Przedmiotem wynalazku jest przegub sprzego¬ wy dla samoczynnych sprzegów centralnych w po¬ jazdach szynowych, który laczy drag sprzegowy z kablakiem lub z glowica widlasta, za posrednic¬ twem pionowo osadzonego sworznia, posiadajacego od strony urzadzenia cieglowo-zderzakowego spla¬ szczenie, przy czym ów sworzen ulozyskowany jest w kablaku lub widlastej glowicy w obrebie wy¬ dluzonych otworów, zas wyciecie w dragu sprze¬ gowym, przez które przechodzi sworzen, posiada przekrój prostokata, którego dlugosc w kierunku osi glównej sprzegu okreslona jest przez wielkosc luzu wyrównawczego w przegubie.W dotychczas znanych przegubach sprzegowych, ów wyrównawczy luz uwzgledniony jest w ulozy- skowaniu* przegubu sprzegowego, w wydluzonych otworach kablaka lub glowicy widlastej i wtedy sworzen osadzony jest w dragu sprzegowym bez mozliwosci przemieszczania sie (patent NRD nr 72549) lub tez sworzen ten umieszczony jest nie przesuwnie w kablaku lub w widlastej glowicy, natomiast w dragu sprzegowym posiada mozliwosci przemieszczania sie (patent NRD nr 66643).Poniewaz nalezy sie liczyc, ze w praktyce w obu rozwiazaniach musi byc zachowany wspomniany luz, wylania sie zasadniczy mankament, ze nie we wszystkich okolicznosciach bedzie mozliwa wymiana elementów sprzegu, co w eksploatacyjnej prakty¬ ce kolejowej jest sprawa szczególnej wagi. Istnie¬ je, co prawda, w skrajnych przypadkach, mozli- 2 wosc wbudowania sprzegu z wyrównaniem luzu przegubowego w dragu lub glowicy widlastej, lecz nie jest mozliwe wbudowanie sprzegu z nieprze- suwnym sworzniem w dragu, do urzadzenia cieglo¬ wo-zderzakowego bez wydluzonych otworów w ka¬ blaku lub widlastej glowicy, poniewaz w tym przy¬ padku nie bedzie luzu wyrównawczego w przegu¬ bie.Aby mimo wszystko zapewnic ten niiezibejdiny luz w kazdym przypadku, zostala wysunieta koncep¬ cja, aby wyciecie w dragu sprzegowym, przez któ¬ re przechodzi sworzen przegubowy, uformowac w ksztalcie prostokata, z tym, ze jego dlugosc w kierunku osi glównej wyznaczona bedzie przez wielkosc luzu wyrównawczego w przegubie. Na- stezpnie, w celu zmniejszenia odleglosci pomiedzy sworzniem przegubu i powierzchnia czolowa draga sprzegowego, co ma znaczenie dla osiagniecia mak¬ symalnej szerokosci powierzchni oporowej prze¬ gubu "— zaproponowano, aby sworzen przegubu splaszczyc na stronie zrwóconej ku urzadzeniu cie- glowo-zderzakowemu.Wynikajace stad rozwiazanie konstrukcji przegu¬ bu wedlug opisanej koncepcji, po skasowaniu luzu w przegubie, sworzen moze sie w swym lozysku^ przekrecic i nie ma gwarancji, ze przy obciazeniu sprzegu na rozciaganie, sworzen powróci do swej pierwotnej pozycji, to znaczy, ze obróci sie plaska strona ku urzadzeniu cieglowo-zderzakowemu.Celem wynalazku jest skonstruowanie przegubu 85 36585 365 sprzegowego w rodzaju opisanego na wstepie, któ¬ rego, sworzen bedzie posiadal zabezpieczenie przed obracaniem sie w swym gniezdzie.Dla osiagniecia tego celu postawiono zadanie, by sworzen byl tak uksztaltowany, aby nie mógl sie obracac w otworze draga sprzegowego, nie utrudniajac przy tym operacji wsuniecia go w jego otwór przy montowaniu sprzegu centralnego.Zadanie to wedlug wynalazku zostalo w taki spo¬ sób rozwiazane* ze sworzen przegubu, w obrebie otworu wzdluz jego bocznych ograniczen, otrzymal powierzchnie prowadzace, zabezpieczajacego go przed obracaniem sie, które to powierzchnie usytu¬ owane sa pod katem prostym do splaszczenia, skie- < ?ewanege~Jal uradzeniu cieglowo-zderzakowemu ti^sa;l»ówiidiegle pzgledem siebie. W korzystnej wersji rozwiazania wedlug wynalazku, przekrój i sworznia, którego ?konce ulozyskowane sa obroto- laSu lufo?widlastej glowicy, posiada w ob- *^£*Kru ^dkraglenia, stykajace sie z po¬ wierzchniami prowadzacymi, które wspólpracuja z bocznymi ograniczeniami otworu, zabezpieczaja¬ cymi sworzen przed obracaniem sie, przy. czym promien tych zaokraglen, w korzystnym przypad¬ ku, odpowiada promieniowi zaokraglen konców sworznia przy maksymalnie przesunietym — w gra¬ nicach luzu — stfodika obrotu tego promienia w kierunku sprzegu i na stronie zwróconej ku niemu, posiada splaszczenie, przy czym, owe splaszczenie przylega po stycznej do luków na koncach sworz¬ nia i jest równolegle do splaszczenia sworznia od strony urzadzenia cieglowo-zderzakowego. Ten ksztalt sworznia uniemozliwia jego obracanie sie w prostokatnym wycieciu draga sprzegowego, któ¬ rego dlugosc w kierunku osi glównej uwzgledniona jest w istniejacym luzie przegubu, przy czym nie utrudnia to warunków zabudowy sprzegu.Przedmiot wynalazku wyjasniony jest przyklado¬ wo na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia wi¬ dok boczny przegubu wedlug wynalazku w prze¬ kroju, zas fig. 2 — widok z góry na przegub z fig. 1, czesciowo w przekroju.Na fig. 1 pokazana jest czesc cieglowo-zderzako¬ wego urzadzenia (1) wraz z kablakiem lub glowica widlasta (2) i plyta oprowa (3), jak równiez — dragiem sprzegowym (4), nalezacym do nieuwidocz- nionego na rysunku sprzegu centralnego. Drag sprzegowy (4) polaczony jest za posrednictwem sworznia przegubu (5) z kablakiem lub z glowica widlasta (2), który to sworzen osadzony jest prze¬ suwnie w kablaku lub glowicy widlastej (6), jak równiez w dragu (4), wewnatrz prostokatnego wy¬ ciecia (7), zas dlugosc owego wyciecia po osi sprze¬ gu tak jest'dobrana, ze luz sworznia (5) w wycie¬ ciu (7) odpowiada luzowi (S) przegubu pomiedzy koncem draga (4) i plyta oporowa (3). Przy obcia¬ zeniach rozciagajacych sily- dynamiczne, wystepuje w ukladzie sprzegowym, przenoszone sa z draga (4) przez sworzen przegubu (5) i kablak lub glowice widlasta (2) na urzadzenie cieglowo-zderzakowe (1).Przy obciazeniach sciskajacych sily te, po wyrów¬ naniu luzu (S) w przegubie, przenoszone sa z dra¬ ga (4) przez plyte oporowa (3) bezposrednio na urzadzenie cieglowo-zderzakowe (1).Sworzen 5 przegubu (5), jak widac na fig. 2, na koncach ulozyskowanych przesuwnie w kablaku lub glowicy (2), posiada zaokraglenia o luku (R) i na calej dlugosci powierzchni skierowanej ku urzadzeniu cieglowo-zderzakowemu, jest splasz- czony.Przy obciazeniach sciskajacych sworzen (5) zo¬ staje odciazony i jesli nie istnieje urzadzenie prze- ciwobrotowe, moze on obrócic sie dookola swej osi. Z uwagi na znaczny luz w prostokatnym wy- io cieciu <7), jak równiez na skutek splaszczenia po¬ wierzchni sworznia (5) zabezpieczenie go przed obracaniem jest konieczne.Zabezpieczenie to zostalo w taki sposób uzyska¬ ne, ze sworzen (5), w obrebie wyciecia (7), zostal !5 zaopatrzony w boczne plaszczyzny prowadzace (10), które nastepnie przechodza w zaokraglone po¬ wierzchnie (8) o luku (R') oraz ze na stronie zwró¬ conej ku sprzegowi sworzen ten posiada splasz¬ czenie (9), przy czym promien (R') jest równy pro- mieniowi (R), a srodek obrotu promienia (R') prze¬ suniety jest w kierunku sprzegu, w polozenie skraj¬ ne w granicach luzu (S). Splaszczenie (9) przylega po stycznej do luku Przy zabudowie sworznia (5) nalezy wcisnac sprzeg centralny powierzchnia czolowa draga (4) ku plycie oporowej (3), po czym sworzen (5), na skutek jego uksztaltowania, moze byc wsuniety w swe gniazdo. 45 50 PL