PL79426B1 - Furanoside ether esters[us3542761a] - Google Patents

Furanoside ether esters[us3542761a] Download PDF

Info

Publication number
PL79426B1
PL79426B1 PL1968129002A PL12900268A PL79426B1 PL 79426 B1 PL79426 B1 PL 79426B1 PL 1968129002 A PL1968129002 A PL 1968129002A PL 12900268 A PL12900268 A PL 12900268A PL 79426 B1 PL79426 B1 PL 79426B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
formula
acid
compound
group
radical
Prior art date
Application number
PL1968129002A
Other languages
English (en)
Original Assignee
Cibageigy Ag Bazel Zwitserland
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Priority claimed from CH1270267A external-priority patent/CH490369A/de
Priority claimed from CH616068A external-priority patent/CH553176A/de
Application filed by Cibageigy Ag Bazel Zwitserland filed Critical Cibageigy Ag Bazel Zwitserland
Publication of PL79426B1 publication Critical patent/PL79426B1/pl

Links

Classifications

    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61KPREPARATIONS FOR MEDICAL, DENTAL OR TOILETRY PURPOSES
    • A61K31/00Medicinal preparations containing organic active ingredients
    • A61K31/70Carbohydrates; Sugars; Derivatives thereof
    • A61K31/7004Monosaccharides having only carbon, hydrogen and oxygen atoms
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P29/00Non-central analgesic, antipyretic or antiinflammatory agents, e.g. antirheumatic agents; Non-steroidal antiinflammatory drugs [NSAID]
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P3/00Drugs for disorders of the metabolism
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P37/00Drugs for immunological or allergic disorders
    • A61P37/08Antiallergic agents
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07HSUGARS; DERIVATIVES THEREOF; NUCLEOSIDES; NUCLEOTIDES; NUCLEIC ACIDS
    • C07H15/00Compounds containing hydrocarbon or substituted hydrocarbon radicals directly attached to hetero atoms of saccharide radicals
    • C07H15/02Acyclic radicals, not substituted by cyclic structures
    • C07H15/04Acyclic radicals, not substituted by cyclic structures attached to an oxygen atom of the saccharide radical
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07HSUGARS; DERIVATIVES THEREOF; NUCLEOSIDES; NUCLEOTIDES; NUCLEIC ACIDS
    • C07H15/00Compounds containing hydrocarbon or substituted hydrocarbon radicals directly attached to hetero atoms of saccharide radicals
    • C07H15/18Acyclic radicals, substituted by carbocyclic rings

Description

Sposób wytwarzania nowych furanozydów Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza* nia nowych furanozydów o ogólnym wzorze 1, w którym Ri oznacza nizszy rodnik alkilowy o nie wiecej jak 4 atomach wegla, R2 oznacza atom wo¬ doru lub reszte acylowa nizszego kwasu alkano- mono- lub -dwukarboksylowego, zwlaszcza reszte kwasu octowego, propionowego lub bursztynowe¬ go, Rs oznacza atom wodoru lub nizszy rodnik al¬ kilowy lub alkenylowy o nie wiecej jak 4 ato¬ mach wegla, a kazda z reszt oznaczonych symbo¬ lami R5 i Rg oznacza reszte benzylowa ewentual¬ nie podstawiona w pierscieniu fenylowym nizszym rodnikiem alkilowym o 1—4 atomach wegla, rod¬ nikiem alkoksylowym o 1—4 atomach wegla, ato¬ mem chlorowca lub grupa trójfluorometylowa, z tym, ze jezeli R3 oznacza nizszy rodnik alkilowy lub alkenylowy, wówczas grupy oznaczone symbo¬ lami Rj i R3 zawieraja razem co najmniej 3 ato¬ my wegla, jak i soli tych zwiazków o wzorze 1, które jako reszte oznaczona symbolem R2 zawiera¬ ja reszty acylowe nizszego kwasu alkanodwukar- boksylowego.Nowe, wytworzone sposobem wedlug wynalazku zwiazki posiadaja konfiguracje D-glikofuranozy, przy czym zeteryfikowana grupa wodorotlenowa w pozycji 1, moze przyjmowac konfiguracje a — lub /? i dlatego zwiazki te moga wystepowac w po¬ staci czystych anomerów lub mieszanin anomerów.Reszte acylowa oznaczona symbolem R2, jest resz¬ ta nizszego kwasu alkano-mono- lub -dwukarbo- 10 15 20 25 30 ksylowego, na przyklad kwasu octowego lub pro¬ pionowego, a zwlaszcza nizszego kwasu alkano- dwukarboksylowego, na przyklad o 2—7, korzystnie o 3—6 atomach wegla, jak na przyklad kwasy ma- lonowy, 2-metylo-bursztynowy, glutarowy, 3-mety- loglutarowy, 3-etyloglutarowy, adypinowy, lub pi- melinowy, a zwlaszcza bursztynowy.Nizszymi resztami alkilowymi sa np. reszty me¬ tylowa, etylowa, n-propylowa, izopropylowa, n-bu- tylowa, izobutylowa, drugorzedowa butylowa, na¬ tomiast nizszymi resztami alkenylowymi sa na przyklad takie jak reszta allilowa, metallilowa lub 2-butenylowa. Jako nizsze reszty alkoksylowe wy¬ mienia sie np. grupy takie jak metoksylowa, eto- ksylowa, n-propyloksylowa, izopropyloksylowa, n- butyloksylowa, izobutyloksylowa.Reszty benzylowe moga zawierac w pierscieniu jeden podstawnik, zwlaszcza taki jak atom chlo¬ rowca o ciezarze atomowym 19—80, tj. atom fluoru, chloru lub bromu. Podstawnik ten umiejscowiony jest w pierscieniu zwlaszcza w pozycji para.Wytworzone sposobem wedlug wynalazku nowe zwiazki chrakteryzuja sie cennymi wlasciwosciami farmakologicznymi zwlaszcza wlasciwosciami prze¬ ciwzapalnymi.Stwierdzono, ze mozna wytworzyc D-glukofurano- zyd o ogólnym wzorze 1, w którym wszystkie sym¬ bole maja wyzej podane znaczenie, jesli D-gliko- furanore o wzorze 2, w którym R5 i R6 maja wy¬ zej podane znaczenie, Ri oznacza wolna grupe hy- 1 79 4263 79426 4 droksylowa, a R £ oznacza wolna grupe hydroksy¬ lowa lub reszte acyloksylowa, w której acyl jest reszta kwasu niskoalkano-mono- lub dwu-karboksy- lowego, albo R ° i R % razem oznaczaja grupe o wzorze —O—X—0—, w którym X oznacza gru¬ pe metylenowa ewentualnie podstawiona nizszym rodnikiem alkilowym, takim jak zwlaszcza rodnik metylowy, poddaje sie reakcji ze zwiazkiem o wzo¬ rze Ri—OH, w którym Rj ma wyzej podane zna¬ czenie, w obecnosci kwasu, albo D-glukofuranoze o wzorze 2, w którym R5 i Re maja wyzej podane znaczenie, R ? oznacza grupe hydroksylowa reak¬ tywnie zestryfikowana, zwlaszcza kwasem chlorow- cowódorowym, jak kwas bromowodorowy, a R 2 oznacza reszte acyloksylowa, w której acyl jest reszte acylowa nizszego kwasu alkano-mono- lub -dwu-karooksyiowego, jak zwiaszcza kwas octowy, propionowy lub bursztynowy, poddaje sie reakcji ze zwiazkiem o wzorze Ri—OH, w którym Ri ma wyzej podane znaczenie, albo jesli D-glukofurano- zyd o ogólnym wzorze 3, w którym Ri i R2 maja wyzej podane znaczenie, aR3° oznacza nizszy rod¬ nik alkilowy lub alkenyIowy, poddaje sie reakcji z reaktywnym estrem alkoholu o wzorze Re—OH, w którym grupa wodorotlenowa zestryfikowana jest zwlaszcza kwasem chiorowcowodorowym, ko¬ rzystnie bromowodorowym, a Re ma wyzej podane znaczenie i w otrzymanym zwiazku o wzorze 1, w którym R J oznacza grupe alkenylowa, ewentualnie przeksztalca grupe alkenylowa w grupe alkilowa i/iub w otrzymanym zwiazku grupe acyloksylowa umiejscowiona w polozeniu 2 ewentualnie przepro¬ wadza sie w wolna grupe hydroksylowa i/lub w otrzymanym zwiazku wolna grupe hydroksylowa umiejscowiona w polozeniu 2 ewentualnie estryfi¬ kuje sie za pomoca kwasu alkano-mono- lub -dwu- karboksylowego i/lub otrzymany zwiazek zawieraja¬ cy jako podstawnik R2 reszte acylowa nizszego kwasu alkano-dwukarboksylowego ewentualnie przeprowadza sie w sól lub z otrzymanej soli uwal¬ nia sie wolny zwiazek o wzorze 1 i/lub otrzymany zwiazek o wzorze 1 w postaci mieszaniny anomerów ewentualnie rozszczepia sie na poszczególne ano- mery.Symbol X w grupie o wzorze —O—X—O— ozna¬ cza niepodstawiona lub jednopodstawiona, korzyst¬ nie dwupodstawiona grupe metylenowa. Jako pod¬ stawniki grupy metylenowej odpowiednie sa przede wszystkim ewentualnie podstawione jedno- lub dwuwartosciowe alifatyczne reszty weglowodorowe, korzystnie nizsze reszty alkilowe np. etylowa, n- -propylowa, izopropylowa, lub n-butylowa, zwlasz¬ cza reszta metylowa, jak równiez niskie reszty al- kylenowe o 4—6 atomach wegla w lancuchu, jak reszty 1,4-butylenowa lub 1,5-pentylenowa. Te resz¬ ty weglowodorowe moga byc ewentualnie podsta¬ wione, np. podstawnikami takimi jak nizsza grupa alkilowa, hydroksylowa lub nizsza grupa alkoksy- lowa albo atom chlorowca, jak równiez i grupy aromatyczne, jak reszta fenyIowa, ewentualnie za¬ wierajaca podstawniki, jak nizsza grupa alkilowa, hydroksylowa lub nizsza grupa alkoksylowa albo atom chlorowca. Innymi podstawnikami grupy me¬ tylenowej X moga byc równiez np. reszty aroma¬ tyczne ewentualnie podstawione, jak grupy fenylo- we wolne lub funkcjonalnie zmienione, jak zestry¬ fikowana grupa karboksylowa, np. nizsza karbo- alkoksylowa, np. karbometoksylowa lub karboeto- 5 ksylowa.Reakcja D-glukofuranozy ze zwiazkiem o wzorze Ri—OH prowadzi sie w obecnosci kwasu Lewisa, takiego jak zwlaszcza kwas nieorganiczny, jak kwas mineralny, korzystnie kwas chlorowodorowy jak równiez kwas bromowodorowy lub siarkowy, lub kwas organiczny, jak i organiczne kwasy sulfono¬ we, jak kwas p-toluenosulfonowy, lub mieszaniny kwasów, jak np. mieszanina kwasu chlorowodoro¬ wego i lodowatego kwasu octowego.Reakcje zwiazku o wzorze 2, w którym R° oz¬ nacza wolna, a R g wolna lub acylowana grupe wodorotlenowa, ze zwiazkiem o wzorze Ri—OH, w którym Ri ma wyzej podane znaczenie, prowa¬ dzi sie w obecnosci takiego nadmiaru kwasu mine¬ ralnego, aby koncowe stezenie roztworu odpowia¬ dalo 0,05—1,0 N, a zwlaszcza 0,1—0,5 N roztworo¬ wi.Reakcje prowadzi sie korzystnie w obecnosci roz¬ cienczalników, takich jak alkohole o wzorze Ri— —OH, w którym Ri ma wyzej podane znaczenie, przy czym mozna równiez stosowac mieszanine rozpuszczalników i rozcienczalników.Reaktywna zestryfikowana grupa hydroksylowa jest zwlaszcza grupa hydroksylowa zestryfikowana kwasem chlorowcewodórowym, to jest grupa wo¬ dorotlenowa zastapiona przede wszystkim atomem chlorowca, jak zwlaszcza atom bromu. Wymiane takiej zdolnej do reakcji zestryfikowanej grupy wodorotlenowej R° przeprowadza sie korzystnie za pomoca zwiazku o wzorze Ri—OH w obecnosci srodków wiazacych kwas, takich jak na przyklad sole srebra, olowiu i rteci lub odpowiednie tlenki, albo trzeciorzedowe zasady, a zwlaszcza pochodne metali zwiazków o wzorze Ri—OH, jak odpowied¬ nie zwiazki metali alkalicznych, na przyklad sodu, lub potasu, albo metali ziem alkalicznych jak mag¬ nezu lub srebra.Powyzsza reakcje prowadzi sie korzystnie w obe¬ cnosci rozpuszczalnika, stanowiacego uzyty do re¬ akcji alkohol.W zwiazku wyjsciowym o wzorze 3 mozna zete- ryfikowac w znany sposób wolna grupe wodorotle¬ nowa w pozycji 6, bez istotnego wplywu na wolna grupe wodorotlenowa w pozycji 2, na przyklad przez traktowanie równowaznikowymi ilosciami re¬ aktywnego estru alkoholu o wzorze Re—OH, w któ¬ rym Re ma wyzej podane znaczenie, w obecnosci odpowiedniego srodka zasadowego. Zdolnym do^re¬ akcji estrem jest zwlaszcza ester zawierajacy od¬ powiedni chlorowiec, na przyklad chlor lub brom, moze byc jednak równiez odpowiedni ester mocne¬ go organicznego kwasu sulfonowego, takiego jak np. ester kwasu p-toluenosulfonowego. Jako srodki zasadowe stosuje sie wodorotlenki metali alkalicz¬ nych lub metali ziem alkalicznych, jak wodorotle¬ nek sodu lub potasu, które korzystnie stosuje sie w ilosciach równowaznikowych, lub weglany me¬ tali alkalicznych lub metali ziem alkalicznych, np. 15 20 25 30 35 40 45 53 55 GO6 6 weglany sodu lub potasu, albo równiez i tlenek srebra.Reakcje korzystnie prowadzi sie w obecnosci rozpuszczalnika, jak na przyklad dioksan lub dwu- metylosulfotlenek.W zwiazku wytworzonym sposobem wedlug wy¬ nalazku zawierajacym nizsza reszte alkenyIowa, np. reszte allilowa, reszte te mozna uwodornic, np. przez traktowanie katalityczne aktywowanym wo¬ dorem, na przyklad wodorem w obecnosci katali¬ zatora palladowego.W wytworzonym wedlug wynalazku zwiazku o wzorze 1, w którym R2 oznacza reszte acylowa, grupe ta mozna zastapic wodorem, np. przez trak¬ towanie tego zwiazku srodkiem alkalicznym, jak wodorotlenkiem metalu ziem alkalicznych lub wo¬ dorotlenkiem metalu alkalicznego albo weglanem lub tlenkiem srebra, w wodnym lub alkoholowym srodowisku.W zwiazku o wzorze 1, w którym R2 oznacza atom wodoru, mozna w znany sposób zestryfikowac wolna grupe wodorotlenowa za pomoca srodka acy- lujacego stanowiacego odpowiedni organiczny kwas karboksylowy. Reakcji tej korzystnie poddaje sie te zwiazki o wzorze 1, w którym R3 oznacza reszte nizszego alifatycznego weglowodoru. Jako srodKi acylujace stosuje sie pochodne kwasowe, z tym, ze w przypadku kwasów dwukarboksylowych stosuje sie ich pochodne jednokwasowe, korzystnie stosu¬ je sie bezwodniki kwasów jak równiez bezwodniki wewnetrzne, jak odpowiednie ketony, jak równiez chlorowcowe pochodne kwasów a zwlaszcza chloro- bezwodniki kwasów organicznych. Reakcje te ko¬ rzystnie prowadzi sie w ten sposób, ze np. reakcje acylowania bezwodnikiem kwasu bursztynowego prowadzi sie w obecnosci kwasnych lub zasado¬ wych katalizatorów, jak np. pirydyna. W reakcji acylowania mozna stosowac halogenki kwasów kar¬ boksylowyeh, jak np. chlorki, jak np. jednochlorek kwasu bursztynowego, w obecnosci wiazacych kwas srodków kondensujacych, jak trzeciorzedowe za¬ sady lub octan sodu. Wolna grupe wodorotlenowa mozna równiez zestryfikowac za pomoca kwasu karboksylowego w obecnosci odpowiedniego srodka kondensujacego, jak dwuimid dwucykloheksylowe- go, lub za pomoca zdolnych do reakcji estrów kwa¬ sów karboksylowyeh, jak estry zwiazków N-hy- droksyaminowych lub N-hydroksyiminowych, np.N-hydroksyimid kwasu bursztynowego.Zwiazki zawierajace wolne grupy karboksylowe w reszcie. oznaczonej symbolem R2 mozna otrzy¬ mywac w zaleznosci od warunków reakcji w po¬ staci wolnej lub w postaci soli, które to postacie mozna przeprowadzac jedna w druga w znany spo¬ sób. Solami zwiazków z wolna grupa karboksylo¬ wa sa np. sole metali, zwlaszcza metali alkalicz¬ nych, np. sole sodowe lub potasowe, jak równiez metali ziem alkalicznych, jak np. sole magnezu lub wapnia, lub sole amoniowe, jak np. z amonia¬ kiem lub organicznymi zasadami, jak nizsze aminy trójalkilowe, np. trójmetyloamina lub trójetyloami- na, zwlaszcza nietoksyczne sole powyzszego rodzaju* Takie sole, zwlaszcza sole metali alkalicznych, no¬ wych zwiazków, wykazuja dobra rozpuszczalnosc W wodzie. Sole te mozna stosowac do oczyszcza¬ nia wolnych zwiazków. Otrzymuje sie je przez traktowanie wolnych zwiazków wodorotlenkami lub weglanami metali lub amoniakiem lub aminami, jak równiez odpowiednimi wymieniaczami jonowy¬ mi.Sposród zwiazków wytworzonych sposobem we¬ dlug wynalazku szczególnie cennymi wlasciwoscia¬ mi charakteryzuja sie etylo-2-0-{^-karboksypro(pio- nylo)-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0(4-chkrobenzylo)-D- -glukofuranozyd okreslony wzorem 1, w którym Ri oznacza rodnik etylowy, R2 oznacza reszte kwasu bursztynowego, a kazdy z symboli R5 i R« oznacza reszte benzylowa podstawiona atomem chlorowca w pozycji 4, a R3 oznacza reszte propylowa, który ewentualnie moze równiez wystepowac w postaci soli. Zwiazek ten wytwarza sie z etylo-3-0-n-pro- pylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)-D-glukofuranozydu i bezwodnika kwasu bursztynowego. Korzystne wla¬ snosci wykazuje równiez n-butylo-3-0-metylo-5,6- -dwu-0-(4-chlorobenzylo)-D-glukofuranozyd o wzo¬ rze 1, w którym Rj oznacza rodnik n-butylowy, R2 oznacza atom wodoru, R$ oznacza reszte nisko- alkilowa taka jak metylowa, a kazdy z symboli R5 i Re oznacza, reszte benzylowa podstawiona atomem chloru w pozycji 4. Zwiazek ten otrzymu¬ je sie z l,2-0-izopropylideno-3-0-metylo-5,6-dWu-0- -(4-chlorobenzylo)-a-D-glukofuranozy w reakcji prowadzonej w 1 N roztworze chlorowodoru w n- butanolu. Etylo-3-0-allilo-5,6-dwu-0-benzylo-D-glu- kofuranozyd wytwarza sie sposobem wedlug wyna¬ lazku przez poddanie reakcji'1,2-0-izopropylideno- -3-5,6-dwu-O-benzylo-a-D-glukofuranozy z etanolo- wym roztworem chlorowodoru.W podany sposób mozna wytworzyc równie cen¬ ny etylo-3-0-n-propylo-5-0-benzylo-6-0-(3-trójfluo- rometylobenzylo)-D-glukofuranozyd, na przyklad przez poddanie reakcji l,2-0-izopropylideno-3-0-n- -propylo-5-0-benzylo-6-0-(3-trójfluorometylobenzy- lo)-a-D-glukofuranozy z etanolowym roztworem chlorowodoru. Otrzymana mieszanine anomerów a i fi wyzej wymienionego glukofuranozydu mozna rozdzielic w znany sposób na czyste anomery a i f$. Etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-<4-chlorobenzy- lo)-D-glukofuranozyd mozna równiez wytworzyc przez poddanie reakcji etylo-3-n-propylo-5-0-(4- -chlorotoenzylo)-D-glukofuranozydu z chlorkiem 4- -chlorobenzylu.Nowe zwiazki moga byc otrzymane jako czyste a- lub /?- anomery albo jako mieszaniny anomerów, które rozdziela sie na oba czyste anomery na przy¬ klad za pomoca metod chromatograficznych, jak chromatografia cienkowarstwowa, lub w jakikol¬ wiek inny odpowiedni sposób. Korzystnie wyodreb¬ nia sie aktywniejszy z obu anomerów.Wyzej wymienione reakcje prowadzi sie wedlug znanych metod, w nieobecnosci lub korzystnie w obecnosci rozcienczalników lub rozpuszczalników, ewentualnie w temperaturze obnizonej lub podwyz¬ szonej, przy podwyzszonym cisnieniu i/lub w at¬ mosferze gazu obojetnego, takiego jak na przy¬ klad azot.Wynalazek obejmuje równiez takie formy pro¬ wadzenia procesu, wedlug których produkt wyj¬ sciowy wytwarza sie w warunkach reakcji lub sto¬ suje w postaci reaktywnej pochodnej. 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60nm fteakcje prowadzi sie korzystnie przy takim do¬ borze produktów wyjsciowych, które zgodnie z wy¬ nalazkiem prowadza do zwiazków opisanych wyzej jako szczególnie wartosciowe. Zwiazki wyjsciowe sa znane, lub jesli sa nowe, to mozna je wytwa¬ rzac wedlug metod znanych jako takie przez oslo¬ niecie grupy hydroksylowej w D-glikofuranozie w pozycji 1 i 2, a jesli trzeba w pozycjach 5 i 6 przez wprowadzenie, grup ochronnych, np. grupy X, któ¬ ra oznacza zwlaszcza grupe izopropylidenowa, a takze grupe benzylidenowa. Grupa hydroksylowa w pozycji 3 moze byc zestryfikowana przez potrak¬ towanie reaktywnym estrem zwiazku o wzorze R3—OH, w którym R3 ma wyzej podane znaczenie, np. takim jak nizszy alifatyczny halogenek o wzo¬ rze RjHal, w którym Hal oznacza atom chloru lub bromu, albo takim jak alkilosulfotlenek o wzo¬ rze RsZ, w którym Z oznacza grupe sulfotlenowa, w obecnosci srodka zasadowego, jak wodorotlenek metalu alkalicznego, np. wodorotlenek sodu lub po¬ tasu, lub weglan metalu alkalicznego, np. weglan sodu lub potasu. Proces estryfikacji reaktywnym estrem zwiazku o wzorze R3—OH moze byc prze¬ prowadzony w odpowiednich warunkach, na przy¬ klad w obecnosci tlenku srebra lub weglanu meta¬ lu alkalicznego, na przyklad weglanu potasu, takze w zwiazkach 3,5,6-trójhydroksylowych, bez zeteryfi- kowania grup hydroksylowych w pozycji 5 i 6.^W tak otrzymanych pólproduktach z chroniony¬ mi grupami hydroksylowymi w pozycji 5 i 6, moz¬ na te grupy selektywnie uwalniac to jest bez od¬ blokowywania grup hydroksylowych wpozycji 1 i 2, np. przez traktowanie kwasem takim jak 60% roz¬ twór wodny kwasu octowego, np. w temperaturze 35° lub wodno-etanolowym roztworem kwasu solnego, a nastepnie grupy te mozna zeteryfikowac ewen¬ tualnie podstawionymi grupami benzylowymi, np. za pomoca reaktywnych zestryfikowanych, ewen¬ tualnie podstawionych alkoholi benzylowych, jak odpowiednie halogenki, np. chlorki lub bromki, jak równiez zwiazki sulfonyloksylowe, np. zwiazki p- -toluenosulfonyloksylowe, w obecnosci srodków za¬ sadowych, jak wodorotlenki metali alkalicznych, np. wodorotlenek potasu. Reakcje te mozna prowa¬ dzic stopniowo, jesli pierwszorzedowa grupa hy¬ droksylowa w pozycji 6 daje sie zestryfikowac przed taka sama grupa w pozycji 5, np. przez traktowa¬ nie okolo równowazna iloscia reaktywnego estru zwiazku o wzorze Re—OH, w którym Re ma wy¬ zej podane znaczenie, w obecnosci okolo ró.wno- waznej ilosci wodorotlenku metalu alkalicznego lub w obecnosci tlenku srebra.Mozna równiez w zwiazku 5,6-dwuhydroksylo- wym, który w pozycji 3 zawiera wolna lub ko¬ rzystnie zeteryfikowana grupe hydroksylowa, selek¬ tywnie zestryfikowac grupe 6-hydroksylowa, np. przez traktowanie odpowiednim organicznym halo¬ genkiem kwasu sulfonowego, jak np. chlorkiem p-toluenosulfonylu i przez traktowanie odpowied¬ nim srodkiem zasadowym np. niskim alkoksylanem metalu alkalicznego, jak metoksylanem sodu, wy¬ tworzyc zwiazki 5,6-epoksydowe. Przez rozszcze¬ pienie epoksydu za pomoca alkoholu o wzorze H$—OH, w którym Re ma wyzej podane znaczenie, w obecnosci katalizatora przeestryfikowania, np. zwiazku metalu alkalicznego, np. sodu, z alkoho¬ lem o wzorze Re—OH, otrzymuje sie zwiazek 5- -hydroksy-6-Re—0—, w którym wolna grupa hy¬ droksylowa w pozycji 5 daje sie selektywnie ze- 5 stryfikowac, przez traktowanie reaktywnym estrem zwiazku o wzorze R5—OH, w obecnosci srodka za¬ sadowego, takiego jak np. wyzej opisane srodki.W substancjach wyjsciowych otrzymanych sposo¬ bami wyzej wymienionymi, w których R3 korzyst- 10 nie oznacza nizsza reszte alifatyczna, mozna od- szczepic obie grupy ochronne zabezpieczajace gru¬ py hydroksylowe w pozycji 1 i 2, np. przez trak¬ towanie tych zwiazków^ wodnym roztworem kwasu, np. kwasu solnego. Obie grupy hydroksylowe moga 15 byc nastepnie zestryfikowane przez traktowanie od¬ powiednia pochodna organicznego kwasu karboksy- lowego, jak kwas octowy, np. bezwodnikiem, jak bezwodnik kwasu octowego, z utworzeniem zwiaz¬ ku l,2-dwu-0-acylowego, zwlaszcza l,2-dwu-0-acy- 20 lowego. Dogodne zwiazki wyjsciowe zawierajace w polozeniu 1 reaktywna grupe hydroksylowa, tj. gru¬ pe hydroksylowa zastapiona np. atomem chlorow¬ ca, mozna wytworzyc przez traktowanie bromem wyzej wymienionych pochodnych o wolnych gru- 25 pach hydroksylowych w polozeniu 1 i 2, w roztwo¬ rze lodowatego kwasu octowego.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy D-glikofura- nozyd o wzorze 4 mozna otrzymac na przyklad je¬ sli w acetalizowanej lub katalizowanej w pozycji w 1,2,3-0-K o-D-glikofuranozie selektywnie ochrania o sie przejsciowo wolna grupe wodorotlenowa w po¬ zycji 6, przez wyprowadzenie grupy trytylowej (na przyklad przez potraktowanie chlorkiem trytylu w obecnosci pirydyny) lub przez estryfikacje organi- 35 cznym kwasem sulfonowym, grupe hydroksylowa w pozycji 5 estryfikuje sie przez potraktowanie reaktywnym estrem alkoholu o wzorze R§—OH w obecnosci srodka zasadowego, jak tlenek srebra, po czym odblokowuje sie grupe hydroksylowa w pozycji 6, badz razem z grupami wodorotlenowymi w pozycji 1 i 2, na przyklad przez potraktowanie kwasem takim jak kwas solny, badz selektywnie, na przyklad przez krótkotrwale traktowanie odpo¬ wiednim kwasem; z tak otrzymanego produktu 45 mozna otrzymac zadana substancje wyjsciowa w zwykly sposób przez glikozydowanie, na przyklad traktowanie alkoholem zawierajacym reszte Ri w obecnosci kwasu chlorowodorowego. W kazdym od¬ powiednim etapie wyzej opisanego sposobu otrzy- 50 mywania substancji wyjsciwych mozna odbloko¬ wac grupe hydroksylowa w pozycji 3, zeteryfiko¬ wana odpowiednia reszta 2-alkenylowa, np. reszta allilowa. To odblokowanie grupy przeprowadza sie 55 np. przez przegrupowanie podwójnego wiazania, za pomoca traktowania odpowiednia zasada, jak np. butoksyd metalu alkalicznego, np. III-rzed- buto- ksydem potasowym, korzystnie w odpowiednim rozpuszczalniku, takim jak np. dwumetylosulfono- tlenek i nastepne utleniajaco-hydrolityczne usu- 60 niecie powstalych nizszych grup 1-alkenylowych, jak 1-propenylowa, np. przez traktowanie nadman¬ ganianem potasu, korzystnie w zasadowym srodo¬ wisku, jak etanolowy roztwór wodorotlenku meta¬ lu alkalicznego, np. wodorotlenku potasu.« Zwiazki wedlug wynalazku charakteryzuja sie 4079426 9 cennymi wlasciwosciami farmakologicznymi wyka¬ zanymi w badaniach przeprowadzonych na zwie¬ rzetach, jak np. szczurach przy dootrzewnowym po¬ dawaniu w dawkach 0,03 g/kg do okolo 0,3 g/kg.W porównaniu ze znanymi zwiazkami o podobnej strukturze, zwiazki te wykazuja o wiele skutecz¬ niejsze dzialanie w przypadku zapalenia oplucnej, wywolanego wedlug metody opisanej przez Specto- ra w J. Path. Rac. tom 72 str 367, 1956 r, polega¬ jacy na sztucznym wywolaniu zapalenia oplucnej za pomoca terpentyny. Zwiazki te, jak wykazano w dalszych badaniach przeprowadzonych na swin¬ kach morskich charakteryzuja sie wlasciwosciami antyalergicznymi, a badania przeprowadzone na izo¬ lowanych narzadach z miesni gladkich w porów¬ naniu ze zwiazkami znanymi wykazaly przedluzo¬ ny okres dzialania tych zwiazków przy silnej za¬ znaczonym antagonizmie wobec histaminy, serotoni- ny, bradykininy i nadtlenku kwasu arachidowego.Wytworzone sposobem wedlug wynalazku nowe zwiazki moga wiec znalezc zastosowanie jako srod¬ ki przeciwzapalne zwlaszcza przeciwwysiekowe lub przeciwobrzekowe, lub przeciwalergiczne, a takze jako pólprodukty do otrzymywania innych zwiaz¬ ków, zwlaszcza o dzialaniu farmakologicznym.Szczególnie cenne wlasciwosci przeciwzapalne wy¬ kazuja D-glikofuranozydy o wzorze 1, w którym Ri oznacza nizsza reszte alkilowa, a R2 oznacza atom wodoru lub reszte acylowa nizszego kwasu alkanodwukarboksylowego, zwlaszcza reszte kwa¬ su bursztynowego, R3 oznacza atom wodoru, nizsza reszte alkilowa lub allilowa, a kazda z grup R5 i Re oznacza grupe benzylowa, ewentualnie pod¬ stawiona korzystnie w pozycji para nizsza reszta alkilowa o 1—4 atomach wegla zwlaszcza metylo¬ wa, lub atomem chlorowca, zwlaszcza chloru, z tym warunkiem, ze gdy R3 oznacza nizsza reszte alkilo¬ wa, to podstawniki oznaczone symbolami Ri i R3 zawieraja razem co najmniej 3 atomy wegla. Po¬ dobne wlasciwosci wykazuja równiez sole tych zwiazków, zwlaszcza nietoksyczne sole amonowe, metali alkalicznych lub metali ziem alkalicznych.Szczególnie wybitne wlasciwosci farmakologiczne wykazuja nisko- alkilo-3-0-R3-5,6-dwu-0-R-D-gli- kofuranozydy o wzorze 1, w którym R3 oznacza atom wodoru lub nizsza grupe alkilowa, a R ozna¬ cza reszte benzylowa ewentualnie podstawiona ato¬ mem chlorowca, zwlaszcza chloru, korzystnie w po¬ lozeniu 4, z tym warunkiem, ze gdy R3 oznacza nizsza reszte alkilowa, która lacznie z atomami wegla nizszej reszty alkilowej podstawnika w po¬ zycji 1 zawiera co najmniej 3 atomy wegla, jak równiez pochodne 2-0-bursztynowe tych zwiazków i ich sole, np. wyzej wymienionego rodzaju, a zwlaszcza etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4-chloro- benzylo-D-glikofuranozyd w postaci mieszaniny anomerów lub czystych anomerów, jak i pochodne 2-0-bursztynowe tych zwiazków i ich sole, zwlasz¬ cza takie jak wyzej wymienione, charakteryzujace sie wlasciwosciami przeciwzapalnymi o przedluzo¬ nym dzialaniu przy dootrzewnowym podaniu szczu¬ rom w diawkach do 0,3 g/kig.Wytworzone sposobem wedlug wynalazku nowe zwiazki i ich sole moga byc stosowane w postaci preparatów farmaceutycznych. Preparaty te zawie- 10 raja substancje czynna razem z odpowiednimi far- • maceutycznymi organicznymi lub nieorganicznymi, cieklymi lub stalymi nosnikami odpowiednimi do podawania, na przyklad dojelitowo lub pozajelito- 5 wo, jak równiez do stosowania zewnetrznego. Jako nosniki stosuje sie takie substancje, które sa obo¬ jetne wobec nowych zwiazków, jak na przyklad woda, zelatyna, cukier, na przyklad cukier mlecz¬ ny, glukoza lub fruktoza, skrobia kukurydziana, 10 pszeniczna lub ryzowa, kwas stearynowy lub jego sole,; jak stearynian wapnia lub magnezu, talk, ole¬ je roslinne, alkohol benzylowy, guma, glikole po- lialkelynowe, glikol propylenowy lub inne znane nosniki srodków leczniczych. Preparaty farmaceu- 13 tyczne moga byc stosowane w postaci stalej, np. jako tabletki, drazetki, kapsulki, lub w postaci cie¬ klej jako roztwory, substancje lub emulsje, przy czym ewentualnie sa one sterylizowane lub tez za¬ wieraja srodki pomocnicze, jak srodki konserwuja- 20 ce, stabilizujace, zwilzajace lub emulgujace, sole do zmiany cisnienia osmotycznego lub bufory, jak i inne terepautycznie wartosciowe substancje. Pre¬ paraty otrzymuje sie zwyklymi metodami.Wynalazek wyjasniaja nizej podane przyklady, 25 w których temperature podano w stopniach Cel¬ sjusza.Przyklad I. Roztwór 149 g 1,2-0-izopropylide- no-3-0-metylo-5,6-dwu-0-benzylo-a-d-glikofurano- zy w 3200 ml absolutnego etanolu zadaje sie 412 30 ml 7,75 N roztworu chlorowodoru w etanolu, w temperaturze 10° i utrzymuje mieszanine reakcyjna w temperaturze pokojowej w ciagu 17 godzin, na¬ stepnie oziebia do temperatury 0—5°, zobojetnia 10 N roztworem wodorotlenku sodu. Glówna ilosc 35 etanolu oddestylowuje w temperaturze 40° pod ob¬ nizonym cisnieniem, a pozostalosc ekstrahuje chlo¬ roformem. Faze chloroformowa przemywa sie wod¬ nym roztworem kwasnego siarczynu i woda, su¬ szy siarczanem sodu i odparowuje pod obnizonym 40 cisnieniem. Pozostalosc oddestylowuje sie, przy czym w temperaturze 180° (0,02 mm Hg otrzymuje etylo-3-0-metylo-5,6-dwu-0-benzylo-D-glikofurano- zyd o wzorze 4 w postaci lekko zóltego oleju; (a)^° = —31° ± 1° (c = 1 w chloroformie). Przez elu- acje mieszanina chloroformu i estru etylowego kwasu octowego (85 :15) mozna rozdzielic miesza¬ nine anomerów na czyste anomery metoda chroma¬ tografii cienkowarstwowej na zelu krzemionko¬ wym. Anomer charakteryzuje wartosc R* = 0,45; ($ d° ^ +S4° - !° (c = 1 w chloroformie); anomer fi (charakteryzuje wartosc Rf = 0,23 (a)£° =—61° ±1° (c = 1 w chloroformie).Przyklad II. Roztwór 17,4 g 1,2-0-izopropyli- 55 deno-3-0-metylo-5,6-dwu-0-benzylo-a-D-glikofura- nozy w 433 ml 1 N roztworu chlorowodoru w dru- gorzedowym butanolu pozostawia sie w ciagu 17 godzin w temperaturze pokojowej, nastepnie zobo¬ jetnia w temperaturze 0—5° 10 N roztworem wod- 60 nym wodorotlenku sodu i glówna ilosc butanolu oddestylowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozosta¬ losc ekstrahuje sie chloroformem, ekstrakt chloro¬ formowy przemywa wodnym roztworem kwasnego siarczynu i woda, suszy siarczanem sodu i odpa- 05 rowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozostalosc de- 45 5079426 11 12 styluje sie otrzymujac w temperaturze 200°/0,05 mm Hg II-rzed-butylo-3-0-metylo-5,6-dwu-0-benzylo-D- -glikofuranozyd o wzorze 6 w postaci jasno zóltego oleju; (a)2£ = —24° ±1° (c = 1 w chloroformie).Przyklad III. Roztwór 12,8 g 1,2-0-izopropyli- deno-3-0-metylo-5,6-dwu-0-(4-metylobenzylo)-a-D- -glikofuranozy w 298 ml 1 N roztworu chlorowo¬ doru w etanolu utrzymuje sie w ciagu 17 godzin w temperaturze pokojowej, po czym mieszanine re¬ akcyjna w temperaturze 0—5° zobojetnia sie 10 N roztworem wodnym wodorotlenku sodu, oddestylo- wuje glówna ilosc etanolu pod obnizonym cisnie¬ niem i ekstrahuje chloroformem. Ekstrakt chloro¬ formowy przemywa sie wodnym roztworem kwas¬ nego siarczynu i woda, suszy siarczanem sodu i od¬ parowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozostalosc poddaje sie destylacji, otrzymujac w temperaturze 195°/0,03 mm Hg etylo-3-0-metylo-5,6-dwu-0-/4-me- tylobenzylo-D-glikofuranozyd o wzorze 7 w posta¬ ci jasno zóltego oleju; (a)^ = —14° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Uzyty w tym przykladzie produkt wyjsciowy mozna otrzymac w sposób nastepujacy: Do roztwo¬ ru 23,4 g l,2-0-izopropylideno-3-0-metylo-a-D-gli- kofuranozy w 50 ml absolutnego dioksanu dodaje sie 71,5 g sproszkowanego wodorotlenku potasu i mieszajac wkrapla sie w ciagu 30 minut 93,8 g chlorku 4-metylobenzylowego. Reakcje prowadzi sie w ciagu 5 godzin, w temperaturze 80°. Nadmiar chlorku 4-metylobenzylowego oddestylowuje sie z para wodna i mieszanine poreakcyjna po ozie¬ bieniu ekstrahuje chloroformem. Faze chloroformo¬ wa przemywa sie woda, suszy siarczanem sodu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozosta¬ losc poddaje sie destylacji, przy czym w tempe¬ raturze 205°/0,02 mm Hg otrzymuje 1,2-0-izopropy- lideno-3-0-metylo-5,6-dwu-0(4-metylobenzylo)-a-D- -glifuranoze w postaci jasno zóltego oleju; (a) 20 = = —30° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Przyklad IV. Roztwór lig 1,2-0-izopropylide- no-3-0-metylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)-a-D-gli- kofuranozy w 300 ml 1 N roztworu chlorowodoru w etanolu utrzymuje sie w ciagu 20 godzin w tem¬ peraturze pokojowej, nastepnie zobojetnia w tem¬ peraturze 0—5° 10 N roztworem wodnym wodoro¬ tlenku sodu. Glówna ilosc etanolu oddestylowuje sie, pod obnizonym cisnieniem a pozostalosc eks¬ trahuje chloroformem; ekstrakt chloroformowy przemywa wodnym roztworem kwasnego siarczynu i woda, suszy nad siarczanem sodu i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc poddaje sie destylacji, przy czym w temperaturze 190°/0,01 mm Hg otrzymuje sie etylo-3-0-metylo-5,6-dwu-0- -(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozyd o wzorze 8 w postaci jasno zóltego oleju; (a)f? = —14° ±1° (c = = lw chloroformie).Uzyty w tym przykladzie produkt wyjsciowy mozna otrzymac w nastepujacy sposób: roztwór 42 g l,2-0-izopropylideno-3-0-metylo-a-D-glikofura- nozy w 150 ml absolutnego dioksanu zadaje sie 128 g sproszkowanego wodorotlenku potasu i mieszajac wkrapla sie w ciagu 30 minut 192 g chlorku 4- -chlorobenzylu. Reakcje prowadzi sie w ciagu 5 godzin w temperaturze 80°. Nadmiar chlorku 4- -chlorobenzylu oddestylowuje sie z para wodna i po oziebieniu' ekstrahuje chloroformem. Roztwór chloroformowy suszy sie siarczanem sodu i odpa¬ rowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozostalosc pod- 5 daje sie destylacji, przy czym w temperaturze 235°/ /0,02 mm Hg otrzymuje sie l,2-0-izopropylideno-3- -0-metylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)-a-D-glikofu- ranoze w postaci jasno zóltego oleju; (a)p° = —22° ± ±1° (c = 1 w chloroformie).Przyklad V. Roztwór 12,75 g 1,2-0-izopropyli- deno-3-0-allylo-5,6-dwu-0-benzylo-a-D-glikofura- nozy w 298 ml 1 N roztworu chlorowodoru w eta¬ nolu utrzymuje sie w ciagu 17 godzin w tempera- 15 turze pokojowej i nastepnie zobojetnia w tempe¬ raturze 0—5°C 10 N roztworem wodnym wodoro¬ tlenku sodu. Glówna ilosc etanolu oddestylowuje sie pod obnizonym cisnieniem, a pozostalosc ek¬ strahuje chloroformem. Ekstrakt chloroformowy 20 przemywa sie wodnym roztworem kwasnego siar¬ czynu i woda, suszy siarczanem sodu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozostalosc poddaje sie destylacji, przy czym w temperaturze 200°/0,03 mm Hg otrzymuje sie etylo-3-0-allylo-5,6-dwu-0-benzy- 29 lo-D-glikofuranozyd o wzorze 9 w postaci jasnozól- tego oleju; (a)£° = 18° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Przyklad V. Roztwór 46 g 1,2-0-izopropylide- no-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-benzylo-a-D-glikofura- nozy w 1060 ml 1 N roztworu chlorowodoru w eta- 30 nolu utrzymuje sie w ciagu 17 godzin w tempera¬ turze pokojowej, nastepnie zobojetnia w tempera¬ turze 0—5° 10 n roztworem wodorotlenku sodu.Etanol oddestylowuje sie pod obnizonym cisnie¬ niem, a pozostalosc ekstrahuje chloroformem, po 35 czym faze chloroformowa przemywa wodnym roz¬ tworem kwasnego siarczynu i woda, suszy siarcza¬ nem sodu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem, a pozostalosc poddaje destylacji, przy czym w tem¬ peraturze 220°/0,03 mm Hg destyluje etylo-3-0-n- 40 -propylo-5,6-dwu-0-benzylo-D-glikofuranozyd o wzorze 10 w postaci jasno-zóltego oleju: (a)^^ = —24° ± 1° (c — 1 w chloroformie).Stosowany w powyzszym przykladzie zwiazek 45 wyjsciowy mozna wytworzyc w nastepujacy sposób: roztwór 82 g l,2-0-izopropylideno-3-0-alilo-a-d-gli- kofuranozy w 800 ml etanolu uwodornia sie w obecnosci 1 g 10% osadzonego na weglu katalizato¬ ra palladowego. Katalizator todfiltrowuje sie, prze- 50 sacz odparowuje, a pozostalosc odgazowuje pod wy¬ soka próznia. Roztwór 38,9 g tak otrzymanej 1,2-0- -izopropylideno-3-O-n-propylo^a-D-glikofuranowy l°0 d° = —49°i 1° (c = 1 w chloroformie) zadaje sie 107 g sproszkowanego wodorotlenku potasu w 150 55 ml absolutnego dioksanu, nastepnie mieszajac wkra¬ pla sie, w ciagu 30 minut, 114 ml chlorku benzylu.Reakcje prowadzi sie w ciagu 5 godzin w tempe¬ raturze 80°, po czym oddestylowuje nadmiar chlor¬ ku benzylu z para wodna i ekstrahuje po oziebie- 60 niu chloroformem. Organiczny ekstrakt przemywa sie woda, suszy siarczanem magnezu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozostalosc destyluje sie, przy czym w temperaturze 190°/0,015 mm Hg otrzymuje sie l,2-0-izopropylidono-3-0-n-propylo- w -5,6-dwu-O-benzylo-a-D-glikofuranoze w postaci13 bezbarwnego oleju; (a)^° = —30° ± 1° (c = 1 w chlo¬ roformie).Przyklad VII. Roztwór 40 g 1,2-0-izopropyli- deno-3-0-propylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)-a-D- -glikofuranozy w 900 ml 1 N roztworu chlorowodo¬ ru w etanolu utrzymuje sie w ciagu 17 godzin w temperaturze pokojowej i po oziebieniu do tem¬ peratury 0—5° zobojetnia sie 10 N roztworem wodnym wodorotlenku sodu, oddestylowuje glówna ilosc etanolu pod obnizonym cisnieniem i ekstra¬ huje chloroformem. Ekstrakt chloroformowy prze¬ mywa sie wodnym roztworem kwasnego siarczynu i woda, suszy siarczanem sodu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem. Pozostalosc destyluje sie pod wysoka próznia, przy czym w temperaturze 195°/ /0,01 mm Hg destyluje etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu- -0-(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozyd o wzorze 11 w postaci jasno zóltego oleju: (a)^0 =—17Q±1° (c = 1 w chloroformie).Mieszanine anomerów rozdziela sie na czyste anomery za pomoca chromatografii cienkowarstwo¬ wej na zelu krzemionkowym, w ukladzie chloro¬ form: ester etylowy kwasu octowego (85 :19). Ano- mer charakteryzuje Rf = 0,50; (a)^°= +24° ± 1° (c = 1 w chloroformie); dla anomeru (l wartosc Ri = 0,24; (o) g* = —45° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Stosowany w powyzszym przykladzie zwiazek wyjsciowy mozna otrzymac w sposób nastepujacy: roztwór 32 g l,2-0-izopropylideno-3-0-n-propylo-a- -D-glikofuranozy w 100 ml absolutnego dioksanu zadaje sie 87,5 g sproszkowanego wodorotlenku po¬ tasu i podczas mieszania w ciagu 30 minut wkrap- la sie roztwór 131 g chlorku 4-chlorobenzylowego w 50 ml absolutnego dioksanu. Reakcje prowadzi sie w ciagu 5 godzin w temperaturze 80°. Nadmiar chlorku 4-chlorobenzylowego oddestylowuje sie z para wodna, a pozostalosc po oziebieniu ekstrahuje chloroformem. Organiczny ekstrakt przemywa sie woda, suszy siarczanem .sodu i odparowuje pod ob¬ nizonym cisnieniem. Po oddestylowaniu pozostalos¬ ci w temperaturze 230°/0,015 mm Hg otrzymuje sie l,2-0-izopropylideno-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4- -chlorobenzylo)-ct-D-glikofuranoze w postaci jasno zóltego oleju (a)™ = —22° ± 1° (c = 1 w chlorofor¬ mie).Przyklad VIII. Roztwór 24,4 g 1,2-0-izopro- pylideno-3-0-allido-5,6-dwu-0 - (4-metylobenzylo)-a- D-glikofuranozy w 600 ml 1 N etanolowego roz¬ tworu chlorowodoru utrzymuje sie w temperaturze pokojowej w ciagu 17 godzin, po czym oziebia sie do temperatury 0—5° i zobojetnia wodnym roztwo¬ rem wodorotlenku sodu. Glówna ilosc etanolu od¬ destylowuje sie pod obnizonym cisnieniem, a po¬ zostalosc ekstrahuje chloroformem. Faze chlorofor¬ mowa przemywa sie wodnym roztworem kwasnego siarczanu i woda, suszy siarczanem sodu, odparo¬ wuje pod obnizonym cisnieniem, a pozostalosc pod¬ daje sie destylacji w wysokiej prózni otrzymu¬ jac etylo-3-0-allilo-5,6-dwu-0-(4-metylobenzylo)-D- glikofuranozyd o wzorze 12 w postaci jasno-zóltego oleju o temperaturze wrzenia 215°/0,02 mm Hg; (a) g = — 10° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Stosowany w powyzszym przykladzie zwiazek wyjsciowy mozna otrzymac w sposób nastepujacy; 79428 14 roztwór 20 g l,2-0-izopropylodeno-3-0-allilo-a-D- glikofuranozy w 39 ml absolutnego dioksanu zadaje sie 55 g sproszkowanego wodorotlenku potasu i na¬ stepnie mieszajac wkrapla sie w ciagu 30 minut 5 72 g chlorku 4-metylobenzylowego. Reakcje prowa¬ dzi sie w ciagu 5 godzin w temperaturze 80°. Nad¬ miar chlorku 4-metylobenzylowego oddestylowuje sie z para wodna; a pozostalosc po oziebieniu ekstrahuje sie chloroformem, roztwór organiczny 10 przemywa woda, suszy siarczanem sodu i odparo¬ wuje pod obnizonym cisnieniem. Pozostalosc pod¬ daje sie destylacji otrzymujac 1,2-0-izopropylideno- 3-0-allilo-5,6-dwu-(4-metylobenzylo)-a-D - glikofu- ranoze w temperaturze 200°/0,015 mm Hg w postaci 15 jasnozóltego oleju.Przyklad IX. Roztwór 3,5 g 1,2-0-izopropyli- deno-5,6-dwu-0-benzylo-a-D-glikofuranozy w 90 ml 1 N etanolowego roztworu chlorowodoru utrzymuje ^ sie w temperaturze pokojowej w ciagu 17 godzin, po czym oziebia do temperatury 0-5°, zobojetnia 10 N roztworem wodnym wodorotlenku sodu. Eta¬ nol odparowuje sie pod obnizonym cisnieniem w temperaturze 40°, a pozostalosc ekstrahuje chlo- 25 roformem. Ekstrakt chloroformowy przemywa sie wodnym roztworem kwasnego siarczynu i woda, suszy siarczanem sodu i odparowuje pod obnizo¬ nym cisnieniem. Pozostalosc poddaje sie destylacji, przy czym w temperaturze 215°/0,02 mm Hg de- 30 styluje etylo-5,6-dwu-O-benzylo-D-glikofuranozyd o wzorze 13 w postaci jasno-zóltego oleju (a) £° = — 17Ó ± 1° (c = 1 w chloroformie).Przyklad X. 20 g l,2-0-izopropylideno-3-0-n- -propylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)-a-D - glikofu- 35 ranozy rozpuszcza sie w temperaturze 10° w 500 ml 1 N roztworu chlorowodoru w n-butanolu i utrzymuje w temperaturze pokojowej w ciagu 17 godzin, nastepnie mieszanine reakcyjna oziebia do temperatury 0—5° i zobojetnia 10 N roztworem 40 wodnym wodorotlenku sodu. Glówna ilosc n-buta¬ nolu oddestylowuje sie pod obnizonym cisnieniem, a pozostalosc ekstrahuje chloroformem. Ekstrakt chloroformowy przemywa sie wodnym roztworem kwasnego siarczynu i woda, suszy siarczanem sodu 45 i odparowuje pod obnizonym cisnieniem, a na¬ stepnie pod wysoka próznia, w temperaturze 40°, uwalnia od resztek rozpuszczalnika i otrzymuje n-butylo-3-0-propylo-5,6-dwu-0-(4- chlorobenzylo) - -D-glikofuranozyd o wzorze 14 w postaci jasno- zóltego oleju. jaj 20 = — 21° ±1° (c = w chloroformie).Przyklad XI. Roztwór 20 g 1,2-0-izopropyli- deno-3-0-metylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo) -a -D - 55 glikofuranozy w 500 ml i N roztworu chlorowo¬ doru w n-butanolu utrzymuje sie w temperaturze pokojowej w ciagu 17 godzin, nastepnie zobojetnia 10 N roztworem wodnym wodorotlenku sodu w tem¬ peraturze 0—5°. Glówna ilosc n-butanolu oddesty- 60 lowuje sie pod obnizonym cisnieniem, pozostalosc ekstrahuje chloroformem i ekstrakt chloroformowy przemywa wodnym roztworem kwasnego siarczynu i woda. Po wysuszeniu siarczanem sodu odparowuje sie chloroform pod obnizonym cisnieniem a na- 65 stepnie usuwa sie resztki rozpuszczalnika w tem-79426 15 peraturze 40° pod wysoka próznia. Otrzymuje sie n-butylo-3-0-metylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)- D -glikofuranozyd o wzorze 15 w postaci jasno-zóltego oleju. (a)** = — 20° ± 1° (g = 1 w chloroformie).Przyklad XII. Roztwór 15 g etylo-3-0-metylo- 5,6-dwu-O-benzylo-D-glikofuranozydu w 30 ml ab¬ solutnej pirydyny zadaje sie 4,1 g doskonale sprosz¬ kowanego bezwodnika kwasu bursztynowego i mie¬ szajac ogrzewa w temperaturze 70°, bez dostepu wilgoci, w ciagu 28 godzin. Po odparowaniu w tempraturze 55° pod obnizonym cisnieniem otrzy¬ mana pozostalosc zadaje sie 45 ml wody z lodem i wytrzasa w ciagu 5 minut. Nastepnie ekstrahuje sie eterem, przemywa roztwór eterowy pieciokrot¬ nie 50 ml oziebionego lodem 2 N kwasu solnego i 50 ml wody z lodem, suszy faze eterowa siarczanem sodu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem. Po¬ zostalosc uwalnia sie od resztek rozpuszczalnika w temeraturze 20° pod wysoka próznia. Otrzymuje sie etylo-2-0-(^-karbbksypropionylo)-3-0-metylo- 5,6 -dwu-O-benzylo-D-glikofuranozyd o wzorze 16 w postaci gestego oleju, Po krótkim odstaniu roztworu powyzszego zwia¬ zku w nadmiarze 1 N wodno-etanolowego wodoro¬ tlenku sodu, ester ulega ilosciowemu zmydleniu.Otrzymany etylo-3-0-metylo-5,6-dwu-0-benzylo - D - glikofuranozyd moze byc wyodrebniony za pomoca chromatografii cienkowarstwowej; anomer a cha¬ rakteryzuje wartosc Rf = 0,45 («)d° = + 34° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Roztwór eterowy otrzymanego zwiazku wytrzasa sie z wyliczona iloscia wodnego roztworu kwasne¬ go weglanu sodu. Po odparowaniu eteru pod obni¬ zonym cisnieniem rozciencza sie woda az do uzys¬ kania klarownego roztworu, który poddaje sie lio¬ filizacji. Z liofilizatu otrzymuje sie. przez rozcien¬ czenie woda co najmniej 10%-owy wodny roztwór soli sodowej etylo-2-0-(jff-karboksy-propiononylo)-3- -0-metylo-5,6-dwu-0-benzylo-D-glikofurariozydu.Przyklad XIII. Roztwór 2,75 g bezwodnika kwasu bursztynowego w 20 ml absolutnej pirydyny zadaje sie roztworem 10 g etylo-3-0-n-propylo-5,6-, -dwu-0-(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozydu w 20 ml absolutnej pirydyny i utrzymuje w temperatu¬ rze 70°, bez dostepu wilgoci, w ciagu 48 godzin.Otrzymana, po odparowaniu pod obnizonym cisnie¬ niem w temperaturze 55°, pozostalosc zadaje sie 45 ml Wody z lodem i wytrzasa w ciagu 5 minut, nastepnie ekstrahuje oziebionym lodem 2 N kwa¬ sem solnym i 50 ml wody z lodem i suszy siar¬ czanem sodu. Po oddestylowaniu eteru pod obni¬ zonym cisnieniem, uwalnia sie pozostalosc od resz¬ tek rozpuszczalnika pod wysoka próznia i otrzy¬ muje etylo-2-0-(^-karboksy-propionylo)-3-0-n-pro- pylo-5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozyd o wzorze 17 w postaci gestego oleju.Po krótkim odstaniu roztworu powyzszego zwiaz¬ ku w nadmiarze 1 N wodno-etanolowego roztworu wodorotlenku sodu, ester ulega ilosciowemu zmyd¬ leniu. Otrzymany etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0- -(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozyd moze byc scha¬ rakteryzowany za pomoca chromatografii cienko¬ warstwowej ; przy czym wartosc Rf anomeru a = 0,50 (a)£ 16 20 = +24° ± 1° (c = 1 w chloroformie); 10 a dla anomeru fi Rf = 0,24; (a)£ = —45° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Roztwór produktu w eterze zadaje sie wyliczona iloscia kwasnego weglanu sodu w wodzie i uwalnia od eteru pod obnizonym cisnieniem w temperatu¬ rze 20°. Pozostalosc rozciencza sie woda az do uzy¬ skania klarownego roztworu (9,5°/o). Roztwór ten mozna liofilizowac, przy czym otrzymuje sie sól sodowa etylo-2-0-(/?-karboksypropionylo)3-0-n-pro- pylo-5,6-dwu-0(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozydu w postaci gestego oleju.Przyklad XIV. Roztwór 2,5 g bezwodnika 15 kwasu bursztynowego w 20 ml absolutnej pirydy¬ ny zadaje sie roztworem 10 g etylo-3-0-n-propylo- -5,6-dwu-G-benzylo-D-glikofuranozydu i utrzymuje w ciagu 48 godzin w temperaturze 70°C, po czym odparowuje sie mieszanine poreakcyjna pod obni- 20 zonym cisnieniem, w temperaturze 55°C i otrzy¬ mana pozostalosc miesza sie z 45 ml wody z lo¬ dem w ciagu 30 minut, a nastepnie ekstrahuje eterem. Roztwór eterowy przemywa sie 5 razy 50 ml porcjami oziebionego lodem 2 N kwasu sol- 25 nego i 50 ml wody z lodem, suszy siarczanem sodu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem. Po¬ zostalosc pod wysoka próznia uwalnia sie od resz¬ tek rozpuszczalnika i otrzymuje etylo-2-0-(/?-kar- boksypropionylo)-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-benzylo- 30 -D-glikofuranozyd o wzorze 18 w postaci gestego oleju.Po krótkim odstaniu roztworu powyzszego zwiaz¬ ku w nadmiarze 1 N wodno-etanolowego roztworu wodorotlenku sodu, ester ulega ilosciowemu zmyd- 35 leniu. Po odparowaniu etanolu pozostalosc ekst¬ rahuje sie chlorkiem metylenu, odparowuje roz¬ puszczalnik a pozostalosc poddaje destylacji i otrzy¬ muje etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-benzylo-D-gli- kofuranozyd w postaci jasno-zóltego oleju o tem- 40 peraturze wrzenia 220°/0,03 mm Hg; (a) ^° = —24° ± ± 1° (c = 1 w chloroformie).Roztwór otrzymanego zwiazku w eterze zadaje sie wyliczona iloscia kwasnego weglanu sodu w wo¬ dzie. Mieszanine uwalnia sie od eteru pod obnizo- 45 nym cisnieniem w temperaturze 40°. Wodny roz¬ twór mozna liofilizowac otrzymujac sól sodowa etylo-2-0- (^-karboksy-propionylo)-3-0-n-propylo- -5,6-dwu-O-benzylo-D-glikofuranozyd w postaci ges¬ tego oleju, który rozpuszcza sie w wodzie do 25%. 50 Przyklad XV. Do 2,4 g l,2-dwu-0-acetylo-3- -0-n-propylo -5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo) - D-gliko- furanozy dodaje sie po oziebieniu lodem 5 ml 33%- wego roztworu bromowodoru w lodowatym kwasie octowym i utrzymuje mieszanine w temperaturze 55 pokojowej w ciagu 2,5 godzin. Nastepnie wylewa sie do wody z lodem i ekstrahuje chloroformem.Organiczny ekstrakt przemywa sie woda z lodem i oziebionym lodem wodnym kwasnego weglanu sodu, suszy siarczanem sodu i zateza pod obnizo¬ no nym cisnieniem w temperaturze lazni 30—40°.Pozostalosc zawierajaca bromek 2-0-acetylo-3-0- -n-propylo-5,6-dwu-0 - (4-chlorobenzylo) -D -glikofu- ranozydu miesza sie z 50 ml 1 N etanolowego roz¬ tworu etanolanu sodu i utrzymuje w temperaturze 65 pokojowej w ciagu 16 godzin, nastepnie zobojetnia17 79426 18 2 N roztworem wodnym kwasu octowego i ekstra¬ huje chloroformem. Organiczny ekstrakt przemywa sie woda z lodem i oziebionym lodem wodnego ste¬ zonego roztworu kwasnego weglanu sodu, suszy siarczanem sodu i zateza pod obnizonym cisnieniem.Pozostalosc destyluje sie pod wysoka próznia, otrzymujac etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4-chlo- ro-benzylo)-D-glikofuranozyd w postaci jasno-zól- tego oleju w temperaturze 195°/0,01 mmHg; (a)2^ = = -^17° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Zastosowany w tym przykladzie produkt wyjs¬ ciowy otrzymuje sie w sposób nastepujacy: Za¬ wiesine 5 g l,2-0-izopropylodeno-3-0-propylo-5,6- -dwu-0-(4-chlorobenzylo)-a-D-glikofuranozy w mie¬ szaninie 35 ml lodowego kwasu octowego i 17,5 ml 1 N roztworu wodnego kwasu siarkowego, w at¬ mosferze azotu, miesza sie energicznie w tempera¬ turze 80° w ciagu 30 minut, po czym mieszanine poreakcyjna oziebia sie do temperatury 10° i do¬ prowadza odczyn mieszaniny do wartosci pH 2—3 za pomoca wodorotlenku sodu i odparowuje w tem¬ peraturze lazni 35°. Koncentrat ekstrahuje sie ete¬ rem, organiczna faze przemywa nasyconym wod¬ nym roztworem kwasnego weglanu sodu i wody, suszy siarczanem magnezu i odparowuje. Jako po¬ zostalosc otrzymuje sie 3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4- -chlorobenzylo)-D-glikofuranoze. Zwiazek ten w chromatografie cienkowarstwowym na zelu krze¬ mionkowym w ukladzie chloroform : ester etylowy kwasu octowego (85 :15) charakteryzuje sie wartos¬ cia Rf=0,12 i temperatura topnienia 60° po prze- krystalizowaniu z mieszaniny toluen — heksan 1:3 i oziebieniu do temperatury —17°.Mozna równiez otrzymac 3-0-njpropylo-5,6-dwu- -0-(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranoze przez potrak¬ towanie 15 g etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4-chló- robenzylo)-D-glikofurariozydu 600 ml kwasu lodo¬ wego octowego i 600 ml wody; mieszanine ogrzewa sie do temperatury 70° w ciagu 16 godzin, nadmiar kwasu octowego oddestylowuje, wodna pozostalosc ekstrahuje eterem, a roztwór eterowy przerabia jak opisano wyzej.Roztwór 12,5 g 3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4-chlo- robenzylo)-D-glikofuranozy w 13 ml absolutnej pi¬ rydyny oziebia sie, zadaje 13 ml bezwodnika kwa¬ su octowego i pozostawia w temperaturze poko¬ jowej na okres 16 godzin. Nastepnie rozciencza sie, podczas chlodzenia, 12 ml wody, dekantuje warst¬ we wodna od wydzielonego oleju i olej przenosi do eteru. Faze organiczna wytrzasa sie z 2 N kwasem solnym, przemywa woda, suszy siarcza¬ nem magnezu i odparowuje. Pozostalosc destyluje sie otrzymujac w temperaturze 240°/0,05 mm Hg l,2-dwu-0-acetylo-30-n-propylo-5,6-dwu-0-(4-chloro- benzylo)-D-glikofuranoze w postaci jasno zóltego oleju.Przyklad XVI. Roztwór 2,1 g 3-0-n-propylo- -5,6-dwu-0-(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozy w 25 ml absolutnego etanolu, zawierajacy 0,156 g gazo¬ wego chlorowodoru, utrzymuje sie w atmosferze azotu w temperaturze pokojowej w ciagu 1 go¬ dziny, nastepnie chlodzac koryguje sie odczyn roz¬ tworu do wartosci pH 7 — 7,5 za pomoca 30% wodnego roztworu wodorotlenku sodu i saczy a po¬ zostalosc przemywa etanolem. Polaczone przesacze odparowuje sie pod obnizonym cisnieniem w tem¬ peraturze 30° do polowy objetosci i rozciencza wo¬ da. Oleisty osad oddziela sie i destyluje pod wy- 5 soka próznia; otrzymuje sie etylo-3-0-n-propylo-5,6- -dwu-0-(4-chlorobenzylo)-D-glikofuranozyd o tem¬ peraturze wrzenia 195°/0,01 mm Hg w postaci jas¬ no zóltego oleju (a)™ = —17° ± 1° formie). 10 Przyklad XVII. Roztwór 3,74 g etylo-3-0-n- propylo-5-0-(4-chlorobenzylo)-D-glukofuranozydu w 10 ml absolutnego dioksanu zadaje sie 0,56 g sproszkowanego wodorotlenku potasu i 2,09 g weg¬ lanu potasu i mieszajac utrzymuje w temperatu- 15 rze 80—90°C, w ciagu 40 minut, po czym do mie¬ szaniny wkrapla sie roztwór 4,82 g chlorku 4- -chlorobenzylu w 2 ml dioksanu. Dioksan odparo¬ wuje sie nastepnie w wyparce rotacyjnej pod ob¬ nizonym cisnieniem i uzyskana pozostalosc ekst- 20 rahuje chloroformem. Faze chloroformowa myje sie woda az do uzyskania obojetnego odcieku, po czym suszy siarczanem sodu i zageszcza. Pozosta¬ losc destyluje sie i otrzymuje etylo-3-O-n-propylo- 5,6-dwu-0-(4-chloro-benzylo)-D-glukofuranozyd o 25 wzorze 10, jako olej o lekko zóltym zabarwieniu o temperaturze wrzenia 195° przy 0,01 mm Hg; a)^ = —17° ±1° (c = 1 w chloroformie). Miesza¬ nine anomerów mozna rozdzielic na czyste ano- mery za pomoca chromatografii cienkowarstwowej na zelu krzemionkowym w ukladzie chloroform: ester etylowy kwasu octowego (85:15). (Zel krze¬ mionkowym RF 254 Merck Darmstadt)* Anomer charakteryzuje wartosc Rf 0,50; (q)D6 = +24°± 1° 3S (c = 1 w chloroformie), a anomer fi wartosc Rf = = 0,24; (a£°) = -^5° ±1° (c = 1 w chloroformie).Uzyty w tym przykladzie produkt wyjsciowy mozna wytworzyc w nastepujacy sposób: Rozt¬ wór 82 g l,2-0-izopropylideno-3-0-allilo-a-D-gluko- 40 furanozy w 800 ml etanolu uwodornia sie w obec¬ nosci 1 g 10f/o katalizatora palladowego osadzonego na weglu, po czym katalizator odsacza sie, prze¬ sacz zageszcza, a pozostalosc odgazowuje w wy¬ sokiej prózni. Otrzymuje sie l,2-0-izopropylideno-3- 45 -0-n-propylo^D-glukofuranoze o (aj^l —49° ± 1° (c = 1 w chloroformie).Roztwór 206 g l,2-0-izdpropylideno-3-0-n-propy- lo-a-D-glukofuranozy w 500 ml absolutnej pirydyny zadaje sie roztworem 240 g tritylochlorku w 800 ml so absolutnej pirydyny i pozostawia na okres 3 dni, po czym odsacza osad. Przesacz zadaje sie woda az do wystapienia lekkiego zmetnienia i po uply¬ wie 15 minut wylewa na 8000 ml lodowatej wody.Nastepnie z nadproduktu wytraconego w postaci 55 gumowatej substancji dekantuje sie ciecz, a produkt przemywa 3 porcjami po 2000 ml lodowatej wody i nastepnie roztwarza w 1500 ml chloroformu. Faze chloroformowa przemywa sie 10% roztworem kwa¬ su octowego i nasyconym roztworem wodorowegla- w nu sodu a nastepnie woda do uzyskania odcieku o obojetnym odczynie, po czym suszy siarczanem sodu, odparowuje rozpuszczalnik pod obnizonym cisnieniem i odgazowuje w wysokiej prózni. Jako pozostalosc uzyskuje sie l,2^0-izopropylideno-3-0-n- 65 -propylo-6-Q-trity!o-a-D-glukofuranoze, która zi-19 79426 20 dentyfikowano jako l,2-0-izopropylideno-3-0-n-pro- pylo-5-0-acetylo-6-0-trytylo-a-D-glukofuranoze o temperaturze .topnienia 175—176°C; (a)™ 41° ± ± 1° (c = 1 w chloroformie), otrzymana przez trak¬ towanie pirydynowego roztworu 1,2-3-izopropylide- no-3-0-n-propylo-6-0-tritylo-a-D-glukofuranozy bez¬ wodnikiem kwasu octowego.Roztwór 280 g l,2-0-izopropylideno-3-0-n-propylo- -6-0-trytylo-a-D-glukofuranozy w 400 ml dwume- tylosulfotlenku wkrapla sie do zawiesiny 51 g sproszkowanego wodorotlenku potasu w 150 ml dwumetyloformamidu. Mieszanine ogrzewa sie do temperatury 55—60°C, po czym wkrapla sie do niej w ciagu 5 godzin mieszanine 130 g chlorku 4-chlo- robenzylu i 20 ml dwumetylosulfotlenku. Mieszani¬ ne poreakcyjna oziebia sie i wylewa do 500 ml lodowej wody, po czym ekstrahuje chloroformem.Faze organiczna myje sie woda az do uzyskania odcieku o obojetnym odczynie, suszy siarczanem sodu i odparowuje pod obnizonym cisnieniem.Otrzymuje sie l,2-0-izopropylideno-3-0-n-propylo- 5-0- (4-chlorobenzylo) - 6-0-trytylo- D -glukofuranoze, która bez oczyszczania poddaje sie dalszej reakcji.Roztwór 10 g l,2-0-izopropylideno-3-0-n-propylo- -5-0-(4-chlorobenzylo)-6-0-trytylo-a-D-glukofurano- zy w 100 ml lodowatego kwasu octowego zadaje sie w temperaturze pokojowej 20 ml 1 N kwasu solnego, mieszanine chlodzi do temperatury 0°C i wykrystalizowany alkohol trytylowy odsacza sie.Przesacz zadaje sie 200 ml wody i ekstrahuje ete¬ rem. Faze organiczna myje sie nasyconym roztwo¬ rem wodoroweglanu sodu i woda az do odczynu obojetnego, suszy i odparowuje pod obnizonym cis¬ nieniem w temperaturze 40°. Uzyskana pozostalosc rozpuszcza sie w chloroformie i roztwór chroma- tografuje na kolumnie wypelnionej zelem krze¬ mionkowym, przy czym najpierw eluuje sie alko¬ hol trytylowy. l,2-0-izopropylideno-3-0-n-propylo- -5-0-(4-chlorobenzylo)-a-D-glukofuranoze eluuje sie metanolem, po czym roztwór odparowuje sie pod obnizonym cisnieniem, a nastepnie w wysokiej prózni uzyskujac produkt w postaci bezbarwnego oleju o temperaturze 190° przy 0,1 mm Hg.Roztwór 3 g l,2-0-izopropylideno-3-0-n-propylo- -5-0-(4-chlorobenzylo)-a-D-glukofuranozy w 42,75 ml absolutnego etanolu zadaje sie 7,25 ml 6,9 N etanolowego roztworu chlorowodoru i pozostawia na okres 17 godzin w temperaturze pokojowej.Mieszanine poreakcyjna oziebia sie do temperatu¬ ry 0—5°C, zobojetnia jej odczyn 10 N roztworem wodnym wodorotlenku sodu i ekstrahuje eterem.Faze eterowa myje sie wodnym roztworem wodo¬ roweglanu sodu, suszy siarczanem sodu i odparo¬ wuje pod obnizonym cisnieniem, uzyskujac etylo- -3-0-n-propylo-5-0 - (4-chlorobenzylo) -D -glukofura¬ nozyd w postaci bezbarwnego oleju o temperaturze wrzenia 190°C przy 0,02 mm Hg; (0)0°=—39°±1° w chloroformie).Przyklad XVIII. Roztwór 14,7 g 1,2-0-izopro- pylideno-3-0-n-propylo-5-0-benzylo-6-0-(3-trójfluo- rometylobenzylo)-a-D-glukofuranozy w 330 ml 1 N -etanolowego roztworu chlorowodoru utrzymuje sie w ciagu 14 godzin w temperaturze 25°C. Z mie¬ szaniny poreakcyjnej usuwa sie nadmiar alkoholo¬ wego roztworu chlorowodoru za pomoca destylacji pod obnizonym cisnieniem w temperaturze 40°C.Uzyskana pozostalosc rozpuszcza sie w eterze, faze eterowa myje sie nasyconym roztworem wodoro- 5 weglanu sodu i woda, po czym suszy siarczanem sodu, odparowuje eter, a pozostalosc oczyszcza na zelu krzemionkowym Pf 254 Merck-Darmatadt, za pomoca chromatografii cienkowarstwowej w ukla¬ dzie chloroform: octan etylu (85:15). Otrzymany 10 zwiazek w postaci jasno-zóltego oleju po odgazo- waniu w wysokiej prózni stanowi mieszanine ano- merów etylo-3-0-n-propylo-5-0-benzylo-6-0-(3-trój - fluorometylobenzylo)-D-glukofuranozydu. Produkt ten charakteryzuje sie nastepujacymi wlasnoscia- 15 mi: w chromatogramie cienkowarstwowym na zelu krzemionkowym SL 254 Antec Birsfelden monomer a wykazuje wartosc Rf = 0,7 a monometr /? war¬ tosc Rf = 0,4 uklad chloroform: octan etylu (85 :15); (a)** = 32° ± 1° (w chloroformie, c = 0,839). 20 PL PL

Claims (5)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania nowego D-glukofuranozy- 29 du o ogólnym wzorze 1, w którym Ri oznacza niz¬ szy rodnik alkilowy o nie wiecej jak 4 atomach wegla, R2 oznacza atom wodoru lub reszte acylowa nizszego kwasu alkano-mono- lub dwukarboksylo- wego, jak korzystnie kwasu octowego, propiono- 30 wego lub bursztynowego, R3 oznacza atom wodoru lub nizszy rodnik alkilowy lub alkenylowy o nie wiecej jak 4 atomach wegla, a kazda z reszt ozna¬ czonych symbolami R5 i Re oznacza reszte benzy¬ lowa ewentualnie podstawiona w pierscieniu fe- 35 nylowym nizszym rodnikiem alkilowym o 1—4 atomach wegla, atomem chlorowca lub grupa trój- fluorometylowa, z tym, ze jesli Rj oznacza nizszy rodnik alkilowy lub alkenylowy, wówczas grupy oznaczone symbolami Rj i R3 zawieraja razem co *o najmniej 3 atomy wegla, jak i soli tych zwiazków ó wzorze 1, które jako reszte oznaczona symbo¬ lem Rj zawieraja reszty acylowe nizszego kwasu alkanodwukarboksylowego, znamienny tym, ze D- -glukofuranoze o ogólnym wzorze 2, w którym R5 45 i Re maja wyzej podane znaczenie, Rj oznacza grupe hydroksylowa, a R°2 oznacza grupe hydro¬ ksylowa lub reszte acyloksylowa, w której acyl jest reszta kwasu niskoalkanomono- lub -dwukar- w boksylowego, albo R? i Rj razem oznaczaja grupe o wzorze -0-X-0, w którym X oznacza grupe me¬ tylenowa ewentualnie podstawiona nizszym rod¬ nikiem alkilowym, takim jak korzystnie rodnik metylowy, poddaje sie reakcji ze zwiazkiem o wzo- M rze RiOH, w którym Ri ma wyzej podane znacze¬ nie, w obecnosci kwasu, albo D-glukofuranoze o wzorze 2, w którym R§ i Re maja wyzej poda¬ ne znaczenie, R° oznacza grupe hydroksylowa re¬ aktywnie zestryfikowana, zwlaszcza kwasem chlo- oo rowodorowym, jak bromowodór, a R£ oznacza reszte acyloksylowa, w której acyl jest reszta acy¬ lowa nizszego kwasu alkanomono- lub -dwukar- boksylowego, jak zwlaszcza kwas octowy, propio- nowy lub bursztynowy, poddaje sie reakcji ze •5 zwiazkiem o wzorze RjOH, w którym Ri ma wy-21 7»4Z« n zej podane znaczenie, albo D-glukofuranozyd o ogól¬ nym wzorze 3, w którym Ri i R2 maja wyzej po¬ dane znaczenie, a Rj oznacza nizszy rodnik alki¬ lowy, lub alkenylowy poddaje sie reakcji z reak¬ tywnym estrem alkoholu o wzorze RftOH, w któ¬ rym grupa wodorotlenowa zestryfikowana jest zwlaszcza kwasem chlorowodorowym, korzystnie bromowodorowym, a R* ma wyzej podane zna¬ czenie, i w otrzymanym zwiazku o wzorze 1, w którym Rj oznacza grupe alkenyIowa ewentual¬ nie przeksztalca grupe alkenylowa w grupe alkilo¬ wa i/lub w otrzymanym zwiazku grupe acyloksylo- wa umiejscowiona w polozeniu 2 ewentualnie prze¬ prowadza sie w wolna grupe hydroksylowa i/lub w otrzymanym zwiazku wolna grupe hydroksylo¬ wa umiejscowiona w polozeniu 2 ewentualnie est¬ ryfikuje za pomoca kwasu alkano-mono- lub -dwu- karboksylowego i/lub otrzymany zwiazek zawiera¬ jacy jako podstawnik Rj reszte acylówa nizszego kwasu alkanodwukarboksylowego ewentualnie prze¬ prowadza sie w sól lub z otrzymanej soli uwal¬ nia sie zwiazek o wzorze 1 i/lub otrzymany zwia¬ zek o wzorze 1, w postaci mieszaniny anomerów 10 1S ewentualnie rozszczepia sie na poszczególne anO- mery.
2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze reakcje prowadzi sie w obecnosci kwasu nieorga¬ nicznego, takiego jak kwas chlorowodorowy.
3. Sposób wedlug zastrz. 1—2, znamienny tym, ze jako rozpuszczalnik stosuje sie alkohol o wzorze RjOH, w którym Ri oznacza nizsza grupe alki¬ lowa.
4. Sposób wedlug zastrz. 1—3, znamienny tym, ze D-glukofuranoze o wzorze 2, w którym Rj, R5 i Re maja znaczenie jak w zastrz. 1, Rj ozna¬ cza wolna gmpe hydroksylowa, aR2° oznacza wol¬ na grupe hydroksylowa lub grupe acyloksylowa poddaje sie reakcji z alkoholem o wzorze RiOH, w którym Ri ma znaczenie jak w 1 zastrz., przy 0,05—1,0 N stezenia kwasu moneralnego.
5. Sposób wedlug zastrz. 1—3, znamienny tym, ze l,2-0-izoprolylideno-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4- benzylo)-a-D-glukofuranoze poddaje sie reakcji z etanolowym roztworem chlorowodoru i otrzy¬ muje etylo-3-0-n-propylo-5,6-dwu-0-(4-chloroben- zylo)-D-glukofuranozyd.79426 R6-Q-CH2 R5-0-CH £CHOR< Wzór i R6-0-CH2 R5-O-CH 0 HC< Q-R, CH- Wzór 2 / CH chr; H-o-ca 1 RsO-CH WZ or; 'NLh Wzór 3 O-CH2-0-CH2 Och2-o-ch y1 1)CH iCHOR, OR, HC Wzór A H I 3 yAj "U Ufcl Ig CH OH704Z6 CH. I 0-€H- CH^ Wzór 6 CH3OCH2-0 -CH,-0 0-C2H5 Wzór 7 CL-^3-CH2-0~i &-0-CH2—0 0--C2H5 Wzór 87*426 OCH2-0 CH2-CH=CH2 -0-C2H5 Wiór 9 O-CH2-0 O^CH2-0 O 0-0^-0^-^3 0-C2H5 Wzór 10 ct^^H2-o4- 0-CH2-CH2-CH3 0-C2H5 Wzór 11mu cH3 CH^-CH2-0 0-CH2-CH=CH Wzór 12 OH 0-C2H5 0-CH2-° 0-C2H5 Cl^J^CH2-0 Cl-0^CH2-° Wzór 13 O-CH^CH^C^ Wzór 14 -C4H9-n Errata Lam 13, wiersz 48 jest: pylideno-3-O-allido- powinno byc: pylideno-3-0-allilo- Lam 14, wiersz 52 jest: (c = w chloroformie) powinno byc: (c = 1 w chloroformie) Lam 21, wiersz 7 jest: zwlaszcza kwasem chlorowodorowym, powinno byc: zwlaszcza kwasem chlorowcowodorowym,79426 Cl- CL _-CHo-0 0-C4H9-n Wzór 15 ctO^H2-° Ct^CH2-0 0-C2H5 / O u 2 2 \ Wzór 16 0 OH O-CHj-CH^CHg -CoH 2n5 Wzór 11 O-C-CHó-CH^-C 0 t ÓH OCH2-0-4- -CH2-0- 0 s\0-CH2-CH2-CH3 ^-°~C2H5 0-C-CH2-CH2-C // 0 o \ OH Wzór 18 D.N.-3, zam. 442/78 Cena 10 zi PL PL
PL1968129002A 1967-09-11 1968-09-11 Furanoside ether esters[us3542761a] PL79426B1 (en)

Applications Claiming Priority (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
CH1270267A CH490369A (de) 1967-09-11 1967-09-11 Verfahren zur Herstellung neuer Furanoside
CH616068A CH553176A (de) 1968-04-25 1968-04-25 Verfahren zur herstellung neuer furanoside.

Publications (1)

Publication Number Publication Date
PL79426B1 true PL79426B1 (en) 1975-06-30

Family

ID=25699080

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL1968129002A PL79426B1 (en) 1967-09-11 1968-09-11 Furanoside ether esters[us3542761a]

Country Status (23)

Country Link
US (1) US3542761A (pl)
JP (1) JPS526982B1 (pl)
AT (2) AT293440B (pl)
BE (1) BE720621A (pl)
BG (1) BG15688A3 (pl)
CS (2) CS162656B2 (pl)
CY (1) CY754A (pl)
DE (1) DE1793336C3 (pl)
DK (1) DK129574B (pl)
ES (1) ES357961A1 (pl)
FI (1) FI48830C (pl)
FR (3) FR1588562A (pl)
GB (1) GB1240169A (pl)
HU (1) HU162751B (pl)
IE (1) IE32350B1 (pl)
IT (1) IT1047905B (pl)
MY (1) MY7300254A (pl)
NL (1) NL156705B (pl)
NO (1) NO131459C (pl)
PL (1) PL79426B1 (pl)
RO (1) RO57026A (pl)
SE (1) SE337013B (pl)
SU (1) SU453822A3 (pl)

Families Citing this family (7)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US3723617A (en) * 1968-12-31 1973-03-27 Smith Kline French Lab Anti-inflammatory compositions containing acylated-{62 -d-glucopyranosides and methods of using them
IL37955A0 (en) * 1970-11-13 1971-12-29 Ciba Geigy Ag O-esters of monosaccharides,their manufacture and pharmaceutical compositions containing them
US3981860A (en) * 1973-03-26 1976-09-21 Hoffmann-La Roche Inc. 2,3:4,5-Di-O-substituted gluconates
IN141230B (pl) * 1973-12-14 1977-02-05 Strategic Medical Res Corp
US3931149A (en) * 1974-08-16 1976-01-06 Hoffmann-La Roche Inc. Copper complexes of diisopropylidene xylo-2-hexulofuranosonate compounds
AU1227276A (en) * 1975-03-28 1977-09-29 Strategic Medical Res Corp Ethers of monosaccarides
US5166141A (en) * 1983-11-01 1992-11-24 Scripps Clinic And Research Foundation Immunostimulating 7-deaza-7-oxa- and 7-deaza-7-oxo-analogs of 8-substituted-guanine-9-(1'-beta-D-aldoglycosidyl) derivatives and methods of treating test animals

Family Cites Families (1)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
DK126687B (da) * 1959-01-10 1973-08-13 Ciba Geigy Ag Analogifremgangsmåde til fremstilling af glucofuranosider eller 2-0-acylderivater deraf.

Also Published As

Publication number Publication date
FI48830C (fi) 1975-01-10
FR8164M (pl) 1970-08-24
FR1588562A (pl) 1970-04-17
BE720621A (pl) 1969-03-10
US3542761A (en) 1970-11-24
CS162656B2 (en) 1975-07-15
ES357961A1 (es) 1970-04-01
CS162657B2 (en) 1975-07-15
DE1793336C3 (de) 1974-10-03
DK129574C (pl) 1975-03-24
RO57026A (pl) 1975-01-15
FR8403M (pl) 1971-03-31
NL6812906A (pl) 1969-03-13
IE32350L (en) 1969-03-11
AT293440B (de) 1971-10-11
IE32350B1 (en) 1973-06-27
IT1047905B (it) 1980-10-20
DE1793336B2 (de) 1974-02-28
BG15688A3 (bg) 1977-02-14
SU453822A3 (ru) 1974-12-15
DE1793336A1 (de) 1971-12-16
NL156705B (nl) 1978-05-16
CY754A (en) 1974-08-31
NO131459B (pl) 1975-02-24
GB1240169A (en) 1971-07-21
NO131459C (pl) 1975-06-04
MY7300254A (en) 1973-12-31
HU162751B (pl) 1973-04-28
FI48830B (pl) 1974-09-30
JPS526982B1 (pl) 1977-02-26
DK129574B (da) 1974-10-28
SE337013B (pl) 1971-07-26
AT294854B (de) 1971-12-10

Similar Documents

Publication Publication Date Title
Hanessian et al. Reaction of O-benzylidene sugars with N-bromosuccinimide. II. Scope and synthetic utility in the methyl 4, 6-0-benzylidenehexopyranoside series
Danishefsky et al. A totally synthetic route to lincosamine: some observations on the diastereofacial selectivity of electrophilic reactions on the double bonds of various 5-(1-alkenyl) arabinopyranosides
Proud et al. Development of a protecting group for sulfate esters
Vatèle et al. Design and reactivity of organic functional groups-preparation and nucleophilic displacement reactions of imidazole-1-sulfonates (imidazylates)
PL79426B1 (en) Furanoside ether esters[us3542761a]
Tokimoto et al. Stereoselective glycosylation using the long-range effect of a [2-(4-phenylbenzyl) oxycarbonyl] benzoyl group
US3781267A (en) O-esters of monosaccharides having ether groupings
HU209724B (en) Process for preparing glucosidase inhibitors and pharmaceutical comp. contg. them
Hongu et al. Na+-glucose cotransporter inhibitors as antidiabetic agents. III. Synthesis and pharmacological properties of 4'-dehydroxyphlorizin derivatives modified at the OH groups of the glucose moiety
HU196428B (en) Process for production of derivatives of piramidinnucleose and medical preparatives containing them
Takiura et al. Hydroxy-and acetoxy-mercuration of D-glucal triacetate
US3538077A (en) D-glucofuranoside ether-esters
Sztaricskai et al. A Synthesis of L-Ristosamine and a Derivative of its C-4 Epimer
Popsavin et al. Direct Preparation of 1, 2: 3, 5-Di-O-cyclohexylidene-α-D-xylofuranose from Corncobs and Its Conversion to 1-O-Acetyl-2, 3, 5-tri-O-benzoyl-D-ribofuranose
Angyal et al. 978. Cyclitols. Part XVI. Toluene-p-sulphonyl derivatives of myoinositol. Acetyl migration in anhydrous pyridine solution
Baer et al. Reactions of Nitro Sugars. XXXI. Formation of 2, 3-and 3, 4-Unsaturated Derivatives in the 6-Deoxyhexose Series
KITAGAWA et al. Saponin and Sapogenol. XIX. Selective Cleavage of the Glucuronide Linkage in Saponin by Lead Tetraacetate Oxidation followed by Alkali Treatment
Kuszmann et al. Synthesis of 1, 2: 5, 6-dianhydro-3, 4-dideoxy-erythro-and D-threo-hexitol and their E-3-ENE derivatives
US3530113A (en) 6-desoxy-d-furanoside ethers
Pelyvás et al. En route to thromboxane compounds from carbohydrates, I. Synthesis of the unsaturated sugar precursors
Forsgren et al. Syntheses of the p-trifluoroacetamidophenyl glycosides of 2-acetamido-2-deoxy-4-O-α-d-glucopyranosyl-β-d-glucopyranose and 2-acetamido-2-deoxy-6-O-α-d-glucopyranosyl-β-d-glucopyranose
AU2006258853B2 (en) Method for the synthesis of anthocyanins
US3660498A (en) Pentol derivatives
Kuszmann et al. Synthesis of new sugar derivatives having potential anti-tumour activity: Part XVI. Derivatives of d-mannitol which are differently substituted at C-1 and C-6
Hansen et al. Synthesis of 3′‐azido‐2′, 3′‐dideoxy‐β‐D‐arabino‐hexopyranosyl nucleosides