NL1036140C - Blokkeerbare scharnierconstructie. - Google Patents

Description

BLOKKEERBARE SCHARNIERCONSTRUCTIE

De onderhavige uitvinding betreft een blokkeerbare scharnierconstructie voor het scharnierend verbinden van ten 5 minste twee elementen. Een dergelijke scharnierconstructie is bijvoorbeeld nuttig en bruikbaar in een step, fiets, in het bijzonder een vouwfiets, etc. Een dergelijke scharnierconstructie kan dan bijvoorbeeld worden toegepast in de stuurpen om deze blokkeerbaar te kunnen scharnieren 10 voor het in en uitklappen van het stuur, en een soortgelijke overweging geldt voor stepachtige voertuigen, wanneer deze inklapbaar dienen te zijn.

In het algemeen wordt opgemerkt, dat een dergelijke scharnierconstructie omvat een rotatie as, welke is 15 verbonden met een eerste van de twee elementen, en een de rotatie as aangrijpend orgaan, dat is verbonden met de andere van de twee elementen. Aldus is een gewone scharnierconstructie omschreven en gedefinieerd. Voor het blokkeren daarvan zijn diverse oplossingen bekend in de 20 techniek.

Zo is het mogelijk, dat een pen, zoals een splitpen, kan worden gestoken door de rotatie as en een de rotatie as aangrijpende bus als uitvoeringsvorm van het orgaan. Als dan kan worden verzekerd, dat de scharnierconstructie 25 geblokkeerd is. Echter, dit kan slechts in een zeer beperkt aantal hoekstanden van de elementen ten opzichte van elkaar worden verwezenlijkt. Als een dergelijke vergrendeling of blokkering in vele standen gewenst zou zijn, dan dienen vele boorgaten in de bus en/of de rotatie as te worden 30 aangebracht, hetgeen een mechanische verzwakking daarvan oplevert.

Er zijn ook configuraties bekend, waarbij een blokkering of vergrendeling buiten om de as en het orgaan is 1036140 2 verwezenlijkt. Dergelijke oplossingen hebben echter vaak te leiden van slijtage. Daarmee is namelijk niet op lange termijn te verzekeren, dat een spelingsvrije blokkering of vergrendeling van de twee op zich scharnierbare elementen 5 ten opzichte van elkaar kan worden gewaarborgd, in het bijzonder niet, wanneer daadwerkelijk slijtage is opgetreden. Het spreekt voor zich, dat in het bijzonder in het geval van een inklapbare stuurpen op een fiets of step of ander soortgelijk voertuig, waarin speling optreedt bij 10 een scharnierconstructie daarvan, kan leiden tot zeer ongewenste situaties, zo niet potentieel gevaarlijke omstandigheden.

De onderhavige uitvinding is ontwikkeld met als doel het verhelpen van de bovenstaande nadelen van de bekende 15 techniek, of althans het verminderen daarvan. Hiertoe is een scharnierconstructie verschaft met alle eigenschappen van de enkelvoudige onafhankelijke conclusie. Daarbij is een grendelplaat aangebracht aan ten minste de as en/of het orgaan en werkt een vergrendeling in op de omtrekvorm van de 20 grendelplaat. Aldus kan in samenwerking van de grendelplaat en de vergrendeling een sluitvorm worden gedefinieerd, en deze kan worden ontworpen om voor slijtage ongevoelige contactvlakken tussen de grendelplaat en de vergrendeling te verschaffen.

25 Binnen het kader van de onderhavige uitvinding zijn vele geprefereerde uitvoeringsvormen mogelijk, waarvan er enkele hieronder bij wijze van niet-limitatief voorbeeld aan de orden zullen komen. Zo zijn enkele van deze mogelijke uitvoeringsvormen ook gedefinieerd in de afhankelijke 30 conclusies.

Zo is het mogelijk, dat de contactvlakken een ten opzichte vein elkaar divergerende vorm hebben. In een dusdanige uitvoeringsvorm levert slijtage van de 3 contactvlakken slechts als gevolg op, dat de vergrendeling en de grendelplaat dieper in en op elkaar aangrijpen. Aldus worden de contactvlakken in een dergelijke situatie, die optreedt na slijtage, zelfs groter en kan verrassend worden 5 geconstateerd, dat slijtage zelfs een nog meer spelingsvrije situatie op kan leveren als gevolg van een verhoogde stabiliteit en interactie tussen de grendelplaat en de vergrendeling.

In nog een andere voorkeursuitvoeringsvorm kan de 10 vergrendeling ten minste een nok aan een kantelarm omvatten. Dit kan een zeer eenvoudige verwezenlijking zijn van een vergrendeling, die op en neer kan worden gekanteld, bijvoorbeeld om een draai as. De nok kan dan vallen in een uitsparing in de omtrekvorm van de grendelplaten en op z'n 15 plaats worden gehouden, bijvoorbeeld met behulp van een veer of ander trekelement of duwelement. De eenvoud vormt hier de aantrekkingskracht voor deze uitvoeringsvorm. Daarbij kan het mogelijk zijn, dat als de kantelarm om een draai as kantelbaar is, dat de nok is gelegen op een afstand van die 20 draai as en de nok gebogen contactvlakken heeft. Bij voorkeur zijn de contactvlakken dan ook weer divergent.

In een verdere uitvoeringsvorm kan de omtrekvorm van de grendelplaat ten minste één uitsparing omvatten met een met de vergrendeling overeenkomende vorm, zoals die van een nok. 25 Aldus kan een goede samenwerking tussen de vergrendeling en de uitsparing in de omtrekvorm van de grendelplaat worden verwezenlijkt om een adequate vergrendeling van de scharnierconstructie te verschaffen. Daarbij is het mogelijk, dat de vorm van de uitsparing een grotere 30 effectieve diepte heeft ten opzichte van de omtrekvorm van de grendelplaat, dan de afstand, tot waar de vergrendeling in staat is te verzinken in de uitsparing. Aldus kan ruimte worden geboden, die progressief kan worden ingenomen 4 naarmate de vergrendeling of de grendelplaat respectievelijk slijtage begint te vertonen langs de contactvlakken. In een dergelijk geval kan de vergrendeling namelijk ook dieper binnendringen in de grendelplaat, waarvoor ruimte is geboden 5 in de vorm van de grotere effectieve diepte daarvan.

In nog weer een andere geprefereerde uitvoeringsvorm vertoont de vergrendeling de eigenschap van ten minste een uitsparing aan een kantelarm, welke uitsparing overeenkomt met de omtrekvorm van de grendelplaat. Het betreft hier dan 10 derhalve een omgekeerde configuratie ten opzichte van die, waar een nok of pen of ander element van een vergrendeling valt in een uitsparing in een grendelplaat. Een dergelijke omkering kan eveneens de hiervoor genoemde voordelen verwezenlijken, bijvoorbeeld en in het bijzonder met 15 betrekking tot divergerende vormen van contactvlakken, om voor slijtage ongevoelige vergrendeling te kunnen verwezenlijken.

Hieronder zal in detail een aantal uitvoeringsvormen van de onderhavige uitvinding worden beschreven onder 20 verwijzing naar de bijgevoegde figuren, waarin aanzichten van diverse uitvoeringsvormen bij wijze van voorbeeld en niet bij wijze van limitatie zijn weergegeven, waarbij gelijke en soortgelijke elementen, componenten en aspecten of overwegingen zijn aangeduid met gelijke 25 referentienummers, en waarin:

Fig. 1 een zijaanzicht toont van een step-vormig voertuig met een scharnier constructie volgens de onderhavige uitvinding;

Fig. 2 een perspectivisch aanzicht toont van de 30 scharnierconstructie in fig. 1;

Fig. 3 een uiteen genomen aanzicht toont van de scharnierconstructie van frg. 2; 5

Figuren 4, 5 en 6 de verschillende werkingstoestanden tonen van de scharnierconstructie in figuren 1, 2 en 3;

Fig. 7 een schematisch zijaanzicht toont van een alternatieve configuratie van een scharnierconstructie 5 volgens de onderhavige uitvinding;

Fig. 8 nog een andere alternatieve uitvoeringsvorm toont van een scharnierconstructie volgens de onderhavige uitvinding.

In fig. 1 is een zijaanzicht step-vormig voertuig 1 10 weergegeven, dat een plateau 2 omvat, waarop een gebruiker kan staan. Aan de voor- en achterzijde van het voertuig 1 zijn wielen 3 aangebracht, waarmee het voertuig 1 kan rollen over een ondergrond.

Een stuur 5 van het voertuig 1 is onder tussenkomst van 15 een stuurpen 4 scharnierbaar aan het voertuig 1 aangebracht om een scharnierconstructie 6. Daarmee is het mogelijk, het stuur 5 aan de stuurpen 4 neer te klappen in de richting van pijl A en aldus een opvouwbare configuratie te verschaffen. Het doel van de onderhavige uitvinding is het verschaffen 20 van een scharnierconstructie op zodanige wijze, dat deze in hoofdzaak voor slijtage ongevoelig is. De oplossing voor dit probleem wordt gevonden in de vormgeving van de vergrendeling, die samenhangt met de scharnierconstructie 6. Deze is in meer detail weergegeven in fig. 2. Daarmee is 25 bovendien de configuratie met een enkele handeling te bedienen.

In fig. 2 is getoond, dat de scharnierconstructie 6 een bedieningshendel 7 omvat, welke zich in het aanzicht van fig. 1 voorwaarts uitstrekt. Het kan van voordeel zijn om te 30 zorgen, dat de bedieningshendel 7 een andere stand inneemt, zodat uitstekende delen kunnen worden verminderd of geminimaliseerd. De hendel 7 maakt deel uit van een in hoofdzaak Y-vormige kantelarm 8, waarvan de benen grijpen om 6 de stuurpen 4. De Y-vormige kantelarm 8 is kantelbaar om draaias 9 in de richting van dubbele pijl B. Als de hendel 7 opwaarts wordt bewogen, komt een nok 10 aan de kantelarm 8 uit een uitsparing 11 in de omtrekvorm van een hier 5 cirkelvormige grendelplaat 12. In de omtrekvorm van de grendelplaat 12 zijn twee uitsparingen 11 aangebracht. Als de hendel 7 omhoog is bewogen, komt de nok 10 uit de uitsparing 11, en kan de stuurpen 4 omlaag worden geklapt in de richting van pijl A in fig. 1. In een dergelijke 10 neergeklapte toestand kan de nok 10 aan de kantelarm 8 in de andere van de uitsparingen 11 worden gepositioneerd om de stuurpen 4 in de neergeklapte toestand te vergrendelen, zoals die is weergegeven in stippellijnen in fig. 1.

Om ervoor te zorgen, dat de nok 10 in een op voorhand 15 bepaalde positie van de stuurpen 4 valt in een van de uitsparingen 11 in de omtrekvorm van de grendelplaat 12, kan een veer 13, waarvan in fig. 2 slechts een deel is weergegeven, inwerken op de kantelarm 8 om hierop een kracht uit te oefenen in de richting van de grendelplaat 12.

20 De grendelplaat 12 is op zich vast gemonteerd aan een rotatie as 14 van de scharnierconstructie. De rotatie as 14 is vast en niet draaibaar verbonden met een drager 15. Aan het neerwaarts georiënteerde uiteinde van de stuurpen 4 is een orgaan 16 aangebracht, dat is bedoeld om de rotatie as 25 14 aan te grijpen. Het orgaan 16 is vrij scharnierbaar of draaibaar om de rotatie as 14.

Voor het blokkeren van de vrije scharnierbaarheid of zwenkbaarheid of draaibaarheid van de stuurpen 4 om de rotatie as 14 is de vergrendeling aangebracht in de vorm van 30 de kantelarm 8 met de daaruit stekende nokken 10, welke zijn bedoeld en vormgegeven om te vallen in de uitsparingen 11 aan de grendelplaat 12, die vast is aangebracht aan de basis 15.

7

In figuren 4, 5 en 6 is de werking van de scharnierconstructie 6 volgens de onderhavige uitvinding weergegeven.

Wanneer de hendel 7 omhoog wordt bewogen vanuit de 5 toestand in fig. 4, komt de nok 10 uit de uitsparing 11. Daarmee is het scharnieren van de stuurpen 4 om de rotatie as 14 vrijgegeven. De stuurpen 4 kan dan zwenken naar een of elk van beide van de standen, die in figuren 5 en 6 zijn getoond. De in fig. 5 getoonde stand komt overeen met de 10 weergave in stippellijnen van de stuurpen 4 in fig. 1. Duidelijk zal zijn, dat door het aanbrengen van een aanvullende uitsparing 11 in de buitenomtrek vorm van de grendelplaat 12, de stuurpen 4 ook in deze stand ten opzichte van de overige delen van het voertuig 1 kan worden 15 geblokkeerd. Ook is beter weergegeven op welke wijze de veer 13 functioneert om de nok 10 in de uitsparing 11 te houden.

In de tegenover gelegen toestand, zoals die in fig. 6 is weergegeven, kan het stuur 5 aan de stuurpen 4 dienst doen als handvat om het voertuig 1 voort te slepen. Een 20 stijve of starre spelingsvrije verbinding is in dergelijke gebruikstoestand niet nodig, en vandaar dat in fig. 6 de nok 10 niet in een overeenkomstige uitsparing hoeft te vallen.

Het zal duidelijke zijn, na kennisneming van het voorgaande, dat vele alternatieve en aanvullende 25 uitvoeringsvormen en mogelijkheden zich aan de vakman zullen opdringen. Zo is in fig. 7 een in zijaanzicht vijfhoekige grendelplaat weergegeven met een kantelarm 17 zonder nok daaraan, maar met een uitsparing 18, welke is ontworpen om te vallen over een deel van de buitenomtrek van de 30 vijfhoekige grendelplaat 19. Ook hiermee is een effectieve blokkering of vergrendeling te verwezenlijken, die in vijf verschillende standen kan worden yeblokkeerd.

8

Opgemerkt wordt, dat een vijfhoekige grendelplaat het voordeel vertoond, dat elke hoek stomp is en dat derhalve de contactvlakken duidelijk ten opzichte van elkaar divergeren. Zou het buitenoppervlak of de omtrekvorm van de grendelplaat 5 19 of het binnenoppervlak van de uitsparing 18 aan de kantelarm 17 slijtage beginnen te vertonen, dan is de uitsparing 18 diep genoeg om de grendelplaat 19 hierin op te kunnen blijven nemen zonder speling te beginnen te vertonen.

Dit geldt eveneens voor de uitvoeringsvorm van de 10 figuren 2-6 met dien verstande, dat daar de nok 10 en de uitsparing 11 niet alleen een divergerende, maar zelfs een gebogen vormgeving hebben. Aldus is daadwerkelijk sprake van contactvlakken, en niet slechts van contactpunten, waarmee slijtage effectief kan worden verdeeld over gehele vlakken 15 in de plaats van slechts enkele punten.

De uitvoeringsvorm van fig. 8 vertoont dan verder nog een grendelplaat 21 met een driehoekige omtrekvorm. Ook hier is de vergrendeling gevormd door een kantelarm 22 met een uitsparing 23 voor opname van ten minste twee hoeken van de 20 driehoekige grendelplaat 21. Een uitstulping 24 aan de kantelarm 22 is enigszins buigzaam en valt als zodanig als een kliksluiting om de daarin georiënteerde punt 25 van de driehoekige grendelplaat 21.

Zo moge duidelijk zijn, dat vele alternatieve en 25 aanvullende uitvoeringsvormen mogelijk zijn binnen het kader van de onderhavige uitvinding, die allen moeten worden beschouwd als gelegen binnen het bereik van de beschermingsomvang volgens de letter of de geest van de bijgevoegde conclusies. Alle combinaties van mogelijke 30 uitvoeringsvormen en aspecten daaruit zijn bedoeld om te zijn omvat door het beschermingsbereik van de uitvinding. Er j-8 in nel voorgaande bij wijze van voorbeeld gerefereerd naar een step-vormig voertuig, maar een dergelijke 9 scharnierconstructie en in het bijzonder vergrendeling daarvoor kan eigenlijk ook geheel los worden gezien van enig voertuig en is als zodanig dan dus ook gedefinieerd in de bijgevoegde conclusies - los van enig beoogde toepassing; zo 5 is het mogelijk de uitvinding toe te passen in vouwladders en tentstokken, etc.

1036140

Claims (9)

1. Scharnierconstructie voor het scharnierend verbinden van ten minste twee elementen, omvattende: 5. een rotatie-as, welke is verbonden met een eerste van de twee elementen; en - een de rotatie-as aangrijpend orgaan, dat is verbonden met de andere van de twee elementen, met het kenmerk, dat 10. bij ten minste één uiteinde van een samenstel van de as en het orgaan een grendelplaat aan één van de as en het orgaan is aangebracht; en - een selectief op de grendelplaat inwerkende vergrendeling is verschaft, welke met de andere van de as en het orgaan is 15 verbonden, waarbij de vergrendeling althans in een vergrendelde toestand ten minste gedeeltelijk inwerkt op de omtrekvorm van de grendelplaat, en een aldus gedefinieerde sluitvorm voor slijtage ongevoelige contactvlakken tussen de grendelplaat en de vergrendeling omvat.

2. Scharnierconstructie volgens conclusie 1, waarbij de contactvlakken een ten opzichte van elkaar divergerende vorm hebben.

3. Scharnierconstructie volgens conclusie 1 of 2, waarbij de vergrendeling ten minste één nok aan een 25 kantelarm omvat.

4. Scharnierconstructie volgens conclusie 3, waarbij de kantelarm om een draai-as kantelbaar is met de nok op een afstand van de draai-as, en de nok gebogen contactvlakken heeft.

5. Scharnierconstructie volgens ten minste één van de voorgaande conclusies, waarbij de omtrekvorm van de grenue±pxaal utUi iiixii^ue e^n uitSpdrin^ omvat met een met de vergrendeling overeenkomende vorm, zoals een nok. 1036140

6. Scharnierconstructie volgens conclusie 5, waarbij de vorm van de uitsparing een grotere effectieve diepte heeft ten opzichte van de omtrekvorm van de grendelplaat dan de afstand tot waar de vergrendeling in staat is te verzinken 5 in de uitsparing.

7. Scharnierconstructie volgens ten minste één van de voorgaande conclusies, waarbij de vergrendeling ten minste één uitsparing aan een kantelarm omvat, welke uitsparing overeenkomt met de omtrekvorm van de grendelplaat.

8. Scharnierconstructie volgens ten minste één van de voorgaande conclusies, waarbij de grendelplaat in hoofdzaak een omtrekvorm heeft uit de groep, welke omvat: rond; driehoekig; vierkant; rechthoekig, etc.

9. Scharnierconstructie volgens ten minste één van de 15 voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat deze in een enkele enkele handeling te bedienen is. 1036140