NL9200593A - Slagvast multiplex. - Google Patents

Description

Titel: Slagvast multiplex

De uitvinding heeft betrekking op multiplex omvattende ten minste drie op elkaar gelijmde houten platen, waarbij de vezels van aangrenzende platen loodrecht ten opzichte van elkaar verlopen.

Een dergelijk multiplex is algemeen békend en kan zijn opgëbouwd uit minimaal twee tot maximaal wel tien en meer lagen. Door het verlijmen van opeenvolgende relatief dunne houten platen tot een samengestelde struktuur, met de vezels van de opeenvolgende lagen loodrecht ten opzichte van elkaar, ontstaat een plaatmateriaal dat goedkoper is dan massief hout van dezelfde kwaliteit en dat betere eigenschappen wat betreft kromtrekken en slagvastheid heeft dan massief hout. Multiplex wordt dan ook op grote schaal toegepast in de (woning) bouw, in de carosseriebouw, in de containerbouw en in de boten- en jachtbouw, in het bijzonder bij de jachtbouw, maar ook bij andere toepassingen heeft het bekende multiplex het bezwaar dat de slagvastheid ervan toch te gering is. Dit heeft bij jachten het bezwaar dat het jacht snel lek raakt wanneer het tegen een zich onder water bevindend scherp voorwerp vaart.

Dit is een van de redenen dat tegenwoordig veel schippers een voorkeur hebben voor jachten uit polyester, dat een grotere slagvastheid heeft. De vraag naar houten jachten zou echter sterk toenemen wanneer de romp ervan een grotere slagvastheid zou hébben. Ook voor de container- en carosseriebouw en voor de overige boteribouw zou een dergelijk slagvast multiplex zeer gewenst zijn.

De uitvinding beoogt daarom te voorzien in een multiplex met een veel grotere slagvastheid dan het bekende, conventionele multiplex.

De uitvinding voorziet hiertoe in multiplex van voornoemde soort met het kenmerk, dat ten minste tussen twee aangrenzende houten platen een mat uit een weefsel van poly-ethyleenvezels is aangébracht, op zodanige wijze dat bij het tegen elkaar lijmen van de twee platen slechts in hoofdzaak het oppervlak aan weerszijden van het weefsel met de lijm in contact komt.

Het toegepaste weefsel uit polyester is bijvoorkeur een in de handel onder de merknaam Dyneema verkrijgbaar weefsel. Dit weefsel is vervaardigd uit een speciale polyethyleenvezel, waarvan de moleculen ’'gericht" zijn, waardoor de vezel een zeer grote treksterkte krijgt. Het weefsel wordt in de vorm van een mat geleverd.

De uitvinding heeft tevens betrekking op een halffabrikaat voor toepassing bij het multiplex volgens de uitvinding, gekenmerkt door twee aangrenzende houten platen tussen welke platen een mat uit een weefsel van polyethyleen-vezels is aangebracht, op zodanige wijze dat bij het tegen elkaar lijmen van de twee platen slechts in hoofdzaak het oppervlak aan weerszijden van het weefsel met de lijm in contact komt.

Ook heeft de uitvinding betrekking op een halffabrikaat voor toepassing bij het multiplex volgens de uitvinding, gekenmerkt door drie houten platen, waarbij tussen de eerste en de tweede plaat en tussen de tweede en de derde plaat een mat uit een weefsel van polyethyleenvezels is aangebracht, op zodanige wijze dat bij het tegen elkaar lijmen van de twee platen slechts in hoofdzaak het oppervlak aan weerszijden van het weefsel met de lijm in contact komt.

Opgemerkt wordt, dat het reeds bekend is om het Dyneema weefsel toe te passen bij de bouw van polyester jachten. Hierbij wordt het weefsel echter opgenomen in een sandwich struk-tuur uit polyester, waarbij het weefsel volledig doordrenkt raakt met het polyester mengsel en een brosse struktuur vormt.

Het is tevens reeds bekend om multiplex te versterken met een Dyneema weefsel. Ook hierbij wordt echter het weefsel bij het tegen elkaar lijmen van de diverse houten platen en het daartussen gelegen weefsel, volledig doordrenkt met lijm.

Gebleken is dat zowel op deze wijze met Dyneema weefsel versterkt .polyester als daarmee versterkt multiplex weliswaar een grotere slagvastheid vertonen dan wanneer het weefsel niet is aangebracht, maar dat de toename van de slagvastheid in het geval van multiplex volstrekt onvoldoende is.

De uitvinding berust op het verrassende inzicht dat de slagvastheid van multiplex aanzienlijk kan worden vergroot wanneer de struktuur van het Dyneema weefsel bij de produktie van het multiplex zo weinig mogelijk wordt beïnvloed en dit wordt gerealiseerd door een lijmtype en een manier van lijmen toe te passen die er voor zorgen dat bij het tegen elkaar lijmen van twee houten platen met daartussen het weefsel, dit weefsel slechts aan het oppervlak met de lijm in aanraking komt en aan de aangrenzende houten platen hecht, maar voor het overige vrij van lijm blijft.

De uitvinding zal aan de hand van een uitvoerings-voorbeeld nader worden beschreven onder verwijzing naar de tekening, waarvan de enkele figuur een aanzicht in perspectief toont van een deel van een multiplex plaat volgens de uitvinding.

Het in de figuur getoonde multiplex bestaat bij wijze van voorbeeld uit zeven dunne houten platen die zijn aangeduid met de verwijzingscijfers 1 t/m 5, 7 en 9. Deze platen kunnen alle uit dezelfde houtsoort vervaardigd zijn, maar het is ook mogelijk om voor de buitenste platen 1 en 9 een duurdere (mooiere) houtsoort te kiezen en voor de overige platen die niet gezien worden een goedkopere houtsoort. Zoals gebruikelijk bij multiplex zijn de vezels van de opeenvolgende houten platen loodrecht ten opzichte van elkaar gelegen. Tussen de platen 5 en 7 is volgens de uitvinding een weefsel uit een versterkte poly-ethyleenvezel, bijvoorkeur Dyneema of een gelijksoortig weefsel aangebracht, terwijl een zelfde weefsel is aangebracht tussen de platen 7 en 9.

Voor praktijkproeven werden een aantal samenstellingen van houten platen van verschillende dikten met een of twee lagen Dyneema samengesteld en getest.

Het toegepaste weefsel was Dyneema SK 60 (gewicht = 160 gr/m2).

Voor het verlijmen van het weefsel werd gébruik gemaakt van een combinatie van een polyvinylacetaat lijm , zoals deze bijvoorbeeld onder de merknaam Vylok 1026 in de handel verkrijgbaar is, met een isocyanaat harder. Het toegepaste percentage harder was ongeveer 6% en de hoeveelheid lijm bedroeg ongeveer 150 gr/m2. Bij het aanbrengen van een weefsel-laag tussen twee houten platen werden steeds de naar het weefsel gekeerde zijden van de houten platen ingelijmd en werd vervolgens het weefsel aan beide platen vastgelijmd onder het uitoefenen van een persdruk van 10 kg/m2. Voor het met elkaar verlijmen van de direkt tegen elkaar gelegen houten platen, dus zonder een tussengelegen weefsellaag, werd gebruik gemaakt van de normale welbekende lijm- en produktietechniek voor het vervaardigen van multiplex. De onderstaande tabel geeft 13 verschillende opbouwmogelijkheden van het multiplex volgens de uitvinding. In deze tabel is de dikte van de verschillende platen in mm gegeven, terwijl (D) staat voor een dwarse nerfrichting en (L) voor een nerf in langsrichting. Een laag Dyneema weefsel is met aangegeven. Het toegepaste hout voor alle lagen was Occumé. De laatste kolom van de tabel geeft de gemeten slagvastheid, waarbij voor opbouw 13, die overeenkomt met de in de figuur getoonde opbouw, zowel de slagvastheid in een richting evenwijdig aan de nerf (//) is aangegeven als loodrecht op de nerf (±). De slagvastheid werd steeds getest door de slag uit te oefenen vanuit de richting · waar vóór het weefsel de meeste lagen hout gelegen zijn; in het voorbeeld uit de figuur dus door op de plaat 1 de slag-proef uit te voeren.

TABEL

Voor alle geteste, in de tabel vermelde opbouwen is de gemeten slagkracht vele malen groter dan wanneer dezelfde opbouw werd getest zonder de weefsellaag of -lagen of met een met lijm doordrenkte weefsellaag. Verrassend was bovendien dat bij opbouw 13 de verschillen in slagvastheid voor de twee verschillende richtingen ( // en 1 ) relatief weinig van elkaar verschilden. Wanneer geen weefsel aanwezig is, is de slagvastheid in de richting evenwijdig aan de nerf aanzienlijk kleiner dan die loodrecht op de nerf.

Ter illustratie wordt onderstaand ook nog de waarde van de E-modulus en de buigsterkte voor opbouw 13 gegeven. E-modulus // : 7000 N/mm2 1 : 5000 N/mm2

Buigsterkte // : 85 N/mm2 1 : 80 N/mm2

Ook dit zijn uiterst gunstige waarden, in het bijzonder wanneer het multiplex voor de jachtenbouw wordt gebruikt.

Claims (7)

1. Multiplex omvattende ten minste drie op elkaar gelijmde houten platen, waarbij de vezels van aangrenzende platen loodrecht ten opzichte van elkaar verlopen, met het kenmerk, dat tenminste tussen twee aangrenzende houten platen een mat uit een weefsel van polyethyleenvezels is aangebracht, op zodanige wijze dat bij het tegen elkaar lijmen van de twee platen slechts in hoofdzaak het oppervlak aan weerszijden van het weefsel met de lijm in contact komt.

2. Multiplex volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het weefsel een onder de merknaam Dyneema verkrijgbaar weefsel is.

3. Multiplex volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het weefsel is verlijmd met een polyvinylacetaatlijm met een isocyanaat harder, waarbij deze lijm, vooraf aan het verlijmen van de houtplaten met het weefsel, op de aan het weefsel grenzende vlakken van de houten platen is aangébracht.

4. Halffabrikaat voor toepassing bij het multiplex volgens één van de conclusies 1 tot en met 3 , gekenmerkt door twee aangrenzende houten platen tussen welke platen een mat uit een weefsel van polyethyleenvezels is aangebracht, op zodanige wijze, dat bij het tegen elkaar lijmen van de twee platen slechts in hoofdzaak het oppervlak aan weerszijden van het weefsel met de lijm in contact komt.

5. Halffabrikaat voor toepassing bij het multiplex volgens ten minste één van de conclusies 1 tot en met 3, gekenmerkt door drie houten platen, waarbij tussen de eerste en de tweede plaat en tussen de tweede en de derde plaat een mat uit een weefsel van polyethyleenvezels is aangebracht, op zodanige wijze, dat bij het tegen elkaar lijmen van de twee platen slechts in hoofdzaak het oppervlak aan weerszijden van het weefsel met de lijm in contact komt.

6. halffabrikaat volgens conclusie 4 of 5, met het kenmerk,, dat het weefsel een onder de merknaam Dyneema verkrijgbaar weefsel is.

7. Halffabrikaat volgens conclusie 4 of 5, met het kenmerk, dat het weefsel is verlijmd met een polyvinylacetaat-lijm met een isocyanaat harder, waarbij deze lijm, vooraf aan het ver lijmen van de houtplaten met het weefsel, op de aan het weefsel grenzende vlakken van de houten platen is aangébracht.