Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych pochodnych bifenylilu o ogólnym wzorze 1, w którym Rx oznacza atom wodoru, fluoru lub bromu, grupe metylowa, metoksylowa, nitrowa lub cyjanowa, albo tez oznacza atom chloru, ale wów¬ czas A nie oznacza grupy metylenowej, R2 nie oznacza atomu wodoru, R5 nie oznacza grupy kar¬ boksylowej, m nie oznacza liczby 2 i n nie ozna¬ cza liczby 0, lub oznacza grupe metylotio o ile m=l, R2 oznacza atom wodoru lub fluoru, R5 ozna¬ cza grupe metylowa, hydroksymetyIowa lub karbo¬ ksylowa, ewentualnie podstawiona grupe metoksylo¬ wa grupe karboalkoksylowa o 2—7 atomach wegla, grupe karboalkenyloksylowa o 3—7 atomach weg¬ la, grupe karboaralkoksylowa o 8—13 atomach we¬ gla, grupe fenoksykarbonylowa lub pirydylometo- ksykarbanylowa, grupe karbamidowa, ewentualnie podstawiona jednym lub dwoma nizszymi rodnika¬ mi alkilowymi o 1—3 atomach wegla lub rodnikiem fenylowym, grupe morfolinokarbonylowa, pipery- dynokarbonylowa, tiomorfolinokarbonylowa, (1-ok- •sydotiomorfoliino)-karbonylowa lub (1,1-dwuoksy- dotiomorfolino)-karbonylowa, lub atom wodoru, o ile jednoczesnie Ri i R2 nie oznaczaja atomu wodoru, A oznacza rodnik metylenowy, ewentual¬ nie podstawiony jednym lub dwoma nizszymi rod¬ nikami alkilowymi o 1—3 atomach wegla lub rod¬ nikiem hydroksymetylowym, grupe hydroksymety- lenowa lub grupe karbonylowa, n oznacza liczbe 0, 1, 2 lub 3, a m oznacza'liczbe 1 lub 2, ich dia- stereomerów, optycznie czynnych antypodów lub fizjologicznie dopuszczalnych soli z zasadami nie¬ organicznymi lub organicznymi, w przypadku, gdy R5 oznacza grupe karboksylowa.R5 oznacza, zwlaszcza grupe karbometoksylowa, karboetoksylowa, karbo-(2-metoksy)-etoksylowa, karbopropoksylowa, karboizopropoksylowa, karbo- butoksylowa, karboizobutoksylowa, karbopentylo- ksylowa, karboizoamyloksylowa, karboheksylowa. io karbobcnzyloksylowa, alliloksykarbonylowa, kroty- loksykarbonylowa, karbamidowa, karbometyloami- dowa, karbodwumetyloamidowa, karboizopropylo- amidowa lub karbofenyloamidowa.Zwiazki o ogólnym wzorze 1, ich diastereomery, optycznie czynne antypody i fizjologicznie dopusz¬ czalne sole z nieorganicznymi lub organicznymi zasadami, w przypadku, gdy R5 oznacza grupe karboksylowa, maja cenne wlasciwosci farmakolo¬ giczne, zwlaszcza przeciwdzialaja zakrzepicy i ob- nizaja zawartosc cholesterolu i trójglicerydów.Wedlug wynalazku zwiazki o ogólnym wzorze 1 wytwarza sie przez utlenianie tioeteru o wzorze ogólnym 2, w którym Rl9 R2, A, m i n maja wyzej podane znaczenie, X oznacza grupe tiomorfolinowa lub ma znaczenie podane wyzej dla R5. Utlenianie prowadzi sie korzystnie w rozpuszczalniku, np. w wodzie, mieszaninie pirydyny z woda, acetonie, lo¬ dowatym kwasie octowym, rozcienczonym kwasie siarkowym lub w kwasie trójfluorooctowym, przy czym w zaleznosci od uzytego srodka utleniajacego 100 9103 100 910 4 reakcje prowadzi sie korzystnie w temperaturze od —80°C do 100°C.W celu otrzymania zwiazków o wzorze 1, w któ- ...^xyna~m'oznacza! liczbe 1, do utleniania stosuje sie j a korzystnie -równowaznik srodka utleniajacego, np. j nadtlenku wodoru w lodowatym kwasie octowym ] w temperaturze? 0—20°C lub w acetonie w tempe- | 'futurze O0—^^ kwasu nadtlenowego, takiego jak L .kwas- -nadmrówtfowy w lodowatym kwasie octo¬ wym lub w kwasie trójfluorooctowym w tempera¬ turze 0—50°C, metanadjodanu sodowego w uwod¬ nionym metanolu lub etanolu w temperaturze 15— —25°C, podchlorynu III-rzed. butylu w metanolu w temperaturze —80°C do —30O|C, dwuchlorojodo- benzenu w uwodnionej pirydynie w temperaturze 0—5°C, kwasu azotowego w lodowatym kwasie octowym w temperaturze 0°—20°C, kwasu chromo¬ wego w lodowatym kwasie octowym lub w aceto¬ nie w temperaturze 0°^20°C lub chlorku sulfurylu w chlorku metylenu w temperaturze —70°C, hy- drolizujac otrzymywany przy tym kompleks tio- eteru z chlorkiem korzystnie za pomoca uwodnio¬ nego etanolu.W celu otrzymania zwiazków o ogólnym wzorze 1, w którym m oznacza liczbe 2, utlenianie prowa¬ dzi sie korzystnie za pomoca jednego lub dwóch równowazników uzytego srodka utleniajacego, np. nadtlenku wodoru w lodowatym kwasie octowym w temperaturze 20—100°C lub w acetonie w tempe¬ raturze 0°—60°C, albo kwasu nadtlenowego, takiego jak kwas nadmrówkowy lub m-chloronadbenzo- esowy w lodowatym kwasie octowym, w kwasie trójfluorooctowym lub w chloroformie, w tempera¬ turze 0°—50°C, albo kwasu azotowego w lodowa¬ tym kwasie octowym w temperaturze 0°—20°C, albo kwasu chromowego lub nadmanganianu potaso¬ wego w lodowatym kwasie octowym, w kwasie siarkowym z woda lub w acetonie, w temperaturze 0°—20°C. Jezeli w zwiazku o ogólnym wzorze 1 m oznacza liczbe 1, to reakcje prowadzi sie korzyst¬ nie stosujac 2 równowazniki odpowiedniego srodka utleniajacego, a jezeli m oznacza liczbe 2, to odpo¬ wiednio stosuje sie jeden równowaznik tego srodka.Otrzymany zwiazek o ogólnym wzorze 1, mozna ewentualnie zwykle stosowanymi metodami, np. metoda chromatografii na optycznie czynnym pos- niku, albo przez frakcjonowana krystalizacje jego soli z optycznie czynnymi zasadami, rozdzielac na optycznie czynne antypody i/lub otrzymany zwiazek o ogólnym wzorze 1, w którym R5 oznacza grupe estrowa, mozna za pomoca hydrolizy przeprowa¬ dzic w odpowiadajacy mu kwas karboksylowy.Otrzymany zwiazek o ogólnym wzorze 1, w któ¬ rym R5 oznacza grupe karboksylowa, mozna tez ewentualnie przeprowadzac w jego fizjologicznie dopuszczalne sole z nieorganiczna lub organiczna zasada. Jako zasady stosuje sie wodorotlenek sodo¬ wy lub potasowy albo cykloheksyloamine.Zwiazki wyjsciowe o wzorze ogólnym 2, stoso¬ wane w sposobie wedlug wynalazku, sa zwiazkami nowymi, odznaczajacymi sie bardzo malym dzia¬ laniem biologicznym. Np. kwas [l-(2-fluoro-4-bife- nylilo)-etylotiooctowy] po 1 godzinie wykazuje prze¬ dluzenie czasu krwawienia wynoszace 15°/a. Dziala¬ nie hamujace agregacje trombocytów w tescie Born'a i Cross'a po zastosowaniu dawki lO^mola/I wynosi — 20% (Vmax) lub — 33*/o (O.D.). Z obu tych testów wynika wiec bardzo mierna aktywnosc badanego zwiazku.Jak .wyzej .wspomniano, nowe zwiazki o wzorze ogólnym . 1, ich diastereomery, optycznie, czynne antypody i fizjologicznie dopuszczalne sole z nie¬ organicznymi lub organicznymi zasadami, w przy- .10 padku gdy R5 oznacza grupe karboksylowa, maja cenne wlasciwosci farmakologiczne, zwlaszcza dzia¬ laja przeciwko zakrzepicy, powoduja obnizanie po¬ ziomu cholesterolu i trójglicerydów oraz posiadaja przedluzone dzialanie na okres krwawienia. is Tytulem przykladu zbadano dzialanie biologicz¬ ne nastepujacych zwiazków: A. estru metylowego kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenyli- lo)-etylosulfinylo]-octowego o temperaturze top¬ nienia 78—80°C, B. estru metylowego kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenyli- lo)-etylosulfonylo]-octowego o temperaturze top¬ nienia 92—94°C, C. estru izoamylowego kwasu [l-(2'-fluoro-4-bife- nylilo)-etylosulfinylo]-octowego, D. estru metylowego kwasu a,a-dwumetylo(-2'-fluo- ro-bifenylilo)-metylosulfinylooctowego, E. estru metylowego kwasu [3-(4-bifenylilo)-buty- lo-1-sulfinylo]-octowego, F. prawoskretnego estru metylowego kwasu [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego, G. lewoskretnego estru metylowego kwasu [l-(2/- -fluoro-4-bifenylilo)-etylcsulfinylo]-octowego, H. metyloamidu kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylosulfinylo]-octowego, i. piperydydu kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-ety- losulfinylo]-octowego, J. 1-oksydotiomorfolidu kwasu [l-(2'-fluoro-4-bife- nylilo)-etylosulfinylo] -octowego, K. sulfotlenku metylo-[l-(4,-fluoro-4-bifenylilo)-l- 40 -hydroksyetylu], L. estru metylowego kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-keto- etylosulfinylo']-octowego, M. estru metylowego kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenyli- lo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowego, 45 N. kwasu [2-(4'-fluoro-4-bifenylilo)-ketoetylosulfi- nylo]-octowego, O. estru metylowego kwasu [l-(3'-chloro-4-bifenyli- lo)-etylosulfinylo]-octowego, P. estru metylowego kwasu [l-(2'-nitro-4-bifenyli- 50 lo)-etylosulfinylo]-octowego, Q. estru metylowego kwasu [l-(2,2/-dwufluoro-4-bi- fenylilo)-etylosulfinylo]-octowego, R. estru metylowego kwasu [l-(2-fluoro-4,-bromo- -4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego, 55 S. estru metylowego kwasu [2-(2'-fluoro^4-bifenyli- lo)-etylosulfonylo]-octowego, T. estru izoamylowego kwasu [I-(2'-fluoro-4-bife- nylilo)-etylosulfonylo]-octowego i U. [ l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylo]-metylosulfonu, 60 porównujac je z odpowiednimi wlasciwosciami zwiazku znanego, z wylozonego holenderskiego opisu patentowego 67.08766 (patrz przyklad 21), a mianowicie V. kwasu 4'-chloro-4'-bifenyliIometylQsulfonylo-oc- 65 towego.100 910 1. Oznaczanie skupiania sie trombocytów meto¬ da Bom i Cross [J. Physiol. 170, 397 (1964)].Skupianie sie trombocytów oznaczono w plazmie zdrowych osób poddawanych badaniu, zawieraja¬ cej duza ilosc plytek krwi. Mierzono fotometrycz- nie i rejestrowano zmniejszanie sie optycznej ge¬ stosci po dodaniu zwyklego kollagenu produkcji firmy Hormoinchemie, Monachium, zawierajacego w 1 ml 1 mg wlókien kollagenu. Na podstawie kata nachylenia krzywej gestosci ustalano predkosc skupiania sie (Vma*). Punkt na krzywej odpowiada¬ jacy najwiekszej przepuszczalnosci swiatla sluzyl do obliczania „gestosci optycznej" (O.D.).Dawki ^kollagenu stosowano mozliwie male, ale takie, aby wywolaly nieodwracale skupianie sie.W celu uzyskania najwiekszego skupiania sie sto¬ sowano okolo 0,01 ml roztworu kollagenu na 1 ml plazmy o duzej zawartosci plytek. W tablicy 1 podano wielkosci procentowego zmniejszania sie najwiekszej predkosci skupiania sie plytek (Vmax) i procent zmian optycznej gestosci (O.D.) w porów¬ naniu z próba kontrolna, w której nie stosowano dodatku badanej substancji.Tablica 1 Tablica 2 Badamy zwiazek A B C D E F G H I J K ¦ L M N O P Q R S T U % V Procent zahamowania po dodaniu -4 V max 32 72 67 37 92 13 8 85 16 59 22 97 — 66 61 48 46 45 76 87 6 O.D. 45 81 82 48 95 19 27 13 90 31 73 47 95 — 76 74 54 64 66 83 90' 11 2. Oznaczanie przedluzenia czasu krwawienia.W celu oznaczenia czasu krwawienia, nie uspionym myszom podawano badane substancje w dawce do¬ ustnej 10 mg/kg i uplywie 1 lub 3 godzin obcinano zwierzeciu koniec ogona o dlugosci okolo 0,5 mm i wyplywajaca krew umieszczano ostroznie co 30 sekund na bibule. Liczba otrzymanych kropel krwi daje miare czasu krwawienia (po 5 zwierzat w kazdej próbie). W tablicy 2 podano w procentach przedluzenie czasu krwawienia w porównaniu z próbami kontrolnymi.Badany zwiazek A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S 1 T 1 U V Przedluzenie czasu krwawienia w°/o po uplywie 1 godziny 136 142 112 71 188 117 129 64 122 149 68 120 90 98 12 73 50 83 51 56 3 3 godzin 66 56 49' — 85 — ¦ — — ' — — 78 ¦• 39 37 — — — ¦ ¦ — 27 — — — 3. Ostra toksycznosc.Ostra toksycznosc badanych substancji oznaczano na bialych myszach w okresie 14 dni. W tablicy 3 podano wyniki orientacyjne, uzyskane po doustnym podaniu jednej dawki. W tablicy podano liczbe zwierzat padlych z ogólnej liczby poddawanej ba¬ daniu.Tablica 3 45 50 65 Badany zwiazek A B C D E F G H I J K L M N O P Q R ¦ s T 1 U V Ostra toksycznosc 2000 mg/kg padlo 1 z 10 zwierzat 500 mg/kg „ 2 z 5 » 250 mg/kg „ 1 z 5 250 mg/kg „ 2 z 5 250 mg/kg „ 0 z 5 — — 250 mg/kg 0 z 5 250 mg/kg „ 0 z 5 250 mg/kg „ 0 z 5 — — — — ¦ \ 250 mg/kg „ 0 z 5 250 mg/kg „ 0 z 5 250 mg/kg „ 0 z 5 — "¦ ¦ 250 mg/kg „ 0 z 5 250 mg/kg „ 0 z 5 250 mg/kgH; „ 0 z 5 „ " 250 mg/kg „ 3 z 10 „ 1100 910 7 8 Zwiazki o ogólnym wzorze 1 i ich sole mozna takze stosowac w kombinacji z innymi substancja¬ mi czynnymi, w postaci zwyklych preparatów far¬ maceutycznych, takich jak drazetki, tabletki, czop¬ ki, zawiesiny lub roztwory. Pojedyncza dawka dla doroslych wynosi 5—100 mg, zwlaszcza 10—50 mg, a dawka dzienna 100—200 mg.Nastepujace przyklady wyjasniaja wynalazek, przy czym do przykladów tych stosuja sie naste¬ pujace uwagi. 1. W chromatografii cienkowarstwowej stosowano nastepujace nosniki: 1 oznacza nosnik PolygramR SIL G/Uy254 firmy Macherey, Nagel and Co. 2 oznacza nosnik w postaci gotowych plytek z zelu krzemionkowego firmy Merck, symbol 60F—254. 2. Jako rozpuszczalniki stosowano czterowodorofu- ran suszony nad wodorotlenkiem potasowym lub sulfotlenek dwumetylu suszony nad sitem mole¬ kularnym 4AE. 3. W chromatografii kolumnowej stosowano zel krzemionkowy firmy ICN-Woelm, Eschwege, o uziarnieniu 0—063—02 mm.Przyklady A—N dotycza wytwarzania substancji wyjsciowych.Przyklad A. Kwas [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylotio]-octowy 6,35 g (0,055 mola) 80% kwasu merkaptooctowego w 70 ml metanolu traktuje sie roztworem 6,2 g (0,11 mola) wodorotlenku potasu w 6,2 ml wody i do otrzymanego roztworu soli dwupotasowej do¬ daje 11,7 g (0,05 mola) l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-l- -chloroetanu, plucze 20 ml metanolu i miesza w ciagu 18 godzin w temperaturze pokojowej, a na¬ stepnie odparowuje. Pozostalosc wytrawia sie ace¬ tonem, odsacza wydzielona sól potasowa, rozpusz¬ cza ja w wodzie i zakwasza, otrzymujac wolny kwas [ 1-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowy z wydaj¬ noscia 55% wydajnosci teoretycznej. Produkt prze- krystalizowany z toluenu topnieje w temperaturze 128—130°C. .'Przyklad B. Ester metylowy kwasu [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-propylotio]-octowego 101,5 g (0,905 mola) III-rzed.butanolanu potasowego miesza sie z 500 ml dwumetyloformamidu i otrzy¬ mana zawiesine traktuje sie mieszajac i chlodzac bez dostepu powietrza, 96,0 g (0,905 mola) estru metylowego kwasu tioglikolowego. Do roztworu otrzymanej soli potasowej dodaje sie 205,9 g (0,822 mola) l-chloro-l-<2'-fluoro-4-bifenylilo)-propanu, wytworzonego przez redukcje ketonu 2'-fluoro-4- -bifenylilo-etylowego za pomoca wodorku boroso- dowego i reakcje otrzymanego l-hydroksy-l-(2'-flu- . oro-4-bifenylilo)-propanu z chlorowodorem w ben¬ zenie. Miesza sie w ciagu 4 godzin w temperatu¬ rze pokojowej, dodaje 2 litry wody i wyosabnda produkt reakcji przez ekstrakcje octanem etylu i odparowanie wyciagu po uprzednim przemyciu go woda i wysuszeniu. Otrzymuje sie 254 g (97% wy¬ dajnosci teoretycznej) estru metylowego kwasu [1- -(2'-fluoro-4-bifenylilo)-propylotio]-octowego o kon¬ systencji oleistej, wartosc RF=0,5 (cykloheksan — octan etylu 9:1 na plytkach Polygram z zelu krze¬ mionkowego.W analogiczny sposób wytwarza sie nastepujace zwiazki: ester metylowy kwasu (4-bifenylilometylotio)-octo- wego, produkt oleisty, RF=0,5 (cykloheksan — oc- tan etylu 4:1 na plytkach Polygram z zelu krze¬ mionkowego), ester metylowy kwasu [2-(4-bifenylilo)- etylptio]- -octowego, produkt oleisty, RF=0,6 (cykloheksan — octan etylu 4:1 na plytkach Polygram z zelu ksrze- io mionkowego, ester metylowy kwasu [l-(4-bifenylilo)-etylotio]-oc¬ towego, produkt oleisty, RF=0,6 (cykloheksan-octan etylu 4:1 na plytkach Polygram z zelu krzemion¬ kowego, ester metylowy kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylotio]-octowego, produkt oleisty, RF=0,6 (cy¬ kloheksan — octan etylu 4:1 na plytkach Polygram z zelu krzemionkowego), ester metylowy 'kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -propylotio]-octowego, produkt oleisty, RF=0,6 (cykloheksan — octan etylu 4:1 na plytkach Poly¬ gram z zelu krzemionkowego), ester metylowy kwasu [4-(4-bifenylilO)-butylotio]- -octowego, produkt oleisty, RF=0,5 (cykloheksan — octan etylu 4:1 na plytkach Polygram z zelu krze¬ mionkowego), ester metylowy kwasu [4-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -butylotio]-octowego, produkt oleisty, RF=0,7 (cy¬ kloheksan — octan etylu 4:1 na plytkach Poly- gram z zelu krzemionkowego), ester metylowy kwasu [3-(4-bifenylilo)-butylotio]- -octowego, produkt oleisty, RF=0,5 (cykloheksan — octan etylu 4:1 na plytkach Polygram z zelu krze- ' mionkowego), ester metylowy kwasu [3-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -butylotioj-octowego, produkt oleisty, RF=0,5 (cykloheksan — octan etylu 4:1 na plytkach Poly¬ gram z zelu krzemionkowego), eter [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-metylowy, 40 produkt oleisty RF=0,4 (cykloheksan — toluen 9:1 na plytkach Polygram z zelu krzemionkowego), którego analiza jest nastepujaca: obliczono dla wzoru C15H15FS (246,36): 73,13%C, 6,14%H, 13,02%S, 45 znaleziono: 73,20%C, 6,15%H, 12,90%S.Przyklad C. Kwas [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -propylotio]-octowy bo 220 g estru metylowego wytworzonego w sposób opisany w przykladzie B zmydla sie przez utrzy¬ mywanie w stanie wrzenia w ciagu 1 godziny z 58,2 g wodorotlenku potasu w 900 ml etanolu, po czym rozciencza sie 1800 ml wody, ekstrahuje obo- 55 jetne skladniki eterem i z alkalicznego roztworu wytraca wolny kwas. Produkt ekstrahuje sie ete¬ rem, wyciag plucze, suszy i odparowuje, otrzymu¬ jac 130 g (62% wydajnosci teoretycznej) kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-propylotio]-octowego o eo konsystencji oleistej, RF = 0,7 (cykloheksan — octan etylu 1:1 na plytkach Polygram z zelu krze¬ mionkowego).W analogiczny sposób otrzymuje sie: kwas [l-(2'-fluoro-4rbifenylilo)-etylotioJ-octowy o 65 temperaturze topnienia 125—127°C (z benzenu i cy-9 100 910 kloheksanu 2:1) i kwas [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -propylotio]-octowy o konsystencji oleju, RF = 0,35 (benzen — octan etylu — metanol 8:4:2 na plytkach z zelu krzemionkowego Merck 60 F 254).Przyklad D. Kwas [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylotio]-octowy 50 g (0,23 mola) l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-l-hydro- ksyetanu o temperaturze topnienia 88°C, wytwo¬ rzonego z ketonu 2'-fluoro-4-bifenylilometylowego przez redukcje wodorkiem borosodowym w meta¬ nolu, rozpuszcza sie w 500 ml benzenu, dodaje 32,2 g (0,276 mola) $0% kwasu merkaptooctowego i 1 g kwasu p-toluenosulfonowego i ogrzewa do wrzenia w ciagu 1 godziny w urzadzeniu do oddzielania wody. Wydziela sie 20,5 mol wody. Roztwór w benzenie chlodzi sie, plucze woda, suszy i odparo¬ wuje. Krystaliczna pozostalosc przekrystalizowuje sie z benzenu i cykloheksanu (2:1), otrzymujac 38,0 g (61,5% wydajnosci teoretycznej) kwasu [1- <2'-fluaro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego o tempe¬ raturze topnienia 125—127°C.W analogiczny sposób otrzymuje sie kwas [a,a- -dwumetylo-(2'-fluoro-4-bifenyltto)-metylotio]-oc- towy o temperaturze topnienia 100—101°C (z cy¬ kloheksanu), z którego przez estryfikacje otrzymu¬ je sie ester metylowy kwasu [a,a-dwumetylo-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-metylotio]-octowego o konsy¬ stencji oleistej, RF = 0,4 (cykloheksan — octan etylu 9:1 na plytkach Polygram z zelu krzemion¬ kowego).Przyklad E. Kwas [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)- - etylotio]-octowy 1. Ester metylowy kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)- - etylotio]-octowego 294 g (1,17 mola) l,(2'-chloiro-4-bifenylilo)-l-chloro¬ etanu i 149,2 g (1,4 mola) estru metylowego kwasu tioglikolowego rozpuszcza sie w 1 litrze sulfotlen¬ ku dwumetylu i do roztworu, mieszajac silnie i chlodzac lodowata woda, dodaje porcjami 194,3 g (1,4 mola) weglanu potasu, po czym miesza sie je¬ szcze w ciagu 4 godzin i nastepnie dodaje 3 litry wody. Produkt reakcji ekstrahuje sie toluenem, wyciag plucze woda, suszy nad siarczanem magne¬ zu i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem.Otrzymuje sie 359,0 g 95,5% wydajnosci teorety¬ cznej) produktu, RF = 0,6 na nosniku 1, przy uzy¬ ciu cykloheksanu z octanem etylu 4:1. 2. Kwas [l-(2rHchloro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowy. 359 g otrzymanego estru utrzymuje sie w stanie wrzenia w ciagu 1 godziny z 94,2 g (1,68 mola) wo¬ dorotlenku potasu w 1200 ml etanolu, po czym odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem, krysta¬ liczna pozostalosc rozpuszcza w wodzie i w celu usuniecia obojetnych skladników, ekstrahuje ete¬ rem. Przez zakwaszenie otrzymuje sie wolny kwas [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)-etylotio]-cctowy w posta¬ ci powoli krystalizujacego oleju. Wydajnosc 215,0 g to jest 62,5% wydajnosci teoretycznej, produkt przekrystalizowany z toluenu topnieje w tempe¬ raturze 114—119°C.W analogiczny sposób otrzymuje sie kwas [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowy o temperatu¬ rze topnienia 146—149°C (z toluenu).Przyklad F. Amid kwasu [l-(2'-chloro-4-bi- fenylilo)-etylotio]-octowego 63,0 g (0,205 mola) kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenyli- lo)-etylotio]-octowego rozpuszcza sie w 630 ml bez¬ wodnego czterowodorofuranu i traktuje 33,3 (0,246 mola) karbonylodwuimidazolu, po czym mie- sza sie w ciagu 1/2 godziny i do 300 ml otrzyma¬ nego roztworu imidazolidu (co odpowiada 0,0683 mola) wprowadza sie do nasycenia bezwodny amo¬ niak, chlodzac równoczesnie roztwór. Nastepnie miesza sie w ciagu 2 i 1/2 godzin, po czym odpa¬ rowuje pod zmniejszonym cisnieniem i pozosta¬ losc wytrzasa z woda i octanem etylu, plucze kil¬ kakrotnie rozcienczonym kwasem solnym i orga¬ niczna faze suszy a nastepnie odparowuje. Otrzy¬ muje sie amid kwasu [l-(2-chloro-4-bifenylilo) -etylotio]-octowego z wydajnoscia wynoszaca 100% wydajnosci teoretycznej. Produkt ma konsystencje oleista, RF = 0,2 na nosniku 1, za pomoca cyklo¬ heksanu — octanu etylu 1:1.W analogiczny sposób wytwarza sie: piperydyd kwasu [2-(2'-chlaro-4-bifenylilo)-etyio- tio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,6 na nosni¬ ku 1, cykloheksanoctan etylu 1:1 oraz morfolid kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,4 na nosniku 1, cyklohe¬ ksan — octan etylu 1:1.Przyklad G. Amid kwasu [l-(2'-fluoro-4-bi- fenylilo)-etylotio]-octowego a) 199,8 g (0,69 mola) kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifeny- lilo)-etylotio]-octowego o temperaturze topnienia 127—129°C traktuje sie 250 ml chlorku tionylu i utrzymuje w stanie wrzenia w ciagu 1 godziny, przy czym kwas rozpuszcza sie. Po oddestylowaniu nadmiaru chlorku tionylu pod zmniejszonym cis¬ nieniem otrzymuje sie oleisty chlorek kwasu. b) 30,9 g otrzymanego chlorku kwasowego rozpusz¬ cza sie w 50 ml acetonu i chlodzac lodem oraz mie¬ szajac dodaje sie do 38,5 ml stezonego wodorotlen¬ ku amonu. Po zakonczeniu dodawania miesza sie jeszcze w ciagu 30 minut, po czym odparowuje i pozostalosc wytrzasa z rozcienczonym kwasem solnym i eterem. Roztwór eterowy plucze sie, su¬ szy i odparowuje, otrzymujac 25,4 g oleistej pozo¬ stalosci, która chromatografuje sie na 2000 g zelu krzemionkowego, eluujac cykloheksanem z octa¬ nem etylu 1:1. Frakcje o wartosci RF = 0,2 (na nosniku 1). laczy sie, odparowuje i krystalizuje z mieszaniny cykloheksanu z toluenem 2:1. Otrzy¬ muje sie 8,7 g (30,1% wydajnosci teoretycznej) ami¬ du kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-octo¬ wego o temperaturze topnienia 77—79°C.W analogiczny sposób otrzymuje sie: metyloamid kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylo¬ tio]-octowego o temperaturze topnienia 94—96°C (z cykloheksanu z toluenem 2:1), dwumetyloamid kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylotio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,3 na nosniku 1, za pomoca cykloheksanu z octanem ety¬ lu 1:1, piperydyd kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylo- tio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,5 na nosni¬ ku 1, za pomoca cykloheksanu z octanem etylu 1:1, morfolid kwasu [l-(2'-fluaro-4-bifenylilo)-etylotio]- -octowego w postaci oleju, RF=0,4 na nosniku 1, za pomoca cykloheksanu z octanem etylu 1:1 oraz tiomorfolid kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylo- 40 45 50 55 6011 100 910 12 tio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,45 na nosni¬ ku 1, za pomoca cykloheksanu z cctanem etylu 1:1.Przyklad H. Siarczek etylo-[2-(2'-fluoro-4- -bifenylilo)-2-ketoetylowy] g (68,2 milimola) ketonu bromometylo-(2'-fluoro- -4-bifenylilowego) o temperaturze topnienia 73— 75°C i 4,66 g (75 milimola) etanotiolu rozpuszcza sie w 120 ml chloroformu I chlodzac w temperatu¬ rze 0°—5°C dodaje 7,6 g (75 milimoli) trójetyloami- ny, po czym miesza w temperaturze pokojowej w ciagu 1 godziny. Nastepnie plucze sie woda, suszy, odparowuje i pozostalosc przekrystalizowuje z eta¬ nolu, otrzymujac siarczek etylo-[2-(2'-fluoro-4-bi- fenylilo)-2-ketoetylowy z wydajnoscia 87% wydaj¬ nosci teoretycznej. Produkt topnieje w temperatu¬ rze 64—67°C.W analogiczny isposób otrzymuje sie: siarczek 2-hydiroksyetylo-[2-(4-bifenylilo)-2-keto- etylowy o temperaturze topnienia 67—69°C (z izo- propanolu), siarczek 2-hydroksyetylo-[2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -2-ketoetylowy o temperaturze topnienia 48—50°C (z benzenu z cykloheksanem 1:1), ester metylowy kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoety- lotio]-octowego o temperaturze topnienia 86—87°C (z metanolu), ester etylowy kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylo- tio]-octowego o temperaturze topnienia 60°C (z n- -butanolu) i ester metylowy kwasu [2-(2'-fluoro-4- -bifenylilo)-2-ketoetylotio]-octowego o temperatu¬ rze topnienia 80—82°C (z n-propanolu).Przyklad I. Kwas [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- - 2-ketoetylotio]-octowy Roztwór 0,1 mola kwasu tioglikolowego i 0,1 mola wodorotlenku sodowego w 20 ml wody dodaje sie przy energicznym mieszaniu do roztworu 0,1 mola ketonu bromometylo-(2'-fluoro-4-bifenylilowego) w 150 ml acetonu i po zakonczeniu egzotermicznej reakcji rozciencza woda, zakwasza i wytracony produkt po odsaczeniu i wysuszeniu przekrystali¬ zowuje z octanu etylu. Wydajnosc wynosi 86% wy¬ dajnosci teoretycznej, a produkt topnieje w tem¬ peraturze 149—151°C.W analogiczny sposób otrzymuje sie kwas [2- - (4'-fluoro-4-bifenylilo)-2-ketoetylotio]-octowy o temperaturze topnienia 142—144°C (z benzenu).Przyklad J. Siarczek 2-hydroksyetylo-[2-(4- -bifenylilo)-2-hydroksyetylu] 8,0 g siarczku 2-hydroksyetylo-[2-(4-bifenylilo)-2- -ketoetylu] w 100 ml metanolu redukuje sie za pomoca 560 mg wodorku borosodowego w 5 ml wody w temperaturze pokojowej, po czym wytra¬ ca produkt reakcji woda i wyosobnia przez ekstrak¬ cje octanem etylu. Produkt ma konsystencje powoli krystalizujacego oleju. Otrzymuje sie 8 g (100% wydajnosci teoretycznej produktu, RF = 0,4 (ben¬ zen i octan etylu 1:1 na plytkach Polygram z zelu krzemionkowego).W analogiczny sposób otrzymuje sie siarczek 2- -hydroksyetylo-[2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-2-hydrok- syetylu] w postaci oleju, RF = 0,3 (benzen i octan etylu 1:1 na plytkach Polygram z zelu krzemion¬ kowego).Przyklad K. Izopropyloamid kwasu [2-(4-bi- fenylilo)-2-ketoetylotio]-octowego 6 g chlorku kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylotio]- -octowego, otrzymanego z odpowiedniego kwasu i chlorku tionylu, traktuje sie 2,6 g izopropyloami- ny w 50 ml dioksanu i pozostawia na noc do od- stania, po czym odsacza wytracony osad i przekry¬ stalizowuje sie go z benzenu z cykloheksanem 1:1, otrzymujac izopropyloamid kwasu [2-(4-bifenylilo)- -2-ketoetylotio]-octowego o temperaturze topnie¬ nia 120—121°C.W analogiczny sposób otrzymuje sie: amid kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylotio]-octo- wego o temperaturze topnienia 172—174°C (z n- -butanolu), tiomorfolid kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylotio]- -octowego o temperaturze topnienia 116—118°C (z benzenu z cykloheksanem 1:1), amid kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylotio]-ccto- wego o temperaturze topnienia 123—125°C (z ben¬ zenu z cykloheksanem 1:1), izopropyloamid kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-2- ketoetylotio]-octowego o temperaturze topnienia 91—93°C (z benzenu z cykloheksanem 1:1) i tiomorfolid kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-2-ke- toetylotio]-octowego o temperaturze topnienia 122—124°C (z cykloheksanu z benzenem 1:1).Przyklad L. Ester metylowy kwasu [l-(4'-me- toksy-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego Keton (4/-bifenylilo)-metylowy [W.S. Johnson i in¬ ni, J. Am. Chem. Soc. 68, 1648 (1946)] redukuje sie wodorkiem borosodowym i otrzymany l-(4'-me- toksy-4-bifenylilo)-etanol, który po przekrystalizo¬ waniu z cykloheksanu topnieje w temperaturze 120—122°C, przeprowadza za pomoca chlorowodo¬ ru w l-(4/-metoksy-4-bifenylilo)-l-chloroetan, któ- iy po przekrystalizowaniu z cykloheksanu topnie¬ je w temperaturze 124°C. 5,2 g (0,021 mola) otrzy¬ manego produktu w 21 ml osuszonego sulfotlenku dwumetylu traktuje sie 2,7 g (0,026 mola) estru metylowego kwasu tioglikolowego i nastepnie 3,5 g- (0,026 mola) suchego weglanu potasowego, po czym miesza w ciagu 45 minut w temperaturze pokojo¬ wej. Wytracony produkt odsacza sie, przemywa i suszy, otrzymujac 6,8 g (100% wydajnosci teore¬ tycznej) estru metylowego kwasu [l-(4'-metoksy-4- -bifenylilo)-etylotio]-octowego o temperaturze top¬ nienia 59—61°C.Analiza próbki przekrystalizowanej z cykloheksa¬ nu.Obliczono dla wzoru C18H20O3S (316,43): 68,33% C* 6,37% H, 10,13%S. znaleziono 68,00% C, 6,52% H, 10,27% S.W analogiczny sposób otrzymuje sie: ester metylowy kwasu (2'-fluoro-4-bifenylilo)-me- tylotiooctowego w postaci oleju, RF = 0,5 na nos¬ niku 1 (cykloheksan i octan etylu 4:1), wydajnosc wynosi 80% wydajnosci teoretycznej, a przez hy¬ drolize tego estru otrzymuje sie kwas (2'-fluoro-4- -bifenylilo)-metylotiooctowy o temperaturze top¬ nienia 94°C, spiekajacy sie w temperaturze 75— 78°C, ester metylowy kwasu [l-(4'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylotio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,6 na nosniku 1 (eter naftowy z octanem etylu 3:1), wy- 31 40 45 50 55 60100 910 13 14 dajnosc wynosi 99% wydajnosci teoretycznej, ester metylowy kwasu [l-(4'-chloro-4-bifenylilo)-etylo- tio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,5 na nosniku 1 (cykloheksan z octanem etylu 4:1), wydajnosc wy¬ nosi 95% wydajnosci teoretycznej, a przez hydroli¬ ze tego zwiazku otrzymuje sie kwas [l-(4%chloro-4- -bifenylilo)-etylotio]-octowy o temperaturze topnie¬ nia 130°C (z toluenu), wydajnosc 78% wydajnosci teoretycznej), ester metylowy kwasu [l-(4'-bromo- -4-bifenylilo)-etylotio]-octowego o temperaturze topnienia (z izopropanolu) 46—49°C, wydajnosc 79% wydajnosci teoretycznej, ester metylowy kwasu [l-(4'-metyló-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego w po¬ staci oleju, RF — 0,8 na nosniku 1 (eter naftowy z octanem etylu 7:3), a z niego przez hydrolize otrzymuje sie kwas [l-(4'-metylo-4-bifenylilo)-ety- lotio]-octowy w postaci krystalicznego produktu, wartosc RF = 0,4 na nosniku 1 (eter naftowy z octanem etylu 7:3), wydajnosc 41% wydajnosci te¬ oretycznej, ester metylowy kwasu [l-(4'-metylomerkapto-4-bi- fenylilo)-etylotio]-octowego o temperaturze topnie¬ nia 74—76°C (z etanolu), wydajnosc wynosi 83,4% wydajnosci teoretycznej, ester metylowy kwasu [l-(2'-nitro-4-bifenylilo)- -etylotio]Hoctowego w postaci oleju, RF = 0,45 na nosniku 1 (cykloheksan z octanem etylu 4:1), wy¬ dajnosc 87% wydajnosci teoretycznej, -etylotio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,55 na nosniku 1 (cykloheksan z octanem etylu 4:1), wy¬ dajnosc 93% wydajnosci teoretycznej, ester metylowy kwasu [l,-(2,,4/-dwuchloro-4-bife- nylilo)-etylotio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,4 na nosniku 1 (eter naftowy z octanem etylu 7:3), wydajnosc 76% wydajnosci teoretycznej, ester metylowy kwasu [l-(2,2'-dwufluoro-4-bifeny- lilo)-etylotio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,5 na nosniku 1 (cykloheksan z octanem etylu 4:1), wydajnosc 94% wydajnosci teoretycznej i ester metylowy kwasu [l-(2-fluoro-4'-bromo-bife- nylilo)-etylotio]-octowego w postaci oleju, RF = 0,6 na nosniku 1 (cykloheksan z octanem etylu 4:1), wydajnosc 95% wydajnosci teoretycznej.Przyklad M. Ester metylowy kwasu [l-(2'- -cyjano-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego a) Ester metylowy kwasu [l-(2'-amino-4-bifenyli- lo)-etylotio]-cctowego 22,0 g (0,066 mola) estru metylowego kwasu [l-(2'- -nitro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego w 220 ml etanolu uwodornia sie w obecnosci 10 g niklu Ra- ney'a w temperaturze pokojowej, pod cisnieniem wodoru 5 atm. Po zakonczeniu pochlaniania wo¬ doru odsacza sie katalizator i odparowuje przesacz, otrzymujac oleista pozostalosc, RF = 0,3 na nosni¬ ku 1 (cykloheksan z octanem etylu 4:1). Otrzymu¬ je sie 18,2 g estru metylowego kwasu [l-(2'-amino- -4-bifenylilo)-etylotio]-octowego, co stanowi 91% wydajnosci teoretycznej. b). Ester metylowy kwasu [l-(2'-cyjano-4-bifenyli- lo)etylotio]-octowe@o 18,2 g (0,065 mola) otrzymanego estru w 20 ml czte- rowodorofuranu traktuje sie 15,3 ml kwasu solne¬ go i 30 ml wody i w temperaturze 0°—5°C dwu- azuje 4,4 g (0,0635 mola) azotynu sodowego w 10 ml wody. Roztwór soli dwuazoniowej wlewa sie do ogrzanego do temperatury 60°C roztworu K2[Cu(CN)3], wytworzonego z 18 g CuS04 • 5H20, 5,1 NaHS03 i 5,1 g KCN i rozpuszczenie osadu CuCN w roztworze 9,4 g KCN w 25 ml wody. Wy¬ dziela sie azot i wytraca produkt reakcji w postaci oleju o barwie brazowej. Mieszanine ogrzewa sie krótko w temperaturze wrzenia pod chlodnica J° zwrotna chlodzi i ekstrahuje octanem etylu. Wy¬ ciag odparowuje sie 15,2 g pozostalosci chromato- grafuje na 900 g zelu krzemionkowego, eluujac cy¬ kloheksanem z cctanem etylu 4:1. Erakcje o war¬ tosci RF = 0,45 na nosniku 2 (cykloheksan z oc- tanem etylu 4:1) laczy sie i odparowuje, otrzymu¬ jac 7,0 g (37% wydajnosci teoretycznej estru mety¬ lowego kwasu [l-(2'-cyjano-4-bifenylilo)-etylotio]- -octowego.Widmo IR w chlorku metylenu: CN przy 2210 cm-1, ester —CO przy 1730 cm-1.Widmo UV w etanolu wykazuje maksima przy 260 i 290 milimikronach, (log- e = 4,1 i 3,8).Przyklad N. Ester metylowy kwasu [l-(2'-flu- oro-4-bifenylilo)-2-hydroksyetylotio]-octowego Keton (2'-fluoro-4-bifenylilo)-bromometylowy o temperaturze topnienia 73—75°C, wytworzonego przez bromowanie ketonu (2'-fluoro-4-bifenylilo)- -metylowegó, przeprowadza sie za pomoca octanu potasowego w dwumetyloformamidzie w keton (2'- -fluoro-4-bifenylilo)-acetoksymetylowy o tempera¬ turze topnienia 94—96°C, a nastepnie dzialajac wo¬ dorkiem botrosodowym w wodnym roztworze meta¬ nolu otrzymuje sie (2'-fluoro-4-bifenylilo)-etandiol, który przekrystalizowany z etanolu topnieje w temperaturze 135—137°C. Przez dalsza reakcje z bezwodnym chlorowodorem w toluenie otrzymuje sie 1- (2'-fluoro-4-bifenylilo)-l-chloTO-2-hydroksy- etan, który oczyszcza sie metoda chromatografii kolumnowej na zelu krzemionkowym. Otrzymuje 40 sie oleisty produkt o wartosci RF = 0,2 na nosni¬ ku 2 (cykloheksan z octanem etylu 4:1). 20 g tego zwiazku w 70 ml sulfotlenku dwumetylu traktuje sie 8,75 g estru metylowego kwasu tioglikolowego i 11,5 g weglanu potasowego, otrzymujac produkt 45 oleisty o wartosci RF = 0,4 na nosniku 1 (cyklo¬ heksan z octanem etylu 2:1). Przez hydrolize tego produktu otrzymuje sie kwas [l-(2'-fluoro-4-bife- nylilo)-2-hydroksyetylotio]-octowy o temperaturze topnienia 115—117°C (z cykloheksanu z octanem 50 etylu 1:2).Przyklad I. Diastereomery kwasu [l-(2'-flu- oro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego a) Izomer trudno rozpuszczalny. 1477 g (5,1 mola) kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- 55 -etylotio]-octowego miesza sie z 5,1 litra lodowate¬ go kwasu octowego i do otrzymanej zawiesiny do¬ daje sie w temperaturze 15°C, silnie mieszajac, w ciagu 30' minut 495 g (5,35 mola) 36,8% nadtlenku wodoru, po czym pozostawia mieszanine do ogrze- 60 wania sie do temperatury 20°C. W czasie tej re¬ akcji produkt wyjsciowy ulega calkowicie rozpusz¬ czaniu, a po uplywie pewnego okresu czasu kry¬ stalizuje produkt reakcji. Mieszanine pozostawia sie na noc do krystalizacji, po czym odsacza, plu- 65 cze lodowatym kwasem octowym i eterem nafto-15 100 910 16 wym i suszy w temperaturze 40°C. Otrzymuje sie 994 g (63,6% wydajnosci teoretycznej) kwasu [1- -(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego o temperaturze topnienia 164—165°C (rozklad).Analiza produktu. Wzór C16H15F03S (306,37).Obliczono: 62,73% C, 4,94% H, 10,47% S. znaleziono: 62,90% C, 5,03% H, 10,70% S.Widmo NMR w deutero-dwumetylosulfotlenku: CH3 : dublet przy 1,7 ppm, CH : kwartet przy 4,38 ppm (Jh;ch* = 7Hz), CH2: podwójny dublet przy 3,65 ppm (cy = okolo 18Hz, J = 14Hz). b) Izomer latwo rozpuszczalny.Roztwór w kwasie octowym otrzymany po oddzie¬ leniu trudno rozpuszczalnego produktu traktuje sie ,1 litra wody, odsacza wykrystalizowany produkt i suszy go, otrzymujac 446 g produktu. 80 g tego produktu przekirystalizowuje sie 4—3 razy z octa¬ nu etylu, otrzymujac 29 g produktu topniejacego z objawami rozkladu w temperaturze 149—150°C.Analiza produktu. Wzór C16H15F03S (306,37). ^bliczono: 62,73% C, 4,94% H, 10,47% S. znaleziono: 63,00% C, 5,06% H, 10,60% S.Widmo NMR w deutero-dwumetylosulfotlenku: CHa : dublet przy 1,7 ppm, CH : kwartet przy 4,25 ppm (Jhchi = 7Hz), CH2: podwójny dublet przy 3,48 ppm (cy = okolo 36Hz, J = 15Hz).Przyklad II. Kwas [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylosulfinylo]-octowy, izomer trudno rozpuszczal¬ ny.Rozdzielenie optycznych antypodów Do roztworu 53,5 g (0,175 mola) kwasu [l-(2'-flu- oro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego o tempe¬ raturze topnienia 164—165°C (rozklad) w 400 ml mieszaniny chloroformu z etanolem 3:1 dodaje sie 51,5 g (0,175 mola) cynchonidyny [a] 20 = _1780 w 400 ml mieszaniny chloroformu z etanolem, po czym klarowny roztwór soli odparowuje sie i pie¬ nista pozostalosc rozpuszcza w 500 ml goracego benzenu. Roztwór pozostawia sie do krystalizacji i odsacza wydzielona sól cynchonidynowa lewo- skretnego kwasu, otrzymujac 72,0 g produktu o temperaturze topnienia 140—144°C. Po przekrysta- lizowaniu produktu z 4 litrów mieszaniny cyklo¬ heksanu z etanolem 8:1 otrzymuje sie 40,5 g (77% wydajnosci teoretycznej) soli cynchonidynowej, która topnieje z objawami rozkladu w temperatu¬ rze 146—148°C. Przez zakwaszenie i przekrystalizo- wanie wytraconego osadu z izopropanolu otrzymu¬ je sie 16,6 g (62% wydajnosci teoretycznej) lewo- skretnego kwasu o temperaturze topnienia 168— 170°C, [a] 20= —131,5° (c = 0,5 metanol).Z benzenowego roztworu po odsaczeniu osadu soli cynchonidynowej przez zakwaszenie i przekrystali- zowanie wytraconego osadu z izopropanolu otrzy¬ muje sie 12,9 g kwasu prawoskretnego, topniejace¬ go w temperaturze 165—167°C [a] 20 = +100° (c = 0,5 metanol).Przyklad III. Kwas [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -propylosulfinylo]noctowy Kwas ten wytwarza sie w sposób analogiczny do cpisanego w przykladzie I, przez utlenianie kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-propylotio]-octowego nad¬ tlenkiem wodoru w lodowatym kwasie octowym.Wydajnosc wynosi 55,4% wydajnosci teoretycznej,, a produkt przekrystalizowany z octanu etylu top¬ nieje w temperaturze 136—137°C.Analiza produktu. Wzór C17H17F03S (320,39).Obliczono: 63,73% C, 5,35% H, 10,01% S. znaleziono: 63,90% C, 5,52% H, 10,05% S.Przyklad IV. Kwas [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -propylosulfinylo]-octowy Kwas ten wytwairza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie I, przez utlenianie kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-propylotio]-octowego nad¬ tlenkiem wodoru w lodowatym kwasie octowym.Wydajnosc wynosi 20,2% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystalizowany z n-propanolu top¬ nieje z objawami rozkladu w temperaturze 156— 158°C.Analiza produktu. Wzór C17H17F03S (320,38).Obliczono: 63,73% C, 5,35% H, 10,01% S. znaleziono: 63,90% C, 5,44% H, 9,96% S.Widmo NMR w deutero-dwumetylosulfotlenku i deuterochloroformie: CH3 : dublet przy 1,45 ppm (J = 6Hz), CH + CH2 przy 3,25 ppm CH2 : podwójny dublet przy 3,78 ppm (H = 15Hz).Przyklad V. Ester metylowy kwasu (4-bife- nylilometylosulfinylo)-octowego Do roztworu 12,8 g (0,047 mola) estru metylowego kwasu (4-bifenylilometylotio)-octowego w 60 ml lo- dowatego kwasu octowego o temperaturze 10—15°C wkrapla sie w ciagu 30 minut 0,05 mola nadtlenku wodoru w postaci 30% perhydrolu, po czym pozo¬ stawia na noc w temperaturze pokojowej. Nastep¬ nie wytraca sie produkt reakcji woda i oczyszcza go po wysuszeniu chromatografujac na kolumnie z 800 g zelu krzemionkowego firmy Merck, o wiel¬ kosci ziaren 0,05—0,2 mm. Jako eluent stosuje sie octan etylu. Otrzymuje sie 11,2 g (83% wydajnosci teoretycznej) estru metylowego kwasu (4-bifenyli- 40 % lornetylosulfinylo)-octowego, który po przekrysta- lizowaniu z benzenu topnieje w temperaturze 151— 152°C.Analiza produktu. Wzór C16Hi603S (288,37).Obliczono: 66,64% C, 5,59% H, 11,12% S. 45 znaleziono: 66,90% C, 5,79% H, 11,38% S.Widmo NMR w deuterochloroformie: CH2: podwójny dublet przy 3,6 ppm (J = 14Hz), CH2: podwójny dublet przy 4,2 ppm (J = 14Hz).Przyklad VI. Ester metylowy kwasu [2-(4-bi- 50 fenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez reakcje estru metylowego kwasu [2-(4-bifenylilo)-etylotio]-octo- wego z perhydrolem w lodowatym kwasie octo- 55 wym. Produkt oczyszcza sie chromatograficznie na kolumnie z zelu krzemionkowego, eluujac miesza¬ nina benzenu z octanem etylu i etanolem 8:4:1.Wydajnosc 43,3% wydajnosci teoretycznej, a pro¬ dukt przekrystalizowany z benzenu z cykloheksa- 60 nem 1:1 topnieje w temperaturze 85—86°C.Analiza produktu. Wzór C17H1803S (302,40).Obliczono: 67,52% C, 6,00% H, 10,60% S. znaleziono: 67,80% C, 6,03% H, 10,50% S.Przyklad VII. Ester metylowy kwasu [l-(4- 65 -bifenylilo)-etylosulfir!ylo]-octowego100 910 17 18 Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez reakcje estru metylowego kwasu [l-(4-bifenylilo)-etylotio]-octo- wego z perhydrolem w lodowatym kwasie octo¬ wym. Wydajnosc wynosi 31% wydajnosci teore¬ tycznej, a produkt przekrystalizowany z benzenu z cykloheksanem 1:3 topnieje w temperaturze 86— 87°C.Analiza produktu. Wzór C17H1803S (302,40).Obliczono: 67,52% C, 6,00°/© H, 10,60% S. znaleziono: 67,60% C, 5,97% H, 10,63% S.Widmo NMR w deuterochloroformie: CH3: dublet przy 1,75 ppm (J=7Hz).CH : kwartet przy 4,2 ppm (J=7Hz).CH2: podwójny dublet przy 3,45 ppm (J=14Hz).Przyklad VIIL Ester metylowy kwasu [1- -(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie sposobem analogicznym, do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie estru metylowego kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwa¬ sie octowym. Oba diastereomery estru rozdziela sie chromatograficznie na kolumnie z zelu krzemion¬ kowego firmy Merck, o uziarnieniu 0,05—0,2 mm, przy stosunku produktu do zelu krzemionkowego 1:60, eluujac cykloheksanem z octanem etylu 1:4.Ester metylowy kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylosulfinylo]-octowego o temperaturze topnienia 92—94°C otrzymuje sie z wydajnoscia wynoszaca 12% wydajnosci teoretycznej, a ester metylowy kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-oc¬ towego o temperaturze topnienia 77—78°C otrzy¬ muje sie z wydajnoscia wynoszaca 14% wydajnos¬ ci teoretycznej.Przyklad IX. Ester metylowy kwasu a,a- -dwumetylo-2'-fluoro-4-bifenylilo)-metylosulfinylo- -octowego Zwiazek ten wytwarza sie sposobem analogicznym do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie estru metylowego kwasu a,a-dwumetylo-(2'-fluoro-4-bife- nylilo)-metylotiocctowego perhydrolem w lodowa¬ tym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 66% wy¬ dajnosci teoretycznej, oleisty produkt wykazuje wartosc RF=0,3 (benzen z octanem etylu 2:1 na plytkach Polygram z zelu krzemionkowego).Analiza produktu. Wzór Ci8H19F03S (334,42).Obliczono : 64,65% C, 5,73% H, 9,59% S. znaleziono: 64,70% C, 5,97% H, 9,80% S.Przyklad X. Ester metylowy kwasu [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-propylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie estru estru metylowego kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -propylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Produkt oczyszcza sie chromato¬ graficznie na kolumnie z zelu krzemionkowego, eluujac benzenem z octanem etylu 1:1. Oleisty pro¬ dukt wykazuje wartosc RF=0,4+0,5 — podwójna plama (benzen z octanem etylu 1:1 na plytkach Polygram z zelu krzemionkowego).Analiza produktu. Wzór Ci8H19F03S (334,42).Obliczono : 64,65% C, 5,73%H, 9,59% S. znaleziono: 65,00% C, 5,88% H, 9,35% S.Przyklad XI. Ester metylowy kwasu [4-(4- -bifenylilo)-butylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie estru metylowego kwasu [4-(4-bifenylilo)-butylotio]- -octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octo¬ wym. Wydajnosc wynosi 72% wydajnosci teore¬ tycznej, a produkt przekrystalizowany z benzenu z cykloheksanem 1:2 ma temperature topnienia 77— _78°C.Analiza produktu. Wzór O^H^C^S (330,45).Obliczono: 69,06% C, 6,71% H, 9,70% S. znaleziono: 69,10% C, 6,75% H, 9,85% S. is Przyklad XII. Ester metylowy kwasu [4-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-butylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie estru metylowego kwasu [4-(2'-fhioro-4-bifenylilo- tio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 91% wydajnosci teo¬ retycznej, a oleisty produkt wykazuje wartosc RF= =0,32 (benzen z octanem etylu 2:1 na plytkach Polygram z zelu krzemionkowego).Analiza produktu. Wzór C19H2iF03S (348,44).Obliczono : 65,50% C, 6,07% H, 9,20% S. znaleziono: 65,30% C, 6,17% H, 9,30% S.Przyklad XIII. Ester metylowy kwasu [3-(4- -bifenylilo)-butylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie estru metylowego kwasu [3-(4-bifenylilo)-butylo- tio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie 85 octowym. Wydajnosc 97% wydajnosci teoretycz¬ nej, a oleisty produkt ma "wartosc RF=0,32 (octan etylu na plytkach Polygram z zelu krzemionkowe¬ go).Analiza produktu. Wzór CjgH^OaS (330,45) 40 obliczono: 69,06% C, 6,71% H, 9,70% S. znaleziono: 69,00% C, 6,92% H, 9,40% S.Przyklad XIV. Ester metylowy kwasu [3-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-butylosulfinylo]-octowego 45 Zwiazek ten wytwarza sie sposobem analogicznym do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie estru metylowego kwasu [3-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- butylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 93% wydaj- 50 nosei teoretycznej, oleisty produkt wykazuje war¬ tosc RF=0,42 (benzen z octanem etylu 2:1).Analiza produktu. Wzór CigH21F03S (348,44). obliczono : 65,50% C, 6,07% H, 9,20% S. znaleziono: 65,20% C, 6,17% H, 9,07% S. 55 Przyklad XV. Sulfotlenek [l-(2'-fluoro-4-bi- fenylilo)-etylo]-metylu Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez utlenianie eo eteru [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-metylowe- go perhydrolem w lodowatym kwasie octowym.Wydajnosc 95% wydajnosci teoretycznej, a oleisty produkt wykazuje wartosc RF=0,6 (benzen z octa¬ nem etylu i metanolem 8:4:2 na plytkach Poly- 65 gram z zelu krzemionkowego).19 100 910 Analiza produktu. Wzór Ci5H15FOS (262,35) Obliczono : 68,68% C, 5,76% H, 12,22% S. znaleziono: 68,80% C, 5,88% C, 11,95% S.Przyklad XVI. Kwas [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo- -etylosulfinylo]-octowy 50 g (0,163 mola) kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)- -etylotio]-octowego miesza sie z 163 ml lodowatego kwasu octowego i do otrzymanej zawiesiny, silnie mieszajac w temperaturze 10°C, wkrapla 16,0 g (0,171 mola) 36,3% nadtlenku wodoru. Po zakon¬ czeniu wkraplania mieszanine pozostawia sie na noc w temperaturze pokojowej, przy czym produkt wyjsciowy ulega rozpuszczaniu. Nastepnie dodaje sie 500 ml wody, wytrzasa z octanem etylu i od¬ parowuje rozpuszczalnik pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Otrzymuje sie 45,1 g (85% wydajnosci teore¬ tycznej) kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)-etylosul- finylo]-octowego, który po przekrystalizowaniu z octanem etylu topnieje w temperaturze 144—147°C.Analiza produktu. Wzór C16H15C103S (322,82).Obliczono : 59,53% C, 4,68% H, 10,98% Cl, 9,93% S. znaleziono: 59,50% C, 4,89% H, 10,98% Cl, 9,76% S.CH3: dublet przy 1,8 ppm, CH : kwartet przy 4,25 ppm, (Jh;ch«=7Hz), CH2 : dublet przy 3,5 ppm.Przyklad XVII. Kwas [l-(2-fluoro-4-bifeny- lilo)-etylosulfinylo] -octowy Kwas ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVI przez utlenianie kwasu [l-(2-fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego nadtlenkiem wodoru w lodowatym kwasie octo¬ wym. Oba diastereomery rozdziela sie na podsta¬ wie ich róznej rozpuszczalnosci w lodowatym kwasie octowym.Izomer trudno rozpuszczalny.Wydajnosc 59% wydajnosci teoretycznej, po prze¬ krystalizowaniu z lodowatego kwasu octowego to¬ pnieje z objawami rozkladu w temperaturze 161— —163°.Analiza produktu. Wzór C16H15F03S (306,37).Obliczono: 62,73% C, 4,94% H, 10,47% S. znaleziono: 63,00% C, 5,07% H, 10,71% S.Widmo NMR w CDCL3 — CD3OD: CH3 : dublet przy 1,8 ppm (J=7Hz), CH : kwartet przy 4,3 ppm (J—7Hz), CHa : slabo rozszczepiony dublet przy 3,55 ppm.Izomer latwo rozpuszczalny.Wydajnosc 16% wydajnosci teoretycznej, po prze¬ krystalizowaniu z octanu etylu z objawami roz¬ kladu w temperaturze 151—153°C.Analiza produktu. Wzór C18H15F03S (306,37).Obliczono : 62,73% C, 4,94% H, 10,47% S. znaleziono: 62,40% C, 4,94% H, 10,35% S, Widmo NMR w CDC13 — CD3OD: CH3: dublet przy 1,8 ppm (J=7Hz), CH : kwartet przy 4,15 ppm (J=7Hz), CH2 : dublet przy 3,5 ppm (J=8Hz).Przyklad XVIII. Amid kwasu [l-(2'-fluoro- -4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Do 8,7 g (30 milimoli) amidu kwasu [l-(2'-fluoro- -bifenylilo)-etylotio]-octowego w 30 ml lodowatego kwasu octowego wkrapla sie 2,4 g (31,5 milimola) perhydrolu i po uplywie 1 i 1/4 godziny dodaje sie wody, odsacza krystaliczny osad, przemywa go woda i suszy. Oba diastereomery rozdziela sie przez frakcjonowana krystalizacje z toluenu. a) Izomer trudno rozpuszczalny.Produkt topnieje z objawami rozkladu w tempe¬ raturze 177—179°C, a wydajnosc procesu wynosi 59% wydajnosci teoretycznej.Wzór C16H16FN02S (305,36).Obliczono : 62,93% C, 5,28% H, 4,59% N, 10,50% S. znaleziono: 62,80% C, 5,35% H, 4,60% N, 10,72% S.Widmo NMR w CDC13'— CD3OD: CH3 : dublet przy 1,75 ppm (J=7Hz), CH : kwartet przy 4,25 ppm (J=7Hz), CH2: podwójny dublet przy 3,4 ppm (J=14Hz). b) Izomer latwo rozpuszczalny..Wydajnosc wynosi 14,8% wydajnosci teoretycznej, a produkt topnieje w temperaturze 131—133°C.Wzór C16H16FNOaS (305,36).Obliczono : 62,93% C, 5,28% H, 4,59% N, 10,50% S. znaleziono: 63,00% C, 5,32% H, 4,63% N, 10,50% S.Widmo NMR w CDC13: CH2: podwójny dublet przy 3,25 ppm (Sy=7Hz, J=3Hz).Przyklad XX. Dwumetyloamid kwasu [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Izomer trudno rozpuszczalny Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez utlenia- ao 40 45 50 55 60 w Widmo NMR w CDC13 — CD3OD: CH3 : dublet przy 1,75 ppm (J=7Hz), CH : kwartet przy 4,15 ppm, CH2 : singlet przy 3,3 ppm.Przyklad XIX. Metyloamid kwasu [l-(2'-flu- oro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przezz utlenia¬ nie metyloamidu kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifeny!ilo)- -etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwa- 85 sie octowym. Oba diastereomery rozdziela sie przez frakcjonowana krystalizacje z toluenu i chroma¬ tografie na kolumnie z zelu krzemionkowego, elu- ujac mieszanina toluenu, octanu etylu i metanolu 8:4:1. 40 a) Izomer trudno rozpuszczalny.Wydajnosc 61% wydajnosci teoretycznej, produkt przekrystalizowany z toluenu z cykloheksanem to¬ pnieje w temperaturze 136—139°C.Wzór C17H18FN02S (319,41). 45 Obliczono: 63,93% C. 5,68% H, 4,39% N, 10,04% S. znaleziono: 64,00% C, 5,72% H, 4,27% N, 10,15% S.Widmo NMR w CDC13: CH2 : podwójny dublet przy 3,25 ppm (8y=36Hz, 50 J=14Hz). b) Izomer latwo rozpuszczalny.Wydajnosc 30% wydajnosci teoretycznej, tempera¬ tura topnienia produktu 126—136°C.Wzór C17H18FN02S (319,41). 55 Obliczono : 63,93% C, 5,68% H, 4,39% N, 10,04% S. znaleziono: 64,00% C, 5,71% H, 4,59% N, 10,07% S.21 c^ nie dwumetyloamidu kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifeny- lilo)-etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 57% wydaj¬ nosci teoretycznej, produkt topnieje w temperaturze 131—133°C (z toluenu).Analiza produktu. Wzór C18H2oFN02S (333,42).Obliczono : 64,84% C, 6,05% H, 4,20% N, 9,62% S. znaleziono: 65,05% C, 6,36% H, 4,13% N, 9,62% S.Widmo NMR w CDC13: CH2: podwójny dublet przy 3,63 ppm (5y=32Hz, J=14Hz).Przyklad XXI. Piperydyd kwasu [l-(2'-flu- oro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego. Mieszani¬ na diastereomerów. Produkt ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez utlenianie piperydydu kwasu [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Oczyszcza sie na kolumnie z zelu krzemionkowego, eluujac toluenem z octanem etylu i metanolem 8:4:1. Wydajnosc wy¬ nosi 99% wydajnosci teoretycznej, a oleisty pro¬ dukt wykazuje wartosc RF=0,2 i 0,3 na nosniku 1 (toluen — octan etylu — metanol 8:4:1).Analiza produktu. Wzór C20H24FNOzS (373,49).Obliczono : 3,75% N, 8,50% S. znaleziono: 3,32% N, 8,35% S.Przyklad XXII. Morfolid kwasu [l-(2'-flu- cro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego. Mieszani¬ na diastereomerów Produkt ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez utlenia¬ nie morfolidu kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-ety- lotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Produkt oczyszcza sie przesaczajac przez zel krzemionkowy. Wydajnosc wynosi 94% wydaj¬ nosci teoretycznej, a oleisty produkt wykazuje war¬ tosc RF=0,3 i 0,4 na nosniku 1 (toluen — octan etylu — metanol 8:4:1).Analiza produktu. Wzór C20H22FNO,S (375,47).Obliczono : 3,73% N, 8,54% S. znaleziono: 3,57% N, 8,38% S.Przyklad XXIII. 1-oksydotiomorfolid kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez utlenia¬ nie tiomorfolidu kwasu [l-(2'-fluoro-4-trifenylilo)- -etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 51,4% wydaj¬ nosci teoretycznej, a produkt przekrystalizowany z etanolu topnieje w temperaturze 183—185°C.Analiza produktu. Wzór C20H22FNO3S2 (407,54).Obliczono : 58,94% C, 5,44% H, 3,44% N, 15,74% S. znaleziono: 59,10% C, 5,46% H, 3,39% N, 15,65% S.Przyklad XXIV. Amid kwasu [l-(2'-chloro- -4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez utlenia¬ nie amidu kwasu [l-{2'-chloro-4-bifenylilo)-etylotio]- -octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octo¬ wym. Wydajnosc wynosi 60% wydajnosci teoretycz¬ nej, a produkt przekrystalizowany z n-propanolu to- 1910 22 pnieje z objawami rozkladu w temperaturze 190°C.Analiza produktu. Wzór C16H16C1N02S (321,84).Obliczono : 59,71% C, 5,01% H, 4,35% N, 11,02% Cl, 9,96% S. znaleziono: 59,50% C, 5,02% H, 4,28% N, 11,08% Cl, ,05% S.Przyklad XXV. Piperyd kwasu [l-(2'-chloro- -bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego. Mieszanina io diastereomerów Produkt wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez utlenianie piperydydu kwasu [l-(2'-chIoro-4-bifenylilo)-etylo- tio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Produkt oczyszcza sie przesaczajac przez zel krzemionkowy. Wydajnosc wynosi 96% wydaj¬ nosci teoretycznej, a oleisty produkt wykazuje wartosc RF=0,3 i 0,4 na nosniku 1 (toluen — oc¬ tan etylu — metanol 8:4:1). ao Analiza produktu. Wzór C21H24C1N02S (389,95).Obliczono : 64,80% C, 6,20% H, 3,59% N, 9,09% Cl, 8,22% S. znaleziono: 65,70% C, 6,39% H, 3,44% N, 8,87% Cl, 8,30% S.Przyklad XXVI. Morfolid kwasu [l-(2'-chloro- -bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego. Mieszanina diastereomerów Produkt ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez utlenia¬ nie morfolidu kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)-ety- lotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 87% wydajnosci teo¬ retycznej, a oleisty produkt wykazuje RF=0,3 i 0,35 (na nosniku 1, toluen — octan etylu — meta¬ nol 8:4:1).Analiza produktu. Wzór CjoH^ClNOaS (391,93).Obliczono : 61,29% C, 5,66% H, 3,57% N, 9,05% Cl, 8,18% S. 40 znaleziono: 61,60% C, 5,86% H, 3,44% N, 9,00% Cl, 8,42% S.Przyklad XXVII. Wytwarzanie kwasu [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego przez utle- 45 nianie kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylotio]- -octowego Próbki po 1,45 g (5 milimoli) kwasu [l-(2'-fluoro- -4-bifenylilo)-etylotio]-octowego umieszcza sie w podanych w tablicy ilosciach rozpuszczalnika i 50 traktuje srodkiem utleniajacym. Mieszanine reakcyj¬ na rozciencza sie woda i jezeli stosowano rozpusz¬ czalnik o odczynie alkalicznym, to mieszanine za¬ kwasza sie. Wytracona mieszanine diastereomerów odsacza sie i suszy. Stosunek zawartosci obu dia- 55 stereomerów w produkcie oznacza sie po rozdzie¬ leniu estrów metylowych tych produktów metoda chromatografii cienkowarstwowej oceniajac inten¬ sywnosc plam pod lampa dajaca promienie nad¬ fioletowe. Estryfikuje sie jodkiem metylu w sulfo- 60 tlenku dwumetylu w obecnosci weglanu potaso¬ wego. Wyniki podano w tablicy, w której symbole A i B maja nastepujace znaczenie: A — oznacza ester metylowy kwasu [l-(2'-fluoro- -4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego o tem- 65 peraturze topnienia 78—80°C, a23 100 910 Tablica 24 1 Rozpuszczalnik ml 80% pirydyny ml metanolu 0,56 g Na^COs w 30 ml 1 wody 0,725 g K2C03 w 30 ml wody 0,41 g NaOH w 30 ml wody 0,41 g NaOH w 30 ml wody ml kwasu mrówko¬ wego 1,5 ml stezonego kwasu siarkowego 15 ml lodo- | watego kwasu octowego | Srodek utleniajacy 2,0 g dwuchlorku jodoben- zenu 1,6 g (7,5 milimola) NaJ04 w 10 ml wody 0,49 g (5,25 milimola) 36,3% H202 0,49 g (5,25 milimola) 36,3°/o H2Oa 0,49 g (5,25 milimola) 36,3% H2Oz 0,49 g (5,25 milimola) 36,3% H202 0,49 g (5,25 milimola) 36,3% H202 0,49 g (5,25 milimola) 36,3% H202 Czas trwania reakcji 45 minut 2 godziny 2 godziny 2 godziny 2 godziny 2 godziny 2 godziny Jminut Tempera¬ tura reakcji 0°—10°C °C °C °C °C 50°C °C °C Wydajnosc mieszaniny diastereo- merów 1 . 100% 90% 100% 100% 100% 100% 90% 90% Stosunek procentowy A/B 50:50 70:30 70:30 70:30 60:40 60:40 70:30 70:30 B — oznacza ester metylowy kwasu [l-(2'-fluoro- -4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego o tem¬ peraturze topnienia 92—94°C.Przyklad XXVIII. Sulfotlenek etylo-[2-(2'-flu- oro-4-bifenylilo)-2-ketoetylowy] Do zawiesiny 16,3 g (59,5 milimola) siarczku ety- lo-[2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-ketoetylowego] w 170 ml lodowatego kwasu octowego wkrapla sie mie¬ szajac w temperaturze 15°C 12,8 ml 30% nadtlenku wodoru, przy czym powstaje klarowny roztwór.Miesza sie dalej w ciagu 1 godziny w tempera¬ turze pokojowej, po czym wytraca produkt reakcji woda i przekrystalizowuje z izopropanolu. Otrzy¬ muje sie 11,5 g (67% wydajnosci teoretycznej) pro¬ duktu, który topnieje w temperaturze 91—93°C.Analiza produktu. Wzór C16H15F02S (290,34).Obliczono: 66,19% C, 5,20% H, 11,04% S.Znaleziono: 66,10% C, 5,23% H, 11,24% S.Przyklad CXXIX. Sulfotlenek 2-hydroksyety- lo-[2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylowy.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXVIII, przez utle¬ nianie siarczku 2-hydroksyetylo-[2-(4-bifenylilo)-2- -ketoetylowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc 80% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystalizowany z izopropanolu top¬ nieje w temperaturze 165—167°C.Analiza produktu. Wzór C16H1603S (288,37).Obliczono: 66,64% C, 5,59% H, 11,12% S.Znaleziono: 66,90% C, 5,60% H, 11,38% S.Przyklad XXX. Sulfotlenek 2-hydroksyetylo- -[2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-2-ketoetylowy].Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogicz- 40 45 50 55 60 65 ny do opisanego w przykladzie XXVIII, przez utle¬ nianie siarczku 2-hydroksyetylo-[2-(2'-fluoro-4-bife- nylilo)-2-ketoetylowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Produkt oczyszcza sie chromato¬ graficznie na kolumnie z zelu krzemionkowego, eluu- jac chloroformem z metanolem 10:1. Wydajnosc wynosi 26% wydajnosci teoretycznej, produkt prze¬ krystalizowany z izopropanolu ma temperature topnienia 130—133°C.Analiza produktu. Wzór C16H15F03S (306,37).Obliczono: 62,73% C, 4,94% H, 10,47% S.Znaleziono: 62,90% C, 5,04% H, 10,70% S.Przyklad XXXI. Sulfotlenek 2-hydroksyetylo- -[2-(4-bifenylilo)-2-hydroksyetylowy.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogicz¬ ny do opisanego w przykladzie XXVIII, przez utle¬ nianie siarczku 2-hydroksyetylo-[2-(4-bifenylilo)-2- -hydroksyetylowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 81% wydaj¬ nosci teoretycznej mieszaniny diastereomerów, pro¬ dukt przekrystalizowany z n-propanolu topnieje w temperaturze 153—162°C.Analiza produktu. Wzór C16H1803S (290,39).Obliczono: 66,18% C, 6,25% H, 11,04% S.Znaleziono: 66,40% C, 6,24% H, 10,09% S.Przyklad XXXII. Sulfotlenek 2-hydroksyety- lo-[2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-2-hydroksyetylowy Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXVIII, przez utlenia¬ nie siarczku 2-hydroksyetylo-[2-(2'-fluoro-4-bifeny- lilo)-2-hydroksyetylowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Mieszanine diastereomerów otrzy¬ muje sie z wydajnoscia wynoszaca 75% wydaj-100 910 26 nosci teoretycznej, a produkt przekrystalizowany z benzenu topnieje w temperaturze 97—106°C.Analiza produktu. Wzór C16H17F03S (308,38).Obliczono: 62,32% C, 5,50% H, 10,40% S.Znaleziono: 62,45% C, 5,65% H, 10,70% S.Przyklad XXXIII. Ester metylowy kwasu [2- -(4-bifenylilo)-2-keteoetylosulfinylo]-octowego.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXVIII, przez utle¬ nianie estru metylowego kwasu [2-{4-bifenylilo)- -2-ketoetylotio]-octowego perhydrolem w lodowa¬ tym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 86% wy¬ dajnosci teoretycznej, produkt przekrystalizowany z chloroformu topnieje w temperaturze 106—163°C.Analiza produktu. Wzór C17H1604S <316,38).Obliczono: 64,54% C, 5,10% H, 9,90% S.Znaleziono: 64,30% C, 5,05% H, 9,96% S.Przyklad XXXIV. Ester etylowy kwasu [2- -(4-bifenylilo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowego.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXVIII, przez utlenia¬ nie estru etylowego kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-keto¬ etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwa¬ sie octowym. Wydajnosc wynosi 84% wydajnosci teoretycznej, produkt przekrystalizowany z izopro- panolu topnieje w temperaturze 116—118°C.Analiza produktu. Wzór C^H^O^ (330,41).Obliczono: 65,44% C, 5,49% H, 9,71% S.Znaleziono: 65,50% C, 5,57% H, 9,87% S.Przyklad XXXV. Ester metylowy kwasu [2- -(2'-fluoro-4-bifenylilo)-2-ketoetylosulfinylo]-octo- wego Zwiazek • ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXVIII, przez utlenia¬ nie estru metylowego kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifeny- lilo)-2-ketoetylotio]-octowego perhydrolem w lodo¬ watym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 93% wydajnosci teoretycznej, produkt przekrystalizowa¬ ny z etanolu topnieje w temperaturze 143—145°C.Analiza produktu. Wzór C17H15F04S * (334,38).Obliczono: 61,06% C, 4,52% H, 9,59% S.Znaleziono: 61,30% C, 4,58% H, 9,87% S.Przyklad XXXVI. Kwas [2-(2'-fluoro-4-bi?e- nylilo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowy. 21 g (69 milimoli) kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -2-ketoetylotio]-octowego rozpuszcza sie w tempe¬ raturze 50°C w 150 ml wody zawierajacej 7,3 g (69 milimoli) weglanu sodowego i w tej samej tempe¬ raturze do roztworu wkrapla sie 11 ml 30% nad¬ tlenku wodoru. Po uplywie 1 godziny zakwasza sie kwasem solnym, odsacza wydzielony produkt, przemywa go woda, suszy i przekrystalizowuje z etanolu. Otrzymuje sie 10,8 g (49% wydajnosci teoretycznej) kwasu [2-(2'-fluoax-4-bifenylilo)-2-ke- toetylosulfinylo]-octowego o temperaturze topnie¬ nia 154^156°C.Analiza produktu. Wzór C16H13F04S (320,35).Obliczono: 60,00% C, 4,09% H, 10,01% S. znaleziono: 60,00% C, 4,06% H, 10,05% S.Sól cykloheksyloamoniowa tego kwasu, przekrys- talizowana z ketonu metyloetylowego, topnieje w temperaturze 137—139°C.Przyklad XXXVII. Kwas [2-(4'-fluoro-4-bife- nyliIo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowy Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXXVI, przez utlenia¬ nie kwasu [2-(4'-fluoro-4-bifenylilo)-2-ketoetylo- tio]-octowego perhydrolem w wodzie zawierajacej weglan sodowy. Produkt topnieje z objawami roz¬ kladu w temperaturze 144—145°C. Sól cykloheksy¬ loamoniowa tego kwasu, przekrystalizowana i izo- propanolu, topnieje z objawami rozkladu w tempe¬ raturze 151—152°C. Wydajnosc wynosi 35% wydaj¬ nosci teoretycznej.Analiza produktu. Wzór C22H26FN04S (419,52).Obliczono: 62,99% C, 6,25% H, 3,34% N, 7,64% S. znaleziono: 62,70% C, 6,20% H, 3,31% N, 7,58% S.Obliczono: 63,77% C, 5,01% H, 4,64% N, 10,64% S. znaleziono: 63,50% C, 5,00% H, 4,52% N, 10,72% S.Przyklad XL. 1-oksydotiomorfolid kwasu [2- -(4-bifenylilo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXXVIII, przez utle¬ nianie tiomorfolidu kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-keto- etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwa¬ sie octowym. Wydajnosc wynosi 82% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystalizowany z n- -butanolu topnieje z objawami rozkladu w tempe¬ raturze 181—183°C.Analiza produktu. Wzór C20H21NO4S2 (403,49).Obliczono: 59,53% C, 5,24% H, 3,47% N, 15,89% S. znaleziono: 59,50% C, 5,29% H, 3,38% N, 15,63% S.Przyklad XLI. Anilid kwasu [2-bifenylilo)-2- • -ketoetylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXXVIII, przez utle¬ nianie anilidu kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylo- tio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 32% wydajnosci te¬ oretycznej, a produkt przekrystalizowany z lodo- 40 45 50 55 60 Przyklad XXXVIII. Izopropyloamid kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowego Zawiesine 2,0 g (6,1 milimola) izopropyloamidu kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylotio]-octowego w ml lodowatego kwasu octowego traktuje sie 1,3 ml 30% nadtlenku wodoru i miesza w temperatu- rze pokojowej w ciagu 2 godzin, po czym wytraca sie produkt woda i po wysuszeniu przykrysta- iizowuje z octanu etylu. Wydajnosc wynosi 71,4% wydajnosci teoretycznej, produkt topnieje w tem¬ peraturze 138—139°C.Przyklad XXXIX. Amid.kwasu [2-(4-bifenyli- lo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXXVIII, przez utle¬ nianie amidu kwasu [2-(4-bifenylilo)-2-ketoetylo- tio]octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 75% wydajnosci te¬ oretycznej, a produkt przekrystalizowany z n-bu- tanolu topnieje z objawami rozkladu w tempera¬ turze 190°C. 40 Analiza produktu. Wzór C16H15NO,S (301,35). \27 100 910 28 watego kwasu octowego topnieje w temperaturze 210—212°C.Analiza produktu. Wzór C22H19N03S (377,44).Obliczono: 70,01% C, 5,07% H, 3,71% N, 8,49% S. znaleziono: 69,80% C, 5,01% H, 3,73% N, 8,65% S.Przyklad XLII. Izopropyloamid kwasu [2-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-2-ketoetylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie sposobem analogicznym do opisanego w przykladzie XXXVIII, przez utle¬ nianie izopropyloamidu kwasu [2-(2'-fluóró-4-bife- nylilo)-ketoetylotio]-octowego perhydrolem w lo¬ dowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 8p% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystali- zowany z n-butanolu topnieje w temperaturze 160—161°C.Analiza produktu. Wzór C19H20FNO3S (361,40).Obliczono: 63,14% C, 5,57% H, 3,87% N, 8,87% S. znaleziono: 62,90% C, 5,55% H, 3,87% N, 8,95% S.Przyklad XLIII.: 1-oksydotiomorfolid kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-2-ket6etylosulfinylo]-oc- towego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXXVIII, przez utle¬ nianie tiomorfolidu kwasu [2-(2'-fluoro-4-bifenyli- lo)-2-ketoetylotio]-octowego perhydrolem w lodo¬ watym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 68% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystalizo- wany z n-butanolu topnieje w temperaturze 161— 162°C. '¦ - . ¦ Analiza produktu. Wzór C2oH20FN04S2 (421,47).Obliczono: 56,99% C, 4,78% H, 3,32% N, 15,22% S. znaleziono: 56,90% C, 4,74% H, 3,29% N, 15,32% S.Przyklad XLIV. Ester metylowy kwasu [1- -(3'-chloro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-QCtowego Do 5,0 g (15,5 milimola) estru metylowego kwasu [l-(3'-chloro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego w 20 ml lodowatego kwasu octowego wkrapla sie 1,4 ml 36% nadtlenku wodoru i po uplywie jednej godzi¬ ny mieszanina zateza pod zmniejszonym cisnieniem, nastepnie rozciencza woda- i ekstrahuje octanem etylu. Wyciag plucze sie woda, suszy i odparowu¬ je, otrzymujac 5,2 g oleistej pozostalosci, która przesacza sie przez kolumne z 500 g zelu krze¬ mionkowego, eluujac cykloheksanem z octanem etylu 1:4. Eluaty odparowuje sie, otrzymujac 5,0 g (96% wydajnosci teoretycznej) produktu stanowia¬ cego mieszanine diastereomerów w postaci oleiste- 0 go produktu o wartosciach RF = 0,4 i 0,55 (na nosniku 1, cykloheksan z octanem etylu 1:4).Widmo NMR (CDC13): CH2: podwójny dublet przy 3,46 Hz i singlet 3,34 Hz.Z izopropanolu wykrystalizowuje sie jeden diaste- reomer, którego widmo NMR w GDC13 wykazuje obecnosc grupy CH2 jako podwójny dublet przy # 3,46 ppm (J = 14 Hz). Wydajnosc wynosi 51,5% wydajnosci teoretycznej, produkt topnieje w tem¬ peraturze 85—87°C. .Analiza produktu. Wzór C17H17003S (336,79).Obliczono: 60,63% C, 5,09% H, 10,53% Cl, 9,35% S. znaleziono: 60,70% C, 5,02% H, 10,52% Cl, 9,52% S.Przyklad XLV. Kwas (2'-fluoro-4-bifenylUo- metylo)-sulfinylooctowy Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenia- ; 5 nie kwasu (2'-fluoro-4-bifenylilo-metylo)-tioocto- wego perhydirolem w lodowatym kwasie octowym.- Wydajnosc wynosi 88% wydajnosci teoretycznej, produkt ma temperature topnienia 140—141°C (z lodowatego kwasu octowego).Analiza produktu. Wzór C15H13F03S (292,34).Obliczono: ai,63% C, 4,49% H, 10,97% S. znaleziono: 61,90% C, 4,49% H, 10,57% S.Przyklad XLVI. Ester metylowy kwasu [l-(2'- -fluoro-4-bifenylilo)-2-hydroksyetylosulfinylo]-octo- wego Ester ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenianie estru metylowego kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)- -2-hydroksyetylotio]-octowego perhydrolem w lo¬ dowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 85% wydajnosci teoretycznej. Produkt o konsystencji krystalizujacego oleju stanowi mieszanine diaste¬ reomerów o wartosciach RF = 0,3 i 0,4 (nosnik 1, » cykloheksan z octanem etylu 1:4). Jeden z obu izo¬ merów ma temperature topnienia 123—125°C (z benzenu) i jego widmo NMR w CDC13 wykazuje grupe CH2 jako singlet przy 3,4 ppm.Analiza produktu. Wzór C17HI7F04S (336,39).Obliczono: 60,70% C, 5,09% H, 9,53% S. znaleziono: 60,60% C, 5,11% H, 9,66% S.Przyklad XLVII. Ester metylowy kwasu [l-(4'- -fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten otrzymuje sie sposobem analogicznym do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenianie estru metylowego kwasu [l-(4'-fluoro-4-bifenylilo)- -etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 70% wydaj- 40 nosci teoretycznej, a produkt topnieje w tempera¬ turze 82—84°C (z izopropanolu).Widmo NMR w CDC13 wykazuje sygnaly CH2 mie¬ szaniny diastereomerów jako podwójny dublet przy 3,5 ppm i jako singlet przy 3,33 ppm. 45 Analiza produktu. Wzór C17H17F03S (320,36).Obliczono: 63,73% C, 5,34% H, 10,01% S. znaleziono: 64,00% C, 5,34% H, 9,70% S.Przyklad XLVIII. Kwas [l-(4'-chloro-4-bife- nylilo)-etylosulfinylo]-octowy Kwas ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenianie kwasu [l-(4/-chloro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowe¬ go perhydrolem w lodowatym kwasie octowym.Wydajnosc 96% wydajnosci teoretycznej a otrzy¬ mana mieszanina diastereomerów, przekrystalizo- wana z mieszaniny lodowatego kwasu octowego z woda 15:35, topnieje z objawami rozkladu w tem¬ peraturze 162—163°C.*° Analiza produktu. Wzór C16H15C103S (322,82).Obliczono: 59,53% C, 4,68% H, 10,98% Cl, ;. 9,93% s. znaleziono: 59,40% C, 4,76% H, 11,02% Cl, 65 < . 9,89% S.100 910 29 30 Przyklad XLIX. Ester metylowy kwasu [1- -(4'-bromo-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-oct Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenianie estru metylowego kwasu [l-(4'-bromb-4-bifenyli- io)-etylotio]-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc 63% Wydajnosci te¬ oretycznej, a otrzymana mieszanina diastereome¬ rów, przekrystalizowana z izopropanolu, topnieje w temperaturze 119—125°C.Widmo NMR w CDC13 wykazuje sygnaly CH2: a) podwójny dublet przy 3,5 ppm i b) singlet przy 3,33 ppm.Analiza produktu. Wzór C17H17Br03S (381,31).Obliczono: 53,55% C, 4,49% H, 20,90% Br, 8,41% S. znaleziono: 53,81% C, 4,48% H, 21,40% Br, 8,38% S.Przyklad L. Ester metylowy kwasu [l-(4'-me- toksy-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w -sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenia¬ nie estru metylowego kwasu [l-(4'-metoksy'-4-bife- nylilo)-etylotio]-octowego perhycLrolem w lodowa¬ tym kwasie octowym. Wydajnosc 53% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystalizowany z octa¬ nu etylu z cykloheksanem 1:1 topnieje w tempera¬ turze 143—145°C. Widmo NMR w CDC13 wykazu¬ je grupe CH2 jako dublet przy 3,45 ppm.Analiza produktu. Wzór C18H2o04S (332,43).Obliczono: 65,04% C, 6,06% H, 9,65% S. znaleziono: 64,90% C, 6,20% H, 9,94% S.Przyklad LI. Kwas [l-(4'-metylo-4-bifenyli- lo)-etylosulfinylo]-octowy Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenianie kwasu [l-(4'-metylo-4-bifenylilo)-etylotio]-octowe- go perhydrolem w lodowatym kwasie octowym.Izomer o -malej rozpuszczalnosci w lodowatym kwa¬ sie octowym topnieje z objawami rozkladu w tem¬ peraturze 163—165°C. Wydajnosc wynosi 43,5% wy¬ dajnosci teoretycznej.Przyklad LII. Ester metylowy kwasu [l-(4'~ -metylomerkapto-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octo- wego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenia¬ nie estru metylowego kwasu [l-(4'-metylomerkap- to-4-bifenylilo)-etylotio}-octowego perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Produkt oczyszcza sie metoda chromatografii kolumnowej na zelu krze¬ mionkowym, eluujac cykloheksanem z octanem etylu 4:1. Otrzymana mieszanina diastereomerów jest produktem oleistym o wartosciach RF = 0,3 i 0,4 (na nosniku 1, cykloheksanem z octanem ety¬ lu 4:1). Wydajnosc wynosi 67% wydajnosci teore¬ tycznej^ Widmo w CDC13 wykazuje sygnaly CH2 : a) dublet przy 3,5 ppm i b) singlet przy 3,35 ppm.Przyklad LIII. Ester metylowy kwasu [l-(2'- -nitro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenia¬ nie estru metylowego kwasu: [i-(2'-nitro-4-bifeny- lilo)-fetylotio]-octowego perhydirolem w lodowatym kwasie octowym. Otrzymana mieszanina diastere- *5 omerów ma konsystencje oleju i wykazuje wartosc HF = 0,4 i 0,5'(nosnik 1, cykloheksan z octanem etylu i:4). Przez krystalizacje z izopropanolu otrzy¬ muje sie (wydajnosc 44% wydajnosci teoretycznej) jeden z obu izomerów, majacy temperature top- nienia 116—117°C. Widmo NMR w CDC13 wykazu¬ je grupe CH2 jako podwójny dublet przy 3,55 ppm (J = 15 Hz).Analiza produktu. Wzór C17H17N05S (347,40).Obliczono: 58,78% C, 4,93% H, 4,03% N, 9,23% S. znaleziono: 5^50% C, 4,88% H, 4,15% N, 9,12% S.Przyklad LIV. Ester metylowy kwasu [l-(2,2'- -dwufluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenia¬ nie estru metylowego kwasu [l-(2,2'-dwufluoro-4- -bifenylilo)-etylotio]-octowego perhydrolem w lo¬ dowatym kwasie octowym. Otrzymana mieszanina diastereomerów ma konsystencje oleista i wykazu¬ je wartosc RF = 0,4 i 0,5 (nosnik 1, cykloheksan z octanem etylu 1:4). Wydajnosc wynosi 87,5% wy¬ dajnosci teoretycznej. Widmo NMR w CDC13 wy¬ kazuje sygnaly CH2 : a) podwójny dublet przy 3,55 ppm (J = 15 Hz), cr = 32 Hz) i b) singlet przy 3,35 ppm.Metoda chromatografii kolumnowej na 50-krotnej ilosci zelu krzemionkowego, eluujac cykloheksanem z octanem etylu 1:4 mozna wyosobnic izomer da¬ jacy sygnaly CH2 przy 3,55 ppm (J = 15 Hz). Pro¬ dukt ten ma konsystencje oleista i wykazuje war¬ tosc RF = 0,4 (nosnik 1, cykloheksan z octanem etylu 1:4). Wydajnosc wynoai 10,7% wydajnosci te¬ oretycznej.Analiza produktu. Wzór C17H16F203S (338,38).Obliczono: 60,34% C, 4,77%-H, 9,48% S. znaleziono: 60,50% C, 5,01% H, 9,21% S.Przyklad LV. Ester metylowy kwasu [l-(2- -£luoro-4'-bromo-4-biienylilo)-etylosuliinylo]-octo- 45 wego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenia¬ nie estru metylowego kwasu [l-(2-fluoro-4-'bromo- -4-bifenylilo)-etylotio]-octowego perhydrolem w lo- 50 dowatym kwasie octowym. Mieszanine diastereo¬ merów otrzymuje sie z wydajnoscia wynoszaca 71% wydajnosci teoretycznej, a oleisty produkt wykazuje wartosc RF = 0,4 — 0,6.Widmo NMR w CDC13 wykazuje sygnaly CH2 : 55 a) podwójny dublet przy 3,55 ppm (J =15 Hz, cr = 32 Hz) i b) singlet przy 3,35 ppm.Droga chromatografii kolumnowej na 50-krotnej ilosci zelu krzemionkowego, eluujac cykloheksa- eo nem z octanem etylu 1:2, z mieszaniny tej oddzie¬ la sie jeden izomer o konsystencji oleistej, wyka¬ zujacy wartosc RF = 0,4 (nosnik 1, cykloheksan z octanem etylu 1:4), dajacy w widmie NMR sy¬ gnaly CH2 przy 3,55 ppm. Wydajnosc wynosi 11% 65 wydajnosci teoretycznej. 4031 100 910 Przyklad LVI. Ester metylowy kwasu [l-(2'- -cyjano-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLIV, przez utlenia¬ nie estru metylowego kw£su [l-(2'-cyjano-4-bifie- nylilo)-etylotio]-octowego perhydrolem w lodowa¬ tym kwasie octowym i oczyszcza droga chromato¬ grafii kolumnowej na zelu krzemionkowym, eluu- jac cykloheksanem z octanem etylu 1:4. Otrzyma¬ na mieszanina diastereomerów ma konsystencje oleista i wykazuje wartosci RF = 0,3 i 0,4 (nosnik 2, cykloheksan z octanem etylu 1:4).Analiza produktu. Wzór C18H17N03S (327,41).Obliczono: 66,03% C, 5,23% H, 4,28% N, 9,79% S. znaleziono: 66,00% C, 5,75% H, 3,63% N, 9,20% S.Widmo NMR w CDC13 wykazuje sygnaly CH2: a) podwójny dublet przy 3,55 ppm (J = 15 Hz) i b) singlet przy 3,38 ppm.Widmo IR w CH2C12 : CN przy 2210 cm-1, estro¬ wa grupa CO przy 1730 cm-1.Przyklad LVII. Kwas [l-(2'-fluoro-4-bifenyli- lo)-etylosulfonylo]-octowy 170 g (0,556 mola) mieszaniny diastereomerów kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-o- ctowego rozpuszcza sie w 1,7 litra acetonu i trak¬ tuje roztworem 19,9 g (0,195 mola) stezonego kwa- .su siarkowego w 70 ml wody, po czym silnie mie¬ szajac dodaje sie porcjami 67,2 g (0,425 mola) nad¬ manganianu potasowego i utrzymuje temperatu¬ re 20—25°C. Miesza sie nastepnie w ciagu 1 godzi¬ ny, po czym odsacza dwutlenek manganu, przemy¬ wa acetonem i przesacz steza pod zmniejszonym cisnieniem. Nastepnie rozciencza sie pozostalosc 4 litrami lodowatej wody, odsacza krystalizujacy produkt reakcji, przemywa go, suszy i przekrysta- lizowuje z toluenu. Otrzymuje sie 158,2 g (88,5% wydajnosci teoretycznej) kwasu [l-(2'-fluoro-4-bi- fenylilo)-etylosulfinylo] -octowego o temperaturze topnienia 144—146°C.Analiza produktu. Wzór C16H15F04S (322,37).Obliczono: 59,61% C, 4,69% H, 9,95% S. znaleziono: 59,60% C, 4,73% H, 10,10% S.Przyklad LVIII. [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-ety- lo]-metylosulfon Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XLVII, przez utlenia¬ nie sulfotlenku [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylo]-me- tylowego za pomoca nadmanganianu potasowego.Wydajnosc wynosi 82% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystalizowany z etanolu topnieje w temperaturze 130—132°C.Analiza produktu. Wzór C15H15F02S (278,35).Obliczono: 64,73% C, 5,43% H, 11,52% S. znaleziono: 65,00% C, 5,59% H, 11,40% S.Przyklad LIX. Piperydyd kwasu [l-(2'-flu- oro-4-bifenylilo)-etylosulfonylo]-octowego Do roztworu 5,0 g (13,4 milimola) piperydydu kwa¬ su [1-(2'-fiuoro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo] -octowe¬ go w 30 ml lodowatego kwasu octowego dodaje sie porcjami zawiesine 2,1 g (13,4 milimola) nadman¬ ganianu potasowego w 15 ml wody, utrzymujac temperature 15—20°C. Nastepnie miesza sie w cia¬ gu 1 godziny w temperaturze pokojowej, po czym rozciencza woda, redukuje dwutlenek 'manganu wodorosiarczanem sodowym i produkt reakcji ekstrahuje octanem etylu. Wyciag plucze sie wo- * da, suszy, odparowuje i pozostalosc przekrystalizo- wuje z izopropanolu. Otrzymuje sie piperydyd kwasu [l-(2'-fluoro-4-bifenylilo)-etylosulfonylo]-o- ctowy o temperaturze topnienia 126°C, przy czym wydajnosc wynosi 65% wydajnosci teoretycznej. io Analiza produktu. Wzór C21H24FN03S (389,5).ODliczono: 64,76% C, 6,21% H, 3,00% N, 8,23% S. znaleziono: 64,50% C, 6,21% H, 3,74% N, 8,44% S.Przyklad LX. Amid kwasu [l-(2'-chloro-4-bi- fenylilo)-etylosulfonylo] -octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie LIX, przez utlenianie amidu kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)-etylosulfi- nylo]-octowego nadmanganianem potasowym w lo- ao dowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 88% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekrystali¬ zowany z izopropanolu topnieje z objawami roz¬ kladu w temperaturze 173°C.Analiza produktu. Wzór C16H16C1N03S (337,84).Obliczono: 56,89% C, 4,77% H, 4,15% N, ,49% Cl, 9,49% S. znaleziono: 57,00% C, 4,78% H, 4,18% N, ,55% Cl, 9,62% S.Przyklad LXI. Piperydyd kwasu [l-(2'-chlo- ro-4-bifenylilo)-etylosulfonylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie LIX, przez utlenianie piperydydu kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)-etylo- sulfinylo]-octowego nadmanganianem potasowym w lodowatym kwasie octowym. Wydajnosc wynosi 96% wydajnosci teoretycznej, a produkt o konsys¬ tencji oleistej wykazuje wartosc RF = 0,7 (nosnik 1, toluen z octanem etylu i metanolem 8:4:1).« Analiza produktu. Wzór C21H24C1 NOaS (405,95).Obliczono: 62,13% C, 5,96% H, 3,45% N, 8,73% Cl, 9,90% S. znaleziono: 61,90% C, 6,11% H, 3,59% N, 8,50% Cl, 7,62% S. 45 Przyklad LXII. Morfolid kwasu [l-(2'-chloro- -4-bifenylilo)-etylosulfonylo]-octowego Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie LIX, przez utlenianie 50 morfolidu kwasu [l-(2'-chloro-4-bifenylilo)-etylo- sulfinylo]-octowego nadmanganianem potasowym w lodowatym kwasie octowym. Oleisty produkt wykazuje wartosc RF = 0,5 (nosnik 1, toluen z octanem etylu i metanolem 8:4:1). 55 Analiza produktu. Wzór C20H22ClNO4S (407,93).Obliczono: 58,89% C, 5,44% H, 3,43% N, 8,69% Cl, 7,86% S. znaleziono: 58,80% C, 5,35% H, 3,23% N, 8,50% Cl, 7,76% S. 60 Przyklad LXIII. Ester metylowy kwasu [1- -(2-fluoro-4'-bromo-4-bifenylilo)-etylosulfonylo]- -octowego Zwiazek ,ten wytwarza sie w sposób analogiczny 65 do opisanego w przykladzie LIX, przez utlenianie33 100 910 34 estru metylowego kwasu [l-(2-fluoro-4'-bromo-4- -bifenylilo)-etylosulfinylo]- octowego nadmanga¬ nianem potasowym w lodowatym kwasie octowym.Wydajnosc wynosi 95% wydajnosci teoretycznej, a oleisty produkt wykazuje Tfrartosc RF = 0,6 (nos¬ nik 1, cykloheksan z octanem etylu 1:1).Przyklad LXIV. Ester metylowy kwasu [1- -(2,2'-dwufluoro-4 -bifenylilo)- etylosulfonylo]-octo¬ wego.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogicz¬ ny do opisanego w przykladzie LIX, przez utlenia¬ nie estru metylowego kwasu [l-(2,2'-dwufluoro-4- -bifenylilo)- etylosulfinylo]- octowego nadmangania¬ nem potasowym w lodowatym kwasie octowym.Wydajnosc wynosi 97% wydajnosci teoretycznej, a oleisty produkt wykazuje wartosc RF = b,6 (nos¬ nik 1, cykloheksan z octanem etylu 1:1).Analiza produktu. Wzór C17H16F204S (354,38).Obliczono: 57,62%C, 4,55%H.Znaleziono: 57,80%C, 5,02%H.Przyklad LXV. Kwas [^-(3,-chlorp^4-bifeny- lilo)-etylosulfonylo]-octowy. - , 12,0 g (37,2 milimola) estru metylowego kwasu [l-(3'-chloro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego w lodo¬ watym kwasie octowym utlenia sie za pomoca, za¬ wiesiny 11,8 g (74,4 milimola) nadmanganianu po¬ tasowego w 40 ml wódy, po czym redukuje sie dwutlenek manganu wodorosiairczynem sodowym, rozciencza mieszanine woda i wytrzasa z octanem etylu. Wyciag odparowuje sie i otrzymany ester (13,0 g) hydrolizuje sie utrzymujac w ciagu 15 minut w stanie wrzenia z 2,5 g wodorotlenku so¬ dowego w 100 ml metanolu. Nastepnie dodaje sie ml wody i pozostawia do wykrystalizowania soli sodowej. Otrzymuje sie 8,5 g (63% wydajnosci te¬ oretycznej) soli sodowej kwasu [l-(3'-chloro-4-bi- fenylilo)-etylosulfonylo]-octowego, który topnieje z objawami rozkladu w temperaturze 196°C, a spie¬ ka sie w temperaturze 85°C.Analiza produktu. Wzór C16H14ClNa04S (360,81).Obliczono: 53,26%C, 3,91%H, 9,83%C1, 8,89%S.Znaleziono: 53,20%C, 4,06%H, 9,72%C1, 8,74%S.Przyklad LXVI. Kwas [l-(4-bifenylilo)-etylo- sulfonylo]-octowy.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogicz¬ ny do opisanego w przykladzie LXV, przez utle¬ nianie kwasu [l-(4- bifenylilo)- etylotio]- octowego nadmanganianem potasowym. Wydajnosc wynosi 88% wydajnosci teoretycznej, a produkt przekry- stalizowany z mieszaniny lodowatego kwasu octo¬ wego z woda 15:35 topnieje w temperaturze 134— 135°C.Analiza produktu. Wzór Ci6H1604S (304,37).Obliczono: 63,14%C, 5,00%H, 10,53%S.Znaleziono: 64,00%C, 5,49%H, 10,07%S.Przyklad LXVII. Ester metylowy kwasu [1- -(2',4'-dwuchloro-4-bifenylilo)-etylosulfinylo]-octo- wego.Wytwarza sie analogicznie jak w przykladzie XLIV z estru metylowego kwasu [l-(2',4'-dwuchlo- ro-4-bifenylilo)-etylotio]-octowego przez utlenianie perhydrolem w lodowatym kwasie octowym. Mie¬ szanina diastereomerów topnieje w temperaturze 98—102°C. Wydajnosc: 26% wydajnosci teoretycz¬ nej. Widmo NMR (CDC13): sygnaly CH2: a) jako podwójny dublet przy 3,5 ppm (J = 15Hz) i b) jako singlet przy 3,33 ppm Analiza produktu. C16H16C1203S (371,28).Obliczono: 54,99%C, 4,34%H, 19,10%C1, 8,64%S.Znaleziono: 54,90%C, 4,51%H, 18,98%C1, 8,44 %S. PL PL PL PL PL PL PL PL