NL8203574A

NL8203574A - Van gaten voorziene kunststofbuis en ponsnippel voor het aanbrengen van gaten in deze buis.

Info

Publication number: NL8203574A
Application number: NL8203574A
Authority: NL
Original assignee: Wavin Bv
Priority date: 1982-09-15
Filing date: 1982-09-15
Publication date: 1984-04-02
Also published as: EP0103343A2; ZA836840B; FI833296A; DK420483A; ES274566U; FI833296A0; DK420483D0; JPS5993299A

Description

82.5:112/vdV/Rdm/sme

Korte aanduiding: Van gaten voorziene kunststofbuis en ponsnippel voor het aanbrengen van gaten in deze buis.

Door Aanvraagster wordt als uitvinder genoemd: Roelof Koopman te

Hardenberg.

De uitvinding heeft betrekking op een kunststofbuis, in het bijzonder een drainagebuis van kunststof met in zijn wand telkens een gat van langwerpig model met afgeronde korte eindronden en hiertussen liggende lange zijranden, alsmede op een ponsnippel in 5 het bijzonder een ponsmes met snijdend kopeind voor het aanbrengen van gaten in de wand van een kunststofbuis, zoals bekend is uit het Duitse Auslegeschrift 1 778 094.

Voor drainagedoeleinden worden tegenwoordig kunststofbuizen, in het bijzonder ribbelbuizen toegepast, die in hun wand van een 10 groot aantal kleine gaten zijn voorzien. Bij voorkeur worden ribbelbuizen toegepast omdat in verhouding tot de hoeveelheid materiaal een grote weerstand tegen het samendrukken van de buis hierbij aanwezig is, terwijl in de lengterichting een grote elasticiteit aanwezig is.

15 Voor sommige doeleinden worden ook wel gladde drainagebuizen toegepast. Ongeacht de uitvoering van de buis is echter gebleken, dat als gevolg van het aanbrengen van gaten scheuren in de buis optreden, die zich zelfs van het ene gat naar het andere kunnen voortzetten. Proeven hebben aangetoond, dat het optreden van scheu-20 ren aan de randen van gaten afhankelijk is van het model van het gat en van de wijze waarop de gaten worden aangebracht. Het is bijvoorbeeld bekend om gaten met roterende klauwvormige messen aan te brengen, doch door de scherpe uitvoering van deze messen aan de einden van de langwerpige gaten treden hier gemakkelijk scheuren op, 25 terwijl indien afgeschuinde messen worden toegepast de doortocht door de gaten zich verkleint. Ook wanneer rechthoekige gaten met speciale ponsnippels worden aangebracht, die weliswaar het voordeel 8203574 I ( - 2 -

Ivan een gelijkmatige doortocht hebben, treden bij de hoeken van de gaten scheuren op. Men heeft daarom getracht de gaten volgens een speciaal model aan te brengen, bijvoorbeeld langwerpige gaten met af-igeronde einden, zoals beschreven is in de hierboven genoemde stand van 5 de techniek. Doch proeven hebben aangetoond, dat scheuren optreden tussen de rechte lange zijden van het gat, daar waar deze lange zijden overgaan in de afrondingen.

De uitvinding heeft tot doel een kunststofbuis, in het bijzonder een drainagebuis van gaten te voorzien, zonder dat scheurvorming 10 langs de randen van deze gaten optreedt.

Volgens de uitvinding wordt dit bereikt met een kunststofbuis van de aan het begin beschreven soort, die daardoor is gekenmerkt, dat de lange zijranden van het gat doorlopend zijn gebogen, waarbij de loodrecht op de lengterichting van het gat verlopende dwarsaf-15 metingen van het gat nabij de korte afgeronde eindronden kleiner zijn dan de dwarsafmetingen van het gat, die op een grotere afstand van de afgeronde eindronden ligt.

Het voordeel hiervan is, dat door het continu zijn van de kromtestraal nu geen scheurvorming langs de randen van de gaten op-20 treedt, zoals proeven hebben aangetoond.

Opgemerkt wordt, dat het op zichzelf bekend is ruitvormige gaten toe te passen, waarvan de scherpe hoeken zijn afgerond. Doch ook bij deze gaten treedt scheurvorming op in de hoeken van de ruit daar waar rechte delen van de flanken bij elkaar komen. Bij derge-25 lijke gaten zijn de lange zijranden dan ook niet doorlopend gebogen.

In een praktische uitvoering is volgens de uitvinding de kunststofbuis zodanig uitgevoerd, dat de gaten van langwerpig model ovaal en bij voorkeur ellipsvormig zijn.

Voor het aanbrengen van deze gaten wordt gebruik gemaakt van 30 een ponsnippel, in het bijzonder een ponsmes met snijdend kopeind voor het aanbrengen van de gaten in de wand van de kunststofbuis, welke ponsnippel in zijn werkzame dwarsdoorsnede een grote lengte/ 8203574 r - 3 - breedteverhouding heeft met in de breedterichting verlopende afrondingen tussen de zij flanken van de nippel. Volgens de uitvinding is deze ponsnippel zodanig uitgevoerd, dat de zij flanken in de lengterichting van de dwarsdoorsnede zodanig zijn gekromd, dat een 5 zich van de ene afronding naar de andere afronding afwikkelende raaklijn in het doorsnedevlak de betreffende zij flank steeds met één punt raakt. Ook bij de ponsnippel treedt dus een continuïteit in de kromtestraal op. Verder is de ponsnippel volgens de uit/inding zodanig uitgevoerd, dat een vanaf een dwarsdoorsnedevlak naar de 10 snijkant aan het kopeind verlopende beschrijvende lijn op een gekromde zij flank nabij een afronding korter is dan een soortgelijke i beschrijvende lijn op een grotere afstand van de betreffende af-; ronding. Het verdient hierbij aanbevelig dat een loodrecht op de hartlijn van de nippel verlopend raakvlak aan het kopeind dit eind 15 op een afstand van dan wel bij de hartlijn van de nippel raakt. Ver-! . 1 der is de ponsnippel bij de flanken aan het kopeind van een meskant voorzien, die volgens de uitvinding zodanig is uitgevoerd, dat de meskant aan elke flank volgens een gebogen lijn van de ene afronding naar de andere afronding verloopt. Voor sommige gevallen is in 20 plaats van een gebogen lijn een geknikte lijn bruikbaar. Voor een betere snijwerking zijn de meskanten gevormd door een V-vormige groef, die van de ene afronding naar de andere verloopt.

De uitvinding wordt nu aan de hand van de tekening nader toegelicht, waarin: 25 fig. 1 - 5 afbeeldingen van optredende scheurpatronen bij verschillende bekende modellen van gaten in de wand van een kunst-stofbuis; fig. 6 een zijaanzicht van een gedeelte van een ponsnippel volgens de uitvinding gezien aan de flankzijde; 30 fig. 7 een eindaanzicht van het snijdend kopeind van de pons nippel volgens fig. 6; fig. 8 een zijaanzicht van de ponsnippel volgens fig. 6 gezien 8203574 - 4 - ααη de zijde van de afronding; fig. 9 een indicatie voor de vorm van de groef; fig. 10 een afbeelding van een gat in een kunststofbuis volgens de uitvinding, welke afbeelding overeenkomstig die volgens de fig.

5 1 - 5 is weergegeven; fig. 11 een dwarsdoorsnede door een kunststofbuis met gaten volgens de uitvinding en volgens de lijn XI-XI in fig. 12; fig. 12 een zijaanzicht van een deel van een kunststofbuis met gaten volgens de uitvinding in een uitvoering als ribbelbuis en 10 geschikt voor drainagedoeleinden; en fig. 13-20 zijaanzichten van een ponsnippel volgens de uitvinding met andere uitvoeringen van het snijdend kopeind dan van een ponsnippel volgens de fig. 6 en 8, tonen.

Voor drainagebuizen worden de gaten in een buiswand bij voor-15 keur niet zuiver radiaal in de buiswand aangebracht, maar enigszins tangentiaal en wel aan de beide zijden van de buis, bij voorkeur in binnenwaartse richting oplopend, zodat gesproken kan warcfen van een buitenzijde en een binnenzijde van het gat. Hoewel het zonder meer mogelijk is de gaten radiaal aan te brengen, verdient het aan-20 beveling deze gaten enigszins tangentiaal aan te brengen, om pro-duktie-technische redenen, in verband met een rustiger gang van de perforator en ter vermindering van deformatie van de buis. Gezien vanaf de buitenzijde van de buis kunnen de gaten dan ook als een gedeelte met een buiten- en een gedeelte met een binnenzijde be-25 schouwd worden. In de fig. 1 - 5 zijn de rechter zijden van de afge-beelde gaten de binnenzijden en de linker zijde de buitenzijde van de gaten, waardoor ook het materiaal van de wand van de buis zichtbaar is. In fig. 1 is een gat getoond van langwerpig model met afgeronde korte eindronden 1 resp. 2 voor de binnenzijde en de buiten-30 zijde van het gat. Tussen deze afgeronde korte eindronden 1 en 2 verlopen hiertussen liggende lange zijranden 3. Bij beproeving is nu gebleken dat scheurvorming optreedt bij de overgang tussen de lange 8203574 ! - 5 - ! rechte zijranden 3 en de afgeronde korte eindronden 1 en 2. Deze scheurvorming is met het verwijzingscijfer 4 aangeduid. Wanneer nu het eind van de opening met een kleinere radius wordt afgerond, zoals uit fig. 2 blijkt, vertoont de afronding geen breukvorming doch de 5 breukvorming treedt dan op waar de rechte zij flanken 3a overgaan in schuinverlopende flanken 5 naar de afronding 2a. Hierbij treden scheuren 4a op.

i

Hierbij werden proeven genomen met behulp van een valgewicht dat aan de binnenzijde van het gat bij de afronding 1 maar ook aan 10 de buitenzijde van het gat bij de afronding 2 resp. 2a werd uitgevoerd. Wanneer de afschuiningen vanaf de afronding 2a tot aan de afronding 1 doorlopen, zoals in fig, 3 met de schuinverlopende flanken 5a is aangeduid, treedt slechts scheurvorming 4 bij de over-gang tussen de flanken en de afronding 1 op. In fig. 4 zijn flanken jl5 3b en schuinverlopende flanken 5b toegepast en het is gebleken, dat nu geen scheurvorming tussen de flanken 3b en 5b optreedt.

Uitgaande van deze ervaring is daarom de afronding 2a ook naar J ; de binnenzijde van het gat geplaatst, zoals in fig. 5 met het verwi jzingsci jfer 2b is aangegeven. Er treedt bij beproeving echter 20 scheurvorming op bij de overgang tussen de schuinverlopende flanken 5b en 5c, zoals met het verwijzingscijfer 4b is aangegeven.

Er is nu naar gestreefd bij een kunststofbuis, in het bijzonder een drainagebuis van kunststof met in zijn wand telkens een gat van langwerpig model met afgeronde korte eindronden en hiertussen lig-25 gende lange zijranden een gat te vinden, waarbij geen scheurvorming optreedt. Dit is volgens de uitvinding mogelijk doordat de lange zijranden van het gat doorlopend zijn gebogen, waarbij de loodrecht op de lengterichting van het gat verlopende dwarsafmetingen van het gat nabij de korte afgeronde eindronden kleiner zijn dan de 30 dwarsafmetingen van het gat, die op een grotere afstand van de afgeronde eindronden ligt. De kunststofbuis kan hierbij gaten bezitten, die met een continue kromtestraal van langwerpig model ovaal- of ellipsvormig zijn. Dit zal worden toegelicht aan de hand van de in 8203574 - 6 - de fig. 6-9 getoonde ponsnippel voor het aanbrengen van deze gaten, waarvan ook de vorm in fig. 10 is weergegeven. In het zijaanzicht : van fig. 6 en het eindaanzicht van fig. 7 is een ponsnippel, in het bijzonder een ponsmes met snijdend kopeind getoond voor het 5 aanbrengen van gaten in de wand van een kunststofbuis, welke ponsnippel in zijn werkzame dwarsdoorsnede een grote lengte/breedtever-j ! : i houding heeft met in de breedterichting verlopende afrondingen tussen de zij flanken van de nippel. De lengte en breedte van de dwarsdoorsnede van de ponsnippel zijn in de fig. 6, 7 en 8 met de letters 10 L resp. B aangegeven. Bij de ponsnippel volgens de uitvinding zijn de zij flanken in de lengterichting L van de dwarsdoorsnede zodanig ! gekromd, dat een zich van de ene afronding 7 naar de andere afronding 7 afwikkelende raaklijn 8 in het doorsnedevlak de betreffende zij flank 6 steeds met één punt raakt. Met deze ponsnippel is het dus 15 mogelijk gaten te ponsen die een continue kromtestraal bezitten.

Zoals in fig. 6 is getoond, is een vanaf een dwarsdoorsnedevlak, aangegeven door de lijn 9 naar de snijrand 10 verlopende beschrijvende lijn 11a op een gekromde zijflank 6 nabij een afronding 7 korter dan een soortgelijke beschrijvende lijn 11b op een grotere 20 afstand van de betreffende afronding 7. Het dwarsdoorsnedevlak van het werkzame gedeelte van de ponsnippel is in een praktische uitvoeringsvorm ovaal-ellipsvormig dan wel ongeveer ellipsvormig.

Voorts is het snijdend kopeind van de ponsnippel zodanig uitgevoerd, dat een loodrecht op de hartlijn 13 verlopende raakvlak 25 aangegeven door de lijn 12, aan het kopeind dit eind op een afstand van de hartlijn 13 van de nippel raakt. De ponsnippel is dus bij de flanken aan het kopeind van een meskant voorzien, doch de meskant aan elke meskant verloopt volgens een gebogen lijn van de ene afronding 7 naar de andere afronding 7, zoals duidelijk uit fig. 6 30 blijkt. Ook in de dwarsrichting van de ponsnippel verloopt elke meskant volgens een gebogen lijn (fig. 7). Op de bekende wijze zijn de meskanten 10 gevormd door een V-vormige groef in het kopeind en de hierdoor ontstane snede wordt ook wel visbek genoemd. De V-vormige 8203574 - 7 - groef verloopt hierbij van de ene afronding naar de andere en de bodem van de V-vormige groef heeft een recht verloop, zoals met de stippellijn 14 in fig. 6 is aangeduid. Bovendien maakt de bodem van de V-vormige groef een scherpe hoek met een loodrecht op het vlak 5 van de hartlijn van de nippel verlopend dwarsvlak, zoals het raakvlak 12. Proeven hebben nu aangetoond, dat met een dergelijke pons-nippel vervaardigd gat in een buiswand geen scheurvorming optreedt en een met deze ponsnippel verkregen gat in een buiswand is in fig. 10 getoond. Dit langwerpige gat vertoont dus aan de korte zijde 10 kleine afrondingen 2a, verkregen door de afrondingen 7 van de ponsnippel en lange doorlopend gekromde flanken 15, verkregen met de flanken 6 van de ponsnippel. Het in deze fig. 10 getoonde gat is bijvoorbeeld een bovenaanzicht van het gat 16a in fig. 11 en doordat dit gat tangentiaal is aangebracht, is de wand 2'a van de afronding 15 2a zichtbaar en daarom wordt het gat met een gedeelte als buitenzijde beschouwd. De wand 2"a van de tegenoverliggende afronding 2a is niet zichtbaar en daarom wordt dit gedeelte als binnenzijde beschouwd. Bij de kleine afrondigen 2a kunnen binnen in de buis pons-: bramen ontstaan, zoals in fig. 10 met 17 is aangegeven, doch de 20 doortochtvorm van het gat wordt hierdoor niet gewijzigd. Het gat volgens de uitvinding heeft dan ook in de ponsrichting een onveranderlijke doortocht, hetgeen de doorstroming van water bij toepassing voor drainage ten goede komt.

De gaten in de wand van de buis worden alle tangentiaal aan-25 gebracht en wel gelijktijdig de gaten 16a en 16b en diametraal hier tegenover de gaten 16c en 16d. De richting van de ponsstempels voor deze gaten is in de omtreksrichting 45° verschoven ten opzichte van de ponsstempels voor het aanbrengen van de gaten 16'a en 16'b met diametraal hier tegenover de gaten 16'c en 16*d. De gaten 16a - 16d 30 zijn echter in axiale richting versprongen ten opzichte van de gaten 16’a - 16’d. Hoewel het ook mogelijk is de gaten bij een ribbelbuis op de toppen van de ribbel aan te brengen, worden zij echter bij 8203574 * - 8 - voorkeur in de dalen tussen de ribbels aangebracht, zoals duidelijk in fig. 12 is getoond. De gaten 16a - 16d liggen hierbij in de ene ribbel en de gaten 16'a - 16'd in een daarop volgende ribbel. Het is niet beslist noodzakelijk steeds twee stellen gaten diametraal 5 ten opzichte van elkaar aan te brengen. Afhankelijk van het gewenste doorlaatvermogen kunnen ook een minder aantal gaten langs de omtrek worden aangebracht, terwijl het ook mogelijk is sommige dalen tussen ribbels over te slaan. Bij voorkeur wordt echter een gatenpatroon aangebracht, zoals dit in de fig. 11 en 12 is aangegeven. De beschre-10 ven gaten hoeven niet alleen met een snijdende ponsnippel volgens de fig. 6, 8 en 9 te worden vervaardigd, maar zij kunnen ook met een stekende ponsnippel volgens de fig. 13 en 14 worden vervaardigd.

De dwarsdoorsnede van dit laatste stempel is weer geheel overeenkomstig fig. 7. Ten opzichte van de flanken 6 van de ponsnippel is de 15 afronding 7 aan de linker zijde in fig. 13 belangrijk langer dan de afronding 7 aan de rechter zijde van de ponsnippel. Hierdoor verkrijgt de ponsnippel een afgeronde maar snijdende punt 17. Een dicht bij de afronding 7 verlopende beschrijvende lijn vanaf een dwarsdoorsnede-vlak 9 naar het kopeind van de ponsnippel, is dan ook langer dan 20 een dichter bij de hartlijn 13 van de ponsnippel liggende beschrijvende lijn. Voor de linker zijde van de ponsnippel zijn deze beschrijvende lijnen weer met 11a resp. 11b aangeduid. Voor de rechter zijde van de ponsnippel gelden weer de voorwaarden van de beschrijvende lijnen 11a en 11b van fig. 6. Een dergelijk stekende ponsnip-25 pel kan ook dubbel worden uitgevoerd, zoals in de fig. 15 en 16 is getoond. Er zijn hierbij twee punten 17a resp. 17b aan het snijdende kopeind aanwezig. Langs de flanken 6 zijn weer gebogen snij-randen 10 aanwezig, doordat in het kopeind een V-vormige groef 14b is aangebracht. De punten 17a en 17b die een loodrecht op de hart-30 lijn 13 van de ponsnippel verlopend raakvlak 12 raken, liggen weer op een afstand van de hartlijn 13. Bij de ponsnippel volgens de fig. 17 en 18 is één centrale stekende punt 17c aanwezig en wel bij 8203574 - 9 - de hartlijn 13 waar deze het raakvlak 12 snijdt. De hartlijnen 11a en 11b voldoen hierbij weer aan de voorwaarden, zoals deze met betrekking tot fig. 6 zijn beschreven. In de fig. 19 en 20 is een variant van de ponsnippel volgens de fig. 17 en 18 getekend. Het 5 snijdend kopvlak is hierbij weer van gebogen snijranden 10 voorzien, doch deze gebogen snijranden zijn bij de punt 17d geknikt. Door het aanbrengen van een groef aangegeven met de lijn 14c is weer een vis-bek verkregen voor het verschaffen van de snijranden 10. Bij al deze variaties van de ponsnippel is echter een dwarsdoorsnede volgens 10 fig. 7 aanwezig om uiteindelijk de gaten volgens fig. 10 te verkrijgen.

8203574

Claims

1. Kunststofbuis, in het bijzonder een drainagebuis van kunststof met in zijn wand telkens een gat van langwerpig model met afgeronde korte eindronden en hiertussen liggende lange zijranden, met het kenmerk, dat de lange zijranden van het gat doorlopend 5 zijn gebogen, waarbij de loodrecht op de lengterichting van het gat verlopende dwarsafmetingen van het gat nabij de korte afgeronde eindronden kleiner zijn dan de dwarsafmetingen van het gat, die op een grotere afstand van de afgeronde eindronden ligt.

2. Kunststofbuis volgens conclusie 1,met het kenmerk, 10 dat de gaten van langwerpig model ovaal zijn.

3. Kunststofbuis volgens conclusie 1,met het kenmerk, dat de gaten van langwerpig model ellipsvormig zijn.

4. Ponsnippel, in het bijzonder een ponsmes met snijdend kopeind voor het aanbrengen van gaten in de wand van een kunststofbuis vol- 15 gens conclusies 1, 2 of 3, welke ponsnippel in zijn werkzame dwarsdoorsnede een grote lengte/breedteverhouding heeft met in de breed-terichting verlopende afrondingen tussen de zij flanken van de nippel, met het kenmerk, dat de zij flanken in de lengterichting van de dwarsdoorsnede zodanig zijn gekromd, dat een zich van de ene 20 afronding naar de andere afronding afwikkelende raaklijn in het door-snedevlak de betreffende zij flank steeds met één punt raakt.

5. Ponsnippel volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat een vanaf een dwarsdoorsnedevlak naar de snijrand aan het kopeind verlopende beschrijvende lijn op een gekromde zij flank nabij 25 een afronding korter is dan een soortgelijke beschrijvende lijn op een grotere afstand van de betreffende afronding. 8203574 * - 11 -

6. Ponsnippel volgens conclusie 4, m e t het kenmerk, dat een vanaf een dwarsdoorsnedevlak naar de snijrand aan het kop-eind verlopende beschrijvende lijn op een gekromde zij flank nabij een afronding korter is dan een soorgelijk beschrijvende lijn nabij 5 de andere afronding.

7. Ponsnippel volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat een vanaf een dwarsdoorsnedevlak naar de snijrand aan het kop-eind verlopende beschrijvende lijn op een gekromde zij flank nabij een afronding langer is dan een soortgelijke beschrijvende lijn op 10 een grotere afstand van de betreffende afronding.

8. Ponsnippel volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat het dwarsdoorsnedevlak ovaal is.

9. Ponsnippel volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat het dwarsdoorsnedevlak ellipsvormig is.

10. Ponsnippel volgens één of meer van de conclusies 4-9, met het kenmerk, dat een loodrecht op de hartlijn van de nippel verlopend raakvlak aan het kopeind dit eind op een afstand van de hartlijn van de nippel raakt.

11, Ponsnippel volgens één of meer van de conclusies 4 - 9, m e t 20 het kenmerk, dat een loodrecht op de hartlijn van de nippel verlopend raakvlak aan het kopeind dit eind bij de hartlijn van de nippel raakt.

12. Ponsnippel volgens één of meer van de conclusies 4-11, waarbij bovendien de flanken aan het kopeind van een meskant zijn 25 voorzien, met het kenmerk, dat de meskant aan elke flank volgens een gebogen lijn van de ene afronding naar de andere 8203574 * f" - 12 - afronding verloopt.

13. Ponsnippel volgens één of meer van de conclusies 4-11, waarbij bovendien de flanken aan het kopeind van een meskant zijn voorzien, met het kenmerk, dat de meskant aan elke flank 5 volgens een geknikte lijn van de ene afronding naar de andere afronding verloopt.

14. Ponsnippel volgens conclusie 12, waarbij de meskanten zijn gevormd door een V-vormige groef in het kopeind, met het kenmerk, dat de V-vormige groef van de ene afronding naar de 10 andere verloopt.

15. Ponsnippel volgens conclusies 12 - 14, met het ken-m er k, dat de bodem van de V-vormige groef een recht verloop heeft.

16. Ponsnippel volgens conclusies 12-15, met het ken-15 m e r k, dat de bodem van de V-vormige groef een scherpe hoek maakt met een loodrecht op de hartlijn van de nippel verlopend dwarsvlak. 8203574