PL93912B1 - Method of preparing refractory fibres based upon metal compounds[cs185602b2] - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia wlókna ognioodpornego.Wedlug wynalazku sposób wytwarzania wlókna ognioodpornego polega na formowaniu wlókna z mieszaniny o lepkosci powyzej jednego puaza, za¬ wierajacej rozpuszczalnik oraz zwiazek metalu lub zasadowy zwiazek metalu zdolny do tworzenia w nim roztworu lepkosciowego lub zolu i ewentual¬ nie rozpuszczony inhibitor wzrostu ziarna i/lub sta¬ bilizator przemiany fazowej, usunieciu z uformo¬ wanego wlókna przynajmniej czesci rozpuszczalni¬ ka, ogrzewaniu wlókna w celu rozlozenia zwiazku metalu i ewentualnym dalszym ogrzewaniu maja¬ cym na celu spiekanie tlenku ognioodpornego, przy tym mieszanina, z której formuje sie wlókno, do¬ datkowo zawiera rozpuszczony polimer organiczny w ilosci 0,1 do 10°/o wagowych.Zwiazek metalu stosuje sie w mieszaninie ko¬ rzystnie w proporcji wagowej wiekszej niz poli¬ meru organicznego, co najmniej dwukrotnie wyz¬ szej i najkorzystniej ilosc polimeru organicznego w stosunku do ilosci zwiazku metalu wynosi po¬ nizej lO^/o wagowych, zazwyczaj 2—8°/o, a w nie¬ których przypadkach 0,1—2?/o.Odpowiednimi zwiazkami metalu sa zwiazki roz¬ puszczalne w wodzie, np. sole metalu, ewentualnie sole zasadowe, dajace w srodowisku wodnym roz¬ twory lub zole o odpowiedniej lepkosci, takie jak chlorki, siarczany, octany, mrówczany, wodorotlen¬ ki, fosforany oraz azotany glinu, zelaza, cyrkonu, tytynu, berylu, chromu, magnezu, toru, uranu, itru, niklu, wanadu, manganu, molibdenu, wolframu i kobaltu lub ich mieszaniny. Szczególnie korzyst¬ nymi solami metali sa sole dajace ogniotrwale tlenki, zwlaszcza tlenochlorek glinu, zasadowy.. - mrówczan glinu, tlenochlorek cyrkonu, zasadowy octan cyrkonu, zasadowy azotan cyrkonu lub za¬ sadowy mrówczan cyrkonu, a takze ich mieszaniny oraz sole mieszane.- Korzystnym rozpuszczalnikiem jest rozpuszczal¬ nik polarny, np. alkohol, szczególnie metanol lub etanol, lodowaty kwas octowy, dwumetylosulfotle- nek lub dwumetyloformamid, przy czym szczegól¬ nie dogodnym rozpuszczalnikiem jest woda, a w niektórych przypadkach mieszanina rozpuszczal¬ ników.Korzystnymi polimerami organicznymi sa poli¬ mery rozpuszczalne w wodzie, zwlaszcza niejono¬ we polimery organiczne wielowodorotlenowe lub naturalne zywice, rozpuszczalne w wodzie i stabil¬ ne termicznie w warunkach formowania wlókna, np. w zakresie temperatury poczawszy od?tempe- ratury otoczenia do kilku stopni powyzej tempe¬ ratury wrzenia uzytego rozpuszczalnika.Jako przyklad odpowiednich polimerów wymie¬ nia sie polioctan winylu czesciowo zhydrolizowa- ny, polialkohol winylowy, poliakryloamid ewentu¬ alnie czesciowo zhydrolizowany, kwasy poliakry- lowe, politlenki etylenowe, karboksyalkilocelulozy, np. karboksymetyloceluloza, hydroksyalkilocelulo- 93 91293 912 3 4 za, np. hydraksymetyloceluloza, alkilocelulozy, np. metyloceluloza, hydrolizowane skrobie, dekstrany, zywice guarowa, poliwinylopirolidyny, poliglLkole etylenowe, kwasy alginowe, pochodne poiizobutyle- nowe, poliuretany oraz estry, kopolimery i miesza¬ niny wymienionych zwiazków.Szczególnie korzystnymi polimerami organicznymi sa wielowodorotlenowe polimery organiczne o lan¬ cuchu prostym, np. polialkohol winylowy, polioc¬ tan winylu czesciowo zhydrolizowany, politlenek etylenu i poliglikol etylenowy, o ciezarze czastecz¬ kowym 103—107, mozliwie najwyzszym, jednak u- mozliwiajacym rozpuszczalnosc polimeru w uzytym rozpuszczalniku. Na przyklad polialkohol winylo¬ wy*i poHoctan winylu czesciowo zhydrolizowany korzystnie stosuje sie o srednim lub wysokim cie¬ zarze czasteczkowym, politlenek etylenu o cieza¬ rze czasteczkowym 104—106, a polimery pochodne celulozy o ciezarze czasteczkowym lOOtflDi—50 000.Polimer organiczny w mieszaninie do formowa¬ nia wlókna stosuje sie na ogól o stezeniu 0,1— 10P/o wagowych, korzystnie 0,4—2%, przy czym w mieszaninie nie powinna zachodzic reakcja, ewen¬ tualnie w malym stopniu, pomiedzy polimerem i zwiazkiem metalu.Lepkosc mieszaniny zalezy od stosowanej meto¬ dy formowania wlókna i na ogcl wynosi 1—300 0 puazów, korzystnie 100—'UOiOJOi puazcw, zwlaszcza przy formowaniu wlókna metoda wytlaczania przez dysze przedzalnicza, natomiast przy formowaniu wlókna metoda dmuchania stosuje sie mieszanine o malej lepkosci, np. 1—l'3'O puazów.Formowanie wlókna mozna prowadzic kazdym dogodnym sposobem, np. metoda wirówkowego przedzenia, snucia, wyciagania, dmuchania lub wy¬ tlaczania przez dysze, przedzalnicza. Formowanie wlókna przez wytlaczanie, szczególnie odpowiednie „dla wytwarzania wlókien ciaglych, dogodnie pro¬ wadzi sie w temperaturze otoczenia, lecz mozna równiez stosowac kazda dowolna temperature,' w której mieszanina jest stabilna i w warunkach wytlaczania wykazuje odpowiednia lepkosc.Formowanie wlókna przez wytlaczanie z roz¬ dmuchiwaniem polega na wytlaczaniu mieszaniny przez jeden" luib kilka otworów do co najmniej jednego strumienia gazu o duzej predkosci w kie¬ runku wytlaczanej mieszaniny. Wymiary i ksztalt otworu moga byc rózne, jednak jest korzystnie aby jeden z wymiarów' wynosil 50—l5!QiO mikronów./Jako strumien gazu mozna stosowac powietrze, zwlaszcza o temperaturze otoczenia, korzystnie je¬ dnak stosuje sie 2 strumienie gazu zbiezne w pun¬ kcie otworu lub w poblizu otworu, z którego wy¬ tlaczana jest mieszanina, przy czym kat zbieznos¬ ci - korzystnie wynosi 30—60°. W tych warunkach co najmniej czesc rozpuszczalnika jest usuwana strumieniem gazu. Ilosc usuwanego rozpuszczalni¬ ka moze byc regulowana przez mieszanie gazu z parami rozpuszczalnika, np. przy uzyciu mieszani¬ ny wodnej mozna •stosowac strumien powietrza o wilgotnosci wzglednej powyzej SIOfYo. Predkosc stru¬ mienia gazu moze byc stosowana w szerokim za¬ kresie, korzystnie 61—460 m/sek.Cisnienie stosowane do wytlaczania zalezy od lep¬ kosci mieszaniny i zadanej predkosci wytlaczania, przy czym dla mieszanin o lepkosci okolo IGO pu¬ azów na ogól wynosi 0,07—7,03 kG/cm2.Wlókna wytwarzane metoda dmuchania maja za¬ zwyczaj mala srednice, rzedu 0,5—5,0 mikronów i tworza krótkie odcinki o dlugosci znacznie prze¬ kraczajacej wymiary srednicy, np. powyzej 5900 razy i sa odbierane jako luzne wlókna lub w po¬ staci przedzy, wlókna zmierzwionego lub spilsnio- nego. W celu wylfwarzania wlókna zmierzwionego i spilsnionego, przed wysuszeniem laczy sie luzne wlókienka srodkiem wiazacym.Mieszanine do formowania wlókna dogodnie wy¬ twarza sie przez rozpuszczenie zwiazku metalu i polimeru organicznego w rozpuszczalniku, w do¬ wolnej kolejnosci. Zol w osrodku wodnym mozna dogodnie wytworzyc przez hydrolize lub ogrzewa¬ nie roztworu wodnego zwiazku metalu. Zwiazek metalu oraz polimer organiczny moga byc rów¬ niez wytwarzane z odpowiednich prekursorów, za¬ zwyczaj w obecnosci rozpuszczalnika.Przed formowaniem wlókna mieszanine dogod¬ nie zateza sie do odpowiedniej lepkosci, np. przez odparowanie czesci rozpuszczalnika, korzystnie po uprzednim przefiltrowaniu w celu usuniecia sub¬ stancji stalych i odpowietrzeniu.W celu usuniecia rozpuszczalnika z uformowane¬ go wlókna korzystnie stosuje sie ogrzewanie w temperaturze -3,3^^11I0°C, ewentualnie pod zmniej¬ szonym cisnieniem. iWysuszone wlókno ewentualnie poddaje sie o- grzewaniu w celu rozlozenia zwiazku metalu i/lub polimeru organicznego i uzyskania wlókna o in¬ nym skladzie, zawierajacym ogniotrwaly tlenek metalu, np. tlenek glinu lub tlenek cyrkonu. W tyim celu wlókno ogrzewa sie w temperaturze 100^200iO°G w ciagu od 5 minut do 24 godzin i ewentualnie poddaje sie spiekaniu przez dalsze ogrzewanie w temperaturze 500—2000°C w ciagu pewnego okresu czasu, np. od 5 minut do 4 go¬ dzin. Ogrzewanie w celu rozkladu lub spiekania prowadzi sie dogodnie w kolejnych stadiach, przez podwyzszenie temperatury ogrzewania.Wlókno podczas formowania i/lu!b usuwania roz¬ puszczalnika i/lub dalszego ogrzewania moze byc poddawane rozciaganiu.Do wlókna moga byc wprowadzone rózne do¬ datki przez dodanie ich do mieszaniny przed for¬ mowaniem wlókna lub dzialanie nimi na powierz¬ chnie wl3kna w odpowiednim stadium obróbki.Jako odpowiednie dodatki wprowadzane do wlók¬ na wymienia sie: inhibitory wzrostu uziarnienia, np. zwiazki magnezu, wapnia lub glinu, srodki po¬ mocnicze spiekajace, np. fluorki lub sole sodu lub potasu, srodki powierzchniowo czynne, np. alko¬ hole, stabilizatory mieszaniny formowanej na wlók¬ no, np. kwas mrówkowy, octowy lub winowy, sta¬ bilizatory przemiany fazowej, np. zwiazki litu, wap¬ nia, magnezu, hafnu, itru, pierwiastków ziem rzad¬ kich lub kwas borowy, -srodki wzmacniajace, takie jak krzemionka koloidalna, np. krzemionka z pro¬ cesu plazimowego, zwiazki polepszajace wlasciwos¬ ci zaroodpornosci wlókna ogniotrwalego, np. tlen¬ ki kwasowe, zwlaszcza SiO* BA lub P205 lub zwiazki dajace te tlenki wskutek rozkladu, np. zwiazki glinu, zelaza, cyrkonu, tytanu, berylu, chro- 40 45 50 55 6093912 6 mu, teru, uranu, itru, niklu, wanadu, manganu, molibdenu, wolframu lub kobaltu, a takze sole luminescencyjne, np. sole toru lub ceru, srodki barwiace, np. barwniki zaprawowe lub pigmenty.Do wytwarzania wlókien zawierajacych cyrkon 5 stosuje sie inhibitor, wzrostu uziarnienia, korzyst¬ nie tlenek glinu w ilosci 0,2—ao^/o wagowych w sto¬ sunku do zawartosci cyrkonu oraz stabilizator prze¬ miany fazowej, np. tlenek itru lub tlenek wapnia, korzystnie w ilosci 2—L5*Ya wagowych w stosunku io do zawartosci cyrkonu, przy czym szczególnie ko¬ rzystnie stosuje sie mieszanine tlenku glinu z tlen¬ kiem itru lub tlenkiem wapnia.(Wlókno wytworzone sposobem wedlug wynalaz¬ ku moze byc poddane obróbce róznymi substancja- 15 mi; np. moze byc pokryte klejonka, taka jak poli¬ alkohol winylowy lub kwas stearynowy, moze byc równiez zanurzane w roztworze krzemianu etylu i po przemyciu ogrzewane w celu uzyskania wlók¬ na zawierajacego krzemionke, a takze moze byc 20 moczone w roztworach soli metali, a nastepnie ogrzewane w celu uzyskania wlókna zawierajacego dodatkowo ogniotrwaly tlenek metalu.Tak wiec, sposobem wedlug wynalazku wytwa¬ rza sie wlókno zawierajace zwiazek metalu i po- 25 limer organiczny^ przy czym w zaleznosci od sto¬ sowanej metody formowania mozna wytwarzac wlókno ciagle lub nieciagle w postaci zmierzwio¬ nej lub spilsnionej. Korzystnie jest aby wlókno zawieralo zwiazek metalu w proporcji wagowej, 30 dwukrotnie wiekszej od zawartego we wlóknie po¬ limeru organicznego, a zwlaszcza aby ilosc poli¬ meru organicznego wyniosla ponizej U0l°/o wago¬ wych ilosci zwiazku metalu, np. 2—8Ve wagowych, a w niektórych przypadkach 0,1—2°/o wagowych. 35 Wlókno wytwarzane sposobem wedlug wynalazku moze równiez zawierac ogniotrwaly tlenek meta¬ lu, np. tlenek glinu lub tlenek cyrkonu, przy czym korzystnie tlenek cyrkonu wystepuje w ukladzie tetragonalnym lub regularnym. Zazwyczaj prze- ^ cietna srednica wlókna wynosi 0,5—50 mikronów, wieksze wymiary srednicy równiez moga wyste¬ powac, jednak wlókna o srednicy 0,5—5 mikronów sa szczególnie uzyteczne, poniewaz daja mocna i elastyczna przedze. Wlókno ciagle moze byc ciete na krótkie odcinki lub odcinki takie moga byc wytwarzane bezposrednio podczas formowania wlókna, np. metoda dmuchania.Wynalazek umozliwia wytwarzanie wlókien o bardzo malej srednicy, spoistych, ogniotrwalych, 50 mocnych i o wysokim module, szczególnie odpo¬ wiednich jako material izolacyjny, wypelniacze, srodki wzmacniajace do wyrobów z zywic i me¬ tali oraz wyrobów ceramicznych, a takze jako obo¬ jetne materialy filtracyjne, katalizatory wlókniste 55 lub wlókniste nosniki katalizatorów, przy czym wlókna te moga byc przedzone i przerabiane na tkaniny.Wynalazek objasniaja nie ograniczajac jego za¬ kresu nizej podane przyklady. 60 Przyklad I. Wytworzono roztwór tlenochlor¬ ku glinu o mplarnym stosunku Al: Cl jak 1,8 : 1 przez poddanie reakcji czystego proszku aluminium z roztworem wodnym chlorku glinu o stezeniu 260 g/l, w warunkach ogrzewania pod chlodnica 65 zwrotna, a nastepnie dokladne odsaczenie przez gesta bibule filtracyjna odporna na dzialanie kwa¬ sów.Wytworzono 'roztwór wodny o zawartosci 2% wagowych czesciowo zhydrolizowanego polioctanu winylu o duzym ciezarze czasteczkowym, rozpu¬ szczalnego w zimnej wodzie, przez mieszanie w wo¬ dzie destylowanej w ciagu 6 godzin, a nastepnie przesaczenie po odstaniu.Do 50 ml wytworzonego roztworu tlenochlorku glinu dodano 25 ml. odpowietrzonego, przygotowa¬ nego wyzej roztworu polimeru oraz 5 kropli lo¬ dowatego kwasu octowego, po czym otrzymana mieszanine zatezono w znormalizowanej laborato¬ ryjnej wyparce obrotowej przez ogrzewanie w cia¬ gu 2 godzin w temperaturze 35°C pod zmniejszo¬ nym cisnieniem i uzyskano roztwór o lepkosci 360 puazów przy wskazniku scinania 20|0/sek. i 700 pu- azów po ekstrapolacji do wskaznika zerowego, sto¬ sujac wiskozymetr typu Ferranti-Shirley.Zatezony roztwór wprowadzono do zbiornika cis¬ nieniowego ze stali nierdzewnej i wytlaczano wlókno pod cisnieniem azotu przez dysze prze¬ dzalnicza o przekroju przy wylocie IKK) mikronów, poprzez mikrofiltr o srednicy otworów 10 mikro¬ nów, z predkoscia nawijania okolo 183 m/min. po przejsciu drogi okolo 4,6 m w atmosferze powie¬ trza o temperaturze 25°C i wilgotnosci wzglednej 60p/o, przy czym srednica nawijanego wlókna wy¬ nosila 5 mikronówj (Próby rozciagania przyrzadem pomiarowym „In- stron", zawierajacym element „A" z podzialka na skali wykresu 2 G, wykazaly wytrzymalosc na roz¬ ciaganie 844—10155 kG/cm2.Podczas dalszego ogrzewania, wskutek rozkladu polimeru wlókno przyjelo barwe czarna, po czym wegiel ulegl spaleniu w temperaturze okolo 500°C i uzyskalo postac bialego, szklistego wlókna.Przyklad II. Wytworzono roztwór wodny o zawartosci 2*/o wagowych polialkoholu winylowe¬ go rozpuszczalnego w wodzie, o srednim ciezarze czasteczkowym, przez mieszanie w wodzie zgra- nulowanego polialkoholu winylowego w ciagu okolo 12 godzin, a nastepnie przesaczenie po odstaniu 50 ml otrzymanego roztworu dodano do 50 ml roz¬ tworu wodnego tlenochlorku glinu o zawartosci 11,2% wagowych glinu i 8,l*/o wagowych chlorku oraz dodano 3 krople lodowatego kwasu octowego w celu stabilizacji mieszaniny. Otrzymana miesza¬ nine zatezono pod zmniejszonym cisnieniem w la¬ boratoryjnej wyparce obrotowej do uzyskania lep¬ kosci 800 puazów po ekstrapolacji do wskaznika zerowego, po czym zatezony roztwór wprowadzo¬ no do zbiornika cisnieniowego ze stali nierdzewnej, zaopatrzonego w mikrofiltr i dysze przedzalnicza o przekroju przy wylocie 75 mikronów. Wlókno wytlaczano pod cisnieniem azotu i nawijano na beben znajdujacy sie w odleglosci okolo 10 m od wylotu dyszy, z predkoscia 122 m/min., uzyskujac wlókno o srednicy 3 mikrony. * Nawiniete wlókno przewinieto na drugi beben poprzez piec rurowy, w którym poddawano go dzialaniu temperatury 800°C w ciagu okolo 30 sekund, przy czym w ce¬ lu unikniecia kruszenia sie wlókna predkosc na¬ wijania na drugi beben utrzymywano o 23tyo mniej-7 sza w stosunku do predkosci nawijania wlókna na pierwszy beben. Pasma wlókna z drugiego bebna ogrzewano w piecu o temperaturze 750°C w ciagu okolo 12 godzin i uzyskano biale, szkliste wlókno srednicy 2—2,5 mikronów, o wytrzymalosci na roz¬ ciaganie 844—1141062 kG/crn2 i module 1265,6-10*— 1637,4-KO3 kG/cm2.Przyklad III. 50 ml roztworu tlenochlorku glinu o zawartosci lll,2% wagowych glinu i 8,1% wagowych chlorku zmieszano z 25 ml roztworu za¬ wierajacego 2% wagowych rozpuszczalnego poli¬ alkoholu winylowego o srednim ciezarze czastecz¬ kowym, po Czym w otrzymanej mieszaninie roz¬ puszczono 1 g kwasu borowego i 2 krople kwasu octowego, a nastepnie zatezono do uzyskania lep¬ kosci 900, puazów po ekstrapolacji do wskaznika zerowego. Zatezony roztwór wytlaczano przez dy¬ sze przedzalnicza o przekroju przy wylocie 100 mi¬ kronów i uzyskano wlókno o srednicy 5 mikro¬ nów nawijano na beben po przejsciu drogi okolo 3 m w atmosferze powietrza o wilgotnosci wzglednej 65°/o. Zdjete z bejbna pasma wlókna ogrzewano po¬ woli, w ciagu 3 godzin do osiagniecia temperatu¬ ry 800°C, utrzymujac pasma w naprezeniu, a na¬ stepnie ogrzewano w temperaturze 80K)oC w ciagu dalszych 3 godzin. Uzyskano biale, szkliste wlókno o wytrzymalosci na rozciaganie 106510-^141062 kG/ cm2 i nadajace sie do przedzenia tkanin.Przyklad IV. Mieszanine 100 g ZrOGl^HaO, 100 ml wody destylowanej, 2 g CaO i 10 g roztwo¬ ru octanu cyrkonu ogrzewano az do calkowitego rozpuszczenia OaiO, po czym do otrzymanego roz¬ tworu dodano 50 ml roztworu zawierajacego 2% wagowych wysokoczasteczkowego polialkoholu wi¬ nylowego rozpuszczalnego w zimnej wodzie i o- trzymana mieszanine zatezono do uzyskania ge¬ stego syropu o lepkosci 800 puazów po ekstrapo¬ lacji do wskaznika zerowego. Zatezony roztwór wy¬ tlaczano przez dysze przedzalnicza o przekroju przy wylocie 1100 mikronów i rozciagano wlókno do srednicy 5 mikronów na bebnie rozciagajacym, umieszczonym w odleglosci okolo 3 m od wylotu dyszy przedzalniczej, po czym nawijano na'beben pokryty folia z polietylenu. Folie razem z wlók¬ nem zsunieto z bebna, po czym wlókno zdjeto i w postaci pasma zawieszono w piecu i ogrzewano w temperaturze U0i0)0'oC w ciagu 24 godzin. Otrzyma¬ no trwale wlókno cyrkonowe polikrystaliczne o za¬ barwieniu zóltym, duzej gestosci i wytrzymalosci na rozciaganie, srednio okolo 14 062 kG/cm2.PrzykladY. Do 50 ml roztworu tlenochlorku glinu, zawierajacego Al: Cl w proporcji molowej jak 1,8: 1 oraz zawartosc glinu lil°/o wagowych, dodano 20 ml roztworu zawierajacego 0y5% wago¬ wych wysokoczasteczkowego politlenku etylenowe¬ go, 1,0 g kwasu bornego i 20 g MgCl26H^O, a na¬ stepnie 310 ml wody i mieszano w temperaturze 50QC az do calkowitego rozpuszczenia skladników.Roztwór zatezono do konsystencji gestego syropu o lepkosci 700 puazów po ekstrapolacji do wskaz¬ nika zerowego i wytloczono wlókno w sposób opi¬ sany w przykladzie IV, przy wilgotnosci wzgled¬ nej powietrza 45%. Wlókno o srednicy 4 mikronów nawijano na beben z szybkoscia okolo 152,4 m/min., po czym naprezone wlókno ogrzewano w piecu od 912 8 temperatury otoczenia do 1000°C z szybkoscia wzro¬ stu temperatury l srednicy 2^3 mikronów, zawierajace fazy miesza¬ ne spinelu magnezowego, boranu glinu i tlenku gli- nu.Przyklad VII. 50 ml roztworu tlenochlorku glinu, zawierajacego 11,2% wagowych glinu i 8,1* o wagowych chloru, zmieszano z 30 ml roztworu za¬ wierajacego 2% wagowych wysokoczasteczkowego polialkoholu winylowego, po czym mieszanine za¬ tezono przez odparowanie pod zmniejszonym cis¬ nieniem do lepkosci 80 puazów. Zatezony roztwór wprowadzono do urzadzenia wytlaczajacego z roz¬ dmuchiwaniem, w którym dwa strumienie powie- ,15 trza o temperaturze 35°C i wilgotnosci wzglednej 40%, rozchodzace sie, pod katem 30°, uderzaly w strumien roztworu, wychodzacy pod cisnieniem ze szczeliny o szerokosci 25 mikronów. Bardzo drobne wlókienka o dlugosci do 10 om i srednicy okolo 1 mikrona zebrano na sito z cienkiej siatki, po czym ogrzewano w temperaturze 80O°C w cia¬ gu 1 godziny i uzyskano szkliste jedwabiste wló¬ kienka o duzej elastycznosci.Inna czesc wlókienek ogrzewano w temperatu- rze 6000°C w ciagu li5 minut, po czym nasiaknie¬ to alkoholowym roztworem krzemianu etylu i po przemyciu alkoholem pozostawiono do wyschnie¬ cia, a nastepnie ponownie ogrzewano do osiagnie¬ cia temperatury 10iOiO°C po uplywie 24 godzin. O- trzymano elastyczne wlókno jedwabiste o wiekszej wytrzymalosci na rozciaganie.Przyklad VII. Zmieszano nastepujace roztwo¬ ry: 2013 g roztworu tlenochlorku cyrkonu o za¬ wartosci 5€lVo wagowych ZrOCl28H20, 200 ml roztworu octanu cyrkonu o zawartosci 20% wagowych octanu w przeliczeniu na ZnC2, 125 ml 2% roztworu polialkoholu winylowego oraz doda¬ no 12 ml stezonego kwasu solnego, nastepnie 8 g roztworu tlenochlorku glinu o zawartosci 26% wa- 40 gowych Al2Oa. Roztwory po dokladnym wymiesza¬ niu przesaczono w celu oddzielenia czastek stalych powyzej 0,S mikrona i otrzymany przesacz zatezo¬ no w temperaturze 40°C pod zmniejszonym cisnie¬ niem, do uzyskania lepkosci 4,2 puazów w tempe- 45 raturze 2)5°C.Zatezony roztwór wytlaczano przez szereg ma¬ lych otworów do wspólbieznego strumienia powie¬ trza o predkosci dzwieku i temperaturze 25CC oraz wilgotnosci wzglednej 90%. Wlókna wytwa- 50 rzane w strumieniu powietrza byly czesciowo su¬ szone drugim strumieniem suchego powietrza wpro¬ wadzanym do wlókien w odleglosci okolo. 1,22 m do otworów i przenoszone przenosnikiem tasmo¬ wym poprzez piec o temperaturze 1000°C, w któ- 55 rym wlókna przebywaly 5 minut. Otrzymano wlók¬ na miekkie, biale i elastyczne. Wytworzone w ten sposób wlókna z tlenku cyrkonowego mialy struk¬ ture krystaliczna o sredniej wielkosci krysztalów okolo 100 A, Badania stereoskopowe mikroskopem 80 elektronowym wykazaly, ze otrzymane wlókna by¬ ly zasadniczo gladkie i sredni ich przekrój wyno¬ sil okolo 1 mikrona.Wlókna nasycone katalizatorem niklowym w na¬ stepujacy sposób, 10 g wyzej otrzymanego wlókna z tlenku cyrkonu nasycono na goraco, w tempe-93 912 raturze okolo 60GC, w ciagu 10 minut, roztworem wodnym chlorku niklawego o zawartosci 50% wa¬ gowych NiCl26H20, stanowiacego w temperaturze °C roztwór nasycony, po czym nadmiar roztwo¬ ru chlorku niklawego usunieto na goraco przez odwirowanie i wilgotne wlókno ogrzewano w tem¬ peraturze 800°C w ciagu 5 minut, a nastepnie o- grzewano w temperaturze 60O°C w ciagu 10 minut w mieszaninie azotu i wodoru w proporcji objetos¬ ciowej 3:1, az do uzyskania czarnego wlókna za- ' wierajacego 5% wagowych niklu.Przyklad VIII. Wytworzono wlókno w spo¬ sób jak opisano w przykladzie VII i poddano spie¬ kaniu w temperaturze 145°C w ciagu 1K) minut w celu polepszenia jego wytrzymalosci i sztywnosci.Badania stereoskopowe mikroskopem elektrono¬ wym wykazaly, ze otrzymane wlókna mialy po¬ wierzchnie szorstka. Otrzymane wlókna pokryto tlenkiem kobaltowym przez namoczenie roztwo¬ rem metanolowym zawierajacym 10% wagowych uwodnionego azotanu kobaltu, nastepnie wlókna odwodniono i ogrzewano w temperaturze 450°C w ciagu 10 minut. Otrzymano wlókno barwy czar¬ nej z tlenku cyrkonowego, pokryte warstwa tlen¬ ku kobaltowego o grubosci 0,1 mikrona, przy czym wlókno bylo mocne oraz elastyczne.Przyklad IX. Wlókno wytworzone w sposób jak opisano w przykladzie VII namoczono we wrza¬ cym 10% roztworze wodnym uwodnionego azota¬ nu kobaltu. Po usunieciu nadmiaru roztworu przez odwirowanie wlókno ogrzewano w atmosferze po¬ wietrza w temperaturze 500°C w ciagu 15 minut.Otrzymane wlókno zwiekszylo ciezar w przyblize¬ niu o 5% wskutek uzyskania powloki z tlenku ko¬ baltowego.Przyklad X. Wytworzone wlókno w sposób jak opisano w przykladzie VII, o grubosci okolo 2,5 mm grubosci i spryskano 33% roztworem wod¬ nym uwodnionego azotanu kobaltu, nastepnie pod¬ dano dzialaniu powietrza w temperaturze 450°C w ciagu 30 minut. Otrzymano wlókno, którego przy¬ rost wagi wskutek wytworzonej powloki C0gjO4 wynosil 5%.Przyklad XI. Wytworzono wlókno z nastepu¬ jacej mieszaniny: 200 g roztworu wodnego tleno¬ chlorku cyrkonu o zawartosci 50% wagowych Zr002-8H20, 230 ml roztworu wodnego octanu cyrkonu o zawartosci 2!9% wagowych Zr02, 125 ml roztworu wodnego zawierajacego 2% polialko¬ holu winylowego, 24 g NiCl2-6H20 i 5,8 g CuCl2- •2H20. Roztwór przefliltrowano i przesacz odparo¬ wano do uzyskania lepkosci 4,0 puazów, po czym wytloczono wlókna przez dmuchanie i ogrzewano w temperaturze 800°C w ciagu 20 minut, a na¬ stepnie w temperaturze 60i3°C w ciagu 15. minut w atmosferze mieszaniny azotu i wodoru w pro¬ porcji objetosciowej 3:1. Uzyskano wlókna o bar¬ wie bialej i duzej sprezystosci.Przyklad XII. Wytworzono roztwór z naste¬ pujacych skladników: 10K) g roztworu wodnego tle¬ nochlorku glinu o zawartosci 25% wagowych Al2Ol3, ,4 g roztworu wodnego octanu cyrkonu o zawar¬ tosci 22% wagowych Zr02, 64 g roztworu wodne¬ go zawierajacego 2% wagowych polialkoholu winy¬ lowego, po czym mieszanine zatezono przez odpa¬ rowanie do uzyskania lepkosci 10 puazów i wtry¬ skiwano przez otwór o srednicy 250 mikronów do strumienia powietrza o duzej predkosci, otrzymu¬ jac dlugie i jedwabiste wlókna o przecietnej sred- nicy okolo 4 mikronów i gladkiej powierzchni.Otrzymane wlókno wysuszono poczatkowo w tem¬ peraturze !0ia°C w ciagu 10 minut, a nastepnie w temperaturze 23«0C w ciagu 0,5 godziny, po czym ogrzewano w temperaturze 520°C w ciagu 1 go- dziny i uzyskano produkt w postaci welnianej ma¬ ty jedwabisty i miekki w dotyku.Przyklad XIII. Z nizej podanych skladników sporzadzono roztwór odpowiedni do wytwarzania wlókna cyrkonowego ze stabilizowanym tlenkiem itru, odpornego jako material izolacyjny na wy¬ sokie temperatury. Do sporzadzenia roztworu uzy¬ to: 500 g roztworu wodnego octanu cyrkonu o za¬ wartosci 22% wagowych Zr02, 220 ml roztworu wodnego zawierajacego 1% politlenku etylenu, 12,8 g wodzianu chlonku itru i 2 ml stezonego kwasu solnego. Otrzymany roztwór zatezono w obrotowej wyparce prózniowej do uzyskania lepkosci 15 pu¬ azów w temperaturze 20°C i wprowadzono do zbiornika wytlaczarki o srednicy wylotu dyszy o- kolo 25 mikronów. Strumienie powietrza, wycho¬ dzace z duza predkoscia ze szczelin po obu stro¬ nach otworu dyszy zbieznie pod katem 30°, roz¬ ciagaly wytlaczany strumien cieczy, dajac wlókno o srednicy okolo 1,5 mikrona. Otrzymane wlókno wysuszono w temperaturze 200°C w ciagu 0,5 go¬ dziny i wyprazono w temperaturze 10i30°C w cia¬ gu 0,5 godziny, uzyskujac wlókno o przecietnej srednicy 1 mikrona.Przyklad XIV. Roztwór prekursora odpo¬ wiedniego do wytwarzania wlókna ciaglego z tlen¬ ku cyrkonowego przygotowano przez zmieszanie ze soba 76 ml roatworu wodnego octanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych ZrO^ 1 g tlenku itro- wego rozpuszczonego w 16 ml stezonego kwasu 40 solnego i 15 ml roztworu wodnego zawierajacego 1% wagowy politlenku etylenu. Otrzymany roz¬ twór zatezono w obrotowej wypauce prózniowej do uzyskania lepkosci 250 puazów w temperaturze °C i wytlaczano pod cisnieniem azotu przez dy- 45 sze o srednicy wylotu 100 mikronów do strumie¬ nia powiietrza o wilgotnosci wzglednej 70%.Wlókno rozciagano na bebnie o srednicy okolo 0,6 m, pokrytym folia polietylenowa, nawijajac wlókno z predkoscia okolo 305 m/min. Zwoje wlók- D0 na po zdjeciu z bebna wysuszono w piecu o tem¬ peraturze 200°C, w ciagu 10 minut, po czym o- grzewano w temperaturze 1000°C w ciagu 10 mi¬ nut i uzyskano mocne, elastyczne biale wlókno -o przecietnej srednicy 6 mikronów. Analiza rentge- 66 nowska budowy krystalicznej wykazala dla tlen¬ ku cyrkonu tetragonalna faze krystaliczna.Przyklad XV. Roztwór odpowiedni do wy¬ tworzenia wlókna z tlenku cyrkonu o zawartosci 22% wagowych Zr02, krystalicznego chlorku itru 80 otrzymanego z 3,2 g czystego tlenku rbrowego, 50 g tlenochlorku cyrkonu osimiowodnego i 3,0 g po¬ lialkoholu winylowego o srednim ciezarze cza¬ steczkowym. Otrzymany roztwór rozcienczono 4 ml wody, uzyskujac roztwór o lepkosci odpowiedniej 65 do wytlaczania z rozdmuchiwaniem. Roztwór po 3693 912 11 12 przefiltrowaniu wytlaczano przez dysze o srednicy 200 mikronów, do strumienia powietrza o duzej predkosci, otrzymujac wlókno o przecietnej sred¬ nicy 2 mikronów. Zebrane na siatce z cienkiego drutu wlókno w postaci maty wysuszono w tem¬ peraturze 20i0°C po czym ogrzewano w tempera¬ turze 10'0'0°C i otrzymano miekki, bialy elastyczny wyrób.Przyklad XVI. Wytworzono wlókno z tlenku cyrkonowego zawierajace kobalt z nastepujacych skladników niezawierajacych chloru 13 g azotanu kobaltu szesciowodnego, 12:5 ml roztworu wodnego zawierajacego 1% wagowy politlenku etylenu o ciezarze czasteczkowym 300 (MM) 240 g roztworu wod¬ nego octanu cynkonu o zawartosci 22% wagowych Zr02 oraz 3,7 g tlenków metali ziem rzadkich o zawartosci tlenków 60% wagowych w przeliczeniu na Y2Oa, rozpuszczonych w 53 ml 30% HNOs, któ¬ re wymieszano ze soba do uzyskania jednorodnej mieszaniny. Otrzymany roztwór zatezono w wy¬ parce obrotowej do lepkosci 1,3 puazów w tempe¬ raturze 20°C i wytloczono do strumienia powietrza otrzymujac rózowe wlókno, które wysuszono w temperaturze 2C!3°C w ciagu 1 godziny, uzyskujac zmiane barwy na liliowy. Wysuszone wlókno wy¬ prazono w temperaturze 800°C w ciagu 15 minut i otrzymano szare, elastyczne wlókno. Czesc otrzy¬ manego wlókna poddano redukcji w temperaturze 650°C w strumieniu mieszaniny wodoru z azotem i uzyskano czarne, elastyczne wlókno zawierajace metaliczny kobalt.Przyklad XVII. Wytworzono wlókno z tlen¬ ku cyrkonowego, zawierajace tlenek miedzi, z na¬ stepujacych skladników: 40 ml roztworu wodnego zawierajacego 1% wagowy tlenku polietylenu, 240 g roztworu wodnego octanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych Zr02, 9 g azotanu miedzii szescio¬ wodnego, 3,2 g tlenków metali ziem rzadkich o zawartosci tlenków 710% wagowych w przeliczeniu na Y2Oa, rozpuszczonych w minimalnej ilosci kwa¬ su azotowego, a nastepnie odparowanych do su¬ chosci. Powyzsze skladnika zmieszano ze soba i uzyskany roztwór zatezono przez odparowanie w prózniowej wyparce obrotowej, do lepkosci 3,7 pu¬ azów, po czym przefiltrowano i wytloczono do strumienia powietrza. Wytwarzane wlókno o bar¬ wie lekko zielonej zbierano na siatce metalowej, po czym wyprazono w temperaturze 8O0°C w cia¬ gu 15 minut, otrzymujac mocny i elastyczny pro¬ dukt.Przyklad XVIII. Wytworzono wlókno z tlen¬ ku cyrkonowego,^ zawierajace 13% tlenku glinu i 3% kobaltu, z nastepujacych skladników: 100 g 50% roztworu wodnego ZrOCl2*8HzO, 115 ml roz¬ tworu octanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych Zr02, 27,4 g roztworu wodnego tlenochlorku glinu o zawartosci 26% wagowych Al2Og, 125 ml roztwo¬ ru wodnego zawierajacego 1% wagowy polialkoho¬ lu winylowego o wysokim ciezarze czasteczkowym i 6,4 g chlorku kobaltu szesciowodnego. Powyzsze skladniki zmieszano ze soba i otrzymany roztwór zatezono do lepkosci 1,4 puazów w temperaturze °C, po czym wytlaczano przez dysze o sredni¬ cy 200 mikronów do strumienia powietrza i otrzy¬ mane wlókno o przecietnej srednicy 2 mikronów zbierano na siatce metalowej. Wlóikno o barwie nie¬ bieskiej wysuszono w temperaturze 20iO°C, po czym uzyskane wlókno o zabarwieniu zielonym bezposre¬ dnio wyprazono w temperaturze 800°C, otrzymu- a jac wlókno bladofioletowe z odcieniem szarym.Czesc wlókna poddano ponownie prazeniu, utrzy¬ mujac temperature 1000°C, w ciagu 1 godziny i otrzymano miekkie, elastyczne wlókno z polys¬ kiem, o zabarwieniu niebieskim w postaci zbitej lo masy o mocy podobnej do papieru.Przyklad XIX, Przygotowano roztwór z na¬ stepujacych skladników: W) g 50% roztworu wod¬ nego ZrOCV8H30, H<5 ml roztworu wodnego oc¬ tanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych ZrOj, 62 ml roztworu -wodnego o zawartosci 1% poli¬ tlenku etylenu, 6,7 g NiCl2 6H20 i 27,4 g roztworu tlenochlorku glinu o zawartosci 9,3% Al. Roztwór przefiltrowano, po czym odparowano w wyparce obrotowej okolo 150 ml wody i uzyskano zatezo- ny roztw.r o lepkosci 3 puazów, który wytloczono przez dysze o srednicy 3CiO mikronów do strumie¬ nia powietrza. Wytwarzane wl3kno zbierano na siatce metalowej, po czym wysuszono w tempera¬ turze 20i3°C, a nastepnie wyprazono w temperatu- rze 8Oi0°C w ciagu 1 godziny. Wlókno stracilo bar¬ we biala i m;alo blyszczacy, jedwabisty wyglad, miekkie i elastyczne w dotyku.Czesc wlókna poddano redukcji wodorem w tem¬ peraturze 653°C i uzyskano czarny produkt nie wykazujaey obnizenia mocy.Przyklad XX. Wytworzono roztwór z na¬ stepujacych skladników: 575 g roztworu wodnego octanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych ZrOa, 253 ml roztworu wodnego zawierajacego 1% wago- 38 wy politlenku etylenu, 14,7 g chlorków metali ziem rzadkich o zawartosci metali ziem rzadkich 63% wagowych w przeliczeniu na Y2Oa i 18,8 g Co(No3)2 6H^O. Otrzymany roztwór zatezono do lepkosci 6 puazów i wytloczono z rozdimuchiwa- 40 nliem na wl?kno o przecietnej srednicy 3 mikronów, po czym wlókno wysuszono w temperaturze 200°C w ciagu 0,5 godziny i wyprazono w temperaturze 800oC w ciagu 1 godziny, uzyskujac wlókno miek¬ kie i elastyczne. 45 Przyklad XXI. Wytworzono roztwór z na¬ stepujacych skladników: 250 g roztworu wodnego octanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych ZrO^, 31 g tlenochlorku glinu o zawartosci H0% wago¬ wych Al, 110 ml roztworu wodnego zawierajacego 50 1% wagowy politlenku etylenu i 28 ml roztworu wodnego chlorku wapnia o zawartosci chlorku od¬ powiadajacej 10% CaO. Roztwór zatezono w obro¬ towej wyparce do uzyskania lepkosci 1-0 puazów w temperaturze 20°C i wytloczono z rozdmuchi- w. wariiem na wlókno przez wytlaczanie do strumie¬ nia powietrza. Otrzymane wlókno wysuszono w temperaturze 200°C w ciagu 0,5 godziny, a nastep¬ nie wyprazono w temperaturze 1000oC w ciagu 1 godziny, uzyskujac biale, miekkie i elastyczne, •o przy czym analiza rentgenowska wykazala regu¬ larna faze krystaliczna tlenku cyrkonu.Przyklad XXII. Wytworzono roztwór z naste¬ pujacych skladników: 250 g roztworu wodnego oc¬ tanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych ZrC2, « 28 ml roztworu wodnego chlorku wapnia o zawar-93 912 13 tosci chlorku odpowiadajacej 1'0% CoO, 110 ml roztworu wodnego zawierajacego 1% wagowy po- fitlenku etylenu, 32 g roztworu wodnego tleno¬ chlorku glinu o zawartosci 10% wagowych Al i 7 g uwodnionego azotanu kobaltu. Roztwór zatezono w obrotowej wyparce do uzyskania lepkosci 20 pu¬ azów w temperaturze 20°C, po czym zatezony roz¬ twór pozostawiono do odstania w ciagu 24 go¬ dzin. W tym czasie w roztworze uformowala sie bardzo subtelna zawiesina, której lepkosc wzrosla do 60 puazów. Zawiesine wytloczono przez otwór dyszy o srednicy 250 mikronów, pod cisnieniem okolo 0,1 kG/cm2 do dwóch strumieni powietrza, wychodzacych z duza predkoscia pod katem 30° ze szczelin przy otworze dyszy.Wlókno o przecietnej srednicy 3 mikronów ze¬ brano na siatce stalowej, po czym wysuszono w temperaturze 2G0.°C i wyprazono w temperaturze 80'0°C w ciagu 30 minut, nastepnie w ciagu 30 mi¬ nut w temperaturze 100l3°C. Otrzymano mocne i elastyczne wlókno o barwie blekitnej.Przyklad XXIII. Wlókno ciagle, zawieraja¬ ce tlenki bizmutu i molibdenu wytworzono z roz¬ tworu o nastepujacym skladzie: 3,1 g azotanu biz¬ mutu, 2,4 g moliibdenianu amonowego, 100 g roz¬ tworu wodnego tlenochlorku cyrkonu o zawartos¬ ci 23% wagowych Zr02, 115 ml roztworu wodnego octanu cyrkonu o zawartosci 22% wagowych Zr02, 125 ml roztworu wodnego o zawartosci 1% wago¬ wych polialkoholu winylowego, 313 g roztworu wod¬ nego tlenochlorku glinu o zawartosci 10% wago¬ wych Al i 5 ml stezonego kwasu solnego. Jedno¬ rodny roztwór wymienionych skladników zatezo¬ no do uzyskania lepkosci 6 puazów w temperatu¬ rze 20°C i przetworzono na wlókno przez wytlocze¬ nie z dyszy o srednicy otworu 330 mikronów do strumienia powietrza, a nastepnie wysuszenia w temperaturze 200°C i wyprazenie w temperaturze 803°C w ciagiu 10 minut. Otrzymano lekko zólte wlókno o przecietnej srednicy 6 mikronów.Przyklad XXIV. Przygotowano roztwór przez zmieszanie 47 czesci wagowych wodzianu chloro- fosforanu gliinu z 53 czesciami wasowymi roztwo¬ ru wodnego zawierajacego 1% wagowy politlenku etylenu o ciezarze czasteczkowym 300 000. Otrzyma¬ ny roztwór mial sklad nastepujacy: % wagowy proporcja molowa Cl Al po4 H20 Lekko metny roztwór przesaczono i. otrzymano klarowny, przesacz o lepkosci 9,4 puazów w tempe¬ raturze 20°C, z którego uformowano wlókna przez, wytloczenie *z 9 otworów w ksztalcie trójkatów o wysokosci 0^225 mm i podstawie 0,458 mm do stru¬ mienia powietrza nasyconego para wodna przy cisnieniu 0,42 kG/cm2 i temperaturze 16°C. Otrzy¬ mane wlókna o przekroju 3—4 mikronów ogrze¬ wano w temperaturze 200°C w ciagu 1 godziny, nastepnie w temperaturze 50i3°C w ciagu 2 godzin, uzyskujac trwale i puszyste zmierzwione wlókno.Strumien powietrza tloczono z dwóch szczelin o xwymiarach 0,127—3,203 mm na 25,4 mm, znajdu¬ jacych sie po obu stronach otworów dyszy umie- 14 14,6 13,6 44,^ 23,4 0,81 1,00 0,93' 2,58 1$ szczonych w jednym szeregu. Strumienie powietrza wychodzace ze szczelin byly zbiezne pod katem 60° w odleglosci l,0ll *mm, przy czym natezenie przeplywu powietrza wynosilo 701/25,4 mm, w wa- runkach atmosferycznych.Przyklad XXV. Wlókno glinowe zawieraja¬ ce kwas borowy wytworzono z roztworu o skla¬ dzie: 50 ml roztworu wodnego tlenochlorku glinu o-zawartosci 10% wagowych Al, 86 ml 2% roztwo- ru wodnego kwasu borowego, 0i,6 g 100% kwasu fosforowego 13,4 ml krzemionki koloidalnej zawie¬ rajacej 33% wagowych Si02, 8 kropli lodowatego kwasu octowego i 5 ml 1% roztworu wodnego po- liakryloamidu. Otrzymany roztwór przefiltrowano dwukrotnie,.najpierw przez filtr ze szkla porowa¬ tego, nastepnie przez drugi filtr mikroporowaty i przesacz zatezono w obrotowej wyparce w tem¬ peraturze 40°C, pod zmniejszonym cisnieniem, az do uzyskania ciagnacych sie szklistych wlókien z powierzchni roztworu. Zatezony roztwór odpowie¬ trzono przez pozostawienie roztworu w naczyniu pod zmniejszonym cisnieniem, w ciagu 15 godzin.Uzyskany roztwór o lepkosci 900 puazów w tem¬ peraturze 25°C wytloczono do strumienia powie- trza o wilgotnosci wzglednej 60%, stosujac dysze o srednicy 10|0 mikronów i cisnienie 35,1 kG/cm2.Otrzymane wlókno nawijano na beben z predkos¬ cia 60,9 m/imin. Wlókno po zdjeciu z bebna wysu¬ szono w temperaturze 100°C, po czym ogrzewano w temperaturze 70'Q°C, uzyskujac przezroczyste, szkliste wlókno o srednicy 10 mikronów. PL

Claims (35)

1. Zastrzezenia patentowe 35 1. Sposób wytwarzania wlókna ognioodpornego, polegajacy na formowaniu wlókna z mieszaniny o lepkosci powyzej jednego puaza, zawierajacej roz¬ puszczalnik oraz zwiazek metalu lub "Zasadowy zwiazek metalu zdolny dio tworzenia w nim roz- 40 tworu lepkosciowego lub zolu i ewentualnie roz¬ puszczony inhibitor wzrostu ziarna i/lub stabiliza¬ tor przemiany fazowej, usunieciu z uformowanego: wlókna przynajmniej czesci rozpuszczalnika;' ogrze¬ waniu wlókna w celu rozlozenia zwiazku metalu 45 i ewentualnie dalszym ogrzewaniu-majacym na ce¬ lu spiekanie tlenku ognioodpornego, znamienny tym, ze mieszanina, z której formuje sie wlókno, dodatkowo zawiera rozpuszczony polimer organicz¬ ny w ilosci 0,1 do 10% wagowych. g0 -

2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie mieszanine zawierajaca w stosunku wa¬ gowym wiecej zwiazku metalu niz polimeru orga¬ nicznego.

3. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze 55 zawartosc polimeru wynosi mniej niz 10% wa¬ gowych zwiazku metalu. ¦ ¦

4. Sposób wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze zawartosc polimeru wynosi 2—8% wagowych zwiaz¬ ku metalu. 60

5. Sposób wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze zawartosc polimeru wynosi 0,1—2% wagowych zwiazku metalu.

6. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazek metalu stosuje sie chlorek,, siarczan, 65 octan, mrówczan, wodorotlenek, fosforan, azotan93 912 15 16 glinu, zelaza, cyrkonu, tytanu, berylu, chromu, ma¬ gnezu, toru, uranu, itru, niklu, wanadu, manganu, molibdenu, wolframu lub kobaltu.

7. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako rozpuszczalnik stosuje sie wode.

8. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako polimer organiczny stosuje sie polimer wie¬ lowodorotlenowy o lancuchu prostym.

9. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako polimer organiczny stosuje sie polialkohol wi¬ nylowy lub czesciowo zhydrolizowany poliiooctan winylu. i10.

lO. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako polimer organiczny stosuje sie politlenck ety¬ lenowy lub poliglikol etylenowy.

11. Sposób wedlug zastrz. 9, znamienny tym, ze stosuje sie polialkohol winylowy lub czesciowo zhydrolizowany poliiooctan winylu o srednim lub wysokim ciezarze czasteczkowym.

12. Sposób wedlug zastrz. 10, znamienny tym, ze stosuje sie politlenek etylenowy o ciezarze cza¬ steczkowymi liO4—106.

13. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie mieszanine o lepkosci 1—<3SO0 puazów.

14. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze formowanie wlókna polega na wytlaczaniu mie¬ szaniny przez dysze przyrzedzalnicza.

15. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze formowanie wlókna polega na wytlaczaniu z roz¬ dmuchiwaniem.

16. Sposób wedlug zastrz. 15, znamienny tym, ze mieszanine wytlacza sie przez jeden lub kilka o- tworów do co najmniej jednego strumienia gazu posiadajacego skladnik o duzej predkosci w kie¬ runku poruszania sie wytlaczanej mieszaniny. 117.

17. Sposób wedlug zastrz. 16, znamienny tym, ze otwór posiada co najmniej jeden wymiar w za¬ kresie od 50 mikronów do 500 mikronów. (

18. Sposób wedlug zastrz. 16, znamienny tym, ze strumieniem gazu jest powietrze.

19. Sposób wedlug zastrz. 18, znamienny tym, ze powietrze ma temperature otoczenia. 2p.

20. Sposób wedlug zastrz. 16, znamienny tym, ze stosuje sie dwa strumienie gazu zbiegajace sie w punkcie lub w poblizu punktu, w którym mie¬ szanina wytlaczana jest z otworu.

21. Sposób wedlug zastrz. 20, znamienny tym, ze kat zbiegania sie strumieni gazu wynosi 53—60°.

22. Sposób wedlug zastrz. 16, znamienny tym, ze stosuje sie strumien gazu uprzednio zmiesza- 5 nego z parami rozpuszczalnika wystepujacego w wytlaczanej mieszaninie.

23. Sposób wedlug zastrz. 19, znamienny tym, ze stosuje sie powietrze o wilgotnosci wzglednej powyzej 80P/o. 10 24.

24. Sposób wedlug zastrz. 16, znamienny tym, ze stosuje sie strumien gazu o. predkosci 60—460 m/sek. 26.

25. Sposób wedlug zastrz. 16, znamienny tym, ze wytloczone wlókno odbiera sie w postaci zmierz- 15 wionej lub spilsnionej.

26. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze mieszanine przed formowaniem wlókna zateza sie.

27. Sposób wedlug zaatrz. 1, znamienny tym, ze mieszanine przed formowaniem wlókna odpowie- 20 trza sie.

28. Spos:b wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze z wytloczonego wlókna usuwa sie rozpuszczalnik przez odparowanie.

29. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze wytworzone wlókno ogrzewa sie w celu rozloze¬ nia zwiazku metalu i/lub polimeru w temperatu¬ rze IW—1C'0i0°C.

30. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze spiekanie prowadzi sie w temperaturze 500i—20iOiO°C.

31. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze ogrzewanie prowadzi sie w kolejnych etapach pod¬ wyzszania temperatury.

32. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze podczas wytlaczania wlókna, usuwania rozpuszczai_ 35 nika lub dalszego ogrzewania, wlókno poddaje sie rozciaganiu.

33. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako inhibitor wzrostu ziarna stosuje sie zwiazek glinu. 40

34. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze do mieszaniny do formowania dodaje sie substan¬ cje stabilizujaca, taka jak kwas mrówkowy, kwas octowy.lub kwae winowy.

35. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako stabilizator przemiany fazowej stosuje sie zwiazki wapnia, itru lub pierwiastków ziem rzad¬ kich. 25 r CZY i lLNIA I Urcechj [-cik*uewego \ LZG Z-d Nr 2 — 1969/78 105 eg*, form. A-4 Cena 10 il. PL