PL80653B1

PL80653B1 -

Info

Publication number: PL80653B1
Application number: PL1970140248A
Authority: PL
Original assignee: Imperial Chemical Industries Limited
Priority date: 1969-05-01
Filing date: 1970-04-24
Publication date: 1975-08-30
Also published as: FI50382C; JPS4834240B1; DE2020552B2; FI50382B; SE370311B; DK128182B; CH563729A5; NL7006286A; DE2020552C3; FR2047166A5; DE2020552A1; IL34410A; BE749619A; CS149697B2; IL34410A0; ZM5270A1; NL149690B; IT1043827B; LU60834A1; IE34102L

Description

Pierwszenstwo: 01.05.1969 Wielka Brytania Zgloszenie ogloszono: 20.04.1973 Opis patentowy opublikowano: 30.04.1976 80653 MKP A24b 15/00 Int. Cl.2 A24B 15/00 CZYiiZLNIA Uryedu Ptftente»w<*go Twórca wynalazku: James Forrester Morman Uprawniony z patehtu: Imperial Chemical Industries Limited, Londyn (Wielka Brytania) Srodek do palenia Przedmiotem wynalazku jest srodek do palenia stosowany przy wytwarzaniu papierosów, cygar i tytoniu fajkowego.Srodki do palenia, normalnie jako glówny skla¬ dnik zawieraja tyton. Palenie tytoniu, zwlaszcza w postaci papierosów, wedlug powszechnej opinii, powoduje wzrost zachorowalnosci ,na raka pluc.Chorobe raka pluc przypisuje sie obecnosci w dy¬ mie tytoniowym zwiazków rakotwórczych takich jak 3,4-benzopirenu, zwiazków rzeskotoksycznych np. cyjanowodoru, który inicjuje rakotwórcza de¬ generacje tkanki plucnej zwiazków wspóldzialaja¬ cych z substancjami rakotwórczymi np. fenoli, które przyspieszaja rozwój raka ii substancji smo¬ listych które zawieraja inne szkodliwe dla zdro¬ wia skladniki.Przedmiotem wynalazku jest srodek do palenia, wytwarzajacy dym o mniejszej zawartosci substan¬ cji rzeskotoksycznych wzmagajacych dzialanie ra¬ kotwórcze oraz substancji smolistych w stosunku do dymu powstajacego z dotychczas uzywanych wyrobów tytoniowych parzy czym srodek ten za¬ stepuje calkowicie luib czesciowo tyton.Zgodnie z wynalazkiem srodek do palenia jako co najmniej czesc produktu dymotwórczego, za¬ wiera staly produkt kondensacji powstaly w wyni¬ ku kondensacji w obecnosci (katalizatorów zasa¬ dowego lub kwasowego zwiazku o wzorze RiCOCHz. CH^COR2, w którym R1 i R2 sa takie same lub rózne i oznaczaja atom wodoru, grupe 10 20 25 30 alkilowa, hydroksyaikilowa lub formylowa, albo prekursora tego zwiazku.Produktem kondensacji jest glównie produkt kondensacji aldolowej w wyniku reakcji miedzy grupami karbonylowymi i grupami metylenowymi wyzej wymienionego monomeru o wzorze RiCOCHa.CHjjCOR2, w którym R1 i R2 maja wyzej podane znaczenie.Szczególnie korzystne sa produkty kondensacji aldehydu bursztynowego, acetonyloacetonu i zwia¬ zków o wzorze H.CO.CH2CH2jCO.CO.H, H.CO.CH2.CH2CO.CH2.OH lub H.CO.CO.CH2.CH2.CO.CH2.OH.Odpowiednimi prekursorami zwiazku o wzorze R^OCH^CHgCOR2 sa zwiazki o budowie zawiera¬ jacej pierscien furanowy, np. furan, 2,5-dwumety- lofuran, furfurol, alkohol furfurylowy, 5-hydro- ksymetylofurfurol lub pentozy i heksozy, np. gli- koza lub sacharoza, które na skutek ogrzewania w obecnosci kwasów, w sposób opisany przez Dunlop'a i Peters'a w "The Furans", rozdzial 8 i w "Review of Pure and Applied Chemistry", 1961, 14, 161 (Noyes), tworza zwiazki zawierajace pier¬ scien furanowy. Pierscien furanowy podczas ogrze¬ wania w obecnosci katalizatora kwasowego ulega rozerwaniu i tworzy sie zwiazek o wzorze RiCOCHjj.CHaCOR2 jako zwiazek posredni.W tych warunkach reakcji furan przechodzi w aldehyd bursztynowy, 2,5-dwumetylofuran — w acetonyioaceton, furfurol i pentozy daja zwiazek o wzorze H.CO.CH2.CH2.CO,CO.H, alkohol furfurylo- 80 65380 653 wy przechodzi w zwiazek o wzorze H.CO.CH2.CH2.COjCH2.OH a 5-hydroksymetylofurfurol i heksozy tworza zwiazek o wzorze H.CO.CO.CH2.CH2.CO.CH2.OH.Zwiazek o wzorze R^OCHa.CH^COR2 w srodo- 5 wdisiku kwasowym ulega kondensacji i otrzymany produkt reakcji w postaci zwiazku stalego stosuje sie wedlug wynalazku do wyrobu srodka do pa¬ lenia.Wytworzony sposobem wedlug wynalazku sro- 10 dek do palenia podczas spalania daje mniej smoly i imniej szkodliwych skladników, niz odpowiednie srodki zawierajace tylko tyton jako produkt dymo- twórczy. '' ". 'j Stwierdzono, ze tylko niektóre z grup metyleno- 15 wyeh biora udzial a$ reakcji kondensacji prowa¬ dzacej do wytworzenia srodka wedlug wynalazku.Podczas palenia zachodzi dalszy proces konden¬ sacji, zwiazany * raczej z wydzieleniem wody, niz z rozpadem pirolitycznym na poszczególne skladni- 20 M dymu. W ten sposób powstaja korzystne wa¬ runki tworzenia sie stalego zwiazku o budowie usieciowanej, stabilnego termicznie lub „wegla", które zarzac sie ulegaja spalaniu na nieszkodliwe produktygazowe. 25 Srodek do palenia wedlug wynalazku, moze za¬ wierac oprócz stalego produktu kondensacji o wzo¬ rze R1CÓCH2.CH2COR2 takze inne substancje, któ¬ re normalnie wchodza w sklad srodków do pale¬ nia, np. tyton, weglowodany lub inne substancje 30 organiczne wytwarzajace dym oraz inne zwykle uzywane srodki modyfikujace.W sklad takich srodków moga wchodzic srodki podtrzymujace zarzenie, zwiekszajace spoistosc popiolu oraz poprawiajace jego barwe, nikotyna, 35 substancje zapachowe i lekarstwa.Jako srodki podtrzymujace zarzenie w celu u- trzymania ciaglosci procesu spalania, korzystnie stosuje sie zwiazki metali alkalicznych, a jako srodki polepszajace jakosc popiolu stosuje sie ko- 40 rzystnie sole amonowe, metali alkalicznych i me¬ tali ziem alkalicznych, a zwlaszcza sole magnezu, wapnia lub amonu.W sklad srodka mozna wlaczyc rózne substan¬ cje zapachowe, np. ekstrakty tytoniu, estry orga- 45 niczne, olejki eteryczne, mentol, bób tanke lub waniline.Dodatek gliceryny i glikoli np. glikolu etyleno¬ wego, glikolu dwu-, trój- i czteroetylenowego za¬ pobiega nadmiernemu wysychaniu srodka do pa- 50 lenia.W sklad srodka moga wchodzic takze substancje ulatwiajace spalanie np. weglany lub porowate obojetne wypelniacze, powodujace rozluznienie zwartej struktury, a tym samym udostepniajace 55 doplyw tlenu.Srodek do palenia korzystnie upodabnia sie do wyrobów tytoniowych i w tym celu przygotowuje sie go w postaci arkuszy, które nastepnie rozdra¬ bnia sie na krajanke odpowiednia do papierosów, 60 fajek lub innych celów powszechnie stosowanych.Arkusze przygotowuje sie przez zmieszanie sta¬ lego produktu kondensacji w postaci sproszkowa¬ nej z roztworem srodka blonotwórczego np. po¬ chodnej celulozy rozpuszczalnej w wodzie, skrobi, 65 pektyn, zywic lub z zawiesina cial bialkowych, uformowanie cienkiej warstwy i wysuszenie. Jako czynnik blomotwórczy stosuje sie korzystnie roz¬ puszczalna w wodzie metyloceluloze lub sól sodo¬ wa karboksymetylocelulozy o takim stopniu zete- ryfikowania, aby 2% roztwór wodny mial lepkosc co najmniej 1500 centypuazów w temperaturze 25°C.Pozostale skladniki srodka do palenia mozna zmieszac z roztworem srodka blonotwórczego, ewentualnie dodatki rozpuszczalne w wodzie mo¬ zna wprowadzac do wytworzonych arkuszy przez rozpylenie na powierzchnie.Srodek do palenia pociety w pasemka, przezna¬ czony do wyrobu papierosów lub napelniania fa¬ jek dogodnie jest kondycjonowac w wilgotnej atmosferze do zawartosci wilgoci 5—15% wago¬ wych.Wynalazek objasniaja nizej podane przyklady, w których czesci i procenty oznaczaja jednostki wagowe.Przyklad I. Produkt kondensacji aldehydu bursztynowego wytworzono w nizej podany sposób.Do emulsji wytworzonej z 200 czesci furanu i 50 czesci wody dodano, stopniowo mieszajac, 250 cze¬ sci kwasu siarkowego, po czym utrzymywano mie¬ szanie w ciagu 3 dni. Wydzielony produkt konden¬ sacji w postaci zwiazku stalego o czarnym zabar¬ wieniu rozdrobniono w mozdzierzu i przemyto woda az do zaniku reakcji na kwas, po czym zmielono w mlynku kulowym do stopnia rozdrobnienia o wielkosci czastek ponizej wymiaru 0,125 mm.W 75 czesciach wody rozpuszczono 2 czesci soli sodowej karboksymetylocelulozy i oddzielnie roz¬ puszczono w 25 ml wody 2,8 czesci gliceryny, 1,0 czesc cytrynianu potasowego, 0,8 czesci kwdsu cy¬ trynowego i 0,8 czesci siarczanu amonu. Obydwa roztwory wodne polaczono i energicznie mieszajac dodano 10,6 czesci wyzej otrzymanego czarnego sproszkowanego produktu kondensacji oraz 2 cze¬ sci wegianu wapnia, a nastepnie otrzymana zawie¬ sine mieszano jeszcze w ciagu 1 godziny. Otrzyma¬ na zawiesine, w postaci jednolitej masy, rozlozono cienka warstwa na szklanych plytkach i wysuszono do zawartosci 14°/o wilgoci. Otrzymane folie o gru¬ bosci 0,6 mm pocieto na waskie pasemka, rozdro¬ bniono i sporzadzono z nich papierosy. Otrzymane papierosy dawaly dym lagodny i przyjemny w pa¬ leniu.Przyklad II. Produkt kondensacji zwiazku o wzorze H.CO.CH2JCH2.CO.CO.H wytworzono w nizej podany sposób. Do emulsji wytworzonej ze 100 cze¬ sci furfurolu i 20 czesci wody dodano, mieszajac, 20 czesci kwasu siarkowego, po czym ogrzewano pod chlodnica zwrotna w ciagu 5 minut, a na¬ stepnie wyodrebniono wytracony produkt konden¬ sacji w postaci czarnej stalej masy. Otrzymany produkt rozdrobniono, przemyto woda do zaniku reakcji na kwas, wysuszono i zmielono na mlyn¬ ku kulowym do stopnia rozdrobnienia o wielko¬ sci czastek ponizej wymiaru 0,125 mm.Z otrzymanego produktu kondensacji sporzadzo¬ no papierosy w sposób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze uzyto 8,6 czesci zamiast 10,6 czesci produktu oraz 2 czesci cytrynianu wapnia.5 Otrzymane papierosy dawaly dym lagodny i przyjemny w paleniu. Dym analizowano na za¬ wartosc substancji smolistych, cyjanowodoru, fe¬ noli i 3,4~benzopirenu.Substancje smoliste oznaczono z róznicy cieza¬ rów po przepuszczeniu dymu przez pochlaniacz.Cyjanowodór oznaczano przez poddanie reakcji wytworzonego metanolowego ekstraktu dymu z chloroamina T w pirydynie a nastepnie poddanie wytworzonego aldehydu glutakonowego reakcji z estrem dwuetylowym kwasu acetonodwukarboksy- lowego do wytworzenia kompleksu o czerwono-fio- letowym zabarwieniu, który okreslano spektrofo- tometrycznie.Zawartosc fenoli oznaczano przez destylacje z para wodna metanolowego ekstraktu dymu i pod¬ danie otrzymanego destylatu reakcji ze stabilizo¬ wana sola dwuazonowa p-nitroaniliny, do wytwa¬ rzania zwiazku barwnego, który okreslano spek- fcrofotometrycznie.Zawartosc 3,4-ibenzopirenu oznaczono przez wy¬ dzielenie 3,4-benzopirenu z metanolowego ekstra¬ ktu dymu za pomoca chromatografii cienkowarst¬ wowej stosujac jako podloze octan celulozy, a na¬ stepnie oznaczajac widmo fluorescencyjne bada¬ nego zwiazku.Uzyskane wyniki przeprowadzonych badan oraz wyniki porównawcze otrzymane z analizy dymu papierosów z ustnikiem, zawierajacych typowy ty¬ ton, podano w tablicy.Tablica Oznaczenie Substancje smoliste (kondensat dymu) (img/papde- ros) Cyjanowodór (Mg/papieros) Fenole (Wg/papieros) 3,4-benzopiren (g/papieros) Dym z papiero¬ sów sporzadzo¬ nych wedlug przykladu II i 3,8 — 7,5 1 20 — 28 13,5 —17 35 X 10-9 Dym z pa¬ pierosów z ustnikiem zawieraja¬ cych typowy tyton 26,3 — 27,8 172 — 251 214 — 306 35-43 X 10-9 1 Zawartosc substancji smolistych, cyjanowodoru i fenoli w dymie papierosów wytworzonych w sposób opisany w powyzszym przykladzie byla o wiele nizsza niz w dymie papierosów z typowego tytoniu, a zawartosc 3,4-benzopirenu byla prawie taka sama jak w próbach porównawczych. Wyni¬ ki analizy potwierdzaja mniejsza szkodliwosc dy¬ mu z papierosów wytworzonych wedlug wynala¬ zku w porównaniu z papierosami z ustnikiem, z typowego tytoniu. 653 6 Przyklad III. Produkt kondensacji zwiazku o wzorze H.CO.CH2.CH2.COCH20H wytworzono w nizej podany sposób. Do roztworu 100 czesci al¬ koholu furfurylowego w 200 czesciach wody wkro- 5 plono mieszajac w temperaturze pokojowej 184 czesci kwasu siarkowego i kontynuowano miesza¬ nie w ciagu 5 dni, po czym wyodrebniono wytra¬ cony produkt kondensacji w postaci czarno-ibrunat- nej, stalej masy. Otrzymany produkt rozdrolbnio- 10 no, przemyto woda do zcniku reakcji na kwas i po wysuszeniu sporzadzono papierosy w sposób jak opisano w przykladzie I.Przyklad IV. Produkt kondensacji zwiazku o wzorze H.CO.CO.CH^CH^CO.CHiOH wytworzono 15 w sposób nizej podany. Do roztworu 100 czesci 5-hyidroksymetylofujrfurolu w 200 czesciach wody wkroplono mieszajac, w temperaturze pokojowej, 184 czesci 'kwasu siarkowego i kontynuowano mie¬ szanie w ciagu 4 dni, po czym wytracono produkt 20 kondensacji w postaci brazowej, stalej masy.Otrzymany produkt rozdrobniono, przemyto woda do zaniku reakcji na kwas i po wysuszeniu spo¬ rzadzono papierosy w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I. Otrzymane papierosy dawaly dym la- 25 godny i przyjemny w paleniu.Przyklad V. Produkt kondensacji zwiazku o wzorze HCO.CO.CH2.CH2.CO.CH2OH wytworzono w sposób nizej podany. Do nasyconego roztworu wodnego sacharozy, zawierajacego 47,7 czesci sa- 30 charozy, dodano mieszajac, w temperaturze poko¬ jowej, 92 czesci kwasu siankowego i zainicjowano reakcje hydratacji przez ogrzewanie, po czym u- trzymywano reakcje w temperaturze 80—90°C w ciagu 15 minut. Wydzielony produkt kondensacji 35 w postaci gabczastej czarnej masy rozdrobniono i po przemyciu uzyto do wyrobu papierosów w sposób jak opisano w przykladzie I.Otrzymane papierosy dawaly dym lagodny i przyjemny w paleniu. Dym z otrzymanych papie- 40 rosów poddano analizie na zawartosc substancji smolistych, cyjanowodoru, fenoli i 3,4-benzopirenu i uzyskano nastepujace wyniki: Substancje smoliste (Kondensat dymu) (mg/papieros) 8,5—8,8 45 cyjanowodór (Mg/papieros) 19—34 fenole (fig/papieros) . 27—35 3,4-benzopiren (g/papieros) 35 x 10~9 Zawartosc substancji smolistych, cyjanowodoru i fenoli w dymie papierosów wytworzonych spo- 50 sobem wedlug wynalazku byla nizsza niz odpo¬ wiednia zawartosc tych samych zwiazków w dy¬ mie papierosów z ustnikiem sporzadzonych z ty¬ powego tytoniu. Zawartosc 3,4-benzopirenu byla prawie taka sama jak w dymie z tytoniu. • 55 Przyklad VI. Produkt kondensacji zwiazku o wzorze H.CO.CO.CH2.CH2.CO.CH2OH wytworzo¬ no w sposób nizej podany. H.CO.CO.CH2.CH2.CO.CH2OH przygotowano przez dodanie w tempera¬ turze pokojowej 92 czesci kwasu siarkowego. Do 60 nasyconego roztworu wodnego glikozy, zawieraja¬ cego 276 czesci glikozy, dodano mieszajac, w tem¬ peraturze pokojowej, 92 czesci kwasu siarkowego i zainicjowano reakcje hydratacji przez ogrzewa¬ nie, po czym utrzymano reakcje w temperaturze 65 80—90°C w ciagu 30 minut. Wydzielony produkt80 653 7 kondensacji w postaci gabczastej czarnej masy rozdrobniono i po przemyciu uzyto do wyrobu pa¬ pierosów w sposób jak opisano w przykladzie I.Otrzymane papierosy dawaly dym lagodny i przy¬ jemny w paleniu.Przyklad VII. Produkt kondensacji aldehydu bursztynowego wytworzono w sposób nizej poda¬ ny. Do zawiesiny 18,8 czesci aldehydu bursztyno¬ wego otrzymanego w sposób opisany w J. Am.Chem. Soc. 72. 869, w 3 czesciach wody dodano powoli, mieszajac, 4 czesci kwasu siarkowego i utrzymano mieszanie w ciagu 3 dni. Wytracony staly produkt kondensacji, o czarnym zabarwieniu oddzielono, rozdrobniono i po przemyciu uzyto do wyrobu papierosów w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I. Otrzymane papierosy dawaly dym lago¬ dny i przyjemny w paleniu.Przyklad VIII. Do 10 czesci acetonyloaceto- nii pod chlodnica zwrotna dodano 1,84 czesci ste¬ zonego kwasu siarkowego, po czym oddzielono czarna substancje oleista od osadu i ogrzano sub¬ stancje oleista do zainicjowania reakcji hydratacji i w tych warunkach utrzymywano ogrzewanie pod chlodnica zwrotna w ciagu 20 godzin, az pra¬ wie do calkowitego zestalenia sie masy reakcyjnej.Po ochlodzeniu czarna mase odsaczono, osad roz¬ drobniono i przemyto woda do zaniku reakcji na kwas a nastepnie wysuszono i sproszkowano w mlynku kulowym, po czym sporzadzono papierosy w sposób jak opisano w przykladzie I. Otrzyma¬ no 6,4 czesci skondensowanego produktu, który zuzyto do wyrobu papierosów w sposób jak opisa¬ no w przykladzie I.Przyklad IX. Do 10 czesci acetonyloacetonu, dodano 0,5 czesci wodorotlenku sodu i ogrzewano w ciagu kilku minut pod chlodnica zwrotna, po czyim oddzielono brazowa substancje oleista od osadu i utrzymano ogrzewanie pod chlodnica zwrotna w ciagu 20 godzin, az prawie do calko¬ witego zestalenia sie masy reakcyjnej. Po ochlo¬ dzeniu brazowa mase odsaczono, osad rozdrobnio¬ no i przemyto woda do zaniku reakcji na odczyn zasadowy, a nastepnie wysuszono i sproszkowano w mlynku kulowym. Otrzymano 7,5 czesci skon¬ densowanego produktu, który uzyto do wyrobu papierosów w sposób jak opisano w przykladzie I. PL PL

Claims

1. Zastrzezenia patentowe 1. Srodek do palenia, znamienny tym, ze jako co najmniej czesc produktu dyimotwórczego zawie¬ ra staly produkt kondensacji powstaly w wyniku kondensacji w obecnosci katalizatora zasadowego lub kwasowego, zwiazku o wzorze I^COCHa. CH2COR2, w którym R1 i R2 sa takie same lub rózne i oznaczaja atom wodoru, grupe alkilowa, hydrofcsyalkilowa lub formylowa, albo kondensa¬ cji prekursora tego zwiazku.

2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako substancje dymotwórcza zawiera produkt kondensacji aldolowej powstaly w wyniku reakcji miedzy grupami karbonylowymi i metylenowymi monomeru o wzorze RiCOCHa.CHaCOR2, w któ¬ rym R1 i R2 maja znaczenie jak w zastrz. 1. 8

3. Srodek wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze jako substancje dymotwórcza zawiera pro¬ dukt kondensacji aldehydu bursztynowego, aceto¬ nyloacetonu lub zwiazków o wzorze H.CO.CH2.CH2. 5 CO.CO.H, H.CO.CH2.CH2.CO.CH2OH lub H.CO.CO. CH2.CH2.CO.CH2OH.

4. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze prekursorami zwiazku o wzorze R1COCH2.CH2 COR2, w którym R1 i R2 maja znaczenie jak w io zastrz. 1, sa zrwiazki zawierajace w swojej struk¬ turze furan.

5. Srodek wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze prekursorami zwiazku o wzorze R1COCH2.CH2COR2 sa furfurol, alkohol furfurylowy i 5-hydroksyme- 15 tylofurfurol oraz pemtozy i heksozy, które na sku¬ tek ogrzewania w obecnosci kwasów tworza pier¬ scien furamowy.

6. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera obok stalego produktu kondensacji tyton, weglowodany, lub inne substancje organiczne dy¬ motwórcze.

7. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera dodatkowo srodki podtrzymujace zarzenie, 25 zwiekszajace spoistosc popiolu oraz poprawiajace jego barwe, nikotyne, substancje zapachowe i le¬ karstwa.

8. Srodek wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze jako srodek podtrzymujacy zarzenie zawiera zwia- 30 zek metalu alkalicznego.

9. Srodek wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze jako srodki zwiekszajace spoistosc popiolu zawie¬ ra sole amonowe, metali alkalicznych lub metali ziem alkalicznych. 35

10. Srodek wedlug zastrz. 9, znamienny tym, ze jako srodki zwiekszajace spoistosc popiolu zawiera sole magnezu, wapnia lub amonu.

11. Srodek wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze jako substancje zapachowe zawiera ekstrakty ty¬ toniu, estry organiczne, olejki eteryczne, mentol, bób tonka lub waniline.

12. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera substancje zapobiegajaca wysychaniu. 45

13. Srodek wedlug zastrz. 12, znamienny tym, ze jako substancje zapobiegajaca wysychaniu zawiera gliceryne, glikol etylenowy, glikol dwu- trój- lub czteroetyienowy.

14. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera substancje ulatwiajace spalanie, takie jak weglan lub porowaty obojetny wypelniacz.

15. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera srodek blonotwórczy. 55

16. Srodek wedlug zastrz. 15, znamienny tym, ze jako srodek blonotwórczy zawiera pochodna ce¬ lulozy, (rozpuszczalna w wodzie skrobie, pektyny, zywice lub zawiesine cial bialkowych.

17. Srodek wedlug zastrz. 16, znamienny tym, 60 ze jako pochodna celulozy rozpuszczalna w wo¬ dzie zawiera metyloceluloze lub sól sodowa kar- boksymetylocelulozy.

18. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze 65 zawiera skladniki w postaci rozdrobnionej. PZG zam. 1746-75 nakl. 100+20 egz. Cena 10 z\ PL PL