PL95847B1 - Czlon laczacy line z lancuchem - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest czlon laczacy linie z lan¬ cuchem stosowane do kotwiczenia lub cumowania pel¬ nomorskich zestawów lub statków wiertniczyeh, zwlaszcza czesciowo zanurzalnych zestawów wiertniczych pracuja¬ cych na srednich lub duzych glebokosciach morskich. 5 Chociaz przydatnosc polaczenia liny z lancuchem dla wyzej wymienionych celów jest pozytywnie oceniona przez ekspertów — czesc lancuchowa umozliwia pionowe prze¬ mieszczanie zestawu wiertniczego nawet podczas wysokiej fali bez przeciazenia zespolu lina — lancuch* a czesc linowa 10 ogranicza poziome przemieszczenie, to wciaz w wiek¬ szosci przypadków uzywa sie jednak wylacznie samej liny lub lancucha. Powodem tego jest brak zadowalajacego lacznika dla polaczenia liny z lancuchem, który nie stwarzal¬ by problemów przy przechodzeniu przez prowadniki liny 15 lub kola linowe stosowane do prowadzenia liny podczas wybierania lub luzowania bez poddawania liny niepotrze¬ bnym naprezeniom zginajacym w miejscu jej zamocowania.Próbowano juz przezwyciezyc te trudnosc za pomoca sztauowania lancucha na pomocniczym statku, z którego 20 lancuch jest polaczony z lina na zewnatrz wiertniczego zestawu lub na glównym statku, z którego wypuszczana jest lina, jednakze metoda ta jest czasochlonna, kosztowna' i niebezpieczna. r Zaproponowany lacznik skladal sie z korpusu laczacego 25 majacego kulisty segment. Korpus laczacy byl zamocowany na sztywno do liny, natomiast lancuch byl tak polaczony z korpusem laczacym, ze mial mozliwosc swobodnego odchylania sie we wszystkich kierunkach, lecz w okreslo¬ nych granicach wokól punktu usytuowanego w srodku seg-l 30 2 < mentu kulistego. Efektem takiej konstrukcji, w idealnych warunkach, bylo to, ze lancuch nie wywieral zadnego mo¬ mentu obrotowego nakorpus laczacy, który tym samym usta¬ wial sie w kierunku liny i w konsekwencji nie powodowal zginania liny w punkcie jej zamocowania.W praktyce, jednakze, lina podczas ustawiania sie korpusu laczacego musi przezwyciezyc tarcie tego korpusu na pro¬ wadniku lub kole linowym, na którym lina jest wybierana, a oprócz tego lancuch, zaczepiony o zaczep bedacy integralna czescia korpusu laczacego, nie zawsze jest dokladnie skiero¬ wany do srodka segmentu kulistego.W konsekwencji, ciagle wywierany jest pewien moment zginajacy w miejscu zamocowania liny, którego wielkosc i kierunek zmienia sie stale podczas pracy, moze spowodo¬ wac uszkodzenie liny. Ponadto, kat miedzy osiami liny i lancucha jest raczej ograniczony, tak ze czesto niezbednym jest zastosowanie zewnetrznego toru dla podparcia czlonu laczacego, co powoduje, ze konstrukcja prowadzaca line polaczona z lancuchem, przykladowo przyczepny wspornik z zamocowanym na nim prowadnikiem liny, czy kolem linowym, staje sie masywna i ciezka.Celem wynalazku jest opracowanie konstrukcji czlonu laczacego line z lancuchem, pozbawionej wad znanej do¬ tychczas konstrukcji.Wedlug wynalazku czlon laczacy line z lancuchem ma korpus, którego zewnetrzna powierzchnia jest utworzona przez obrót tworzacej wokól Osi czlonu, i którego jeden koniec wyposazony jest w zaczep do mocowania pierwszego ogniwa lancucha. Na drugim koncu korpus ma otwór, przez który swobodnie przechodzi lina. Czlon laczacy ma 95 84795 847 3 takze element posredni zamontowany obrotowo wewnatrz korpusu wokól osi prostopadlej do osi korpusu, natomiast tuleja, w której zamocowany jest koniec liny, zamontowana jest obrotowo wewnatrz elementu posredniego wokól osi prostopadlej do osi obrotu elementu posredniego i do osi liny.Tulejka mocujaca koniec liny w czlonie laczacym ma moznosc swobodnego obrotu wzgledem korpusu we wszyst¬ kich kierunkach takj ze "na line nie jest przenoszony zaden moment obrotowy, który móglby wytwarzac jakis moment gnacy na punkt zamocowania liny, bez wzgledu na kierunek sily ciagnacej wywieranej przez lancuch. Lancuch moze byc zatem polaczony z korpusem na jego przednim koncu, co da mu mozliwosc wiekszego odchylania sie od osi wzdluz¬ nej czlonu laczacego niz w przypadku znanej konstrukcji czlonu laczacego. Poniewaz lina ma takze mozliwosc wiek¬ szego odchylania sie od tej samej osi wzdluznej czlonu, calkowity wiec kat miedzy lina a lancuchem moze zmieniac sie dosyc znacznie tak, ze czlon laczacy gladko przechodzi przez kolo linowe prowadzace line z lancuchem, nawet jesli kolo ma mala srednice, przy czym lina i lancuch usy¬ tuowane sa stycznie do rowka prowadzacego kola linowego.Przedmiot wynalazku uwidoczniony jest w przykladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia czlon laczacy line z lancuchem w przekroju wzdluznym, fig. 2 — czlon laczacy, w przekroju wzdluznym plaszczyzna prosto¬ padla do plaszczyzny przekroju z fig. 1, fig. 3—czlon laczacy w polozeniu roboczym na kole linowym, w prze¬ kroju wzdluznym^ fig, 4 — czlon laczacy w polozeniu roboczym na kole linowym, w przekroju wzdluznym plasz¬ czyzna z fig. 2, fig. 5 — czlon laczacy line z lancuchem, w innym przykladzie wykonania, w przekroju wzdluznym, fig. 6 —czlon laczacy w przekroju plaszczyzna VI—VI z fig. 5, fig. 7 — czlon laczacy, w przekroju wzdluznym plaszczyzna prostopadla do plaszczyzny przekroju z fig. 5, fig. 8 — czlon laczacy w polozeniu roboczym na profilowa¬ nym kole linowym, w przekroju wzdluznym, a fig. 9 — czlon laczacy w polozeniu roboczym na gladkim kole pasowym, w przekroju wzdluznym.Czlon laczacy line z lancuchem, w przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 1—4, ma korpus 1, którego zew¬ netrzna powierzchnia utworzona jest przez obrót tworzacej wokól osi B—B. Element posredni 2 zamontowany jest obrotowo wokól osi A—A w korpusie 1 za pomoca sworzni 4 przchodzacych przez otwory w korpusie i w elemencie posrednim i zabezpieczonych przed wysunieciem sie w kazdym z tych elementów. Lina 6, która jest zwykle lina pleciona z drutu lub z syntetycznego wlókna, zamocowana jest w stozkowej tulei 3, która zamontowana jest obrotowo wokól osi C—C w elemencie posrednim za posrednictwem czopów 5, bedacychintegralna czescia tulei 3, umieszczonych w otworach w elemencie posrednim. Mocowanie liny w tulei 3 odbywa sie metoda ogólnie stosowana, a mianowicie przez rozpeczenie konca 7 liny 6 i zalanie go odpowiednim materialem.Jak uwidoczniono to na fig. 2 otwory elementu posred¬ niego 2 wykonane sa w postaci podluznych szczelin 21, których jeden koniec jest otwarty dla wprowadzenia wen czopów 5 jeszcze przed zamontowaniem elementu 2 w kor¬ pusie 1. W korpusie 1, jako jego integralna czesc, wykonany jest zaczep 9, za który zaczepione jest pierwsze ogniwo 11, usytuowane w plaszczyznie prostopadlej do plaszczyzny pierwszego ogniwa 10.Na fig. 3 uwidoczniono czesci czlonu laczacego w jego polozeniu roboczym na kole linowym 8 prowadzacym line 6 4 i lancuch. Pierwsze ogniwo 10 lancucha zorientowane jest „pionowo" tzn. w plaszczyznie prostopadlej do osi kola 8, zas drugie ogniwo 11 zorientowane „poziomo".Tego rodzaju terminologia jest zwykle uzywana w dziedzi- nie techniki, której dotyczy wynalazek. Tak wiec usytuowa¬ nie czesci czlonu laczacego pokazanego na fig. 3 rózni sie/ tym od usytuowania ich na fig. 1, ze tuleja 3 jest obrócona wzgledem osi C—C, natomiast element posredni 2 nie zmienil swego polozenia wzgledem korpusu 1, tzn. nie zostal obrócony wokól osi A—A. Podobnie jest z usytuowaniem czesci czlonu laczacego pokazanego na fig. 4 i fig. 2 z tym, ze pierwsze ogniwo 10 lancucha jest w polozeniu poziomym, a drugie ogniwo 11 w pionowym. Element posredni 2 jest obrócony wokól osi A—A, natomiast tuleja 3 nie zostala obrócona wokól osi C—C. - W praktyce, polozenie korpusu 1 wzgledem jego osi B—B bedzie najczesciej w posrednim polozeniu pomiedzy pokazanymi na fig. 3 i fig. 4, zaleznie od katowego polozenia, w którym lancuch.dochodzi do kola liniowego 8, a dalsze przechylenie korpusu wokól osi wzdluznej moze miec miejsce, gdy lancuch zaczyna wspólpracowac z kolem lino¬ wym zmierzajac do polozenia, w którym ogniwa lancucha zorientowane sa pod katem 45° wzgledem osi obrotu kola linowego. Katowe usytuowanie lancucha, wzgledem jego wzdluznej osi nie jest sprawa istotna. Zaczep 9 korpusu 1 móglby byc zatem równie dobrze usytuowany w polozeniu odwróconym o 90° od pokazanego na rysunku lub tez, o jakikolwiek inny kat. Zewnetrzna powierzchnia korpusu 1 przedstawiona na fig. 1—4, wspólpracujaca z oboma koncami z kolem linowym, wykazuje swoje zalety wtedy tylko, gdy czlon laczacy przechodzi przez gladkie kolo linowe, poniewaz lancuch ma wtedy swobode wykonywania obrotu tulei 3 na sworzniu 4.Otwór 30 w korpusie 1, przez który przechodzi lina 6 ma wzglednie duza srednice umozliwiajac linie odchylanie sie od kierunku wzdluz osi B—B, ponadto konstrukcja tulei 3 uniemozliwia zetkniecie sie z korpusem 1, tak ze otwór 30 przeznaczony jest jedynie dla liny, a nie dla tulei. 40 W przykladzie wykonania czlonu laczacego, pokazanego na fig. 5—9, korpus 12 ma ksztalt pólkuli pasujacej do wglebien 13 profilowanego kola linowego 14. Alternatywnie korpus 12 móglby miec ksztalt eliptyczny na swym koncu, na którym polaczony jest z lancuchem. W polozeniu po- 45 kazanymna fig. 8 lina 6 usytuowana jest stycznie do rowka ko*a linowego 14, do którego to rowka wchodza pionowa zorientowane ogniwa lancucha, zwykle jednak nie stykaja sie z dnem tego rowka. Pierwsze ogniwo 10 lancucha jest zorientowane pionowo i znajduje sie miedzy dwoma zebami 50 15 kola linowego 14. Element posredni 16 zamontowany jest obrotowo na dwóch czopach 17 bedacych integralna czes¬ cia korpusu 12. Tuleja 19 zamontowana jest obrotowo- w elemencie posrednim 16 na sworzniu 18 przechodzacym przez otwory w elemencie posrednim i przez uszy 20 tulei 19* 55 Element posredni 16 ma dwie panwie 22 lozyskujace czo¬ py 17, jak to pokazano na fig. 6 przy czym panwie 2Z maja ksztalt pólkolisty o kacie rozwarcia okolo 180°, lecz^ nie wiekszym tak, ze moga obracac sie wokól czopów 17, Taka konstrukcja czlonu laczacego umozliwia jego latwy 60 montaz i demontaz. A wiec przy rozmontowywaniu czlonu. laczacego, po usunieciu niepokazanego elementu zabez¬ pieczajacego, wyciaga sie sworzen 18 umozliwiajac wyjecie liny 6 i tulei 19 z elementu posredniego 16, który z kolei nalezy obrócic na czopach 17 o 180° i wyjac z korpusu 12.Montaz czlonu laczacego odbywa sie w odwrotnym po-95 847 rzadku. Sworzen 18 moze miec wzglednie mala srednice, a wzglednie duza odleglosc pomiedzy zamocowaniem liny w tulei 19 a srodkiem obrotu wewnatrz korpusu 12 daje w efekcie to, ze kat zginania liny, konieczny dla obróce¬ nia tulei wokól srodka obrotu jest maly. PL PL PL PL

Claims (7)

1. Zastrzezenia patent otw e 1. Czlon laczacy line z lancuchem, przy czym lina zamo¬ cowana jest w tulei, znamienny tym, ze ma korpus (1,12) którego powierzchnia zewnetrzna utworzona jest przez obrót tworzacej wokól osi (B—B), wyposazony na jed¬ nym koncu w zaczep (9) mocujacy ogniwo (10) lancucha, a na drugim koncu korpus (1, 12) ma otwór (30)^przez który przechodzi lina (6), oraz element posredni (2, 16) zamontowany obrotowo wewnatrz korpusu (1, 12) wokól poprzecznej osi (A—A) prostopadlej do osi (B—B), natomiast tuleja (3, 19) mocujaca line (6) zamontowa¬ na jest obrotowo wewnatrz elementu posredniego (2, 16) wokól poprzecznej osi (C—C) prostopadlej do osi (A—A) i do osi liny (6) zamocowanej w tulei (3, 19).

2. Czlon wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze korpus (1) oraz element posredni (2) maja otwory dla sworzni (4), zabezpieczonych -w korpusie (1) lub w elemencie posred¬ nim (2), zas element posredni (2) lub tuleja (3) lub kazdy z tych elementów ma otwory dla czopów (5), bedacego integralna czescia jednego z wymienionych elementów (^3).

3. Czlon wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze czopy (5) sa integralna czescia tulei (3), a otwory w elemencie po¬ srednim (2) wykonane sa w postaci wydluzonych szczelin (21), których jeden koniec jest otwarty w celu umozli¬ wienia wprowadzenia wen czopów (5) przy montazu czlo- 5 nu laczacego.

4. Czlon wedlug zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, ze konstrukcja tillei (3) i korpusu (1) oraz ich usytuowanie wzgledem siebie zabezpiecza tuleje (3), od obrotu jej wokól osi (C—C) czopów (5), przed stykiem jej z kor- 10 pusem (1).

5. Czlon wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze korpus (12) ma czopy (17), które sa jego integralna czescia, a ele¬ ment posredni (16) ma panwie (22) lozyskujace czopy (17), przy czym panwie (22) maja ksztalt pólkolisty o kacie 15 rozwarcia mniejszym od 180° umozliwiajacym nalozenie ich na czopy (17) podczas montazu czlonu laczacego, zas element posredni (16) oraz tuleja (19) sa usytuowane obrotowo wzgledem siebie na sworzniu (18) przechodzacym przez otwory w elemencie posrednim (16) i przez uszy 20 (20) bedace integralna czescia tulei (19), która znajduje sie na zewnatrz od sworznia (18).

6. Czlon wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze korpus (12) ma ksztalt kulisty w kierunku miejsca zamocowania lancucha w celu dopasowania do zaglebien (13) na kole lino- 25 wym (14).

7. Czlon wedlug zastrz. 6, znamienny tym, ze miejsce zamocowania lancucha wykonane jest w postaci zaczepu (9), obejmujacego pierwsze ogniwo (10) lancucha, bedacego in¬ tegralna czescia korpusu (1, 12).95 847 if-sWZ** ,to FigA Fig. 5 17 16 IZ Fi3.e95 847 Fig.9 TV PL PL PL PL