NL1009658C2 - Scherminrichting en kas waarin zulks is toegepast. - Google Patents

Description

5

10 SCHERMINRICHTING EN KAS WAARIN ZULKS IS TOEGEPAST

De onderhavige uitvinding heeft onder meer betrekking op een scherminrichting voor overwegend horizontale toepassing in een gebouw zoals een kas, voorzien van een scherm dat bedienbaar is naar een gestrekte en een 15 opgevouwen dan wel samengedrukte toestand

Een dergelijk scherminrichtingen wordt algemeen toegepast en is bijvoorbeeld bekend uit de informatiefolder "de trek/duw-installatie van Leen Huisman" ten name van aanvraagster. Deze bekende constructie is voor het naar en vanuit een uitgevouwen toestand bewegen van het scherm voorzien 20 van een bedieningselement. Aan een dwars uiteinde van scherm is een met het bedieningselement verbonden, zogenaamde meeneemlijst aangebracht, doorgaans gevormd door een in aluminium uitgevoerd profiel. Met een dergelijke inrichting kan een deel van een kas licht- en luchtdicht afgeschermd worden om zo de ontwikkeling van planten te beïnvloeden, en kan, meer 25 algemeen het binnenklimaat van een gebouw beïnvloed worden. Goede aansluiting van de randen van een scherm om aansluitende delen van een kas is in de moderne kasplantenteelt van groot belang. Kieren veroorzaken strooksgewijs ongelijkmatige ontwikkeling van het gewas, waardoor dit niet aan één stuk of op dezelfde dag kan worden geoogst of dat de kwaliteit van 30 het geoogst produkt nadelig wordt beïnvloed. Kieren maken ook dat lucht in en uit de afgeschermde ruimte stroomt hetgeen tot gehele danwel plaatselijke afwijking van de gewenste temperatuur leidt, of tot gehele danwel plaatselijke afwijking van een gewenste, doorgaans hoge luchtvochtigheid in de afge- »1009658 2 schermde ruimte. Voorts kunnen luchtwervelingen tocht veroorzaken, hetgeen de conditie van planten nadelig benvloed en de ontwikkeling van infecties ongewenst bevorderd. Dergelijke factoren beïnvloeden de ontwikkeling van het afgeschermd gewas mogelijkerwijs zelfs zodanig dat bij voorbeeld een 5 contractueel vastgestelde leveringsdatum niet gehaald kan worden. Voor een optimale aansluiting van een scherm op bijvoorbeeld een dwars op de bewegingsrichting van het scherm aanwezig kasdeel is het dan ook bekend tegen een lijst of tegen het betreffend kasdeel een uit flexibel en elastisch materiaal gevormd aansluitelement zoals een rubberen lip aan te brengen.

10 Aan de langszijden van het scherm, dat wil zeggen de zich in de bewegingsrichting uitstrekkende zijden van een scherm is het voor dezelfde doeleinden bekend een zogenaamde afhang te realiseren welke aansluit op een ander scherm danwel op een kasdeel zoals een goot. Hiertoe is een in de langsrichting van het scherm opgesteld steunelement zoals een gespannen 15 draad voorzien. De afhang kan zijn gecreeerd door het doek over dit element te hangen, dan wel door het er met behulp van haakelementen aan op te hangen.

Ofschoon de bekende inrichting voldoet aan de eisen van lucht en licht dichtheid heeft deze in het gebruik praktische bezwaren. Zo zijn de genoemde 20 afhangen nodig in verband met de krimp die het scherm in de loop van de tijd vertoond ten gevolge van temperatuur en vochtigheid in de kas, maar ook voor het opvangen van onregelmatigheden in de opbouw van de kas en het scherm. Het scherm wordt dan ook pas bij het aanbrengen van de scherminrichting ter plekke gesneden en gezoomd. Tevens bestaat naderhand 25 het risiko dat het scherm ten gevolge van de genoemde krimp lokaal uitscheurt. Om deze reden dient dan ook tijdig op relatief arbeidsintensieve wijze de verbinding van het scherm met het steunelement handmatig te worden verzet.

De bekende inrichting heeft verder als nadelen dat het opvouwen van 30 het scherm aan de langszijden een prop veroorzaakt waardoor het volledig ï samenduwen van het scherm, en daarmee de gewenste lichtinval beperkt ; wordt. Ook wordt de bekende inrichting bij het in en uitvouwen van het 10096 5 8 3 scherm doorgaans zwaar belast vanwege de meer of minder grote mate van spanning waarmee het scherm ten gevolge van krimp op de zijdelingse steunelementen werkt.

De onderhavige uitvinding heeft tot doel te komen tot een gunstige 5 scherminrichting, in het bijzonder tot een inrichting waarin dergelijke nadelen zijn opgeheven dan wel in vergaande mate zijn ondervangen. Volgens de uitvinding wordt dit bereikt wanneer het scherm, gezien dwars op de bewegingsrichting is opgebouwd uit een relatief breed schermdeel en ten minste één relatief smal schermdeel, en dat ten minste één in de 10 bewegingsrichting gelegen rand van het brede schermdeel althans bestemd is voor vrije, in hoofdzaak horizontale afsteuning op het relatief smalle schermdeel. Met een dergelijke inrichting hoeft, onder behoud van de vereiste lucht en licht afdichtende werking, slechts een zeer smal deel van het scherm in dwarsrichting van het scherm in zijn beweging te worden geleid dan wel 15 beperkt, zodat de invloed van krimp op het scherm, en daarmee de voornoemde nadelen, navenant minder zijn geworden. De uitvinding heeft als belangrijk voordeel dat de maatvoering betrekkelijk onafhankelijk van de specifieke afmetingen van elke kas is geworden, zodanig dat de fabricage van het scherm vooraf in een centrale werkplaats kan plaatsvinden.

20

De uitvinding wordt in het hiernavolgende nader verduidelijkt aan de hand van een niet beperkend uitvoeringsvoorbeeld, onder verwijzing naar de tekening: figuur 1 is een schematisch aanzicht van een kopse gevel van een kas; 25 figuur 2 is een schematisch perspectief vanuit de binnenzijde van een kas; figuur 3 is een perspectivisch aanzicht van een op een spantbalk aangebrachte beugel; figuur 4 is een perspectivisch zijaanzicht van een lijst en zijn bekende 30 verbinding met een bedieningselement; figuur 5 is een schematisch bovenaanzicht van kasdeel, waarbij gesloten schermen nabij een aan te sluiten spant kieren vertonen; 10096 5 8 4 figuur 6 is een schematisch vooraanzicht van een verbindingsconstruc-tie volgens de uitvinding, tussen bedieningselement en lijst, en figuur 7 is een schematische weergave in verticale dwarsdoorsnede, dwars op de bewegingsrichting van een scherminrichting volgens de 5 uitvinding.

Figuur 1 geeft in een aanzicht dwars op de lengterichting van de kas, althans van de daarin ondergebrachte teeltvakken weer: - een tussen nokken van de kas aanwezige, doorgaans uit massief aluminium 10 en in een U-profiel uitgevoerde relatief zware kasgoot 2. Deze steunt in de kas op spanten of pilaren.

- een zich horizontaal en in de langsrichting van de kas uitstrekkend scherm 3; - een bedieningselement 4 voor het scherm 3, hier gedeeltelijk in de vorm van een in vierhoeksprofiel en gedeeltelijk als buis uitgevoerd; 15 - tussenschermen 5 die zich vertikaal en in de langsrichting van de kas uitstrekken en die een afgesloten teeltruimte 6 afschermen van naburige teelt-ruimten 7.

In figuur 2 zijn in een perspectivisch aanzicht vanuit de binnenzijde van de kas aangegeven: 20 - spanten 11 ondersteund door pilaren 10; - overdwars gestrekte lijsten 14 voor het scherm 3, hier uitgevoerd als een geprofileerde plaat, voorzien van een koker-/hoekprofiel via welke de verbinding met een bedieningsstang 4 wordt gerealiseerd; - draden 16, zogenaamde atlasdraden, die in de langsrichting van de kas 25 zowel langs de onderzijde als langs de bovenzijde van een spant 11 gevoerd; - overdwars verlopende spanten 11, hier uitgevoerd als twee boven elkaar gelegen, door vakwerk onderling verbonden spantbalken; - per schermdeel 3 doorgaans meerdere, bijvoorbeeld om de drie meter aangebrachte, dwars op een lijst 14 aangebrachte bedieningselementen 4; 30 - een overdwars opgestelde aandrijfas 19 welke via tandheugels in aandrijven de verbinding staat met meerdere bedieningselementen 4. Deze constructie waarborgt een gelijktijdige aandrijving van de bedieningselementen 4; »1009658 5 - een via een schetsplaat tegen een spant 11 aangebrachte elektromotor 18 die via een haakse overbrenging de aandrijfas 19 aandrijft. De elektromotor is van afstand in- en uitschakelbaar; - overhangen of slabben 20 die de aansluiting tussen twee naast elkaar 5 opgestelde horizontale schermen 3 en met een verticaal tussenscherm 5 dan wel een zijgevel verzorgen; - tegen de onderzijde van de bovenste spantbalken aangebrachte steunen met diabolowielen via welke een bedieningselement 4 wordt ondersteund en geleid.

10 Het scherm 3 is aangebracht tussen de boven elkaar gelegen draden van een paar, zodat opwaaien en doorhangen van het scherm 3 voorkomen worden. De draden 16 zorgen tevens voor geleiding bij het tot een pakket opvouwen van een scherm 3 wanneer dit geopend wordt.

Figuur 3 toont een op een spantbalk aangebrachte, in hoofdzaak U-15 vormige klem 21 waarmee een scherm 3 aan één rechte zijde met een spant 11 is verbonden en welke via geleidingsopeningen althans de onderste draden 1 6 op hun plaats houdt.

Figuur 4 toont een uit flexibel en elastisch materiaal uitgevoerd aan-sluitelement 22, hier in de vorm van een over de breedte van het scherm 3 20 zich uitstrekkende lip, aangebracht tegen de lijst 14. De lip steekt enigszins, hier ongeveer twee centimeter uit voorbij de van het scherm afgekeerde zijde van de lijst 14. Tevens illustreert figuur 4 de bestaande en veel toegepaste verbinding tussen bedieningsstang 4 en de lijst 14 via een om de stang geklemd tussenstuk. De lijst 14 fungeert als schuif welke het schermdoek bij 25 het sluiten van het scherm tot een zo klein mogelijk pakket samenduwd. Het lijstprofiel strekt zich in hoogterichting tussen paren boven elkaar gelegen draden uit, en wordt daartussen geleid via in het profiel geklemde beugels 17. Het schermdoek is met de lijst 14 verbonden via klemplaatjes 23.

Figuur 5 geeft schematisch, in een horizontale dwarsdoorsnede van een 30 deel van een kasgebouw een mogelijke toestand weer. De verwijzingscijfers 25-27 duiden op de aansluitingen van respectieve lijsten 14 op respectievelijk een eerste, tweede en derde spant 11, gerekend vanaf de spant waartegen de »1009 6 58 6 elektromotor 18 is aangebracht. De weergegeven toestand kan bijvoorbeeld worden aangetroffen wanneer de schermen 3 in de loop van de dag worden gesloten: aansluiting 25 is tot stand gebracht, aansluiting 26 vertoont een geringe kier en aansluiting 27 vertoont een dubbel zo grote kier. De kieren zijn 5 het gevolg van het verschil in uitzettingscoefficient in het materiaal waaruit het geraamte van de kas en het materiaal waaruit het geraamte van de kas en het bedieningselement 4 zijn vervaardigd.

Opgemerkt wordt dat kassen om redenen van optimale inrichting worden uitgevoerd met teeltruimtes van zo groot mogelijke, vaak gestandaar-10 diseerde lengtes, bij voorbeeld in lengte-eenheden van 150 meter. Deze teeltvakken zijn om bouwtechnische redenen bij voorkeur in de nokrichting ofwel langsrichting van een kas gelegen. Tussen de nokken zijn in de langsrichting aangebrachte kasgoten aanwezig welke afsteunen op en gekoppeld zijn met spanten en pilaren. Een scherminrichting overlapt dergelijke 15 lengtes doorgaans met verschillende, achter elkaar opgestelde schermen die doorgaans elk een tussen twee spanten gelegen kasdeel afschermen en die onderling via één of meer bedieningselementen zijn gekoppeld. Het bedieningselement is bij moderne kassen bij voorkeur gevormd door een bedieningsstang, welke doorgaans is uitgevoerd in staal. In breedte richting 20 overkappen moderne schermen 50 meter of meer. Hierbij kan het scherm zich onder meerdere kasgoten langs strekken.

Moderne kassen kenmerken zich er verder door in maximale mate licht tot het gewas toe te laten, ofwel door minimale behindering van de lichtinval door constructiedelen. Illustratief zij in dit verband dat bij moderne kassen, 25 teneinde daglicht optimaal in de kas toe te laten, de geraamtedelen van een kas zo dun worden uitgevoerd dat voor het verband in het gebouw op de aanwezigheid van glaspanelen wordt gerekend. In de praktijk geldt de vuistregel dat één procent extra lichtinval leidt tot één procent opbrengst-verhoging. Dit betekent een verhoudingsgewijs aanzienlijk grotere verhoging 30 van de bedrijfswinst.

Figuur 6 geeft in een vereenvoudigde uitvoering een constructie weer waarmee bovengenoemde kieren worden voorkomen. Het bedieningselement : »10 09658 7 4 is hier onder tussenkomst van een veerkrachtig, althans elastisch vervormbaar verbindingselement 28 met een lijst 14 verbonden. Dit element 28 is zodanig zijn uitgevoerd dat het principe van een spanboog wordt bereikt. Hierbij is het bij voorkeur in rechthoekig aluminium profiel uitgevoerd element 5 28 op twee op afstand van elkaar gelegen plaatsen via als pennen uitgevoerde verticale assen 29 met de lijst 14 verbonden. Centraal tussen de assen 29 zijn het verbindingselement 28 en het bedieningselement 4 onderling verbonden via een verticale as 30.

Figuur 7 toont schematisch de aanbrenging van het schermdoek 3 van 10 een scherminrichting volgens de uitvinding. De inrichting omvat in de weergegeven uitvoering twee relatief smalle, horizontaal opgestelde schermen 32 en een relatief breed, eveneens horizontaal scherm 33 waarvan de uiteinden elk op een smal scherm 32 rusten. Het aan de uitvinding ten grondslag liggende idee is het grootste deel van het scherm 3 in 15 breedterichting geen bewegingsbeperking middels in een zoom vervatte steunelementen 34 op te leggen. De voorziene overlap en aanligging tussen het smalle en het brede scherm nu, voorkomen enig effect daarvan ten aanzien van het doorlaten van licht, respectievelijk lucht.

Een smal scherm 32 wordt aan zijn randen ondersteund en geleid door 20 steunelementen 34, bijvoorbeeld draden, welke in een zoom zijn gevat. Door de geringere breedte van het door steunelementen 34 geleide scherm 32 is de krimpwerking daarvan gering. Hierdoor kan enige vorm van overhang gering gehouden worden, en is de kracht waarmee en de mate waarmin de steunelementen 34 in dwarsrichting door krimp naar elkaar toegetrokken 25 worden beperkt. Hierdoor is minder overhang nodig, hetgeen materiaal bespaard, en vindt er een minder snelle slijtage van het smalle schermdeel 32 plaats. Uiteindelijk wordt de levensduur van de scherminrichting sterk verlengd, zowel door de geringere krachten die erop werken als door de geringe slijtage. Indien vervanging nodig is, hoeft dit slechts aan een relatief 30 klein deel van de scherminrichting plaats te vinden. Een verder voordeel is dat de afhang geen functie heeft in de licht en luchtdichte sluiting van de inrichting, ofwel dat er geen sprake is van noodzakelijke samenwerking met *100965q 8 een kasdeel of naasthangend schermdeel. Het smalle schermdeel 32 werkt volgens de uitvinding, voor een licht en luchtdichte afdichting nabij een wand van een kas samen met een aan de wand bevestigde horizontaal, danwel schuin en opwaards gericht en vast in de kas of inrichting opgenomen 5 schermelement. Dit kan een zeer smalle reep scherm zijn al dan niet aan beide of een langszijde via in een zoom ondergebrachte draad ondersteund, maar ook een plaat of stugge lip.

De figuur geeft een uitvoering volgens de uitvinding weer met een meer dan ruime zoom 35, dan wel afzonderlijke mouw waarmee het scherm 32 10 verbonden is. Een dergelijke ruime vatting 35 is afgestemd op de te verwachten hoeveelheid krimp van het smalle schermdeel 32 en heeft als voordeel dat het smalle scherm 32, anders dan bij de gebruikelijke wijze van overhang niet van de steunelementen 34 af valt, terwijl de op de steunelemente 34 in dwarsrichting uitgeoefende kracht, en daarmee tevens de 15 slijtage van het betreffende scherm, beperkt blijft. Ook hoeven er geen aan de overhang bevestigde verzwaringen te worden toegepast, hetgeen eveneens de slijtage van het scherm aan de steunelementen 34 gunstig beïnvloed. De scherminrichting volgens de uitvinding heeft als voordeel dat de genoemde mouw 35, anders dan schematisch in de figuur is weergegeven, horizontaal 20 kan worden teruggeslagen. Hierbij wordt het reservemateriaal voor het scherm door de atlasdraden 16 gedragen of door het scherm zelf. Een dergelijke schikking oogt verzorgd en voorkomt onverhoopt haken van afhangende delen.

In een verdere uitvoering volgens de uitvinding, is voorzien dat de 25 dichtheid aan ondersteunende draden 16, althans nabij de randen van het smalle scherm 32 vergroot is. Dit levert een verbeterde ondersteuning van de randen van het brede schermdeel 33 op. In een vereenvoudigde uitvoering, kunnen onder toepassing van deze maatregel, eveneens volgens de uitvinding, de steunelementen 34, althans de omzoming daarvan achterwege gelaten 30 worden. Evenwel heeft dit anders dan bij toepassing van een mouw 35 het j nadeel dat de schermranden tussen de atlasdraden 16 kunnen afhangen, hetgeen onverzorgd oogt. In weer een bijzondere uitvoering van de uitvinding *100965 8 9 maken twee naast elkaar gelegen scherminrichtingen gebruik van een zelfde ondersteunend schermdeel 32.

In een bijzondere uitvoering van de uitvinding zijn de beide schermdelen van verschillend materiaal gemaakt. Zo kan het brede schermdeel 33 zijn 5 gevormd uit al dan niet in meerde lagen aangebracht materiaal van andere lichtdoorlatendheid dan het smalle deel. Ook kan het smalle schermdeel 32 uit slijtvaster materiaal zijn gevormd ten einde de samenwerking met de steunelementen 34 of met zijkantplaten langdurig vol te houden. Volgens een bijzondere uitvoering is ook een mouw 35 uit afzonderlijk, in het bijzonder 10 slijtvast materiaal gevormd.

De inrichting volgens de uitvinding heeft tevens het niet geringe voordeel dat de scherminrichting minder sterk op aansluiting op kasdelen hoeft te zijn afgestemd zodat het ter plaatse van installatie snijden en afzomen van het scherm 3 achterwege kan blijven. Deze werkwijze kan met een 15 scherminrichting volgens de uitvinding worden vervangen door een zeer veel voordeliger "prefab" methode.

ρΊ 00965 8

Claims (17)

1. Scherminrichting voor overwegend horizontale toepassing in een gebouw zoals een kas, voorzien van een scherm (3: 32, 33) dat in een 5 voorbepaalde bewegingsrichting bedienbaar is naar een gestrekte en een opgevouwen dan wel samengedrukte toestand, met het kenmerk, dat het scherm (3), gezien dwars op de bewegingsrichting is opgebouwd uit een relatief smal schermdeel (32) en een relatief breed schermdeel (33), en dat van ten minste één schermdeel (33; 32) ten minste één in de bewegingsrichting 10 gelegen rand althans bestemd is voor vrije, in hoofdzaak horizontale afsteuning op het andere schermdeel (32; 33).

2. Scherminrichting volgens conclusie 1 met het kenmerk, dat het relatief brede schermdeel (33) althans is bestemd voor afsteuning op het smalle 15 schermdeel (32).

3. Scherminrichting volgens conclusie 1, of 2 met het kenmerk, dat één van de beide schermdelen (32, 33), althans is bestemd voor samenwerking met langs de betreffende randen daarvan voorziene, zich in de 20 bewegingsrichting uitstrekkende steunelementen (34) zoals draden.

4. Scherminrichting volgens conclusie 1, 2 of 3, met het kenmerk, dat het relatief smalle schermdeel (32) wordt geleidt, dan wel in dwarse bewegingsrichting in zijn beweging wordt beperkt door steunelementen (34). 25

5. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het relatief smalle schermdeel (32) is voorzien van zoomranden (35) voor het omgeven van de steunelementen (34).

6. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat ten minste één der beide schermdelen (32, 33), bij voorkeur het ; smalle schermdeel (32), is voorzien van een zodanig grote zoom, dan wel »10096 5 8 althans is bestemd voor bevestiging aan een zodanig grote mouw (35), dat deze geschikt is voor het meegeven aan krimpbeweging van het betreffende schermdeel (32, 33).

7. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het brede schermdeel (33) althans is bestemd om in de scherminrichting te worden opgenomen onder vrije beweegbaarheid voor krimp dwars op de bewegingsrichting.

8. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de mate van overlap tussen een smal schermdeel (32) en een breed schermdeel (33) dwars op de bewegingsrichting ten minste nagenoeg de in die richting te verwachten mate van krimp van het grote schermdeel (33) bedraagd, en bij voorkeur ongeveer twee keer zo groot is. 15

9. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de breedte van een smal schermdeel (32) ten minste twee keer zo groot is als de mate van overlap met een groter schermdeel (33).

10. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat van twee naast elkaar opgestelde scherminrichtingen, het relatief brede schermdeel (33) althans is voorbestemd voor afsteuning van een randdeel op één en hetzelfde relatief smal schermdeel (32).

11. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de dichtheid van de het smalle schermdeel (32) ondersteunende draden (16) althans langs de randen daarvan groter is dan bij het brede schermdeel (33).

12. Scherminrichting volgens conclusie 11 met het kenmerk, dat de dichtheid aan ondersteunende draden (16) ter plaatse van de overlap tussen beide schermdelen (32 en 33) groter is dan elders onder het brede schermdeel »1009658 (33).

13. Scherminrichting volgens één der conclusies 11 en 12, met het kenmerk, dat zowel het smalle schermdeel (32) als het brede schermdeel (33) 5 onder vrije beweegbaarheid voor krimp dwars op de bewegingsrichting in de scherminrichting zijn opgenomen.

14. Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat nabij een wanddeel van een kas een smal schermdeel (32) voor 10 ten minste licht-dichte afsluiting samenwerkt met een aan het wanddeel bevestigde, en vast in de inrichting dan wel kas opgenomen schermelement zoals een plaat of lip.

15 Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het 15 kenmerk, dat een met de rand van een schermdeel (32, 33) verbonden mouw (35) is gevormd uit andersoortig materiaal dan het betreffende schermdeel (32, 33).

16 Scherminrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het 20 kenmerk, dat het brede (33) en het smalle (32) schermdeel uit onderling verschillend materiaal zijn gevormd.

17. Kas voorzien van een scherminrichting volgens één of meer der voorgaande conclusies. »1009658