BE1023745B1 - Verdektliggend scharnier voor een raam en een raam daarmee uitgerust - Google Patents

Abstract

Verdektliggend scharnier voor een raam met een vast kader (2) en vleugel (3), dat is samengesteld uit een schaar (25) met twee armen, respectievelijk een eerste en een tweede arm (26, 27), die met elkaar zijn verbonden door middel van een centraal scharnier (28) en die elk met en eerste uiteinde (29, 30) scharnierbaar zijn verbonden met een montagelat (31) voor montage op het kader (2) en aan hun tweede uiteinde (32, 33) zijn voorzien van een scharnier (40, 47) voor koppeling met de vleugel (3), daardoor gekenmerkt dat de eerste arm (26) met zijn eerste uiteinde (29) met de montagelat (31) is verbonden door middel van een vast kaderscharnier (34) en de tweede arm (27) met zijn eerste uiteinde (30) door middel van een verschuifbaar kaderscharnier (37), terwijl het tweede uiteinde (32) van de eerste arm (26) is voorzien van een vast vleugelscharnier (40) en het tweede uiteinde (33) van de tweede arm (27) is voorzien van een verschuifbaar vleugelscharnier (47).

Description

Verdektliggend scharnier voor een raam en een raam daarmee uitgerust.

De huidige uitvinding heeft betrekking op een verdektliggend scharnier voor een raam met een vast kader en een verdraaibare vleugel.

In het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op een verdektliggend scharnier voor een draai-kip raam dat zowel kan opendraaien rond een verticale as als kan openkippen rond een horizontale as naargelang de stand van de bedieningskruk van het raam. Naargelang de bediening van zulk raam spreekt men van een draai-kip of kip-draai raam of van een valraam. In hetgeen volgt wordt met de term draai-kip raam de drie types bedoeld.

Zulke verdektliggende scharnieren worden verdekt gemonteerd tussen het vast kader en de vleugel of zijn daarvoor bedoeld, zodanig dat zij niet zichtbaar zijn wanneer het raam gesloten is.

De vleugel is zoals bekend langs zijn omtrek voorzien van een zijdelings naar buiten uitstekende vleugellip waarmee de vleugel in gesloten toestand van het raam met tussenkomst van een dichting tegen de voorzijde van het vast kader rust, waarbij de vleugellip het kader in vooraanzicht gedeeltelijk overlapt.

Deze vleugellip bedekt tevens de ruimte tussen de vleugel en het vast kader waarin de verdektliggende scharnieren gemonteerd zijn, zodat deze aan het zicht onttrokken zijn wanneer het raam gesloten is.

Men kent reeds zulke verdektliggende scharnieren die zijn samengesteld uit een schaar met twee armen, respectievelijk een eerste arm en een tweede arm, die met elkaar zijn verbonden door middel van een centraal scharnier en die elk met een eerste uiteinde door middel van een scharnier scharnierbaar zijn verbonden met een montagelat voor montage op het vast kader en die elk aan hun tweede uiteinde zijn voorzien van een scharnier voor koppeling met de vleugel, respectievelijk een scharnier die tegen de zijkant van de vleugel wordt bevestigd en een scharnier die verschuifbaar op de vleugel wordt aangebracht.

Zulk verdektliggend scharnier is bijvoorbeeld bekend uit het BE 1017348.

Een moeilijkheid bij het ontwerpen van een verdektliggend scharnier is dat de ontwerper rekening dient te houden met verscheidene criteria die moeilijk met elkaar te verenigen zijn en die te maken hebben met de complexe beweging van de vleugel ten opzichte van het kader.

Aan de scharnierzijde van de vleugel ondergaat de voornoemde vleugellip van de vleugel tegelijk een zijdelingse beweging, de zogenaamde zijdelingse uitzwenk, als een beweging in een richting loodrecht op het vlak van de voorzijde van het vast kader, de zogenaamde frontale uitzwenk, als een kanteling rond de verticale vleugelhoek aan de voorzijde van de vrije rand van de vleugellip.

Door de zijdelingse uitzwenk zou de vleugel aan de scharnierzijde van het raam in botsing kunnen komen met de muuropening waarin het raam is gemonteerd of met het stukwerk dat vaak tot over het kader wordt aangewerkt, waardoor de ontwerper een minimumbreedte van het kader moet respecteren om dit te voorkomen, wat nadelig is in het licht van de huidige tendens om steeds slankere kaders te ontwikkelen.

Door de zijdelingse beweging kan het ook voorkomen dat, vooral bij smalle ramen met een breedte die kleiner is dan 50 cm, de vleugel aan de tegenovergestelde zijde van de scharnieren botst tegen het kader of tegen sluitpunten die op de binnenzijde van het kader bevestigd zijn.

Door de frontale uitzwenk beweegt de vleugel zich bij het opendraaien verder weg van het vast kader. Daardoor wordt de belasting van de scharnieren ongunstiger, waardoor deze scharnieren robuuster moeten worden uitgevoerd, waar vanzelfsprekend een prijskaartje aan gekoppeld is. Om dit binnen de perken te houden, dient de ontwerper er zorg voor te dragen dat deze frontale uitzwenk zo klein mogelijk is, wat meestal ten koste gaat van een grotere laterale uitzwenk.

De frontale uitzwenk gecombineerd met de rotatie van de vleugel kan ook een gevaar meebrengen van inklemming van de vingers tussen de vleugellip en het vast kader.

De huidige uitvinding heeft tot doel aan de voornoemde en andere nadelen een oplossing te bieden, door een verdektliggend scharnier aan te reiken dat toelaat om tegelijkertijd de zijdelingse uitzwenk en de frontale uitzwenk relatief klein te houden en bij voorkeur ook tegelijkertijd toelaat om bij smalle ramen met een breedte die kleiner is dan 50 cm een botsing te vermijden tussen de vleugel en het vast kader aan de andere zijde van de scharnieren en dit voor de meest gangbare profielen uit verschillende materialen die gebruikt worden voor het samenstellen van een raam.

Hiertoe betreft de uitvinding een verdektliggend scharnier voor een raam met een vast kader en een verdraaibare vleugel, waarbij het verdektliggend scharnier is samengesteld uit een schaar met twee armen, respectievelijk een eerste arm en een tweede arm, die met elkaar zijn verbonden door middel van een centraal scharnier en die elk met een eerste uiteinde door middel van een scharnier scharnierbaar zijn verbonden met een montagelat voor montage op het vast kader en die elk aan hun tweede uiteinde zijn voorzien van een scharnier voor koppeling met de vleugel, met als kenmerk dat de eerste arm met zijn eerste uiteinde met de montagelat is verbonden door middel van een vast kaderscharnier dat vast is bevestigd op de montagelat en de tweede arm met zijn eerste uiteinde met de montagelat is verbonden door middel van een verschuifbaar kaderscharnier dat verschuifbaar op de montagelat is aangebracht, terwijl het tweede uiteinde van de eerste arm is voorzien van een vast vleugelscharnier met een vaste as waarrond een bevestigingslichaam is aangebracht dat bedoeld is om zijdelings tegen de vleugel van het raam te worden bevestigd en het tweede uiteinde van de tweede arm is voorzien van een verschuifbaar vleugelscharnier in de vorm van een vaste tap op de tweede arm die verdraaibaar aangebracht is in een glijplaatje dat bedoeld is om verschuifbaar op de vleugel te worden aangebracht.

Door de keuze van de specifieke configuratie van vaste en verschuifbare scharnieren aan de uiteinden van de armen en door de specifieke onderlinge positionering van deze scharnieren is het mogelijk om met zo'n verdektliggend scharnier volgens de uitvinding een laterale uitzwenk van de vleugel naar buiten toe te bekomen die gelijk of kleiner is dan 3 mm en een frontale uitzwenk te bekomen die gelijk of kleiner is dan 10 mm, dit ter plaatse van de verticale vleugelhoek aan de voorzijde van de vrije rand van de vleugellip aan de scharnierzijde van de vleugel als referentie genomen.

Dergelijk kleine laterale en frontale uitzwenk kan worden gerealiseerd met een dimensionering die zodanig is dat in de gesloten toestand van het scharnier en gemeten volgens de lengterichting van de montagelat: de hartafstand tussen het centraal scharnier en het verschuifbaar kaderscharnier aan het eerste uiteinde van de tweede arm gelegen is tussen 15 en 18 mm en bij voorkeur ongeveer 16,5 mm bedraagt; - de hartafstand tussen het centraal scharnier en het vast vleugelscharnier aan het tweede uiteinde van de eerste arm gelegen is tussen 15,5 en 19,5 mm en bij voorkeur ongeveer 18 mm bedraagt; “ de hartafstand tussen het verschuifbaar kaderscharnier op het eerste uiteinde van de tweede arm en het vast vleugelscharnier aan het tweede uiteinde van de eerste arm kleiner is dan 3,5 mm en bij voorkeur ongeveer 1,5 mm bedraagt.

Bij voorkeur is het scharnier bijkomend zodanig gevormd en gedimensioneerd dat in de gesloten toestand en gemeten volgens een richting loodrecht op de lengterichting van de montagelat: de hartafstand tussen het centraal scharnier en het verschuifbaar kaderscharnier aan het eerste uiteinde van de tweede arm gelegen is tussen 4,5 en 6,5 mm en bij voorkeur ongeveer 5,5 mm bedraagt; “ de hartafstand tussen het centraal scharnier en het vast vleugelscharnier aan het tweede uiteinde van de eerste arm gelegen is tussen 4 en 6,5 mm en bij voorkeur ongeveer 4,5 mm bedraagt; - de hartafstand tussen het verschuifbaar kaderscharnier op het eerste uiteinde van de tweede arm en het vast vleugelscharnier aan het tweede uiteinde van de eerste arm kleiner .is dan 2,5 mm en bij voorkeur ongeveer 1 mm bedraagt.

Voor het realiseren van een laterale uitzwenk van 3 mm of minder in combinatie met een frontale uitzwenk van 10 mm of minder, wordt het verdektliggend scharnier zo in het raam gemonteerd dat, in gesloten toestand van het raam, en horizontaal gemeten in frontale projectie op het frontvlak van het vast kader: de hartafstand van het centraal scharnier tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 32,5 en 33,5 mm en bij voorkeur ongeveer 33 mm bedraagt; - de hartafstand van het verschuifbaar kaderscharnier tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 15,5 en 17,5 mm en bij voorkeur ongeveer 16,5 mm bedraagt; de hartafstand van het vast vleugelscharnier tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 14 en 17 mm en bij voorkeur ongeveer 15 mm bedraagt; en bij voorkeur zodanig dat, in gesloten toestand van het raam, en horizontaal gemeten in een richting loodrecht op het raam: de hartafstand van het centraal scharnier tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 21 en 23 mm en bij voorkeur ongeveer 23 mm bedraagt; - de hartafstand van het verschuifbaar kaderscharnier tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 16,5 en 18,5 mm en bij voorkeur ongeveer 17,5 mm bedraagt; de hartafstand van het vast vleugelscharnier tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 16,5 en 19 mm en bij voorkeur ongeveer 18,5 mm bedraagt.

Bij voorkeur is het verdektliggend scharnier zodanig gevormd en voorzien van één of meer aanslagen om het scharnier bij inbouw volgens een opgelegde positie ten opzichte van het vast kader en van de vleugel, om deze te kunnen positioneren en in te bouwen, waarbij de opgelegde positie zodanig is dat bij inbouw van het scharnier in deze positie een raam wordt bekomen volgens de uitvinding zoals hiervoor beschreven, ter realisatie van een maximale laterale uitzwenk van 3 mm gecombineerd met een maximale frontale uitzwenk van 10 mm en dit tevens zonder risico van botsing van de vleugel tegen een sluitstuk op de binnenzijde van het vast kader aan de krukzijde, in het bijzonder ook voor smalle ramen.

Op die manier is het inbouwen van het verdektliggend scharnier gemakkelijk door de installateur te realiseren zonder enige meting, calibrage of dergelijke te moeten uitvoeren voor het correct positioneren van het scharnier.

Tevens wordt voorkomen dat de installateur bepaalde kunstgrepen moet uitvoeren om het raam te laten passen, bijvoorbeeld door het afvijlen van de sluitpunten aan de krukzijde om botsing met de vleugel te voorkomen, het gedeeltelijk afzagen van de vleugellip aan de scharnierzijde van het raam om deze lip smaller te maken en zodoende een botsing met de muuropening te vermijden, en dergelijke meer.

Volgens een bijzonder aspect van de uitvinding wordt het verschuifbaar kaderscharnier gevormd door een vaste tap op het eerste uiteinde van de tweede arm die verschuifbaar is aangebracht in een geleidingsgleuf van de montagelet die voorzien is van een opstaande steunribbe die zich evenwijdig uitstrekt met de geleidingsgleuf, waarbij het eerste uiteinde van de tweede arm afgerond is volgens een cirkelboog met als middelpunt het middelpunt van de tap van het verschuifbaar kaderscharnier en met een straal die zodanig is gekozen dat, bij het openen en sluiten van het verdektliggend scharnier, de tweede arm met dit afgerond uiteinde tegen de steunribbe steunt.

Door de opstaande steunribbe is er een betere verdeling van de krachten die bij het opendraaien van de vleugel via het scharnier op het vast kader worden overgedragen en wordt de betreffende tap die verschuifbaar en verdraaibaar in de geleidingsgleuf beweegbaar is, gedeeltelijk ontlast, waardoor deze ook minder aan slijtage onderhevig is. Door het bijkomend afsteunen op de steunribbe wordt het gebruik van extra onderdelen zoals lageringen en dergelijke vermeden.

De uitvinding heeft ook betrekking op een raam dat voorzien is van een verdektliggend scharnier ter realisatie van een maximale laterale uitzwenk van 3 mm gecombineerd met een maximale frontale uitzwenk van 10 mm, waarbij de scharnieren aan de uiteinden van de scharnierarmen ook rechtstreeks op het vast kader en op de vleugel kunnen zijn bevestigd zonder tussenkomst van een montagelat en/of van andere bevestigingsdelen.

Met het inzicht de kenmerken van de uitvinding beter aan te tonen, zijn hierna, als voorbeeld zonder enig beperkend karakter, enkele voorkeurdragende uitvoeringsvormen beschreven van een verdektliggend scharnier volgens de uitvinding en van een raam daarmee uitgerust, met verwijzing naar de bijgaande tekeningen, waarin: figuur 1 schematisch en in perspectief een uiteengenomen zicht weergeeft van een draai-kip raam dat is voorzien van een verdektliggend scharnier volgens de uitvinding; figuur 2 een doorsnede weergeeft volgens lijn ΪΙ-ΣΙ in figuur 1, doch in vereenvoudigde vorm; figuur 3 de bovenste scharnier weergeeft die in figuur 1 met pijl F3 is aangeduid, doch in geopende toestand; figuur 4 de onderste scharnier weergeeft die in figuur 1 met pijl F4 is aangeduid, doch in geopende toestand; figuur 5 een ander zicht geeft van het verdektliggend scharnier van figuur 4, doch met een losgemaakte montagelat; figuur 6 de montagelat zoals aangeduid met pijl F6 in figuur 5 weergeeft in gemonteerde toestand in een binnenhoek van het vast kader; figuur 7 een doorsnede toont volgens lijn VH-VII in figuur 1, maar in gemonteerde en gesloten toestand van het raam; figuur 8 een doorsnede toont volgens lijn VIII-VIII in figuur 7; figuur 9 een zicht weergeeft zoals dit van figuur 8, doch in situatie waarin het raam gedeeltelijk is opengedraaid; figuur 10 de scharnier van figuur 9 weergeeft in een verder opengedraaide situatie; figuur 11 een doorsnede weergeeft volgens lijn XI-XI in figuur 10; figuur 12 een doorsnede weergeeft volgens lijn XII-XII in figuur 8; doch voor het raam in opengekipte toestand; figuur 13 het verdektliggend scharnier van figuur 12 weergeeft in opengekipte toestand; figuur 14 een doorsnede weergeeft volgens lijn XIV-XIV in figuur 1.

Het in figuur 1 als voorbeeld gekozen draai-kip raam 1 bevat een vast kader 2 en een vleugel 3 die in het vast kader 2 verdraaibaar en kipbaar is opgehangen door middel van twee verdektliggende scharnieren, respectievelijk een verdektliggend scharnier 4 aan de bovenzijde van de vleugel 3 en een verdektliggend scharnier 5 volgens de uitvinding aan de onderzijde ervan.

Het vast kader 2 en de vleugel 3 zijn opgebouwd uit profielen 6 en 7 waarvan de vleugelprofielen 7 zijn voorzien van een zijdelings uitstekende lip 8 die, zoals is weergegeven in figuur 2, bij een gesloten raam, door tussenkomst van een dichting 9 tegen de voorzijde 10 van het vast kader 2 rust en deze voorzijde 10 gedeeltelijk overlapt en tevens de spleet 11 tussen het kader 2 en de vleugel 3 in vooraanzicht afdekt.

Op de naar elkaar gerichte zijden 12 en 13 van het kader 2 en van de vleugel 3, respectievelijk langs de binnenomtrek van het kader 2 en langs de buitenomtrek van de vleugel 3, zijn op bekende wijze tegenover elkaar gelegen beslaggroeven 14 en 15 voorzien die zich langs de binnenomtrek van het kader 2 en langs de buitenomtrek van de vleugel 3 uitstrekken en die gevormd worden door opstaande ribben 16 die aan hun vrij uiteinde 17 haaks naar binnen zijn omgeplooid.

Doorgaans zijn de beslaggroeven 14, 15 volgens een eurostandaard uitgevoerd, de zogenaamde eurogroef, waarbij in gesloten toestand van het raam 1, de afstand A tussen de bodems van deze beslaggroeven 14 en 15 ongeveer 21 mm bedraagt, de lip 8 een lengte B bezit van om en bij de 22 mm en de voorzijde van deze lip 8 over een afstand C ten opzicht van de voorzijde van het kader 2 vooruit steekt, waarbij de afstand C gelegen is tussen 7 à 10 mm.

De voornoemde afmetingen A tot C bepalen de ligging van het vleugelhoekpunt 18 aan het vrije uiteinde van de lip 8 ten opzichte van de voorzijde 10 van het kader 2.

Alhoewel een verdektliggend scharnier 5 volgens de uitvinding hoofdzakelijk bedoeld is voor profielen 6, 7 met een eurogroef, is het gebruik ervan niet beperkt tot zulke profielen.

De voornoemde verdektliggende scharnieren 4 en 5 zijn gemonteerd tussen de beslaggroeve 14 en 15 op de naar elkaar gerichte zijden 12 en 13 van het kader 2 en de vleugel 3 en zijn daarin aan het zicht ontrokken achter de lip 8 wanneer het raam 1 gesloten is. Vandaar ook de benaming verdektliggend scharnier, hoewel hiermee ook alle losse scharnieren 4 en 5 worden benoemd die bedoeld zijn om op deze manier verdekt te worden gemonteerd, zonder daarom reeds gemonteerd te zijn.

Tevens is in het weergegeven voorbeeld de vleugel 3 uitgerust met beslaglatten 19 die verschuifbaar zijn aangebracht in de beslaggroef 15 en van een bedieningskruk 20 om de beslaglatten 19 in de ene of andere richting te verschuiven door verdraaiing van de bedieningskruk 20.

De beslaglatten 19 zijn voorzien van sluitpennen 21 die kunnen samenwerken met overeenstemmende sluitstukken 22 op de binnenomtrek van het kader 2 om het raam 1 in gesloten stand te kunnen vergrendelen door een gepaste verdraaiing van de bedieningskruk 20.

Voorzijde, achterzijde, frontaal, ... en andere richtingsaanduidingen zijn gezien vanuit het standpunt van iemand die zich aan de voorzijde van het raam 1 met de bedieningskruk 20 bevindt en die met zijn gezicht gericht is naar het raam 1.

Het bovenste verdektliggend scharnier 4 is, zoals weergegeven in figuur 3, voorzien van een schaar 23, die zoals bekend, door een verdraaiing van de bedieningskruk 20 naar een draaistand, in een gesloten stand geblokkeerd wordt ten opzichte van de vleugel 3.

In deze draaistand kan het bovenste scharnier 4 fungeren als een scharnier dat samen met het onderste scharnier 5 een draaibeweging van de vleugel 3 mogelijk maakt rond een verticale as X-X'.

Door de bedieningskruk 20 in een kipstand te brengen kan de schaar 23 van het bovenste scharnier 4 op bekende wijze gedeblokkeerd worden, terwijl tegelijkertijd een bijkomend kipscharnier 24 aan de krukzijde van de vleugel 3 wordt bediend, waarbij de kipscharnier 24 samen met het onderste verdektliggend scharnier 5 een kipbeweging van de vleugel 3 toelaat rond een horizontale as Y-Y' .

Het onderste verdekt liggend scharnier 5 vervult op die manier, in het voorkomend geval van een draai-kipraam, een dubbele functie, namelijk die van een verticaal scharnier en die van een horizontaal scharnier, naargelang de stand van de bedieningskruk 20 in een draaistand of in een kipstand.

Het onderste verdektliggend scharnier 5 volgens de uitvinding is op grotere schaal weergegeven in de figuren 4 en 5 en is samengesteld uit een schaar 25 met twee armen, respectievelijk een eerste arm 26 en een tweede arm 27, die met elkaar zijn verbonden door middel van een centraal scharnier 28.

Beide armen 26 en 27 zijn elk met een eerste uiteinde, respectievelijk 29 en 30, verbonden met een montagelet 31 voor montage van het verdektliggend scharnier 5 op het vast kader 2, terwijl beide armen 26 en 27 elk met hun tweede uiteinde, respectievelijk 32 en 33, zijn verbonden met de vleugel 3 of bedoeld zijn om met de vleugel 3 verbonden te kunnen worden.

De eerste arm 26 is met zijn eerste uiteinde 29 met de montagelat 31 verbonden door middel van een vast kaderscharnier 34 dat wordt gevormd door een vaste tap 35 op de montagelat 31 en een daarover aangebracht oog 36.

De tweede arm 27 is met zijn eerste uiteinde 30 met de montagelat 31 verbonden door middel van een verschuifbaar kaderscharnier 37. Dat wordt door een vaste tap 38 op het eerste uiteinde 30 van de tweede arm 27 verschuifbaar aangebracht in een geleidingsgleuf 39 van de montagelat 31, die zich hoofdzakelijk volgens de lengterichting Z-Z' van de montagelat 31 uitstrekt.

Het tweede uiteinde 32 van de eerste arm 26 is voorzien van een vast vleugelscharnier 40 dat bedoeld is om in een vaste positie op de vleugel 3 te worden gemonteerd en dat wordt gevormd door een as 41 die vast staat op de eerste arm 26 en waarrond een L-vormig bevestigingslichaam 42 met zijn verticaal been 43 scharnierbaar is aangebracht.

Het verticaal been 43 is bedoeld om tegen de verticale zijde 13 van de vleugel 3 te worden bevestigd en is daartoe voorzien van een basis 44 met zijdelings uitstekende randen 45 waarmee dit been 43, zoals afgebeeld in de doorsnede van figuur 8, in de beslaggroef 15 op de verticale zijde 13 de vleugel 3 geschoven kan worden.

Het horizontaal been 46 dient daarbij als aanslag tegen de onderzijde van de vleugel 3 en past daarbij in de beslaggroef 15 aan deze onderzijde.

Het tweede uiteinde 33 van de tweede arm 27 is voorzien van een verschuifbaar vleugelscharnier 47 in de vorm van een vaste tap op dit uiteinde 33 van de tweede arm 27 die verdraaibaar is aangebracht op een glijplaatje 49 dat bedoeld is om verschuifbaar in de beslaggroef 15 aan de onderzijde van de vleugel 3 te worden aangebracht.

De montagelat 31 wordt op het vast kader 2 gemonteerd overheen de horizontale beslaggroef 14 van het vast kader 2, zoals weergegeven in figuur 6, en is voorzien van een opstaande lip 50 die in de verticale beslaggroef 14 past van het vast kader 2.

Verder is de montagelat 31 voorzien van een aanslag 51 die bij inbouw zijdelings tegen het omgeplooid uiteinde 17 van een ribbe 16 van de beslaggroef 14 wordt geschoven, zoals weergegeven in figuur 8, wat het voor de installateur makkelijk maakt om de montagelat 31, en bij uitbreiding ook het volledig samengesteld verdektliggend scharnier 5, in de gewenste voorgeschreven positie te monteren ten opzichte van het vast kader 2.

In figuur 8 is het verdektliggend scharnier 5 volgens de uitvinding getekend in een gesloten positie van het raam 1, terwijl dit scharnier 5 in figuur 9 is weergegeven in een opengedraaide toestand en in figuur 10 in een nog verder opengedraaide toestand.

In de figuren 8 en 9 is de baan 52 weergegeven die door het punt van de vleugelhoek 18 in een horizontaal vlak wordt afgelegd bij het opendraaien van de vleugel 3 vanuit de gesloten positie van het raam.

Deze baan 52 bepaalt de maximale zijdelingse uitzwenk D van de vleugelhoek 18 naar de buitenkant van het vast kader toe aan de scharnierzijde van het raam 1 en de maximale frontale uitzwenk E van de vleugelhoek 18 weg van het vast kader en dus ook de maximale afstand F van de vleugelhoek 18 tot de voorzijde 10 van het kader 2.

Een kenmerk van een verdektliggend scharnier 5 volgens de uitvinding is dat het zodanig is ontworpen dat deze zijdelingse uitzwenk D maximaal 3 mm bedraagt en de frontale uitzwenk E maximaal 10 mm bedraagt of de maximale afstand F maximaal 19 mm bedraagt.

Dit kan bereikt worden door de volgende dimensionering te respecteren van het verdektliggend scharnier 5 in de gesloten toestand van figuur 8, waarbij voor de duidelijkheid constructielijnen werden getekend die de scharnieren van de eerste arm 26 met elkaar verbonden in volle lijn, respectievelijk van de tweede arm 27 met elkaar verbinden in streeplijn en op figuur 9 dezelfde constructielijnen werden getekend.

Voor afmetingen gemeten volgens de lengterichting Z-Z' van de montagelat 31, geldt bij voorkeur dat: ~ de hartafstand G tussen het centraal scharnier 28 en het verschuifbaar kaderscharnier 37 gelegen is tussen 15 en 18 mm en bij voorkeur ongeveer 16,5 mm bedraagt; - de hartafstand H tussen het centraal scharnier 28 en het vast vleugelscharnier 40 gelegen is tussen 15,5 en 19,5 mm en bij voorkeur ongeveer 18 mm bedraagt; - de hartafstand I tussen het verschuifbaar kaderscharnier 37 en het vast vleugelscharnier 40 kleiner is dan 3,5 mm en bij voorkeur ongeveer 1,5 mm bedraagt,

Voor afmetingen gemeten volgens een richting loodrecht op de lengterichting Z-Z' van de montagelat 31 wordt bij voorkeur de volgende dimensionering gevolgd: - de hartafstand J tussen het centraal scharnier 28 en het verschuifbaar kaderscharnier 37 is gelegen tussen 4,5 en 6.5 mm en bij voorkeur ongeveer 5,5 mm bedraagt; - de hartafstand K tussen het centraal scharnier 28 en het vast vleugelscharnier 40 is gelegen tussen 4 en 6,5 mm en bij voorkeur ongeveer 4,5 mm bedraagt; - de hartafstand L tussen het verschuifbaar kaderscharnier 37 en het vast vleugelscharnier 40 kleiner is dan 2,5 mm en bij voorkeur ongeveer 1 mm bedraagt.

Bij voorkeur is het verdektliggend scharnier 5 zo gedimensioneerd dat in gemonteerde toestand en met het raam gesloten de volgende maten worden gerealiseerd, gemeten horizontaal en evenwijdig met de voorzijde 10 van het vast kader 2: - de hartafstand M van het centraal scharnier 28 tot de voornoemde vleugelhoek 18 gelegen is tussen 32,5 en 33,5 mm en bij voorkeur ongeveer 33 mm bedraagt; - de hartafstand N van het verschuifbaar kaderscharnier 37 tot de voornoemde vleugelhoek 18 gelegen is tussen 15,5 en 17.5 mm en bij voorkeur ongeveer 16,5 mm bedraagt; - de hartafstand P van het vast vleugelscharnier 40 tot de voornoemde vleugelhoek 18 gelegen is tussen 14 en 17 mm en bij voorkeur ongeveer 15 mm bedraagt.

Voor wat de maten betreft horizontaal gemeten in een richting loodrecht op de voorzijde 10 van het kader 2 worden bij voorkeur de volgende maten gerespecteerd: - de hartafstand Q van het centraal scharnier 28 tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 21 en 23 mm en bij voorkeur ongeveer 23 mm bedraagt; - de hartafstand R van het verschuifbaar kaderscharnïer 37 tot de voornoemde vleugelhoek 18 gelegen is tussen 16,5 en 18,5 mm en bij voorkeur ongeveer 17,5 mm bedraagt; - de hartafstand S van het vast vleugelscharnier 40 tot de voornoemde vleugelhoek gelegen is tussen 16,5 en 19 mm en bij voorkeur ongeveer 18,5 mm bedraagt.

Deze maten kunnen bijvoorbeeld worden gerealiseerd met een hartafstand T van het vaste vleugelscharnier 40 tot de rugzijde van de verticale lip 50 van de montagelat 31 van om en bij de 14,5 mm en met een hartafstand U van de vaste vleugelscharnier 40 tot de basis van het verticaal been 43 van het bevestigingslichaam 42 van ongeveer 7 mm.

Deze maten kunnen vanzelfsprekend ook worden gerealiseerd bij een toepassing van een verdektliggend scharnier waarvan de scharnieren 34, 37, 40 en 47 rechtstreeks op het kader 2 en de vleugel zijn aangebracht zonder tussenkomst van een montagelat en van een L-vormig bevestigingslichaam.

Volgens een bijzonder kenmerk van de uitvinding is de montagelat 31 van het verdektliggend scharnier 5 voorzien van een opstaande steunribbe 53 die zich evenwijdig uitstrekt met de geleidingsgleuf 39, waarbij het eerste uiteinde 30 van de tweede arm 27 afgerond is volgens een cirkelboog 54 met als middelpunt het middelpunt van de tap 38 van het verschuifbaar kaderscharnier 37 en met een straal V zoals aangeduid in figuur 9 die zodanig is gekozen dat, bij het openen en sluiten van het verdektliggend scharnier, de tweede arm 27 met dit afgerond uiteinde 30 steeds tegen de steunribbe 53 steunt zoals blijkt uit de figuren 9, 10 en 11.

In de situatie van de figuren 9 en 10 met opengedraaide vleugel 3 wordt het gewicht van de vleugel 3 hoofdzakelijk via de tweede arm 27 en de tap 38 van het verschuifbaar kaderscharnier 37 via de montagelat 31 overgedragen op het vast kader 2.

Bij het opendraaien van de vleugel 3 ondergaat deze tap 38 een rotatiebeweging en een schuifbeweging in de geleidingsgleuf 39, waardoor deze tap 38 gevoelig is aan slij tage.

Dankzij de bijkomende steun van de tweede arm 27 tegen de steunribbe 53 wordt de tap 38 gedeeltelijk ontlast, waardoor deze minder zal slijten dan zonder deze bijkomende steun.

In het geval van een verdektliggend scharnier 5 zoals hier als voorbeeld genomen in de vorm van een dubbel scharnier voor een draai-kip raam 1 met een bijkomende kipfunctie, is de tweede arm 27 in gesloten positie van het scharnier 5 kipbaar langs een kiprand 55 van de voornoemde montagelat 31 rond een horizontale as Y-Y' zoals is weergegeven in de figuren 12 en 13.

De vaste tap 38 vervult daarbij een kipgeleiding voor het oog 36 van het vast kaderscharnier 34, waarbij deze vaste tap 38 hiertoe aan de achterzijde voorzien is van een naar voren overhellende gebogen afschuining 56.

De scharnier 5 volgens de uitvinding kan voorzien zijn van een zijdelingse regeling waarbij de zijdelingse positie van de tap 35 volgens de lengterichting Z-Z' van de montagelat beperkt kan geregeld worden, voornamelijk om productiefouten en spelingen op te vangen en om de verbuigingen ten gevolge van het gewicht van het raam te compenseren. In dit geval kan de montagelat 31 tweedelig zijn uitgevoerd zoals in het weergegeven voorbeeld, met een verschuifbaar deel 57 met een zijdelingse positieregeling 58 .

Door de voornoemde baan 52 van de vleugelhoek 18 ondergaat de vleugel 3 bij het opendraaien ook een zijdelingse beweging naar links, waardoor de omtrekzijde 13 van de vleugel 3 aan de zijde van bedieningskruk 20 het risico loopt te botsen met de sluitstukken 22 op de binnenomtrek 13 van het vast kader 2, die met een zekere hoogte W naar binnen uitsteken zoals getoond in figuur 14, waarbij deze hoogte W ongeveer 8,2 mm bedraagt.

Dit risico van botsen is groter indien het raam 1 smaller is. Dankzij de configuratie en de maatvoering van het verdektliggend scharnier 5 volgens de uitvinding zoals hiervoor beschreven, is het mogelijk om dit scharnier 5 ook toe te passen op ramen met een breedte die kleiner is dan 50 cm en dit zonder gevaar van voornoemde botsing aan de krukzijde van het raam 1.

Een verdektliggend scharnier kan ook gebruikt worden voor ramen die niet voorzien zijn van een kipfunctie, waarbij in dat geval twee scharnieren 5 volgens de uitvinding kunnen toegepast worden, namelijk één onderaan en één bovenaan.

De uitvinding is preferentieel van toepassing in draai, draai-kip, kip-draai ramen zowel als in valramen.

De huidige uitvinding is geenszins beperkt tot de als voorbeeld beschreven en in de figuren weergegeven uitvoeringsvorm, doch een verdektliggend scharnier volgens de uitvinding en een raam daarmee uitgerust kunnen in allerlei vormen en afmetingen worden verwezenlijkt zonder buiten het kader van de uitvinding te treden.

Claims (21)

Conclusies.

1,- Verdektliggend scharnier voor een raam met een vast kader (2) en een verdraaibare vleugel (3) , waarbij het verdektliggend scharnier (5) is samengesteld uit een schaar (25) met twee armen, respectievelijk een eerste arm (26) en een tweede arm (27), die met elkaar zijn verbonden door middel van een centraal scharnier (28) en die elk met een eerste uiteinde (29,30) scharnierbaar zijn verbonden met een montagelat (31) voor montage op het vast kader (2) en die elk aan hun tweede uiteinde (32, 33) zijn voorzien van een scharnier (40,47) voor koppeling met de vleugel (3), daardoor gekenmerkt dat de eerste arm (26) met zijn eerste uiteinde (29) met de montagelat (31) is verbonden door middel van een vast kaderscharnier (34) dat vast. is bevestigd op de montagelat (31) en de tweede arm (27) met zijn eerste uiteinde (30) met de montagelat (31) is verbonden door middel van een verschuifbaar kaderscharnier (37) dat verschuifbaar op de montagelat (31) is aangebracht, terwijl het tweede uiteinde (32) van de eerste arm (26) is voorzien van een vast vleugelscharnier (40) met een vaste as (41) waarrond een bevestigingslichaam (42) is aangebracht dat bedoeld is om zijdelings tegen de vleugel (2) van het raam (1) te worden bevestigd en het tweede uiteinde (33) van de tweede arm (27) is voorzien van een verschuifbaar vleugelscharnier (47) in de vorm van een vaste tap (48) op de tweede arm (27) die verdraaibaar is aangebracht in een glijplaatje (49) dat bedoeld is om verschuifbaar op de vleugel (3) te worden aangebracht.

2. - Verdektliggend scharnier volgens conclusie 1, daardoor gekenmerkt dat het verdektliggend scharnier (5) zodanig is gevormd en gedimensioneerd dat in de gesloten toestand en gemeten volgens de lengterichting (Z-Z') van de montagelet (31) : - de hartafstand (G) tussen het centraal scharnier (28) en het verschuifbaar kaderscharnier (37) aan het eerste uiteinde (30) van de tweede arm (27) gelegen is tussen 15 en 18 mm en bij voorkeur ongeveer 16,5 mm bedraagt; - de hartafstand (H) tussen het centraal scharnier (28) en het vast vleugelscharnier (40) aan het tweede uiteinde (32) van de eerste arm (26) gelegen is tussen 15,5 en 19,5 mm en bij voorkeur ongeveer 18 mm bedraagt; de hartafstand (I) tussen het verschuifbaar kaderscharnier (37) op het eerste uiteinde van de tweede arm en het vast vleugelscharnier (40) aan het tweede uiteinde (32) van de eerste arm (26) kleiner is dan 3,5 mm en bij voorkeur ongeveer 1,5 mm bedraagt,

3. - Verdektliggend scharnier volgens conclusie 2, daardoor gekenmerkt dat het zodanig is gevormd en gedimensioneerd dat in de gesloten toestand en gemeten volgens een richting loodrecht op de lengterichting (Z-Z') van de montagelet (31) : - de hartafstand (J) tussen het centraal scharnier (28) en het verschuifbaar kaderscharnier (37) aan het eerste uiteinde (30) van de tweede arm (27) gelegen is tussen 4,5 en 6,5 mm en bij voorkeur ongeveer 5,5 mm bedraagt; - de hartafstand (K) tussen het centraal scharnier (28) en het vast vleugelscharnier (40) aan het tweede uiteinde (32) van de eerste arm (26) gelegen is tussen 4 en 6,5 mm en bij voorkeur ongeveer 4,5 mm bedraagt; de hartafstand ( L) tussen het verschuifbaar kaderscharnier (37) op het eerste uiteinde (30) van de tweede arm (27) en het vast vleugelscharnier (40) aan het tweede uiteinde (32) van de eerste arm (26) kleiner is dan 2,5 mm en bij voorkeur ongeveer 1 mm bedraagt.

4. - Verdektliggend scharnier volgens één van de voorgaande conclusies, daardoor gekenmerkt dat het vast kaderscharnier (34) wordt gevormd door een vaste tap (35) op de montagelat (31) waarover de eerste arm (26) met zijn eerste uiteinde (29) verdraaibaar is aangebracht en het verschuifbaar kaderscharnier (37) wordt gevormd door een vaste tap (28) op het eerste uiteinde (30) van de tweede arm (27) die verschuifbaar is aangebracht in een geleidingsgleuf (39) van de montagelat (31) die zich hoofdzakelijk volgens de lengterichting (Z-Z') van de montagelat (31) uitstrekt.

5. - Verdektliggend scharnier volgens conclusie 4, daardoor gekenmerkt dat de montagelat (31) voorzien is van een opstaande steunribbe (53) die zich evenwijdig uitstrekt met de geleidingsgleuf (39) en dat het eerste uiteinde (30) van de tweede arm (27) afgerond is volgens een cirkelboog (54) met als middelpunt het middelpunt van de tap (38) van het verschuifbaar kaderscharnier (37) en met een straal (V) die zodanig is gekozen dat, bij het openen en sluiten van het verdektliggend scharnier (5), de tweede arm (27) met dit afgerond uiteinde (30) tegen de steunribbe (53) steunt.

6. - Verdektliggend scharnier volgens één van de voorgaande conclusies, daardoor gekenmerkt dat het vast vleugelscharnier (40) wordt gevormd door een L-vormig bevest igingslichaam (42) dat bedoeld is om over een buitenhoek van de vleugel (3) te worden gemonteerd met een verticaal been (43) gelegen tussen het kader (2) en de vleugel (3).

7. - Verdektliggend scharnier volgens één van de voorgaande conclusies, daardoor gekenmerkt dat het een dubbel scharnier (5) is voor een draai-kip raam dat kan draaien rond een verticale as (X-X') en kan kippen rond een horizontale as (Y-Y'), waartoe het verdektliggend scharnier (5) voorzien is van een bijkomende kipfunctie, waarbij voor deze kipfunctie de tweede arm (27) in gesloten positie van het verdektliggend scharnier (5) langs een kiprand (55) van de voornoemde montagelat (31) kan wentelen rond de horizontale as (Y-Y').

8. - Verdektliggend scharnier volgens conclusie 7, daardoor gekenmerkt dat de vaste tap (38) van het vast kaderscharnier (34) op de montagelat (31) aan de achterzijde is voorzien van een naar voren overhellende afschuining (56) die bij het kippen een geleiding vormt voor de kipbeweging van de vleugel (3).

9. - Raam met een vast kader en een verdraaibare vleugel die langs zijn omtrek is voorzien van een zijdelings naar buiten uitstekende vleugellip (8) die de voorzijde (10) van het vast kader (2) in vooraanzicht gedeeltelijk overlapt wanneer het raam (1) gesloten is, daardoor gekenmerkt dat het raam (1) voorzien is van minstens één verdektliggend scharnier (5) volgens één van de voorgaande conclusies waarmee de vleugel (2) verdraaibaar rond een verticale as (X-X' ) in het vast kader (2) is aangebracht, waarbij de montagelat (31) boven of onder de vleugel (2) is bevestigd op het vast kader (2) en het bevestigingslichaam (42) tegen de zijkant van de vleugel (2) is bevestigd en het glijplaatje (49) in horizontale richting verschuifbaar is aangebracht tegen de onderzijde of bovenzijde van de vleugel (2), en waarbij het verdektliggend scharnier (5) zodanig is gepositioneerd dat bij het opendraaien van de vleugel (3) vanuit de gesloten positie van het raam (1), wanneer de verticale vleugelhoek (18) aan de voorzijde van de vrije rand van de vleugellip (8) aan de scharnierzijde van de vleugel (3) als referentie wordt genomen, de zijdelingse uitzwenk (D) van deze vleugelhoek (18) naar de buitenkant van het vast kader (2) toe maximaal drie millimeter bedraagt en de frontale uitzwenk (E) weg van het vast kader maximaal tien millimeter bedraagt.

10.- Raam volgens conclusie 9, daardoor gekenmerkt dat hiertoe het verdektliggend scharnier (5) zodanig is gedimensioneerd en gepositioneerd dat, in gesloten toestand van het raam (1), en horizontaal gemeten evenwijdig met de voorzijde (10) van het vast kader (2): - de hartafstand (M) van het centraal scharnier (28) tot de voornoemde vleugelhoek (18) gelegen is tussen 32,5 en 33,5 mm en bij voorkeur ongeveer 33 mm bedraagt; - de hartafstand (N) van het verschuifbaar kaderscharnier (37) tot de voornoemde vleugelhoek (18) gelegen is tussen 15,5 en 17,5 mm en bij voorkeur ongeveer 16,5 mm bedraagt; - de hartafstand (P) van het vast vleugelscharnier (40) tot de voornoemde vleugelhoek (18) gelegen is tussen 14 en 17 mm en bij voorkeur ongeveer 15 mm bedraagt.

11. - Raam volgens conclusie 10, daardoor gekenmerkt dat het verdektliggend scharnier (5) zodanig is gedimensioneerd en gepositioneerd dat, in gesloten toestand van het raam (1) en horizontaal gemeten in een richting loodrecht op de voorzijde (10) van het kader (2): - de hartafstand (Q) van het centraal scharnier (28) tot de voornoemde vleugelhoek (18) gelegen is tussen 21 en 23 mm en bij voorkeur ongeveer 23 mm bedraagt; - de hartafstand (R) van het verschuifbaar kaderscharnier (37) tot de voornoemde vleugelhoek (18) gelegen is tussen 16,5 en 18,5 mm en bij voorkeur ongeveer 17,5 mm bedraagt; - de hartafstand (3) van het vast vleugelscharnier (40) tot de voornoemde vleugelhoek (18) gelegen is tussen 16,5 en 19 mm en bij voorkeur ongeveer 18,5 mm bedraagt,

12. - Raam volgens één van de conclusies 9 tot 11, daardoor gekenmerkt dat het een draai-kip, kip-draai of valraam is met een verdektliggend scharnier (5) volgens conclusie 7 of 8 .

13. - Raam volgens één van de conclusies 9 tot 12, daardoor gekenmerkt dat het een raam (1) .is met een breedte die kleiner is dan 50 cm.

14. - Raam volgens één van de conclusies 9 tot 13, daardoor gekenmerkt dat het een raam (1) betreft waarbij de afstand (A) tussen de in gesloten toestand van het raam (1) naar elkaar gerichte zijden (12,13) van het vast kader (2) en de vleugel (3) om en bij de 21 mm bedraagt en de vleugellip (8) een zijdelings uitstekende lengte (B) bezit van om en bij de 22 mm.

15. - Raam volgens één van de conclusies 9 tot 14, daardoor gekenmerkt dat de hoogte waarmee de sluitstukken (22) ten opzichte van de binnenzijde (12) van het vast kader (2) aan de zijde van de bedieningskruk (20) van het raam (1) naar binnen uitstek ongeveer 8,2 mm bedraagt.

16. ~ Verdektliggend scharnier volgens één van de conclusies 1 tot 8, daardoor gekenmerkt dat het verdektliggend scharnier (5) zodanig gevormd en voorzien is van één of meer aanslagen om het scharnier bij inbouw volgens een opgelegde positie ten opzichte van het vast kader (2) en van de vleugel (3) te kunnen positioneren en in te bouwen, waarbij de opgelegde positie zodanig is dat bij inbouw van het scharnier in deze positie een raam wordt bekomen volgens één van de conclusies 9 tot 13.

17. - Raam met een vast kader en een verdraaibare vleugel die langs zijn omtrek is voorzien van een zijdelings naar buiten uitstekende vleugellip (8) die de voorzijde (2) van het vast kader (2) in vooraanzicht gedeeltelijk overlapt wanneer het raam (1) gesloten is, waarbij het raam (1) voorzien is van verdektliggende scharnieren (4,5), daardoor gekenmerkt dat, wanneer de verticale vleugelhoek (18) aan de voorzijde van de vrije rand van de vleugellip (8) aan de scharnierzijde van de vleugel (3) als referentie wordt genomen, de zijdelingse uitzwenk (D) van deze vleugelhoek (18) naar de buitenkant van het vast kader (2) toe maximaal 3 mm bedraagt en de frontale uitzwenk (E) weg van het vast kader (2) maximaal 10 mm bedraagt.

18. - Raam volgens conclusie 17, daardoor gekenmerkt dat het een raam (1) is met een breedte die kleiner is dan 50 cm.

19. - Raam volgens conclusie 17 of 18, daardoor gekenmerkt dat het een draai-kip, kip-draai of valraam is.

20. - Raam volgens één van de conclusies 17 tot 19, daardoor gekenmerkt dat het een raam (1) betreft waarbij de afstand (A) tussen de in gesloten toestand van het raam (1) naar elkaar gerichte zijden (12,13) van het vast kader (2) en de vleugel (3} om en bij de 21 mm bedraagt en de vleugellip (8) een zijdelings uitstekende lengte (B) bezit van om en bij de 22 mm.

21. - Raam volgens één van de conclusies 17 tot 20, daardoor gekenmerkt dat de hoogte waarmee de sluitstukken (22) ten opzichte van de binnenzijde (12) van het vast kader (2) aan de zijde van de bedieningskruk (20) van het raam (1) naar binnen uitstek ongeveer 8,2 mm bedraagt.