<Desc/Clms Page number 1>
APPARAAT VOOR HET HEELKUNDIG BEHANDELEN VAN PROSTAAT-
WEEFSELAANDOENINGEN
De uitvinding betreft een apparaat voor het nauwkeurig heelkundig behandelen van de prostaat door microgolfstraling.
Een belangrijk doel der uitvinding is een gecontroleerd en doeltreffend radiatiepatroon in de prostaat tot stand te brengen, in overeenstemming met de grootte en de vorm van de te behandelen prostaat.
Uit de Europese oktrooiaanvrage nr. 89403199. 6 is een apparaat gekend dat in hoofdzaak bestaat uit een catheter die in de urethra wordt geschoven, een antenne coaxiaal voorzien in genoemde catheter voor het uitstralen van electromagnetische golven voor de behandeling van de prostaat, een opblaasbare ballon aangebracht rondom de catheter om deze juist in te stellen en op zijn plaats te houden gedurende de behandeling, temperatuursensoren vast aangebracht in de langsrichting zijdelings van de catheter voor het meten van de temperatuur van de te behandelen prostaat en koelkanalen om het behandelde weefsel af te koelen en op de gewenste temperatuur te houden, waarbij nog gebruik wordt gemaakt van een sonde die in het rectum van de patiënt wordt aangebracht voor het meten van de temperatuur van de rectale wand.
Bij dit apparaat vormen de catheter, de antenne en de temperatuursensoren echter een onafscheidelijk geheel.
Een belangrijk nadeel hiervan is dat het center van de antenne die de microgolven uitstraalt steeds een vaste welbepaalde positie inneemt ten opzichte van de te behandelen prostaat, ongeacht de vorm en de grootte ervan.
<Desc/Clms Page number 2>
Het gevolg hiervan is dat het prostaatweefsel niet steeds in alle richtingen gelijkmatig wordt bestraald en bovendien beschadiging van het omringende weefsel mogelijk is.
Het is dus noodzakelijk over een aantal catheters met anders ingestelde antennes te beschikken en dit naargelang het type van de te behandelen prostaat, om genoemd nadeel enigszins te ondervangen. Een nadeel hiervan is dat de gebruikskosten betrekkelijk hoog uitvallen en dat bovendien dit soort apparaat moeilijk is te steriliseren.
Bovendien is het met dit soort apparaat nooit mogelijk de antenne juist in te stellen ten opzichte van het center van de prostaat.
Om hieraan te verhelpen is volgens het voornaamste kenmerk der uitvinding een apparaat verwezenlijkt waarbij de antenne en de temperatuursensoren uitneembaar en vervangbaar in de catheter zijn ondergebracht, waarbij middelen zijn voorzien op de catheter voor het juist instellen en vastzetten van het center van de antenne ten opzichte van de prostaat en voor het in de juiste stand inbrengen van de catheter in de urethra, en waarbij de catheter in zijn langsrichting is voorzien van een of meer reflectiestrippen om het stralingsveld van de antenne in bepaalde richtingen te beperken naargelang de grootte en de vorm van de prostaat.
Hierdoor kan de catheter zelf na gebruik worden weggeworpen, terwijl de uitneembare antenne en de temperatuursensoren opnieuw kunnen worden gebruikt en het center van de antenne nauwkeurig centraal kan worden ingesteld ten opzichte van de prostaat, ongeacht de grootte en de vorm van de te behandelen prostaat. De gebruikskosten worden hierdoor beperkt. Door de aangebrachte reflectiestrippen op de catheter kan het stralingsveld van de antenne derwijze worden beinvloed dat de vorm van dit stralingsveld in overeenstemming kan worden gebracht met de vorm en de grootte van de te behandelen prostaat, zo-
<Desc/Clms Page number 3>
dat beschadiging van het omringend weefsel praktisch uitgesloten wordt.
Andere voordelen zullen blijken uit de hiernavolgende beschrijving van een verkozen doch geenszins beperkte uitvoeringsvorm van het apparaat overeenkomstig de uitvinding. Deze beschrijving verwijst naar bijgevoegde tekeningen, waarin : de figuren la en lb een langsdoorsnede volgens de lijn I-I van fig. 2 voorstellen van respectievelijk het bovenste-en onderste gedeelte van het apparaat ; fig. 2 een dwarsdoorsnede volgens de lijn II-II van fig. 1 voorstelt ; fig. 3 een langsdoorsnede volgens de lijn III-III van fig. 2 voorstelt ; fig. 4 een langsdoorsnede volgens de lijn IV-IV van fig. 5 voorstelt ; fig. 5 een dwarsdoorsnede volgens de lijn V-V van fig. 4 voorstelt ; fig. 6 een dwarsdoorsnede voorstelt van een mogelijke variante van de slangen waarin de temperatuursensoren worden ondergebracht ;
fig. 7 de houder voorstelt waarin enerzijds het apparaat wordt aangesloten en vastgeklemd en anderzijds de voeding-en meetapparatuur is aangesloten ; fig. 8 schematisch voorstelt hoe het apparaat wordt gebruikt ; fig. 9 een doorsnede voorstelt van de prostaat en van het door het apparaat gecontroleerd stralingsveld in de prostaat tijdens de behandeling ervan.
In deze figuren bemerkt men de catheter 1 van soepel materiaal en die bovenaan is voorzien van een afgeronde kop 2 met stop 3 om het in de urethra 4 inbrengen van de catheter 1 te vergemakkelijken. Over het voorste gedeelte van de catheter 1 is een rubberen kap 5 aangebracht waarvan het voorste en achterste gedeelte
<Desc/Clms Page number 4>
op de catheter is vastgekleefd en het middelste vrije gedeelte tot een ballon 6 kan worden opgeblazen in de blaas 39 van de patiënt, om de catheter 1 vast in te stellen in de urethra 4. In de catheter 1 is een coaxiaal kanaal 7 voorzien waarin met een kleine speling een uitneembare antenne 8 voor het uitstralen van microgolven kan worden versteld, zodat het stralingscenter 9 van de antenne een gewenste stand kan innemen ten opzichte van de ballon 6 en van de prostaat, zoals hierna zal worden verduidelijkt.
Het achterste einde van de catheter 1 is afgedekt door een versterkingselement 10. De antenne is van een schaalverdeling 11 voorzien om de instelling van de antenne 8 te bepalen en af te lezen. Voor het opblazen van de ballon 6 is in de catheter 1 een in de langsrichting ervan lopend kanaal 12 voorzien dat zijdelings door een opening 13 met de ballon in verbinding staat. Achteraan is dit kanaal verlengd door een uit de catheter stekende soepele leiding 14 met klep 15 waarin een spuit 16 wordt gestoken, om in de ballon een vloeistof of lucht te spuiten en deze op te blazen en om de vloeistof of lucht terug te zuigen en de ballon leeg te zuigen. In de langsrichting van de catheter 1 zijn twee diametraal gelegen groeven 17 voorzien.
In elke groef is een soepele slang 18 gekleefd die lichtjes uit de buitenomtrek van de catheter springt en waarin een of meer uitneembare temperatuursensoren 19 worden geschoven voor het meten van de temperatuur van het weefsel dat wordt behandeld door het apparaat. Doordat de soepele slangen 18 een weinig uit de catheter steken, wordt een goed contact van de temperatuursensoren met het weefsel bekomen. De soepele slangen 18 kunnen eveneens een dwarsdoorsnede hebben zoals voorgesteld in fig. 6 en waarbij een kanaal 20 is voorzien voor het inbrengen van de temperatuursensor en een kanaal 21 dat dienst doet als luchtisolatiekanaal tussen de tem-
<Desc/Clms Page number 5>
peratuursensor 19 die in het kanaal 20 wordt geschoven en de koelkanalen 22 van de catheter 1.
Een voordeel hiervan is dat een beter kontakt wordt bekomen met de urethrale wand waardoor een betere temperatuurmeting mogelijk is. Om het weefsel af te koelen is de catheter 1 in langsrichting voorzien van koelkanalen 22 met een ingang 23 en een uitgang 24 en waardoorheen de koelvloeistof stroomt. Deze kanalen zijn derwijze uitgevoerd dat zij het grootste gedeelte van de omtrek van de catheter kunnen afkoelen (fig. 2). Om het patroon van het stralingsveld van de antenne 8 aan te passen aan de vorm en grootte van de prostaat 25 is op twee diametraal gelegen plaatsen en in de langsrichting van de catheter 1 een reflectiestrook 26 gekleefd waarvan de breedte kan verschillen naargelang het te behandelen geval (fig. 2 en 9).
Om de catheter in de juiste positie in de urethra te schuiven ten opzichte van de prostaat, is op de catheter een oriëntatieteken aangebracht (niet voorgesteld). De catheter wordt vastgezet in een houder 27 door middel van twee klauwen 28 en een spanelement 29, waardoor gelijktijdig de soepele catheter op de antenne wordt vastgeklemd wanneer deze in de gewenste stand is opgesteld, hetgeen op de schaalverdeling 11 van de antenne 8 kan worden afgelezen. De antenne 8, de temperatuursensoren 19 en de in- en uitgang 23-24 van de koelkanalen 22, worden respectievelijk op de houder 27 aangesloten door een koppeling 30,31 en 32. De houder is anderzijds aangesloten op een temperatuurmeter 33, een koeleenheid 34 en een generator 35 voor het voortbrengen van electromagnetische golven. Het geheel wordt bestuurd door een centrale 36.
Verder wordt voor het behandelen van een prostaat 25, gebruik gemaakt van een gekende sonde 37 die in het rectum 38 van de patiënt wordt geschoven, om de positie van de in de urethra geschoven catheter 1 te controleren
<Desc/Clms Page number 6>
en het koelen en meten van de temperatuur van de wand van het rectum te controleren. Een opblaasbare ballon kan zijn voorzien op de sonde 37 om een beter kontakt met de rectale wand te verzekeren en het effect van de koeling te verbeteren. Belangrijk is dat de koeling in de sonde 37 alleen dan ingeschakeld wordtwanneer een vooraf ingestelde limietwaarde van de temperatuur van de rectale wand is bereikt. Door de uit de catheter stekende slangen 18 met temperatuursensoren, wordt een perfecte aansluiting tussen de catheter en het weefsel bekomen.
Nadat de ballon 6 van de catheter 1 in de blaas 39 van de patiënt is opgeblazen door middel van een spuit 16, zit de catheter vast en wordt de stand van het stralingscenter 9 van de antenne 8 door verschuiving van de antenne in de catheter derwijze ingesteld, dat genoemd stralingscenter 9 zieh in het centrum van de prostaat 25 bevindt. Hierdoor en door de samenwerking van de op de catheter gekleefde reflectiestrippen 26 en de in het rectum van de patiënt geschoven sonde 37, wordt een perfecte gecontroleerde bestraling en koeling aangepast aan de vorm en grootte van de prostaat bekomen, zonder het omringende weefsel te beschadigen.
Doordat de antenne en de temperatuursensoren uit de catheter verwijderbaar zijn, kan voor elke behandeling een nieuwe hygiënische catheter worden gebruikt, zonder dat de kosten te hoog oplopen, waarbij echter de antenne en de temperatuursensoren meermaals kunnen worden aangewend.