Przedmiotem wynalazku jest wielobiegowa piasta prze¬ kladniowa dla rowerów lub podobnych pojazdów obej¬ mujaca os piasty, ulozyskowany na niej czlon napedzajacy z kolem lancuchowym, tuleje piasty ulozyskowana z jednej strony na czlonie napedzajacym, a z drugiej strony na pierscieniowym elemencie lozyskowym, przekladnie pla¬ netarna umieszczona wewnatrz tulei piasty zawierajaca kolo centralne, jarzmo kól obiegowych, kolo wewnetrzne i kola obiegowe na jarzmie, które jednoczesnie zazebiaja sie z kolem centralnym i kolem wewnetrznym, ponadto przesuwny osiowo czlon sprzeglowy, który laczy czlon napedzajacy badz z jarzmem kól obiegowych badz tez z kolem wewnetrznym przekladni planetarnej, element hamulcowy ulozyskowany za pomoca gwintu na jarzmie kól obiegowych zabezpieczony przed obracaniem sie razem z jarzmem kól obiegowych przez hamulec pomocniczy i dlatego przy obrocie jarzma kól obiegowych przesuwa sie poosiowo i wchodzi przy tym w kontakt z nie obracajacym sie wzgledem osi piasty czlonem hamulcowym powodujac jego dociskanie do powierzchni hamujacej tulei piasty, a tym samym hamowanie tej ostatniej, poza tym równiez mechanizmy zapadkowe przenoszace naped pomiedzy czesciami przekladni planetarnej, mianowicie jarzmem kól obiegowych i kolem wewnetrznym z jednej strony i tuleja piasty z drugiej strony, przy czym co najmniej jeden z tych mechanizmów utworzony przez jarzmo zapadki z co naj¬ mniej jedna zapadka i uzebienie zapadkowe a ta zapadka zazebia sie sprezyscie swym koncem z uzebieniem zapad¬ kowym, a ponadto zapadka ta jest ulozyskowana wychylnie swoja stopa bez uzycia sworznia w wybraniu jarzma za- padki zas na drodze przenoszenia momentu obrotowego, z odpowiedniej czesci przekladni planetarnej na tuleje piasty jest przewidziany luz w kierunku obwodowymy W tego rodzaju piastach przekladniowych luz obwodowy na drodze przenoszenia momentu obrotowego miedzn czescia przekladni planetarnej i tuleja piasty jest wymagay. z nastepujacych powodów: zakladamy, ze rower zostal zahamowany az do zatrzymania przez nacisniecie pedalów do tylu i hamulec pozostaje zacisniety. Jesli teraz nastapi nacisniecie pedalów do przodu i nie ma zadnego luzu ob¬ wodowego na drodze przenoszenia momentu obrotowego pomiedzy kolem wewnetrznym i tuleja piasty, to istnieje niebezpieczenstwo ze zapadka i mechanizm zapadkowy kola wewnetrznego bedzie natychmiast pociagal za soba tuleje piasty zanim nastapi zwolnienie hamulca. W wyniku tego nastepuje zakleszczenie wielobiegowej piasty przekladnio¬ wej i dalsza jazda nie jest mozliwa.Jesli natomiast wystepuje ten luz na drodze przenoszenia momentu obrotowego z kola wewnetrznego na tuleje piasty to po uprzednim zahamowaniu ponowne nacisniecie pe¬ dalów do przodu powoduje najpierw likwidacje luzu, zanim kolo wewnetrzne bedzie moglo pociagnac za soba tuleje piasty. W czasie likwidowania tego luzu jarzmo kól obiego^ wych zostaje obrócone do przodu przez nacisniecie do przodu pedalów, co prowadzi do zwolnienia hamulca, Inna sytuacja, w której bez istnienia luzu moze nastapic niepozadane zakleszczenie jest nastepujaca: Gdy poprzez nacisniecie pedalów do tylu nastapi zaha¬ mowanie i hamulec jest jeszcze zacisniety a rower zostanie wtedy przesuniety do tylu, to w przypadku braku luzu na 105 246- 105 246 3 drodze przenoszenia momentu obrotowego pomiedzy kolem wewnetrznym i tuleja piasty nastepuje przenoszenie ruchu wstecznego z tulei piasty poprzez przekladnie pla¬ netarna na jarzmo kól obiegowych z takim efektem, ze hamulec zostaje jeszcze silniej zacisniety, a tym samym do¬ chodzi do calkowitego zakleszczenia.Natomiast jesli wystepuje pewienluz na drodze przeno¬ szenia momentu obrotowego pomiedzy kolem wewnetrznym i tuleja piasty to istnieje wtedy mozliwosc, ze hamulec zostanie zwolniony przez mechanizm zapadkowy przeno¬ szenia napedu, nalezacy do jarzma kól obiegowych zanim bedzie moglo nastapic silniejsze zacisniecie hamulca przez mechanizm zapadkowy nalezacy do kola wewnetrznego.Wedlug opisu patentowego RFN 1.092 791 luz ten jest zapewniony w ten sposób, ze zapadka mechanizmu zapad¬ kowego nalezacego do kola wewnetrznego zazebia sie z uzebieniem zapadkowym pierscienia zabierakowego, który jest z kolei sprzegniety z tuleja piasty z zachowaniem miedzy nimi luzu obwodowego i ze z pierscieniem zabie- rakowym wspólpracuje hamulec pierscienia zabierakowego, który przy hamowaniu opiera sie o nieruchoma czesc piasty.Z patentu USA jest znane rozwiazanie, w którym za¬ padki sa umieszczone przesuwnie w kierunku obwodo¬ wym w ograniczonym zakresie na jarzmie zapadek. Ta postac wykonania jest jednak mniej korzystna, poniewaz zapadki sa ulozyskowane przy tym rozwiazaniu na sworz¬ niach, a do prowadzenia tych sworzni musza byc przewi¬ dziane w jarzmie zapadek dwa wzajemnie równolegle podluzne wyciecia.Zadaniem wynalazku jest skonstruowanie prostszej widobiegowej piasty przekladniowej wspomnianego na wstepie rodzaju przy zachowaniu mechanizmu zapadkowe¬ go z zapadkami ulozyskowanymi bezsworzniowo, szczegól¬ nie korzystne ze wzgledu na jego prostote.Zadanie to rozwiazano wedlug wynalazku przez to, ze wybranie w jarzmie zapadki przeznaczone do wychylnego ulozyskowania stopki zapadki jest podluzne w kierunku obwodowym, przez co stopka zapadki ma ograniczona mozliwosc przesuwu wewnatrz tego wybrania w kierunku obwodowym.W postaci wykonania wedlug wynalazku podluzne wy¬ branie ma na jednym koncu powierzchnie lozyskowa, na której opiera sie stopka zapadki w polozeniu przenoszenia napedu, a na drugim koncu powierzchnie lozyskowa, na której opiera sie zapadka w polozeniu biegu luzem tak, ze zapadka przy przechodzeniu ze stanu napedzania w stan biegu luzem lub hamowania i odwrotnie przechodzi od jednej powierzchni do drugiej.Wedlug korzystnej postaci wykonania powierzchnie lozyskowe maja ksztalt cylindrycznych zaglebien o osiach równoleglych do osi jarzma zapadek a stopka zapadki jest w formie segmentu tarczy cylindrycznej o identycznym promieniu co cylindryczne zaglebienie.Przejscie zapadki od polozenia przenoszenia napedu w polozenie biegu luzem moze byc ulatwione w ten sposób, ze os cylindrycznej powierzchni zaglebienia stanowiacej powierzchnie lozyskowa przy przenoszeniu napedu znaj¬ duje sie w wiekszej odleglosci promieniowej od osi jarzma zapadek niz os powierzchni lozyskowej dla polozenia za¬ padki, odpowiadajacego biegowi luzem oraz przez to, ze dno wybrania pomiedzy obiema powierzchniami lozyskowymi przebiega w przyblizeniu po linii spiralnej. Poniewaz zapadka, jak to juz wspomniano na wstepie jest utrzymywa¬ na w stanie sprezystego zazebienia sie swym koncem z uze¬ bieniem zapadkowym, to takie sprezynowanie w polaczeniu :¦ 4 z promieniowym przestawieniem do wewnatrz powierzchni lozyskowej dla polozenia biegu jalowego wzgledem powierz¬ chni lozyskowej, dla polozenia odpowiadajacego przeno¬ szeniu napedu powoduje sklonnosc zapadki do przemiesz- czenia sie pod dzialaniem sprezyny w kierunku do po¬ wierzchni lozyskowej dla polozenia biegu jalowego, która to sklonnosc tylko tak dlugo przeciwdziala przenoszeniu mo- montu obrotowego, dopóki zapadka nie przenosi momentu obrotowego w kierunku napedzania.Wedlug korzystnej postaci wykonania w pierscieniowy rowek na powierzchni obwodowej jarzma zapadek wchodzi pierscieniowa sprezyna. Tamgdzie powierzchnia obwodowa jarzma zapadek jest przerwana dla wprowadzenia zapadki, pierscieniowa sprezyna wchodzi w rowek -na tylnej stronie zapadki, przy czym sprezyna ta tak wspólpracuje z dnem rowka w, zapadce, ze koniec zapadki jest utrzymywany w stanie sprezystego zazebienia sie z uzebieniem zapadko¬ wym. Ta sprezyna pierscieniowa moze w zwiazku z tym wywolywac takze wyzej wspomniana tendencje do prze¬ mieszczenia sie zapadki od powierzchni lozyskowej dla stanu przenoszenia napedu do powierzchni lozyskowej biegu luzem.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladzie wykonania pokazanym na rysunku, na którym fig. 1 przed¬ stawia wielobiegowa piaste przekladniowa w czesciowym przekroju^ fig. 2 — piaste w czesciowym przekroju wzdluz linii II-II zaznaczonej na fig. 1 i w zwiekszonej podzialce, fig. 3 — jarzmo zapadki w przekroju wzdluz linii II-II zaznaczonej na fig. 1 i w zwiekszonej podzialce, fig. 4 — schematyczne zobrazowanie usytuowania zapadki znajdu¬ jacej sie w polozeniu przenoszenia napedu, a fig. 5 — schematyczne zobrazowanie usytuowania zapadki znajdu¬ jacej sie w polozeniu biegu luzem.Na fig. 1 os piasty oznaczono odnosnikiem 8. Na tej osi 8 piasty osadzony jest pierscien lozyskowy 7, a na drugim koncu tejze osi pierscien lozyskowy 5. Na\ pierscieniu lo¬ zyskowym 7 jest ulozyskowany, za posrednictwem lozyska kulkowego 6, czlon napedzajacy 4 z kolem lancuchowym 40. Tuleja 1 piasty jest ulozyskowana za posrednictwem lozyska kulkowego 3 na pierscieniu lozyskowym 5, a za pomoca lozyska kulkowego 2 na czlonie napedzajacym 4.Wewnatrz tulei piasty umieszczona jest przekladnia pla¬ netarna oznaczona ogólnie odnosnikiem 41. Ta prze¬ kladnia planetarna obejmuje kolo centralne 22 polaczone nieruchomo z osia piasty, jarzmo 11 kól obiegowych i kolo wewnetrzne 14. Ponadto do przekladni planetarnej naleza kola obiegowe 13, które sa ulozyskowane obrotowo na sworzniach lozyskowych 42 i zazebiaja sie z zewnetrznym uzebieniem kola centralnego 22 oraz wewnetrznym uze¬ bieniem kola wewnetrznego 14.Czlon napedzajacy 4 moze byc sprzegany poprzez tuleje sprzeglowa 10 z róznymi czesciami przekladni planetarnej, a mianowicie badz z jarzmem 11 kól obiegowych badz tez z kolem wewnetrznym 14. Tuleja sprzeglowa 10 zazebia sie za posrednictwem uzebienia zewnetrznego 43 z mozli¬ woscia przesuniecia z wewnetrznym uzebieniem 44 czlonu napedzajacego 4. W podluznym wycieciu 45 osi 8 piasty jest prowadzony przesuwnie kamien 9, który jest polaczony z ciegnem 46. Kamien 9 zazebia sie zabierakowo z tuleja sprzeglowa 10.W poblizu lewego konca tulei sprzeglowej 10, wedlug fig. 1 jest umieszczona na tej osi nieobrotowo tarcza za- bierakowa 47, która za pomoca pierscienia 24 jest zabezpie¬ czona w kierunku promieniowym. Ta tarcza zabierakowa 47 ma wystajace na zewnatrz w kierunku promieniowym kly 40 45 50 55 60105 246 zabierakowe 48. Wedlug fig. 1 kly zabierakowe 48 zazebiaja sie, przenoszac moment obrotowy, z wystepami zabierako- wymi 49 tarczy 12, zamocowanej na jarzmie 11 kól obiego¬ wych.Tarcza sprzeglowa 10 jest przesuwna w kierunku prze¬ ciwnym do dzialania srubowej sprezyny powrotnej 23, czyli na fig. 1 w prawo tak, ze zewnetrzne uzebienie 50 tulei sprzeglowej 10 dochodzi w polozenie zazebienia sie z wewnetrznym uzebieniem 15 kola wewnetrznego 14.Podczas gdy w pokazanym polozeniu przelaczenia czlon napedzajacy 4 znajduje sie w stanie przenoszacego moment obrotowy wspóldzialania z jarzmem 11 kól obiegowych za posrednictwem tulei sprzeglowej 10 i tarczy zabierakowej 47 to po przesunieciu* tulei sprzeglowej 10 z tarcza zabiera- kowa 47 do oparcia sie o kolnierz 51 kola wewnetrznego 14 ma miejsce polaczenie przenoszace moment obrotowy po¬ miedzy czlonem napedzajacym 4 i kolem wewnetrznym 14 za posrednictwem tulei sprzeglowej 10 i uzebien 15 i 50.Tuleja sprzeglowa 10 moze byc przesuwana za pomoca kamienia 9 jeszcze dalej w prawo na fig. 1 wbrew dzialaniu srubowej sprezyny powrotnej 23, przy czym tarcza zabiera- kowa 47 pociaga za soba w praWo kolnierz 51 kola wewnetrz¬ nego 14 i to wbrew dzialaniu srubowej spsezyny powrotnej 23a. Sprzegniecie czlonu napedzajacego z kolem wewnetrz¬ nym 14 poprzez tuleje sprzeglowa 10 i uzebienia 15, 50 zostaje przy tym zachowane.Dla przenoszenia momentu obrotowego z jarzma 11 kól obiegowych na tuleje 1 piasty przewidziany jest mechanizm zapadkowy 52. Ten mechanizm zapadkowy 52 obejmuje element hamulcowy 16 stanowiacy jednoczesnie jarzmo zapadek oraz dwie zapadki 17 ulozyskowane wychylnie w tym elemencie, które utrzymywane sa za pomoca spre¬ zyny pierscieniowej 53 w polozeniu zazebiania sie z uze¬ bieniem zapadkowym 18 po wewnetrznej stronie tulei 1 piasty. Element hamulcowy 16 jest polaczony ruchomo z jarzmem 11 kól obiegowych za pomoca polaczenia gwin¬ towego 54.Drugi mechanizm zapadkowy 55 przenoszacy naped jest umieszczony ra kole wewnetrznym. Ten drugi mechanizm zapadkowy obejmuje jarzmo 27 zapadek, stanowiace jedna czesc z kolem wewnetrznym 14 i dwie zapadki 28 na tym jarzmie, które sa pokazane 'pojedynczo na fig. 2, 4 i 5.Zapadki 28 zazebiaja sie z uzebieniem zapadkowym 21 w tulei 1 piasty.Szczególy mechanizmu zapadkowego 55 istotne dla wynalazku. W polozeniu przelaczenia piasty trójbiegowej pokazanym na fig. 1 przenoszenie momentu obrotowego przy naciskaniu pedalów do przodu przebiega nastepujaco: Od kola lancuchowego 40 poprzez czlon napedzajacy 4, uzebienia 44, 43, tuleje sprzeglowa 10, ramie zabierakowe 48, wystepy zabierakowe 49, jarzmo 11 kól obiegowych, kola obiegowe 13 obtaczajace sie po kole centralnym 22, kolo wewnetrzne 14, mechanizm zapadkowy 55 do tulei 1 piasty.Poniewaz kolo wewnetrzne 14 obraca sie z wieksza predkoscia niz jarzmo kól obiegowych, to przy trójbiegowej piascie przekladniowej jedno przelozenie wynika z róznic predkosci. Zapadki 17 mechanizmu zapadkowego 52 zostaja przy tym wyprzedzone przez tuleje 1 piasty, obracaja sie szybciej wraz z kolem wewnetrznym, to jest uzebienie zapadkowe 18 przeslizguje sie po zapadkach 17.Jesli, patrzac na fig. 1, tuleja sprzeglowa 10 zostanie przesunieta w prawo o jeden stopien za pomoca kamienia przesuwnego 9, wtedy ramie 48 zabierakowe zostanie wyzebione z wystepów zabierakowych 49, a uzebienie 6 zewnetrzne 50 zazebi sie z uzebieniem wewnetrznym 15 bez jakiegokolwie^nastepujacego po tym przesuniecia kola wewnetrznego 14. Wtedy przebieg-przenoszenia momentu obrotowego jest nastepujacy: Od kola lancuchowego 40 poprzez czlon napedzajacy 4, uzebienia 44, 4J, tuleje sprzeglowa 10, uzebienia 50, 51, kolo wewnetrzne 14, mechanizm zapadkowy 55 do tulei 1 piasty. Tak wiec kolo wewnetrzne ma taka sama predkosc obrotowa jak czlon napedzajacy 4 i mechanizm zapadkowy 55 przekazujena tuleje 1 piasty obroty czlonunapedzajacego 4. W tym przypadku wiec przy piascie trójbiegowej nie nastepuje zadne przelozenie; mówi sie, ze jest to tak zwany bieg bezposredni. Poniewaz zapadki 17 mechanizmu za¬ padkowego 52 znajdujace sie na jarzmie 11 kól obiegowych poruszaja sie z predkoscia obrotowa mniejsza niz kolo wewnetrzne, a tym samymniz tuleja piasty, mechanizm za¬ padkowy 52 jest wyprzedzany przez tuleje piasty, przy czym uzebienie zapadkowe 18 przeslizguje sie po zapadkach 17.Jesli wreszcie, przy pomocy kamienia przesuwnego 9, tuleja sprzeglowa 10 zostanie tak dalece przesunieta wprawo, ze nastapi przesuniecie kola wewnetrznego 14 i mechaniz¬ mu zapadkowego 55 w prawo za posrednictwem tarczy za¬ bierakowej 47 i kolnierza 51, to dochodzi do oparcia sie zapadek 28 o powierzchnie stozkowa 25 i przez to zostaja one odchylone poza zasieg zazebiania sie z uzebieniem za¬ padkowym 21. Teraznie moze juz nastepowac przenoszenie momentu obrotowego poprzez mechanizm zapadkowy 55.Natomiast przenoszenie momentu obrotowego ma przebieg nastepujacy: Od kola lancuchowego 40 poprzez czlon napedzajacy 4, uzebienia 43, 44, tuleje sprzeglowa 10, uzebienia 50, 15, kolo wewnetrzne 14, kolo obiegowe 13, jarzmo 11 kól obiegowych, element hamulcowy 16 i me¬ chanizm zapadkowy 52 na tuleje 1 piasty. Poniewaz jak juz wspomniano, jarzmo 11 kól obiegowych obraca sie wolniej niz kolo wewnetrzne 14 polaczone z czlonem napedzajacym 4, to w trójbiegowej piascie nastepuje tutaj przelaczenie na wolniejszy bieg.Element hamulcowy 16 ma zewnetrzna powierzchnie 40 stozkowa 56, która przeznaczona jest do wspólpracy z we¬ wnetrzna powierzchnia stozkowa 57 plaszcza 19 hamulca.Plaszcz hamulca jest rozpierany w kierunku promieniowym i zabezpieczony przed obrotem wzgledem pierscienia lo¬ zyskowego 5 przez wzajemne zazebiajace sie kly 58, 59. 45 Jesli czlon napedzajacy zostanie obrócony wstecz, wtedy element hamulcowy 16 przesuwa sie na gwincie w lewo i to dlatego, ze jest on powstrzymywany od obracania sie wraz z jarzmem 11 kól obiegowych przez sprezyne hamulcowa 60. 50 W wyniku przesuwania sie elementu hamulcowego 16 w lewo na gwincie powierzchnie stozkowe zewnetrzna 56 i wewnetrzna57 plaszcza 19 hamulca dociskane sa do siebie z takim skutkiem, ze plaszcz hamulca zostaje rozepchniety i przylega swa powierzchnia hamujaca 61 do powierzchni 55 hamujacej 62 tulei 1 piasty. Ta ostatnia zostaje zahamowa¬ na. Moment obrotowy zostaje przeniesiony poprzez pier¬ scieniowy element lozyskowy 5 i nie pokazana dzwignie hamulca na rame roweru.Jak to widac na fig. 2 zapadka 28 ma stopke 29 w formie 60 segmentu cylindrycznej tarczy. Do stopki 29 zapadki przy¬ lega jej czesc srodkowa 29a, a do srodkowej czesci koniec 29b zapadki. Na tylnej stronie zapadki oznaczonej odnosni¬ kiem 29d wyrózniono trzy czesci, tylny odcinek 29c stopki zapadki, tylny odcinek 29f srodkowej czesci zapadki 65 i tylny odcinek 29g konca zapadki.105 246 7 Zapadka 29 jest ulozyskowana wychylnie w wybraniu 32 jarzma 27 zapadki. Wybranie 32 sklada sie z powierzchni lozyskowej 33 przenoszenia napedu i powierzchni lozysko¬ wej 34 biegu luzem. Nazwy powierzchnia lozyskowa 33 przenoszenia napedu i powierzchnia lozyskowa 34 biegu luzem biora sie stad, ze jak to bedzie jeszcze objasnione, przy przenoszeniu napedu przez zapadke jej stopka 29 opiera sie na powierzchni lozyskowej 33, a przy biegu luzem na powierzchni lozyskowej 34. Obie powierzchnie lozysko¬ we 33 i 34 maja postac zaglebien cylindrycznych, których promien r jest równy promieniowi r stopki 29 zapadki, majacej ksztalt segmentu cylindrycznej tarczy.Os Ma powierzchni lozyskowej 33 przenoszenia napedu lezy w odleglosci Ra od osi M jarzma 27 zapadki. Os Me powierzchni lozyskowej 34 biegu luzem znajduje sie w od¬ leglosci Re od osi M jarzma 27 zapadki. Odleglosc Re jest mniejsza niz odleglosc Ra, jak to bez trudnosci mozna zauwazyc na fig. 2.Dno 35 wybrania, które laczy ze soba obie powierzchnie lozyskowe 33 i 34 tworzy pomiedzy tymi powierzchniami niewielkie wzniesienie, którego przewyzszenie w stosunku do plaszczyzny stycznej T — T do obu powierzchni lozysko¬ wych 33, 34 jest oznaczone przez s. Wartosc s wynosi 10% do 20% najlepiej 15% promienia r. Dno 35 wybrania jest w poblizu powierzchni cylindrycznej, której os ozna¬ czono przez Mz i której promien Rz jest równy w przybli¬ zeniu odleglosci Ra pomniejszonej o r.Zasieg wybrania 32 w kierunku wzdluznym jest oznaczo¬ ny na rysunku przez p. Równy jest on w przyblizeniu czterem promieniom r. Os Mz dna 35 wybrania jest prze¬ sunieta wzgledem osi M o odcinek e, który jest w przy¬ blizeniu tak duzy jak promien r, okolo 1,3 r, przy czym przesuniecie to ma miejsce od osi M w kierunku linii Rz, reprezentujacej przyblizona plaszczyzne symetrii miedzy dwiema osiami Ma i Me.Do powierzchni lozyskowej 34 biegu luzem przylega wybranie 36, które sluzy do pomieszczenia srodkowej czesci 29a zapadki, a koniec 29b zapadki jest okreslany wtedy gdy stopka 29 zapadki przyjmuje polozenie biegu luzem na powierzchni lozyskowej 34 biegu luzem, jak pokazano na fig. 5.W pierscieniowym rowku 64 jarzma 27 zapadek jest umieszczona pierscieniowa sprezyna 65, która jest poka¬ zana na fig. 2 czesciowo linia przerywana. Ta sprezyna pierscieniowa przechodzi takze przez rowki 66 po tylnej stronie 29d kazdej z zapadek 28. Na fig. 2 zaznaczono linia przerywana 67 dno rowka 66 w zapadce 28. Widac stad, ze pierscieniowa sprezyna 65 naciska na prawy koniec dna 67 rowka 66, co powoduje wychylame konca 29b zapadki 28 na zewnatrz. Przy tym odcinek 29g nalezacy do konca 29b zapadki Uklada sie w przyblizeniu równolegle do we¬ wnetrznej powierzchni obwodowej 21a uzebienia zapad¬ kowego 21, przylegajac prawie do tej powierzchni gdy koniec 29b zapadki znajduje sie w polozeniu zazebienia z zebem 68 uzebienia zapadkowego 21.Inne wazne dzialanie sprezyny pierscieniowej 65 polega na tym, ze poniewaz dno 35 wybrania od powierzchni lo¬ zyskowej 33 przenoszenia napedu do powierzchni lozysko¬ wej 34 biegu luzem przebiega stopniowo coraz blizej srodka, sprezyna pierscieniowa usiluje przesunac zapadke promieniowo do wewnatrz, czyli w kierunku ku powierz¬ chni lozyskowej 34 biegu luzem.Gdy przy biegu luzem lub przy hamowaniu tuleja 1 piasty obraca sie w prawo, a jarzmo 27 kól obiegowych jako czesc przekladn^planetarnej jest nieruchome, wtedyzeby68, 8 jak to widac na fig. 5, przeslizguja sie po tylnej powierzchni 29d zapadek 28. W zwiazku z tym nalezy zwracac uwage aby zetkniecie pomiedzy zebami 68 uzebienia zapadkowego 21 i zapadkami 28 nastepowalo w przyblizeniu dopiero na granicy pomiedzy odcinkiem 29e tylnej strony, nalezacym do czesci srodkowej 29a zapadki. Na skutek tarcia pomiedzy zebami 68 i tylna strona 29d zapadki, wspomaganego przez wyzej wspomniane dzialanie sprezyny pierscieniowej 65 na zapadke 28, zostaje ona przy biegu luzem lub hamo- waniu przesunieta przez tuleje 1 piasty, obracajaca sie w prawo wzgledem jarzma 27 zapadek w kierunku na prawo, patrzac na fig. 2, na skutek czego stopka 29 zapadki prze¬ chodzi do zaglebienia 34 biegu luzem. Ma to nastepujace znaczenie: Gdy po zaprzestaniu hamowania jarzmo 27 zapadek znowu porusza sie do przodu i tuleja 1 piasty ma byc po¬ ciagana w prawo to, zanim bedzie moglo nastapic przeno¬ szenie momentu obrotowego przez zapadke 28, musi ona przebyc droge okreslona pomiedzy powierzchnia lozyskowa 34 biegu jalowego i powierzchnia lozyskowa 33 przenosze¬ nia napedu. Ten luz jest tak duzy, zeby przy ruchu do przodu jarzma 27 zapadek, równiez napedzane w prawo jarzmo kól obiegowych przekazywalo na element hamul¬ cowy 16 ruch postepowy na gwincie, na fig. 1 w prawo, ze skutkiem powodujacym zwolnienie hamulca, zanim bedzie moglo nastapic zakleszczenie. W ten sposób zakleszczenie wielobiegowej piasty przekladniowej jest uniemozliwione zarówno wtedy gdy po uprzednim zahamowaniu ponownie rozpoczyna sie jazde do przodu, jalc tez i wtedy gdy po za- hamowaniu rower zostaje przesuniety do tylu. Do tego przykladu wykonania nalezy jeszcze dodac, ze kat srodkowy a, który tworza sieczne przechodzace przez obie osie Ma i Me powierzchni lozyskowych i os geometryczna jarzma 27 zapadek wynosi okolo 18°.Zapadki moga byc jak to widac na fig. 3, nieco ukosne wzgledem osi piasty, jak to jest opisane i przedstawione w szczególach na rysunku w innym zgloszeniu firmy Fichtel i Sachs (DT-OS 2 426 135). PL