PL 70 283 Y1 2 Opis wzoru Przedmiotem wzoru uzytkowego jest rynna teleskopowa do odprowadzania wody splywajacej wzdluz dachu po jego elementach podpokryciowych, na przyklad po folii dachowej, zwlaszcza w strone okna dachowego. Stan techniki. Okna dachowe, z uwagi na miejsce ich zabudowy, jak tez otwór w dachu dla nich, wymagaja zabezpieczen przed woda deszczowa lub pochodzaca z topniejacego sniegu, w tym splywajaca z wyzszych partii dachu, które to zabezpieczenie realizowane jest kolnierzami uszczelnia- jacymi, dostarczanymi zwykle przez producenta okien. Wymagaja tez zabezpieczenia przed woda splywajaca po elementach podpokryciowych dachu, na przyklad po folii dachowej paroprzepuszczal- nej, która to woda jest wynikiem skraplania sie pary wodnej na górnej powierzchni wskazanej folii. Dla tego celu stosuje sie rynny, podzielone na co najmniej dwie czesci, aby mozna je bylo latwo transpor- towac we wspólnych opakowaniach z elementami kolnierza uszczelniajacego. Rynny te sa bowiem zwykle dluzsze od elementów tego kolnierza, zatem gdyby nie byly dzielone, wymagalyby wiekszych opakowan. Z opisu patentowego PL 201 773 B1 znana jest rynna odplywowa, zlozona z dwóch seg- mentów o róznych przekrojach poprzecznych, aby mozna bylo umiescic jeden segment w drugim. Rynna ta posiada co najmniej jeden U-ksztaltny element mocujacy, umieszczony we wnetrzu koryta odplywowego rynny. ISTOTA ROZWIAZANIA. Rynna teleskopowa, zwlaszcza dla okien dachowych, skladajaca sie z co najmniej dwóch segmentów polaczonych z soba zakladkowo, charakteryzuje sie tym, iz segmenty rynny sa cienkoscienne i wykonane ze sprezystego materialu oraz maja identyczne wymiary przekroju poprzecznego. Kazdy z tych segmentów sklada sie co najmniej z plaskiej plyty mocujacej, oraz koryta odplywowego. Odleglosc miedzy koncowymi punktami przekroju koryta odplywowego, a plyta mocu- jaca, jest mniejsza od wewnetrznej szerokosci koryta odplywowego. Rynna instalowana jest w dachu powyzej okien dachowych i przeznaczona jest do odprowadzania, poza obszar otworu w dachu dla tych okien, wody splywajacej w strone okna z wyzszych partii pochylego dachu. W szczególnosci rynna przeznaczona jest do odprowadzania skroplin pary wodnej, splywajacych po folii paroprzepuszczalnej, usytuowanej pod poszyciem dachu. W pierwszej postaci wzoru uzytkowego, koryto odplywowe rynny teleskopowej ma w przekroju poprzecznym ksztalt luku, zwlaszcza kolowego, o kacie srodkowym wiekszym niz kat pólpelny. Korzyst- nie, kat srodkowy tego luku wynosi od 185 do 200 stopni, zwlaszcza 190 stopni. Przedluzeniem luko- wego przekroju koryta odplywowego jest odcinek zewnetrzny tego koryta, usytuowany w plaszczyznie stycznej do lukowego koryta odplywowego, w punkcie koncowym jego luku. W wyniku tego swobodny koniec odcinka zewnetrznego jest blizej plyty mocujacej, niz punkt przejscia z luku w odcinek koncowy. W drugiej postaci wzoru uzytkowego koryto odplywowe ma w przekroju poprzecznym ksztalt wie- lokata, zlozonego z co najmniej trzech odcinków. Korzystna jest wieksza liczba odcinków wielokata, która zbliza ksztalt w przekroju poprzecznym do ksztaltu lukowego. Co najmniej ostatni sposród owych odcinków usytuowany jest tak, iz swobodna krawedz tego odcinka koryta znajduje sie blizej plyty mocujacej, anizeli polaczenie tego odcinka z sasiadujacym z nim odcinkiem koryta odplywowego. W obu odmianach postaciowych rynny teleskopowej, co najmniej jej segmenty usytuowane w dachu jako skrajne, posiadaja zestaw otworów dla laczników mocujacych rynne do krokwi wiezby dachowej, umieszczone w plytach mocujacych, w poblizu co najmniej jednego konca segmentu. W rynnach dwusegmentowych zestaw tych otworów moze byc tylko na tych koncach segmentów, które sa koncami rynny w jej stanie zmontowanym. W rynnach trzysegmentowych srodkowy segment nie musi posiadac otworów dla laczników mocujacych. Korzystnie, zestawy otworów dla laczników mocujacych rynne do krokwi wiezby dachowej znajduja sie na obu koncach kazdego z segmentów rynny teleskopowej. Pozwala to na ujednolicenie produkcji transportu i magazynowania segmentów rynien teleskopowych. Korzystnym skutkiem stosowania wzoru uzytkowego, wyniklym z identycznego przekroju poprzecznego poszczególnych segmentów rynny teleskopowej, jest ulatwienie i obnizenie kosztów pro- dukcji rynien, gdyz obydwa segmenty wygina sie na tym samym oprzyrzadowaniu. Ponadto polaczenie wciskowe miedzy segmentami rynny teleskopowej, w zwiazku z identycznoscia ich przekrojów poprzecznych, pozwala wyeliminowac znany z opisu patentowego PL 201 773 B1 element mocujacy umieszczony wewnatrz rynny. Dzieki temu usuwa sie z wnetrza rynny element, mogacy byc przeszkoda w swobodnym splywie wody, na którym gromadza sie rozne zanieczyszczenia. PL 70 283 Y1 3 Przyklady realizacji. Rynna teleskopowa wedlug wzoru uzytkowego, uwidoczniona jest w przy- kladach realizacji na rysunku, którego poszczególne figury przedstawiaja: Fig. 1 – Rynne z korytem odplywowym o przekroju lukowym, zlozona z dwóch segmentów – w widoku aksonometrycznym. Fig. 2 – Polaczenie dwóch segmentów rynny z korytem odplywowym lukowym – w przekroju poprzecznym. Fig. 3 – Polaczenie dwóch segmentów rynny z korytem odplywowym wielobocznym – w przekroju poprzecznym. Fig. 4 – Zastosowanie rynny dwusegmentowej nad pojedynczym oknem dachowym – w widoku z kierunku prostopadlego do dachu. Fig. 5 – Zamocowanie rynny teleskopowej do krokwi – w przekroju plaszczyzna pionowa równo- legla do krokwi. Fig. 6 – Zastosowanie rynny trzysegmentowej nad zespolem dwóch okien dachowych – w widoku z kierunku prostopadlego do dachu. P r z y k l a d 1 Rynna teleskopowa 1 (rysunek – fig. 1 i 2) sklada sie dwóch identycznych segmentów 1a oraz 1b, z których kazdy, wygiety z cienkiej, sprezystej blachy, ma identyczny przekrój poprzeczny na calej swej dlugosci. W stanie swobodnym segmentów, nie polaczonych z soba, przekroje obu segmentów sa takze identyczne. Kazdy z segmentów ma plaska plyte mocujaca 11 oraz wygiete w ksztalt luku kolowego koryto odplywowe 12. Kat srodkowy ? luku kolowego koryta odplywowego 12 jest wiekszy od kata pól- pelnego i w niniejszym przykladzie realizacji wynosi 190 stopni. Przedluzeniem lukowego przekroju koryta odplywowego 12 jest odcinek zewnetrzny 13, usytuowany w plaszczyznie stycznej do lukowego koryta odplywowego 12, w punkcie koncowym jego luku. Odleglosc B12 miedzy koncowymi punktami lukowego przekroju koryta odplywowego 12 a plaska plyta mocujaca 11, jak równiez odleglosc B13 miedzy swobodnym koncem odcinka zewnetrznego 13 a plyta mocujaca 11, sa mniejsze od wewnetrz- nej szerokosci B1 koryta odplywowego 12. Segmenty rynny 1a oraz 1b polaczone sa z soba poprzez umieszczenie koryta odplywowego 12 segmentu 1a we wnetrzu koryta odplywowego 12 segmentu 1b. Wówczas segmenty 1a oraz 1b odksztalcaja sie w granicach swej sprezystosci, w wyniku czego, na odcinku L zachodzenia segmentów na siebie, tworza polaczenie wciskowe. Ubocznym skutkiem odksztalcenia sprezystego segmentów jest niewielkie odstawanie od siebie swobodnych konców odcinków zewnetrznych 13 obu segmentów, jed- nak nie wywoluje to istotnych skutków w funkcjonowaniu rynny teleskopowej. Dlugosc odcinka L zacho- dzenia na siebie segmentów 1a, 1b dobiera sie odpowiednio do rozstawu krokwi wiezby dachowej, pomiedzy którymi osadzone jest okno dachowe. Kazdy z segmentów 1a, 1b rynny teleskopowej, w górnej czesci swej plyty mocujacej 11, w poblizu jej konców, ma zestaw przelotowych otworów 14 dla wkretów lub gwozdzi, mocujacych rynne telesko- powa do krokwi wiezby dachowej. Na figurze 1 rysunku, otwory w segmencie 1b widoczne sa tylko przy jednym koncu, a drugi zestaw otworów przesloniety jest segmentem 1a. Otworów 14, które w zestawieniu obu segmentów 1a oraz 1b znajduja sie w srodku dlugosci rynny teleskopowej 1, nie wykorzystuje sie do mocowania tego zastawu rynny teleskopowej; wskazane otwory sa na obu koncach segmentu, aby nie wykonywac oddzielnych wersji prawej i lewej tych segmentów. P r z y k l a d 2 Rynna teleskopowa sklada sie dwóch identycznych segmentów 2a oraz 2b, z których kazdy, wygiety z cienkiej, sprezystej blachy, ma identyczny przekrój poprzeczny na calej swej dlugosci. W sta- nie swobodnym segmentów, nie polaczonych z soba, przekroje obu segmentów sa takze identyczne. Kazdy z segmentów ma plaska plyte mocujaca 21 oraz koryto odplywowe 22 wygiete w ksztalt wielo- boku zlozonego z siedmiu odcinków (rysunek – fig. 3). Ostatni odcinek 23 wieloboku tworzacego koryto odplywowe 22 usytuowany jest tak, iz swobodna krawedz tego odcinka znajduje sie blizej plyty mocu- jacej 21, niz polaczenie tego odcinka z sasiadujacym z nim odcinkiem 24 koryta odplywowego, to znaczy odleglosc B23 miedzy swobodnym koncem odcinka zewnetrznego 23, a plyta mocujaca 11, sa mniejsze od wewnetrznej szerokosci B2 koryta odplywowego 22. Segmenty rynny 2a oraz 2b polaczone sa z soba poprzez umieszczenie koryta odplywowego 22 segmentu 2a we wnetrzu koryta odplywowego 22 segmentu 2b. Wówczas segmenty 2a oraz 2b odksztalcaja sie sprezyscie, wskutek czego, na odcinku zachodzenia segmentów na siebie, tworza polaczenie wciskowe, jak w pierwszym przykladzie realizacji wzoru uzytkowego. PL PL