Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do zdejmowa¬ nia runa ze zbieracza w zgrzeblarce, w której zgrzeblone pasmo runa jest zdejmowane z obicia bebna zbierajacego.W znanych zgrzeblarkach zdejmowanie runa dokony¬ wane jest przy pomocy grzebienia zbierajacego poruszaja¬ cego sie. szybkim ruchem wahadlowym, a dostatecznie mocne runo jest bez rozrywania przekazywane do dalszej obróbki. Urzadzenia te maja jednak pewne niedogodnosci, jedna z nich jest ograniczona predkosc dzialania urzadze¬ nia wynikajaca z ograniczonej fizycznej mozliwosci zwie¬ kszenia czestotliwosci drgan grzebienia. Grzebien przy bardzo szybkich drganiach powoduje bowiem znieksztal¬ cenia w runie.Znane jest równiez na przyklad z patentu NRD 89 566 zdejmowanie zgrzeblonego runa z walu zbieracza zgrze- blarki za pomoca wielokatnego elementu w postaci rolki zdejmujacej, która obracajac sie wytwarza w miejscu gdzie tasma runa schodzi ze zbieracza wirowy prad powietrza, który unosi tasme runa z igiel zbieracza. Wedlug tego rozwiazania wielokatny ksztalt rolki zdejmujacej wywolu¬ je uderzenia w tasme runa dla usuniecia z niego zanieczy¬ szczen. Wielokatna rolka zdejmujaca moze byc ponadto wyposazona w wewnetrzne doprowadzanie powietrza i specjalne urzadzenie, za pomoca którego powietrze ucho¬ dzi przez otwory usytuowane w wierzcholkach wielokata wtedy gdy kazdy z tych otworów przechodziprzez miejsce, gdzie runo jest zdejmowane ze zbieracza i przez miejsce, gdzie runo jest odlaczane od rolki zdejmujacej przez ko¬ lejna pare walków prowadzacych.Istotna wada tego rozwiazania jest to, ze zdejmowanie nie jest tak pewne jak przy drgajacym grzebieniu zdejmu¬ jacym z para walków podajacych, a to dlatego, ze tasma runa przechodzi jedynie w lekkim styku z rolka zdejmuja¬ ca, przez która nie jest sterowana podczas swego ruchu.Wiadomo ponadto, ze tasma wlókien runa schodzaca z wielokatnej rolki zdejmujacej jest bardzolamliwa i latwo ja uszkodzic lub spowodowac przerwanie. Jezeli dzialanie rolki wielokatnej z przeplywem powietrza bedzie na tyle silne, aby uzyskac prad powietrza zdolny do zdejmowania runa, to powstaja wówczas zawirowania strug powietrza, przejawiajace tendencje do dezorientacjiwlókien w tasmie runa.Celem wynalazku jest usuniecie tychniedogodnosci zna¬ nych urzadzen do zdejmowania runa ze zbieracza w zgrze¬ blarce.Wedlug wynalazku urzadzenie do zdejmowania runa ze zbieracza w zgrzeblarce zawiera walek zdejmujacy usytu¬ owany blisko bebna zbieracza i osadzony obrotowo wokól swej osi równoleglej do osi obrotu zbieracza, posiada ponadto nieobrotowy element lopatkowy, którego ostrze w postacisztywnej listwy wspólpracuje zwalkiem zdejmu¬ jacym dla utworzenia pomiedzy obwodem walka zdejmu¬ jacego a listwa elementulopatkowegootwieranegoizamy¬ kanego cyklicznie otworu wylotowego dla wyprowadzenia zdejmowanego runa.Zdejmujacy walek w przekroju poprzecznym ma ksztalt wieloboku foremnego i podczas obrotu jego powierze, przybliza sie i oddalaod ostrza elementulopadKopodobne- go w przypadku, gdy element lopatkowy usytuowany jest w pewnym oddaleniu od walka, lub powoduje wykonywa- 88 84588 845 nie przez element lopatkowy ruchów wahadlowych w sto¬ sunku do osi walka zdejmujacego w przypadku gdy ele¬ ment lopatkowy przylega do powierzchni walka. Walek zdejmujacy ma w przekroju poprzecznym ksztalt wielobo- ku, a kazde narozewalka w czasie jego obrotu przesuwa sie w bezposrednim sasiedztwie elementu lopatkowego za¬ pewniajac uchwyt runa.Zamocowanie elementu lopatkowego zapewnia wyko¬ nywanie ruchów wahadlowych do i od walka zdejmujace¬ go, co powoduje otwieranie i zamykanie otworu wyloto¬ wego.Alternatywnie, element lopatkowy jest doprowadzony do styku z walkiem zdejmujacym przy pomocy sprezyny, a osobny mechanizm krzywkowy powoduje wykonywanie przez niego ruchów wahadlowych. Element lopatkowy moze wykonywac ruchy wahadlowe przy pomocy mecha¬ nizmu uruchamianego elektrycznie. W innym wykonaniu sprezysty czlon lopatkowy przylega do obrzeza walka zdejmujacego lub jest tak zamocowany, ze nie przylega do walka zdejmujacego, ale osiaga styk z jego obrzezem.Element lopatkowy moze byc umieszczony tak, ze roz¬ ciaga sie po obu stronach plaszczyzny promieniowej walka zdejmujacego prostopadlej do powierzchni elementu lo- patkopodobnego lub moze sie rozciagactylkopo tej stronie plaszczyzny radialnej, która lezy po stronie, w której zgrzeblone pasmo runa wychodzi z otworu wyjsciowego znajdujacego sie miedzy lopatka i walkiem zdejmujacym.Lopatka, wykonana jest z materialu elastycznego takiego jak stal sprezynowa, lub z tworzyw sztucznych na przyklad nylonu. W przypadku gdy lopatka ma byc wprawiona w ruch wahadlowy, zamocowana jest obrotowo do wspor¬ ników.Lopatka moze tez byc popychana do styku z obrzezem walka zdejmujacego, w takim przypadku korzystne jest zastosowanie mechanizmu regulujacego nacisk wywierany na lopatke. Inna wlasciwoscia urzadzenia jest mechanizm regulujacy ustawienie lopatki w stosunku do walka zdej¬ mujacego. Najkorzystniej jest, gdy znajduje sie kilka me¬ chanizmów regulujacych ustawienie usytuowanych w po¬ przek szerokosci urzadzenia i umozliwiajacych regulacje ustawiania czesci lopatki.W innym wykonaniu lopatka zamocowana jest sprezys¬ cie. Poprzecznie rozmieszczone sruby mechanizmów na- stawczych sluza do nastawiania czesci lopatki znajdujacej sie w poblizu walka zdejmujacego.Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przykladach wykonania na rysunku na którym fig. 1 przedstawia kon¬ cowa czesc zgrzeblarki w jednej z wersji wykonania w wi¬ doku schematycznym, fig. 2 - szczegól urzadzenia z fig 1 w powiekszeniu, fig. 3 - czesc urzadzenia z fig. 2 w innym polozeniu, fig. 4 - koncowa czesc zgrzeblarki w innej, drugiej wersji w widoku schematycznym, fig, 5 - koncowa czesc zgrzeblarki w trzeciej wersji wykonania, fig. 6 - czesc urzadzenia z fig.5 w powiekszonej skali.Urzadzenie przedstawione na fig. 1 stanowi urzadzenie zdejmujace zgrzeblarki. Zbieracz 10 odbiera runo, z nie pokazanych na rysunku, poprzednich bebnów zgrzeblarki.Na zbieraczu 10 tworzone sa pasma runa wlókien o wyma¬ ganej grubosci przenoszone nastepnie do dalszej obróbki.Urzadzenie do zdejmowania wedlug wynalazku posiada zdejmujacy walek 12 i lopatke 14. Walek 12 i lopatka 14 wspólpracuja ze soba stanowiac urzadzenie zdejmujace runo ze zbieracza 10 i umieszczone saobokobrzeza zbiera¬ cza 10, stanowiac koncowe wyposazenie zgrzeblarki.Walek 12 i lopatka 14 umieszczone sa w poprzek wzdluz 40 45 50 55 60 calej szerokosci zbieracza 10 i tym samym przystosowane sa do odbierania calego pasma runa zdejmowanego ze zbieracza 10. Walek zdejmujacy 12 moze byc pelny lub moze byc wykonany jako czlon wydrazony, jego os 10 osadzona jest w lozyskach umieszczonych w ramie zgrze¬ blarki. Na jednym koncu os 16 polaczona jest przez odpo¬ wiednia przekladniez mechanizmem napedzajacymzgrze- blarke. W ten sposób walek 12 obracany jest synchronicz¬ nie ze zbieraczem 10. Zbieracz 10 i zdejmujacy walek 12 obracane sa w kierunkach okreslonych strzalkami 18 i 20.Predkosc obwodowa zdejmujacego walka 12 jest równa lub wieksza od predkosci obwodowej zbieracza 10. Zdej¬ mujacywalek 12 ma ksztalt wielobocznego graniastoslupa.Walek pokazany na fig. 1 posiada szesnascie boków 22, jednakze moze miec inna ilosc boków. Walki majace dwa¬ dziescia, szesnascie i dwadziescia cztery boki maja spraw¬ dzone w praktyce zalety, ale najczesciej walki zdejmujace majace mniejsza ilosc boków, w niektórych przypadkach moga byc uzyteczne nawet walki kwadratowe lub trój¬ katne.Lopatka 14 posiada cienka sztywna listwe 24. Lopatka zamocowana jest w dwóch wspornikach 26 zamocowanych obrotowo na wspólosiowym kolku 28 osadzonym w ramie zgrzeblarki. Sprezyna napinajacaTo zamocowana jest do kazdego wspornika 28 laczac go z kotwa 32 umieszczona na nieruchomej czesci ramy zgrzeblarki.W ten sposób sprezyna 30 dazy do obrócenia wspornika 26 w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara jak pokazuje fig. 1 popychajac plytke 24 lopatki 14 w kierunku obrzeza walka zdejmujacego. Na fig. 1 pokazano sytuacje w której plytka 24 lopatki 14nie dotyka powierzchni walka 12 Ogranicznik (nie pokazany na fig. 1) zapobiega przed nadmiernym sciaganiom sprezyny 30, a tym samym doci¬ skaniu lopatki 14 iplytki 24 dostyku z powierzchnia walka 12. Miedzy obrzezem walka 12 i powierzchnia plytki 24 lopatki 14 znajduje sie waska szczelina, która stanowi przestrzen ograniczona przez plaszczyzny 22 walka 12 i krawedz plytki 24 znajdujaca sie bliskowalka 12. Szczeli- ' na ta stanowi otwór wylotowy runa. Linia przejfwana 25 pokazana na fig. 1 stanowi slad plaszczyzny promieniowej przechodzacej przez os obrotu walka 12, Plaszczyzna ta jest prostopadla do powierzchni plytki 24 lopatki 14 two¬ rzacej jeden bok otworu wylotowego.W urzadzeniu pokazanym na fig. 1 skraj plytki 24 lopatki 14 siega do plaszczyzny promieniowej 25* a plytka 24 nie dochodzi do powierzchni zbieracza 10. Latwo zauwazyc, ze lopatka 24 moglaby rozciagac sie po obu stronach plasz¬ czyzny 25.W czasie dzialania urzadzenia runozdejmowane zezbie¬ racza 10 przechodzi przez otwórwylotowy. Lopatka 14 jest nieruchoma, jednakze, otwór wylotowy jest stale otwiera¬ ny i zamykany, dlatego, ze kiedy jedno z narozy 23 docho¬ dzi do linii sladu plaszczyzny 25, otwór wyjsciowy jest zamykany, poniewaz w punkcie tym obrzeze zdejmujacego walka 12 znajduje sie najblizej plytki 24. Od tego punktu, w czasie kontynuowania ruchu naroza 23 stosownie do kierunku obrotu 20 zdejmujacego walka 12, styk miedzy narozem i plytka 24 jest przerywany do czasu, az osiagniete zostanie polozenie pelnego otwarcia, w którym lopatka 14 znajdzie sie w polozeniu równoleglym w stosunku do jednego z boków 22 walka 12. Otwór wylotowy po drugiej stronie linii sladu plaszczyzny 25 otwiera sie podczas przesuwu styku na drugim boku do czasu, az nastepne naroze 23 zblizy sie do linii 25. pHnkttML88845 Ciagle otwieranie i zamykanie otworu wylotowego po¬ woduje szybkie zdejmowanie runa ze zbieracza.W przypadku, gdy powstanie zator runa przy wejsciu do otworu wylotowego plytka 24 ma mozliwosc odchylic sie na tyle by przepuscic spietrzone runo bez uszkodzenia.Na fig. 2 i 3 pokazano szczegól urzadzenia z fig. 1, z tym, ze w jego konstrukcji pominieto ogranicznik ruchu sprezy¬ ny i stad sprezyna 30 ma mozliwosc dociagania lopatki 14, az do styku plytki 24 z powierzchnia obrzeza walka zdej¬ mujacego 12. Obracajacysie zdejmujacy walek 12 powodu¬ je wykonywanie przez lopatke 14 ruchów wahadlowych wokól osi 28, spowodowanych wielobocznym ksztaltem walka 12.W tensposób, kiedy naroze 23 dotyka plytki 24 powoduje odchylenie sielopatki 14 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Gdy punkt styku naroza 23 z plytka 24 przechodzi przez luk wytworzony przez obracanie walka 12, plytka 24 pod wplywem dzialania sprezyny powraca w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara do polozenia pokazanego na fig. 3, w którym powierzchnia plytki 24 tworzaca czesc otworu wylotowego, lezy plasko na jednym boku sciany 22 walka zdejmujacego 12 i wtedy otwór wylotowy jest zamkniety. Otwór ten jest natomiast otwarty po zetknieciu sie naroza 23 z plytka 24 jak to pokazuje fig. 2. Nastepuje wiec otwieranie i zamykanie otworu wylotowego. Styk miedzy narozem 23 i plytka 24 przebiega wzdluz czesci dlugosci plytki 24. Polaczone dzialanie otwierania i zamykania a takze przesuwanie sie styku podobne jest do dzialania palca z przyciskiem sluza¬ cego do wylapywania wlókien runa.Latwo zauwazyc, ze jesli konieczne sa wahadlowe ruchy plytki 24 to mozna je uzyskac bez koniecznosci stykania sie lopatki 14 z wieloboczna powierzchnia walka zdejmujace¬ go 12. Na przyklad lopatka 14 moze wykonywac ruchy wahadlowe przy pomocy osobnego mechanizmu nadajace¬ go jej te ruchy, sprzegnietego z urzadzeniem napedowym zgrzeblarki. Lopatka moze tez wykonywac ruchy waha¬ dlowe przy pomocy mechanizmu elektromagnetycznego.W przypadku stosowania zdejmujacego walka majacego ksztalt cylindryczny, moze byc zastosowana krzywka ksztaltu wielobocznego podobna do walka 12 pokazanego na fig. 1 i stykajaca sie jednym koncem z wystepem lopatki 14, dla spowodowania ruchów wahadlowych powoduja¬ cych przyleganie plytki 24 do obrzeza walka zdejmujacego 12 o cylindrycznym ksztalcie.Na fig. 4 przedstawiono inne wykonanie urzadzenia! wieloboczny walek zdejmujacy 42 umieszczonyjest bardzo blisko obrzeza z iglami zbieracza 40. W urzadzeniu tym znajduje sie stalowa sprezynujaca cienka listwa 44, która usytuowana jest w poprzek szerokosci urzadzenia i dolnym swym koncem zamocowana do bloku 46 majacego os 48 umieszczona w lozysku (nie pokazanym, na fig. 4), co umozliwia mu obrót wokól tej osi. Do bloku 46 zamocowa¬ ne jest równiez ramie 50 usytouwane miedzy dwoma wy¬ stepami 52 umocowanymi na wsporniku 54, który przy¬ twierdzony jest do ramy zgrzeblarki. Przez gwintowane otworyw wystepach 52 przechodza sruby nastawcze56i 58 utrzymujace ramie 50 od góry i od dolu.Polozenie bloku 46 ustalane jest przezsruby 5658 i w ten sposób listwa 44 dociskana jest do styku z obrzezem walka zdejmujacego 42 w polozeniu wygietymjak topokazuje fig. 4. Nacisk plytki 44 na walek 42 regulowanyjestsrubami 56 i 58. Podczas obracania sie walka 42, plytka 44 wykonuje ruchy wahadlowe, w ten sposób zapewnione jest otwiera¬ nie i zamykanie otworu wylotowego oraz przesuwanie sie miejsca styku.Wariant urzadzenia wedlug wynalazku pokazany na fig. i 6 zaprojektowany zostal przy uwzglednieniu koniecz- • nosci utrzymania równomiernego uchwytu pasma wlókien na calej szerokosci runa. W warunkach gdy pasmo runa w zgrzeblarce ma trzy metry szerokoscipowstaja problemy - dotyczace odchylenia i mozliwosci nieprostoliniowosci czesci urzadzenia zdejmujacego runo. io Urzadzenie przedstawione na fig. 5 i 6 moze byc stoso¬ wane w zgrzeblarce o duzej szerokosci.Zbieracz 60 wspólpracuje z wielobocznym zdejmujacym walkiem 62. Usytuowanie walka 62 jest podobne do roz¬ mieszczenia walków zdejmujacych w poprzednichrozwia- zaniach. Elastyczna i sprezysta listwa 64 dociskana jest do obrzeza walka zdejmujacega 62 zapewniajac otwieranie i zamykanie otworu wylotowego w sposób podobny do juz opisanego. Listwa 64 dociskana jestdo zdejmujacego wal¬ ka 62 pód pewnym naciskiem, co powoduje jej wyginanie, jednak nacisk dociskajacy listwe jest bardzo maly.Stalowy katownik 66 umieszczony jest w poprzek szero¬ kosci zgrzeblarki i zamocowany dojej ramy.Do katownika 66 zamocowane sa wystepy 68 rozmieszczone w poprzek urzadzenia. W parze wystepów 68 umieszczona jest os 70, na której osadzona jest obrotowo dzwignia 72 ustalajaca, Do górnego konca dzwigni 72 ustalajacej przymocowany jest pret 74 majacy pewna sprezystosc. Elementy te poka¬ zane sa na fig. 6 Wzdluz calej dlugoscipretu 74 rozciaga sie gleboki rowek, w którym osadzona jest dolna krawedz listwy 64. Listwa 64 jestprzykladowo umocowana srubami 76. Zaleta tego rozwiazania urzadzenia jest mozliwosc latwego usuwania i przemieszczania listwy w przypadku zuzycia lub koniecznosci jej wymiany.Kazda dzwignia 72 posiada nastawcza srube 78 przecho- dzaca przez otwór przeswitowy znajdujacy sie w dolnej czesci dzwigni 72. Sruba 78 wchodzi w gwintowany otwór znajdujacy sie w katowniku 66. Sprezyna 80 pracujaca na sciskanie umieszczona jest miedzy pionowa czescia katow¬ nika 66 i dolnym ramieniem dzwigni 72. Sprezyna 80 4d popycha dzwignie 72 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, co pokazuje fig. 5, odciagajac listwe 64 od zdejmujacego walka 62.Gdy urzadzenie przygotowane jest do pracy, kazda sru¬ ba 78 jest mocno dokrecona, dociskajac dzwignie 72 wkie- 45 runku przeciwnym do dzialania sprezyny 80, a tym samym dociskajac listwe 64 do obrzeza walka zdejmujacego 62.Wszystkie dzwignie 72 sa niezaleznie od siebie regulo¬ wane, gdy zaistnieje koniecznosc ustawienia preta 74 dla zapewnienia jednostajnego nacisku listwy 64 na zdejmuja- 50 cy walek 62 wzdluz calej szerokosci zgrzeblarki. W przy¬ padku gdy miedzy listwa i zdejmujacym walkiem powsta¬ nie niejednakowa szczelina, wtedy nastawianie dzwigni 72 umozliwia odchylanie preta 74 dla uzyskania wymaganej jednolitej szczeliny. 55 Urzadzenia przedstawione w róznych przykladach wy¬ konania beda funkcjonowaly wlasciwie, gdy odleglosc miedzy koncami igiel zbieracza 10, 40, 60 i wejsciem do otworu wylotowego urzadzenia, która to* odleglosc na fig. 2 okreslona jest jako odcinek X, jest nie wieksza niz srednia 80 dlugosc zgrzeblonego wlókna cietego. Dla poszczególnych partii wlókien, istnieje mozliwosc zmierzenia przecietnej dlugosci wlókna cietego, która wtedy oznacza srednia dlugosc wlókna, które tworzy mase zgrzeblonego runa.Walek zdejmujacy moze miec specjalny ksztalt ulatwia- 65 jacy sciskanie pasma runa. W jednym z przykladów wyko-88 845 8 nania urzadzenia w wielobocznym zdejmujacym walku znajduja sie szczeliny równolegle do czola walka w po¬ przek kazdego naroza, szczeliny te moga byc dosc glebokie i moga byc formowane srubowo dla latwiejszego prowa¬ dzenia runa. PL