PL208261B1 - Zawias, zwłaszcza dla drzwi, okien - Google Patents

Abstract

Przedmiotem wynalazku jest zawias, zwłaszcza dla drzwi, okien, z co najmniej dwuczęściowym elementem (10), przy czym pierwszą część stanowi element zawiasowy (2), zaś drugą element mocujący (11) oraz z umieszczonym, co najmniej w jednym elemencie (10) zawiasu układem mimośrodowym (20), poprzez uruchomienie którego część zawiasowa (2) jest przemieszczana względem części mocującej (11) w kierunku przemieszczania, a oś obrotu (s) układu mimośrodowego biegnie poprzecznie do kierunku przemieszczania.

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest zawias zwłaszcza dla drzwi, okien.

Przy montażu drzwi i okien konieczne jest często, aby pokryć tolerancje wykonawcze i montażowe, a także móc dokładnie regulować położenie skrzydła w stałej ramie, na przykład w celu dopasowania docisku do uszczelki. Nieznaczne przemieszczenie skrzydła w ramie można osiągnąć, przesuwając równolegle element zawiasowy względem elementu przeznaczonego do jego mocowania.

Z międzynarodowego opisu patentowego nr WO 00/66863 znane jest urządzenie do regulacji poziomej, w którym to urządzeniu w jednym z obu elementów zawiasu znajduje się element regulacyjny, który po przestawieniu za pomocą gwintowanej śruby powoduje przesunięcie zarysu elementu zawiasowego. Aby to przesunięcie zarysu nie było widoczne, co najmniej jeden element zawiasowy jest zaopatrzony w tuleję, której średnica jest o wartość przesunięcia większa niż średnica główki tego elementu zawiasowego. Zaopatrywanie elementów zawiasowych w tuleje jest kosztowne i prowadzi do znaczącego zwiększenia grubości główki zawiasu w porównaniu do porównywalnych zawiasów bez tulei.

Z niemieckiego opisu patentowego nr DE 200 14 727 ujawnione jest urządzenie do regulacji poziomej, w którym to urządzeniu sworzeń zawiasu jest, w celu dopasowania położenia, przemieszczany prostopadle do swej osi w samym elemencie zawiasu wewnątrz tulejowej prowadnicy, przy czym przemieszczanie odbywa się za pomocą gwintowanych elementów, wchodzących w gwintowane otwory w gwintowanych kształtkach, umieszczonych oddzielnie w prowadnicy. Również tutaj potrzebne są tuleje, aby „ukryć” przesunięcie, zaś użycie gwintowanych elementów pociąga za sobą również zwiększenie średnicy elementu zawiasu.

Z europejskiego opisu patentowego nr EP 1 209 310 A2 i niemieckiego opisu patentowego nr DE 197 39 930 A1 znane są układy zawiasowe, w których regulację poziomą przeprowadza się w obszarze przylgi drzwi, okna lub temu podobnych.

Z europejskiego opisu patentowego nr EP 1 209 310 A1 znane są następujące urządzenia regulacyjne: jedno, w którym na ściance profilu skrzydła lub ramy drzwi spoczywa gwintowane wrzeciono, oraz drugie, w którym na ściance profilu spoczywają dwa kliny, przesuwane względem siebie za pomocą mimośrodowego elementu regulacyjnego, co umożliwia uzyskanie żądanego ustawienia.

Z opisu patentowego DE 201 00 622 znany jest układ zawiasowy zawierający część zawiasową z zaciśniętym w rowku języczkiem. W tym rozwiązaniu możliwa jest regulacja skrzydła w kierunku pionowym i poziomym.

Koszty wykonania odpowiednio wyposażonych zawiasów są jednak wysokie, zaś ich konstrukcja skomplikowana. Ponadto przyleganie gwintowanego wrzeciona względnie elementu regulacyjnego do ścianki profilu może powodować jego uszkodzenie.

W urzą dzeniu regulacyjnym znanym z niemieckiego opisu patentowego nr DE 197 39 930 A1 możliwa jest regulacja pozioma w płaszczyźnie ramy względnie skrzydła, jednak regulacja za pomocą elementu mimośrodowego, z uwagi na to, że część dolna jest na swej krawędzi, zwróconej ku części górnej, zaopatrzona w paski reliefowe, których grubość zwiększa się stopniowo, oraz z uwagi na komplementarne ukształtowanie części górnej, może odbywać się jedynie stopniowo. Poza tym wytwarzanie zawiasu jest skomplikowane, ponieważ stopniowanie znajduje się bezpośrednio na samym zawiasie.

W niemieckim opisie patentowym nr DE 101 121 187 A1 przedstawione jest urządzenie regulacyjne, podobne do urządzenia znanego z DE 197 39 930 A1, przy czym element regulacyjny jest połączony sztywno z płytką regulacyjną, umożliwiając jedynie ograniczony ruch uchylny płytki. Również w tym przypadku, z uwagi na stopniowany kształ t zawiasu, jego wykonanie jest skomplikowane i drogie, ponadto nie jest możliwa regulacja ciągła.

W opisanych powyżej układach zawiasowych śruby mocujące elementy zawiasu trzeba co najmniej silnie poluzować, aby można było uruchamiać poszczególne elementy regulacyjne. Nie można przy tym z wystarczającą pewnością wyeliminować osiadania, na przykład skrzydeł drzwiowych, zwłaszcza w przypadku ciężkich skrzydeł. Ponadto zachodzi niebezpieczeństwo, że nie będzie możliwości równoległego przesunięcia, czyli wystąpi przekoszenie, uniemożliwiające prawidłowe ustawienie skrzydła w ramie i mogące powodować uszkodzenia.

Celem wynalazku jest umożliwienie - zwłaszcza poziomej i równoległej - regulacji tego typu zawiasów przy zachowaniu prostoty ich konstrukcji. Ponadto tego typu zawias powinien być tani do wykonania i umożliwiać zastosowanie „smukłych” główek.

PL 208 261 B1

Zawias zwłaszcza dla drzwi, okien lub tym podobnych z co najmniej dwuczęściowym zespołem zawiasu, przy czym pierwsza część stanowi element zawiasowy, a druga część stanowi część mocującą i wyposażony w, umieszczony w co najmniej jednym elemencie zawiasu, układ mimośrodowy, do przemieszczania części zawiasowej w kierunku przemieszczania, przy czym oś obrotu układu mimośrodowego jest ułożona poprzecznie do kierunku przemieszczania, według wynalazku charakteryzuje się tym, że płyta mocująca części mocującej ma co najmniej jeden otwór dla przyjmowania każdorazowo śruby mocującej, wchodzącej następnie w otwory gwintowane usytuowane w, zwróconej w stronę części mocującej, czołowej powierzchni ramienia mocującego elementu zawiasowego, przy czym otwory są podłużne, a ich owalne odchylenie od przekroju kołowego leży w kierunku przemieszczania.

Korzystnie część zawiasowa i część mocująca zespołu zawiasu są rozdzielone równolegle do osi zawiasu.

Korzystnie część mocująca, podczas przemieszczania, pozostaje ustalona na drzwiach, oknie albo tym podobnym elemencie.

Korzystnie układ mimośrodowy przemieszcza części poprzecznie do kierunku wzdłużnego osi zawiasu.

Korzystnie układ mimośrodowy przemieszcza poziomo.

Korzystnie układ mimośrodowy przemieszcza równolegle do płaszczyzny przebiegającej przez drzwi, okno lub podobne.

Korzystnie układ mimośrodowy zawiera śrubę mimośrodową.

Korzystnie część mocująca zawiasu usytuowana jest na stałej ramie drzwi, okna lub podobnego.

Korzystnie drugi element zawiasu usytuowany jest na skrzydle drzwi, okna lub podobnego.

Korzystnie część zawiasowa ma wystającą w kierunku części mocującej sprężynę.

Korzystnie część mocująca ma usytuowany w kierunku części zawiasowej, dopasowany do występu rowek.

Korzystnie układ mimośrodowy swoją obrotową wokół osi obrotu szyjką ułożyskowany jest w otworze, a swoją względem tego mimośrodową częścią w podł użnym otworze.

Korzystnie otwór jest usytuowany w części mocującej, a podłużny otwór w części zawiasowej.

Dzięki temu, że oś obrotu układu mimośrodowego biegnie poprzecznie do kierunku przemieszczania, można w prosty sposób przeprowadzać regulację zawiasu, zaś jego konstrukcja jest łatwa i tania do wykonania.

Ponadto część mocująca może być tak ukształtowana, że podczas przemieszczania pozostaje nieruchoma na drzwiach, oknie lub temu podobnym.

Korzystnie dwie części elementu zawiasu są rozdzielone równolegle do osi zawiasu. Pozwala to bez zmiany części zawiasowej dopasować część mocującą do konkretnych profili, a także utrzymywać jej odpowiedni zapas.

Korzystne jest, jeżeli układ mimośrodowy jest tak ukształtowany, że przemieszczanie części następuje poprzecznie do kierunku osi zawiasu. Przemieszczanie może wówczas korzystnie odbywać się w kierunku poziomym, zwłaszcza równolegle do płaszczyzny, przebiegającej przez drzwi, okno lub temu podobne.

Korzystnie układ mimośrodowy zawiera śrubę mimośrodową.

Jeden element zawiasu może być umieszczony na stałej ramie drzwi, okna lub temu podobnych, zaś drugi element zawiasu jest umieszczony na skrzydle drzwi, okna lub temu podobnych, jak to ma miejsce na przykład w typowych drzwiach.

Korzystnie część zawiasowa ma wystającą w kierunku części mocującej sprężynę, zaś część mocująca ma usytuowany w kierunku części zawiasowej, dopasowany do sprężyny rowek, dzięki czemu możliwe jest równoległe prowadzenie części zawiasowej względem części mocującej, przy czym nie występuje niepożądane przemieszczanie lub osiadanie.

Układ mimośrodowy jest korzystnie osadzony swoją obrotową wokół osi obrotu szyjką w otworze, zaś mimośrodową względem szyjki częścią w podłużnym otworze, przy czym korzystne jest, jeżeli otwór jest umieszczony w części mocującej, zaś podłużny otwór w części zawiasowej. W ten sposób przy minimalnych nakładach i długim czasie życia zawiasu osiąga się jego proste i niezawodne działanie, a także konstrukcję.

Jeżeli co najmniej dwie części jednego elementu zawiasowego są tak ukształtowane, że są łączone za pomocą śrub, a następnie poszczególne śruby są prowadzone w otworach, owalnych w kierunku przemieszczania, wówczas poza niezawodnym połączeniem dwóch części wspomaga się ewentualnie powoduje równoległe prowadzenie.

PL 208 261 B1

Dzięki konstrukcji zawiasu według wynalazku jego regulacja może odbywać się w sposób ciągły.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w stanie rozłożonym element zawiasowy według wynalazku, zamocowany na profilu drzwiowym, w widoku perspektywicznym, zaś fig. 2 - przekrój elementu zawiasowego z fig. 1 w stanie złożonym.

Na figurach przedstawiony jest zespół 10 zawiasu 100, który to zawias 100 jest zamocowany na ściance profilu drzwiowego 1 w obszarze przylgi drzwi. Zespół 10 zawiasu 100 składa się z części zawiasowej 2 i części mocującej 11, połączonych ze sobą śrubami 15.

Część zawiasowa 2 zawiera cylindryczny, właściwy korpus zawiasowy 3, w którego otworze 4 umieszczony jest nie przedstawiony sworzeń zawiasu, oraz ramię mocujące 5. Wzdłuż osi otworu 4 biegnie oś A zawiasu, wokół której obraca się skrzydło drzwi. Korpus zawiasowy 3 i ramię mocujące 5 są połączone łącznikiem 6, mającym w przekroju kształt zbliżony do litery „Z”. Ramię mocujące 5 ma w przekroju kształt zbliżony do leżącej na boku litery „T” i służy do mocowania części zawiasowej 2 na części mocującej 11, w którym to celu w zwróconej ku części mocującej 11, czołowej powierzchni 25 ramienia mocującego 5 znajdują się dwa gwintowane otwory 9, w których umieszcza się odpowiednie mocujące śruby 15. Gwintowane otwory 9 są usytuowane odpowiednio na górnym i dolnym końcu czołowej powierzchni 25.

Część mocująca 11 składa się z właściwej płytki mocującej 12, która spoczywa na zwróconej ku przyldze drzwiowej ściance profilu drzwiowego 1 i jest na niej zamocowana. Płytka mocująca 12 jest za pomocą śrub mocujących 16, które przechodzą przez odpowiednie otwory w płytce mocującej 12, zamocowana na ściance profilu drzwiowego 1. Na wewnętrznej stronie ścianki profilu drzwiowego 1 znajduje się płytka 30 do przejmowania sił (porównaj także fig. 2), w którą wchodzą mocujące śruby 15. W celu zamocowania części zawiasowej 2 na części mocującej 11 względnie na profilu drzwiowym 1 na górnym i dolnym końcu płytki mocującej 12 znajdują się dwa, równoległe do ścianki profilu otwory 17, przeznaczone do umieszczenia odpowiednich mocujących śrub 15, które w stanie zmontowanym wchodzą w odpowiednie otwory gwintowe 9 w części zawiasowej 2 i dociągają ją do części mocującej 11.

W przybliżeniu w środku pomiędzy otworami 9 z czołowej powierzchni 25 ramienia mocującego 5 części zawiasowej 2 rozciąga się w kierunku części mocującej 11 występ 7 o prostokątnym przekroju, który w stanie zmontowanym wchodzi na zasadzie sprężyny w rowek 13, usytuowany w czołowej powierzchni 24 płytki mocującej 12. W występie 7 umieszczony jest podłużny otwór 8, zwrócony ku czołowej powierzchni 24 płytki mocującej 12.

Zawias jest również wyposażony w poniżej opisany układ mimośrodowy. W przybliżeniu w środku płytki mocującej 12, równolegle do ścianki profilu drzwiowego, od czołowej powierzchni 19 do zwróconej ku części zawiasowej 2, czołowej powierzchni 24 rozciąga się otwór 14 do umieszczenia śruby mimośrodowej 20 względnie jej szyjki 21, przez którą biegnie centralnie oś obrotu S. Mimośrodowa względem osi obrotu S część 22 śruby mimośrodowej 20 wchodzi w otwór 8, znajdujący się w występie 7. Pomiędzy szyjką 21 i mimośrodową częścią 22 śruby mimośrodowej 20 znajduje się łączący obie te części kołnierz 23, stanowiący rodzaj podkładki do ustalenia pozycji śruby mimośrodowej 20 i podparcia części 2 i 11 podczas regulacji. Na łbie śruby mimośrodowej 20 znajduje się sześciokątne gniazdo 26 do obsadzenia narzędzia przy uruchamianiu śruby mimośrodowej 20.

W stanie przedstawionym na fig. 2 śruba mimośrodową 20 znajduje się w przybliżeniu w swym martwym punkcie, przy czym widoczne jest nadal minimalne przesunięcie względem osi S.

Otwory U_ mają postać otworów podłużnych, przy czym ich owalne odchylenie od kołowego przekroju leży w kierunku przemieszczania V i odpowiada maksymalnemu przesunięciu podczas przemieszczania. Mocujące śruby 15 trzeba zatem jedynie minimalnie poluzować, aby można było dokonać regulacji. Ponadto dzięki temu podczas przestawiania zachodzi jedynie przesunięcie równoległe, to znaczy nie występuje przekoszenie. Temu korzystnemu zjawisku sprzyja fakt, że występ 7 wypełnia rowek 13 na jego całej wysokości, zaś mimośrodową część 22 śruby mimośrodowej 20 wchodzi w podłużny otwór 8.

Claims (13)

1. Zawias zwłaszcza dla drzwi, okien lub tym podobnych z co najmniej dwucz ęściowym zespołem zawiasu, przy czym pierwsza część stanowi element zawiasowy, a druga część stanowi część mocującą i wyposażony w, umieszczony w co najmniej jednym elemencie zawiasu, układ mimośrodowy, do przemieszczania części zawiasowej w kierunku przemieszczania, przy czym oś obrotu układu mimośrodowego jest ułożona poprzecznie do kierunku przemieszczania, znamienny tym, że płyta mocująca (12) części mocującej (11) ma co najmniej jeden otwór (17) dla przyjmowania każdorazowo śruby mocującej (15), wchodzącej następnie w otwory gwintowane (9) usytuowane w, zwróconej w stronę części mocującej (11), czołowej powierzchni (25) ramienia mocującego (5) elementu zawiasowego (2), przy czym otwory (17) są podłużne, a ich owalne odchylenie od przekroju kołowego leży w kierunku przemieszczania (V).

2. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że część zawiasowa (2) i część mocująca (11) zespołu zawiasu (10) są rozdzielone równolegle do osi (A) zawiasu.

3. Zawias według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że część mocująca (11), podczas przemieszczania, pozostaje ustalona na drzwiach, oknie albo tym podobnym elemencie.

4. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że układ mimośrodowy przemieszcza części poprzecznie do kierunku wzdłużnego osi zawiasu (A).

5. Zawias według zastrz. 4, znamienny tym, że układ mimośrodowy przemieszcza poziomo.

6. Zawias według zastrz. 5, znamienny tym, że układ mimośrodowy przemieszcza równolegle do płaszczyzny przebiegającej przez drzwi, okno lub podobne.

7. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że układ mimośrodowy zawiera śrubę mimośrodową (20).

8. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że jeden część mocująca (11) zawiasu usytuowana jest na stałej ramie drzwi, okna lub podobnego.

9. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że drugi element zawiasu usytuowany jest na skrzydle drzwi, okna lub podobnego.

10. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że część zawiasowa (2) ma wystającą w kierunku części mocującej (11) sprężynę (7).

11. Zawias według zastrz. 10, znamienny tym, że część mocująca (11) ma usytuowany w kierunku części zawiasowej (2), dopasowany do występu (7) rowek (13).

12. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że układ mimośrodowy swoją obrotową wokół osi obrotu (S) szyjką (21) ułożyskowany jest w otworze (14), a swoją względem tego mimośrodową częścią (22) w podłużnym otworze (8).

13. Zawias według zastrz. 1, znamienny tym, że otwór (14) jest usytuowany w części mocującej (11), a podłużny otwór (8) w części zawiasowej (2).