... . . 3 O KHIET1965 Opis wy|i4^^rukiem^inia- r ^^]^, o L *< POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWE) OPIS PATENTOWY Nr 47601 KI. internat. E 21- cl*}/ Kopalnia Rudy Zelaza „Dzbóiu"*) Dzbów k/Czestochowy, Polska Czlon stropnicowy do obudowy kroczqcej Patent trwa od dnia 6 sierpnia 1962 r.Przedmiotem wynalazku jest czlon stropnico¬ wy do obudowy kroczacej stosowanej do za¬ bezpieczenia przodków górniczych.Znane typy hydraulicznej obudowy krocza¬ cej skladaja sie z trzech zasadniczych czesci, z podstawy, w której sa umieszczone przesuw- niki, stojaków hydraulicznych i stropnic. Sto¬ jaki sa umieszczone trwale na wspólnej pod¬ stawie, na której jest takze osadzone urzadze¬ nie do przesuwania calego czlonu obudowy.Taka konstrukcja uniemozliwia stosowanie obu¬ dowy kroczacej do scian wyposazonych w prze¬ nosniki w pierwszym polu roboczym, prowa¬ dzonych na zawal i urabianych mechanicznie co bylo podstawowa wada dotychczasowych znanych typów kroczacej obudowy hydraulicz¬ nej. W kopalnictwie rud, gdzie poklady sa sto- *) Wlasciciel patentu oswiadczyl, ze wspól¬ twórcami wynalazku sa inz. Henryk Czosnyka, inz. Zygmunt Biernat i Andrzej Skowron. sunkowo niskie, dotychczasowe kroczace obu¬ dowy nie mogly byc stosowane, poniewaz me¬ chanizmy do przesuwania i sarna podstawa obudowy zajmowaly duzo miej,sca i uniemozli¬ wialy wykonywanie prac zatrudnionej tam za¬ lodze. Poza tym nie mozna bylo przesuwac do przodu czesci czlonów takiej obudowy, gdy przed nia byl ustawiony przenosnik transpor¬ terowy pracujacy jeszcze dla innych odcinków sciany.W takich warunkach górniczych moze byc jedynie stosowana obudowa kroczaca, która be¬ dzie przesuwala sie po stropie, a nie jak do¬ tychczas po spagu.- Dotychczas znane jedynie z literatury paten¬ towej propozycje zastosowania obudtowy przer suwajacej sie po stropie, nie znalazly praktycz¬ nego zastosowania, poniewaz stosowane w tej obudowie sztywno ze soba polaczone wysuwne elementy stropnicy, aby mogly sie przesuwac, strop powinien byc prawie idealnie równy. Na-wet przy tcadycyjnycrr obudowach, kroczacych ~ przesu\|$|naA ftf di^el-kon&rukcja stropni¬ cy ze /*qflgg%\n5 ftierówilOs&i stropi odgrywa bardzo Wazna vole, czesto decydujaca o £racy kosztowne! obudowy. Dlatego tez z koniecz- no#d -ftosowan-b róznego rodzaju elastyczne stropnice podatne na nierównosci i uskoki skal¬ ne atartJjpów górniczych. Tego rodzaju stropnice I»£e ttiogly by miec jednak zastosowania do o- $££Aoróy' przesuwajacej sie po stropie.Znana jest tez z literatury patentowej obu¬ dowa kroczaca, gdzie sa wyeliminowane sto¬ jaki i stropnipe a stosuje sie jeden element w ksztalcie trójkata, którego podstawa przylega do stropu lufo do drewnianych stropnic. Dwa takie elementy ustawione jeden obok drugiego, pozestawia sie kolejno i zapiera klinami o spag.Tego rodzaju obudowa nie moze znalezc zasto- <$wanaa przy nierównym stropie i zmieniaja¬ cych sie przy postepie robót górniczych prze¬ switach wyrobisk. Poza tym obudowe taka mo¬ zna stosowac jedynie w wyrobiskach bardzo wysokich, gdzie ustawienie tego rodzaju ele¬ mentów nie bedzie stanowic przeszkody dla ruchu zalogi i pracy maszyn.Wynalazek ma na celu usuniecie dotyichcza^ sowych wad i trudnosci w stosowaniu obudowy kroczacej po stropie, przez zastosowanie odpo¬ wiedniej konstrukcji czlonu stropnicowego umozliwiajacego swobodne przesuwanie jego wysuwnych elementów po nierównym stropie.Kazdy czlon stropnicowy sklada sie z dwóch zewnetrznych stropnic polaczonych ze soba trwa¬ le, oraz z trzeciej wewnetrznej stropnicy umie¬ szczonej przesuwnie pomiedzy stropnicami we¬ wnetrznymi, przy czym stropnice sa przesuwne pomiedzy soba nie tylko wzdluznie, ale takze pionowo co jest najistotniejsza cecha wynalaz¬ ku. W ten sposób, gdy jedna stropnica na ca¬ lej swej dlugosci podpiera strop i przejmuje caly ciezar górotworu, druga stropnica moze byc opuszczona znacznie ponizej powierzchni stropu i moze byc swobodnie przesuwana. Tak wiec w kinematyce pokroku obudowy biora nie tylko udzial stojaki, ale takze stropnice, które wykonuja najpierw ruch pionowy, a pózniej poziomy, odmiennie niz w znanych z literatury obudowach, gdzie stropnica wykonuje tylko ruch poziomy. Ma to zasadnicze znaczenie dla osiagniecia poprawnego dzialania obudowy, bo¬ wiem oprócz trudnosci w przesuwaniu po nie¬ równosciach stropu, stropnice wykonujac ruch pokroczny, eliminuja dotychczasowe trudnosci, gdzie pod cisnieniem górotworu elementy wy- suwne stropnicy zakleszczaly sie pomiedzy so- "'ba, zwlaszcza w ich krancowych polozeniach.Nastepna bardzo wazna cecha wynalazku jest bezposredni styk ze stropem obydwóch wysuw¬ nych czesci czlonu na calej ich dlugosci w kaz¬ dym polozeniu podparcia. Zapewnia to obudo¬ wie trwala statecznosc przy przesuwaniu, oraz zabezpiecza duza powierzchnie stropu wyrobis¬ ka przed pekaniem i opadaniem.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia czlon stropnicowy w widoku z boku, fig. 2 — w wi¬ doku z przodu, fig. 3—6 — przyklady zastoso¬ wania obudowy w podziemiach kopalni, przy czym fig. 3 przedstawia polozenie obudowy przed rozpoczeciem urabiania, fig. 4 — po wy¬ sunieciu do przodu srodkowego zestawu strop¬ nicy, fig. 5 — poczatek przesuwania zestawu zewnetrznego, a fig. 6 — polozenie po przesu¬ nieciu zestawu zewnetrznego do pozycji wyj¬ sciowej. Na fig. 7—10 uwidoczniono odmiane obudowy wzmocnionej, przy czym fig. 7 przed¬ stawia obudowe w widoku z boku, a fig. 8 — polozenie wyjsciowe obudowy w podziemiach kopalni przy zmechanizowanym urabianiu i podsadzaniu wyrobisk, fig. 9 — po wysunie¬ ciu wewnetrznej stropnicy, a fig. 10 — po przesunieciu do przodu zewnetrznego zestawu stropnicy.Kazdy czlon stropnicy sklada sie z dwóch zewnetrznych stropnic 1 polaczonych ze soba trwale •poprzeczkami 2, z jednej wewnetrznej stropnicy 3 umieszczonej przesuwnie pionowo i poziomo pomiedzy zewnetrznymi stropnicami 1 oraz z dwóch wysuwnych stojaków A zamo¬ cowanych za pomoca jednostronnie dzialajace¬ go przegubu 4 do stropnic zewnetrznych 1 i jednego stojaka B zamocowanego przegubowo do stropnicy wewnetrznej 3.Wewnetrzna stropnica 3 w przekroju po¬ przecznym ma w przyblizeniu ksztalt odwró¬ conej litery „T", której czesc pozioma stano¬ wiaca stope stropnicy 3 jest oparta na stoja¬ kach B. Zewnetrzne stropnice 1 w przekroju poprzecznym maja natomiast ksztalt polaczo¬ nej podwójnej litery „T" tak, ze stropnice te sa zaopatrzone w stopy w czesci dolnej i gór¬ nej. Dzieki temu w jednym cyklu roboczym pokroku, po zwolnieniu stojaków A zewnetrz¬ ne stropnice 1 przesuwajac sie najpierw w kie¬ runku pionowym opieraja sie swoimi górnymi stopami o stope wewnetrznej stropnicy 3 i po niej moga sie swobodnie przesuwac w kierun¬ ku poziomym. Natomiast po zwolnieniu stoja¬ ków B wewnetrzna stropnica 3 przesuwajac sie — 2w kierunku pionowym opiera sie swoja stopa 0 dolne stopy zewnetrznych stropnic 1 i moze byc po nich bez przeszkód i w sposób latwy przesuwana w kierunku poziomym.Do stropnicy wedlug wynalazku moga byc stosowane znane stojaki hydrauliczne lub sto¬ jaki cierne zaopatrzone w sprezyny 5 pozwa¬ lajace na samoczynne wsuwanie sie rdzennika 6 do spodnika 7, po wybiciu klinów 8.Odmiana stropnicy przedstawiona na fig. 7 polega na wydluzeniu stropnicy wewnetrznej 3 i zamocowaniu do niej zamiast jednego dwóch stojaków B. Ten typ stropnicy ma szczególnie zastosowanie przy scianach urabianych za po¬ moca maszyn 9.Obudowa kroczaca z zastosowaniem wyzej opisanego czlonu stropnicowego dziala w spo¬ sób nastepujacy.W polozeniu wyjsciowym obydwie stropnice 1 i 3 czlonu podparte stojakami A i B sa pod¬ niesione do stropu i przylegaja do niego na ca¬ lych swych dlugosciach. Po urobieniu warstw skaly zmajdujacej sie nad pokladem rudy, rozpoczyna sie przesuwanie wewnetrznej strop¬ nicy 3. Najpierw wybija sie kliny 8 z zamka stojaka, dzieki czemu stropnica wewnetrzna 3 opada na dól az do oparcia sie swojej stopy o dolne stopy zewnetrznych stropnic 1, przy czym spodnik 7 stojaka sila sprezyny podnosi sie do góry. Nastepnie luzna stropnice we¬ wnetrzna 3 przesuwa sie po dolnych stopach stropnic 1 razem ze stojakiem B do przodu.Wysuwanie stropnicy moze odbywac sie recz¬ nie lub za pomoca przesuwników hydraulicz¬ nych. Wysunieta stropnice 3 stojakiem podno¬ si sie do góry, az do zaparcia o strop wyro¬ biska. Po zaklinowaniu zamka stojaka B moz¬ na odklinowac stojaki A i przesunac z kolei do przodu stropnice zewnetrzne 1. Przesuniecie stropnic zewnetrznych 1 do przodu nie nastre¬ cza równiez zadnych trudnosci, gdyz po wybi¬ ciu klinów 8 ze stoijaków, stropnice te razem opadaja na dól az do oparcia sie swoimi gór¬ nymi stopami o stope wewnetrznej stropnicy 5, przy czym spodniki 7 stojaków unosza sie do góry. Po rozparciu stojaków A i zabiciu klinów 8, zostal zakonczony jeden cykl przekladki obu¬ dowy.W podobny sposób przesuwa sie obudowe przedstawiona na fig. 7—10, z ta róznica, ze podczas przesuwania stropnicy wewnetrznej 3, operacje opuszczenia 4 podnoszenia dokonuje sie na dwóch stojakach.W tym przypadku wysiegnik stropnicy 3 za¬ bezpiecza robocze pole maszyny 9 w czasie zja¬ zdu i urabiania (fig. 8 i 9). Przesuniecie strop¬ nicy wykonuje sie bezposrednio za maszyna 9 zgodnie za jej posuwem roboczym (fig. 9). PL