NL8200852A - Roentgenonderzoekinrichting. - Google Patents

Description

Iff · ·«·» f * PHN 10.285 1 N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

____Röntgenonder zoekinr ichting. * ______ \

De uitvinding heeft betrekking op een röntgenonderzoekinrich-ting, uitgerust met een röntgenbeeldversterkerbuis mat, aansluitend aan een uitgangsscherm daarvan, in een bundelweg van een beelddragende lichtbundel opgesteld, een optisch beeldoverdrachtstelsel met een bundel-5 verdeler voor projectie van een uitgangsteeld qp respectievelijk een hard-copy apparaat en een televisieqpneembuis en met een, in de bundel-weg geplaatste lichtselector voor besturing van een helderheidscontrole-inrichting.

Een dergelijke röntgencnderzoekinrichting is bekend uit Gb 10 1.237.007. In een aldaar beschreven inrichting, wordt het licht dat door de lichtselector wordt ingevangen gebruikt, voor aanpassing van de helderheid van het uitgangsscherm aan de beeldfrequentie van een filmcamera.

Tevens wordt daarbij een In de lichtbundel voor de televisieopneembuis geplaatst diafragma, aan helderheidsveranderingen van het uitgangsscherm 15 aangepast.

De uitvinding beoogt een dergelijke röntgencnderzoekinrichting uit te rusten met een beeldveldselector waarmee een willekeurig deelgebied van het uitgangsscherm voor belderheidscontrole kan worden uitgekozen, zonder dat daarmede de beeldvorming voor de televisieketen of het 20 hard-copy apparaat wordt verstoord. Hierdoor kan voor een meest belangwekkend deelgebied uit het schermbeeld een optimale belichting worden verzorgd, waarbij beïnvloeding daarvan door de lichtinhoud van minder belangwekkende gebieden is vermeden.

Een röntgenorderzoekinrichting van de in de aanhef genoemde 25 soort heeft daartoe volgens de. uitvinding tot kenmerk, dat de, in de bundelweg van een afbeeldende lichtbundel geplaatste lichtselector een, van hst gehele uitgangsscherm beeldinformatie bevattende deelbundel uit de bundelweg richt en zich in een bundelweg van de deelbundel een meet-veldselector met een lichtdetector, voor het neten van de lichtstroom 30 binnen een door de msetveldselector bepaald meetveld bevindt,

In een Inrichting volgens de uitvinding kan een meetveld worden ingesteld zonder dat de middelen daartoe een storerde invloed op de afbeeldende bundel hebben. Ook bij verwisseling van het meetveld wordt de 8200852 ~T.

" - -- ' . - - , — ÏÏ3N 10.285 2 -eigenlijke afbeelding niet verstoord. _

In een vocrkeursuitvcering volgens de uitvinding bevat de licht-selector een prisma/ een,, eventueel gedeeltelijk doorlatende, spiegel of een bundel optische vezels. Ben dergelijk element heeft slechts een rela-5 tief klein straling invangend oppervlak en neemt derhalve ook slechts een gering deel van de lichtintensiteit van de afbeeldende bundel op. Doordat dit element daar in de bundelweg is geplaatst waar de beeldvormende bundel parallel verloopt zal de lichtselector, hoe klein ook, toch een afbeelding van het gehele uitgangsscherm kunnen verzorgen.

10 In een voorkeursuitvoering bevat de meetveldselector een meet- velddiafragmaplaat die dwars op de,, door de lichtselector afgebogen stralenbundel, verplaatsbaar is. opgesteld. Hierbij kan voor meetveldselectie en controle van het ingestelde meetveld een, met de beweging van de mset-veldplaat, stuurbare meetinrichting zijn opgencmen. Deze meetinrichting 15 kan bijvoorbeeld een eenvoudige potentiometer zijn.

In een verdere voorkeursuitvoering bevindt zich achter de meetveldselector een lichtbron die een lichtbundel,, door een gekozen meet-velddiafragma heen, qp het uitgangsscherm van de röntgenbeeldversterker-buis projecteert. Hierbij is gebruik gemaakt van de omkeerbaarheid van ' 2o de stralengang door een optisch systeem.

Het gekozen meetveld is nu op het uitgangsscherm afgeheeld en vordt derhalve ook via de televisieopneembuis bijvoorbeeld qp een daarop' aangesloten monitor weergegeven.. Hierdoor kan de radioloog zonder onderbreking van het onderzoek steeds zien of het ingestelde meetveld de 25 meest relevante delen van het beeld omvat. Het is hierbij ook mogelijk, alleen relevante begrenzingen van een- meetveld op het uitgangsscherm af te beelden..

In een verdere voorkeursuitvoering is in de stralenweg na het optisch element een op zich uit US 3.839.634 bekende collimatormeetveld-30 selector opgencmen. Cmdat deze nu buiten de eigenlijke afbeeldende bundel is geplaatst bestaat een veel grotere mate van vrijheid voor de constructie en de geometrie van de collimator en wordt de beeldvorming niet verstoord. Op geheel overeenkomstige wijze kan ook hier het ingestelde meetveld op het uitgangsscherm worden geprojecteerd, nu dus ook tijdens het 35 onderzoek.

Voor beeldopname is het veelal gewenst de lichtbron voor het afbeelden van het meetveld uit te schakelen. Invangen van daarvan af-_______kcmstig licht door de lichtdetector, die bij voorkeur een fotodiode is, 8200852 'I 1 ' & EHN 10.285 3 _wordt dan voorkomen. Mat het gekozen msetveld als referentie kan de _ juiste belichting worden ingesteld, bijvoorbeeld door keuze van de puls-breedte van de voor de opname op te wekken röntgenpuls.

Aan de hand van de tekening zullen in het navolgende enkele 5 voorkeursuitvoeringen volgens de uitvinding nader worden beschreven. In de tekening toont : figuur 1 een schetsmatige veergave van een röntgenonderzoek-inrichting volgens de uitvinding, en figuur 2 een voorkeursinrichting voor meetveldselectie daar-10 voor.

Een röntgenonderzoekinrichting zoals aangegeven in figuur 1 bevat een röntgenbuis 1 net een voedingsbron 2 voor het opwekken van een röntgenbundel 3 waarmede een op een drager 4 gelegen object 5 kan warden doorstraald. De beelddragende röntgenbundel wordt opgevangen door een 15 röntgenbeeldversterker buis 6 met een ingangsscherm 7, een elektronen optisch systeem 8 en een uitgangsscherm 9 . Een uit het uitgangsscherm tredende beelddragende lichtbundel 10 wordt met behulp van een optisch af-beeldingssysteem 11 af geheeld op enerzijds een filmcamera 12 en anderzijds een televisieopneembuis 13. Het optische afbeeldingssysteem bevat 20 gebruikelijk een eerste lens 14 waarvan het vocrwerpsbrandvlak samenvalt met het uitgangsscherm 9, een. tweede lens 15 waarvan het beeldbrandvlak samenvalt met een trefplaat 16 van de televisieqpneembuis 13 en tussen beide lenzen een beeldverdeelinrichting 17, bijvoorbeeld een gedeeltelijk, doorlatende en/of wegklapbare spiegel waarmede de lichtbundel, ook op 25 filmcamera 12 geprojecteerd kan worden. Cm storende invloeden van bijvoorbeeld elektro magnetische velden op een elektronenbundel 18 die foto-elektronen van het ingangsscherm afbeeld op het uitgangsscherm is de röntgenbeeldversterker buis qpgencmen in een huis 19 met bijvoorbeeld een tralievormig ingangsrooster 20 dat overeenkomstig CS 4.220.890 zowel 30 de functie van strooistralenrooster als die van magnetisch afscherming kan hebben.

De in het uitgangsscherm opgewekte, en via een uitgangsvenster 21 uittredende lichtbundel 10 is bij de gekozen opstelling Van de lens 14 tussen heide lenzen een par allele bundel. Tussen beide lenzen is een 35 optisch element 22 geplaatst waarmede een gedeelte 23 van de afbeeldende bundel uit de bundelweg voor de afbeeldende bundel wordt af gebogen. Het optisch element 22 heeft hier de vorm van een prisma waarmede bijvoor-. _ beeld 0 r 1 a 1 procent van de lichtstroom uit de afbeeldende bundel wordt.

8200852 ! PHN 10.285 4 _ingevangen. Zoals reeds qpgemerkt kan het optisch element 22 ook worden_ gevormd door een, onder ongeveer 45° geplaatste eventueel gedeeltelijk doorlatende spiegel of door een hundel optische vezels. Het prisma 22 richt de bundel 23 naar een meetveldselectie-inrichting 24 van waaruit 5 via een leiding 25 een stuurinrichting 26 voor de voeding van de röntgen-buis kan warden gestuurd. De stuurinrichting kan eventueel mede worden gestuurd door een signaal dat via een leiding 27 Van de televisieopneem-buis kan, worden afgeleid- Via een leiding 28 is op de televisieopneem-buis een televisiemonitor 29 aangesloten.

10 m figuur 2 zijn van het optisch afbeeldingsstelsel 11 de eerste lens 14, de tweede lens 15, en de bundelverdeler 17 aangegeven. De teeld-dragende bundel 10. wordt door de lens 14 gecollimeerd tot een parallele bundel 30, die in een bundelveg 31 via de bundelverdeler 17 en een cameralens 32 een beeld van het uitgangsscherm vormt op een registratiemiddel, 15 bijvoorbeeld een film van de filmcamera 12 en via de lens 15 een beeld van het uitgangsscherm vormt op de trefplaat 16 van de televisieopneem-buis 13. Het uitgangsscherm 9 van de röntgenbeeldversterkerbuis is normalerwijs een lumlnesCentiescherm waarin het elektronenbeeld wordt omgezet in een lichtbeeld. Een dergelijk. scherm, is zo dan dat dit hier 20 zonder bezwaar als. voorwerpsvlak voor de afbeelding kan worden opgevat .

' - —Jfet uitgangsvenster wordt hierbij als optisch transparante planparallele plaat aangenomen en verstoort als zodanig, af gezien van een optische weglengte aanpassing, de afbeelding niet. Dit geldt ook voor buizen met een vezeloptisch uitgangsvenster. Voor de eigenlijke afbeelding treden 25 ook hier geen problemen op. Voor de nog te behandelen optische instraling van een meetveld is het gewenst dat het uitgangsscherm voldoende diffuus reflecteert, zodat de reflectie als voorwerp voor het afbeeldingsstelsel kan gelden. Hieraan wordt door gebruikelijke schermen ruimschoots voldaan. Van een msetveldselector-lichtrreetinrichting volgens de uitvinding zijn 30 in figuur 2 het prisma 22. met eventueel een lens. 33, een in de bundelweg van de lichtbundel 23 geplaatste meetveldschijf 41, een achter een gekozen meetvelddiafragma 42 geplaatste lens 43, een halfdoorlatende spiegel 44, een lichtdetector 45 net de afvoerleiding 25 en een lichtbron 46 aangegeven. Met behulp van een aandrijfmotor 47 en een aandrijfriem 48 35 is de meetveldschijf hier roteerbaar cm een as 49 waaromheen tevens een positiemeetinrichting 50 is geplaatst. Afschermingen 51, 52 en 53 voorkomen invangen van niet van het uitgangsscherm afkomstig licht door de lichtdetector. De lens 33 vormt ter plaatse van de meetveldschijf een 8200852 p- I-' EHN 10.285 5 __afbeelding van het uitgangsscberm waarbinnen het gekozen meetvelddiafrag— ma 42 een gewenst meetveld selecteert. Binnen dit meetveld vallerd licht · wordt met behulp van de lens 43 en de spiegel 44 af geheeld op de lichtdetector 45. Uit de lichtdetector, die bij voorkeur wordt gevormd door een 5 fotodiode, gewonnen signalen kunnen worden aangewend voor foto-timing voor een op te nemen beeld. Door roteren van de meetveldschijf kan een ander meetvelddiafragma in de bundel 23 worden geplaatst. Mat behulp van de lichtbron 46 kan bet gekozen meetvelddiafragma op de reeds aangegeven wijze op het uitgangsscberm worden geprojecteerd. Vandaar uit wordt het 10 gekozen meetveld dan. ook (¾) de monitor 24 weergegeven.. Het meetveld 6Q verschijnt daarop als een verlicht gebied binnen een afbeelding 61 van het gehele uitgangsscberm. Tijdens beeldqpname behoeft geen meetveld-contróle meer te worden uitgeoefend en kan de lichtbron 46 dus uitgescha— keld zijn.

15 Indien gewenst kunnen door uitwisselbare of verplaatsbare con- tourmaskers 65, aangebracht nabij daartoe geschikte meetvelddiafragma’ s 42 contouren van meetvelden worden ingestraald. Hierdoor is eventuele beeldverstoring door de verlichting Van de contouren vermeden. De voor de contouren van meetvelden in te stralen hoeveelheid licht kan uiterst 20 gering zijn.

Op overigens geheel overeenkomstige wijze kan in plaats van de meetveldschijf in de lichtbundel 23, die dan dezelfde optische stralengang moet vertonen als de bundel 30 tussen de lenzen 14- en 15 een collima-tar-meetveldselector inrichting 66 zoals beschreven in US 3.839.634 zijn 25 geplaatst. De lens 33 is in deze uitvoeringsvorm derhalve niet aanwezig , Door roteren dan wal kantelen van een dergelijke collimator-neetveldselec-tor inrichting kan ook nu weer een gewenst meetveld worden ingesteld en kan dat meetveld ook weer op de monitor worden weergegeven. Ongunstige beïnvloeding van de eigenlijke afbeelding door de collimator-meetveld-30 selector inrichting kan nu niet optreden.

35 82 0 0 8 5 2

Claims (9)

1. Röntgeroider zoekinr ichting, uitgerust net een röntgenbeeldver- ..... sterkerbuis (6) net, aansluitend aan een uitgangsscherm (9) daarvan in een bundelweg van een beelddragende lichtbundel (10) opgesteld, een optisch bundeloverdrachtstelsel (11) net een bundelverdeler (17) voor 5 projectie Van een. uitgangsbeeld op respectievelijk een hard-copy apparaat (12) en een televisieopneembuis (13) en net een in de bundelweg (30) geplaatste lichtselector (22) voor besturing van een helderheidscontrole inrichting (24,26) net het kenmerk, dat de lichtselector (22) een van het gehele uitgangsscherm beeldinformatie bevattende deelbundel uit de bundel-10 weg (30) richt en zich. in een bundelweg .(23) van de deelbundel een meetveld-selector (41) met een lichtdetector (45), voor het meten van de lichtstroom binnen een door de meetveldselector bepaald meetveld, bevindt.

2. Röntgenonderzcekinrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat die is uitgerust met een, buiten de bundelweg van de afbeeldende bundel 15 (30), geplaatste lichtbron (46) voor het projecteren van het door de meet-selector bepaald meetveld, op het uitgangsscherm (9) van de beeldversterker buis.

3. Röntgenonderzoekinrichting volgens conclusie 1 of 2 met het kenmerk, dat de lichtselèctor (22) een prisma, een spiegel of een bundel optische 20 vezels is.

4. Röntgenonderzcekinrichting volgens conclusie 1, 2 of 3, met het kenmerk, dat de meetveldselector wordt gevormd door een, ter plaatse van een, door een lens (33) te vonten afbeelding van het uitgangsscherm, opgestelde meetvelddiafragmaplaat (41) waarvan meetvelddiafragma's 25 (42) in en uit de bundelweg van de deelbundel (23) plaatsbaar zijn .

5. Röntgenonderzoekinrichting volgens conclusie 4, net het kenmerk, dat de meetvelddiafragmaplaat (41) een roteerbare schijf is in een ring-gedeelte waarvan de meetvelddiafragma's (42) zijn aangebracht.

6. Röntgenonderzoekinrichting volgens een der conclusie 4 of 5, 30 met het kenmerk, dat de meetveldselector is uitgerust met middelen (54) voor het projecteren van meetveldcontouren op het uitgangsscherm.

7. Röntgenonderzoekinrichting volgens conclusie 1, 2 of 3, met het kenmerk, dat in een bundelweg van een niet gecollimeerde deelbundel 23 een meetveldselecterend instelbaar collimatorsysteem (5) is opgenamsn. 35

8. Röntgenonderzoekinrichting volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat deze een bundelverdeelinrichting bevat voor richten Van uit het beeldscherm (9) afkomstig licht naar een foto-diode (45) ..... en voor richten van uit een lichtbron (46) kamend licht naar het uitgangs- 8200852 * --- y-·——— ' 1 " I ... « " -,.- .., — EHN 10.285 7 __scherm (9). _;

9. I^ntgenonderzoekinrichtiiig volgens een der voorgaande conclu sies, met het kenmerk, dat die is uitgerust net een justeersysteem voor positiefixering van een daartoe te kiezen msetveld. 5 10 15 20 25 30 35 82 0 0 8 5 Z