NL9401517A - MR-zichtbare catheter. - Google Patents

Description

MR-ZICHTBARE CATHETER

De uitvinding heeft betrekking op een catheter omvattende een van kunststof geëxtrudeerd slangvormig lichaam met een proximaal en een distaai einde en met ten minste één lumen. Dergelijke catheters worden voor diagnostische en interventionele doeleinden in de geneeskunde gebruikt.

Bij bepaalde toepassingen is het gebruikelijk om de positie van de catheter in het lichaam van de patiënt zichtbaar te maken met behulp van röntgenstraling. Bekende catheters omvatten hiertoe materialen, waardoor deze op een röntgenscherm goed zichtbaar worden.

Bij andere toepassingen, en in het bijzonder in de neurologie, is het gewenst om catheters zichtbaar te maken bij toepassing van NMR-technieken.

Het Amerikaanse octrooischrift 5 154 179 beschrijft een catheter die onder dergelijke omstandigheden zichtbaar is. In het materiaal van het lichaam van de catheter worden ferromagnetische deeltjes opgenomen. Deze deeltjes verstoren het magneetveld in de NMR-inrichting, waardoor een afwijking in het gevormde beeld ontstaat, die de ligging van de catheter aanduidt.

De uitvinding beoogt deze bekende catheter verder te verbeteren.

Volgens de uitvinding wordt dit bereikt bij een catheter zoals gekenmerkt in conclusie 1. Hierdoor wordt de catheter in een NMR-inrichting nauwkeurig zichtbaar.

Uit het genoemde Amerikaanse octrooischrift is het gebruik van paramagnetisch materiaal op zichzelf wel bekend. Het paramagnetische materiaal wordt hierbij echter opgenomen in een contrastvloeistof die in een kanaal van de catheter wordt gebracht. De catheter volgens de uitvinding kan effectief een kleinere diameter hebben door het paramagnetische materiaal als vulstof in de kunststof van het lichaam is opgenomen. In het bijzonder voor de genoemde neurologische toepassingen is dit van groot belang.

Een geschikte uitvoeringsvorm is gekenmerkt in conclusie 2.

Sommige voor de beoogde toepassing geschikte para-magnetische materialen zijn schadelijk voor de mens. Teneinde deze toch te kunnen gebruiken wordt de maatregel van conclusie 3 toegepast. Een geschikte uitvoering wordt daarbij gekenmerkt in conclusie 4.

Een goede dosering van het paramagnetische materiaal is mogelijk met de voorkeursuitvoeringsvorm van conclusie 5.

Om ook contact van het paramagnetische materiaal aan het distale einde van de catheter met het lichaam of lichaamsvloeistoffen van de patiënt te vermijden, kan op gunstige wijze de maatregel van conclusie 6 worden toegepast.

Veelal worden catheters uitgevoerd met een distaai eindgedeelte dat andere materiaaleigenschappen heeft dan het basislichaam, in het bijzonder flexibeler is. In dat geval kan op gunstige wijze de maatregel van conclusie 7 worden toegepast. Het eindvlak van het basislichaam dat het paramagnetische materiaal bevat wordt door het eindgedeelte bedekt, zodat geen contact met het lichaam of lichaamsvloeistof op kan treden.

Bij voorkeur wordt de maatregel van conclusie 8 eveneens toegepast. Dezelfde catheter is dan zowel geschikt bij onderzoek en/of behandeling waarbij gebruik gemaakt wordt van een röntgenscherm voor het zichtbaar maken van de catheter als een NMR-scherm.

Geschikte stoffen voor toepassing in de catheter volgens de uitvinding zijn gekenmerkt in conclusie 10.

Materiaal dat de catheter goed zichtbaar maakt bij röntgenstraling en daardoor op gunstige wijze in de catheter volgens de uitvinding kan worden toegepast is gekenmerkt in conclusie 10. De barium- en/of bismuthzouten kunnen als vulstof in gedeelten van de kunststof van het basislichaam worden opgenomen of als afzonderlijke laag of streep op de catheter worden aangebracht.

De uitvinding zal worden toegelicht in de volgende beschrijving aan de hand van de bijgevoegde figuren.

In de figuren zijn in tien overeenkomende gedeeltelijk doorgesneden zijaanzichten voorkeursuitvoeringsvormen getoond. Dwarsdoorsneden zijn rechts van de figuren getoond, en deze dwarsdoorsneden zijn genomen volgens lijnen die aangegeven zijn met romeinse cijfers van dezelfde waarde.

Eenvoudigheidshalve zijn de weergegeven uitvoeringsvormen telkens catheters met één enkel lumen, waarbij de wanddikte relatief te groot is voorgesteld. Kunststof met vulstof van paramagnetisch materiaal is in de figuren gestippeld aangeduid. Gearceerd materiaal is een willekeurige andere geschikte kunststof zoals polyurethaan of polyetheen.

Figuur 1 toont de meest eenvoudige uitvoering waarbij de catheter uit één soort en één laag kunststof met daarin als vulstof opgenomen paramagnetisch materiaal bestaat.

Figuur 3 toont een uitvoeringsvorm met twee concentrische lagen. De binnenste laag bevat het paramagneti-sche materiaal, terwijl de buitenste laag vrij is van paramagnetisch materiaal. Er kan aldus geen direct contact van buitenaf met het paramagnetische materiaal optreden.

Bij figuur 5 is een drielaags uitvoering gekozen. De tussenlaag is de kunststof welke het paramagnetische materiaal omvat. De binnenste laag en de buitenste laag zijn beide vrij van paramagnetisch materiaal, zodat zowel aan de buitenzijde geen lichaamscontact met het paramagnetische materiaal kan plaatsvinden als aan de binnenzijde geen contact met vloeistoffen die door het lumen worden getransporteerd en in het lichaam van de patiënt terecht zouden kunnen komen.

Bij de uitvoeringsvorm van figuur 7 strekt het gedeelte met een vulstof van paramagnetisch materiaal zich niet over de gehele lengte uit. Het linker gedeelte is vrij van paramagnetisch materiaal en het rechter gedeelte bevat de kunststof met vulstof van paramagnetisch materiaal. De twee delen kunnen afzonderlijk zijn vervaardigd en met elkaar zijn verbonden, bijvoorbeeld door lijmen.

De keuze van een uitvoeringsvorm waarbij het para-magnetische materiaal zich niet over de gehele lengte uitstrekt, kan bepaald zijn door de beoogde toepassing. Soms is het slechts nodig om een gedeelte van de catheter op het NMR-scherm zichtbaar te maken. Het gaat daarbij met name om het distale gedeelte.

De uitvoeringsvorm van figuur 10 heeft ook een zich over slechts een gedeelte van de lengte uitstrekkende laag met paramagnetisch materiaal. Ter plaatse van de doorsnede XI-XI is de constructie drielaags, en ter plaatse van de doorsnede XII-XII is de constructie tweelaags. De lagen kunnen door coëxtrusie tegelijkertijd zijn gevormd. De beëindiging van de tussenlaag met paramagnetisch materiaal wordt dan tot stand gebracht door de toevoer van de kunststof die dit materiaal als vulstof bevat tijdens de extrusie af te sluiten.

De uitvoeringsvorm van figuur 10 heeft weer de gunstige maatregel dat het paramagnetische materiaal niet in contact kan komen zowel aan de binnenzijde als aan de buitenzijde van de catheter. Het toe te passen paramagnetische materiaal behoeft om deze reden op zichzelf niet onschadelijk te zijn.

Bij de uitvoeringsvorm van figuur 13 zijn drie stroken in het basislichaam van de catheter mee-geëxtru-deerd. Het materiaal in deze stroken wordt volledig omgeven door het basismateriaal van het basislichaam, zodat ook hier geen contact met de omgeving kan optreden.

In figuur 15 wordt een uitvoeringsvorm getoond waarbij twee stroken afwijkend materiaal in het basismateriaal van het basislichaam zijn mee-geëxtrudeerd. Zoals eerder opgemerkt duidt het gestippeld aangegeven materiaal het materiaal met als vulstof paramagnetisch materiaal aan. De andere laag afwijkend materiaal bevat bij deze uitvoeringsvorm materiaal dat in het bijzonder goed zichtbaar is bij röntgenstraling. Dit materiaal kan bijvoorbeeld kunststof zijn met als vulstof barium- en/of bismuthzouten. De aldus gevormde catheter is dus zowel goed zichtbaar op een NMR-scherm als op een röntgenscherm.

Figuur 17 toont een met figuur 13 overeenkomende uitvoeringsvorm, waarbij het de hoeveelheid paramagnetisch materiaal omvattende kunststof nabij het distale einde in de richting van het proximale naar het distale einde afneemt naar nul. Ook bij deze uitvoeringsvorm is dat gerealiseerd door tijdens de coëxtrusie van de verschillende materialen de toevoer van de kunststof met het paramagnetische materiaal geleidelijk af te sluiten.

Bij deze uitvoeringsvorm van figuur 17 is dus aan het eindvlak dat overeenkomt met de doorsnede van figuur 19/ geen vrij paramagnetisch materiaal aanwezig.

Bij de uitvoeringsvorm van figuur 20 is ditzelfde resultaat bereikt doordat met het eindvlak van het basislichaam een aan de rechter zijde getoond afzonderlijk eindge-deelte van een ander materiaal is verbonden. Dit eindgedeel-te is bij voorkeur van een zachtere kunststof dan het basismateriaal/ teneinde een zo goed mogelijk atraumatisch distaai einde van de catheter te verkrijgen. Door de afsluiting met het distale eindgedeelte kan ook hier geen direct contact met het paramagnetische materiaal in de gecoëxtrudeerde stroken optreden.

Eenzelfde oplossing is uiteraard mogelijk bij een catheter van de uitvoeringsvorm van figuur 5. In figuur 22 is een eindgedeelte van een dergelijke uitvoeringsvorm getoond/ dat eveneens het ringvormige eindvlak van de het paramagnetische materiaal bevattende tussenlaag naar buiten toe afsluit.

Geschikte stoffen voor toepassing in de catheter volgens de uitvinding zijn overgangsmetalen zoals koper, mangaan, chroom, nikkel, gadolinium en dyprosium. Ook mengsels, legeringen en zouten van deze stoffen hebben geschikte eigenschappen voor toepassing bij de uitvinding. De dosering van het paramagnetische materiaal als vulstof in de kunststof hangt in het bijzonder af van de eigenschappen van de NMR-inrichting, waar de catheter toegepast moet worden. Ook de eigenschappen van de toe te passen paramagnetische stof zijn bepalend. Bij zwak paramagnetische materialen zal een grotere concentratie van dit materiaal worden toepast dan bij sterk paramagnetische materialen. Zo kan de concentratie in de praktijk variëren van bijvoorbeeld 0,001% in het geval van sterke paramagnetische materialen zoals dyprosiumoxide (DyOj) tot 60% in het geval van een zwak paramagnetisch materiaal zoals bijvoorbeeld titaniumdioxide. Deze percentages zijn hierbij gewichtspercentages.

Claims (11)

1. Catheter omvattende een van kunststof geëxtru-deerd slangvormig lichaam met een proximaal en een distaai einde en met ten minste één lumen, waarbij de kunststof van het lichaam ten minste gedeeltelijk een vulstof van paramag-netisch materiaal omvat.

2. Catheter volgens conclusie 1, waarbij het slangvormig lichaam een aantal coaxiale lagen omvat en de het paramagnetisch materiaal omvattende kunststof ten minste één van de lagen vormt.

3. Catheter volgens conclusie l, waarbij het paramagnetisch materiaal schadelijk voor de mens is en de dit materiaal omvattende kunststof omsloten in het slangvormig lichaam is opgenomen.

4. Catheter volgens conclusie 2 en 3, waarbij de laag met paramagnetisch materiaal een tussenlaag is in ten minste drie coaxiale lagen.

5. Catheter volgens conclusie 3, waarbij de het paramagnetisch materiaal omvattende kunststof ten minste één zich in langsrichting van het slangvormige lichaam uitstrekkende, in overig materiaal daarvan ingebedde strook vormt.

6. Catheter volgens één van de conclusies 3-5, waarbij de hoeveelheid van paramagnetisch materiaal omvattende kunststof nabij het distale einde en in de richting van het proximale naar het distale einde afneemt tot nul.

7. Catheter volgens één van de conclusies 3-6, omvattende aan het distale einde een eindgedeelte van kunststof die vrij is van paramagnetisch materiaal.

8. Catheter volgens één van de voorgaande conclusies, omvattende ten minste een gedeelte met bij röntgenstraling zichtbaar materiaal.

9. Catheter volgens conclusie 8, waarbij het bij röntgenstraling zichtbare materiaal als een vulstof in een kunststoflaag van het lichaam is opgenomen, welke laag tevens een vulstof van paramagnetisch materiaal omvat.

10. Catheter volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij het paramagnetische materiaal gekozen is uit de groep omvattende overgangsmetalen zoals koper, mangaan, chroom, nikkel, gadolinium, dyprosium en mengsels, legeringen en zouten hiervan.

11. Catheter volgens conclusie 8, waarbij het bij röntgenstraling zichtbare materiaal gekozen is uit de groep van zouten van barium en bismuth.