Przedmiotem wynalazku jest wirówka odsrodkowa z koszem stozkowym, posiadajaca wewnatrz kosza urzadzenie do przemywania czastek stalych po pierwszym odwirowaniu.W wirówkach klasycznych urzadzenie do przemywania stanowia inzektory wytryskujace ciecz do przemywania na warstwe substancji stalych pokrywajacych sito. W maszynach tego rodzaju stwierdzono, ze ciecz przemywajaca jest wciagne w kierunku górnej krawedzi kosza strumieniem powietrza wytwarzanym przez wirowanie kosza. Wciaganie to jest dodatkowo ulatwiane przez rozpylanie, wynikajace z nieuniknionej róznicy predkosci miedzy ciecza przemywajaca a warstwa substancji stalych, na która ciecz ta jest natryskiwana.Wynikiem powyzszego jest rozproszenie cieczy, co jest niekorzystne dla odwirowywania oraz dla nastepujacego po nim przemywania. Poza tym, czesc cieczy do przemywania jest wprowadzana do komory odbiorczej substancji stalych i moze miec na nie szkodliwy wplyw.Uniknieto tej niedogodnosci przez umieszczenie wewnatrz kosza jednej lub kilku tarcz zatykajacych, stalych lub obrotowych i prostopadlych do osi kosza, przy czym ciecz do przemywania jest doprowadzona w przestrzen" zamknieta, ograniczona jedna lub kilkoma tarczami. Znane dotychczas rozwiazania nie zapobiegaja rozpraszaniu cieczy zmuszonej do wirowania wewnatrz kosza. Poza tym, jezeli tarcza lub tarcze sa obrotowe i wiruja z ta sama predkoscia co i kosz. to urzadzenie do przemywania równiez jest obrotowe, a tym samym równomierny rozdzial cieczy do przemywania na calej powierzchni kosza nie moze byc zagwarantowany.W odwirowaniu zawiesin krysztalów, od których miezy odsaczyc lug macierzysty i którym nalezy zapewnic intensywne przemywanie, nie wyklucza sie ponownego ich roztopienia w pewnym stopniu, w celu uzyskania substancji o mozliwie jak najwiekszej czystosci. Znane dotychczas wirówki nie zezwalaja na calkowite oddzielenie lugu macierzystego lub scieku ubogiego od substancji przemywanej lub scieku bogatego, utworzonego w duzej czesci z powrotnego rozpuszczenia sie krysztalów podlegajacych przemywaniu, poniewaz strefa przemywania nie jest wyraznie ograniczona^ Celem wynalazku jest wyeliminowanie wspomnianychiwtf j uzyskanie wirówki odsrodkowej w której strefa przemywania jest Waska i dokladnie odgraniczona, a ciecz do przemywania jest rozprowadzona równomiernie w calej wspomnianej strefie.2 90 327 Wirówka odsrodkowa wedlug wynalazku posiada zawleradlo obrotowe umieszczone wewnatrz kosza i odgraniczajace dolna czesc pojemnosci wewnetrznej kosza, a urzadzenie do przemywania jest zmontowane na obwodzie zawieradla i posiada czesc pierscieniowa, wspólosiowa z koszem, której wewnetrzna powierzchnia stozka ma nachylenie równe nachyleniu sciany kosza i jest umieszczona w niewielkiej odleglosci od sita* We wspomnianej powierzchni zewnetrznej jest wykonana pierscieniowa komora wytryskowa otwarta w kierunku sciany kosza i laczaca sie przez szczeline o malym przekroju z pierscieniowa komora wlotowa otwarta w kierunku osi kosza i zasilana ciecza do przemywania przez jedna lub kilka dysz nieruchomych. Wspomniana szczelina jest dostatecznie waska, biorac pod uwage natezenie wyplywu cieczy do przemywania, aby byla stale wypelniona ciecza, co zapobiega przenikaniu powietrza do komory wytryskowej i zapewnia równomierne zasilanie wspomnianej komory na calym jej obwodzie.Komora wytryskowa jest zewnetrznie ograniczona siatka o drobnej perforacji, której nachylenie jest równe nachyleniu sciany kosza.Zawieradlo w pierwszym przykladzie wykonania jest zmontowane w ten sposób, ze moze sie przemieszczac osiowo wewnatrz kosza i spoczac na warstwie substancji do odwirowania pod wplywem ciezaru wlasnego lub srodków sprezystych i podcisnienia wytworzonego pod zawleradlem przez odwirowanie powietrza.Szczelnosc pomiedzy zawieradlem a przewodem osiowym, doprowadzajacym substancje do odwirowania, jest zapewniona przez zamkniecie hydrauliczne. Zamkniecie to jest utworzone przez wglebienie pierscieniowe wykonane w czesci zawieradla otaczajacej przewód i wypelnione ciecza, oraz przez tarcze przymocowana do przewodu, której brzeg jest zatopiony w pierscieniu cieczy zawartej w tym wglebieniu.Zawieradlo w drugim przykladzie wykonania jest sztywno polaczone z koszem lub zaklinowane na czesci sztywno polaczonej z koszem w taki sposób, aby bylo napedzane w tym samym kierunku. Zalweradlo to moze równiez byc zmontowane luzno i napedzane przez tarcie o warstwe substanqi pokrywajacej sito.Czesc pierscieniowa urzadzenia do przemywania w pierwszym przykladzie wykonania jest utworzona z dwóch czesci wspólsródkowyeh, zacisnietych jedna w drugiej z niewielkim odstepem w celu uzyskania szczeliny laczacej obie komory. W czesci przeplywowej przylegajacej do komory wltowej sa wykonane liczne rowki kolowe o zewnetrznej sciance cylindrycznej, co ma na celu wyrównanie grubosci warstwy cieczy i ulatwienie jej przyspieszania w czasie wirowania.W drugim przykladzie wykonania, komora wlotowa jest zewnetrznie ograniczona pierscieniem w ksztalcie stozka scietego rozchylajacego sie ku górze i otoczonego drugim pierscieniem wspólsrodkowym z pierwszym i rozchylajacym sie ku dolowi, przy czym wspomniane dwa pierscienie ograniczaja przestrzen pierscieniowa, która poprzez wspomniana szczeline laczy sie w swojej czesci górnej z komora wlotowa, a w swojej czesci dolnej z komora wytryskowa. Drugi pierscien Jest podtrzymywany ramionami, sztywno polaczonymi z pierscieniem pierwszym i posiada na swojej scianie wewnetrznej zaglebienia, wykonane na poziomie ramion oraz z obu stron kazdego z nich.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia polowe przekroju pionowego wirówki odsrodkowej wykonanej wedlug wynalazku, fig. 2- pierwszy przyklad montazu zawieradla, fig. 3 - przekrój analogiczny do przedstawionego na fig. 1 obrazujacy drugi przyklad wykonania, a fig. 4 — szczegól wirówki z fig. 3.Wirówka uwidoczniona na rysunku posiada kosz stozkowy 10, obracajacy sie dookola swojej osi pionowej, wewnatrz kadzi. Wewnetrzna powierzchnia kosza jest pokryta sitem 12, w którym substancje odwirowywana przemieszcza sie z dolu do góry pod wplywem dzialania sily odsrodkowej. Otwory 14 laczace sie z rowkami kolowymi 16 znajduja sie w scianie kosza celem odprowadzenia cieczy przefiltrowanej przez sito.Koszt 10 w poblilzu dna jest zamkniety zawieradlem 20 posiadajacym czesze zmontowana przesuwnie na czesci cylindrycznej 22 sztywno polaczonej z piasta kosza. Prowadzenie jest zapewnione przez ^penewRe 24 utworzona przez segment z tworzywa sztucznego o duzej bezwladnosci chemicznej- Zawieradlo 20 ma czesc obwodowa ksztalcie stozka scietego, którego nathylenie jest równe nachyleniu sita 12 i która w czasie dzialjmia spoczywa na warstwie substancji do odwirowania. Zawieradlo 20 jest napedzane obrotowo dzieki silom tarcia dzialajacym miedzy substancja a wspomniana czescia obwodowa. Zawieradlo 20 moze byc równiez korzystnie napedzane obrotowo na przyklad za pomoca klina 26, przesuwajacego sie w rowku 28 wyzlobionym w czaszy zawieradla 20, jak to uwidoczniono na fig. 2.W górnej czesci czaszy zawieradla 20 znajduje sie pierscieniowe zaglebienie 30 utworzone przez kolnierz 32 uszczelniony zewnetrznie. Zaglebienie 30 zawiera ciecz odwirowana tego samego rodzaju co ciecz sluzaca do90 327 3 przemywania, a wiec rozpuszczajaca pyly lub odpryski substancji, które moglyby przeszkadzac w swobodnym poruszaniu sie zawis; adla 20. Tarcza stala 38, której brzeg fest zatopiony w pierscieniu cieczy, jest sztywno zamocowana na przewodzie odprowadzajacym substancje do odwirowania 40. uszczelnionym w swojej czesci górne}. Zestaw ten stanowi zamkniecie hydrauliczne, zapobiegajace przedostawaniu sie powietrza pod tawieradlo . Rurociag 36 doprowadza ciecz w ilosci niezbednej do utrzymania zamkniecia hydraulicznego ido zapewnienia smarowania zawieradla.Górny brzeg 42 zawieradla 20 posiada urzadzenie do przemywania. Urzadzenie to stanowi pierscien w ksztalcie stozka scietego skladajacy sie z dwóch czesci 44 i 46 zacisnietych jedna w drugiej z niewielka uczelina utrzymywana przez zazebienia 48. Calosc jest przymocowana do zawieradla 20 za pomoca srub dwustronnych i nakretek. Nachylenie pierscienia jest równe nachyleniu sita 12. przy czym pierscien jest zmontowany na zawieradle 20 w ten sposób, ze w czasie pracy jego powierzchnia zewnetrzna styka sie lub znajduje sie w niewielkiej odleglosci od warstwy substancji odwirowywanej.Obie czesci 44 i 46 pierscienia, na swoich obwodach o mniejszym promieniu posiadaja obrzeze, którego rzut poziomy jest prostopadly do osi kosza. Obrzeza te tworza miedzy soba wlotowa komore pierscieniowa 57, laczaca sie przez szczeline o malym przekroju 58. utworzona miedzy dwiema czesciami 44 i 46 pierscienia z wytryskowa komora pierscieniowa 60. utworzona na zewnetrznej powierzchni pierscienia, na jego obwodzie o duzej srednicy.Ciecz do przemywania jest doprowadzona miedzy dwa obrzeza przez jedna lub kilka dysz 54. Jest ona pociagana na zewnatrz sila odsrodkowa, a po przeplynieciu przez rowki 56 o zewnetrznej sciance cylindrycznej* których zadaniem jest wyrównanie grubosci warstwy cieczy, ciecz wplywa do szczeliny 58 o malym przekroju, aby dostac sie wreszcie do komory pierscieniowej 60, ograniczonej zewnetrznie siatka 62, zacisnieta w rowkach wyzlobionych w obu czesciach pierscienia. Siatka 62 jest utworzona z elementów polaczonych z blachy drobnodziurkowanej. * Ciecz rozprowadzona siatka 62 jest natryskiwana na warstwe substancji po przejsciu przez waska przestrzen pierscieniowa 64^ utworzona miedzy wspomniana warstwa a urzadzeniem do przemywania. W czasie przeplywania przez siatke 62. ciecz musi-koniecznie osiagnac predkosc styczna bardzo zblizona do predkosci warstwy substancji do przemywania.Warstwa powietrzna zawarta w zaglebieniu 30 równiez obraca sie z ta sama predkoscia, lecz uszczelnienie srodkowe zapobiega jego przeplywowi (wentylacji). A wiec ciecz moze sie ulozyc na substancji do przemywania bez efektu uderzania lub odbicia oraz bez znacznego rozproszenia przez ruch powietrza.Sciek ubogi przefiltrowujacy sie przez sito jest zbierany w rowkach 16, umieszczonych ponizej strefy przemywania i odprowadzany poprzez otwory 14 do pojemnika 18. Produkt przemywania lub sciek bogaty, przefiltrowany przez warstwe substancji i sito 12, przemieszcza sie po stozkowej powierzchni kosza 10, zbiera sie w rowku 16 umieszczonym kolo górnego obrzeza kosza 10 i jest usuniety przez otwory 14 celem oddzielenia od scieku ubogiego, w pojemniku 70. Przemyta substancja stala przemieszcza sie w dalszym ciagu po sicie 12 i jest wyrzucana poza kosz 10 w chwili osiagniecia górnej jego krawedzi, a nastepnie jest zbierana i usuwana z pojemnika pierscieniowego.W przykladzie wykonania uwidocznionym na fig 3, zawieradlo 20' jest przymocowane do gara rozdzielajacego 72 urzadzenia zasilajacego wirówke, który ze swej strony jest sztywno polaczony z piasta kosza '. Wymiary i ustawienie zawieradla 20' sa dobrane w ten sposób, aby jego brzeg zewnetrzny znadowal sie w niewielkiej odleglosci od warstwy substancji pokrywajacej sito w czasie pracy wirówki.Urzadzenie do przemywania jest utworzone przez pierscien zewnetrzny 74, skladajacy sie z dwóch czesci, podtrzymywany przez obrzeze pierscienia wewnetrzego 78, wywiniete ku górze i przymocowane do zawieradla '. Obie czesci pierscienia zewnetrznego 74 posiadaja zewnetrzna powierzchnie stozkowa lekko rozszerzona ku dolowi. Zewnetrzna powierzchnia dolnej czesci pierscienia zewnetrznego 74 jest równiez stozkowa, a jej nachylenie jest równe nachyleniu sita 10'. Pierscieniowa komora wytryskowa 60' jak równiez szczelina 58' laczaca te komore z przestrzeni pomiedzy dwoma pierscieniami 74 i 78 na calym obwodzie, sa utworzone pomiedzy dolna czescia pierscienia zewnetrznego 74 a brzegiem zawieradla 20'. Wspomniana przestrzen laczy sie z komora wlotowa 57' poprzez szczeline 58' znajdujaca sie miedzy górnym brzegiem pierscienia wewnetrznego 78 a obrzezem dolnym 80 sztywno polaczonym z górna czescia pierscienia zewnetrznego 74.Czesc górna i dolna przestrzeni pomiedzy dwoma pierscieniami 74 i 78 laczy sie ze soba poprzez otwory 82 przewiercone w obrzezu pierscienia wewnetrznego 78, przy czym pomiedzy otworami 82 znajduja sie ramiona podtrzymujace 84. Zewnetrzna scianka otworów 82 posiada na swoich koncach, po obu stronach ramion 84 wybrania 86, uwidocznione na fig. 4, bedacej powiekszonym widokiem z góry obrzeza pierscienia wewnetrznego 78. Na poziomie górnej sciany obrzeza, brzeg otworów 82 pomiedzy wybraniami 86 przebiega4 90 327 zgodnie z wewnetrzna scianka pierscienia zewnetrznego 74 i przystaje do jego brzegu wewnetrznego na tym poziomie, przy czym brzeg wybran 86 jest cofniety.Na poziomie dolnej sciany obrzeza pierscienia wewnetrznego 78, brzeg otworów 82 miedzy wybraniami 86 wystaje w kierunku do sciany wewnetrznej pierscienia zewnetrznego 74, a dno wybran 86 znajduje sie w tej samej plaszczyznie pionowej co brzeg wewnetrzny pierscienia zewnetrznego 74 na tym poziomie. Wewnetrzne sciany dwóch czesci pierscienia zewnetrzego 74 nie znajduja sie w przedluzeniu jedna w stosunku do drugiej.Sciane wewnetrzna czesci dolnej jest umieszczona na zewnatrz przedluzenia sciany czesci górnej, co powoduje nagle powiekszenie srednicy tej sciany.Ciecz do przemywania wytryskiwana przez dysze 54' na wewnetrzna powierzchnie pierscienia wewnetrznego 78 jest zawirowana, a pod wplywem dzialania sily odsrodkowej, rozlewa sie po tej powierzchni i splywa w kierunku jej górnej krawedzi, skad jest wytryskiwana w postaci warstwy i natryskiwana na wewnetrzna scianke pierscienie zewnetrznego 74 w celu utworzenia na nim ciaglej warstwy, która splywa ku dolowi na skutek stozkowatosci tej sciany. Na poziomie obrzeza podtrzymujacego pierscien zewnetrzny 74, strumienie cieczy znadujacej sie ponad ramionami 84 sa odchylane przez te ostatnie w kierunku wybran 86. Na wyjsciu wybran 86 strumienie cieczy, majace sklonnosc do stwarzania zgrubien na cienkiej warstwie cieczy, sa wyrzucane przez sile odsrodkowa w kierunku przestrzeni wolnych pod ramionami i tworza powtórnie ciagla cienka warstwe na wewnetrznej scianie pierscienia zewnetrznego 74, Wspomniana cienka warstwa splywa nastepnie az do komory 60' nie napotykajac juz wiecej na zadne przeszkody, w ten sposób uzyskuje sie równomierne zasilanie komory 60' na calym obwodzie, a w efekcie równomierne przemywanie substancji odwirowywanej. PL