NL8103290A - Werkwijze voor het elektrolytisch bekleden met een nik- kellaag met een aanzienlijke glans en gladheid. - Google Patents

Description

t t

. -- · I

8031U5/BZ/VL

Korte aanduiding: Werkwijze voor het elektrolytisch bekleden met een nikkellaag met een aanzienlijke glans en gladheid

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het elektroly-tisch bekleden met een nikkellaag met een aanzienlijke glans en gladheid uit zure oplossingen van nikkelzouten in water (Watts-type).

Zoals bekend leveren de oplossingen van Watts of soortgelijke op-5 lossingen als zodanig geen duurzame bekledingen daar ze bros en oneffen zijn en niet glanzen waardoor zij ongeschikt zijn cm te worden nabehandeld. Men is genoodzaakt aan de baden verschillende stoffen toe te voegen cm de effenheid, bewerkbaarheid, hechting aan het substraat, de glans enz. te verbeteren.

10 Men heeft tot op heden geen alzijdig toevoegsel kunnen vinden waar mee alle met het elektrolytisch bekleden met nikkel verbonden problemen kunnen worden opgelost.

Men maakt van een aantal verschillende toevoegsels gebruik die een synergistische werking uitoefenen en waarmee lagen op economische, esthe-15 tische en technisch aanvaardbare wijze kunnen worden aangebracht.

Zoals bekend wordt nikkel meestal door onderdcmpeling in een nikkel-zoutoplossing in een elektrolysecel op het te bekleden oppervlak neergeslagen.

Het te bekleden oppervlak is één van de elektroden waarop het nik-20 kei vanuit zijn oplosbare zout wordt neergeslagen.

De algemeen gebruikte oplossingen bevatten behalve de nikkelzouten middelen die de vorming van een buigzame deklaag met een kolcmachtige struktuur bevorderen, bestaande uit chloral- of brcmalhydraten, formaldehyde, azijnzuur, al dan niet met elkaar gemengd, een nivelleermiddel, bij-25 voorbeeld een zwavelbevattende organische verbinding, zoals o-benzoylsul-fonimide, benzeensulfonimide, p-tolueensulfonamide, alkeensulfon- en nafta-leensulfonzuur enz., en tenslotte een glansmiddel dat de deklagen een bijzondere glans en gladheid verleent.

Het is bekend dat acetyleenverbindingen, bijvoorbeeld butyndiol, 30 hexyndiol, propargylalcohol enz., glans veroorzaken. Deze eigenschap is echter niet algemeen zodat het niet uitsluitend en geheel aan het acetyleen-karakter van het toevoegsel kan worden toegeschreven cmdat een groot aan- 81 03 29 0 -2- *· * it tal daarvan, zoals hierna zal blijken, deze eigenschap niet bezitten of met de andere toevoegsels in de oplossing onverenigbaar zijn.

Men heeft nu gevonden dat gesubstitueerde propargylaminen, eventueel in zoutvorm, een uitstekende glanswerking bezitten en met andere 5 middelen in de oplossing kunnen worden vermengd, zodat men op ijzer- en niet-ijzersubstraten (koper, messing, gemetalliseerde kunststoffen en anderen) nikkellagen kan aanbrengen die glanzend effen, taai, spiegelglad en gelijkmatig vlak zijn en direkt zonder voorafgaand mechanisch polijsten verchroomd kunnen worden, waardoor de kosten en de duur van de behandeling 10 geringer.zijn.

De onderhavige uitvinding voorziet nu in een werkwijze voor het' elektrolytisch aanbrengen van een zeer glanzende en gladde nikkellaag op een metaal- of gemetalliseerd oppervlak, uitgaande van een zure waterige nikkelzoutoplossing, waarbij men aan de waterige oplossing behalve de be-15 kende bestanddelen ook een glansmiddel toevoegt bestaande uit een gesubstitueerde propargylamine, die eventueel met HC1, HBr, Hl, ÏÏ^SO^, HSO^UH^ enz. in een zout is omgezet, met formule 1 van het formuleblad, waarin X en X’ al of niet aan elkaar gelijk zijn en een waterstofatoom, een verzadigde^ een onverzadigde of een acetylenische koolwaterstofgroep, hydroxyl-20' koolwaterstofgroep of een op andere wijze gesubstitueerde koolwaterstofgroep voorstellen, die eventueel met elkaar een cyclisch derivaat vormen van het morfoline-, pyrrolidine-, piperidinetypen enz., waarbij de gesubstitueerde propargylamine als zodanig of met een ander alkynolglansmiddel wordt gebruikt.

25? Men voegt de aminen volgens de onderhavige uitvinding aan de ge- i bruikeli jke nikkelzoutoplossingen. toe in de sterk uiteenlopende hoeveelhe-: den van 0,005 tot 0,5 g/liter, bij voorkeur 0,02 tot 0,1 g/1, samen met I andere nivelleer- en capillair-actieve bestanddelen cm de werking daarvan ' te bevorderen.

30 De nikkelzoutoplossingen waaraan men de propargylaminen toevoegt zijn van verschillende typen: a) Watts-type:

UiSO^.THgO - van 2Ö0 tot 320 g/l

NiClg.éHgO - van 20 tot 6θ g/l 35 H3B03 - van 20 tot 60 g/l 81 0 3 2 9 0“

t I

f -ΞΙ» ) Chloride-oplos sing:

NiCl2.6H20 - van 100 tot 150 g/l Η^ΒΟ^ - van 30 tot 60 g/l c) Sulfamaatoplossing: 5 ïri(HH2S03)2.H20 - van UOO tot i^O g/l H^BO^ - van 30 tot 60 g/l d) Fluorboraatoplossing:

Ni(BF^)2 - van 220 tot lj-00 g/l ' HBF^ - van 5 tot 40 g/l 10 H3BO3 - van 35 tot 70 g/l

Men beeft de glansverlenende -werking van een aantal verbindingen die tot de hierboven genoemde groepen behoren als zodanig en samen met andere bekende glansmiddelen bij het elektrolytisch aanbrengen van nikkel op metaalplaat en verschillend gevormde voorwerpen van ijzer en messing, 15 onderzocht en bewezen.

Men heeft de werking ook vergeleken met die van andere acetyleen-verbindingen die reeds algemeen gebruikt worden of die voor dit doel zijn aanbevolen.

De proeven worden uitgevoerd in een proefcel van 5 liter met een al 20 dan niet geroerd bad, bij 55°C en bij een stroamdichtheid van 2 .Amp. per 2 2 dm (A/dm ) met een 280-60-ii0 Watt s-oplos sing of een chloride-oplos sing (IOO-50). De baden, die behalve de glansmiddelen ook de gebruikelijke nivelleermiddelen en andere toevoegsels bevatten, worden tenminste 2000 A/uren onder spanning gehouden.

25 Bij de proeven zijn de volgende glansmiddelen gebruikt: A) 3-methyl-3-amino-1 -butyn, met formule 2 van het formuleblad B) 3-methyl-3-amino-1 -butyn hydrochloride met formule 3 C) 3-methyl-3-(N,N-dimethyl)amino-1 -butyn -hydrochloride met formule k D) 3-methyl-3- (N ,N-diethyl) amino-1 -butyn -hydrochloride met formule 5 30 E) 3-methyl-3-(N-betahydroxyethyl)amino-1 -butyn hydrochloride met for mule 6 F) 3-methyl- (N ,N-bis-beta-hydroxyethyl) amino-1 -butyn hydrochloride met formule 7 G) N,Iï-bis [ -3-(3-methyl-1-butyn )] amine met formule 8 35 H) 3-methyl-3(U-morfoline)-1 -butyn met formule 9 van het formuleblad.

Ter vergelijking zijn ook baden gebruikt die het algemeen gebruikte —glansmiddel propynol: CH20H=CH(L), de hogere homoloog methylbutynol (I) 81 03 29 0 ....... " -1*- ..... " .......... .

r β » · en het ethoxylderivaat (M) daarvan met formule 10 ran. het formuleblad bevatten.

De bij de verschillende proeven gebruikte baden behoren in principe tot twee soorten, d.w.z. voor de vorming van matglanzend en glanzend nikkel. 5 Met deze beide baden heeft men behalve de proeven met de te onder zoeken glansmiddelen ook proeven uitgevoerd met mengsels met de bekende hierboven genoemde glansmiddelen (L) en (M).

Voorbeelden van bekende samenstellingen zijn hieronder aangegeven waaraan nu en dan de te onderzoeken middelen werden toegevoegd.

10 De beste resultaten met de gesubstitueerde propargylaminen volgens de uitvinding heeft men bereikt door aan de hierna aangegeven baden de volgende hoeveelheden van elk middel toe te voegen.

A) van 0,02 tot 0,08 gram. per liter (g/l) B) van 0,01 tot 0,06 g/l 15 D) van 0,015 tot 0,1 g/l E), F), G) en H) van 0,02 tot 0,1 g/l voor matglanzende deklagen en A) van 0,025 tot 0,08 g/l C) van 0,025 tot 0,1 g/l 20' D) van 0,03 tot 0,1 g/l E), F), G) en H) van 0,03 tot 0,1 g/l. voor glanzende deklagen.

Samenstelling van een bad voor matglanzende, nikkellagen:

Verbinding Hoeveelheid in gram/liter (g/l)

EiSO^.óHgO 200-1*00 ---- 25 NxC12.6H20 30 - 60 100 ;h3B03 30 - 50 50 'Chloralhydraat 0,0l* -0,1* 0,0l* - 0,1* |Formaldehyde 0,05 - 0,1 0,03 0,15 ïïa-lauroylsulfaat 0,1 - 0,3 ---- 30^Propynol (L) 0,020 - 0,080 ---- ’Na-2-ethyl-hexylsulfonaat --- --- 0,1 - 0,5

Samenstelling van een bad voor glanzende nikkellagen:

Verbinding Hoeveelheden in gram per liter (g/l)

HiSO^.éHgO 150 - 1*00 --- 150 - 1*00 35 ïïiCl2.6H20 30 - 60 120 30 - 60 h3bo3 30 - 50 60 30 - 50 0 .benzoylsulfimide 1-5 1-6 1-1* 8TÓT2TÖ m * -5- ' j

Na-allylsulfonaat 0,3-2 0,8-1 0,2-1,5

Ha-alpha-oxymethaan

Sulfonaat 0,1 - 0,5 0,4-0,5 0,2-0,5

Ua-lauroylsulfonaat 0,1 - 0,3 0,3-0,5 0,1-0,3 5 Propynol (L) 0,03-0,1 ----- ----- 3-(betahydroxyethoxy) - -3-methyl-1-butyn ----- ---- 0,03-0,1

Men heeft de aangebrachte lagen bij wijze van proef verzilverd en verchroomd cm eventuele passiveringsverschijnselen te kunnen vaststellen, 10 de dikte genieten (doordringings vermogen) bij verschillende strocmdicht-heden, proeven genomen met het oppervlaktereflectievermogen bij verschillende stroomdichtheden, ruwheidsproeven, inwendige spanningsproeven en dergelijke.

Verder heeft men UV-spectrofotcmeterproeven uitgevoerd met de baden 15 om door het nagaan van de accumulatie van organische stoffen de stabiliteit van het bad te kunnen vaststellen.

Behalve de gebruikelijke visuele controles zijn de volgende proeven uitgevoerd.

a) Reflectie bij verschillende strocmdichtheden met een Springer-hel-20 derheidsmeter (de aangegeven waarden hebben betrekking op aflezingen in het centrale gedeelte van de plaat in procenten van de schaal van een galvanometer verbonden met een "sperrschicht" foto-elektrische cel, waarbij men de galvanometer bij reflectie onder een hoek van 4-5° ten opzichte van de ijzerbasis als zodanig na het etsen en v66r het elektrolytisch 25 bekleden op 0 instelt, terwijl de instelling 100 betrekking heeft op de reflectie van dezelfde metaalbasis na.het polijsten met een mechanische buffer.

b) Meting van de inwendige spanning volgens methode van Hoar-Arrowsmith d.w.z. de verhouding van de buiging van een metaalplaat van 10 x 100 mm 30 met een dikte van 0,1 mm na elektrolytisch neerslaan van nikkel onder de hierboven aangegeven omstandigheden in aanwezigheid van verschillende toevoegsels , tot de buiging onder dezelfde omstandigheden met uitsluitend een Wattsbad dat 2 g/1 saccharine bevat.

c) Bepaling van het doordringingsvermogen door meten van de dikte van 35 de deklagen met een Micrcmatt-2000-instrument op 2 resp. 8 cm afstand van de rand van de plaat die het dichtst bij de anode ligt, d.w.z. met dek-

O

lagen die bij ongeveer 6 en 0,6 A/dmr zijn gevormd.

8103290 -6-

? W

Η Μ

De resultaten in tabel A hebben betrekking op de verhouding van deze waarden, die in relatieve zin moeten worden opgevat daar de dikte-grenzen een functie zijn van de geometrische eigenschappen van de cellen.

d) Proefondervinderlijke meting van de neerslagsnelheid door het wegen 5 van de deklaag aangegeven in procenten van het gewicht dat onder gelijksoortige' omstandigheden in een Wattsbad met 2 g/1 saccharine wordt verkregen.

e) Bepaling van het nivelleringsvermogen in deze eerste trap van het onderzoek door visuele waarneming van de dunne laag die elektrolytisch op 10 een plaat is neergeslagen waarvan het oppervlak te voren met schuurpapier is gekrast. Hierbij wordt erop gewezen dat de reflectieproeven min of meer beïnvloed worden door het nivelleringsvermogen van het bad.

.Uitgaande van deze proeven was het mogelijk de optimale concentratie van elk van de onderzochte produkten aan te geven.

15 Deze concentraties zijn in de laatste samenvattende tabel opgencmen die ook de waargenomen gegevens van de aangebrachte lagen bevat.

Enige opmerkingen over een aantal van de gebruikte produkten. Methylbutynol bezit een zeer goed glans verlenend vermogen, in het bijzonder synergistisch met propynol, bij vrij lage concentraties maar is onbe-20 vredigend door het lage nivelleringsvermogen en de geringe neerslagsnelheid; en bezit verder de neiging tot het leveren van niet dichte neerslagen die in de gebieden met een hoge stroomdichtheid bros zijn en -bij lage stroomdichtheid weinig doordringen. Deze nadelen nemen toe naarmate het bad langer gebruikt wordt door verhoging van het gehalte. aan in het bad 25 opgeloste organische stoffen. Ha 1500 A/uur tonen enkele deklagen echter ; duidelijke passiveringsverschijnselen. Produkt M bezit een zeer goed glans- ( •vermogen maar is uitsluitend werkzaam bij concentraties binnen nauwe ï .

I grenzen. Bij lage concentraties is het glansvermogen slecht tenzij andere > ;primaire glansmiddelen worden toegevoegd, terwijl bij hoge concentraties 30. de aangebrachte laag in de gebieden met een hoge stroomdichtheid hoge in- ! wendige spanningen vertoont, en het doordringingsvermogen aanzienlijk blijkt te zijn afgenomen, De neerslagsnelheid is vrij laag.

Verbinding A bezit een zeer goed glansverlenend vermogen dat zowel bij het gebruik op zichzelf als in caubinatie met andere glansmiddelen con-35 stant blijft en levert verder een glanzende of matte deklaag met een kolomachtige struktuur die bestand is tegen corrosie en zich leent voor het aan-_brengen van dubbele lagen. Ook de nivelleringseigenschappen zijn zeer goed _____ μ .a i t -7- terwijl door toevoeging aan baden die andere in de handel verkrijgbare glansmiddelen bevatten de glans van de deklaag verbeterd wordt. Meer in het bijzonder ontstaat bij combinatie met produkt M zelfs een synergisti-sche werking waardoor bij kleine hoeveelheden de glans van de deklaag en 5 het indringingsveimogen aanzienlijk toenemen. De verbindingen C, D, E en F bezitten eigenschappen die sterk met elkaar en met die van verbinding A overeenkomen. Bij de aanwezigheid van E en F toont de nikkellaag,. bij dezelfde glansverlenende en andere positieve eigenschappen, bij een langere werking van het bad en bij een gemiddelde en lage stroandichtheid enigs-10 zins matte gebieden, passiveringsverschijnselen en een slechter nivellering svermogen .

Verbinding D bezit ten opzichte van A nqg het voordeel dat lagen ontstaan met een geringere neiging tot spikkel- en kratervorming en een betere plasticiteit. Het doordringingsvermogen is echter iets lager ter-15 wijl zich in de gebieden met lage stroomdichtheid, in het bijzonder als de verblijfsduur in het bad verlengd wordt, enigszins ondoorzichtige plekken vormen.

Ook verbinding C bezit naast een aantal eigenschappen die beter zijn dan die van A, zoals een betere glans en een betere nivellering van de neer-20 slagen, enkele nadelen, zoals passivering bij een lage strocmdichtheid en vorming van blauwe en bruinzwarte ringen. Samen pet produkt B ontstaat echter een opvallende synergistische werking en een betere glans, doordringingsvermogen en neerslagsnelheid terwijl bij een geringere concentratie het bad aanzienlijk minder snel uitgeput wordt.

25 Verbinding H blijkt naast een zeer goede glansverlenende werking ook het beste nivelleringsmiddel van alle onderzochte verbindingen te zijn maar bezit helaas de neiging bij lage strocmdichtheden een beschadigde deklaag te leveren in het bijzonder als de concentratie hoger is en als de werkingsduur van het bad verlengd wordt.

8103290 "«'T'llCsW. ' *r w -8- „ï *

| | S I I M

I d 8 I I -g i ra o ^ ® i $ i a ! ran •ora dloi-lftftftllllll - ft ft I ·Η Hl ft o o o ® ! ·°5 S '· ! S 15 "θ I § § ω Ü i I I 1 I I §L 8" I I Pi I II 3 fl ^ u I ΛΗίΐ a) I j ra ra φ 5 ί u -π £ bo ! . -. t g +>

ί ·®ϋ·“§ I ϋ I I I ft ft ft I Ο Ο I II <D }>H

O \ * *** \ i Ö S S

Si ί i "i ft ra Λ I -A 3 I Η Η Η H 4 H 4 H 4 j 5 « s φ I H > 1 o} d d d ft d ·Η Μ) d ft I „ ft _ I ·η I d d d · d Η d Η d d Η j II Η d jj ia -p iafÉöS rasarasftaral d φ φ i d ft ft iSBfiS'd fi ft h H tJ i ^ 5¾ .d i ft φ ο ιοοοΟΦ o ra φ o ra ι xi o I CQ ft XI | d d d d d d d ÖO d d I ·« ft .d ;h i i } ra .dra ° ί h ί i a> h s S I .¾ &? I ! ΐ 3 -8 Η I P ! ! «? e öp

φ I dOJ <d I I ft , H

rrj | XJ Ö 3 | O LA CO LT\ O O OJ VD CO 00 IA O I Ö 1Λ O

iö i d ft i (oc\ioowJ-44(nc\iJmJ·! rad t.

.H | φ O I I ft d (D Φ

8 ί> I I m ra ft bO

ra i ^ i i ra £ ra d i i p d d d

Si i i d ·π ra nil i ! ü? ü I ^

bO I H I 2 d I

1 φ hD I I ί Λ ® d ra i >id iQmFqoocQQOpqcQnoi „ „ +> ra

Is i ·η ra ·η i ii ii . τι d i £; h d 1 _ „ 3 8 φ I I I o XI <8 ra •H 1 1 I > g d| d| I ·« ·« p U l ft I T» ® ®

φ i ai ! £ *rj 3 ,S

ft I | I I I 1 O ft H ft

I d bO H ft ΟΙ T- (ft IA o\ f- vo O O <MCO LfN I bO d OH

d I φ Π Φ ·Η r- I Λθ«η«>Λη·>η·'·' ·>| p> ft Φ 8 I Φ ft d <0 ^~»l t— t-t-t-VOVOVOt— t— VDVOVOl |l ft ft ft b> i ë; in η d ίί l ra ή ra F> I ,s, Wi ft Ml I n (D g φ ü ί I I cö ra ra bo •Hl I I | ·« ft H bO ft 3 i ra i i Pd 0) ra d l faQ d ι ί '1 11 if, S? ,Q I d Φ 1 !·Η 3α}!> φ I ft bO 1 I H ft ft Xl bn ί I mo icowinwr-^ini-int-inoi® ft „ bp I dds I cMonajcnaiCMCvjoJr-ocuoii ft · ra ft d -p I Ο *H Μ I ΛΛΛΛΛΛΛΑβ%ΛΛΛ|<1)'^) »H Ή φ 1 O S4 Φ IOOOOOOOOOOOOI h ft B 3 If

Jd I Q ft j> I I ft bQ <D

i i I II xi ft ft ft •ι-a ί I I o s d d ft I I ft ft Η Φ d

ο I I I Η O Pd <U

• ^ I 1^- I

d I ϋ Ο I I bQ Ο h k Φ I Φ — 1 I ö O Ü) ®·Γ5 +> Η I- ft ioir\iAOti\oo\tAoooLr\iftft-p,Qft

aj ΦI <M dl I CMOJCMOO·— t— O-r-’— O-^-Ol d d d fit OJ

-P Vf j (D«H j T— T—T— t— r-^-r“T— (D Ο Μ K S

Ssi «-p ί i ω „ * ·?,2 J

P ·Η 1 I I tl Ή S di ! ! n _ h « H < 1 φ I φ I - I . ft d ,

d-PlbObD I

ί ra I ft d ί ί φ p ' Φ ÖI ft ftCVl loot— COIA(nP1U\WIA4<OI .·.. ft .11 ft I dds icnojcvi’-cvioocnojsicor-r-i h d I S d 1 ί ί ί ί ί ί ί ί ί ί ί ί i J -—- ftxidft ΦΦΙ fe SN IVDrOONOJcOtrNVDOOtAOCMI bO 00ί»·Η - ft^l dftbD |<Mr-r-T-T-(MCVJCVJOOtMT-r-l d ® fj ® ® ft Si h ra x ί

ft φ I 1 1 d d d ft-P

Sröi ί ιφφ3·ροχ! S φ ί I I H a d φ o OXII IOO IrHOJpXldft I iooco I <u d raft I ill I 1> fi ra d ft g ιιφ loo ί ·η raft ft do

ί η I I non I id tio S S P

i d d ra i 'v. I — ·— dHisd

Jiaraft looooooooooooi dd ft I ft O ft H IcOVOOMDaDCOcO'XiLPiVOaDoOl ·· ftb»ftra

Hiftdd'^.iiiiiiiiiiiiiid ra ra d tt I ftOdboiooiAoooooooooi ra dbDdll

M lorafts lOJCMcnmstft-ft-nojft-ft-cni ω ra H

I I 1 d > d O · <; ί I ί ft ο φ ra o 1+3 1 J ? -°¾¾ j fh I a I i d ra d ft ί o ra ·η — ί •Q ί a a i a η io i++ _ ί H d0?0

Id I <4<!OOftl®I|iiO!liHftSI <ift I Of ί _______ί_________________________ 81 0 3 2 9 0

Claims (3)

1. Werkwijze voor het elektrolytisch aaribrengen van nikkellagen met grote glans en gladheid op een metaal- of gemetalliseerd oppervlak met behulp van een zure waterige oplossing van een nikkelzout» met het kenmerk, dat de genoemde waterige oplossing behalve de gebruikelijke bestanddelen 5 bovendien een glansmiddel bevat bestaande uit een gesubstitueerd propargyl-amine, eventueel in zout vorm, als zodanig of samen met een ander alkynol-bevattend glansmiddel, met de algemene formule 1 van het formuleblad, waarin X en X’ al dan niet aan elkaar gelijk zijn en een waterstofatoom, een verzadigde of onverzadigde of acetylenische koolwaterstofgroep, hydroxyl-10 koolwaterstofgroep of een op andere wijze gesubstitueerde koolwaterstofgroep voorstellen die eventueel met elkaar een cyclisch derivaat vormen, in een hoeveelheid van 0,005 tot 0,5 g/1.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het glansmiddel toegevoegd wordt met een hoeveelheid van 0,02 tot 0,1 g/1.

3. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat propargylamine vermengd wordt met propynol. Ij·. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat propargylamine vermengd wordt met monoëthaxylethylbutynol.

5. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het glansmiddel 20 3-methyl-3-amino-1-butyn of het hydrochloride daarvan is.

6. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het glansmiddel 3-methyl-3-(N,Ίϊ-diethyl)amino-1 -butyn of het hydrochloride daarvan is.

7· Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het glansmiddel 3-methyl-3-(N,N-diethyl)amine-1 -butyne of het hydrochloride daarvan is.

8. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het glansmiddel 3-methyl-3-(Ν-β-hydrojcyethyl)amino-1 -butyn of het hydrochloride daarvan is.

9. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het glansmiddel 3Hnethyl-3-W ,N ,bis (β-hydroxyethyl) amïno-1 -butyn of het hydrochloride daarvan is.

10. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het glansmiddel N,ïï-bis[3-(3-methyl-1-butyn)]amine is.

11. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk,dat het glansmiddel 3-methyl-3-(k-morfolino)-1-butyn is. 81 0 3 2 9 0 |H3 ' \ *- ·* H3c-C -— c = CH CH3 -- c -'CsCH

3 I - / 1 CH3^ NH2 -X' . (D (2) CH3- c-C ~CH CH3- c -C==CH ch3^©3 · ci® CH3^"r<CH3)2 · ci<3 (3) (4) CH^-C--C^rCH CH3- C-C^CH CH i I r\ 3 0N(C2H5)2 * C1~ H0-H;)C-H?CHH2 . Cl & 2 2 Θ2 (5) (6) CH,-— C:- C=CH

3. CH.— C NH C— CH, v CHf V| |\ 3 3· 0 CH3 C i Xc,,3 (HO-H2C-H2C)2 NH . Cl Hl || ® CH CH (7) (8) CH3—,C —C^CH CH3 j, CH3-C—C^CH - ^ C”3 O - CH2 - CH2 - O - H (9) , ' (10) \ 81 0 3290