srodek wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze zawiera 15 — 65^/0 wagowych substancji -czynnej stanowiacej pochodna 2,6-dwunitroaniliny 55 o wzorze 2, w którym R1 oznacza rodnik alkilowy o 2—4 atomach wegla lub rodnik chloroetylowy, R2 oznacza rodnik alkilowy o 2—4 atomach wegla, rodnik chloroetylowy lub 2-metyloallilowy a R8 oznacza atom wodoru lub grupe aminowa, 10 — 60 — 45% wagowych rozpuszczalnika, 0,9 — 6% wago¬ wych emulgatora oraz 20 — 40% wagowych roz¬ tworu wodnego. 5. Srodek wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze zawiera pochodna 2,6-dwunitroaniliny o wzorze 2, 65 495 w którym R1 oznacza rodnik etylowy lub propy¬ lowy, R2 oznacza rodnik propylowy, butylowy lub 2-metyloallilowy a R3 oznacza atom wodoru. 6. Srodek wedlug zastrz. l, znamienny tym, ze zawiera 40 — 65% wagowych substancji czynpej stanowiacej 2,6-dwunitro-N,N-dwupropylo-4-trójflu- orometyloaniline (trifluraline), 10 — 25% wago¬ wych rozpuszczalnika, 0,9 — 6% wagowych emul¬ gatora i 20 — 35% wagowych roztworu wodnego, przy czym stezenie soli nieorganicznej wynosi co najmniej 10% wagowych. 7. Srodek wedlug zastrz. 6, znamienny tym, ze zawiera 2,6-dwunitro-N,N-dwupropylo-4-trójfluoro- metyloaniline (trifluraline) w ilosci 40 — 60% wa¬ gowych srodka, rozpuszczalnik w ilosci 15 — 25% wagowych srodka oraz emulgator w ilosci 2 — 6% wagowych srodka. 8. Srodek wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze zawiera 2,6-dwunitro-N,N-dwupropylo-4-trójfluoro- metyloaniline (trifluraline) w ilosci 40 — 50% wa¬ gowych srodka. 9. Srodek wedlug zastrz. 1. znamienny tym, ze jako nie mieszajacy sie z woda rozpuszczalnik za¬ wiera ksylen lub mieszanine ksylenu i naftalenu. 10. Srodek wedlug • zastrz. 1, znamienny tym, ze jako emulgator zawiera niejonowa substancje po¬ wierzchniowo czynna lub mieszanine dwóch lub kilku niejonowych substancji powierzchniowo czyn¬ nych. 11. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera emulgator, którego obliczona równowaga hydrofilowo-lipofilowa wynosi od 14 do 18. 12. Srodek wedlug zastrz. 11, znamienny tym, ze zawiera emulgator, którego obliczona równowaga hydrofilowo-lipofilowa wynosi od 15 do 17. 13. Srodek wedlug zastrz. 12, znamienny tym, ze zawiera emulgator, którego obliczona równowaga hydrofilowo-lipofilowa wynosi zasadniczo 16. 14. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera sól nieorganiczna w ilosci zasadniczo 15% wagowych roztworu wodnego. 15. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako sól nieorganiczna zawiera chlorek sodowy, chlorek potasowy lub chlorek wapniowy. 1.6. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera roztwór wodny, którego dodatkowo za¬ wiera mocznik w stezeniu nie wyzszym niz 25% wagowych. 17. Srodek chwastobójczy w postaci stezonej e- mulsji wodnej, znamienny tym, ze zawiera 45 — — 60% wagowych 2,6-dwunitro-N,N-dwupropylo-4- -trójfluorometyloaniliny (trifluraliny), 15 — 25% wagowych zasadniczo nie mieszajacego sie z woda rozpuszczalnika typu weglowodoru aromatycznego, przy czym trifluralina i rozpuszczalnik tworza jed¬ norodna faze rozproszona, 3 — 6% wagowych nie¬ jonowej substancji czynnej lub mieszaniny sub¬ stancji czynnych tego rodzaju o obliczonej rów¬ nowadze hydrofilowo-lipofilowej wynoszacej od 15 — 17, oraz 22 — 32% wagowych wodnego roz¬ tworu chlorku sodoweigo, przy czym stezenie chlor¬ ku sodowego wynosi od 10 do 18% wagowych w stosunku do ilosci roztworu wodnego, a roztwór wodny dodatkowo zawiera mocznik w ilosci 0 — — 5% wagowych w stosunku do ilosci roztworu.109 495 R\ /R2 02N R* wzór 1 R3 R1 0,N.N- CF3 wzór 2 -R2 -N02 R3 PL