Opis wzoru Niniejszy wzór uzytkowy dotyczy zawiasu do osprzetu okien lub drzwi, a bardziej szczególowo odnosi sie do zawiasu tak zwanego typu grzebieniowego, który umozliwia, tak samo jak regulacje wzdluzna, takze regulacje poprzeczna. Zawias zawiera trzy wspóldzialajace ze soba elementy zawiasowe, z których dolny i górny sa mocowane do nieruchomej ramy mocowania okna lub drzwi, a centralny element mocowany do rucho- mego skrzydla mocowania okna lub drzwi. Mocowanie do aluminiowych okien lub drzwi ma miejsce w odpowiednich rowkach, a zamykanie jest uzyskiwane poprzez elementy plyt montazowych wklada- nych do rzeczywistych rowków. Wsród takich zawiasów, niektóre sa znane jako umozliwiajace, tak samo jak regulacje wzdluzna (tj. z przystosowaniem polozenia wzdluz osi obrotu samego zawiasu), regulacje poprzeczna (tj. zgodnie z kierunkiem plaszczyzny prostopadlej do osi obrotu zawiasu i równoleglej do sciany, na która otwiera sie okno, przechwyconym przez okno lub drzwi); taka regulacja umozliwia osiagniecie zasadniczej nie- wspólosiowosci pomiedzy mocowanymi elementami oraz ruchomym elementem zawiasu tak, aby rów- nowazyc jakiekolwiek bledy ustalania polozenia pomiedzy mocowaniem okna lub drzwi i skrzydla. Jednakze, w przypadku takich zawiasów wystepuje problem zwiazany z ograniczeniem mozliwo- sci; w rzeczywistosci, jezeli skrzydlo jest zbyt ciezkie, zarówno sworzen, jak i elementy zawiasu moga sie wygiac. Celem niniejszego wzoru uzytkowego jest dostarczenie zawiasu do osprzetu okna lub drzwi, typu poprzecznego dopasowania, który jest takze odpowiedni dla duzych i/lub bardzo ciezkich mocowan okien lub drzwi. Dalszym celem niniejszego wzoru uzytkowego jest utworzenie konstrukcyjnie prostego zawiasu, a przez to mniej podatnego na uszkodzenia oraz o nizszych kosztach produkcji i konserwacji w odnie- sieniu do znanych zawiasów. Kolejnym celem jest dostarczenie zawiasu wyzej wymienionego typu, który moze byc latwo i funk- cjonalnie regulowany i który jednoczesnie zachowuje estetyke oraz liniowe podazanie za czynnosciami regulacji, bez obciazenia jakimikolwiek dodatkowymi dzialaniami lub czesciami skladowymi. Przedmiotem niniejszego wzoru uzytkowego jest zatem zawias do osprzetu okien lub drzwi typu grzebieniowego, skladajacy sie z trzech wspóldzialajacych ze soba elementów zawiasowych (1, 2, 3), z których dolny element (1) oraz górny element (2) sa przystosowane do polaczenia do nieruchomej ramy (40) mocowania okna lub drzwi, a centralny element (3) jest przystosowany do polaczenia z ru- chomym skrzydlem (41) wyzej wymieniona rama okna lub drzwi, charakteryzujacy sie tym, ze wspólo- siowe elementy zawiasu nastepuja po sobie wzdluz osi obrotu (X0) pomiedzy skrzydlem a rama i sa obrotowo polaczone poprzez sworzen (5), który jest wkladany do odpowiednich gniazd (10, 20, 30) znajdujacych sie w tych elementach, sworzen (5) zawiera dwa proste segmenty (51, 52) koncowe, przy- stosowane do obrotowego sprzegniecia w dolnym (10) i górnym (20) gniezdzie dolnego i górnego ele- mentu zawiasu, wspólnie wspólosiowe na osi (X0), a prosty segment (53) centralny okresla wlasna os (X3), która nie jest wyrównana w odniesieniu do osi (X0), prosty segment centralny jest przystoso- wany do sprzegniecia z gniazdem (30) okreslonym przez centralny element (3) w nieobrotowy sposób, za pomoca elementów (8) zamykajacych, sworzen (5) zawiera ponadto dolna (54) i górna (55) nachy- lona posrednia czesc laczaca, z których kazda laczy segment koncowy z segmentem centralnym, bedac w ten sposób wspólnie równoleglymi, ale nie wyrównanymi o odleglosc (H) wzdluz pierwszej osi (Y1) poprzecznej prostopadlej do plaszczyzny okreslonej przez rame, zawias zawiera ponadto srodki (58) regulacji poprzecznej do zmiany wspólnego polozenia skrzydla w odniesieniu do nieruchomej ramy we- dlug drugiej osi (Y2) poprzecznej, prostopadlej do osi (X0) obrotu i pierwszej osi (Y1) poprzecznej, ele- menty (8) zamykajace sa odwracalne, aby umozliwic regulacje obrotu przekazywanego przez srodki (58) regulacji poprzecznej centralnego segmentu (53) prostego sworznia w odniesieniu do odpowiadajacych elementów zawiasu, w zwiazku z czym regulacja obrotu powoduje wzgledne przemieszczenie dolnego i górnego elementu zawiasu wzdluz osi (Y2) poprzecznej, zawias zawiera ponadto rurkowate przykry- cie (34), które co najmniej czesciowo przykrywa centralny element (3) zawiasu, aby zapewnic ciaglosc na powierzchni z zewnetrzna powierzchnia dolnego i górnego elementu zawiasu, rurkowate przykry- cie (34) jest osadzone na trzpieniach (6, 7) okreslajac gniazda dla obrotowego sprzegniecia nachylonych czesci (54, 55) laczacych sworznia (5), w zwiazku z czym regulacja obrotu centralnego segmentu (53) prostego powoduje przystosowujacy sie obrót przykrycia wokól osi (X0) obrotu Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego srodki zamykajace zawieraja co najmniej jeden element zamykajacy (8) majacy postac gwintowanego waleczka sprzegnietego w co najmniej jednym odpowiadajacym gwintowanym otworze (80) usytuowanym promieniowo we wzglednym centralnym ele- mencie (3) zawiasu. Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego kazdy z trzpieni (6, 7) zawiera kanal (60, 70) do obrotowego sprzegania z odpowiednia czescia laczaca sworznia, przy czym trzpienie (6, 7) zawieraja dolny trzpien (6), przystosowany do wspóldzialania z dolna czescia laczaca oraz prowadzenia do dol- nego elementu zawiasu, a takze górny trzpien (7) przystosowany do wspóldzialania z górna czescia laczaca (55) przystosowana do prowadzenia do górnego elementu zawiasu, kanal (60) dolnego trzpie- nia jest otwarty na zewnetrzny obwód samego trzpienia. Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego kazdy z trzpieni (6, 7) ma centralna czesc (61, 71) zasadniczo w ksztalcie dysku z przeciwleglymi wspólnymi plaskimi powierzchniami (61a, 71a) oraz drugimi (61b, 71b) zwróconymi odpowiednio w kierunku dolnego lub górnego elementu zawiasu i w kie- runku centralnego elementu zawiasu, drugie powierzchnie stanowiace centralny element (3) zawiasu. Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego kazdy z trzpieni zawiera scianke (64, 74), która wznosi sie od kazdej z drugich plaskich powierzchni tworzac okreznie ksztalt litery C, wysrodkowany na osi (X0) obrotu oraz symetryczny w odniesieniu do sworznia, wzdluz czesci obwodu centralnej czesci w ksztalcie dysku oddalonej od obwodu tak, aby pozostawic wolne pasy (640, 740) do obudowania przykrycia (34), które przylega w promieniowym podparciu do scianki (64, 74). Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego centralne gniazdo (30) centralnego ele- mentu (3) zawiasu jest w ksztalcie szczeliny. Korzystnie zawias wedlug wzoru uzytkowego zawiera wkladke (300) w ksztalcie pólksiezyca, wkladana do centralnego gniazda w ksztalcie szczeliny i zajmujaca czesc gniazda niezajeta przez cen- tralny segment sworznia (5). Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego spodnia strona elementu (12) zamyka gniazdo (10) dolnego elementu (1) zawiasu od spodu, pomiedzy spodnia strona elementu (12) i tuleja (11), w gniez- dzie (10) sa osadzone srodki (13) regulacji regulujace odleglosc pomiedzy centralnym elementem za- wiasu a dolnym elementem zawiasu wzdluz osi (X0). Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego srodki (58) regulacji poprzecznej zawieraja sze- sciokatne zaglebienie wykonane na glówce sworznia (5) dzialanie, na którym jest mozliwe przy pomocy narzedzia, w przypadku poluzowujacych sie waleczków (8), aby regulowac sworzen (5) w obrocie wokól osi górnego prostego segmentu. Korzystnie w zawiasie wedlug wzoru uzytkowego nakladka (22) zamyka górne gniazdo (20) gór- nego elementu (2) zawiasu. Cechy techniczne i korzysci plynace z regulowanego zawiasu wedlug niniejszego wzoru uzytko- wego beda jasniejsze dzieki nastepujacemu opisowi jego postaci wykonania wraz z odniesieniem do zalaczonych figur rysunku, na którym: - Figura 1 jest aksonometrycznym widokiem zawiasu w typowym ulozeniu uzytkowym, tj. po- wiazanym ze skrzydlem do polaczenia obrotowego, ze wzdluzna osia obrotu, z nieruchoma rama; - Figura 2 jest widokiem przekroju wzdluznego zawiasu, tj. zgodnie z plaszczyzna, na której lezy sama os obrotu zawiasu; - Figura 3 jest powiekszeniem elementu zaznaczonego III na Figurze 2; - Figura 4 pokazuje widok perspektywiczny wydzielonego, powiekszonego pierwszego trzpie- nia zawiasu; - Figura 5 pokazuje widok wydzielonego, powiekszonego drugiego trzpienia zawiasu; - Figura 6 pokazuje przekrój poprzeczny zawiasu zgodnie z plaszczyzna sekcji AA wskazanej na Figurze 2; - Figura 7 pokazuje widok zespolu rozebranego i widok aksonometryczny zawiasu wedlug ni- niejszego wzoru uzytkowego. W niniejszym opisie terminy „górny" i „dolny" odnosza sie do plaszczyzny podloza oraz konse- kwentnie do typowego zastosowania ukladu zawiasu z pionowa osia obrotu; na przyklad i w szczegól- nosci, „dolny" oznacza w takim razie element zawiasu zintegrowany z nieruchoma rama oraz przezna- czony do umieszczenia blizej wzgledem plaszczyzny podloza, przeciwnie „górny" oznacza element zintegrowany ze skrzydlem okna lub drzwi ulozonym wyzej w odniesieniu do samej plaszczyzny Zawias wedlug niniejszego wzoru uzytkowego, w odniesieniu do wczesniej wymienionych figur, zawiera dolny element 1 oraz górny element 2, przystosowane do integralnego polaczenia do nierucho- mej ramy 40 mocowania 4 okna lub drzwi oraz centralny element 3, który jest integralnie polaczony z górnym skrzydlem 41 mocowania okna lub drzwi. Polaczenie pomiedzy elementami zawiasu oraz rama/góra jest wykonywane zgodnie z tradycyjnymi sposobami, na przyklad poprzez wkladanie skrzy- delek laczacych kazdego elementu do odpowiednich rowków wykonanych na mocowaniu okna lub drzwi; zamykanie jest uzyskiwane za pomoca gwintowanych polaczen do plyt montazowych wkladanych do samych rowków. Dolny element 1 i górny element 2 wewnetrznie okreslone sa wzajemnie poprzez cylindryczne gniazda 10, 20 do osadzania sworznia 5, który tworzy obrotowe polaczenie pomiedzy oboma dolnym i górnym elementem zawiasu a centralnym elementem 3 zawiasu. Podobnie, takze centralny element 3 zawiasu okresla rurowy przelotowy kanal 30 do obrotowego osadzania sworznia 5. Sworzen 5 zawiera dwa koncowe segmenty 51, 52 oraz centralny segment 53 o cylindrycznym przekroju poprzecznym. Te trzy segmenty nastepuja po sobie oraz sa polaczone ze soba tak, aby znaj- dowac sie równolegle, ale nie wspólosiowo, i dzieki temu otrzymuje sie ksztalt zasadniczo podwój- nego S. Dolny koncowy segment 51 jest wkladany do odpowiedniego dolnego gniazda 10, przy czym górny segment 52 jest wkladany do odpowiedniego górnego gniazda 20. Kazdy z segmentów dalej okresla swoja wlasna centralna os X1, X2, takie osie oczywiscie pokrywaja sie z osiami gniazd elemen- tów zawiasu. Dolne i górne koncowe segmenty, a zatem odpowiednie osie, sa wyrównane/wspólosiowe ze soba na osi X0, która jest osia obrotu skrzydla w odniesieniu do nieruchomej ramy. Trzeci segment, tj. centralny segment 53, jest natomiast niewyrównany w odniesieniu do pozostalych dwóch, okreslajac swoja wlasna os X3, która jest niewspólosiowa w odniesieniu do osi X1, X2 o wielkosc H zgodnie z pierwszym poprzecznym kierunkiem Y1, który to kierunek, na prostopadlej plaszczyznie do osi X1, X2, jest prostopadly do plaszczyzny nieruchomej ramy. Polaczenie pomiedzy kazdym z dwóch konco- wych segmentów sworznia 5 i centralnego segmentu jest przekazane dwóm posrednim czesciom la- czacym, dolnej czesci 54 laczacej oraz górnej czesci 55 laczacej kolejno cylindrycznych, ale z zasadni- czo ograniczonym wzdluznym przedluzeniem w odniesieniu do innych segmentów. Kazda posrednia czesc posiada takze wlasna os symetrii, która jest nachylona w odniesieniu do osi X1, X2 oraz X3. Centralny element 3 zawiasu, a dokladniej jego glówny korpus 3a ma zmniejszona srednice w od- niesieniu do tej odpowiednich glównych korpusów 1a, 2a dolnego i górnego elementu zawiasu, które maja te same wymiary. Aby umozliwic przejscie tak uksztaltowanego sworznia, z podwójnym zagieciem, otwór 30 prze- lotowy centralnego elementu zawiasu ma ksztalt szczeliny, jak mozna zobaczyc na Figurze 6. Gdy otwór jest obudowany, czesc, która pozostaje poza otworem jest wypelniana wkladka 300 w ksztalcie pólksiezyca. Zawias ponadto zawiera dwa trzpienie, dolny 6 umieszczony pomiedzy dolnym elementem 1 za- wiasu a centralnym elementem 3 zawiasu, górny 7 umieszczony pomiedzy górnym elementem 2 za- wiasu a centralnym elementem 3 zawiasu. Kazdy z dwóch trzpieni 6 i 7 posiada nachylony kanal 60, 70 przelotowy, który obrotowo otacza odpowiednie czesci laczace sworznia 5. Korzystnie, kanal 60 prze- lotowy dolnego trzpienia 6 jest otwarty na zewnetrzny obwód trzpienia, aby umozliwic przejscie trzpie- nia, a w szczególnosci górnej czesci 55 laczacej. Kazdy trzpien 6, 7, który bedzie analizowany bardziej szczególowo ponizej, posiada uskok 61, 71 w ksztalcie pólksiezyca znajdujacy sie wewnatrz kanalu 60, 70 przelotowego, który opiera sie na ramie- niu 56, 57 utworzonym na sworzniu 5 pomiedzy centralnym prostym segmentem 53 a kazda nachylona czescia 54, 55 sasiadujaca. Uskok i ramie, jak okaze sie bardziej zrozumiale ponizej, sa takie, aby utworzyc podparcie poprzez oddzialywanie grawitacyjne pomiedzy nimi, a wiec rozwiazac problem ob- ciazenia wywieranego przez skrzydlo na sworzen. Poprzez dzialanie nacisku gwintowanych waleczków 8 centralny segment sworznia 5 jest za- mkniety w obrocie w odniesieniu do gniazda centralnego elementu zawiasu. Sa one sprzegniete w gwin- towanych otworach 80, wykonanych promieniowo na obwodzie rurkowego centralnego segmentu 3. Dolny 51 i górny 52 segment sa natomiast sprzegniete obrotowo w odpowiednich gniazdach przykrytych do tego celu przez odpowiednie tuleje 11, 12 wykonane z materialu o niskim wspólczynniku tarcia. Srodki regulujace sa powiazane ze sworzniem 5, który przewiduje w szczególnosci, zgodnie ze zilustrowana postacia wykonania, szesciokatne zaglebienie 58 wykonane na glówce sworznia 5 wspól- osiowo do osi X1, X2, przystosowane do wlozenia narzedzia znanego typu takiego jak klucz do wkretów5 z szesciokatnym gniazdkiem. Poprzez dzialanie na sworzen 5 za pomoca takiego narzedzia jest moz- liwe, w przypadku poluzowujacych sie waleczków 8, kontrolowanie relatywnego obrotu wokól osi X2 górnego segmentu 52, który to obrót, w zwiazku z efektem braku wyrównania pomiedzy takim segmen- tem a centralnym segmentem 53 oraz integralnym zawezeniem pomiedzy centralnym segmentem 53 a centralnym zawiasem 3, wywiera efekt przemieszczania centralnej osi X3, a dzieki temu skrzydla 41, wzdluz drugiego poprzecznego kierunku Y2, co rzeczywiscie stanowi pozadana poprzeczna regulacje kierunku (tj. kierunku na prostopadlej plaszczyznie do osi obrotu zawiasu i równoleglej do plaszczyzny nieruchomej ramy). Druga regulacja Y2 moze odbywac sie zarówno w kierunku przyblizajacym, jak i kierunku oddalajacym. Nakladka 22 zamyka gniazdo 20, aby zapobiec wnikaniu brudu oraz innych potencjalnie szkodli- wych czynników do górnego elementu zawiasu. Wracajac do dolnego 6 i górnego 7 trzpienia, maja one centralna czesc 61, 71 zasadniczo w ksztalcie dysku z pierwszymi przeciwleglymi wspólnymi plaskimi powierzchniami 61a, 71a oraz dru- gimi 61b, 71b zwróconymi odpowiednio w kierunku dolnego/górnego elementu zawiasu (pierwsze po- wierzchnie 61a, 71a) i w kierunku centralnego elementu zawiasu (drugie powierzchnie 61b, 71b). Drugie powierzchnie tworza powierzchnie oporowa do centralnego elementu 3 zawiasu, przy czym pierwsze plaskie powierzchnie sa utrzymywane w niewielkiej odleglosci odpowiednio od dolnego i górnego ele- mentu zawiasu w zwiazku z efektem wsparcia dolnego segmentu w odpowiednich tulejach 11, 21. Takie dwie plaskie powierzchnie 61b, 71b maja wypuklosci, z których górne 62, 72 o zasadniczo cylindrycznym ksztalcie, które sa wkladane do odpowiedniego zaglebienia 31, 32 utworzonego na koncu centralnego gniazda 30, a dolne 63, 73 z wkleslo stozkowym segmentem, który prowadzi, z pewnym luzem, do kanalu 60, 70. W tym celu, kazda tuleja ma poszerzony wylot o stozkowym ksztalcie, aby umozliwic osadzenie nachylonej czesci posredniej sworznia 5 i jednoczesnie wypuklosci 63, 73 w ksztal- cie wkleslo stozkowego segmentu. Kanal 60, 70 jest wyraznie nachylony i otwiera sie w kierunku wyzej wymienionych wypuklosci 72–73, 62–63, które z kolei nie sa wyrównane tak, aby byly oddalone odpowiednio w odleglosci H wy- mienionej powyzej. Scianka 64, 74 wznosi sie od drugiej plaskiej powierzchni 61b, 71b przeksztalcajac sie okreznie w ksztalt C, tak, aby byc scentrowana na osi X3, wzdluz czesci obwodu centralnego dysku, jednakze w oddaleniu od wyzej wymienionego obwodu tak, aby pozostawic powierzchnie 640, 740 wolnymi. Po- miedzy wklesla strona scianki 64, 74, tj. ta zwrócona w kierunku srodka dysku, i górna cylindryczna wypukloscia 62, 72, komora 641, 741 jest okreslona, tak, aby umiescic skrzydelko 33 centralnego ele- mentu 3 zawiasu, skrzydelko 33 to tworzy jego polaczenie z górnym ruchomym skrzydlem. Ponadto scianka 64, 74 ma uksztaltowane koncowe zeby 642, 742 które pogrubiaja ja wystajaco w kierunku srodka dysku. Takie koncowe zeby poprzecznie okreslaja komore 641, 741 i tworza ogranicznik ruchu do przemieszczania centralnego elementu zawiasu w regulacji poprzecznej. Zawias jest uzupelniony przez przykrycie 34, które jest umieszczone tak, aby czesciowo otaczac centralny element 3 zawiasu w celu zapewnienia zawiasowi ciaglej zewnetrznej powierzchni takze po- dazajacej za regulacja przemieszczania sie, a dzieki temu brak wyrównania pomiedzy dolnym elemen- tem 1 zawiasu i górnym elementem 2 a centralnym elementem 3 zawiasu. Do tego celu, przykrycie, które jest zasadniczo cylindryczna rurka z otwarta sekcja w ksztalcie C z odpowiednia srednica jest umieszczone i utrzymywanie wspólosiowo (pomimo regulacji przemieszczania sie) do dolnego 1 i gór- nego elementu zawiasu. Przykrycie 34 zatem ma zewnetrzna srednice odpowiadajaca tej dolnego 1 i górnego elementu oraz, umieszczone wspólosiowo w odniesieniu do nich, tworzy dla centralnego elementu te sama sred- nice, tworzac zewnetrzna powierzchnie boczna zawiasu, która jest bezwzglednie ciagla w przejsciu po- miedzy dwoma elementami. Aby osiagnac ten rezultat, przykrycie 34 jest usytuowane tak, aby opierac sie na spodniej stronie wolnych skrajnych powierzchni 61b, 71b trzpieni 6 i 7, przylegajac do odpowied- nich scianek 64, 74 i posiada ono wzdluz odpowiednich wolnych krawedzi uksztaltowanych wyste- pów 340 przystosowanych do polaczenia z zebami 642, 742 samej scianki. Spodnia strona elementu 12 zamyka ostatecznie gniazdo 10 dolnego elementu 1 zawiasu. Po- miedzy spodnia strona elementu 12 a tuleja 11, w gniezdzie 10 sa osadzone srodki 13 regulacji wzdluz- nej znanego typu, np. sruba, która dziala na tulei w celu zmiany odleglosci od spodniej strony elementu i dzieki temu zmienia polozenia sworznia 5 – i w wyniku czego centralny element 3 zawiasu, z którym zintegrowany jest sworzen – w odniesieniu do samego dolnego elementu zawiasu Zawias wedlug wzoru uzytkowego posiada wiele zalet. Po pierwsze regulacja poprzeczna moze odbywac sie prosto i szybko, bez koniecznosci rozmontowania zawiasu lub jego czesci (jest wystarcza- jace zwykle zdjecie nakladki 12). Prosta czynnosc obrotu, która moze byc wykonana za pomoca narze- dzi, które sa latwe do znalezienia na rynku, jak na przyklad klucz do wkretów z szesciokatnym gniazd- kiem, przeklada sie na dokladna i niezawodna kontrole przystosowania wspólnego polozenia pomiedzy rama a skrzydlem. Zawias jest ponadto konstrukcyjne prosty, poniewaz jest wykonany ze zredukowanej ilosci czesci skladowych. Oznacza to ekstremalnie ograniczone koszty produkcji. Ponadto, ale co jest nie mniej wazne, dzieki szczególnemu rozwiazaniu zapewnionemu przez przykrycie, a zwlaszcza przez uksztaltowany trzpien, zawias, w przeciwienstwie do znanych rozwiazan, jest estetyczny, poniewaz, jak wspomniano, ciaglosc zewnetrznej powierzchni jest zawsze gwaranto- wana, takze w czasie regulacji oraz w maksymalnych poprzecznych polozeniach regulacji. Wyrównanie pomiedzy przykryciem a dolnym i górnym elementem zawiasu jest dokladnie utrzymane i jednoczesnie przykrycie jest dynamicznie przystosowywane do wzglednego przemieszczenia centralnego elementu, calkowicie automatycznie, bez potrzeby manualnej ingerencji w zmiane polozenia. Dalsza zaleta wynika z faktu, ze zawias wedlug niniejszego wzoru uzytkowego jest przystoso- wany do podpierania nawet duzych obciazen. Sworzen posiada ciagla sekcje, dzieki czemu nie ma zadnych obszarów potencjalnego strukturalnego niebezpieczenstwa. Ponadto ramiona 56, 57 odgry- waja niezwykle wazna role w podpieraniu obciazenia (ciezaru skrzydla), które jest przenoszone przez górny element na trzpienie, a nastepnie na sworzen 5. Takie rozwiazanie zapewnia, ze zawias, który ma szeroka mozliwosc regulacji poprzecznej, jest przystosowany do wykorzystywania jego w zastoso- waniach przemyslowych. Material zastosowany na sworzen jest korzystnie materialem metalowym o wysokiej wytrzymalo- sci mechanicznej, takim jak stal. Sworzen jest korzystnie wykonany poprzez proces skrawania taki jak toczenie, jednakze inne rozwiazania, takie jak wytapianie itp., moga byc równiez zastosowane. Nakladka oraz spodnia strona elementu moga byc wykonane z tworzywa sztucznego. Do wyko- nania trzpienia, biorac pod uwage obciazenie, któremu jest poddawany, wskazane jest z kolei wykorzy- stanie materialu metalowego. W przeciwienstwie do odnosników przestrzennych przedstawionych w tym opisie, jest oczywiste, ze ekwiwalentne konfiguracje z innymi ustawieniami lub nawet konfiguracje bedace odbiciem lustrza- nym w odniesieniu do tych wzietych jako przyklad, mieszcza sie w zakresie ochrony niniejszego wzoru uzytkowego. PL PL PL PL PL PL PL PL PL Description of the design This utility model relates to a hinge for window or door fittings and more particularly to a so-called comb-type hinge which enables, as well as longitudinal adjustment, also transverse adjustment. The hinge comprises three cooperating hinge elements, of which the lower and upper ones are attached to a fixed window or door mounting frame and the central element is attached to a movable window or door mounting leaf. The attachment to aluminium windows or doors takes place in suitable grooves and the closing is achieved by means of mounting plate elements inserted into the actual grooves. Among such hinges, some are known to allow, as well as longitudinal adjustment (i.e. with adjustment of position along the axis of rotation of the hinge itself), transverse adjustment (i.e. according to the direction of the plane perpendicular to the axis of rotation of the hinge and parallel to the wall onto which the window opens, intercepted by the window or door); such adjustment allows achieving a substantial misalignment between the fixed elements and the movable element of the hinge so as to compensate for any errors in positioning between the window or door fixing and the sash. However, in the case of such hinges there is a problem of limiting the possibilities; in fact, if the sash is too heavy, both the pin and the elements of the hinge may bend. The object of the present utility model is to provide a hinge for window or door fittings of the cross-adjustment type, which is also suitable for large and/or very heavy window or door fittings. A further object of the present utility model is to create a hinge which is structurally simple and therefore less susceptible to damage and has lower production and maintenance costs with respect to known hinges. A further object is to provide a hinge of the above-mentioned type which can be easily and functionally adjusted and which at the same time maintains the aesthetics and linear follow-up of the adjustment operations, without being burdened with any additional actions or components. The subject of the present utility model is therefore a hinge for window or door fittings of the comb type, consisting of three cooperating hinge elements (1, 2, 3), of which the lower element (1) and the upper element (2) are adapted to be connected to a fixed frame (40) for securing a window or door, and the central element (3) is adapted to be connected to a movable sash (41) of the aforementioned window or door frame, characterized in that the coaxial hinge elements follow one another along the axis of rotation (X0) between the sash and the frame and are rotatably connected by a pin (5) which is inserted into corresponding seats (10, 20, 30) provided in these elements, the pin (5) comprising two straight end segments (51, 52) adapted to be rotatably engaged in said sash or door, a lower (10) and an upper (20) seat of the lower and upper hinge elements, mutually coaxial on an axis (X0), and a straight central segment (53) defining its own axis (X3) which is misaligned with respect to the axis (X0), the straight central segment being adapted to be engaged with the seat (30) defined by the central element (3) in a non-rotatable manner by means of the closing means (8), the pin (5) further comprising a lower (54) and an upper (55) inclined intermediate connecting portion each of which connects an end segment to the central segment, thereby being mutually parallel but misaligned by a distance (H) along a first transverse axis (Y1) perpendicular to the plane defined by the frame, the hinge further comprising transverse adjustment means (58) for varying the common position of the sash in with respect to a fixed frame according to a second transverse axis (Y2) perpendicular to the rotation axis (X0) and the first transverse axis (Y1), the closing means (8) are reversible to allow adjustment of the rotation transmitted by the transverse adjustment means (58) of the central straight pin segment (53) with respect to the corresponding hinge elements, whereby the adjustment of the rotation causes relative displacement of the lower and upper hinge elements along the transverse axis (Y2), the hinge further comprising a tubular cover (34) which at least partially covers the central hinge element (3) to provide surface continuity with the outer surface of the lower and upper hinge elements, the tubular cover (34) being mounted on the pins (6, 7) defining seats for the rotational engagement of the inclined connecting parts (54, 55) pin (5), whereby the adjustment of the rotation of the central straight segment (53) causes an adaptive rotation of the cover about the axis of rotation (X0). Advantageously, in the hinge according to the utility model, the closing means comprise at least one closing element (8) in the form of a threaded roller engaged in at least one corresponding threaded hole (80) arranged radially in the relative central hinge element (3). Preferably, in the hinge according to the utility model, each of the pins (6, 7) comprises a channel (60, 70) for rotatably engaging a corresponding connecting part of the pin, the pins (6, 7) comprising a lower pin (6) adapted to cooperate with the lower connecting part and to guide to the lower hinge element, and an upper pin (7) adapted to cooperate with the upper connecting part (55) adapted to guide to the upper hinge element, the lower pin channel (60) being open to the outer circumference of the pin itself. Advantageously, in the hinge according to the utility model, each of the pins (6, 7) has a central portion (61, 71) substantially disc-shaped with opposite common flat surfaces (61a, 71a) and second surfaces (61b, 71b) facing, respectively, the lower or upper hinge element and the central hinge element, the second surfaces constituting the central hinge element (3). Advantageously, in the hinge according to the utility model, each of the pins comprises a wall (64, 74) which rises from each of the second flat surfaces to form a circular C-shape, centred on the axis (X0) of rotation and symmetrical with respect to the pin, along a part of the circumference of the central disk-shaped part spaced from the circumference so as to leave free strips (640, 740) for housing the cover (34) which abuts in radial support against the wall (64, 74). Advantageously, in the hinge according to the utility model, the central seat (30) of the central hinge element (3) is in the form of a slot. Advantageously, the hinge according to the utility model comprises a crescent-shaped insert (300) inserted into a central slot-shaped socket and occupying the part of the socket not occupied by the central segment of the pin (5). Advantageously, in the hinge according to the utility model, the underside of the element (12) closes the socket (10) of the lower hinge element (1) from below, between the underside of the element (12) and the sleeve (11), and adjustment means (13) are mounted in the socket (10) to adjust the distance between the central hinge element and the lower hinge element along the axis (X0). Advantageously, in the hinge according to the utility model, the transverse adjustment means (58) comprise a hexagonal recess formed on the head of the pin (5), on which it is possible to act with the aid of a tool, in the event of the rollers (8) coming loose, to adjust the pin (5) in rotation about the axis of the upper straight segment. Advantageously, in the hinge according to the utility model, the cover (22) closes the upper seat (20) of the upper hinge element (2). The technical features and advantages of the adjustable hinge according to the present utility model will be clearer from the following description of an embodiment thereof, with reference to the attached drawings, in which: - Figure 1 is an axonometric view of the hinge in a typical use configuration, i.e. associated with a wing for pivotal connection, with a longitudinal axis of rotation, with a fixed frame; - Figure 2 is a longitudinal sectional view of the hinge, i.e. according to the plane in which the axis of rotation of the hinge itself lies; - Figure 3 is an enlargement of the element marked III in Figure 2; - Figure 4 shows a perspective view of a separated, enlarged first hinge pin; - Figure 5 shows a separated, enlarged second hinge pin; - Figure 6 shows a cross-section of the hinge according to the plane of section AA indicated in Figure 2; - Figure 7 shows an exploded view and an axonometric view of the hinge according to the present utility model. In the present description the terms "upper" and "lower" refer to the plane of the substrate and consequently to a typical application of a hinge arrangement with a vertical axis of rotation; for example and in particular, "lower" then means a hinge element integrated with the fixed frame and intended to be placed closer with respect to the ground plane, on the contrary "upper" means an element integrated with the window or door leaf arranged higher with respect to the ground plane itself. The hinge according to the present utility model, with reference to the aforementioned figures, comprises a lower element 1 and an upper element 2, adapted to be integrally connected to the fixed frame 40 of the window or door mounting 4, and a central element 3, which is integrally connected to the upper leaf 41 of the window or door mounting. The connection between the hinge elements and the frame/top is made in accordance with conventional methods, for example by inserting the connecting wings of each element into corresponding grooves provided on the window or door mounting; the closing is achieved by means of threaded connections for mounting plates inserted into the grooves themselves. The lower element 1 and the upper element 2 are internally defined mutually by cylindrical seats 10, 20 for receiving a pin 5, which forms a pivotal connection between both the lower and upper hinge elements and the central hinge element 3. Similarly, also the central hinge element 3 defines a tubular through-channel 30 for pivotally receiving the pin 5. The pin 5 comprises two end segments 51, 52 and a central segment 53 of cylindrical cross-section. The three segments are successive and connected to each other so as to be parallel but not coaxial, and thereby obtain a substantially double S-shape. The lower end segment 51 is inserted into the corresponding lower seat 10, while the upper segment 52 is inserted into the corresponding upper seat 20. Each of the segments further defines its own central axis X1, X2, such axes of course coinciding with the axes of the seats of the hinge elements. The lower and upper end segments, and therefore the respective axes, are aligned/coaxial with each other on the axis X0, which is the axis of rotation of the sash with respect to the fixed frame. The third segment, i.e. the central segment 53, is however misaligned with respect to the other two, defining its own axis X3 which is non-coaxial with respect to the axes X1, X2 by a quantity H in accordance with a first transverse direction Y1, which direction, in a plane perpendicular to the axes X1, X2, is perpendicular to the plane of the fixed frame. The connection between each of the two end segments of the pin 5 and the central segment is given by two intermediate connecting parts, a lower connecting part 54 and an upper connecting part 55 respectively cylindrical, but with a substantially limited longitudinal extension with respect to the other segments. Each intermediate part also has its own axis of symmetry which is inclined with respect to the axes X1, X2 and X3. The central hinge element 3, and more precisely its main body 3a, has a reduced diameter with respect to that of the respective main bodies 1a, 2a of the lower and upper hinge elements, which have the same dimensions. In order to allow the passage of the pin thus shaped, with a double bend, the through hole 30 of the central hinge element has the shape of a slot, as can be seen in Figure 6. When the hole is encased, the part that remains outside the hole is filled with a crescent-shaped insert 300. The hinge further comprises two pins, the lower one 6 arranged between the lower hinge element 1 and the central hinge element 3, the upper one 7 arranged between the upper hinge element 2 and the central hinge element 3. Each of the two pins 6 and 7 has an inclined passage 60, 70 which rotatably surrounds the respective connecting parts of the pin 5. Preferably, the passage 60 of the lower pin 6 is open to the outer circumference of the pin to allow the pin, and in particular the upper connecting part 55, to pass through. Each pin 6, 7, which will be analysed in more detail below, has a crescent-shaped step 61, 71 within the passage 60, 70 which rests on a shoulder 56, 57 formed on the pin 5 between the central straight segment 53 and each adjacent inclined part 54, 55. The offset and the arm, as will become clearer below, are such as to create support through the gravitational interaction between them, and thus solve the problem of the load exerted by the wing on the pin. By the action of the pressure of the threaded rollers 8, the central segment of the pin 5 is locked in rotation with respect to the seat of the central hinge element. They are engaged in threaded holes 80 made radially on the circumference of the tubular central segment 3. The lower 51 and upper 52 segments are in turn engaged in rotation in suitable seats covered for this purpose by suitable sleeves 11, 12 made of a material with a low coefficient of friction. The adjusting means are associated with a pin 5 which in particular provides, according to the illustrated embodiment, a hexagonal recess 58 formed on the head of the pin 5 coaxially to the axis X1, X2, adapted to receive a tool of known type, such as a spanner 5 with a hexagonal socket. By acting on the pin 5 with such a tool it is possible, in the case of the rollers 8 coming loose, to control the relative rotation about the axis X2 of the upper segment 52, which rotation, due to the effect of the misalignment between such segment and the central segment 53 and the integral narrowing between the central segment 53 and the central hinge 3, has the effect of moving the central axis X3, and thereby the wing 41, along a second transverse direction Y2, which in fact constitutes the desired transverse adjustment direction (i.e. the direction in a plane perpendicular to the axis of rotation of the hinge and parallel to the plane of the fixed frame). The second adjustment Y2 may take place both in an approaching direction and in a distance direction. The cap 22 closes the seat 20 to prevent the ingress of dirt and other potentially damaging agents into the upper hinge element. Returning to the lower 6 and upper 7 stems, they have a generally disc-shaped central portion 61, 71 with first opposed common flat surfaces 61a, 71a and second surfaces 61b, 71b facing towards the lower/upper hinge element (first surfaces 61a, 71a) and towards the central hinge element (second surfaces 61b, 71b), respectively. The second surfaces form a bearing surface for the central hinge element 3, the first flat surfaces being held at a small distance from the lower and upper hinge elements, respectively, due to the support effect of the lower segment in the respective bushes 11, 21. These two flat surfaces 61b, 71b have protrusions, the upper ones 62, 72 of a substantially cylindrical shape, which are inserted into a corresponding recess 31, 32 formed at the end of the central seat 30, and the lower ones 63, 73 with a concavely conical segment which leads, with a certain clearance, into the channel 60, 70. For this purpose, each sleeve has a widened outlet with a conical shape to enable the inclined intermediate part of the pin 5 and at the same time the protrusions 63, 73 to be received in the form of a concave conical segment. The channel 60, 70 is distinctly inclined and opens towards the above-mentioned protrusions 72-73, 62-63, which in turn are not aligned so as to be spaced apart by the distance H mentioned above. The wall 64, 74 rises from the second flat surface 61b, 71b in a circular C-shaped manner so as to be centred on the axis X3 along part of the circumference of the central disc, but spaced apart from said circumference so as to leave the surfaces 640, 740 free. Between the concave side of the wall 64, 74, i.e. the one facing towards the centre of the disc, and the upper cylindrical protuberance 62, 72, a chamber 641, 741 is defined so as to receive the wing 33 of the central hinge element 3, this wing 33 forming its connection with the upper movable wing. In addition, the wall 64, 74 is formed with terminal teeth 642, 742 which thicken it projectingly towards the centre of the disc. Such terminal teeth laterally define a chamber 641, 741 and form a movement stop for the movement of the central hinge element in lateral adjustment. The hinge is supplemented by a cover 34 which is arranged to partially surround the central hinge element 3 to provide the hinge with a continuous outer surface also following the movement adjustment and thereby preventing misalignment between the lower hinge element 1 and the upper hinge element 2 and the central hinge element 3. For this purpose, a cover, which is a substantially cylindrical tube with an open C-shaped section of an appropriate diameter, is arranged and maintained coaxially (despite the adjustment of the movement) to the lower 1 and upper hinge elements. The cover 34 thus has an outer diameter corresponding to that of the lower 1 and upper elements and, arranged coaxially with respect to them, forms for the central element the same diameter, forming an outer lateral surface of the hinge which is absolutely continuous in the transition between the two elements. To achieve this result, the cover 34 is arranged to rest on the underside of the free end surfaces 61b, 71b of the pins 6 and 7, abutting the respective walls 64, 74 and has, along the respective free edges, shaped projections 340 adapted to engage with the teeth 642, 742 of the wall itself. The underside of the element 12 finally closes the seat 10 of the lower hinge element 1. Between the underside of the element 12 and the sleeve 11, in the seat 10 are mounted means 13 for longitudinal adjustment of a known type, e.g. a screw, which acts on the sleeve in order to change the distance from the underside of the element and thereby changes the position of the pin 5 - and as a result the central hinge element 3, with which the pin is integrated - in relation to the lower hinge element itself. The hinge according to the utility model has many advantages. Firstly, the transverse adjustment can be carried out simply and quickly, without the need to dismantle the hinge or parts thereof (it is usually sufficient to remove the cover 12). The simple rotation operation, which can be performed with tools that are easy to find on the market, such as a hexagonal socket wrench, translates into precise and reliable control of the adaptation of the joint position between the frame and the sash. The hinge is also structurally simple, because it is made of a reduced number of components. This means extremely limited production costs. In addition, but what is no less important, thanks to the particular solution provided by the cover and especially by the shaped pin, the hinge, unlike known solutions, is aesthetic, because, as mentioned, the continuity of the external surface is always guaranteed, also during adjustment and in the maximum transverse adjustment positions. The alignment between the cover and the lower and upper hinge elements is precisely maintained and at the same time the cover is dynamically adapted to the relative displacement of the central element, completely automatically, without the need for manual intervention to change the position. A further advantage results from the fact that the hinge according to the present utility model is adapted to support even heavy loads. The pin has a continuous section, so that there are no areas of potential structural danger. In addition, the arms 56, 57 play an extremely important role in supporting the load (weight of the wing) which is transferred by the upper element to the pins and then to the pin 5. This solution ensures that the hinge, which has a wide possibility of transverse adjustment, is adapted for use in industrial applications. The material used for the pin is preferably a metallic material with high mechanical strength, such as steel. The pin is preferably made by a cutting process such as turning, however other solutions, such as melting etc., may also be used. The cover and the underside of the element may be made of plastic. For the pin, taking into account the load to which it is subjected, it is advisable to use a metallic material. In contrast to the spatial references presented in this description, it is obvious that equivalent configurations with other arrangements or even mirror-image configurations with respect to those taken as an example, fall within the scope of protection of the present utility model.PL PL PL PL PL PL PL PL PL