NL8700232A - Werkwijze voor het slichten van een textieldraad en daarbij toe te passen inrichting. - Google Patents

Description

ί * VO 8534

Titel: Werkwijze voor het slichten van een textieldraad en daarbij toe te passen inrichting.

De uitvinding betreft een werkwijze voor het slichten van een textieldraad, waarbij het slichtmiddel op de afzonderlijke of in verband met een dradenschaar in de draadlangsrichting continu op de bewegende draad gebracht wordt.

5 De uitvinding betreft voorts een inrichting voor het toepassen van de werkwijze. Onder het begrip "textieldraad" worden voor het vervaardigen van vlakke textielprodukten, b.v. weefsels of breiwaar, geschikte lijmvormige voortbrengsels, in het bijzonder uit stapelvezels of filamenten op textielbasis echter ook uit of gemengd met metaal-, 10 glasvezels, of dergelijke, verstaan.

Bij het slichten wordt een bijvoorbeeld voor het weven voorbereide dradenschaar met slichtmiddelen behandeld, om deze voor de verwerking in de weefmachine weerstand te geven, respectievelijk als weefketting zonder wrijving te kunnen verwerken. Bij het slichten loopt 15 de draad - in het algemeen als deel van een dradenschaar - door een slichtbad,.wordt vervolgens geplet en door een nat deelveld gevoerd. Vervolgens wordt de met slichtmiddel behandelde draad gedroogd en opgeboomd.

De kwaliteit van het bekende nat slichten hangt af van de gelijk-20 matigheid, waarmede het slichtmiddel tenslotte in en over de afzonderlijke draden verdeeld wordt. Om het slichtmiddel overal gelijk en diep in het draadverband te kunnen brengen, wordt het slichtmiddel door dompelen van de draad in een slichttrog allereerst met een groot overschot opgebracht en dan in een pletinrichting ten dele weer uitgeperst, als-25 mede gelijkmatig verdeeld. Ook wanneer vulstand- en concentratierege-lingen in de slichttrof toegepast worden, kan de mate van slichten van de afzonderlijke draden slechts relatief onnauwkeurig gereproduceerd worden. Op zekerheidsgronden worden dus in de praktijk vaak een sterker slichten dan voor het weven eigen noodzakelijk is, toegepast.

30 Een verder nadeel van het bekende slichten door dompelen bestaat daarin, dat het slichtmiddel in een dragervloeistof of als oplossing, b.v. water, op de draden gebracht moeten worden. Deze vloeibare drager- 6700232 * -¾ * - 2 - of het oplosmiddel moet vervolgens in een duur proces, meestal onder toepassing van warmte-energie, weer onttrokken worden, alvorens de draad gereed voor het weven opgeboomd kan worden.

Tenslotte moet het slichtmiddel ook nè, het gereedkomen van het 5 vlakke voortbrengsel, in het algemeen weer verwijderd worden.

Uiteraard is het ontslichten minder duur, naarmate minder slichtmiddel daarvóór op de afzonderlijke draden gebracht was.

Voor het vervaardigen van vlokgaren, wordt in het Duitse Offen-legungsschrift 3.401.518 voorgesteld, een lopende, synthetische draag-10 draad allereerst met thermoplastische kleefstof door dompelen te slichten en alsdan de elektrisch geaarde draad tussen hoogspannings-elektroden van tegengestelde polariteit door te voeren, zodanig, dat met behulp van een transportband aangevoerde vlokvezels onder invloed van het elektrostatisch veld in radiaal gerichte vorm naar de draad toe 15 vliegen en aldaar vast op de kleefstoflaag blijven hechten. De aldus bevlokte draad wordt onder langsspanning gedroogd en na een thermisch krimpproces, opgespoeld. Wanneer men bij deze werkwijze de vlokvezels door droge slichtdeeltjes vervangt, zou men een bruikbare slichtbehan-deling niet bereiken, omdat de vooraf opgebrachte kleefstoflaag het 20 indringen en dus een gelijkmatig met slicht behandelen van de draad zou uitsluiten. Slechts oppervlakkige behandeling met slicht van een draad leidt echter in de regel niet tot het gewenste resultaat van een slichtproces. Overigens is het opbrengen van de kleefstoflaag in hoofdzaak met hetzelfde probleem verbonden als het opbrengen van het slicht-25 middel bij het gebruikelijke nat slichten.

Aan de uitvinding ligt het probleem ten grondslag, het slichtver-bruik, respectievelijk de opbreng van slicht op de betreffende draad in de voor de functie bij het weven vereiste mate meetbaar alsmede reproduceerbaar te beperken en het energieverbruik voor het voorbereiden van 30 de te slichten draad voor het weven ten opzichte van het geval van het dompelslichten te verminderen. De oplossing volgens de uitvinding bestaat voor de wijze van het hierboven bedoelde type voor het slichten van draden, respectievelijk dradenscharen daarin, dat de betreffende draad elektrisch geleidend gemaakt alsmede door een nagenoeg radiaal 35 met betrekking tot de langsrichting, staand elektrisch veld beïnvloed 8700232 * > - 3 - wordt, en dat de slicht uit een op tegengestelde potentiaal als de draad liggende verstuiver in het elektrische veld gebracht wordt.

Verder wordt volgens de uitvinding op het elektrische veld een nagenoeg radiaal door de draden gericht magnetisch veld gesuperponeerd.

5 Door de uitvinding wordt bereikt, dat de slicht zonder of met slechts een zeer gering aandeel aan vocht door verstuiven op de afzonderlijke draden gebracht kan worden. Hierdoor ontstaat een minimaal slichtverbruik, dat door regeling van het elektrische veld, de slicht-verstuiver en de draaisnelheid nauwkeurig meetbaar en reproduceerbaar 10 in te stellen is. Vanwege de minimale slichtopbrengst en de slechts geringe, daarin aanwezige vochthoeveelheid wordt bij het aansluitend drogen energie bespaard. De minimale slichtopbrengst vereist ook een kleiner verbruik bij het op het vervaardigen van een vlak voortbrengsel, bijvoorbeeld door weven aansluitend ontslichten.

15 Bij de werkwijze volgens de uitvinding worden de te behandelen draden allereerst, bij voorkeur door het opbrengen van een vloeistof, * op bepaalde wijze elektrisch geleidend gemaakt. Deze werkfase kan zowel gescheiden alsook gemeenschappelijk met de voorziene slichtopbrengst plaatsvinden. Bijvoorbeeld kan een als zodanig elektrisch niet-geleidende 20 draad bij het slichten door het bijmengen van een geleidende vloeistof in de verstoven slicht op bepaalde wijze elektrisch geleidend gemaakt worden.

Bij de werkwijze volgens de uitvinding worden de afzonderlijke draden aan een met betrekking tot de draadlangsrichting, radiaal elek-25 trisch veld onderworpen. Bijvoorbeeld kunnen de draden negatief en een deze omgevende elektrische cilinderelektrode als anode positief geladen worden. In de cilinderelektrode of een dergelijk middel voor het opwekken van een elektrostatisch veld wordt bij voorkeur een inrichting voor het verstuiven van de slicht ingebouwd. In het bijzonder komen thermische, 30 mechanische en pneumatische verstuivers in aanmerking; bijvoorbeeld zijn piëzo-elektrische trilinrichtingen als verstuiver geschikt. De elektrische cilinderelektrode en de verstuiver kunnen op dezelfde elektrische potentiaal liggen.

In de praktijk kunnen gladde draden geslicht worden, welke, zoals 35 filamentgarens, vibrilen of capillairen kunnen bezitten, echter ook 8700232 * ' - 4 - draden met een met fijne haren bedekt oppervlak kunnen met voordeel volgens de uitvinding behandeld worden. In het eerste geval wordt door de uitvinding een aan elkaar kleven van de vibrilen bereikt, zodat vibrilen, breuk bij het weven vermeden kan worden. Deze stabilisering wordt door 5 de capillaire werking van de slicht binnen de draad ondersteund. In andere gevallen richten de afzonderlijke haartjes van elke draad zich in de richting van het elektrische veld, dus radiaal met betrekking tot de draad-langsrichting. De verstoven slicht beweegt zich eveneens in de richting van de radiale, elektrische veldlijnen en wordt vanwege de 10 hoge veldsterkte op de punten van de haren vooral naar de opgerichte, fijne haren toe, versneld.

In dit verband kan het volgens een verder doel van de uitvinding gunstig zijn, behalve het elektrostatische veld een ongeveer radiaal met betrekking tot de afzonderlijke draden, respectievelijk de draden-15 schaar gericht magnetisch draaiveld toe te passen, respectievelijk de draden aan het elektrostatisch slichten door zulk een magnetisch draaiveld te trekken.

Door de werking van het magnetische draaiveld op de met de afzonderlijke draden mee bewogen elektrische ladingen, lukt het, de aan de 20 punten geslichte haartjes om de afzonderlijke draden heen te wikkelen en de opgebrachte slicht gelijkmatig over de draden te verdelen.

Bij toepassing van het magnetische draaiveld komen de eventueel op de afzonderlijke draden zittende fijne haren met een van de frequentie van het magnetische draaiveld en de transportsnelheid van de draden 25 afhankelijke omvattingshoek om de draden heen te liggen. Door een bepaling van de frequentie van het magnetische draaiveld en/of de draad-snelheid kan dus ook de omvattingshoek reproduceerbaar ingesteld worden.

Voor het opwekken van het magnetische draaiveld kunnen afzonderlijke magnetische polen op de wijze van een cilinderelektrode om de 30 draden, respectievelijk de dradenschaar heen aangebracht worden.

Vanzelfsprekend zijn de magnetische, afzonderlijke polen onderling magnetisch geïsoleerd, elektrisch kunnen zij echter op dezelfde potentiaal liggen, zodanig, dat zij tegelijk een pool, bijvoorbeeld alsl· cilinderelektrode, van het elektrostatische veld vormen.

35· Volgens een ander kenmerk van de uitvinding kan het ook voordelig zijn de middelen voor het opwekken van het magnetische draaiveld in de 8700232 - 5 - draadtransportinrichting achter de verstuiver aan te brengen.

Daardoor wordt bereikt, dat elk draadelement allereerst in het elektrostatische veld voor het vullen van vibrilen, respectievelijk capillairen en/of bij nog radiaal uitstekende haartjes met de verstoven 5 slicht beïnvloed wordt eventueel pas daarna in het magnetische draai-veld de geslichte haartjes om de bijbehorende, afzonderlijke draden gewikkeld worden.

Het resultaat van het slichten volgens de uitvinding hangt van elektrisch te besturen parameters af, namelijk van de draadtransport-10 snelheid, van het elektrische spanningsverschil tussen draden en elektroden, van de sterkte en omloopfrequentie van het magnetische draaiveld en van de aard, alsmede de werking van de slichtverstuiver. Al deze parameters kunnen op voor de vakman bekende wijze met behulp van elektrische regelkringen zodanig gestuurd, respectievelijk constant worden 15 gehouden, dat een nauwkeurig meetbaar en reproduceerbaar geslichte draad met een voor het gebruik bij het weven of dergelijke, minimale slichtopbrengst te verkrijgen is. *

Aan de hand van de schematisch weergegeven uitvoeringsvoorbeelden worden details van de uitvinding toegelicht. Daarin tonen: 20 fig. 1 een doorsnede dwars op de draadlangsrichting door een in richting voor het elektrostatisch slichten van een dradenschaar; fig. 2 een langsdoorsnede door een inrichting voor het elektrostatisch slichten van een dradenschaar in een magnetisch draaiveld voor het omleggen van de haartjes om de afzonderlijke draden; 25 fig. 3 een doorsnede dwars op de draadlangsrichting door een in richting voor het opwekken van een magnetisch draaiveld in het bereik vain een geslichte dradenschaar; en fig. 4 een diagran, waarin de afhankelijkheid van de omvattings-hoek van de haartjes van de draadsnelheid weergegeven wordt.

30 In de inrichting volgens fig. 1 wordt een als geheel door 1 aangeduide, uit afzonderlijke draden bestaande dradenschaar in een richting loodrecht op het vlak van tekening door een elektrische cilin-derelektrode 2 geleid* Tussen de dradenschaar 1 en de cilinderelektrod'e 2 wordt een spanning UI aangelegd. In de cilinderelektrode 2 wordt ten 35 minste één slichtverstuiver 3, bijvoorbeeld een uit een hoogfrequent- 87 0 023 2 - 6 - bron 4 gevoede piëzo-elektrische trilinrichting, geïntegreerd.

De van de verstuiver 4 uitgaande slichtdeeltjes 5 bewegen zich volgens de radiaal tussen cilinderelektrode 2 en afzonderlijke draden 6 van de dradenschaar 1 verlopende elektrische veldlijnen naar de afzon-5 derlijke draden 6 toe, omdat de van de verstuiver 4 komende slichtdeeltjes 5 evenals de verstuiver de tegengestelde lading als die van de dradenschaar 1 dragen. Op deze wijze kan elke afzonderlijke draad 6 van de dradenschaar 1 door het benutten van het elektrostatische veld gelijkmatig geslicht worden.

10 Wanneer van een draad van het type stapelgaren, dat haartjes 7 bezit, het oppervlak volgens fig. 1 elektrostatisch geslicht moet worden, moet er op worden gelet, dat door de werking van het elektrostatische veld overeenkomstig de spanning UI tussen de cilinderelektrode 2 en de afzonderlijke draden 6 de op de draden aanwezige haartjes 7 15 ongeveer evenwijdig aan de elektrische veldlijnen gericht worden. De afzonderlijke haartjes staan dus in hoofdzaak radiaal op de draden 6 en de van de verstuiver 4 uitgaande slichtdeeltjes 5 komen op hun weg langs de veldlijnen allereerst op de punten van de opgerichte haartjes 7, omdat aldaar de grootste puntveldsterkte heerst.

20 Volgens fig. 2 wordt buiten het elektrostatische veld van de cilinderelektrode 2 een magnetisch draaiveld, bijvoorbeeld volgens fig. 3, toegepast. Het magnetische draaiveld is voordelig, wanneer draden elektrostatisch geslicht moeten worden, waarvan het oppervlak een in het elektrische veld evenwijdig aan de veldlijnen gerichte 25 haartjes heeft. Bij het slichten van draden met glad oppervlak is daarentegen het magnetische draaiveld niet beslist noodzakelijk. Meer nog kunnen elektrostatisch geslichte draden met glad oppervlak direkt na het slichten naar een volgende bewerkingsfase, b.v. drogen, opbomen, enz. gevoerd worden.

30 Het hiernavolgende heeft vooral betrekking op het elektrostatisch slichten van draden, bijvoorbeeld stapelgarens, welke een haartjes-bezittend oppervlak bezitten.

In fig. 2 wordt weergegeven, hoe een cilinderelektrode 2 elektrisch en magnetisch geschakeld en met middelen voor het verstuiven 35 van slicht uitgerust kan worden.

8700232' - 7 -

Een op willekeurige wijze gedefinieerd elektrisch gemaakte dradenschaar 1 wordt door een als elektrisch contact werkzaam walsenpaar 8 met een snelheid v in de cilinderelektrode 2 gevoerd en na het doorlopen over een tweede, eveneens als elektrisch contact dienend walsenpaar 9 5 naar een volgende bewerkingsfase verder geleid. Tussen het eerste walsenpaar 8 en de cilinderelektrode 2 ligt de spanning ül + U2, terwijl tussen het tweede walsenpaar 9 en de cilinderelektrode 2 slechts de spanning UI aanligt. Aan de inloop E van de dradenschaar 1 in de cilinderelektrode 2 werkt dus op de dradenschaar 1 een grotere elektrische veldsterkte dan 10 aan de uitloop A, zodanig, dat het elektrische veld tussen de inloop E en de uitloop A van de cilinderelektrode 2 een van E naar A verminderend gradiënt bezit. Zulk een constructie is gunstig, wanneer de slichtver-stuiver 4 in het bereik van het grotere elektrische veld aangebracht wordt.

15 In de richting van de transportsnelheid v van de dradenschaar 1 kan in aansluiting aan de verstuiver 4 een als geheel door 10 aangeduide magnetische draaiveldinrichting 9 aangebracht worden, welke bijvoorbeeld zoals bij een draaistroommotor, elektrische wisselvelden 11 opwekkende magneetpolen 12 kan bezitten. Een uitvoeringsvoorbeeld van zulk een 20 magnetische draaiveldinrichting wordt in doorsnede loodrecht op de langs-richting van de dradenschaar 1 in fig. 3 weergegeven.

Er wordt voorzien in drie magnetische poolparen 12, welke op de drie fasen R, S, T van een op frequentie geregeld draaistroomnet aangesloten moeten worden.

25 Wanneer de zich bewegende dradenschaar 1 volgens fig. 1 bij haaks opstaande haartjes 7 in een inrichting volgens fig. 2 allereerst elektrostatisch door verstoven sliehtmiddel beïnvloed en dan met zijn transportsnelheid door een magnetische draaiveldinrichting 10 heen getrokken wordt, worden de afzonderlijke haartjes 7 om elke afzonderlijke draad 6 3Q van de dradenschaar 1 geslagen, zodanig, dat een gladde draad van hoge vastheid ontstaat.

Uit het principeschema volgens fig. 4 blijkt, dat de cmvattings-hoek v welke een haartje 13 in de projectie met de draadlangsas 14 vormt - behalve van het magneetveld B zelf - ook van de frequentie van het 870 023.? £· 'w - 8 - magnetische draaiveld en van de transportsnelheid v van de draad 6 afhangt. Bij verdubbeling van de frequentie f en constante snelheid v of bij constante frequentie f en gehalveerde snelheid v, wordt de omvattings-hoek w in dezelfde mate vergroot.

87 0 0 23 2

Claims (10)

1. Werkwijze voor het slichten van een textieldraad (6), waarbij het slichtmidöel op de afzonderlijke of in verband met een dradenschaar (1) in de draadlangsrichting continu op de bewegende draad (6) gebracht wordt, met het kenmerk, dat de draad (6) elektrisch geleidend wordt ge- 5 maakt, alsmede aan een nagenoeg radiaal op de draadlangsrichting staand elektrisch veld onderworpen wordt en dat de slicht uit een op tegengestelde potentiaal als de draden liggende verstuiver (4) in het elektrische veld gebracht wordt.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat bij het 10 slichten van een haartjes (7) bevattende draad (6) de haartjes (7) met behulp van een nagenoeg radiaal door de bewegende draad (6) gericht magneetveld om elke afzonderlijke draad gewikkeld worden.

3. Werkwijze volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de omvattings-hoek (w) van de gewikkelde haartjes (7) door regeling van de frequentie s 15 van het magnetische draaiveld en/of de transportsnelheid* van de draad (6) bepaald wordt.

4. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-3, met het kenmerk, dat het afzonderlijke draadelement allereerst in het elektrische veld geslicht en dan de geslichte haartjes in het magnetische draaiveld 20 om de zich bewegende draad (6) gewikkeld worden.

5. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-4, met het kenmerk, dat de draad (6) bij het slichten door bijmengen van een geleidende vloeistof op bepaalde wijze elektrisch geleidend gemaakt wordt.

6. Inrichting voor het toepassen van de werkwijze volgens één of 25 meer van de conclusies 1-5, gekenmerkt door een de ene pool van het elektrische veld vormende cilinderelektrode (2) voor het daardoorheen voeren van de, de andere pool van het elektrische veld vormende draad (6) en een de potentiaal van de cilinderelektrode (2) bezittende slichtver-stuiver (3).

7. Inrichting volgens conclusie 6, met het kenmerk, dat een ten opzichte van de draad (6) als anode positief geladen cilinderelektrode (2) aanwezig is. 870 (P*?· - 10 -

8. Inrichting volgens conclusie 6 of 7 met het kenmerk., dat om de draad (6) heen een inrichting (10) voor het produceren van een magnetisch draaiveld, in het bijzonder op de wijze van een draaistrocmmotor, aangebracht is.

9. Inrichting volgens conclusie 8, met het kenmerk, dat de inrich ting (10) voor het opwekken van een magnetisch draaiveld, magnetische, afzonderlijke polen (12) bezit, welke elektrisch op dezelfde potentiaal liggen en welke de bij de draad (6) behorende cilinderelektrode (2) vórmen.

10. Inrichting volgens één of meer van de conclusies 6-8, met het kenmerk, dat de inrichting (10) voor het opwekken van het magnetische draaiveld in de transportrichting van de draad (6) achter de verstuiver (4) is aangebracht. 87 Ó 0 2 3 2