NL8020096A - Geeextrudeerd tarwekiem voedselprodukt en werkwijze voor het bereiden daarvan. - Google Patents

Description

h<l 'l 8020096 - 1 -

Geëxtrudeerd tarwekiem voedselprodukt en werkwijze voor het bereiden daarvan.

De uitvinding heeft betrekking op een nieuw voedselprodukt bestaande uit ontvette, geëxtrudeerde tarwekiemen en met een brokkelige en brosse textuur en een smakelijke, lichte en zachte nootachtige smaak, dat stabiel is en langdurig kan worden 5 bewaard onder toetreding van lucht bij kamertemperatuur.

Tarwekiemen worden als een goede bron van vele in de natuur voorkomende mineralen en vitaminen en als een belangrijke bron van biologisch hoogwaardige proteïnen beschouwd. Tarwekiemen, een bestanddeel van de tarwekorrel, zijn bij normale omge-10 vingsomstandigheden instabiel en worden zeer snel ranzig onder vorming van onsmakelijke produkten die in het algemeen ongeschikt zijn voor menselijke consumptie. Met koelen wordt deze verslechtering weliswaar vertraagd maar niet tegengehouden. Om het ranzig worden van tarwekiemen tegen te gaan zijn verschillende voorstellen 15 gedaan die onder meer zijn beschreven in de Amerikaanse octrooi- schriften 2.085.421, 2.357.312, 3.036.919, 3.783.164 en 3.895.121.

Gevonden is, dat ontvette tarwekiemen onder bepaalde omstandigheden kunnen worden geëxtrudeerd tot een tarwekiem-produkt dat onder omgevingsomstandigheden stabiel is en bewaard 20 kan worden en dat een lichte, milde nootachtige smaak bezit en waarvan de fysische eigenschappen zoals de grootte, dichtheid, 8020096 - 2 - smaak, kleur en textuur met procesvariabelen kunnen worden geregeld om aan specifieke eisen te voldoen.

Onbehandelde tarwekiemen bevatten ongeveer 7-10 gew.% tarwekiemolie. Deze olie is sterk onverzadigd en gaat onder 5 invloed van zuurstof bij omgevingstemperatuur snel achteruit.

De grondstof voor het produkt volgens de uitvinding bestaat uit tarwekiemen bij voorkeur afkomstig uit vers gemalen tarwe. Alvorens te worden ontvet kunnen de tarwekiemen in de vorm verkeren van korrels, vlokken of bloem. De tarwekiemen kunnen uit 10 elke tarwe variëteit afkomstig zijn zoals harde en zachte tarwe en durum. De tarwekiemen moeten tenminste gedeeltelijk worden ontvet (residu-olie minder dan 5 gew.%) maar worden bij voorkeur volledig ontvet tot een gehalte residu-olie van niet meer dan 1 gew.%. Het ontvetten kan worden uitgevoerd door oplosmiddelextractie van vers 15 gemalen tarwekiemen met een oplosmiddel van voedselkwaliteit zoals hexaan, mechanisch om de olie uit te persen of door een combinatie van oplosmiddelextractie en mechanisch ontvetten. De wijze waarop het ontvetten wordt uitgevoerd is niet kritisch maar het is noodzakelijk om het gehalte onverzadigde olie in de onbehandelde tarwe-20 kiemen te verlagen tot minder dan 5 gew.% om een stabiel produkt te verkrijgen dat lange tijd kan worden bewaard. De bewaartijd is het langst wanneer de tarwekiemen minder dan 1 gew.% residu-olie bevatten.

De ontvette tarwekiemen alsmede hulpstoffen of 25 eventuele andere stoffen, worden daarna geëxtrudeerd. Het extruderen wordt in twee verschillende stappen uitgevoerd, te weten een condi-tioneringsstap en een extrusie-kookstap.

In de conditioneringsstap wordt de hoeveelheid vocht in de ontvette tarwekiemen praktisch op het gewenste gehalte 30 gebracht en worden de ontvette tarwekiemen bij het voorkeursvochtgehalte voorverhit tot de gewenste temperatuur. De conditioneerin-richting bestaat in het algemeen uit een mechanisme waarmee de ontvette tarwekiemen en andere bestanddelen zoals vocht of eventuele 8020096 - 3 - andere stoffen, intensief kunnen worden gemengd. De conditioneer-inrichting kan de vorm hebben van een buis voorzien van een roterend mengorgaan aangedreven door een centrale vertikale as, of meer algemeen, zijn uitgevoerd als een horizontale buis waarin het 5 mengen in de lengterichting van de buis plaatsvindt met mengschoe-pen of mengarmen bevestigd aan een roterende as die horizontaal door het centrum van de buis loopt.

Het conditioneren wordt bij voorkeur continu uitgevoerd waarbij de ontvette tarwekiemen aan de conditioneerin-10 richting worden toegevoerd vanuit een vultrechter of trog nabij de extrudeer-kookinrichting. De toevoer naar de conditioneerkamer kan worden geregeld met een doseerklep, doseerschroeftransporteur of met andere gebruikelijke organen om een stroom vaste stoffen vanuit een voorraadmassa te regelen. Bij voorkeur beschikt de conditioneer-15 inrichting over voorzieningen voor toevoer van stoom of water op plaatsen in de lengterichting om de temperatuur en/of het vochtgehalte te regelen. De tarwekiemen worden gewoonlijk met stoom besprenkeld nabij de plaats van toevoer in de conditioneerinrichting en er wordt voldoende stoom gebruikt om de temperatuur van het 20 tarwekiemmeel te verhogen van omgevingstemperatuur tot ongeveer 68° C. Om het vochtgehalte op een eindwaarde van ongeveer 12 gew.% te brengen wordt extra water toegevoegd op de plaats waar de tarwekiemen de conditioneerinrichting verlaten en naar de kook-extrusie-transportschroef worden gevoerd.

25 Door de toevoeging van verse stoom aan de tarwe kiemen in de conditioneerinrichting worden de temperatuur alsook het vochtgehalte verhoogd. De verblijftijd van de tarwekiemen in de conditioneerinrichting is niet kritisch maar moet wel voldoende lang zijn om een gelijkmatige verdeling van het toegevoegde water 30 door alle deeltjes te kunnen bereiken. Daarmee wordt een vrij stromend en homogeen (constante temperatuur en constant vochtgehalte) produkt voor toevoer naar de extrudeerinrichting verkregen. Het is gebleken, dat een verblijftijd in de conditioneerinrichting van 8020096 - 4 - ongeveer 2 min. voldoende is. Het is belangrijk om het vochtgehalte tot ongeveer 12 gew.% te verhogen om een vochtig en vrij stromend produkt te verkrijgen terwijl de temperatuur bij voorkeur wordt verhoogd tot ongeveer 68° C.

5 Zoals elders vermeld kunnen in het geëxtrudeerde tarwekiemprodukt volgens de uitvinding extra toevoegingen worden opgenomen zoals smaakstoffen, vitaminen, oliën, vetten en andere bronnen van plantaardig proteïne. Het is in het algemeen gewenst om dergelijke stoffen vóór of tijdens het conditioneren toe te voe-10 gen om een homogeen, geconditioneerd tarwekiemprodukt voor toevoer naar de kook-extrudeerinrichting te verkrijgen.

De totale functie van de kook-extrudeerinrichting bestaat uit het kneden en koken van het vrij stromend, geconditioneerd tarwekiemprodukt bij verhoogde temperatuur en onder 15 verhoogde druk om het in een vormbaar deeg om te zetten. Na afloop van de kneed-kookstap wordt het vormbare deeg in de atmosfeer geëxtrudeerd waardoor het kan expanderen en afkoelen.

Het extruderen kan in vele verschillende typen gebruikelijke, in de handel verkrijgbare inrichtingen worden uit-20 gevoerd. In het algemeen verdient het voorkeur om een extrudeerin-richting van het schroeftype te gebruiken waarin het tarwekiemprodukt in toenemende mate wordt samengeperst tijdens het transport naar de opwaarts gelegen verhittings- en kooksecties. De transport-schroef is gewoonlijk omgeven door een aantal bemantelde secties 25 waarin verhittings- en/of koelmedia kunnen worden geïnjecteerd. In de extrusiestap volgens de uitvinding wordt aan sommige van de mantels die de extrudeerinrichting in de lengterichting omgeven, 2 een stoomdruk van bijvoorbeeld 680 kPa (7 kg/cm ) medegedeeld. Tijdens het transport van het meel naar en door de kooksectie wordt 30 in de stoom extra water onder druk gedoseerd om het totale vochtgehalte van het meel op ongeveer 16 gew.% te brengen.

Het vochtgehalte van het tarwekiemprodukt kan in de kookstap binnen ruime grenzen van ongeveer 12-25 gew.% worden 8020096 - 5 - gevarieerd, afhankelijk van het gewenste type produkt en tot op zekere hoogte van de uitvoeringsvorm van de extrudeerinrichting.

Het is gebleken, dat met ontvette tarwekiemen met een vochtgehalte van 15-17 gew.% in het algemeen een produkt met de meest gewenste 5 geëxpandeerde structuur wordt verkregen. Een vochtgehalte veel lager dan 12-15 gew.% heeft een ongunstige invloed op het proces ten gevolge van hogere frictiekrachten en de kans op verstopping van de extrudeerinrichting waardoor het verkregen produkt minder geëxpandeerd en kruimeliger wordt. Bij een vochtgehalte boven 17-25 gew.

10 % wordt het expanderen ongunstig beïnvloed gedeeltelijk tengevolge van minder tegendruk in de extrudeerinrichting waardoor het produkt te rubberachtig wordt om een gelijkmatige verdeling te bereiken. Bovendien brengt een te hoog vochtgehalte een langere droogtijd met zich mee waardoor het eindprodukt harder en taaier wordt.

15 De verblijftijd van de ontvette tarwekiemen in de kooksectie is afhankelijk van de schroefsnelheid, de bewerkings-organen en de uitvoeringsvorm van de gebruikte inrichting. De gemiddelde verblijftijd in de extrudeerinrichting bedraagt bij voorkeur ongeveer 1 minuut.

20 Er bestaat een groot aantal gebruikelijke extru- deerinrichtingen voor het extruderen onder geleidelijk toenemende druk. Tijdens het transport van het materiaal door zo'n extrudeerinrichting wordt het steeds meer samengeperst. Een dergelijke inrichting kan voor het realiseren van de uitvinding worden gebruikt.

25 Zoals boven vermeld, is het gewenst om het produkt te verhitten door in de mantels aan het begin om de extrudeerinrichting stoom onder druk te leiden. In sommige gevallen kan het ook gewenst zijn om rechtstreeks stoom aan het produkt in de kooksectie toe te voegen. Behalve dat het tarwekiemprodukt door de schroef en de inwendige 30 bewerkingsorganen onder steeds hogere druk wordt gehouden,wordt het daardoor tevens bewerkt, dat wil zeggen dat er frictie-afschuif-krachten op inwerken waardoor tevens de temperatuur van het produkt tijdens het transport door de extrudeerinrichting stijgt.

8020096 - 6 -

Het is niet eenvoudig om de temperatuur en/of druk van het produkt op enige plaats in de extrudeerinrichting te meten vanwege mechanische turbulentie in het produkt en vanwege de ommanteling van de cilinder. Maar in holtes nabij het inwendige 5 oppervlak van de extrudeerinrichting zijn thermokoppels aangebracht om de eindtemperatuur van het produkt aan te geven. Deze kan 177° C of meer bedragen maar de werkelijke temperatuur is niet bekend.

Omdat het produkt tijdens de extrusie expandeert, wordt aangenomen dat het een temperatuur bereikt die aanmerkelijk hoger is dan 100°C. 10 Ook het meten van de inwendige druk in een extrudeerinrichting van de aangegeven soort is niet eenvoudig. Maar extrudeerinrichtingen zijn uitgerust met op druk reagerende afsluitorganen waarmee middels een mechanische verbinding enige indicatie omtrent de druk kan worden verkregen. Op grond van aanwijzingen met dergelijke organen 15 wordt aangenomen dat de druk van het produkt in de extrudeerinrichting vlak voor de extrudeersectie kan oplopen tot 1020 kPa (10,5 kg/cm^) of hoger.

Het is vaak gewenst om het produkt vlak voor het extruderen te koelen. Het is gebleken, dat wanneer het produkt te 20 heet is, tijdens het extruderen vocht verdampt waardoor het produkt versnipperd en draderig wordt in plaats van vast en poreus zoals gewenst. Gevonden is, dat door in de mantels om tenminste 10-20 % van de extrusiecilinderlengte koud water te leiden de temperatuur van het produkt iets omlaag kan worden gebracht waardoor het pro-25 duktbij extrusie expandeert tot een continu geëxtrudeerd vormsel met een open celstructuur. De diameter van een produkt dat is geëxtrudeerd door een extrusiematrijs met een diameter van 0,635 cm bedraagt bij voorkeur ongeveer 0,9525 cm.

Bij uitvoering van de werkwijze wordt het voch-30 tige, geconditioneerde ontvette tarwekiemmeel onder atmosferische omstandigheden toegevoerd naar de extrudeerinrichting waarin het door de transportworm en de inwendige bewerkingsorganen van de extrudeerinrichting intensief wordt gekneed en getransporteerd.

8020096 - 7 -

De temperatuur van het geconditioneerde tarwekiemprodukt wordt door de frictierotatie van de worm en de snijgang van de transport-schroef verhoogd waardoor bij de voortgang door de kooksectie een elastisch deeg met een laag vochtgehalte ontstaat. Bij uittreden 5 door de extrusiematrijs onder atmosferische druk expandeert het elastische deeg met zijn lage vochtgehalte van 15-17 gew.%. De expansie van het produkt wordt teweeggebracht door ingevangen waterdamp en lucht waardoor een produkt ontstaat met een open celstructuur die lijkt op een beiachtige holte in continu geëxtrudeerde 10 vormsels. Door de vorm van de uitstroomplaat van de extrusiematrijs te variëren kunnen aan het produkt verschillende vormen worden verleend. De uitvoering van de uitstroomplaat kan worden aangepast om produkten van in dwarsdoorsnede verschillende vorm te verkrijgen. De uitvoering van de uitstroomplaat en de vorm van het eindprodukt 15 worden tot op zekere hoogte bepaald door de mate van tegendruk in de extrusiesectie van de extrudeerinrichting.

Het expanderen kan tot elke gewenste dichtheid worden uitgevoerd. Zo kan bijvoorbeeld een expansiegraad van ongeveer 50 % worden bereikt bij extruderen door een matrijs met een 20 diameter van 0,635 cm waarbij een produkt wordt verkregen met een diameter van 0,9525 cm. De expansiegraad is rechtstreeks afhankelijk van het vochtgehalte van het door de extrudeerinrichting getransporteerde produkt. Bij een te sterke daling van het vochtgehalte laat het produkt zich moeilijk extruderen en kan de extru-25 deerinrichting vastlopen. Bij een te hoog vochtgehalte wordt geen adequate expansie bereikt waardoor het produkt te hard en te bros wordt wat niet de bedoeling is.

Het geëxtrudeerde produkt stroomt uit de matrijs-openingen als een continue band die meteen kan worden gedroogd of 30 meer geschikt in stukjes kan worden verdeeld met een lengte van ongeveer de diameter van de geëxpandeerde band en een kubus-achtige of kogelvormige vorm waardoor het behandelen in de droger en daarna transporteren en vormen van het produkt worden vergemakkelijkt.

8020096 - 8 -

Het drogen van het geëxpandeerde en geëxtrudeerde produkt kan worden uitgevoerd in elke gebruikelijke oven met direkte of indirekte verwarming. Drogen bij ongeveer 110° C gedurende ongeveer 15 min. is gewoonlijk voldoende om het vochtgehalte te verlagen tot 3-4 gew.% 5 om daarmee een goede stabiliteit te bevorderen. Het is gewenst om het produkt onmiddellijk te koelen alvorens het rechtstreeks te verpakken of beheerst te verkleinen door breken of malen.

Het is duidelijk, dat het produkt daarna tot elke gewenste afmeting kan worden gebroken of gemalen. De dichtheid van 10 het geëxtrudeerde produkt is enigszins afhankelijk van de deeltjesgrootte en de procesomstandigheden maar is altijd lager dan van gebruikelijk ontvet tarwekiemprodukt. Zo heeft bijvoorbeeld een volgens de uitvinding geëxtrudeerd ontvet tarwekiemprodukt met een deeltjesgrootte kleiner dan 6,73 mm maar voor 99 % groter dan 3,36 15 mm, een dichtheid van 288 kg/m^. Een fijner produkt met een deeltjesgrootte kleiner dan 3,36 mm maar voor 99 % groter dan 0,59 mm, heeft een dichtheid van 352 kg/m^. Daarentegen bedraagt de dichtheid van niet volgens de uitvinding ontvet tarwekiemprodukt ongeveer 3 477 kg/m . Verder kan het geëxtrudeerde produkt in zijn oorspronke-20 lijke vorm worden gedroogd en daarna worden verpakt voor gebruik zonder eerst nog eens te worden gebroken of gemalen. Om voor verschillende toepassingen te worden gebruikt kan het gebroken of gemalen produkt verder worden bewerkt bijvoorbeeld voor toepassing als een vervangingsmiddel voor cacao of als verdikkingsmiddel.

25 Het extruderen brengt ook een verandering in het waterabsorptievermogen van het ontvette tarwekiemprodukt teweeg. Het waterabsorptievermogen wordt met ongeveer een factor 2 verhoogd van een gehalte van 2 keer het produktgewicht in het ongeëxtrudeerde produkt tot een gehalte van 4 keer het produktgewicht in het geëx-30 trudeerde produkt. De absorptiesnelheid is tot op zekere hoogte afhankelijk van de deeltjesgrootte en granulatie.

De uitvinding kan worden gerealiseerd met elke geschikte inrichting zoals die van het Wenger type model X-20, X-25 8020096 - 9 - en X-155 met welke standaard extrudeerinrichtingen goede resultaten zijn verkregen. Deze inrichtingen kunnen worden voorzien van talrijke verschillende bewerkingsorganen waarmee de verhittingsgraad en kookgraad kunnen worden gevarieerd. Door deze bewerkingsvariaties 5 worden de verblijftijd en inwendige druk beheerst. Een voorbeeld van deze bewerkingsvariaties is een verandering in de vorm van de transportgang die de grootte van de frictiekracht op het produkt bepaalt en daarmee de hoeveelheid warmte die tijdens de bewerking van het produkt wordt ontwikkeld. Het onderzoek waaraan de uitvin-10 ding ten grondslag ligt is hoofdzakelijk uitgevoerd met extrudeerinrichtingen van Wenger Manufacturing Co. of Sabetha, Kansas, Amerika. Maar andere, in de handel verkrijgbare inrichtingen zoals die van Bonnot kunnen eveneens worden gebruikt of aangepast om de werkwijze zoals hier beschreven, uit te voeren.

15 Goede resultaten zijn verkregen met bijvoorbeeld een Wenger X-20 extrudeerinrichting voorzien van een beweegbare voorraadbak, horizontale toevoer en dubbele mengcilinder. Een matrijs met één enkele opening met een diameter van 0,9525 cm, één enkele matrijs afstandhouder van 2,54 cm en vier kneedarmen werden 20 toegepast. Een toevoerinrichting werd op 4,6 ingesteld en bedreven bij een snelheid van 21,0 omw./min.. De extrudeerinrichting werd bedreven bij een snelheid van 400 omw./min. waarbij door koppen 1-8 water liep en aan de mengcilinder stoom werd toegevoerd. Water werd aan de mengcilinder toegevoerd met een snelheid van 5,0 cm^/sec. en 25 aan de extrudeerinrichting met een snelheid van 5,5 cm^/sec,. Onder deze omstandigheden verbruikte de extrudeerinrichting 29 ampère en bereikte hij een temperatuur van 54° C bij de mengcilinder en bij de 9e kop van eveneens 54° C.

Het produkt volgens de uitvinding heeft een bros-30 se en verbrokkelde textuur. Wanneer ontvette tarwekiemen het enige bestanddeel vormen, bezit het produkt een lichte en milde nootachtige smaak en een hoge voedingswaarde die kenmerkend is voor tarwekiemen terwijl het vetgehalte laag is. Dit produkt is betrekkelijk 8020096 * - 10 - goedkoop vergeleken met andere getextureerde produkten die normaal in snackwaren, koekjes en suikerwerken, in het bijzonder chocola en nootjes worden verwerkt. Toevoegingen zijn niet nodig en het produkt kan in gebruikelijke papierverpakking bij kamertemperatuur 5 worden bewaard zodat het een aantrekkelijk goedkoop produkt vormt. Het proteïnegehalte bedraagt tenminste 30 %, het vochtgehalte ongeveer 2 %, het vetgehalte tenhoogste 1 % en het vezelgehalte ongeveer 5 %.

In het produkt volgens de uitvinding kunnen sa-10 men met de ontvette tarwekiemen proteïnen uit ontvette oliezaden zoals aardnoten, katoenzaad, soja of sesam, fracties van andere granen zoals koren, haver of rijst, melkproteïnen zoals caseïnaten en niet-vette droge taptemelkprodukten, plantaardige vezels zoals tarwezemelen, havergrutten, en plantaardige proteïnen zoals tarwe-15 gluten, worden opgenomen. Verder kunnen vóór de extrusiestap stabiele vetten als hulpstof aan de ontvette tarwekiemen worden toegevoegd. Dergelijke vetten omvatten gehydrogeneerde oliën of vetten en deze kunnen worden toegevoegd tot een gehalte van 15 % of meer. Elk van de voornoemde stoffen kunnen worden toegevoegd om de 20 functionele en voedingseigenschappen van het produkt te wijzigen.

Zo wordt bijvoorbeeld door het toevoegen van caseïne aan het produkt niet alleen de voedingswaarde verhoogd maar ook de dichtheid verlaagd van de deeltjes/. Toevoeging van 4 % caseïne leidt tot een vermindering van de dichtheid met ongeveer 10 % en toevoeging van 8 % casei-25 ne tot een vermindering van de dichtheid met ongeveer 20 %. Verder kunnen kleurstoffen, smaakstoffen, vitaminen en mineralen in het produkt worden opgenomen. Hoewel deze stoffen aan het produkt kunnen worden toegevoegd of daarmee worden gemengd na het extruderen, worden zij bij voorkeur toegevoegd tijdens het conditioneren.

30 De uitvinding omvat verder het bekleden van het geëxtrudeerde produkt met een eetbare bekleding zoals vet, suiker, maïssiroop, dextrose, schellak, zeine, bijewas en fructose.

Het is duidelijk, dat de uitvinding niet beperkt 8020096 -11- is tot boven aangegeven uitvoeringsvormen en dat alle mogelijke varianten onder de uitvinding c.q. gevraagde rechten vallen.

8020096

Claims (22)

1. Voedselprodukt waarvan het hoofdbestanddeel bestaat uit ontvette, geëxtrudeerde tarwekiemen, welk produkt een geëxpandeerde open celstructuur bezit, een brokkelige en brosse 5 textuur en een aangename lichte en mild nootachtige smaak (zonder aanvullende smaakstoffen), en dat bij aanwezigheid van lucht bij kamertemperatuur stabiel is.

2. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het oliegehalte in de ontvette, geëxtrudeerde tarwe- 10 kiemen tenhoogste 1 gew.% bedraagt.

3. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het protelnegehalte tenminste 20 gew.% bedraagt.

4. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullende smaak- 15 stoffen bevat.

5. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullende vitaminen bevat.

6. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het 20 kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullend oliezaad-protelne bevat.

7. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid toegevoegde plantaardige vezels bevat.

8. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullende plantaardige proteïnen bevat.

9. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met Het kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullende melk- 30 proteïnen bevat.

10. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullende eetbare smaakstoffen bevat. 8020096 ♦ - 13 -

11. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met hfet kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullende eetbare kleurstoffen bevat.

12. Voedselprodukt volgens conclusie 1, mét het 5 kenmerk, dat het produkt een kleine hoeveelheid aanvullende eetbare bekledingen bevat.

13. Voedselprodukt volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het produkt tot 15 gew.% van een aanvullend verzadigd eetbaar vet bevat.

14. Werkwijze voor het bereiden van een voedsel produkt, met het kenmerk, dat tarwekiemen worden ontvet tot een oliegehalte van niet meer dan 5 %, de ontvette tarwekiemen worden geconditioneerd tot een vochtgehalte van 12 % en tot een temperatuur van 65,6° C om 15 een vrijstromend, geconditioneerd tarwekiemprodukt te verkrijgen, het vochtgehalte van het geconditioneerde tarwekiemprodukt wordt verhoogd tot 12-25 gew.%, het geconditioneerde tarwekiemprodukt met een geregeld vochtgehalte mechanisch wordt bewerkt bij verhoogde tempera-20 tuur en onder verhoogde druk gedurende een voldoende lange tijd om het tarwekiemprodukt te koken, het gekookte tarwekiemprodukt in de atmosfeer wordt geëxtrudeerd om het te laten expanderen, en het geëxpandeerde, geëxtrudeerde produkt wordt 25 gedroogd tot een vochtgehalte van niet meer dan ongeveer 8 gew.%.

15. Werkwijze volgens conclusie 14, met het kenmerk , dat het vochtgehalte van het geconditioneerde tarwekiemprodukt wordt verhoogd van ongeveer 15 tot ongeveer 17 gew.% om daarna mechanisch te worden bewerkt bij verhoogde temperatuur en onder 30 verhoogde druk.

16. Werkwijze volgens conclusie 14, met het kén-merk, dat het geconditioneerde tarwekiemprodukt mechanisch wordt bewerkt bij een temperatuur van ongeveer 177° C en onder verhoogde 8020096 - 14 - druk.

17. Werkwijze volgens conclusie 14, met het kenmerk, dat het ontvette tarwekiemprodukt een vetgehalte heeft van niet meer dan 1 gew.%.

18. Werkwijze volgens conclusie 14, met het ken- merJc, dat het geëxtrudeerde produkt wordt gedroogd tot een vochtgehalte van niet meer dan 4 gew.%.

19. Werkwijze voor het bereiden van een voedsel-produkt, met het kenmerk, dat 10 (1) tarwekiemen worden ontvet tot een olie of vetgehalte van niet meer dan ongeveer 5 gew.%, aan het meel vocht wordt toegevoegd om een mengsel met een vochtgehalte van ongeveer 12-25 gew.% te vormen, (2) het mengsel mechanisch wordt bewerkt bij 15 verhoogde temperatuur en onder verhoogde druk gedurende een voldoende lange tijd om het mengsel om te zetten in een vloeiend en vormbaar deeg, (3) het vloeiende en vormbare deeg door beperkte openingen in de atmosfeer wordt geëxtrudeerd waardoor het deeg 20 expandeert onder vorming van een geëxpandeerde open celstructuur, (4) het geëxtrudeerde produkt wordt gedroogd tot een vochtgehalte van niet meer dan ongeveer 12 gew.%.

20. Werkwijze volgens conclusie 19, met het kenmerk, dat de verhoogde temperatuur ongeveer 177° C bedraagt.

21. Werkwijze volgens conclusie 19, met het ken merk, dat de ontvette tarwekiemen niet meer dan 1 gew.% olie of vet bevatten.

22. Werkwijze volgens conclusie 19, met het kenmerk, dat het produkt wordt gedroogd tot een vochtgehalte van niet 30 meer dan 4 gew.%. 8020096