NL7900459A

NL7900459A - Farmaceutisch preparaat en werkwijze ter bereiding daarvan.

Info

Publication number: NL7900459A
Application number: NL7900459A
Authority: NL
Original assignee: Hendrik Coenraad Hemker Prof D
Priority date: 1979-01-19
Filing date: 1979-01-19
Publication date: 1980-07-22
Also published as: BE881238A; GB2050833B; GB2050833A; WO1980001456A1; SE8006550L

Description

4, * M.O. 26.701

Prof. Dr. Hendrik Coenraad Hemker, te MAASTRICHT.

Farmaceutisch preparaat en werkwijze ter "bereiding daarvan.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een farmaceutisch preparaat, dat anti-hemofiliefactor (factor YIIl) als werkzame stof bevat, alsmede op een werkwijze ter bereiding daarvan.

Hemofilie A is een ziekte, waarbij stollingsfactor VIII 5 voorkomt als een genetische variant, die onwerkzaam is. Dij de ziekte van Von Willebrand komt stollingsfactor VIII in lage concentratie in het bloedplasma voor. Beide ziekten worden gekenmerkt door een abnormale bloedingsneiging. De bloedingen kunnen levensbedreigend zijn, maar ook tot ernstige invalidi- 10 teit leiden, onder andere door hemartrose en spieratrofie.

De therapie bestaat uit het toedienen van factor VTII.

Dit kan alleen langs intraveneuze weg geschieden, omdat factor VIII zeer gevoelig is voor proteolytische enzymen, waardoor het oraal toedienen van factor VIII niet resulteert in de opname 15 daarvan in het bloed. De toediening van factor VIII wordt toegepast als er bloedingen zijn en profylaktisch voor operaties of voor situaties, waarbij een verhoogd risico voor bloeding bestaat (sportbeoefening bijvoorbeeld). Het nadeel van deze toedienings-wijze is de noodzakelijke venapunctie. Ofschoon er patiënten zijn 20 die zichzelf deze injecties toedienen, zijn de eisen van steriliteit en techniek van de venapunctie van dien aard, dat meestal hulp in een medisch centrum nodig is. Verder is de noodzakelijke venapunctie soms moeilijk, zoals bij dikke patiënten of bij patiënten waarbij venen door herhaald prikken gecicatri- 25 ceerd zijn. Een orale behandeling van hemofilie is daarom dringend gewenst.

Gevonden werd nu, dat farmaceutische preparaten, die anti-hemofiliefactor (factor VIII) als werkzame stof bevatten, bij

0 ίϊ A 5 S

ff > '•'ï 2

J

orale toediening effectief zijn, wanneer de anti-hemofiliefactor is opgenomen in uit fosfolipiden gevormde liposomen.

Onder uit fosfolipiden gevormde liposomen worden structuren verstaan, die opgebouwd zijn uit een aantal concentrische schillen (te vergelijken met een ui ), waarvan de totale diameter 5 500 - 1000 nm kan bedragen. Deze liposomen worden gevormd, wanneer men fosfolipiden in water suspendeert. Indien de liposomen worden gevormd, dat wil zeggen de fosfatiden worden gesuspendeerd in een oplossing van anti-hemofiliefactor (factor VIII), wordt deze stof eveneens tussen de schillen opgevangen. Gebleken is, 10 dat de stof op deze wijze als het ware verpakt wordt en in het maagdarmkanaal in hoge mate beschermd wordt, zodat de stof niet kan worden afgebroken, voordat deze in de bloedbaan kan worden opgenomen.

Het gebruikte dragermateriaal, dat wil zeggen de lipiden, 15 komen normaal in het lichaam voor en vormen tevens een normaal bestanddeel van onze voeding (met name ei, vis en vlees) zodat zij als niet-toxisch beschouwd kunnen worden.

Het fosfolipide, waaruit de liposomen volgens de uitvinding zijn gevormd, is bij voorkeur ei-lecithine, hoewel hiervoor in 20 principe alle lecithines (bijvoorbeeld soja-lecithine) in aanmerking komen.

Ei-lecithine is echter gemakkelijk verkrijgbaar en bevat geen toxische stoffen.

Bij voorkeur zijn de liposomen uit een mengsel van fosfo- 25 lipiden met een netto geladen lipide gevormd. Dit lipide brengt een lading aan in de dubbellaag van het fosfolipide, waardoor de afstand tussen de dubbellagen wordt vergroot. Hierdoor wordt factor VIII gemakkelijker tussen de schillen van het fosfolipide opgenomen. Als voorbeelden van dergelijke geladen lipiden 50 kunnen vetalcoholfosfaten, zoals dicetyl-fosfaat, maar ook fosfatidezuren en vrije vetzuren met lange keten, zoals olie-zuur, worden genoemd. Bij voorkeur is het geladen lipide een fosfatidezuur, in het bijzonder een natuurlijk voorkomend fos-fatidezuur. Laatstgenoemde natuurlijke fosfatidezuren zijn in 55 het algemeen mengsels, waarbij de vetzuurresten afgeleid zijn van pennitinezuur, stearinezuur en oliezuur.

7900459 3

Be uitvinding betreft ook een werkwijze ter bereiding van een farmaceutisch preparaat, dat anti-hemofiliefactor (factor VIII) als werkzame stof bevat. Deze werkwijze heeft als kenmerk, dat men fosfolipide-liposomen vormt bij aanwezigheid van factor VIII.

In het algemeen wordt deze werkwijze uitgevoerd door een fosfo- 5 lipide te suspenderen in een waterige oplossing van factor VIII.

Dit suspenderen kan geschieden met behulp van ultrageluid, doch ook heel gemakkelijk door het fosfolipide op te lossen in een vluchtig oplosmiddel zoals ethanol, de oplossing in een kolf te brengen en daarin in te dampen zodanig, dat het fosfolipide in 10 een dunne laag op de binnenwand van de kolf wordt afgezet. Wanneer men daarna een waterige oplossing van factor VIII toevoegt en het mengsel, na toevoeging van enige glaskraaltjes krachtig zwenkt, ontstaat een melkachtige suspensie van liposomen.

Deze kunnen worden afgecentrifugeerd en desgewenst weer worden 15 gesuspendeerd in water of een fysiologische zoutoplossing. De liposoom-suspensie kan verder worden verwerkt tot een oraal in te nemen drank, die bijvoorbeeld smaakcorrigentia kan bevatten.

Ook kan men de liposoomsuspensie in geconcentreerde of verdunde vorm in zachte gelatinecapsules brengen. Eventueel zijn de pre- 20 paraten zodanig samengesteld dat zij eerst in de darm en niet in de maag uiteenvallen.

Plasmafracties, die rijk zijn aan factor VIII kunnen op verschillende wijze worden bereid. In dit verband kan worden verwezen naar Vox Sanguinis JO (1976) biz. 1-22. In de praktijk 25 wordt een aan factor VIII rijke plasmafractie het gemakkelijcst verkregen door plasma enige tijd bij lage temperatuur te bewaren, waarbij een neerslag ontstaat, dat kan worden afgecentrifugeerd.

Dit neerslag wordt cryoprecipitaat genoemd en is uitstekend geschikt voor toepassing in de onderhavige preparaten, Cryopre- 30 cipitaat bevat ook fibrinogeen. Verrassenderwijze is gebleken, dat uit cryoprecipitaat een groter percentage factor VIII in de liposomen wordt opgenomen, dan van fibrinogeen. De farmaceutische preparaten volgens de uitvinding bevatten daarom minder fibrinogeen per gewichtseenheid factor VIII dan het cryopre- 55 cipitaat waarvan uitgegaan is.

-j λ λ λ ? r s"< / 0 v u ”* y y i * 4 ·

Bij de werkwijze volgens de uitvinding gebruikt men bij voorkeur eilicithine als fosfolipide, in het bijzonder eilecithine gemengd met een geladen lipide, waarvoor bij voorkeur een fosfati-dezuur, in het bijzonder een natuurlijk fosfatidezuur wordt gekozen. 5

De voordelen van de preparaten volgens de uitvinding zijn evident. De bereidingswijze is eenvoudig. Bovendien behoeft deze niet strikt steriel te geschieden. Het is echter gewenst ervoor te zorgen, dat het preparaat niet kan bederven door aantasting door micro-organismen. 10

Hoewel slechts ongeveer 30% van de in de preparaten aanwezige hoeveelheid factor YIII na orale toediening in de bloed- e baan wordt opgenomen, bezitten de preparaten volgens de uitvinding het voordeel, dat de afgifte van factor YIII aan het bloed vertraagd plaatsvindt. Bij intraveneuze toediening, waarbij factor 15 YIII uiteraard voor 100% in de bloedbaan terechtkomt, neemt men een halfwaardetijd van 14 uur waar. Door het effect van de vertraagde afgifte is de bloedspiegel gedurende de tweede dag na toediening van de onderhavige preparaten daarom gelijk aan of zelfs groter dan bij intraveneuze toediening. 20

De uitvinding wordt toegelicht aan de hand van het volgende voorbeeld.

Yoorbeeld.

Bereiding van het preparaat • Aan twee rondbodemkolven van 250 ml wordt aan elk 50 ml 25 van een eilecethine-oplossing (Eoch-Light; 1 g/10 ml ethanol) en 10 ml van een fosfatidezuur-oplossing (Eoch-Light; 20 mg/ml chloroform) toegevoegd.

De oplosmiddelen worden bij ongeveer 45°C met behulp van een op een waterstraalpomp aangesloten rotatieverdamper afge- 30 dampt. Op deze wijze blijven de lipiden achter als een dunne laag op de binnenwand van de kolf. Aan één der kolven wordt 100 ml van een isotone (0,9 gew.% HaCl) oplossing van een factor YIII verrijkt preparaat (AHE-Eonzentrat SHE (human); Zentral Laboratorium Blutspendedienst SEE Switzerland; 10 ml gelyofili- 35 seerd bevat ongeveer 230 E factor YIII) toegevoegd, alsmede enige 7 § 0 0 4 S 9 5 glaskraaltjes. Het mengsel wordt met de hand krachtig rondgezwenkt totdat de lipidenfilm Tan de wand is verdwenen (5 a 10 minuten). De ontstane melkachtige suspensie wordt 20 minuten gecentrifugeerd hij 27.000 x g waardoor de liposomen gaan drijven. De onderstaande vloeistof wordt toegevoegd aan de an- 5 dere kolf en wederom geschud in aanwezigheid van glaskraaltjes, totdat alle liposomen zijn gevormd. Ha afcentrifugeren kan in de onderstaande vloeistof de hoeveelheid niet ingevangen factor VIII worden bepaald. Beide liposoomfracties van de centrifu-gaties worden gemengd, waarna ze, eventueel na verdunning met 10 fysiologische zoutoplossing en/of op smaak brengen, oraal kunnen worden toegediend.

De hoeveelheid ingevangen factor VIII bedroeg op deze wijze ongeveer 80%. De hoeveelheid ingevangen fibrinogeen bedroeg slechts 25%, zodat hier een verrijking aan factor VIII heeft 15 plaatsgevonden.

Factor VIII werd bepaald met de "one stage" methode van Veldkamp (ïhrombos. Diathes haemorrh. Ij?, 279 (1968)).

Hesuitaten

Een typisch experiment is geïllustreerd in bijgaande figuur. 20 Op tijdstip 0 (patiënt nuchter) werden 800.eenheden factor VIII in de vorm van het op bovenstaande wijze verkregen preparaat per os toegediend. Daarop stijgt het gehalte aan factor VIII in het plasma tot ongeveer 10% van de normale waarde en blijft gedurende 50 uren/ongeveer 5% van de normale waarde. Hierbij 25 moet opgemerkt worden dat men bij een factor VIII gehalte van 5% spreekt van lichte hemofilie, dat wil zeggen een ziektebeeld, waarbij slechts zeer zelden spontane bloedingen optreden.

De lage dosering van het voorbeeld geeft dus al gedurende twee etmalen een effectieve profylax 30

In de fig. geeft de lijn A aan, hoe het concentratiever-loop geweest zou zijn, indien dezelfde hoeveelheid factor VIII intraveneus zou zijn toegediend. Lijn B geeft het gevonden verloop weer, bij toediening per os. Het verdient vermelding, dat de proefpersoon voor de toediening leed aan hematurie en 35 dat deze afwijking van 2 tot 60 uur na de toediening afwezig was om daarna weer terug te komen. Toediening van factor VII.I afzon- 7 0 o c - ~

Claims

1. Farmaceutisch preparaat, dat anti-hemofiliefactor (factor VIII) als werkzame stof "bevat, met het kenmerk, 5 dat het preparaat voor orale toediening geschikt is en factor VIII is opgenomen in uit fosfo-lipiden gevormde liposomen.

2. Preparaat volgens conclusie 1, met het ken merk, dat de liposomen uit fosfolipiden en een netto geladen lipide zijn gevormd. 10

3· Preparaat volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat het fosfolipide eilecithine is.

4· Preparaat volgens conclusies 1-3, met het kenmerk, dat de netto geladen lipofiele stof een fosfatide-zuur is. 15

5. Preparaat volgens conclusie 4» met het kenmerk, dat het fosfatidezuur een natuurlijk fosfatidezuur is, met oliezuur-, palmitinezuur- en stearinezuurresten als vetzuurbestanddelen.

6. Werkwijze ter "bereiding van een farmaceutisch preparaat, 20 dat antihemofiliefactor (factor VIII) als werkzame stof bevat, met het kenmerk, dat men fosfolipide-liposomen vormt bij aanwezigheid van factor VIII.

7. Werkwijze volgens conclusie 6,met het kenmerk, dat men een fosfolipide suspendeert in een waterige op- 25 lossing van factor VIII.

8. Werkwijze volgens conclusie 6 of 7» met heb kenmerk, dat men een fosfolipide en een netto geladen lipofiele stof suspendeert in een waterige oplossing van factor VIII. 30

9. Werkwijze volgens conclusie 6-8, met het kenmerk, dat het fosfolipide eilecithine is.

10. Werkwijze volgens conclusies 6-8, met het kenmerk, dat de netto geladen, lipofiele stof een fosfatidezuur is. 35

11. Werkwijze volgens conclusie 10, met het ken- 7900459 merk, dat het fosfatidezuur een natuurlijk fosfatidezuur is met oliezuur-palmitinezuur en stearinezuurresten als vetzuurbe-standdelen.

7. A Λ A λ 1 / ^ ν ·ν 0 3