PL67962B1 - - Google Patents

Description

Pierwszenstwo: 18.VIII.1967 Stany Zjednoczone Ameryki Opublikowano: 11.VII.1973 67962 KI. 451,9/12 MKP AOln 9/12 UKD Twórca wynalazku: John Clifford Summers Wlasciciel patentu: E. I. Du Pont De Nemours and Company, Wilming- ton (Stany Zjednoczone Ameryki) Srodek nicieniobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek nicieniobój¬ czy, który jako substancje czynna zawiera pochod¬ ne dwualkilowe lub dwualkenylowe N,N'-dwupod- stawionych-karbamyloksydwutiolooksimidów. St¬ wierdzono, ze srodek, który jako substancje czynna 5 zawiera zwiazki o ogólnym wzorze 1, w którym Ri i R2 sa jednakowe lub rózne i oznaczaja rodniki alkilowe o 1—4 atomach wegla lub rodniki alkenylo- we o 3 albo 4 atomach wegla, a R8 i R4 sa jedna¬ kowe lub rózne i oznaczaja atomy wodoru, rodniki 10 alkilowe o 1—4 atomach wegla, rodniki alkenylowe o 3 albo 4 atomach wegla lub rodniki propargilo- we, ma wlasciwosci nicieniobójcze. Szczególnie ko¬ rzystne ze wzgledu na latwosc wytwarzania subs¬ tancji czynnej sa srodki zawierajace zwiazki o 15 wzorze 1, w którym R± i R2 maja jednakowe znaczenie, a podstawnik R8 jest taki sam jak R4.Srodek okreslany jako nicieniobójczy zabija lub obezwladnia nicienie, ogranicza ich szkodliwe dzia- 2o lanie, albo w inny sposób chroni rosliny przed pasozytujacymi nicieniami, znajdujacymi sie w dowolnym stadium rozwojowym. Okreslenie „nicie¬ nie" oznacza wszystkie stadia rozwojowe, takie jak: jaja, larwy i osobniki dorosle szkodników typu 25 Nemata, pasozytujacych na roslinie. Sa to na ogól robaki oblence o dlugosci mniejszej niz 3 mm.Wiekszosc gatunków znajdujacych sie w glebie atakuje korzenie lub inne czesci podziemne rosliny.Niektóre gatunki atakuja jednakze takie naziemne 30 czesci rosliny, jak korone, lodyge, liscie, paki lub nasiona.Wiekszosc gleb w róznych rejonach swiata, pod¬ dawanych zabiegom rolniczym lub ogrodniczym, zawiera nicienie pasozytujace na roslinach. Spo¬ wodowane tym straty wynikaja z czesciowego obni¬ zenia plonu lub tez calkowitego zniszczenia uprawy.Z tego wzgledu konieczna jest skuteczna i zarazem ekonomiczna ochrona uprawy przed tego rodzaju szkodnikami.Nicienie uszkadzaja rosliny i obnizaja plon w rózny sposób. Nicienie atakujace rosliny glównie od zewnatrz, nazywane ektopasozytami, zeruja prze¬ waznie na korzeniach roslin i jezeli ilosc takich nicieni jest duza, wówczas korzenie ulegaja znisz¬ czeniu, w wyniku czego zahamowany jest rozwój zaatakowanej uprawy i ograniczony jej plon.Inne gatunki nicieni, zwane endopasozytami, przedostaja sie do wnetrza tkanki korzeniowej i tam bytuja. Zarówno jedne jak i drugie nicienie moga powodowac deformacje zaatakowanych czesci roslin i nawet spowodowac obumarcie tkanki ota¬ czajacej zaatakowane miejsce. W rezultacie nas¬ tepuje nie tylko zmniejszenie ogólnej zywotnosci rosliny, lecz w wielu przypadkach istotne ograni¬ czenie wartosci rynkowej uprawy. Jednym z przy¬ kladów utraty takiej wartosci rynkowej jest de¬ formacja marchwi.Ponadto uszkodzenia, wywolane przez pasozy¬ tujace na roslinach nicienie, moga ulatwic wnika- 67 96267 962 3 nie do rosliny innych patogenów takich jak grzyby, bakterie czy wirusy.Niekiedy zachodzi koniecznosc uprawiania roslin w glebie, w której znajduja sie populacje pasozy¬ tujacych na roslinach nicieni. W takim przypadku zwieksza sie nawozenie i nawadnianie w celu skompensowania uszkodzen systemu korzeniowego, badz tez stosuje sie srodki ograniczajace niszczace dzialanie nicieni. Zwiekszone nawozenie i nawad¬ nianie jest jednak kosztowne i tylko czesciowo skuteczne, a w przypadku wystepowania nicieni powodujacych deformacje roslin, zupelnie niesku¬ teczne.Wiele z obecnie stosowanych nematocydów, jest szkodliwe dla roslin, totez mozna je bezpiecznie stosowac jedynie w pewnym okresie przed wykiel¬ kowaniem roslin. Ta zwloka miedzy stosowaniem nematocydu i kielkowaniem roslin utrudnia nie¬ kiedy planowa uprawe, a w przypadku gdy wa¬ runki atmosferyczne ograniczaja okres zabiegów uprawowych, moze ona nawet uniemozliwiac za¬ stosowanie nematocydów.Srodek wedlug wynalazku nie uszkadza roslin jesli stosowany jest w sposób nizej opisany i moze byc stosowany nie tylko w okresie przed wykielko- waniem, lecz równiez podczas kielkowania, a nawet po wykielkowaniu roslin. W wielu przypadkach, stosowanie srodka jest najbardziej skuteczne wów¬ czas, gdy odbywa sie w okresie, w którym mlode rosliny sa juz uksztaltowane.Poza fitotoksycznoscia, innymi wadami znanych nematocydów i metod zwalczania nicieni sa wyso¬ kie koszty zabiegu ochronnego, przykre stosowa¬ nie z uwagi na nieprzyjemna won oraz drazniace i lzawiace ich dzialanie, wreszcie ograniczony zak¬ res stosowania. Natomiast srodek wedlug wynalaz¬ ku jest bezpieczny dla nasion i rosnacych roslin, w dawkach przekraczajacych znacznie dawki sku¬ teczne. Jest on latwy i bezpieczny w stosowaniu oraz ekonomiczny z uwagi na mozliwosc stoso¬ wania go w malych dawkach. Dzieki temu srodek ten moze byc stosowany na szeroka skale.Zwiazki o ogólnym wzorze 1 moga wystepowac w jednej z trzech postaci izomerycznych lub we wszystkich tych postaciach. Izomery te róznia sie wzajemnym polozeniem ugrupowan karbamoilo- oksytioloimidowych. Polozenia te moga byc naste¬ pujace: syn-syn, syn-anty lub anty-anty.Zwiazki o wzorze 1, w którym podstawnik Rt jest taki sam jak R2, a podstawnik R8 taki sam jak R4 sa jak wyzej wspomniano szczególnie ko¬ rzystne. Ze zwiazków tych najkorzystniejsze sa N,N'-bis-/metylokarbamoilooksy /-dwutiplodwume- tylooksimidy i N,N'-bis /-etylokarbamoilooksy /-dwutiolodwumetylooksimidy, a to z uwagi na ich wyjatkowo duza skutecznosc nicieniobójcza i nieszkodliwosc w stosunku do upraw.Zwiazki o wzorze 1, w którym podstawnik R± jest taki sam jak podstawnik R2, a podstawnik R, taki sam jak podstawnik R4, wytwarza sie przez reakcje odpowiedniego merkaptanu z dwuchloro- glioksymem w srodowisku obojetnego rozpuszczal¬ nika, takiego jak roztwór wodny alkoholu. Do mieszaniny reakcyjnej dodaje sie nastepnie wodo¬ rotlenek sodowy w celu otrzymania dwualkilomer- 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 kaptoglioksymu. Przebieg reakcji chemicznej ilus¬ truje schemat 1. Otrzymany dwufdkilpmerkapto- glioksym jest nastepnie rozpuszczany lub rozpra¬ szany w obojetnym rozpuszczalniku lub rozcien¬ czalniku, takim jak chlorek metylenu, cykloheksan, chloroform, czterochlorek wegla, benzen, toluen, ksylen i podobne. W celu otrzymania zwiazku chemicznego o wzorze 1, do mieszaniny dodaje sie nastepnie odpowiedniego izocyjanianu. Przebieg , reakcji chemicznej ilustruje schemat 2.W celu otrzymania zwiazków chemicznych o wzorze 1, w którym podstawniki Rj i Rg sa rózne, reakcje wedlug schematu 1 prowadzi sie stopniowo przez dodanie równowaznika zwiazku o wzorze rfjSII i odpowiednia dla zneutralizowania miesza¬ niny ilosc wodorotlenku sodowego, a nastepnie do¬ danie równowaznika zwiazku o wzorze R2SH .i dru- g<\ porcje wodorotlenku sodowego.W celu wytworzenia zwiazków o wzorze 1, w którym podstawniki R3 i R4 sa rózne, reakcje wedlug schematu 2 prowadzi sie stopniowo przez dodanie do odpowiedniego dwualkilomerkaptoglio- ksymu równowaznika zwiazku o wzorze R3NCO i nastepnie dodanie równowaznika zwiazku o wzorze R4NCO.Stosowany w reakcji 1 dwuchloroglioksym wy¬ twarza sie przez chlorowanie glioksymu. Reakcje te ilustruje schemat 3. Sposób otrzymywania dwu- chloroglioksymu przez chlorowanie glioksymu jest opisany przez Brintzingera i Titzmanna Ber. 85 344/1952.W tablicy 1 podano przyklady zwiazków o wzorze 1 i ich temperatury topnienia.Tablica 1 Nazwa zwiazku N,N'- dwu-/metylokarbamoiloksy /- dwutiolodwumetylooksamid N;N'-dwu-/metylokarbamoiloksy / -dwutiolodwumetylooksimid N,N'-dwu-/metylokarbamoiloksy / - dwutiolodwuizopropylo- oksamid N,N'-dwu- /allilokarbamoiloksy /-dwutiolodwume- tylooksimid N,N' -dwu-/etylokarbamoiloksy /-dwutiolodwume- tylooksimid Temperatura topnienia 194—195,5°C 164—166°C 160—162°C 144—148°C 182—184°C ' Przykladami nicieni zwalczanych zwiazkami chemicznymi o wzorze 1 sa nastepujace: Doli- chodorus heterocephalus, Pratylenchus musicola, Aohelenchoides sp., Radopholus similus, Heterodea carotae, Meloidogyne exigua, Pratylenchus zeae, Xiphinema diversicaudatum, Heterodera rostochien- sis, Anguina agrostis, Rotylenchus reniformus, Hoplolaimus sp., Pratylenchus sp., Meloidogyne hapla, Heterodera gottingiana, Meloidogyne arena- ria, Ditylenchus destructor, Ditylenchus angustus, Criconemoides sp., Pratylenchus brychyurus, Me¬ loidogyne incognita, Heterodera glycines, Helicoty-67 962 lenchus sp., Ditylechus dipsaci, Belonolaimus sp., Trichodorus sp., Heterodera schachtii, Heterodera tabacum, Tylenchorhynchus claytoni i Anguina tritici.Srodki nicieniobójcze wedlug wynalazku odpo¬ wiednie do praktycznego stosowania zawieraja je¬ den lub wiecej zwiazków o wzorze 1 lub ich mie¬ szanine z innymi pestycydami. Moga one ponadto zawierac substancje powierzchniowo-?zynne, stale lub ciekle rozcienczalniki i inne znane dodatki, stosowane do wyrobu proszków zwilzalnych, zawie¬ sin, koncentratów dajacych sie emulgowac, prosz¬ ków do opylania, roztworów, granulatów, tabletek i innych wysoko skoncentrowanych preparatów.Srodek wedlug wynalazku moze byc stosowany w postaci granulatów, proszków zawiesinowych i proszków do opylania.Srodki nicieniobójcze wedlug wynalazku sa cze¬ sto stosowane doglebowo. W tym celu substancje te rozprasza sie w wodzie i nastepnie otrzymanymi zawiesinami opryskuje glebe. W celu wprowadze¬ nia nematocydu do gleby mozna w czasie opryski¬ wania równoczesnie uprawiac glebe. Zwiazki sta¬ nowiace substancje czynna srodka wedlug wynalaz¬ ku moga byc rozpraszane takze w lotnych olejach i stosowane w podany wyzej sposób. Srodki te moga byc tez przygotowywane w formie proszków zwilzalnych, jesli rozpuszczalnosc ich w wodzie lub rozpuszczalnikach organicznych jest mala lecz dostateczna. Mieszaniny proszków zwilzalnych z olejami lub woda, w stezeniach odpowiednich do stosowania zawieraja caly skladnik aktywny lub jego czesc raczej w roztworze niz w zawiesinie.Srodki wedlug wynalazku w postaci proszków zwilzalnych stanowia fizycznie trwale, swobodnie przesypujace sie preparaty, zawierajace skuteczna ilosc zwiazku chemicznego o wzorze 1, srodki po¬ wierzchniowo — czynne oraz obojetne rozcienczal¬ niki.Substancje powierzchniowo — czynne, stosowane do wyrobu srodków wedlug wynalazku, dzialaja jako zwilzacze, dyspergatory i emulgatory i sprzy¬ jaja szybkiemu zwilzaniu i rozpraszaniu proszku zawiesinowego w wodzie lub cieczy organicznej.Substancjami powierzchniowo — czynnymi moga byc zwiazki anionowe, niejonowe i kationowe, takie jak stosowane w podobnych znanych pestycydach.Dokladny wykaz takich srodków znajduje sie w roczniku „Detergente and Emulsifiers 1966 Annual" (John W. Mc. Cutcheon Inc.).W celu wytwarzania srodków wedlug wynalazku korzystnie stosuje sie anionowe i niejonowe sub-. stancje powierzchniowo — czynne, zwlaszcza stale, a to z uwagi na latwe wprowadzanie ich do pre¬ paratu i eliminowanie problemu zbrylania sie preparatu. Najlepszy jednak efekt rozpraszania proszków w cieczach organicznych uzyskiwany jest czesto wówczas, gdy stosuje sie ciekly niejonowy srodek powierzchniowo — czynny, który zwykle w stezonych roztworach olejowych spelnia role emulgatora. Jako srodki powierzchniowo — czynne dzialajace zwilzajaco najkorzystniej stosuje sie alkilobenzeno- i alkilonaftalenosulfoniany, sulfonia¬ ny naftowe, sulfonowane alkohole tluszczowe, ami¬ ny i amidy kwasowe, sulfonowane lub siarczano¬ wane estry kwasów tluszczowych, sulfonowane oleje roslinne, dlugolancuchowe estry kwasu 2-hydro- ksyetano-1-sulfonowego i estry soli sodowej kwasu sulfobursztynowego. Najchetniej stosowanymi nte- 5 jonowymi srodkami ulatwiajacymi rozpraszanie substancji w osrodku organicznym, sa addukty tlenku etylenu z alkilofenolami, alkoholami tlusz¬ czowymi, sorbitem oraz addukty tlenku propylenu z estrami kwasów tluszczowych i sorbitu. Jesli pre- 10 parat rozpraszany jest w wodzie a nie w osrodku organicznym, to te niejonowe srodki spelniaja dodatkowo role zwilzacza. r Srodkami powierzchniowo — czynnymi, które korzystnie stosuje sie do przygotowywania prósz- 15 ków zwilzalnych przeznaczonych do rozpraszania w wodzie sa sole sodowe, wapniowe lub magnezo¬ we kwasów ligninosulfonowych, sole sodowe spoli- meryzowanego kwasu alkilo — naftaleno — sulfo¬ nowego, sole sodowe kwasu benzenosulfonowego, 20 pochodne alkilowe poliwinylopyrolidyny, sól sodo¬ wa N-metylo-N-alkilotauryny, metyloceluloza o niskiej lepkosci i alkohol poliwinylowy o niskiej lepkosci.Obojetne rozcienczalniki moga takze spelniac 25 role substancji ulatwiajacych mielenie, przeciwdzia¬ lajacych zbrylaniu lub poprawiajacych wlasciwosci swobodnego przesypywania sie. Jako rozcienczal¬ niki dla przygotowywania proszków zwilzalnych stosuje sie glinki, ziemie okrzemkowa, syntetyczne 30 nosniki mineralne, maczke drzewna, maczki ze sko¬ rup lub maczke z kolb kukurydzianych. Najbar¬ dziej odpowiednimi rozcienczalnikami sa kaoliny, glinka atapulgitowa, krzemionki syntetyczne i krze¬ miany wapniowe lub magnezowe. Proszki zawie- 35 sinowe zawieraja okolo 25—90% wagowych sub¬ stancji aktywnych, 0,5—3% wagowych zwilzacza, 0.25—5% wagowych dyspergatora i 2—74,25% wa¬ gowych rozcienczalnika.Proszki do opylania otrzymuje sie najlatwiej 40 przez rozcienczanie proszku zawiesinowego nosni¬ kiem mineralnym w mieszalniku, który umozliwia otrzymywanie jednorodnego produktu, o stezeniu substancji aktywnej 1—60% wagowych. Odpowied¬ nimi do tego celu rozcienczalnikami sa glinki, talk, 45 pirofilit, mielone fosforanowe mineraly, lupki sere- cytowe lub pyl z lodyg tytoniu. O wyborze rozcien¬ czalnika zwykle decyduje jego cena w rejonie pro¬ dukowania proszku do opylania. Najbardziej odpo¬ wiednimi rozcienczalnikami sa substancje o -duzym 5Q ciezarze wlasciwym, szybko osadzajace sie i latwo rozpylajace. Poniewaz zarówno talk jak i serecyt, mineraly fosforanowe, pirofilit oraz pyl z lodyg tytoniu maja wszystkie wymienione wyzej cechy charakterystyczne, sa one chetniej stosowane ani¬ zeli glinki kaolinowe.Jesli jest to wskazane ze wzgledów ekonomicz¬ nych, proszki do opylania wytwarza sie w zakladzie produkujacym aktywna substancje nicieniobójcza.Najpierw miesza sie te substancje z minimalna 60 iloscia odpowiedniego rozcienczalnika, a nastepnie tak przygotowany koncentrat miesza z pozostala czescia rozcienczalnika mineralnego. Dzieki takie¬ mu postepowaniu jedynie mala ilosc rozcienczalnika jest poddana procesowi subtelnego mielenia i 65 wskutek tego proszek ten nie jest niekorzystnie 5567 962 znoszony przez wiatr. Na ogól jednakze producent substancji aktywnej przygotowuje jedynie wysoko skoncentrowany proszek, zawierajacy oprócz sub¬ stancji aktywnej mala ilosc rozcienczalnika o wyso¬ kim ciezarze wlasciwym, charakteryzujacym sie dobrymi wlasnosciami rozpylania, takiego na przy¬ klad jak talk mikowy. Proszek ten przeznaczony jest do dalszego rozcienczania w miejscu przygo¬ towywania produktu koncowego, Dyspergatorów nie stosuje sie, jednakze moga byc dodawane zwilzacze, które ulatwiaja zwilzanie proszku przez wilgoc glebowa.Granulaty stanowia male granulki obojetnego nosnika zawierajace zwiazki nicieniobójcze o wzo¬ rze 1, które badz przylegaja do powierzchni gra¬ nulek, badz tez sa w nich rozproszone. W celu ulatwienia wymywania substancji aktywnej z gra¬ nulek, zawieraja one równiez srodki powierzchnio¬ wo — czynne.W formie granulek najkorzystniej stosuje sie te nematocydy, które nie sa ani latwolótnymi cieczami ani tez gazami. Granulaty zawierajace zwiazki chemiczne o wzorze 1 moga byc otrzymywane z substancji aktywnej oraz przygotowanych uprzed¬ nio granulek, badz tez przez granulowanie mie¬ szanin zawierajacych zmielone substancje aktywne, odpowiedni nosnik mineralny oraz srodek wiazacy.Odpowiednie granulki, z którymi miesza sie sub¬ stancje aktywna moga byc przygotowane z atapul- gitu, wermikulitu, pirofolitu, drzewa pekanowego, z lupin orzechów wloskich lub ziemnych, z granu¬ lek przygotowanych z kolb kukurydzianych. Naj¬ czesciej stosuje sie granulki porowate o zdolnos¬ ciach sorpcyjnych. Wlasnosci takie maja granulki atapulgitu, wermikulitu oraz granulaty wymienio¬ nych wyzej substancji organicznych. Wszystkie wymienione granulaty moga byc mieszane z roz¬ tworami substancji aktywnych. Najchetniej stoso¬ wane sa granulaty atapulgitu, a to z uwagi na ich zdolnosc do rozpadania sie pod wplywem wil¬ goci. Jesli granulaty przygotowywane sa ze sprosz¬ kowanej substancji aktywnej oraz srodka wiazace¬ go, to wówczas lepiej jest stosowac wermikulit.Granulaty wytwarzane z uprzednio przygotowa¬ nych granulek nosnika mineralnego zawieraja oko¬ lo 2—10% wagowych substancji aktywnej. Moga one takze zawierac okolo 0,25—10% wagowych zwil- zacza i 2—10% wagowych cieklego, niskolotnego srodka wiazacego. Ten ostatni wprowadzany jest do granulatów w celu przeciwdzialania oddziela¬ nia sie sproszkowanej substancji aktywnej od gra¬ nulek nosnika. Jako srodek wiazacy stosuje sie dowolnie, malo lotne ciecze o malej toksycznosci, na przyklad ciezki olej mineralny, glikole etyleno¬ wy lub propylenowy, dwumetyloftalany i dlugo- lancuchowe alkohole, takie jak alkohol laurylowy.Stosowanie oddzielnego srodka wiazacego nie jest konieczne wówczas, gdy zwilzacz jest substancja ciekla i nielotna jak na przyklad produkty konden¬ sacji nonylofenolu z tlenkiem etylenu. Rodzaj srod¬ ka wiazacego zalezny jest od wymaganej szybkosci uwalniania nematocydu. Jesli pozadane jest szybkie uwalnianie i szybkie rozpuszczanie substancji ak¬ tywnej, wówczas srodkiem wiazacym powinien byc glikol, lub ciekly mieszalny z woda srodek powierz- 20 chniowo — czynny. Odwrotnie, uwalnianie substan¬ cji aktywnej moze byc opóznione gdy zastosowany zostanie hydrofobowy srodek wiazacy.W celu rozprowadzenia substancji aktywnej w 5 uprzednio przygotowanych granulatach nasyca sie je roztworem substancji aktywnej w tanim, lot¬ nym rozpuszczalniku organicznym. Poniewaz wiele zwiazków chemicznych o wzorze 1 rozpuszcza sie slabo w niedrogich lotnych rozpuszczalnikach pow- 10 szechnie stosowanych, przeto ilosc substancji ak¬ tywnej jaka moze byc wprowadzona w pory gra¬ nulatów jest ograniczona. Dlatego tez próba wpro¬ wadzenia wiekszych ilosci substancji aktywnej, daje w efekcie osadzanie sie jej na zewnetrznej 15 powierzchni granulek. W czasie ladowania, trans¬ portu i rozladowywania takich granulek, tworzyc sie bedzie w wyniku ich scierania frakcja pylista zawierajaca wieksze stezenie skladnika aktywnego anizeli duze granulki.Metoda wytwarzania granulatów ze sproszkowa¬ nych mieszanin, w których substancja aktywna jest równomiernie rozmieszczona w nosniku mineral¬ nym, jest czesto stosowana w przypadku otrzymy¬ wania granulatów zawierajacych wiecej niz 10% 25 substancji aktywnej. Ponadto metode te mozna stosowac do wytworzenia granulatów charaktery¬ zujacych sie okreslona szybkoscia rozpadu i uwal¬ niania substancji aktywnej.Istnieje szereg sposobów otrzymywania tego typu 30 granulatów. Moze byc stosowane aglomerowanie i granulowanie na sucho i nastepnie odsiewanie frakcji. Mozna takze zwilzac mieszanine woda lub innym rozpuszczalnikiem, nastepnie mokra mase granulowac oraz suszyc i odsiewac otrzymane gra- 35 nulki. Granulaty moga byc równiez otrzymywane przez mieszanie sproszkowanych materialów ze srodkiem wiazacym wedlug opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3.192.290.Zawartosc skladnika aktywnego w takich gra- 40 nulatach moze wynosic 2^50% wagowych. Najwlas¬ ciwsze dla równomiernego rozmieszczenia nemato¬ cydu w strefie jego dzialania sa jednak granulaty zawierajace od 5—10% wagowych substancji ak¬ tywnej. Nosnikiem obojetnym moze byc kaolin, 45 bentonity sodowe, wapniowe lub magnezowe, ata- pulgit, gips, gips pólwodny oraz mieszanina po¬ wyzszych nosników. Niektóre z tych nosników, takie na przyklad jak peczniejace bentonity lub gips pólwodny maja, po dodaniu wody i wysu- 50 szeniu, wlasnosc trwalego wiazania, totez stanowia równoczesnie srodki wiazace. W innych przypad¬ kach stosuje sie niewielkie ilosci srodków wiaza¬ cych, takich jak metyloceluloza, guma arabska, alkohol poliwinylowy, krochmal lub rozpuszczalne 55 ligninosulfoniany. Rodzaj oraz ilosc tych srodków wiazacych dobiera sie tak, aby otrzymane granula¬ tyeh charakteryzowaly sie okreslona szybkoscia roz¬ padu pod wplywem wilgoci glebowej. Szybkosc ta moze byc dodatkowo regulowana przez dodatek 60 niewielkich ilosci rozpuszczalnych w wodzie soli nieorganicznych, takich jak siarczan sodowy lub siarczan amonowy. Przenikanie natomiast wody do por granulatów moze byc ulatwione przez dodatek malych ilosci srodka zwilzajacego. Dobre granulaty 65 moga byc otrzymane metoda suchego granulowa-67 962 10 nia tabletek tak jak podano w opisie patentowym Stanów Zjednczonych Ameryki nr 2.992.090.Srodki granulowane moga byc takze otrzymywane wedlug opisów patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3.056.723 i nr 3.168.437.Srodek wedlug wynalazku moze byc stosowany w róznych postaciach, jako granulaty, zawiesiny, proszki do opryskiwania itp. same lub tez w mie¬ szaninie z innymi insektycydami, mitycydami, fungicydami lub innymi nematocydami. Nizej po¬ dano przyklady znanych pestycydów, które moga byc stosowane w mieszaninie ze zwiazkiem o ogól¬ nym wzorze 1: 1,2,3,4,10,10 -szesciochloro -l,4,4a,5,8,8a-szesciohydro- 1,4-endo,-keto-5,8-dwumetanonaftalen, 1,2,3,4,5,6-szesciochlorocykloheksan, 2,3,4,5,6,7,8,8-osmiochloro-4,7-metano-3a,4,7,7a-cztero hydrodwuwodoroinden, l,l,l-trójchloro-2,2-bis (p-chlorofenylo)-etan, l,2,3,4,10,10-szesciochloro-6,7-epoksy-l,4,4a,5,6,7,8,8a- -osmiohydro-l,4-endoketo-5,8-dwumetanonaftalen, l,2,3,4,10,10-szesciochloro-6,7-epoksy-l,4,4a,5,6,7,8,8a- -osmiohydro - l,4-endoendo-5,6-dwumetanonaftalen, l(lub 3a), 4,5,6,7,8,8-siedmiochloro-3a,4,7,7a-czterohy- dro-4,7-metanodwuwodoroinden, l,l,l,-trójchloro-2,2-bis (p-metoksyfenylo)-etan, l,l-dwuchloro-2,2-bis (p-chlorofenylo)-etan, chlorowany kamfen zawierajacy 67—69% chloru, 2-nitro-l,l-bis (p-chlorofenylo)-butan, 1 -naftylo-N-metylokarbaminian, ester kwasu metylokarbaminowego z fenolem, 4-(dwumetyloamino)-3,5-dwumetyl, ester kwasu metylokarbaminowego oksymu 1,3-dit- hiolan-2-onu, 0,0-dwuetylo-0-/2-izopropylo-4-metylopirimid-6-ylo /tiofosforan, 0,0-dwumetylo-l-hydroksy-2,2,2-trójchloroetylo-fos- foran, 0,0-dwumetylo-S-/l,2-karboetoksyetylo/-dwutiofos- foran, O,0-dwumetylo-0-p-nitrofenylotiofosforant 0,0-dwuetylo-O-p-nitrofenylotiofosforan, 0,0-dwumetylo-0-/3-chloro-4-nitrofenylo/-tiofosforan chryzantemian dwu-2-cyklopentylo-4-hydroksy-3- metylo-2-cyklopenten-l -onu, fosforan 0,0-dwumetylo- 0-/2,2-dwuchlorowinylu/, mieszanina zawierajaca 53,3% wagowych, 2-nitro-l,l-dwu-/p-chlorofenylo/-butanu i 26,7 wa¬ gowych 2-nitro-l,l-dwu-/p-chlorofenylo/-propanu oraz 20,0% podobnych zwiazków, tiofosforan 0,0-dwumetylo-0-/2,4,5-trójchlorofenylu/, tiofosforan 0,0-dwumetylo-S-/4-keto-benzotriazyno- -3-metylu/, bezwodnik kwasu bis-/dwumetyloamino/-fosfonowe- go, tiofosforan 0,0-dwuetylo-0-/2-keto-4-metylo-7-a- -piranylu/, dwutiofosforan 0,0-dwuetylo/S-etylo-merkaptomety- lu/, arsenian wapniowy, fluorek sodowoglinowy, dwuzasadowy arsenian olowiawy, 2'-chloroetylo-l-metylo-2-/p-III rzed.-butylofenoksy /etylosiarczan, azobenzen, 15 octan etylo-2-hydroksy-2,2-dwu/4-chlorofenylu/, tio¬ fosforan 0,0-dwuetylo-0-/2-/etylomerkapto/-etylu, 2,4-dwunitro-6-II rzed.-butylofenol, O-etylo-0-p-nitrofenylobenzenotiofosforan, 5 fenylosulfonian 4-chlorofenylu, czteroetylopirofosforan, l,l-dwu-/p-chlorofenylo/-etanol, l,l-dwu/chlorofenylo/2,2,2-trójchloroetanol, siarczek p-chlorofenylo-p-chlorobenzylowy, 10 dwu-/p-chlorofenoksy/-metan, 3-/l-metylo-2-pirolidylo/-pirydyna, mieszanina estrów ketoalkoholi piretronolu i cino- ronolu i dwóch kwasów chryzantemowych, kubeba i derris, zarówno w formie sproszkowanej jak i w postaci calych korzeni, mieszanina alkaloidów znanych pod nazwa wera- tryny, dl-2-alkilo-4-hydroksy-3-metylo-2-cyklopentenon-l estryfikowany mieszanina kwasów cis i trans dl- -chryzanterno-monokarboksylowyeh, glikol butoksypolipropylenowy, p-dwuchlorobenzen, eter 2-butoksy-2'-trójcyjanodwuetylowy, naftalen, 25 l,l-dwuchloro-2,2-dwu/p-etylofenylo/-etan, p-dwumetyloamino benzodwuazo sulfonian sodowy, chinon oksyaminobenzooksohydrazonu, siarczek czteroalkilotiuramu, taki jak czterometylo- tiuram, monosiarczek lub dwusiarczek tiuramu i monosiarczek lub dwusiarczek czteroetylotiuramu, sole metali kwasu etyleno bis dwutiokarbamino- wego, na przyklad sole manganowe, cynkowe, ze¬ lazowe i sodowe, pieciochlorobenzen, octan dodecyloguanidyny, N — trójchlorometylotioczterohydroftalimid, octan fenylorteciowy, 2,4-dwuchloro-6-/0-chloroanilino/-S-triazyna, p-to- luenosulfanilid N-metylorteciowy, wodorotlenek chlorofenylorteciowy, 40 wodorotlenek nitrofenylorteciowy, octan etylorteciowy, 2,3-dwuhydroksypropylo merkaptyd etylorteciowy, octan metylorteciowy, 2,3-dwuhydroksypropylomerkaptyd metylorteciowy, 45 3,3'-etylenobis/czterohydro-4,6-dwumeylo-2H-1,3,5,- -tia-diazynotion-2, dwucyjanodwuamid metylorteciowy, p-toluenosulfanilid N-etylorteciowy, l,4-dwuchloro-2,5-dwumetoksybenzen, sole metali na przyklad zelaza, sodu i cynku oraz sole amonowe i aminowe kwasu dwualkilodwu- tiokarbaminowego, czterochloronitroanizol, szesciochlorobenzen, M 2,2/-metyleno-dwu-/3,4,6-trójchlorofenol/, nitryl metylorteciowy, czterochlorochinon, N-trójchlorofenylotioftalamid, l,2-dwubromo-3-chloropropen, fl0 l,2-dwubromo-3-chloropropen, mieszanina dwuchloropropanu i dwuchloropropenu, bromek etylu, chloropikryna, dwumetylodwutiokarbaminian sodowy, 6C l,4-dwuchloro-2,5-dwumetoksybenzen i ester dwu- 3567 962 11 12 metylowy kwasu 2-/karboksyamino/-l-benzimida- przesadzaniu rosliny lub w cieczach, w których zolokarboksylowego. zanurza sie rosliny, moze wynosic 5—5000 g na Stwierdzono, ze wyszczególnione wyzej znane 100 litrów wody lub innego cieklego nosnika, a pestycydy stosowane jako dodatki w srodkach zwlaszcza 10—2500 g na 100 litrów, a najkorzys- wedlug wynalazku zwiekszaja skutecznosc tych 5 tniej 25—1500 g na 100 litrów nosnika, srodków. W przypadku, gdy uprawa jest zaatako- Przyklad I. Proszek zwilzamy pfzygótowano wana równoczesnie przez nicienie i grzyby, szcze- przez zmieszanie 80 czesci N,N'-bis (metylokarba- gólnie korzystnie jest stosowac srodki wedlug wy- moilooksy) dwutiolodwuetylooksimidu z 2 czes- nalazku zawierajace dodatek znanych substancji ciami soli sodowej* kwasu alkilonaftalenosulfono- grzybobójczych, gdyz wówczas za pomoca jednego 10 wego, jedna czescia soli sodowej kwasu ligninosul- zabiegu zwalcza sie oba rodzaje szkodników. fonowego, zawierajacej czesc soli kwasu lignino- Zwiazki stanowiace czynny skladnik srodka we- dwusulfonowego i 17 czesci syntetycznej krzemion- dlug wynalazku stosuje sie w dawkach zaleznych ki. Nastepnie mieszanine tych skladników mielono od szeregu zmiennych, takich jak metoda stoso- uzyskujac proszek, którego wszystkie czastki byly wania, obszar stosowania, pora roku, temperatura, 15 mniejsze od 50-n i ponownie mieszano. Tak otrzy- wilgotnosc i podobne. Zwiazki nicieniobójcze o many proszek latwo sie zwilza i latwo dysperguje wzorze 1 moga byc wprowadzane do gleby przed w wodzie. uprawa lub w okresie uprawy chronionych roslin. Proszek ten stosowano w postaci zawiesiny 5 kg Stosowane moze byc rozpraszanie nematocydu na proszku na 100 litrów wody w takiej ilosci, aby calej powierzchni uprawy, pasmowe lub wstegowe 20 na 1 ha traktowanej ziemi przypadalo 2—25 kg jego dawkowanie na uprzednio ustalonej szerokosci skladnika aktywnego. Po opryskaniu gleby i wy- traktowanych fragmentów gleby, nanoszenie nema- mieszaniu jej do glebokosci 10—15 cm za pomoca tocydu na kazda indywidualna rosline lub grupe odpowiedniego urzadzenia stwierdzono, ze rosliny roslin lub tez dawkowanie rzedowe. Preparaty bawelny, rosnace w glebie skazonej nicieniem bedace przedmiotem wynalazku moga byc stoso- 25 Meloidogyne incognita, rozwijaly sie normalnie i wane pojedynczo, badz tez w kombinacji z innymi nie byly atakowane przez nicienie. Rosliny bawel- doglebowymi srodkami na przyklad nawozami. ny uprawiane na podobnej glebie nie poddane Stosowane dawki doglebowe wynosza 0,25—100 k£ takiemu zabiegowi byly karlowate, a wydajnosc substancji aktywnej na hektar traktowanej upra- plonu w wyniku zakazenia nicieniami nizsza, wy. Bardziej wskazane przy tego typu stosowaniu 30 Proszek zwilzamy o róznej skutecznosci nicienio- sa dawki od 1—50 kg substancji aktywnej na hek- bójczej wytwarza sie przez zastapienie N,N'-bis tar, przy czym najbardziej ekonomiczne efekty (metylokarbamoilooksy) dwutiolodwuetylooksimidu uzyskuje sie stosujac od 2—25 kg substancji aktyw- zwiazkiem takim jak N,N'-dwu (metylokarbamo- nej na hektar. ilooksy)-dwutiolodwumetylooksimid, N,N'-dwu (nie¬ skutecznie dzialaja równiez preparaty stosowane 35 tylokarbamoilooksy)-dwutiolodwuizopropylooksimid na powierzchni gleby i nastepnie doprowadzane lub N,N'-dwu (etylokarbamoilooksy)-dwutiolodwu- wraz z woda deszczowa lub irygacyjna do rejonów metylooksimid. korzeni chronionych roslin. Rozpuszczalnosc zwiaz- Przyklad II. Postepujac w sposób podany ków o wzorze 1 jest taka, ze przenikaja one powoli w przykladzie I przygotowano proszek zawiesinowy wraz z przesaczajaca sie woda. Te zwiazki che- 4q z nizej wyszczególnionych skladników w czesciach miczne nie sa szkodliwe ani dla roslin ani ich wagowych: nasion i dlatego zarówno rosliny jak i nasiona N,N'-dwu (metylokarbamoilooksy)-dwutiolo- moga znajdowac sie w glebie w czasie wprowadza- dwuizopropylooksimid 70 czesci nia do niej tych nematocydów. Stosowane dawki produkt kondensacji tlenku propylenu i sa te same jak dla preparatów wprowadzanych bez- 45 alkoholu laurylowego 3 czesci posrednio dogleby. ester oleinowy soli sodowej kwasu 2 - Srodki wedlug wynalazku mozna stosowac rów- hydroksyetano-1-sulfonowego 2 czesci niez przez opryskiwanie naziemnych czesci roslin, ziemia okrzemkowa 25 czesci takich jak lodygi liscie lub paki, w których nicienie Preparat o powyzszym skladzie moze byc rozpra- juz sie znajduja lub które moga byc przez nicienie 50 szany zarówno w oleju jak i w wodzie, pózniej zaatakowane, albo dodajac substancje ni- Zawiesina wodna sporzadzona z 7 kg proszku zwil- cieniobójcza do wody stosowanej przy przesadza- zalnego na 100 litrów wody opryskano pola o niu roslin. Mozna równiez czesci roslin, takich jak duzym nasileniu populacji nicieni gatunku Melo- nasiona lub cebulki, które sa juz zaatakowane idogyne hapla. Do opryskiwania stosowano dawke przez nicienie lub moga byc zasadzone w glebie 55 400 litrów/ha. Bezposrednio po oprysku, glebe do zaatakowanej przez nie, zanurzac w zawiesinie glebokosci 10—15 cm dokladnie wymieszano. Sa- wodnej, roztworze wodnym lub emulsjach zawie- lata sadzona na tak chronionej glebie rozwijala rajacych skladnik aktywny, albo tez smarowanie sie dobrze. Wydajnosc uprawy byla dobra, a glówki tymi cieczami reprodukujacych czesci roslin. Mozli- rosliny wysokiej jakosci. Uprawa salaty na tej we jest takze zanurzanie systemu korzeniowego 60 samej lecz nie traktowanej glebie nie byla dobra, lub calej sadzonki i przeszczepu w wodnym roz- Salata rosla slabo, a wyrosniete jej glówki mialy tworze lub wodnej emulsji, zawierajacej zwiazek niska wartosc rynkowa. o wzorze 1, w celu odkazenia rosliny i zabezpie- Skladnik aktywny w tak sporzadzonym proszku czenia jej przed ponownym skazeniem. Stezenie moze byc zastapiony przez inny zwiazek, taki jak -substancji aktywnej w wodzie stosowanej przy 65 N,N'-dwu-(metylokarbamoilooksy)-dwutiolodwume-67 962 13 14 tylooksimid, N,N'-dwu-(allilokarbamoilooksy)-dwu- tiolodwumetylooksimd, N,N'-dwu-(metylokarbamo- ilooksy)-dwutiolodwuetylooksimid lub N,N'-dwu- -(etylokarbamoilooksy) -dwutiolodwumetylooksimid, przy czym otrzymuje sie srodki o jednakowej sku¬ tecznosci.Przyklad III. Proszek zawiesinowy przygoto¬ wano sposobem podanym w przykladzie II, lecz jako substancje czynna pochodnej zastosowano N,N'-dwu (metylokarbamoilooksy)-dwutiolodwume- tylooksimid. 80 mg tak przygotowanego preparatu rozpuszczono w 1 litrze wody transplantacyjnej, która stosowano w ilosci 235 ml na kazda rosline - tytoniu zasadzona w glebie skazonej nicieniami Meloidogyne incognita i Pratylenchus brachyurus.U roslin poddanych zabiegowi ochronnemu roz¬ winal sie doskonale system korzeniowy, w zasadzie wolny od nicieni, a wydajnosc uprawy byla wyso¬ ka. Nietraktowane rosliny rozwijaly sie slabo i ilosc dobrych jakosciowo lisci byla niewielka.Przyklad IV. W celu równoczesnego zwal¬ czania nicieni gatunku Meloidogyne incognita oraz grzybów glebowych Pythium sp. i Rhizoctonia sp. zastosowano zawiesine wodna proszku zwilzalnego o skladzie takim jak podano w przykladzie III oraz l,4-dwuchloro-2,5-dwumetyloksybenzen. Za¬ wiesina ta zawierala 2,4 kg substancji nicieniobój- czej bedacej przedmiotem niniejszego wynalazku oraz 4,8 kg l,4-dwuchloro-2,5-dwumetoksybenzenu w 100 litrach wody. Opryskano nia 25 centymetro¬ we paski gleby znajdujacej sie nad bruzdami w których uprawiano bawelne. Stosowana dawka wy¬ nosila 67,5 kg calkowitej substancji aktywnej (22,5 kg zwiazku chemicznego bedacego przedmio¬ tem niniejszego wynalazku i 45 kg 1,4-dwuchloro- -2,5-dwumetoksybenzenu) na hektar traktowanej powierzchni.Natychmiast po opryskaniu glebe wymieszano w celu równomiernego rozmieszczenia w niej sub¬ stancji chemicznej. Nastepnie rozsiewano nasiona bawelny. W ten sposób chroniono rosliny bawelny przed nicieniami typu Meloidogyne incognita i grzybami Pythium sp. i Rhizoctonia sp. Dzieki takiemu zabiegowi otrzymano zdrowo rosnace ros¬ liny i wysoka wydajnosc bawelny. Jesli uprawy nie chroniono, wówczas rozwój roslin byl powolny i wydajnosc bawelny niewielka. Nawet przy znacz¬ nie wyzszych dawkach, anizeli stosowane, zabieg byl bezpieczny dla roslin bawelny.Przyklad V. Stosujac jako skladnik aktywny N,N'-dwu-(allilokarbamoilooksy) -dwutiolodwume¬ tylooksimid przygotowano preparat w sposób opi¬ sany w przykladzie II. Preparat taki rozpraszano w wodzie i otrzymana zawiesine o stezeniu 40 kg preparatu na 1000 litrów wody opryskano 1 hektar trawnika, gdzie gleba byla mocno skazona nicie¬ niami gatunku Belonolaimus lognicaudatus. Po spryskaniu preparat splukiwano w glab gleby woda irygacyjna w ilosci 20.000 dekalitrów wody na 1 hektar. Na trawnikach poddanych zabiegowi system korzeniowy rozwinal sie gleboko i trawa rosla szybko. Na glebie nie poddanej zabiegowi trawa rosla powoli i w wyniku skazenia nicie¬ niami rozwinal sie plytki system korzeniowy.Przyklad VI. Stosujac jako skladnik aktywny 10 15 20 N,N'-dwu-(metylokarbamoilooksy)-dwutiolo dwue- tylooksimid przygotowano preparat wedlug sposobu opisanego w przykladzie II. Nastepnie przygoto¬ wano zawiesine wodna zawierajaca 2 g preparatu 5 na 1 litr wody. Cebulki narcyzów zaatakowane przez nicienie gatunku Ditylenchus dispaci zanu¬ rzono w tej zawiesinie na okres 30 minut. Zawiesi¬ ne w tym okresie czesto mieszano. Tak moczone cebulki po zasadzeniu w glebie rozwijaly sie do¬ brze, a uzyskany zbiór, zarówno cietych kwiatów jak i nowych cebulek byl dobry. Rozwój natomiast kwiatów z cebulek niemoczonyeh byl slaby, a wy¬ dajnosc kwiatów i cebulek mala.Przyklad VII. Stosujac jako skladnik aktyw¬ ny N,N' — dwu — (etylokarbamoilooksy) — dwu¬ tiolodwumetylooksimid) przygotowano preparat w sposób opisany w przykladzie II i nastepnie wy¬ tworzono z niego zawiesine wodna o stezeniu 10 g/litr. W zawiesinie tej zanurzono na okres 3 minut (przy stalym mieszaniu) korzenie oraz dol¬ ne czesci lodyg roslin skazonych nicieniami ga¬ tunku Hoplolaimus coronatus. Tak traktowane rosliny rozwijaly sie nastepnie dobrze i mialy ladny wyglad. Lodygi tych samych roslin nie tra¬ ktowane jak wyzej rozwijaly sie slabo, nie mia¬ ly ladnego wygladu i w wielu przypadkach obu¬ mieraly.Przyklad VIII. Proszek zwilzany przygoto¬ wano mieszajac 25 czesci N,N'-dwu-(metylokar- 30 bamoilooksy)-dwutiolodwumetylooksimidu, 1 czesc soli sodowej kwasu dwuoktylosulfobursztynowego, 2 czesci soli sodowej kwasu ligninodwusulfonowe- go zawierajacej nieco soli kwasu dwuligninosulfo- nowego i 72 czesci glinki atapulgitowej. Miesza- 3g nine nastepnie mielono uzyskujac preparat, w którym wszystkie czastki mialy wielkosc mniej¬ sza od 50 mikronów. Zawiesina tego preparatu opryskano plantacje truskawek, których paki i liscie byly skazone nicieniami gatunku Aphelan- 40 hoides .besseyi. Ciecz uzyta do opryskiwania za¬ wierala 300 g substancji aktywnej w 100 litrach wody. Stosowano taka dawke, azeby wprowa¬ dzic 3 kg substancji aktywnej na hektar trakto¬ wanej powierzchni gleby. Wszystkie^ naziemne 45 czesci rosliny byly dokladnie zmoczone. Opry¬ skane rosliny rozwijaly sie dobrze i uzyskano dobry zbiór. Rosliny natomiast nieopryskane byly zólte, rozwijaly sie powoli, a otrzymany zbiór byl slaby. 50 Przyklad IX. Skoncentrowany proszek przy¬ gotowano mieszajac 80 czesci N,N'-dwu(allilo- karbamoilooksy)-dwutiolodwumetylooksimidu z 20 czesciami talku mikowego. Mieszanine te nastep¬ nie mielono uzyskujac preparat, w którym wszy- 55 stkie czastki mialy wielkosc mniejsza od 100 mesh.Ten skoncentrowany proszek moze byc rozcien¬ czony w miejscu jego stosowania talkiem miko¬ wym lub innym rozcienczalnikiem na proszek opylowy, zawierajacy 5% skladnika aktywnego. 60 Proszkiem tym opylano 'ha polach, na przemian odkryte bruzdy z sadzonkami buraków cukro¬ wych. Zastosowano taka dawke proszku azeby wprowadzic 0,5 kg skladnika aktywnego na 1000 metrów biezacych bruzdy. Strumien opylu skie- 65 rowywano w ten sposób, zeby pokryc opylem dno15 67 962 16 i boki bruzdy. Nastepnie bruzde wyrównano. 10 tygodni po zasadzeniu sadzonek rzedy poddane zabiegowi opylania zawieraly bujnie i dobrze roz¬ winiete rosliny. Buraki natomiast w rzedach nie- traktowanych byly skarlowaciale i mialy niedoj¬ rzaly, zólty wyglad bedacy wynikiem uszkodze¬ nia korzeni przez nicienie gatunku Hoplolaimus sp., Helicotylenchus sp. i Tylenchorhynchus sp.Przyklad X. Przygotowano sucha miesza¬ nine zawierajaca 5% N,N'-dwu-(metylokarbamoilo- oksy)-dwutiolo-dwumetylooksimidu oraz gips i siarczan amonu. Skladniki te mieszano w mlynku cementowym dodajac w czasie mieszania wody w celu zbrylenia mieszaniny. Zbrylona miesza¬ nine suszono, rozdrabniano i przesiewano w celu oddzielenia granulek o wymiarach od 20 do 60 mesh. Te granule latwo rozpadaly sie w wo¬ dzie, co sprzyjalo szybkiemu uwalnianiu sie sklad¬ nika aktywnego. Stosujac zwykly rozsiewacz do nawozów rozsiewano je w takiej ilosci zeby wprowadzic 40 kg skladnika aktywnego na 1 hek¬ tar dzialki. Substancje aktywna wprowadzano nastepnie do gleby przez bronowanie dyskowe.Rosliny tytoniu rosnace na ziemi skazonej nicie¬ niami gatunku Pratylenchus brachyurus i Me- loidogyne incognita traktowane jak wyzej roz¬ wijaly sie dobrze i dawaly plon zasadniczo wol¬ ny od nicieni. Natomiast rosliny tytoniu rosnace na nietraktowanej dzialce tego samego pola ro¬ sly slabo i mialy liscie o malej wartosci ryn¬ kowej.Przyklad XI. 5 czesci N,N'-dwu-(allilokar- bamoilooksy)-dwutiolodwumetylooksimidu rozpu- puszczano we wrzacym alkoholu i roztwór ten rozpryskiwano na 95 czesci granulek z kolby ku¬ kurydzianej o wielkosci od 30 do 60 mesh, mie¬ szano w bebnie obrotowym po czym alkohol od¬ parowywano. Tak przygotowane granulaty sto¬ sowano w ilosci 20 kg skladnika aktywnego na hektar dzialki zakazonej nicieniami Heterodera schachtii. Preparat wprowadzano do gleby na glebokosc 10—15 cm. Buraki cukrowe rozwija¬ ly sie w tak traktowanej glebie normalnie i by¬ ly w zasadzie wolne od nicieni. Natomiast bu¬ raki rosnace na nietraktowanej dzialce tego samego pola byly znieksztalcone, a wydajnosc plonu niewielka.Przyklad XII. 5 czesci N,N'-dwu-(etylo- karbamoilooksy)-dwutiolodwumetylooksimidu i 1,25 czesci silnie rozdrobnionej krzemionki miesza¬ no, a nastepnie mielono. Uzyskany proszek mie¬ szano w bebnie obrotowym z 83,75 czesciami wermikulitu o wielkosci czastek od 20—40 mesh.W celu zapobiezenia oddzielania sie drobnego pylu od czastek wermikulitu, mieszanine spryskano 10 czesciami glikolu etylenowego. Jako srodek wia¬ zacy moze byc takze uzyty olej mineralny, addukt tlenku etylenu i nonylofenolu lub inna bardzo niskolotna ciecz. Otrzymane wyzej opisanym spo¬ sobem granulki stosowano w takiej ilosci, zeby wprowadzic do gleby 0,25 kg substancji aktywnej na 1000 metrów biezacych bruzdy. W glebie ska¬ zonej nicieniami Dolichochorus heterocephalus, równoczesnie z zabiegiem rozsadzano sadzonki se¬ lera. Rowki traktowano granulatem na przemian.W rzedach traktowanych sadzonki selerów rosly szybko i wydajnosc selerów byla dobra. Mimo, ze granulki osadzane byly na powierzchni row¬ ków, caly system korzeniowy roslin w traktowa¬ nych rzedach wolny byl od nicieni. Ochrone ko¬ rzeni rosnacych w glebie nie traktowanej bez¬ posrednio granulatem przypisuje sie systema¬ tycznemu ruchowi substancji aktywnej w korze¬ niach selerów. Rosliny w rzedach nietraktowa- nych byly w wyniku niszczacego dzialania ni¬ cieni w znacznym stopniu skarlowaciale. PL PL PL PL PL PL PL

Claims (3)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Srodek nicieniobójczy, znamienny tym, ze ja¬ ko skladnik czynny zawiera zwiazek o ogólnym wzorze 1, w którym Rj i R2 sa jednakowe lub rózne i oznaczaja rodniki alkilowe o 1—4 ato¬ mach wegla lub rodniki alkenylowe o 3—4 ato¬ mach wegla, Rs i R4 sa jednakowe lub rózne i oznaczaja atomy wodoru, rodniki alkilowe o 1—4 atomach wegla, rodniki alkenylowe o 3 lub 4 atomach wegla, albo rodniki propargilowe.

2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera N,N'-dwu(metylo- karbamoilooksy)-dwutiolodwumetylooksimid.

3. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako skladnik czynny zawiera N,N'-dwu(etylo- karbamoilooksy)-dwutiolodwumetylooksimid. 10 15 20 25 30 35 40KI. 451,9/12 67 962 MKP A01n 9/12 O U II i R3-M-C-O-N. .N-O-C-NH-R, R,-S S-R2 Wzór 1 HON^ .NOH HON. .NOH /C-C^ +R1SH+R2SH+2NaOH— ^C-C^ +2H20+2NaCl Cl Cl R,S/ SR2 Schemat 1 o o HON ,NOH R3NHC0Nv NOCNHR. )C-C; + R3NC0+R4NC0— 3 Vc^ ' RiS SR2 3# r-s' S-R2 Schemat 2 HON NOH HON. NOH ;c-c/ +2CL— ;c-c^ *2hci H H Cl VCl Schemat 3 PL PL PL PL PL PL PL